Als Zeeland niet zegt wat
ze wil, bepalen anderen dat
Met tunnel verdwijnt overkantse
PZC
Spanning over vonnis
sloop Doel loopt op
Havenschap wil eind
2002 beginnen met
bouw containerkade
Publiek welkom bij
beëdiging reservisten
Deltaplan
voor elke
sector
23
Provincie vraagt
Europa om visie
compensatie
natuurgebieden
Bouwer wordt aanbieder verbinding onder Westerschelde
Een tunnel
vol kansen
woensdag 26 september 2001
door Wout Bareman
DOEL - De Vlaamse milieu- en
natuurbeschermers en de actie
groep Doel2020 zien met span
ning een uitspraak van de Raad
van State tegemoet over een
schorsingsverzoek van het ge
westplan voor het Waasland. De
uitspraak, die in de loop van de
ze of volgende week wordt ver
wacht, is van cruciaal belang
voor de herstart van de bouw
van het Deurganckdok pal ten
zuiden van Doel.
Al tweemaal eerder greep de
Raad van State in en moest de
aanleg van de containerhaven
worden stilgelegd omdat de
door de Vlaamse regering ver
strekte bouwvergunning en de
gevolgde procedure rammelde.
De actiegroep Doel2020, die
zich verzet tegen de sloop van
het polderdorp, diende het
schorsingsverzoek van het ge
westplan in, vergezeld van tien
duizend handtekeningen.
Kiest de Raad van State de kant
van de actievoerders en de na
tuur-en milieuorganisaties, dan
moeten alle procedures worden
overgedaan. De aanleg van het
Deurganckdok zou daardoor
zeker twee jaar kunnen worden
vertraagd; de schade voor de ha
ven van Antwerpen zou kunnen
oplopen tot 720 miljoen gulden
(327 miljoen euro): bijna net zo
veel als de aanvankelijke bouw
kosten.
Om de Raad van State de voet
dwars te zetten en toekomstige
havehplannen ongestoord te
kunnen uitvoeren, werkt de
Vlaamse regering nu aan een
noodwet. Die zou ook proteste
rende burgers domweg buiten
spel kunnen zetten.
Hoewel minister S. Stevaei-t van
Openbare Werken ruim een
week geleden bij hoog en bij
laag volhield dat hij niet betrok
ken was bij de voorbereiding
van een noodwet, wist Doel2 020
te achterhalen dat de minister
vier advocatenkantoren op
dracht heeft gegeven een ont-
werp-noodwet op te stellen.
Stevaert heeft de eerste tekst
voorstellen inmiddels binnen.
Op zijn kabinet wordt verwezen
naar de parlementaire commis
sie Openbare Werken, die in de
hele zaak het voortouw zou heb
ben genomen. Komt de minister
zelf met een wetsvoorstel, dan
moet de Raad van State daar
over advies uitbrengen. Voor
een parlementair voorstel hoeft
die weg niet te worden bewan
deld. In het parlement tekent
zich nu al een meerderheid af
voor aanvaarding van de nood
wet.
De Vlaamse premier Dewael
heeft het havenbedrijf Singapo
re (PSA Corporation Ltd), dat
sinds kort grote belangen heeft
in het havenbedrijf Hes-
seNoordnatie, inmiddels ge
rustgesteld: de aanleg van het
Deurganckdok wordt door mid
del van de noodwet veiligge
steld. PSA dreigde zich terug te
trekken indien de aanleg van de
containerhaven verdere vertra
ging zou oplopen. Doel2020 en
de milieuorganisaties stellen
vast dat Dewael z'n boekje te
buiten gaat. ,,Het stemmen van
een decreet is de bevoegdheid
van het Vlaams Parlement, niet
van de minister-president", al
dus Doel2020 in een verklaring.
pagina 27: het ene dok
na het andere
MIDDELBURG - Het dagelijks
provinciebestuur vindt dat de
zogenaamde ingebrekestelling
van de Europese Commissie
over de verdieping van de Wes
terschelde zo snel mogelijk
openbaar moet worden.
Dan kan de visie van de EC, met
name over het tekortschieten
van de natuurcompensatie,
worden meegenomen in het pu
blieke debat.
Gedeputeerde Staten vragen de
ministers van Verkeer en Water
staat en van Landbouw, Na
tuurbeheer en Visserij ervoor
te zorgen dat het Europese
standpunt bekend wordt ge
maakt.
Het college van GS wijst erop
dat momenteel volop wordt ge
discussieerd over de Lange Ter
mijnvisie Schelde-estuarium en
dat er kritische geluiden zijn
over de omvang en de kwaliteit
van de natuurcompensatie, die
verbonden is aan de huidige
verdieping van de Westerschel
de.
door Ben Jansen
VLISSINGEN - Het haven
schap Zeeland Seaports rekent
erop dat de werkzaamheden
voor de eerste fase van de Wes
terschelde Container Terminal
(WCT) in Vlissingen-Oost eind
2002 kunnen beginnen. Dat wil
zeggen, als alle vergunningen
zijn afgegeven en de Raad van
State geen schorsingsverzoek
zal indienen. Het eerste schip
moet dan begin 2005 kunnen
worden verwelkomd.
Uit de voortgangsrapportage
voor de WCT blijkt dat zes aan
nemingscombinaties op 1 mei
dit jaar een voorstel voor de
bouw van de containerkade
hebben ingediend. Na toetsing
ervan heeft een aantal ervan het
verzoek gekregen met uitge
werkt voorstellen te komen. Die
moeten uiterlijk 1 november
binnen zijn. Het havenschap wil
het werk op 1 april volgend jaar
aan een aannemer gunnen.
Aanzet
De bouw van de WCT is in vijf
fasen geknipt. De eerste omvat
de aanleg" van 900 meter kade en
aansluiting van wegen en de
goederenspoorlijn. Eind 2004
moet deze eerste aanzet gereed
zijn. In de vier volgende fasen
wordt steeds 450 meter kade ge
maakt.
Mét de voltooiing van de gehele
terminal met alle bijkomende
werken is naar verwachting on
geveer 5,5 jaar gemoeid. Begin
2008 moet de WCT er, volgens
de plannen van Zeeland Sea
ports, in volle glorie liggen.
De periode waarin kon worden
gereageerd op de WCT-plannen
is inmiddels verstreken. Dins
dag 2 oktober staat nog een in
spraakavond op het program
ma. Uiterlijk 5 november wordt
het toetsingsadvies van de com
missie voor het milieuefectrap-
port verwacht. Het havenschap
heeft inmiddels ook vergun
ningaanvragen lopen in het ka
der van de Wet verontreiniging
oppervlaktewateren en de Wet
milieubeheer. Om vergunning te
krijgen van het ministerie van
Verkeer en Waterstaat voor
zandwinning op de Noordzee is
een begin gemaakt met een spe
ciaal milieueffectrapport hier
voor.
De voortgangsrapportage WCT
komt woensdag 3 oktober aan
de orde in het algemeen bestuur
van Zeeland Seaports, dat die
dag in Terneuzen vergadert.
door Esme Soesman tresmilitairen verlenen steun bij
THOLEN-Twintig reservemili-
tairen, afkomstig uit Zeeland en
Noord-Brabant, worden zater
dag 29 september beëdigd op de
Markt in Tholen. Het is de eerste
keer dat deze plechtigheid in
Tholen-stad plaatsvindt.
De Koninklijke Landmacht wil
het publiek hiermee de kans ge
ven een keer een dergelijke
openbare beëdiging mee te ma
ken. De militairen leggen een
eed af, waarna ze officieel tot de
Nationale Reserve behoren. Ze
krijgen een functie toegewezen
bij de A- en B-compagnieën van
het dertigste Nationale Reser
vebataljon. Dit bataljon heeft
vestigingen in de provincies
Zeeland, Noord-Brabant en
Limburg.
De A- en B-compagnieën heb
ben Vlissingen en Breda als
thuisbasis. De zogenaamde Na
bij vooi-beeld verschepingen van
militair materieel in de havens
van Vlissingen en bij diverse oe
feningen. Ook bij herdenkin
gen, zoals bijvoorbeeld in Tho
len en Sint-Annaland, kunnen
Natresmilitairen paraat zijn.
De werkgevers van de reser
vemilitairen zijn uitgenodigd
bij de plechtigheid aanwezig te
zijn. Luitenant-kolonel G. F. A.
van der Thiel vertelt meer over
het werk van reservisten. Ook
gaat hij in op ontwikkelingen op
de arbeidsmarkt en behoeften
en belangen van werkgevers in
het bedrijfsleven. Voor dit doel
heeft de gemeente een ruimte in
het oude stadhuis in Tholen-
stad beschikbaar gesteld. De te
beëdigen militairen komen uit
Clinge, Goes, Hengstdijk, Kort-
gene, Middelburg, Vlissingen,
Werkendam en verschillende
Brabantse gemeenten. Dè cere
monie begint om 12.00 uur.
door Jeffrey Kutterink
Meters rapporten zijn er
over geschreven en in ze
ker veertien bijeenkomsten of
symposia stond die de afgelo
pen vijf jaar centraal: de Wes
terscheldetunnel. De Kamer
van Koophandel doet het nog
eens dunnetjes over. Een beetje
laat, maar hij stelt dat veel on
dernemers nog steeds niet stil
staan bij wat er op hen afkomt.
Directeur R. van Renterghem:
„Moeten we dan wachten op
een watersnoodramp voordat
we de Deltawerken bouwen?"
Dit symposium moet heel an
ders worden dan alle andere,
legitimeert de Kamer de zo
veelste bijeenkomst over de
nieuwe oeververbinding tus
sen Zeeuws-Vlaanderen en
Midden-Zeeland. Deze keer
moeten echt alle aspecten op
tafel komen te liggen. En niet
alleen de naakte feiten, maar
vooral ook de samenhang er
tussen.
Van Renterghem: „Het is niet
de bedoeling al die symposia
over te doen. Wat opvalt is dat
er zoveel informatie bekend is
over de effecten van de tunnel,
maar niemand kan de rode
draad van al die rapporten
aangeven. Dit symposium
moet daar verandering in aan
brengen."
Tol
ITet gaat om economische in
frastructuur die veel effect zal
hebben, zowel binnen als bui
ten Zeeland, betoogt de Ka
merdirecteur. „In Antwerpen
worden de Zeeuwse ontwikke
lingen nauwlettend in de gaten
gehouden. Want denk je dat
een vrachtwagenchauffeur die
vanuit Frankrijk onderweg is
naar Rotterdam bij Antwerpen
in de file gaat staan? Natuur
lijk niet. Die kiest straks de
route via de Westerscheldetun-
nel. Het betalen van tol kost
minder geld dan tijd verspillen
in een file. Die tumiel wordt
een internationale verkeers
ader. Datzelfde geldt voor be
stuurders die op de Al 6 bij Bre
da vastlopen. Die slaan straks
af naar Zeeland en pakken de
tunnel om naar het zuiden te
rijden"
Met het gegeven dat de Wester-
scheldetunnel een internatio
nale verkeersader wordt, zijn
er veel economische effecten te
verwachten, denkt Van Ren
terghem. In het boek 'Wester-
scheldetunnel, op weg naar
nieuwe economische dyna
miek in een Nederlands-
Vlaamse grensregio?', schrijft
hij dat de echte betekenis af
hangt van de wisselwerking
tussen vier sleutelfactoren.
Dat zijn: de trendbreuk in be
reikbaarheid, ontwikkelingen
in sectoren, bedrijfssector
overstijgende ontwikkelingen
en de opstelling van de onder
nemers zelf.
Hij concludeert dat er niet één
antwoord is te geven op de
vraag wat de tunnel voor het
bedrijfsleven betekent. Wel
blijkt uit zijn verhaal dat de
verbetering van de bereikbaar
heid veel positieve effecten
heeft op de vestigingsfactoren.
Simpel gezegd: Zeeland wordt
minder een buitenafgebied.
Regio's zijn beter bereikbaar,
waardoor concurrentiever
houdingen in een andere licht
komen te staan. Dat is voor veel
bedrijven een reden te kijken
naar een mogelijke vestigings
plaats.
„Daarbij komt het voor Zee
land aan op het maken van
keuzes. Internationale econo
mische aders trekken bedrij
vigheid aan. Die ontwikkeling
kunnen we niet tegenhouden
door te roepen dat Zeeland
groen en rustig moet blijven. Er
zullen bedrijven van buiten in
teresse tonen om zich in Zee
land te vestigen. Die geluiden
horen we als Kamer nu al."
Houding
Om zijn mening te onderbou
wen haalt hij het Zeelanddebat
aan. „De uitkomsten luiden
niets anders dan dat het een
onsje meer van dit en een onsje
minder van dat moet zijn. Op
dit symposium zal duidelijk
worden dat die houding onvol
doende is om ongewenste ont
wikkelingen tegen te gaan. Er
wordt niet voor niets 1,6 mil
jard gulden gepompt in de aan
leg van de tunnel."
De Kamer-directeur waar
schuwt voor het zetten van een
hek rondom Zeeland.,Het hier
en daar aanleggen van een
dijkje voorkomt geen overstro
ming. Als we in Zeeland niet
duidelijk aangeven waar be
drijven en woningen mogen
komen en waar niet, zullen er
her en der ongewenste ontwik
kelingen ontstaan. Want als
Zeeland niet aangeeft wat ze
wil, bepalen anderen dat wel.
Kijk naar de invulling van be
drijventerrein Mortiex-e in
Middelbux'g. De beschikbare
ruimte daar wordt steeds klei
ner. Dat is niet verstandig. Als
het gaat om keuzes maken, kun
je je voorstellen dat de grond in
Vlissingen-Oost moet worden
gebruikt voor het vestigen van
■zwaardere industrie en bedrij
ven die aan het water moeten
liggen. Benut gebieden als
Mortiex-e voor kantox'en."
Van Rentei'ghem geeft toe dat
het symposium aan de late
kant is. „Ondernemers die op
ons zitten te wachten zijn te
laat. Het zijn de ondernemers
die het moeten doen. We kun
nen ondernemers alleen maar
helpen om te zorgen dat de
Zeeuwse economie floreert."
door Ben Jansen
De boodschap verandert. De
NV Westerscheldetunnel
presenteert zich geleidelijk
niet alleen maar als opdracht
gever voor het technische
hoogstandje dat onder de bo
dem van de rivier wordt uitge
voerd.
„We willen ons meer profileren
als toekomstig exploitant van
een snelle, veilige en voordeli
ge vaste verbinding tussen
Midden-Zeeland en Zeeuws-
Vlaanderen," zegt Ingo de
Moor, hoofd commuixxcatie
van de NV. „Daarbij vestigen
we steeds minder de aandacht
op de geavanceex-de methode
waarmee we de tunnel boren.
We dragen nu wat anders uit:
die verbinding waar al zo lang
naar is uitgekeken, is over twee
jaar klaax-. Zeeland doe er wat
mee."
Daar zit - De Moor geeft het toe
- enig welbegrepen eigenbe
lang bij. Des te meer onderne
mingen, instellingen en parti-
culieren gebruik gaan maken
van de Westerscheldetunnel,
des te hoger de tolopbrengsten
voor de exploitant zijn. „Maar
dat is alleen maar de bedrijfs
economische kant van de zaak.
We vinden het eexiijk gezegd
veel belangrijker dat de moge
lijkheden die de tuxxnel biedt,
optimaal worden benut. Ver-
Het is volgens de Kamer van
Koophandel vijf voor
twaalf. Zeeuwse bedrijven en
instellingen hebben nü nog de
tijd zich in te spelen op de mo
gelijkheden die de Wester
scheldetunnel met zich mee
brengt. Wie niet snel is, mist de
boot. Deze boodschap vormt
het motto van het symposium
dat de Kamer van Koophandel-
vrijdag samen met
tunnelexploitant NV Wester
scheldetunnel en welzijnskoe-
pel Scoop houdt over de Wes
terscheldetunnel.
De vijf-voor-twaalf bijeen
komst schetst een beeld van de
veranderingen die de aanleg
van de tunnel voor Zeeland be
tekent. Die veranderingen le
veren kansen op voor onderne
mingen en instellingen. Het
symposium geeft een beeld van
trends op maatschappelijk en
economisch gebied in Zeeland.
Verder worden projecten ge
presenteerd die dienen als
voorbeeld voor de manier
waarop Zeeland zich voorbe
reidt op de beschikbaarheid
van de Westerscheldetunnel.
Het symposium - in Cine City in
Vlissingen - begint heel toepas
selijk om vijf voor twaalf. Met
een lunch. Vervolgens ivorden
vier inleidingen gehouden.
F. Boekema, hoogleraar regio
nale economie aan het Katho
lieke Universiteit Brabant,
spreekt over 'Kansen verzilve
ren'. Stedebouwkundig e L.
Boelens, directeur van Urban
Unlimited in Rotterdam, zal
het hebben over 'Ontwikkeling
van het stedelijk klimaat'. P.
Uyttendaele, directeur van
Plant Location International
in Brussel, belicht het onder
werp 'Westerscheldetunnel als
vestigingsfactor'. J. Mom
maas, hoofddocent vrijetijds-
wetenschappen aan de Katho
lieke Universiteit Brabant,
praat over 'ontwikkelingen
van zorg, welzijn en cultuur'.
Er is een forumdiscussie onder
leiding van Ferry Mingelen.
Tenslotte presenteren direc
teur R. van Rentegem van de
Kamer van Koophandel, direc
teur M. Buis van de NV Wester
scheldetunnel en directeur D.
van den Bout van Scoop de mo
delprojecten.
opvatting. „We maken geen
donker gat, maar een goed ver
lichte, met veel veiligheids
voorzieningen uitgeruste weg
onder de Westerschelde, waar
van orxze klanten naar we ho
pen met plezier gebx-uik ma
ken."
Behalve de kansen die de Wes
terscheldetunnel biedt, komt
ook dat aspect naar voren in de
manier waarop de toekomstige
txirmelexploitant zich presen
teert, De informatiestand
waarmee de NV op beurzen
staat, is onlangs vernieuwd.
Daarbij is ook het accent van
bouwen naar gebruiken ver
schoven. Het tunnelinfoxTna-
tiecentrum in Terneuzen staat
een. aanpassing in dezelfde
richting te wachten.
Het symposium over de
Westerscheldetunnel is
een startschot voor het opzet
ten van tal van projecten. Voor
elke sector komt er volgens de
Kamer van Koophandel een
apart Deltaplan. Dat geeft aan
hoe in te spelen op de economi
sche gevolgen die de tunnel
voor die sector zal hebben.
Nadat de Kamer samen met
Scoop op het symposium heeft
vastgesteld hoe het bedrijfsle
ven er voor staat, is het nodig
om al die informatie concx-eet
te vertalen naar individuele
ondernemers. Wat betekent de
ontwikkeling voor een bepaald
bedrijf en hoe kan die het best
er op inspelen. Om die vragen
te beantwoorden gaat de Ka
mer samen met bx-ancheorga-
nisaties en ondernemers om de
tafel zitten om een apart Delta
plan per sector te maken, zoals
transport, toerisme en havens.
De Kamer wil nog niet veel
prijsgeven over hoe die projec
ten er precies moeten gaan uit
zien. Dat heeft onder andere te
maken met het overleg dat de
Kamer nog voert met, tal van
brancheorganisaties. „Belang
rijk is namelijk dat vervolg
stappen door ondememex's ge
dragen moeten worden", legt
directeur R. van Renterghem
uit. „Zij moeten het doen, de
Kamer biedt slechts een hel
pende hand. Als er geen draag
vlak is voor bepaalde projecten
heeft het geen zin ze uit te voe
ren. Dat dx-aagvlak zijn we nu
aan het cx-eëren."
De projecten die uit het sympo
sium voortkomen, worden
naar individuele ondernemin
gen toegeschreven. De Kamer-
kijkt met een schuin oog naar
projecten in België waar erva
ren ondernemer minder erva
ren collega's uitleg geven over
hoe op bepaalde situaties in te
spelen. Ook wil de Kamer met
vertegenwoordigers van pro
vincie en gemeenten om de ta
fel. „Zij scheppen het kader
waarin ondernemers hun werk
kunnen doen."
Tijdens het symposium wil de
Kamer van Koophandel alle
feitelijke informatie over de
economische gevolgen van de
tuimel en de samenhang ertus
sen op tafel krijgen. „Maar
daar blijft het dus niet bij", al
dus Van Rentex-ghem. „We wil
len aan het eind van het sympo
sium geen map uitdelen met
'wat kx-eten. We praten over het
fundament van een gebouw.
We hebben met de bewoners
afgesproken alles samen te
doen. Iedereen weet hoe zijn
kamer er uit moet zien. Maar
als de ene bewoner regelmatig
piano wil spelen en de buur
man wil mediteren, dan heb je
eexx probleem."
Anna-Jacobapolder-Zijpe, tot 1988 foto archief PZC Hoedekenskerlte-Terneuzen, tot 1972. foto Charles Strijd
De burgemeesters Barbé en Mandos vieren in maart 2001 op de Middelplaat, middenin de Westerschelde, het feit dat de tunnelboor
halfweg is. foto Charles Strijd
geet niet: die tunnel is geen
doel op zich, hij maakt iets mo
gelijk. Dat geldt voor het be
drijfsleven, maar ook voor niet
commerciële maatschappelij
ke activiteiten, bijvoox-beeld
op het gebied van ondei-wijs,
zox-g en cultuur. Een dat geldt
natuurlijk ook voor particulie
ren. We vinden het onze taak
deze kansen te onderstrepen."
De Westerscheldetunnel
brengt naar de stellige overtui
ging van De Moor grote cultu-
reel-maatschappelijke veran
deringen met zich mee. Hij
heeft de indruk dat de tunnel
tot nu toe vooral wordt gezien
als een voox-ziening die ertoe
leidt dat de veerdiensten kun
nen vervallen. „Dat is maar één
kant van de zaak. De tunnel zal
het begrip overkanten in Zee
land doen vervagen. Nu heb
ben we het voornamelijk over
een vaste verbinding tussen
Veerdienst over de Oosterschelde tot 1965 foto archief PZC
twee overkanten." De Moor -
zelf Zeeuws-Vlaming en wer
kend in en vanuit het kantoor
van de NV Westerscheldetun
nel in Goes - verwacht dat de
tuimel steeds meer zal worden
gezien als een gewone weg.
„Kijk nu eens naar Midden-
Zeeland en Schouwen-Duive-
land. Sinds deze twee delen
van Zeeland met elkaar zijn
verbonden, heeft niemand het
toch meer over de overkant.
Dat gaat ook met Midden-Zee
land en Zeeuws-Vlaanderen
gebeuren. Het overkantse gaat
verdwijnen in Zeeland."
Donker gat
Voor veel weggebruikers is een
tunnel - hoe innovatief ont
werp en uitvoering ook zijn ge
weest -toch vooral een donker
gat, dat ze het liefst zo snel mo
gelij k achter zich laten. De
Moor protesteert tegen deze
Laatste veren over de Westerschelde, tot 2003...
foto Charles Strijd
