Amerika staat op scherp
Extreme taal Bin Laden-fans irriteert Britse moslims
zaterdag 22 september 2001
De dag van de vergelding na
dert. Wanneer, hoe en waar
zijn nog onbekend. Maar de eerste
stappen zijn gezet. Extra vliegtui
gen en schepen zij n op weg naar de
Perzische Golf. Op militaire bases
staat iedereen op scherp. En ach
ter de frontlinie is het lange wach
ten begonnen. Op de dag dat de
wereld wéér even stil zal staan.
Om zeven uur 'Legally Blond' en
maandag bingo, meldt de licht
krant voor Little Hall. Op de mari
niersbasis Quantico oogt veel hetzelf
de en toch is alles anders. „Er hangt
een nare, akelige sfeer"zegt Patty Pa
yne. De activiteitenbegeleidster zit
even uit te puffen op het bankje voor
Little Hall, de grote receptieruimte
waar de mariniers zich moeten mel
den.
Tsjop-tsjop-tsjop. Een paar helicop
ters vliegen als enorme bromvliegen
over de barakken en het ziekenhuis.
Op straat joggen militairen in sportte
nue. Links en rechts zijn provisori
sche wegversperringen opgericht.
Ook rond de herdenkingskapel van
het Marine Corps, waar net een her
denkingsdienst wordt gehouden voor
de slachtoffers van het terrorisme.
Burgermedewerkster Payne: „Je kunt
niet zomaar de basis oprijden. De
honden ruiken aan je spullen. Je
wordt om de haverklap aangehouden.
Je auto wordt doorzocht. Je voelt het
hier gewoon. De vijand is binnenge
vallen en je zit in een gevechtssitua
tie." En ondertussen is ze persoonlijk
nog in de war en niet over de schok
heen. „Ik vind het beangstigend."
Vergelding
Amerika treurt om zijn doden en zit
middenin de rouwverwerking. Tege
lijkertijd komt een toekomst met nog'
veel méér doden steeds dichterbij.
Proberend het normale leven weer op
te pakken, moet het land zich voorbe
reiden op een harde, lange strijd, met
gruwelijke tv-beelden en veel doden.
President Bush spuwt elke avond als
een repeteergeweer zijn boodschap de
ether in: harde lange strijd, doden,
vrijheid, boosdoeners en barbaren.
Veel Amerikanen zijn woedend over
de aanval op hun land. Uit opiniepei
lingen blijkt dat een overgrote meer
derheid vóór militair geweld is om het
terrorisme te bestrijden. Ze voelen
zich al in oorlog, want ze moeten voor
bereid zijn. „Altijd over je schouders
kijken", zegt iemand. Niet meer hon
derd procent veilig.
De doden moeten vergolden worden,
en dat betekent terugslaan. Soms
wordt wraak genomen op mede-Ame
rikanen van Arabische of Aziatische
afkomst, maar de doorsnee Ameri
kaan laat de vergelding over aan de
politici en de militairen. „We kunnen
alleen maar hopen dat ze het goed
doen", zegt Payne. „Ik hoop dat het
niet te snel gaat. Dat ze alles goed
overdenken."
Vastbesloten
Ook al heeft het beeld van avontuur
plaats gemaakt voor de realiteit van
bloedvergieten, de mannen en vrou
wen aan de frontlinie zijn er klaar
voor.
Op bases in het hele land doen militai
renvastberaden het woord. Zij zijn bij
de strijdkrachten gegaan om him land
te dienen. En dat is wat de vechtjassen
van Amerika zullen doen.
„Ik denk dat we meer vastbesloten
zijn. Onze missie is nog steeds dezelf
de. Waakzaam zijn. Klaarstaan om uit
te rukken", zegt majoor Timothy P.
Keefe van de mariniers in Quantico.
„Het is alleen wat dringender gewor
den. We zijn meer gefocust."
Op deze immense trainings- en ont
wikkelingsbasis in Virginia, die voor
namelijk ondersteunend werk doet,
lopen ook veel actieve mariniers rond
die opgeroepen kunnen worden.
Keefe zegt dat hij nog niet veel colle
ga's schuimbekkend van verlangen
naar de strijd heeft zien rondlopen.
Patty Payne ziet dat anders. Zelf is ze
bang, maar veel mariniers zijn 'gung-
ho', zegt ze. „Ze staan te trappelen om
te gaan. Hier heb je te maken met
mensen die zijn getraind om te gaan.
Ze kijken er naar uit om te vechten
voor hun vaderland. Ze vinden het ei
genlijkmaar niks dat ze hier een beet
je de toegangspoort staan te bewa
ken."
De strijd wordt in eerste instantie ge
voerd door militairen en reservisten,
maar de oorlog beïnvloedt ook de toe
komst van talloze jongeren. Ineens
doet de vraag zich voor of ze in het le
ger willen, vrijwillig of niet. Voorlopig
is er nog geen sprake van een run van
vechtlustige teenagers op de wer
vingskantoren van de strijdkrachten.
Op de trappen van Woodbridge High-
school zit Kody Perry, 16 jaar oud.
Zijn vader was in Vietnam en heeft te
gen hem gezegd: 'een oorlog, daar
moet je niet naar toe willen'. „Hij kan
nog steeds geen bloed zien, zelfs geen
sneetje in een vinger. Dan denkt hij
f oto EPA
zijn', staat er op het embleem dat
Mark 'Mac' McGlennon op zijn borst
voert. Het patriottisme dat te zien is in
het T-shirt van Pat Kelleher, in het
speldje op de revers van president
Bush en in de talloze vlaggen, borden
en spandoeken, wordt ook door
McGlennon tentoongespreid.
De beroepschauffeur heeft zijn limou
sine in de hoofdstraat van Occoquan
geparkeerd. Vanaf het trottoir kijkt
hij naar het bruidspaar dat hij naar
deze mooie plek aan de rivier heeft, ge
bracht. In een klein paviljoen met uit
zicht op de bomen langs de oever die
langzamerhand rood kleuren, geeft
het tweetal elkaar het jawoord.
Het is een vredig, mooi moment.
„Dit is een hele mooie plek", zegt hij.
„Gisteren reed ik rond in Washington.
Waar het zo stil was en ik de hele tijd
op mijn hoede was. Wij hebben het
ergste nog niet gehad." Hij werpt een
blik op het paviljoen. „Zij zijn geluk
kig. Ik ben alleen, dat is moeilijk. Er is
niemand om mee te praten als je thuis
komt."
Het wordt allemaal nog erger dan het
nu is, verwacht McGlennon. „We
vechten tegen hele sterke mensen.
Heilige mensen. Dit kan nog wel der
tig jaar duren. Ik reken op de leiders,
die moeten maar vertellen wat we
moeten doen."
Balsem
Amerika likt zijn wonden. Tv- en ra
dioprogramma's zorgen voor de bal
sem. Oprah Winfrey spreekt met psy
chologen over de mentale effecten van
de aanslagen. Radiozenders schrap
pen nummers die teveel doen denken
aan explosies of bloedvergieten. En de
nationale tv-zender ABC wil de beel
den van de vliegtuigen die de wolken
krabbers doorboorden niet meer uit
zenden.
God Bless America, geschreven door
Irvin Berlin, is vorige week 4267 keer
gedraaid. Een andere hit uit de tijd
van de Golfoorlog, het nationale
volkslied 'The Star-Spangled Banner'
uitgevoerd door Whitney Houston, is
ook populair. Het patriottisme helpt
op de been te blijven, net als het idee
dat de Verenigde Staten incasserings
vermogen hebben.
Moeilijke tijden komen. Voor Desiree
bijvoorbeeld, een mooie jonge vrouw
die een dagje op mariniersbasis Quan
tico is voor haar vriend. Hij krijgt zijn
diploma, een feestelijke gebeurtenis,
gevolgd door de onzekere toekomst.
„Ik heb erover nagedacht. Ik heb me
gewapend. Ik ben sterk", zegt ze.
Vanuit Norfolk is deze week het vlieg-
dekschip USS Theodore Roosevelt
vertrokken. Eén beeld wil maar niet
weggaan. Ouders vertellen hoe moei
lijk het afscheid is. De matrozen hou
den zich groot. Er is er echter één bij
wie de tranen over haar wangen rol
len. Zeis demoeder van drie kinderen.
Ze kust haar jongste van drie maan
den oud. Haar man loopt naar zijn au
to. En zij vertx-ekt naar de Perzische
Golf.
Ans Bouwmans
Vanuit Norfolk vertrok deze week het vliegdekschip USS Theodox-e Roosevelt.
Studenten houden een anti-oorlogsdemonstratie bij de universiteit van Michi
gan. foto Paul Warner/AP
aan cle pijn van anderen. Aan wat zijn
vrienden daar is overkomen.
Zijn vader moest in dienst. Nu is er al
sinds 1973 geen dienstplicht meer,
maar verschillende jongeren zijn
bang dat het er wel weer van komt.
„Er wordt over gepraat, vooral door
jongens die iets ouder zijn."
Kody is pas zestien, maar als de oorlog
lang duurt en er een beroep op hem
wordt gedaan dan gaat hij. Ondanks
zijn vader. „Het moet gedaan worden.
Ik dien liever mijn land dan een laf
aard te zijn. Het land heeft veel voor
ons gedaan, daar moet je iets tegen
over stellen. Kijk naar alle vrijheden
die we hebben. Zoals we kunnen le
ven. Het is hier niet als in het Midden-
Oosten, waar geweld alledaags is. De
ze aanslag heeft ons getoond hoe vrij
we hier kunnen leven."
Realiteit
Enkele trappen lager is Alleen Nguy
en (17) te vinden. Ze wacht op haar lift
naar huis, doet wat huiswerk en kijkt
af en toe naar de mars- en showband
van de school. Op het parkeerterrein
marcheren wel honderd teenagers met
muziekinstrumenten en vlaggen. „Ze
Amerikaanse wapenhandelaren maken Osama bin Laden tot schietschijf.
foto Jeff Mitchell/Reuter
trainen elke dag. Ze zijn heel goed."
Op school zitten twee tienei's wier va
der in het Pentagon werkte en stierf
op 11 september. „Een tweeling. We
zamelen nu geld in, zodat ze kunnen
doorleren."
De gedachte aan het militaire geweld
dat op komst is, houdt haar bezig.
Maar ze verwacht niet dat klasgeno
ten in de toekomst naar het kale, on
herbergzame Afghanistan gestuurd
zullen worden. „Voorlopig zijn er sol
daten genoeg. Laat die eerst maar
gaan."
Door de aanslagen is ze wakker ge
schud, zegt ze. „Maar nu kun je alleen
maar hopen dat er geen onschuldige
doden vallen. We moeten nu eenmaal
iets terug doen. Anders gebeurt het
weer en weer en weer. "Ze weet nu al
dat ze zal schrikken op de dag' dat Ge
orge Bush het volk toespreekt over de
aanval die is ingezet op de vijand. Dan
is er weer een nieuwe realiteit. „Je
weet dat het gaat komen, maar niet
wanneer. Dus wat kim je doen om je
erop voor te bereiden? Niets. Je moet
gewoon doorgaan." Ondertussen is ie
dereen wel aardiger voor elkaar ge
worden, zegt ze met een spontane
lach. „Want wie weet wat er morgen
gebeurt."
„Het is een beangstigende leeftijd",
zegt de vriendin van Pat Kelleher. Ze
heeft het over haar zoon van achttien.
Ze wil er liever niet aan denken dat hij
dienstplichtig zou kunnen worden.
Pat Kelleher is met een groep uit Rich
mond een dagje uit. Het toerisme, het
hotelwezen en de reiswereld in de Ver
enigde Staten zijn ingestort. Maar
Kelleher loopt rustig met zijn gepen
sioneerde vrienden rond in het pitto
reske plaatsje Occoquan. Hij is uit in
eigen land, voor de gelegenheid ge
huld in een T-shirt met Amerikaanse
vlag.
Het is vreemd, zegt Kelleher, een hele
generatie heeft nooit een oorlog mee
gemaakt. „Ze kunnen er zich geen
voorstelling van maken. Maar het is
behoorlijk verschrikkelijk." Wat kun
je doen om je daarop voor te bereiden,
vraagt hij zich af. „Ik kan gaan hard
lopen om weer in vorm te komen.
Grapje. En flessen water en blikjes
eten kopen, doe ik ook niet."
De angst dat Amerikaanse vergel
dingsmaatregelen zullen leiden tot
een spiraal van geweld, met nog meer
aanslagen op Amerikaanse bodem,
houdt hem niet bezig.,Het is nu al een
gevaarlijke wereld. Er kan nu al elk
moment iets gebeuren. Als we terug
slaan kan het niet nog erger worden."
'Ik ben trots om een Amerikaan te
Britse moslimorganisaties hebben de
buik vol van Abu Hamza en Omar Bakri
Mohammed, twee extreme sjeiks die oprui
ende, anti-westerse, taal uitslaan. Die zou
olie op het vuur zijn van de spanning rond
wijken waar veel moslims wonen.
Inayat Bunglawala, woordvoerder van de
Raad van Britse Moslims, vindt het nu wel
welletjes en veroordeelt de provocaties van
organisaties als de Al-Mujajiroun van Omar
Bakri Mohammed en deAanhangers van de
Sharia' van de al even fanatieke Abu Ham
za. Vanuit hun Londense kantoren strooien
ze met fatwa's en bedreigingen tegen ieder
een die de Amerikanen wil bijstaan in de ko
mende vergelding van de recente aanslagen
in New York en Washington.
>,We zijn gewend aan de onverantwoorde
commentaren uit die hoek, maar in het hui
dige klimaat waarin Britse moslims op
straat worden aangevallen is het gevaarlijk
ze het woord te geven. Ze bezorgen de mos
limgemeenschap een hoop schade", aldus
Bunglawala. Ook Tayab Ali, secretaris van
de moskee in Regents Park - waar elke vrij
dag zo'n 2000 gelovigen bidden - denkt, dat
elke moslim 'met ook maar een korrel ver
stand' zo verstandig is zich te distantiëren
van de haatopx-oepen vanuit Noord-Lon-
den. „Het probleem is dat dit soort extre
misten wel een kleine groep jongeren aan
spreekt"
Media
Een van hen, Abu Yaha, een 26-jarige Britse
moslim en Talibanvriend, was de afgelopen
dagen veelvuldig te zien in de media. „Als ik
tegen Britse soldaten moet vechten, doe ik
dat, want ik beschouw me niet als een Brits
persoon", zo riep hij tijdens een opgewon
den samenkomst voor cle Pakistaanse am
bassade in Londen. Twintig geestverwan
ten waren daar, onder wie Abu Hamza en
Omar Bakri Mohammed. De twee hadden
hun protest aangekondigd bij alle mogelij
ke media-instanties met als resultaat dat er
meer fotografen stonden dan militanten.
Meelopers
Gematigde Britse moslimleiders klagen
over de onevenx-edig grote aandacht die de
Britse media blijven geven aan luidruchtige
splintergroepen. De aanhang van deze ex
tremistische organisaties wordt geschat op
hooguit 1500 meelopers.
De meesten belijden hun fanatisme alleen
verbaal en beroepen zich op de vrijheid van
meningsuiting. Maar anderen uit de krin
gen van de meest extreme Londense mos
limgroepen zijn in verband gebracht met
gezochte handlangers van Bin Laden. Vol
gens een woordvoerder van het Britse Fo
rum tegen
Islamofobie en Racisme neemt bijna geen
enkele moslim sj eik Bakri serieus. „Hij is als-
de John Cleese-figuur in 'The Life of Brian';
altijd maar organiseren en samenzweren
maar niemand komt naar zijn bijeenkom
sten." Slechts weinigen kunnen lachen om
Bakri's bittere uithalen. Menig, gesluierd,
moslimmeisje wordt met hem over een kam
geschoren en uitgescholden voor rotte vis,
of erger. Het aantal mishandelingen van
moslims is de laatste dagen toegenomen.
Abu Hamza maakte er vorig jaar geen ge
heim van dat hij jongeren werft voor trai
ningskampen van moslimstrijders. Zijn ei
gen zoon en schoonzoon werden in Yemen
gearresteerd wegens medeplichtigheid aan
het beramen van aanslagen tegen westerse
doelen. Zijn websites maken veel ruimte
voor het met Bin Laden gedeelde gedach-
tengoed.
Bij de rode moskee in Londens Finsbury
Park, de basis van Abu Hamza, wordt de
deur dichtgehouden. „Dit is een godshuis,
wij praten niet over politiek. Niemand zal u
te woord staan", zegt de beheerder van de
inpandige koranwinkel..Journalisten ver
draaien onze woorden", zegt een passerende
jonge man. Buiten verwijst een ander naar
de Amerikaanse bombardementen in So
malië, Irak, Libië en het neerschieten van de
Iraanse Boeing in 1988. „Worden de daders
van die aanslag ook vervolgd?"
Britse politici hebben gevraagd om een
strengere controle op de vele Arabische en
moslimdissidenten die ^ich in Londen heb
ben gevestigd. Maar zolang ze zich niet be
wijsbaar schuldig maken aan terroristische
activiteiten kunnen de autoriteiten weinig
doen. Tegen Bakri loopt inmiddels wel een
onderzoek wegens mogelijk 'aanzetten tot
haat'.
Cultfiguur
Abu Hamza is is een cultfiguur geworden
voor de Britse tabloids. Vanwege zijn provo
cerende uitspraken maar ook vanwege een
afschrikwekkend uiterlijk. Hij mist een oog
en heeft op de plaats van zijn handen twee
glimmende haken als gevolg van een explo
sie van een landmijn tijdens zijn verblijf in
Afghanistan. Dat de geboren Egyptenaar
een voormalig uitsmijter is bij een peep
show in Soho en leeft van een uitkering
wordt in de sensatiepers breed uitgemeten.
Bob van Huet
