We zullen het allemaal wel zien
Filmduo maakt clips amateurbands
Onzekere toekomst
Zomeruniversiteit
Nationaal landschap
bedreigt Zeeland niet
Offers van Hon Luchies zijn
soms koel, soms uitbundig
Bestuurs-
vernieuwing
kunst cultuur
Lezingen
Regisseur Frears bezoekt festival
door Harmen van der Werf
door Maurits Sep
VLISSINGEN - De toekomst
van de Zomeruniversiteit Zee
land blijft onzeker. Na een af
wezigheid van drie jaar keerde
de Zomeruniversiteit dit jaar
terug. Of dat permanent is,
durfde directeur H. van de Coe-
vering gisteren bij de afsluiting
niet te zeggen.
De Internationale Schelde Fa
culteit, een onderzoeksorgaan
van de Hogeschool Zeeland, de
Universiteit Gent en het be
drijfsleven in de' Scheldemond
streeft wel naar voortzetting. Of
dat lukt, hangt af van de resul
taten van deze editie, stelde Van
de Coevering. Als de uitkomsten
van de Zomeruniversiteit in
praktijk worden gebracht, is de
kans aanwezig dat die volgend
jaar wederom plaatsvindt. Mits
er ook voldoende geld voor is.
Van de Coevering was tevreden
over de deelname. Hij heeft ver
spreid over de drie dagen iets
meer dan honderd mensen ge
teld.
De wereld die gemeentebestuur
heet, gaat veranderen. Den Haag
wil het. De gemeenteraden moeten
vernieuwen. Volgende week maandag
praat de Tweede Kamer over de voor
stellen van het kabinet. „Het zal mijn
tijd wel duren", denkt burgemeester
Ron Barbé van Terneuzen. Ook Kees
de Keijzer, wethouder in Vlissingen,
en de Goese wethouder Sjoerd Heij-
ning lopen niet over van enthousias
me, maar Veeres burgemeester Adrie
de Bruijn is juist positief. „We gaan er
iets van maken."
Over het doel zijn ze het allemaal eens.
Mensen moeten meer bij de gemeente
politiek worden betrokken. Omdat
politici er niet voor zichzelf zitten,
want zij zijn immers volksvertegen
woordigers. ,Dat er een democratisch
gat bestaat", zegt Barbé, „signaleer ik
ook. Steeds minder mensen gaan
stemmen bij gemeenteraadsverkie
zingen. Maar of je dat oplost door de
vormgeving van het bestuur te wijzi
gen? Ik betwijfel het. Het gaat toch
vooral om de inhoud."
Barbé heeft er weinig vertrouwen in.
Als wethouders niet meer in de raad
zitten, zelfs van buiten de raad mogen
komen, zal de politiek niet opeens
spannender en aantrekkelijker wor
den. De hoop en verwachting is dat
raadsleden dan losser gaan opereren
van 'hun' wethouders, scherper wor
den én hun rol van volksvertegen
woordiger meer gaan waarmaken.
„Of dat ook echt gaat gebeuren, is een
gokje", denkt de burgemeester van
Terneuzen.
Gokje of niet, van wethouder De Keij
zer hoeft de vernieuwing van het ge
meentebestuur niet. Niet omdat hij er
vies van is, maar omdat hij er niet veel
van verwacht, voor de inwoners van
Vlissingen. „Ik zie niet in hoe de Vlis-
singers door de voorgestelde verande
ringen directer betrokken kunnen
worden bij alles wat er speelt in de ge
meente. Wij investeren al veel in in
spraak, over de herinrichting van
straten en wijken bijvoorbeeld. De
belangstelling daarvoor is groot. En
het kan er op zulke bijeenkomsten be
hoorlijk stevig aan toe gaan."
Vrijuit spreken
Of de gemeenteraad straks anders
gaat functioneren, betwijfelt De Keij
zer ook. „Wellicht voelen raadsleden
zich straks vrijer om tegen wethou
ders in te gaan, als zij die wethouders
niet meer in de raad zitten. Maar of de
gemeentepolitiek daadwerkelijk
meer mensen zal aantrekken? Dat
De tafel van het college van burgemeester en wethouders in Vlissingen: Wie durft nog?
lijkt mij niet. Overal, ook bij vereni
gingen, is het moeilijk bestuurders te
vinden."
Sjoerd Heijning, wethouder in Goes,
ziet dat als enig pluspunt dat gemeen
teraadsleden meer vrijuit gaan spre
ken. „Dat gebeurt nu niet zo gauw, ze-
kerniet tegen eigen wethouders. Maar
ik zie het nog niet gebeuren dat een ge
meenteraadsfractie straks zonder
wethouder gaat vergaderen. Die band
blijft."
Barbé, Heijning, De Keijzer, respec
tievelijk van het CDA, de WD en de
PvdA, staan niet te trappelen bij de
veranderingen die hen na maart 2002
- na de gemeenteraadsverkiezingen -
staan te wachten. Ze zien het wel. „In
grotere gemeenten, met meer dan
honderdduizend inwoners, bestaat
waarschijnlijk meer behoefte aan dit
soort voorstellen", meent Barbé.
De Bruijn, ook CDA en burgemeester
van Veere, kijkt daar duidelijk anders
tegenaan. Zij trekt het zich aan dat in
Belicht
gemeenten niet eens de helft van de
kiezers naar cle stembus komt. „Wie
vertegenwoordig j e dan nog als raad?"
Er moet iets gebeuren. Dat staat vast
voor De Bruijn. Zij is daar waar
schijnlijk meer van doordrongen dan
haar collega-bestuurders, omdat zij
haar gemeente vertegenwoordigt in
een landelijk netwerk 'bestuurlijke
vernieuwing'. Twaalf a dertien ge
meenten zitten daarin. Of de Haagse
voox'stellen goed zullen uitpakken,
weet ook De Bruijn niet. „De struc
tuur verandert. De verantwoordelijk
heden van wethouders en raadsleden
worden duidelijker gescheiden. Of
dat echt werkt, is een kwestie van cul
tuur. Die moet tegelijkertijd verande
ren. De nieuwe wetgeving is het vlieg
wiel dat de bestuurlijke vernieuwing
in gang moet zetten. Dat vraagt bij
voorbeeld een ander type raadslid,
dat op hoofdlijnen bestuurt en dat zo
meer tijd overhoudt om buiten raads
vergaderingen met bewoners te pra
ten."
Kans
De wetgeving verandert en die kans
moet worden benut, vindt Veeres bur
gemeester. Al is wetgeving niet per se
nodig om aan bestuurlijke vernieu
wing te doen, onderstreept De Bruijn.
Zo is in 1997, bij de voi-ming van de
nieuwe gemeente Veere, al gekozen
foto Ruben O reel
voor het opzetten van dorps- en stads
raden; voor bewonersvertegenwoor
digingen die voor de gemeente direct
aanspreekbaar zijn.
Maandag praat de Tweede Kamer
over de bestuurlijke vernieuwing in
de gemeenteraden. De verwachting is
dat er een ruime meerderheid mee in
stemt, zodat na de raadsverkiezingen
van 7 maart 2002 de veranderingen al
kunnen worden doorgevoerd.
„Ach", merkt de Goese wethouder
Heijning nog op, „we zien wel of er
echt iets verbetert. Op één punt gaan
de voorstellen mij in elk geval niet ver
genoeg, wat betreft de positie van de
burgemeester. Mijn partij, de VVD, is
er niet voor, maar de burgemeester
zou eigenlijk direct door de bevolking
gekozen kunnen worden. Pas dan ver
ander je daadwerkelijk iets, dan kan
de gemeentepolitiek echt meer gaan
leven, maar dat is in de huidige poli
tieke verhoudingen nog ver weg. Te
ver weg."
zaterdag 8 september 2001
door Maurits Sep
VLISSINGEN - Zeeland moet
het niet erg vinden dat zij is aan
gewezen als een nationaal land
schap. „Er is geen sprake van
dat de delta van zee en land op
slot wordt gezet", sust I. Bak
ker, de op één na hoogste ambte
naar van het ministerie van
VROM. „Het is niet alleen maar
bedoeld om te behouden wat
goed is, maar ook om te ontwik
kelen wat kansen heeft."
In Zeeland is nogal wat beroe
ring ontstaan over het predi
kaat nationaal landschap. De
vrees bestaat dat niks nieuws
meer mag maar dat alles moet
blijven zoals het nu is. „Maar
een delta laat zich niet op slot
doen. Kijk maar naar oude
kaarten. Hier is voortdurend
sprake van dynamiek, van nieu
we ontwikkelingen", meent
Bakker, plaatsvervangend di
recteur-generaal op Volkshuis
vesting, ruimtelijke ordening en
milieu (VROM). Bakker sprak
gisteren in Vlissingen op de slot
manifestatie van de Zomeruni
versiteit Zeeland. Die boog zich
drie dagen over meervoudig ge
bruik van de openbare ruimte.
Volgens haar is de delta een ge
bied is met enorme mogelijkhe
den voor nieuwe ontwikkelin
gen. Zij gaf de provincie een
compliment ('voorbeeldig')
voor de wijze waarop gebieden
als Schouwen-West, West-
Zeeuws-Vlaanderen, de
Zeeuws-Vlaamse Kanaalzone
en Walcheren worden heringe
richt. Het Rijk zal zeker open
staan voor nieuwe Zeeuwse
plannen, beloofde Bakker.
De vraag van de dag was wie de
regie moet voeren over de ont
wikkelingen in het nationaal
landschap van de Zeeuwse del
ta. „In ieder geval niet de over
heid", gruwde G. Schoenma
kers, zelf Tweede-Kamerlid
voor de PvdA en gewezen wet
houder in Middelburg. „Dan
gaat het onherroepelijk fout. De
kwaliteit moet hetzelfde blij
ven, maar de politiek is wispel
turig en een duiventil."
P. Smeets van het Wageningse
onderzoeksinstituut Alterra
stelde voor een j ury met deskun
digen te benoemen die mensen
organisaties, bedrijven en over
heden moet stimuleren nieuwe
dingen te bedenken en de ideeën
moet toetsen aan de eisen die
aan de kwaliteit van het land
schap („en het zeeschap") wor
den gesteld. C. Huisman van de
provinciale welzijnsorganisatie
Scoop voelde niks voor zo'n
jury. „Heeft de burger daar in
vloed op?" Zij schoof nadrukke
lijk de provincie naar voren als
regisseur-. „Als die meer invloed
had gehad en knopen had kun
nen doorhakken, zou het stads
gewest Vlissingen/Middelburg
niet zijn mislukt." Topambte
naar Bakker pleitte ervoor meer
ruimte te geven aan capabele
mensen. „Je kunt de mensen
best mandaten geven. Ze kun
nen meer dan vaak wordt ge
dacht." Het is volgens haar niet
erg als steeds iemand anders de
leiding voert over een project.
Sterren kregen geen kans bij Paul en Menno de Nooijer, Till Dawn en UC wel
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - U2 niet maar
UC wel. En terwijl Duran Du-
ran, OMD en Peter Gabriel ach
ter het net visten, heeft Till
Dawn het praktisch cadeau ge
kregen. Tijdens het festival Ab
dijpop presenteren de Middel
burgse filmmakers Paul en
Menno de Nooijer hun video
clips van de Zeeuwse amateur
bands Till Dawn en UC. Pop
sterren van wereldformaat
kregen bij hen nul op het rekest,
maar van deze opdracht zegt
Menno de Nooijer: „Als filmma
ker spring je een gat in de lucht."
De Zeeuwse werkplaats voor
amateurkunsten Het Getij heeft
de twee kunstenaars - die vooral
met hun animatiefilms interna
tionaal een grote naam hebben
opgebouwd - in staat gesteld de
videoclips te maken. Een fikse
subsidie van Het Getij werd
aangevuld met bijdragen van
tal van landelijke fondsen, zo
dat een budget beschikbaar was
van ongeveer tachtigduizend
gulden. „Veel geld voor Zeeuw
se amateurkunst, maar in de
wereld van de professionele vi
deoclips is het niks", meent De
Nooijer. „Voor Till Dawn heb
ben wij een Tilburgse decorbou
wer ingehuurd, die in onze Mid
delburgse studio een caravan
heeft ingericht. Een doorge
zaagde, zodat we erin konden
filmen. Zo'n man heeft een dag
prijs, die moeten we gewoon be
talen. En zelf hebben we weken
en weken gemonteerd."
Tachtigduizend gulden is een
relatief bedrag, wil hij maar
zeggen. Maar voor het geld heb
ben de De Nooijers het ook niet
gedaan. „Dit is een vrij product,
we mogen doen wat we willen,
en we hoeven het niet op één of
andere manier terug te verdie
nen, want we zijn ervoor be
taald. Dat is toch ideaal?"
Daarom liepen in het verleden
alle serieuze contacten met we-
reldacts uiteindelijk stuk. „We
zijn heel vaak benaderd voor
clips, maar hebben op een gege
ven moment besloten dat niet
meer te doen. Als filmmakers
hebben wij bepaalde kwalitei
ten. Telkens werden we ge
vraagd iets te doen waar we niet
achterstonden, of dingen waar
van we zelf dachten dat we ze
niet zo goed kunnen. Als we een
videoclip maken, willen we on
ze visie daarop geven. Dit pro
ject biedt ons de kans te laten
zien wat we kunnen. Als je ons
onze gang laat gaan, komen we
tot iets goeds." Dat blijkt. In de
film bij het liedje 'The lucky
strike girl' van de Middelburgse
groep Till Dawn ligt de nadruk
op het decor. In een caravan
wacht een pin up-achtig meisje
op haar vriendje, leadzanger
Danny Vera. De beelden van
haar zijn doorsneden met shots
van de band die in de caravan
speelt, terwijl het hoofd van de
zanger er vaak voor is geprojec
teerd. Het filmpje draagt duide
lijk de signatuur van Paul en
Menno de Nooijer, maar niet zo
sterk als dat bij UC's 'Escapism'.
Door middel van vernuftige
animaties is een clip ontstaan
zoals die maar zelden op TMF of
MTV wordt vertoond.
De Nooijer: „Van begin af aan
was duidelijk dat wij het onder
werp zouden aandragen. De
popgroepen krijgen de clip als
cadeautje, maar hun inbreng in
hoe die eruit zou zien was ge
ring. Natuurlijk zijn hun liedjes
wel het uitgangspunt. Voor ons
stond voorop dat we twee ver
schillende clips wilden maken,
in sfeer en in tempo, de liedjes
wijken ook van elkaar af. We
wilden ook iets maken wat an
ders is dan het stereotype van de
videoclip. Vooral bij UC is dat
gelukt." De Middelburgse film
maker roemt het idee om een
professionele clip te maken voor
een amateurband. „Doelstel
ling van Het Getij is aankomend
Zeeuws talent te laten samen
werken met professionele kun
stenaars. Dit project is goed be
dacht en het resultaat is goed.
Wij zullen deze films zoveel mo
gelijk gedraaid proberen te krij
gen op animatiefestivals en de
bands hebben een film waarmee
ze zichzelf kunnen promoten.
Hiermee kom je bij een platen
maatschappij of in Hilversum
wel serieus over."
Abdijpop begint vanmiddag om 16
uur. De videoclips worden vertoond
voor de optredens van UC en Till
Dawn, om 20.45 respectievelijk
21.30 uur. Het festival Film by the
Sea in Cine City in Vlissingen ver
toont de clips zaterdag 15 september
om 14 en 15.30 uur.
MIDDELBURG - De Koorkerk
gemeenschap in Middelburg or
ganiseert twee lezingen over de
middeleeuwse schrijver Dante
en zijn magnum opus Divina
Commedia.
In de aula van de Zeeuwse Bi
bliotheek in Middelburg zal
remonstrants predikante E. La-
man Trip-Kleinstai'ink daar
over zowel op maandag 17 als
maandag 24 september spreken.
Dante Alighieri (1265-1321) be
schrijft in De Goddelijke Kome
die in honderd liederen een
tocht door de hel, over de loute
ringsberg, naar de hemel. Na
haar emeritaat heeft Laman
(1924) zich verdiept in grote
werken van de Europese cul
tuur. Behalve om het oeuvre van
Dante gaat het ook om werken
van Goethe, Mozart en Chagall.
Aanvang lezingen: 19.30 uur.
Beeld uit de videoclip van UC.
VLISSINGEN - De Engelse
filmmaker Stephen Frears be
zoekt volgende week zaterdag
het festival Film by the Sea in
Vlissingen.
Belangrijk programma-on
derdeel van het festival is een
retrospectief met films van
Frears, terwijl ook zijn nieuw
ste rolprent Liam in Vlissingen
de Nederlandse première be
leeft. Frears (1941) heeft zowel
in Europa als in Hollywood
succesvolle films gemaakt. Hij
vestigde zijn naam met My
beautiful laundretle (1985) en
Prick up your ears (1987). An
dere bekende films zijn Dan
gerous liaisons (1988), The
Grifters (1990), The Snapper
(1993), The Van (1996), TheHi-
Lo Country (1998) en High Fi
delity (2000).
Zijn nieuwe film Liam gaat
over een zevenjarig jongetje
dat zijn vader in de jaren der
tig ten onder ziet gaan in de de
pressie en de opkomst van het
fascisme.
door Anita Tournois
GROEDE - Offers worden gemakkelijk geassoci
eerd met kerken. Daarom is de Lutherse kerk van
Groede een prima plekje om kunst te etaleren,
waarin offers een rol spelen. Hon Luchies maakt
diverse offers in monoprint. Zij exposeert verder
etsen en gemengde technieken.
Luchies' kunstuitingen begonnenmet de verfdoos
van haar zusje. In haar jeugd volgde ze tekenles
sen in Arnhem en Den Haag. Haar voorliefde voor
etsen begon op de academie Dever in Sassenheim,
Luchies woont tegenwoordig in Aardenburg.
Een serie etsen met fossielen laat zien hoe een on
derwerp mooi kan aansluiten bij het materiaalge
bruik. Met droge naald, suiker of aquatint worden
fossielen van reptielen en insecten voorzien van
een eigen karakteristiek. De monoprints van
Luchies daarentegen zijn kleurrijker en met veel
nuances; de onderwerpen zijn eenvoudig, als
klaprozen, stillevens, bomen en mensen; soms
vormgegeven door figuratieve, oplichtende lijnen
in een bepaalde kleurstelling. Omdat de onder
grond, gedrukt op de etspersen, nogal grof is, ver
fijnt Huchies die met pastel
Opmerkelijk is haar fascinatie voor offers. Winte-
roffer en Zomeroffer zijn monoprints, waarin tel
kens twee schalen boven elkaar zijn verwerkt: het
eerste werk, schalen met appels, voorzien van een
ijsblauwe achtergrond, refereert aan de winter. In
het zomeroffer zien we weer de dubbele schaal,
maar dit keer overvloedig gevuld met bloemen in
weelderige roze en rode tinten. Huchies verklaart
haar passie voor offers: „Ik bracht samen met
mijn lerares een zevendaagse werkvakantie door
op Bali, en werd getroffen door de offervaardig
heid van de mensen daar. Drie maal per dag werd
er geofferd, vol overgave, terwijl zij zelf nauwe
lijks iets bezaten." Ook haar anderwerk doet den
ken aan de sierlijke danseressen en overvloedige
bloemenpracht van dit Indonesische eiland.
Voorbeelden hiervan zijn de hoofden van de vrou
wen met hun langgerekte halzen, omsnoerd met
kettingen, zoals in De bruid in de morgen, een jon
ge vrouw in pastelkleuren, van wie het hoofd is
omgeven met bloemen. Wilgen in de sneeuw, een
werk met geknotte wilgen in koele blauwtinten,
verwijst weer naar Zeeuws-Vlaanderen.
De tentoonstelling te bezichtigen in de Lutherse kerk in
Groede t/m 27 september. Openingstijden di. t/mmza.
Van 13.00-17.00 uur.
Ets van een fossiele kikker van Hon Luchies.
foto Peter Nicolai
