Schelde International breidt uit
Bij Bison denk je direct aan lijm
Nederlanders kopen fors minder cd's
Boek voor boek over
op de euro-prijzen
Puinruimer Konings
moet Laurus redden
Producent van sportattributen bouwt groot nieuw complex in Goes
Bioloog:
computer
streeft mens
voorbij
het bedrijf
Oracle-baas
loopt binnen
donderdag 6 september 2001
door Jeffrey Kutterink
GOES - Schelde International
in Goes breidt het bedrijf op in
dustrieterrein De Poel flink uit.
De producent van sport- en
turnattributen moet sneller
gaan leveren om zijn marktpo
sitie te kunnen behouden en
verstevigen.
En dus bouwt de onderneming
nieuwe opslag- en distributie
ruimten en zet het een compleet
ingerichte sporthal neer als
showroom. Alles bij elkaar een
complex van zo'n veertigdui
zend vierkante meter.
De Goese onderneming, met een
jaaromzet van bijna ƒ70 mil
joen, exporteert 60 procent van
haar producten en dat betekent
dat Schelde International sterk
rekening moet houden met de
wensen van buitenlandse klan
ten. En vooral de opdrachtge
vers in het Midden en Verre
Oosten eisen dat de bestelde
producten in rap tempo de we
reld overgaan.
„Klanten willen niet meer tien
weken wachten op him bestel
lingen", zegt directeur J. Dek
ker. „De trend is gechargeerd
gezegd: vandaag kopen, morgen
in huis. Dat is de snelle tijd
waarin we leven. Dat is nu een
maal de max-kt, en die bepaalt.
We missen nu opdrachten om
dat we niet kunnen voldoen aan
de door opdrachtgevers gestel
de levertijd. Zouden we wel
kunnen leveren, dan hadden we
veel van die opdrachten wel ge
kregen."
Om in de markt te blijven moet
Schelde International zich dus
wel aanpassen. Op de hele we
reld zijn er slechts vier grote
producenten van sport- en turn-
toestelen: twee Amerikaanse,
een Franse en een Nederlandse.
„We leveren nu voornamelijk op
bestelling", legt Dekker uit.
„Dat betekent dat de productie
pas begint als het contract is ge
tekend. Voordeelis dat er weinig
voorraden zijn. Nadeel is dat er
veel tijd overheen gaat, voordat
de producten bij de opdrachtge
ver zijn. We hebben een week of
zes nodig voor de productie en
een week of vier voor transport.
WAGENINGEN - De
mens wordt in de toe
komst ondergeschikt aan
de computer. Op termijn
kan kunstmatige intelli
gentie zich zelfstandig
verder ontwikkelen,
waardoor het boven het
menselijk vernuft zal uit
stijgen. Deze ontwikke
ling is het logische gevolg
van de evolutie, stelt dr. ir.
G. Jagers op Akkerhuis in
het recentste nummer van
het biologisch tijdschrift
Biotheoretica.
De bioloog Jagers komt
tot deze conclusie na be
studering van de regel
maat in de evolutie van
systemen. Als deze regel
maat zich voortzet, dan
wordt de mens straks in
gehaald door de compu
ter. De techniek is nog niet
zover maar over een eeuw
kunnen er computers zijn
die het intellectuele ni
veau van een klein kind
hebben, aldus Jagers.
Hij verwacht dat toekom
stige computers het ver
mogen krijgen om zelf
kennis op te doen. Wan
neer het zover is, raakt de
mens de controle kwijt, en
moet ze een nieuwe soort
boven zich dulden, aldus
Jagers.
De bioloog, die tien jaar
bezig is geweest met zijn
onderzoek, is niet bang
voor het schrikbeeld van
de mens als marionet van
de computer. „Toen de
meercellige organismen
zich ontwikkelden, kre
gen bacteriën het ook niet
slecht. Integendeel, door
dat meercelligen het land
op konden, kwam dat ook
binnen het bereik van de
bacteriën. Die konden
meeliften. Wie weet wat
dit ons mensen nog ople
vert." Jagers verwacht dat
de computers gedaanten
zullen aannemen die aan
gepast zijn aan hun func
tie. Dat kan bijvoorbeeld
een denkende fabriek zijn
of een robot. Ook zal een
dergelijk systeem zichzelf
kunnen verbeteren.
De ontwikkeling van de
kunstmatige intelligentie
is volgens Jagers nog al
tijd afhankelijk van de
mens. Die kan de evolutie
een halt toeroepen door
niet verder te gaan met de
ontwikkeling. ANP
Links is de uitbreiding-in-aanbouw van Schelde International al voor een deel zichtbaar.
Dat vinden opdrachtgevers te
lang. En dus moeten we over
schakelen van het leveren op be
stelling naar het leveren vanuit
voorraad. Want alleen dan is die
snelle levertijd haalbaar."
Daaróm zullen veel producten
voortaan op voorraad klaar
staan. Het produceren van voor
foto Dirk-Jan Gjeltema
raden brengt risico's met zich
mee. „Maar met het lopen van
die risico's is minder geld ge-
door Alex Bogers
DEN HAAG - De muziekmarkt
zit in een flinke dip. In de eerste
zes maanden van dit jaar zijn in
Nederland zes procent minder
cd's verkocht en twintig procent
minder cd-singles dan in dezelf
de periode van 2000. In geld uit
gedrukt besteedden consumen
ten in het afgelopen halfjaar
11,2 procent minder dan in die
periode een jaar eerder. Dat
heeft de brancheorganisatie
NVPI gemeld.
Volgens de brancheorganisatie
van de entertainmentindustrie
is de hoop gevestigd op het vier
de kwartaal. De cadeaumaand
december en de vele nieuwe re
leases in de laatste maanden
moeten de cd-markt enigszins
uit het slop halen.
In totaal werden in de eerste zes
maanden van dit jaar 2,7 mil
joen cd-singles verkocht (tegen
3,4 miljoen in 2000) en 19,6 mil
joen cd-albums (tegen 20,8 mil
joen vorig jaar). De verkoop van
muziekcassettes en lp's daalde
licht, beide van 100.000 naar
70.000 stuks. De consumenten-
waarde van de totale verkoop
van geluidsdragers bedroeg
237,5 miljoen euro 523 mil
joen). Vorig jaar was dit nog 265
miljoen euro.
'Huisvlijtpiraterij' en de geor
ganiseerde misdaad laten diepe
sporen na op de Nederlandse
cd-markt. „Het aantal illegale
cd's loopt inmiddels in de mil
joenen", aldus de NVPI. De
Stichting Brein bracht eerder
dit jaarnaar buiten dat de 'huis
vlijtpiraterij' in Nederland de
georganiseerde illegale cd-han-
del overtreft.
Vorig jaar werden ruim 12,5
miljoen cd's gebrand. Daar
kwamen nog eens 2,5 miljoen il
legaal geperste cd's bij. Boven
dien circuleren er miljoenen
songs op internet, die - voor het
merendeel illegaal - gedown-
load worden.
Alternatief
De Nederlandse muziekindu
strie komt met een alternatief
voor de illegale webpagina's.
Door betaling van een maande
lijks bedrag wordt het mogelijk
om songs te downloaden of te
beluisteren. Een aantal initia
tieven is al eerder van start ge
gaan, zoals Emusic.com, OD-
2.com en Vitaminic.com. Cijfers
over het aantal (legale) aanko
pen van muziek via internet zijn
nog niet bekend. GPD/ANP
moeid dan het mislopen van op
drachten", aldus Dekker.
Schelde International heeft nu
te weinig ruimte om voorraden
aan te leggen en dus komt er een
compleet nieuwe opslag- en ex
peditieruimte. Het op voorraad
produceren betekent overigens
niet dat de opdrachtgever een
heidsworst moet kopen en geen
specifieke wensen meer kan in
dienen.
Dekker: „Neem de basketbalin
stallaties. Die moeten aan inter
nationale eisen voldoen. Dus
aan de constructie kan een op
drachtgever toch niets verande
ren. Wel kan hij bepaalde wen
sen hebben op het gebied van de
kleur van het apparaat. Een
Amerikaanse basketbalploeg
wil bijvoorbeeld dat de installa
ties paars van kleur zijn. We
richten onze organisatie nu zo
danig in, dat we op het allerlaat
ste moment het toestel nog in de
gewenste kleur kunnen spui
ten."
China
Om een grotere marktpositie te
verwerven wil het Goesé bedrijf
andere markten aanboren, zoals
China. Verder wil het bedrijf ze
ker voor de markt in de Benelux
zich nog beter kunnen profile
ren. En daarom bouwt het be
drijf een compleet ingerichte
sporthal die gaat dienen als
showroom.
„Vooral in de Benelux komen
veel opdrachtgevers hier kij
ken", zegt productie manager
M. C. Kole. „Het zijn veelal ver
tegenwoordigers van overheden
die ons de opdracht geven een
sporthal van onder tot boven in
te richten. De mogelijkheden
zijn zo divers geworden dat de
huidige showroom te klein is. In
de nieuwe kunnen we veel meer
van de mogelijkheden laten
zien."
,Dat geldt zeker als het gaat om
de laatste trends. Want steeds
meer toestellen zoals klimrek-
ken, basketbalinstallaties,
scheidingswanden, ringtoestel-
len en uitschuifbare tribunes
zijn automatisch te bedienen.
Het is daarom noodzakelijk dat
we de klanten al die mogelijkhe
den kunnen laten zien."
door Jeffrey Kutterink
GOES - Wie lijm zegt, zegt snel
Bison. En wie denkt aan Bison,
denkt al snel aan lijm. De naam
is een synoniem voor een serie
van honderden producten. On
derdeel van de strategie om voor
elke lijm-, afdichtings-, sol-
deer- of smeerklus een oplos
sing in huis te hebben. Think
global, act local is de strijdkreet
waarmee Bison International
de wereld vanuit Goes verovert.
Goesenaar Cornelis van de Ree-
pe, groothandelaar in schoenen
en lederwaren legde in 1938 de
basis voor de nu wereldwijd
opererende organisatie. Hij er
gerde zich aan de alsmaar losla
tende zolen onder zijn schoe
nen. Dat bracht hem op het idee
om een lijm te ontwikkelen op
basis van schaars natuurrub
ber: supralijm. De nieuwe vin
ding oogstte succes en samen
met zijn zoon Leendert van de
Reepe richtte hij de Vereenigde
Chemische bedrijven Perfecta-
Handelsonderneming op.
Het was slechts het begin van
wat later Bison International
zou gaan heten. In de jaren ze
ventig koos de onderneming
voor een nieuwe strategie. Het
accent kwam te liggen op het
ontwikkelen van producten
voor de doe-het-zelver. Een
sterke zet, zo zou later blijken,
door de opkomst van het klus
sen in huis.
Daarnaast hield Bison aan
dacht voor de professionele
markt, met name kleinere aan
nemers en onderhoudsafdelin-
gen van bedrijven. Een gegeven
dat met de overname in 1990
van het Schiedamse bedrijf CFS
nog eens dunnetjes werd onder
streept. Met die transactie ver
wierf Bison een sterke positie op
de (professionele) markt van
smeer- en soldeermiddelen.
Aandelen
En daarmee zette het bedrijf de
toon voor de verdere ontwikke
ling. Om in het buitenland vaste
voet aan de grond te kunnen
krijgen, verkochten de aandeel
houders in 1996 hun aandelen
Bison aan de Bolton Group. Een
concern waaronder bedrijven
vallen die een aantal kenmer
ken gemeen hebben: ze richten
zich allemaal op consumenten,
dat doen ze met A-merken en
het liefst ook nog in een niche
markt. Zo behoort de Duitse
producent van huishoudlijm
Uhu tot het internationale con
cern, evenals twintig sterke
consumentenmerken zoals Rio
Mare (tonijn in blik) en WC Net,
een range toilet- en onder
houdsproducten.
„Het veroveren van de markt is
Een medewerker van Bison aan de inontagekit-machine.
Naam:
Bison International
Plaats:
Goes
Opgericht:
1938
Aantal werknemers:
170
Omzet:
120 miljoen gulden
niet alleen een kwestie van het
maken van goede lijmen", ver
zekert directeur Hein Adama.
„Mensen kopen geen lijm, zij
kopen vertrouwen. Als ze twee
dingen tegen elkaar plakken,
willen ze ook dat het blijft zit
ten."
En daarmee legt hij de kern
bloot van wat het 'Bison-con-
cept' is gaan heten. In helder
Nederlands samengevat: voor
elke klus de juiste lijm of kit on
dersteund met heldere voorlich
ting. Goed beschouwd is het
concept een drietrapsraket.
„Allereerst is het belangrijk dat
de lijmen altijd van dezelfde
uitstekende kwaliteit zijn", be
nadrukt Adama. „Een lijm moet
namelijk altijd goed werken en
bovendien goed verwerkbaar
zijn. Het allerbelangrijkste is
misschien wel de voorlichting.
Doordat we zoveel soorten lij
men voor verschillende materi
alen en omstandigheden ma
ken, bestaat het risico dat het
aanbod ondoorzichtig wordt.
Het in de winkel neerzetten van
schappen vol met lijm heeft
geen zin als de klant niet wordt
verteld welke materialen hij
met welke lijm tegen elkaar kan
plakken. Het geven van gerichte
informatie is dus essentieel om
de markt te kunnen veroveren."
Bison doet dat op tal van manie
ren te doen: via verpakkingen,
folders en internetsites. Lijm-
adviescomputers geven in de
winkel aan welke lijm de klant
het best kan gebruiken in een
bepaalde situatie. Ook verzorgt
Bison opleidingen voor onder
andere winkelpersoneel. En
mocht een klus problemen ople
veren dan is er de gratis telefo
nische helpdesk voor vragen en
ldachten.
Marktleider
Bison is in Nederland marktlei
der. De naamsbekendheid is bij
na honderd procent, zo blijkt uit
marktonderzoek. De helft van
de omzet zet de lijmgigant af in
eigen land.Al verschilt het pre
cieze aandeel per product", nu
anceert Adama. „Voor sommige
producten hebben we zelfs
tachtig tot negentig procent van
de markt in handen."
De andere helft van de omzet
behaalt Bison in meer dan vijf
tig landen. De belangrijkste af
zetgebieden zijn de Benelux,
Zuid- en Oost-Europa en het
Midden-Oosten. Die markten
worden bewerkt vanuit het
hoofdkantoor in Goes en com
merciële bijkantoren in België,
Spanje en Italië. In de Golfsta
ten in het Midden-Oosten voert
Bison de markt aan met Bison
Kit. Met het merk Imedio speelt
Bison een leidende rol in Span
je.
Om die marktleidende rol te
kunnen behouden, is innovatie
belangrijk. „Er komen steeds
weer nieuwe materialen op de
Fred Duivenvoorde prijst zijn boeken in guldens en euro's.
foto Lex de Meester
door Matthew Gideonse
Je zou het haast monniken
werk kunnen noemen. Zo'n
twintigduizend boeken, achter
in keurig netjes geprijsd met
potlood. In guldens uiteraard.
En dat gaat 1 januari volgend
jaar veranderen. Tweedehands
boekhandel 'De Boekenbeurs'
in Middelburg moet op die da
tum klaar zijn voor de invoering
van de euro. Het lijkt haast een
onmenselijke klus. Alle boeken
krijgen achterin naast de prijs
met het 'f-je' ook een 'e-tje'.
Een blik in één van de vele boe
kenkasten leert dat een behoor
lijk aantal boeken al voorzien is
van een dubbele prijs. „Dat zijn
de boeken die we de laatste twee
maanden hebben ingekocht",
legt eigenaar Fred Duivenvoor
de uit. „De boeken die al in de
kasten stonden moeten nog alle
maal een prijs in euro's erbij
krijgen."
De prijzen van de boeken in 'De
Boekenbeurs1 zijn veelal afge
rond op halve guldens. Duiven
voorde heeft een lijstje gemaakt
waar de meest voorkomende
prijzen in euro's op staan. Prij
zen als 2,04 of 5,41 euro zijn
geen uitzondering. Dat is vol
gens de eigenaar heel lastig. „Ik
baseer mijn europrijzen op de
guldens en dat komt vaak ver
velend uit. Er gaat heel veel
werk in zitten. Duivenvoorde
heeft altijd in guldens gedacht
en dat moet nu ineens in euro's.
Hij heeft wel moeite met het te
ken van de euro. „Het 'f-je' kan
ik in een vloeiende beweging
achterin het boek zetten, maar
dat is me tot nu toe met het euro
teken nog nooit gelukt."
Toch is Duivenvoorde blij met
de komst van de euro. „Het blij ft
een hele operatie, maar ik krijg
altijd veel Belgen en Duitsers in
de winkel. Dan is het ook een
heel gestoei met franken en
marken. Daar zijn we volgend
jaar van af."
Vijf mensen gaan de komende
maanden alle boeken in de kas
ten stuk voor stuk nakijken en
waar het nodig is omprijzen. De
eigenaar heeft er alle vertrou
wen in dat de Mus voor het einde
van het jaar geMaard is. „We
hebben iemand in dienst geno
men die één middag in de week
een aantal kasten onder handen
neemt. Daarnaast helpt de rest
van het personeel mee als daar
tijdvoor is."
Mochten er tegen het einde van
het jaar toch nog problemen
ontstaan om alles op tijd om te
prijzen, zal Duivenvoorde meer
mensen op de Mus zetten. Als
het echt nodig is zal hij de win
kel sluiten om met z'n allen een
week lang de schouders er onder
te zetten.
foto Dirk-Jan Gjeltema
markt en bestaande materialen
veranderen van samenstelling
doordat ze worden verbeterd.
De samenstelling van materiaal
bepaalt wat voor soort lijm er
moet worden gebruikt. Ook de
omstandigheden zijn belang
rijk, is het voor binnen of buiten
het huis, voor droge of vochtige
ruimten. Neem nu bijvoorbeeld
de ontwikkelingen in de sani
tair. Het gebruik van acrylba-
den is in. Daarvoor moet een
aparte kit worden ontwikkeld,
omdat andere kitsoorten een
voudigweg niet hechten op het
materiaal."
Toch is Bison op zoek naar ande
re wegen om de greep op de
markt nog verder te verstevi
gen. Zo boekt het bedrijf succes
met de verkoop van onder meer
vochtvreters en sprays om stroef
lopende sloten, scharnieren of
schroeven weer soepel te ma
ken. De komende jaren wil de
Goese onderneming nog meer
landen veroveren. Een belang
rijke nog niet ontgonnen markt
is Oost-Europa. „Daar staat het
doe-het-zelven nog aan het be
gin."
Maar ookin eigen land wil Bison
groeien. Adama: „Ook al heb
ben we de helft van de markt in
handen, dat betekent dat er nog
heel wat te veroveren valt."
door Cathérine van der Linden
DEH HAAG - Laurus heeft met
de 59-jarige Jan Konings een
keiharde puinruimer inge
huurd. De interim-bestuurs
voorzitter heeft net als de ge
schorste topman Ole van der
Straaten geen notie wat een
krop sla moet kosten en hoelang
de melk vers blijft, maar van de
'houdbaarheid' van bedrijven
en bedrijfsonderdelen weet hij
des te meer.
De raad van commissarissen
van supermarktbedrijf Laurus
heeft een financieel expert ge
zocht om orde op zaken te stel
len en geen kruidenier. Daarvan
lopen er genoeg in de onderne
ming. In de buitenstaander Ko
nings is een ervaren saneerder
gevonden voor wie zakelijkheid
en snelheid van handelen één
woord lijken te vormen.
Dat is direct gebleken. Eén van
de eerste maatregelen die hij na
zijn aantreden afgelopen vrij
dag heeft genomen, is het annu
leren van de mondelinge
toelichting op de halfjaarresul
taten. Die bijeenkomst was voor
afgelopen dinsdag gepland. De
interim-manager heeft het nog
te druk met zich een mening
over Laurus te vormen, aldus
een woordvoerder.
Konings wil snel tot de kern van
de zaak doordringen. Dat heeft
hij zich eigen gemaalct tijdens
zijn internationale carrière in
het bedrijfsleven, waarin hij
uitsluitend financiële functies
vervulde. Hij werkte ondermeer
bij de Amerikaanse producent
van kopieerapparaten Rank
Xerox (1971 tot 1980) en Sara
Lee/Douwe Egberts (1980 tot
1995). Bij het laatste concern
bracht hij het tot senior vice-
president in de Verenigde Sta
ten.
De financiële man Konings
stond in die jaren ook bekend als
de schaduw van voormalig Phi-
lips-topman Cor Boonstra die
hij begin jaren tachtig al tegen
het lijf was gelopen bij schoen-
smeerbedrijf Intradal. Samen
stonden ze later bij Sara
Lee/Douwe Egberts bekend als
het duo 'Koonstra'.
Stil
Sinds zijn pensionering vier
jaar geleden, heeft Konings bij
voorkeur in stilte aan reorgani
saties gewerkt. De meeste klus
sen Maarde hij in relatief korte
tijd. Zo vertrok hij na dx'ie
maanden interim-voorzitter en
-directeur te zijn geweest bij
voetbalclub Vitesse, terwijl
werd verwacht dat hij minstens
zes maanden aanbleef. Hij hielp
er de financiële chaos te ont
warren.
Konings heeft zich ook bemoeid
met de verkoop van de winstge
vende bedrijfsonderdelen van
het failliete Fokker aan Stork.
Aansluitend leidde hij in 1996
en 1997 min of meer geruisloos
de sanering en verkoop van de
videoketens Superclub en Vi
deoland van Philips.. Konings
bleef tot vorig jaar ook lid van
de raad van commissaxissen van
GAK Nederland.
De snelheid waarmee hij zaken
doet, is precies wat Laurus no
dig heeft. Nu de Konmar-droom
al zo kort na de introductie van
de eerste winkels aan diggelen
ligt, zit het supermarktbedrijf
met de handen in het haar. Ko
nings moet er weer een toonbare
coup van zien te maken.
Waarnemers blijven hameren
op wat in hun ogen altijd het
meest realistisch is geweest:
Laurus moet met ten minste
twee winkelketens doorgaan.
Met Korunar of Super de Boer
en in elk geval winstmaker
Edah. In hun haast en overmoed
hebben Van der Stx-aaten en de
al eerder weggestuurde topman
Stuyts die overlevingsstrategie
genegeerd. Van Konings wordt
vexwacht dat hij tussen het puin
de juiste winkelformules op
graaft en Laurus daarmee redt.
GPD
SAN FRANCISCO - Lar
ry Ellison, de bestuurs
voorzitter van de Ameri
kaanse softwaremaker
Oracle, heeft eerder dit
jaar 706 miljoen dollar
(1,75 miljard gulden) ver
diend met het verzilveren
van opties in zijn onder
neming.
De topman verkocht de
meeste opties in januari.
Niet lang daarna kwam
Oracle met een winst
waarschuwing en kelder
de de waarde van het aan
deel. In de zomer van
vorig jaar deed het aan
deel 46,32 dollar, dinsdag
bedroeg de slotkoers
12,08 dollar.
Ellison besloot in 2000
zichzelf de komende drie
jaar geen salaris en bo
nussen toe te kermen, in
ruil voor veertig miljoen,
opties. AP
