Vangstbeperking kuitzieke schol Zeeverhalen Bij tij en ontij blijft steken bij een belofte Onbekende facetten van het orgel Zeven Provinciën maakt proefvaart zni 2001 lezers schrijven De Piet III Gifspuiten Viswedstrijd Wateroverlast in Koudekerke en Zoutelande Visserijsector overweegt de vloot gedeeltelijk stil te leggen kunst cultuur zeeland nazomer festival 28 aug t/m 9 sept CO! 18) 659 659 www.nazomerfestival.nl Dirk van Esbroeck Slauerhoff op de planken 4 sept 21.15 u. 7,50 zolder Zeeuws Museum Middelburg door Jeffrey Kutterink VLISSINGEN - Het fregat de Zeven Provinciën die de Koninklijke Schelde Groep bouwt voor de marine, is gister middag voor een proefvaart van zes we ken vertrokken vanaf de Scheldepoort in Vlissingen. Het is het eerste schip van een serie van vier luchtverdedigings- en commandofregatten (lcf's). De reis gaat eerst richting Schotland. Na terugkeer in Den helder wordt de proeftocht voortgezet naar Bergen in Noorwegen. De laatste haven voor te rugkeer naar Vlissingen is waarschijn lijk Kiel in Noord-Duitsland. De afgelopen maanden is het fregat, al uitgebreid aan wal getest. Tijdens de proefvaart worden allerlei tests uitge voerd op het terrein van snelheid en brandstofverbruik. Er gaan ongeveer 50 medewerkers van KSG en onder aannemers mee. Na terugkeer op 13 oktober op de Scheldepoort worden de laatste werk zaamheden uitgevoerd. Verder brengt de Koninklijke Marine de rest van de sensor-, wapen- en commandoappara- tuur aan boord. De overdracht is medio februari gepland. Met de woorden 'Ik doop u, Zeven Pro vinciën, en wens u en uw bemanning een behouden vaart', doopte koningin Beatrix op 8 april 2000 het schip. Het fregat is ruim 144 meter lang en bijna 19 meter breed. Dankzij schuine wanden zijn de lcf's onzichtbaar voor de vijan delijke radar. De echo is veel kleiner waardoor het schip stukken moeilijker te ontdekken valt. Die techniek is afge keken van de Stealth-bommenwer- pex-s. Mochten de schepen toch gezien wor den, dan hebben ze altijd nog hun wendbaarheid en snelheid. De fregat ten hebben een topsnelheid van 29 kno pen, die ze kunnen bereiken binnen 150 seconden. Om van volle snelheid tot 'stilstand' te komen, zijn vijf scheepslengtes en negentig seconden nodig. Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC versche nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactietijd beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat de redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft. Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. De re dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd. 'Grote schoonmaak van de Piet' (PZC, 29-8). Het terrein is afge sloten wegens gevaar voor de volksgezondheid. Op donder dag 30 augustus fietsen we nietsvermoedend vanaf restau rant de Meerkoet richting kano centrum de Piet. Halverwege besluiten we 'n fietspad te ne men tussen de bomen door. Als we aan het eind van dit fietspad komen, moeten we onder 'n lint doorkruipen. Er hangt een pa pier met daarop de mededeling dat dit terrein tijdelijk niet toe gankelijk is wegens vervuiling. Kennelijk is men vergeten aan het begin van het fietspad de boel ook af te sluiten. Als we la ter over het fietspad dat langs de rijweg loopt terugrijden naar de Meerkoet, kijken we voor alle zekerheid nog even of we iets over het hoofd gezien hebben. We zien geen afzetting en besef fen dat we door het oog van de injectienaald zijn gekropen. Gerard en Linda Weezepoel, Calsstraat 32, Goes. We weten weer wat we aan el kaar hebben: fatsoensrakkers (grote en kleine christelijke par tijen plus VVD) en min of meer toleranten (D66, PvdA en GroenLinks). Hoe 'schoon' moet de stad er uitzien? Hoeveel 'on kruid' mag er groeien? 't Viel me op dat de gemeenteraad langs de hierboven geschetste lijn verdeeld is, als het over deze on derwerpen gaat. Er is niets om de spontane plantengroei in toom te houden, maar alles te willen uitroeien vind ik fat- soensrakkerig (zonder te willen beledigen). Alsof een beetje na tuurlijk beeld in de stad meteen betekent dat het stadsbestuur de controle kwijt is. Ik prefereer een visie, waarin het 'andere' een kans krijgt. Het is vaak zo dat men niet lust wat men niet kent. Leer dan kennen, zou ik zeggen. Het 'onkruid' ziet er misschien van ver niet altijd uit, maar ik kan u verzekeren, dat er van dichtbij verrassend moois te zien is. Daarom heb ik een idee. Maak een voordeel van een nadeel. Keer terug tot de me chanische bestrijding en laat een boekje maken met mooie fo to's (vooral van dichtbij dan) van de Goese Wilde Flora, schrijf er wetenswaardigheden bij en stel een leuke route op langs Klein streepzaad, Herfst- leeuwentand, Bijvoet, Canade se fijnstraal, Droogbloem, Scherpkruid, Hanepoot en als klap op de vuurpijl het Straat- liefdegras. Leuk voor toeristen en een alternatieve manier om je 'op de kaart' te zetten. In elk ge val hoop ik dat de gemeente- spuiters nu en dan een straatje vergeten mee te nemen. J. J. H. Fortuin, Gravenhof 11, Goes DISHOEK - Hengelsport ver eniging Middelburg houdt zon dag 23 september tussen 10.00 uur en 14.00 uur in Dishoek een grote internationale viswed strijd. Wie mee wil doen kan zich bij Brammetje Dump in Middelburg, Vlissingen of Goes inschrijven. Tot een uur voor het begin van de wedstrijd kan ook nog ingeschreven worden bij verenigingsgebouw De Cou- burg in Koudekerke. Het aas dat bij de wedstrijd gebruikt wordt, is gratis. KOUDEKERKE - Hevige re genval heeft gisterochtend voor wateroverlast gezorgd in Kou dekerke en Zoutelande. Het Langeweegje en de Middel burgsestraat in Koudekerke stonden blank. Volgens brand weercommandant A. Willem- stein stond het water op het punt de huizen binnen te drin gen. De brandweer heeft hét water weggepompt. In Zoute lande stond de Sloestraat onder water, maar de brandweer hoef de daar niet te pompen. Het fregat de Zeven Provinciën verlaat de Scheldepoort voor een proefvaart van zes weken. foto ruben Oreel (Advertentie) dinsdag 4 september 2001 door Harmen van der Werf VLISSINGEN - De visserij op kuitzieke schol wordt wellicht in het vroege voorjaar van 2002 door Nederlandse kottervissers aanzienlijk beperkt. De lande lijke visserijorganisaties Fede ratie van Visserijverenigingen en Nederlandse Vissersbond spelen met die gedachte. Het voorstel moet nog worden uitgewerkt, laat voorzitter B. Daalder van de Federatie van Visserij verenigingen voorzich tigheidshalve weten, maar de grote lijnen staan vrijwel vast. Het idee is in de maanden febru ari en/of maart wekelijks twee derde van de Nederlandse kot ters bij toerbeurt in de havens te houden. De visserij organisaties hopen met de maatregel te kunnen bij dragen aan de totstandkoming van een gezonde scholstand in deNoordzee. In het vroege voor jaar plant de schol zich voort. Als de visserij wordt beperkt, wordt dat proces minder ver stoord, en kan er meer jonge schol komen. Kuitzieke schol brengt bovendien minder op, omdat die dunner en wateriger is. Het is niet de eerste keer dat de visserij in de maanden februa ri/maart gedeeltelijk wordt stil gelegd. Het is eerder in de jaren zeventig gebeurd, weet Daalder. De laatste jaren is de druk toe genomen om de kottervisserij in de kuitzieke periode te beper ken. Milieuorganisatie Stich ting De Noordzee dringt er al lange tijd op aan. Supermarkt keten Albert Heijn legt geen verse schol meer in de schappen in februari en maart. Een extra reden om begin volgend jaar de scholvisserij te matigen, is de slechte kabeljauwstand in de Noordzee. De Europese Com missie besloot daarom dit jaar de visserij in grote delen van de Noordzee volledig te sluiten van half februari tot eind april, tot groot ongenoegen van de Ne derlandse kottervissers. Het plan van de Nederlandse vis serij organisaties kan ook ten goede komen aan de kabelj auw- stand en als alternatief dienen voor een algehele sluiting. Vis sersvoorman Daalder wil van zo'n volledige sluiting helemaal niets weten. ,,Het zou zeer on verstandig zijn van de Europese Unie, als daar opnieuw toe zou worden besloten. Ook visserij- biologen zien er niets in." Het liefst zou Daalder zien, dat de beperking van de kottexwisserij in februari en/of maart voor alle Noordzee-vissers gaat gelden. Daarover zal met zusterorgani saties overleg plaatsvinden, 'maar desnoods zal de Neder landse visserij, die gespeciali seerd is in platvis (schol en tong), het alleen doen, aldus Daalder. door Ernst Jan Rozendaal MIDDELBURG - Het orgel speelt. Het lijkt bijna een staande uitdrukking, maar in werkelijkheid is het een zin die niet klopt. Het is de organist die speelt, maar vanwege diens onzichtbaarheid realise ren weinigen zich dat. Het fes tival Nazomer Lucht, dat van daag in Middelburg begint en deel uitmaakt van het Zeeland Nazomer Festival (ZNF), wil onbekende facetten belichten van het orgel en de daarvoor geschreven muziek. Letterlijk en figuurlijk krijgt het publiek daardoor een kijkje achter het orgel. Als eerste staat vanavond in de Nieuwe Kerk een concert op het programma van de Mid delburgse organiste Mar- greeth de Jong. Met haar echtgenoot Albeit Clement, voorzitter van de Commissie Orgelconcerten Middelburg (COM), heeft zij een belangrijk aandeel gehad in de organisa tie van het festival. Tijdens haar concert zal op een video scherm onder het orgel te zien zijn hoe zij de toetsen beroert en verschillende registers opentrekt. Sinds 1 augustus is De Jong de organiste van de Nieuwe Kerk. „Ik heb hier al vaker in kerk diensten gespeeld en bij bij zondere gelegenheden als Kerstnachtdiensten en het be zoek van bisschop Tutu. Ik voel me thuis op het orgel. Voor het concert tijdens Nazomer Lucht heb ik gekozen voor een vrolijk en lichtvoetig pro gramma. Het leek me ook leuk zelf een compositie te schrij- veni een beetje ter gelegenheid van mijn benoeming als orga niste en om het Zeeland Nazo mer Festival op te luisteren. Anders dan gewoonlijk is het geen religieus stuk. Het zijn variaties op 'Kom mee naar buiten allemaal', waarin ik verschillende klankfacetten van het orgel en de akoestiek van de Nieuwe Kerk: tevoor schijn to vei-." Uitpraten De COM en het ZNF zijn vorig jaar met elkaar in contact ge komen om wat onenigheid over de provinciale subsidië ring uit te praten. „Zowel voor directeur Ruud van Meij el van het ZNF als voor mij bleek dat een reuze meevallende kennis making", aldus Clement, „Hij vertelde dat hij verschillende '4tuoze matroze' bezong in moderne zeemansliederen de link tussen zee en leven en zee en dood. foto RubenOreel dingen rond het Abdijplein had verzonnen, dat in Hulst op een Decaporgel wordt ge speeld en vroeg toen of het klopte dat de Nieuwe Kerk een bijzonder orgel heeft. Zo kwa men we op het plan voor een gezamenlijk festival." De Nieuwe Kexk heeft volgens De Jong en Clement inderdaad een bijzonder orgel. Het gaat om een zogenaamd compro mis-orgel, in 1954 gebouwd' door Willem van Leeuwen. „Op een compromis-oi-gel kun je alle orgelliteratuur spelen, niet bijvoorbeeld alleen Ro mantische muziek of barok- muziek", vexklaart Clement. „Vooral het negentiende- en twintigste-eeüwse repertoire komt op dit orgel goed tot zijn recht. Van Leeuwen was in zijn tijd een toonaangevende ox-- gelmaker. Dit is het grootste orgel dat hij heeft gebouwd. Tegenwoordig wordt wel eens laatdunkend over zijn orgels gespi'oken, maar dat is niet te recht. Hij heeft een heel eigen, inventief systeem van wind- vooi'ziening toegepast." Een compromis-orgel is uit stekend geschikt voor een fes tival omdat daarop een gevari eerd programma kan worden gespeeld. De Jong speelt be halve haar eigen compositie werk van de onbekende mees ters Henry Smart, Dezsö An- talffy-Zsiross, Antonio Dania, Sir William Walton en Guy Bo- vet. „Ik wil het publiek iets ap arts voorschotelen, niet een doorsnee programma." Onder de titel 'Alice in orgel land' is morgenmiddag een concert voor kinderen georga niseerd. De Jong: „Ik kan me niet herinneren dat dat ooit is gebeurd. Op een speelse ma nier krijgen de kinderen uitleg over het orgel, het gecompli ceerdste instrument uit de klassieke muziek. Dat gebeurt door twee improviserende or- ganisten en een verteller." Bambuso Donderdag speelt Christine Kamp werk van de van ooi-- sprong Zeeuwse componist Daan Manneke. Zelf komt hij een inleiding geven. Tijdens het concert worden verbanden gelegd met het werk van oude 1 meesters als Bach enBuxtehu- j de. Hans van Koolwijk sluit vrijdag het festival af met een concert op de bambuso, een door hemzelf ontworpen bam boe-orgel. „Eigenlijk nergens mee te vergelijken", zegt Cle ment. „Als bouwwerk is het ook interessant, dus tijdens dat conceit gaan klinkende en visuele kunst samen." Concerten Nazomer Lucht in de Nieuive Kerk in Middelburg: di en vri om 20.15 uur, woe om 15.00 uur, don om 20.00 uur. Organiste De Jong heeft voor het festival Nazomer Lucht een speciale compositie geschreven. foto Ruben Oreel MIDDELBURG Zeeuws Museum (zolder) 'Bij tij en ontij', zeeverhalen gelezen door Lisette Lewin, Kees Slager en Jos van Amsterdam. Productie Bart Plouvier en Helge Prinse door Willem Nijssen Naast de grote producties van het Zeeland Nazomer festival (Ship of Troy en andere) zijn in een soort van bijpro gramma een aantal kleinere voorstellingen die veelal een historisch/literair karakter hebben. Ze worden rechtstreeks uitgezonden via Omroep Zee land om op die manier waar te kunnen maken dat dit festival uiteindelijk toch voor héél die door water verstrooide provin cie is bedoeld. En dat het dan over de zee gaat, is niet verwon derlijk (maar misschien ook weer iets te veel een cliché?) Midden in de reeks van activi teiten (er volgt nog een en an der,- morgen over Slauerhoff met de veelbelovende 'Papieren Piraat', woensdag gedichten van de Griekse marconist Kav- vadlas, vrijdag Cees Maas met 'Gedichtenbij beeldende kunst' midden in die reeks dus een avond met zeeverhalen door de eeuwen heen, onder de titel 'Bij tij en ontij'. De basis van de avond is het boek van dezelfde titel waarin Margot de Waal 400 jaar zeeverhalen in de Neder landse letteren verzamelde. Maar op de avond zelf is de greep daaruit te klein om de pretentie van 'eeuwen' waar te maken. Slechts drie verhalen krijgen we te horen, van elke 'voorlezer' (Lisette Lewin, Kees Slager en Jos van Amsterdam) één. Waarom moet er -behalve dan voor die radioluisteraar- eigen lijk voorgelezen worden? Voorlezen is op zijn best de ge makzuchtige variant van de vertelkunst. En daar heb ik een zwak voor, tenslotte begint alle toneel, alle literatuur bij het verhaal, bij de magie van in te trekken in de huid en in de tijd van de vertellei-. En het is evi dent dat Jos van Amsterdam daar het meest in thuis is; hij trekt veel langs scholen om daar als verteller zijn boodschap van magie te brengen. Jammer dat daar geen volwassen publiek meer voor is, jammer dat het vanavond bij voorlezen blijft. Zijn keuze -het verhaal 'De zij oude weemoed in nieuwe verhalen weet te leggen. Zeeland zou Zeeland niet zijn als niet ook 'De Ramp' aan bod zou komen. Kees Slager doet verslag van zijn 'oral history'- project en leest voor uit zijn ge lijknamige boek. Bij alle geno cide en hedendaags oorlogsge weld verbleekt 'De Ramp' vaak een beetje. De man die met de ooggetuigen heeft gesproken, te zien en horen voorlezen, brengt je terug naar de juiste proportie: elke ramp is een ramp voor de betrokkenen. En toch, dit deel heeft de minste magie. De zee als vijand is ondoorgrondelij- ker dan de zee als bondgenoot in de eenzaamheidvan het be staan. Het programma is gelardeerd met moderne zeemansliederen van de 4tuoze matroze, die met eigen teksten en composities (een curieuze mix van volksmu ziek en nederpop) juist weer wél bij die link tussen zee en leven, zee en dood kunnen komen en dat later in een optreden op het Abdijplein nog eens krachtiger overdoen. Al met al wordt er te veel in te weinig tijd gepropt en blijft het bij een belofte: de zee als literair motief zou boeiend kunnen zijn. rooie en de dolle Gijs' van Weru- meus Buning- laat zich vast ook mooi vertellen, al is het verhaal zelf dan een 'seaman's tearjer ker' uit de vroege 20e eeuw. Lisette Lewin komt aan het woord met een verhaal uit haar bundel 'Verliezers op zee'. De formule van kort interview en dan een verhaal schiet hier te kort; Lisette Lewin heeft -nos talgisch en romantisch zoals zij zegt te zijn- zelf een aantal zee reizen op vrachtschepen ge maald en put daaruit haar ver halen. Het interview daarover blijft veel te ondiep, het frag ment is te kort om voeling te krijgen met de moderne variant van het aloude zeemansleven. Nu krijg je niets dan een glimp van vermoeden dat zij daar veel meer over kan vertellen en dat

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2001 | | pagina 30