PZC
Belgische premier
hervormt parlement
Gevechtshelikopters Israël
liquideren Palestijnse leider
Handelsoorlog
VS en Europa
dreigt opnieuw
Irak schiet vliegtuig
VS uit het luchtruim
Russische fiscus
beloont verklikkers
voor hun hulp
7
IMF en Jakarta eens over
hervormingen economie
Taliban laat
diplomaten bij
gevangenen
Senaat en Kamer moeten samen
ETA pleegt bomaanslag op luchthaven Madrid
Tsjech brengt Hitlergroet in kamp
Iran begint met seksuele opvoeding
Kinkel vertrekt uit Bondsdag
Stierengevecht Moskou verboden
Personeel tolweg stuit op wiet
Bezetters Shell
Nigeria laten
gegijzelden vrij
dinsdag 28 augustus 2001
door Jaap van Wesel
WASHINGTON - Er dreigt
een nieuwe handelsoorlog
tussen de Verenigde Staten
en Europa. Amerika protes
teert tegen nieuwe Europese
voorschriften over het mel
den van genetische manipu
latie van grondstoffen op
etiketten van voedingsmid
delen. In 2003 zullen produc
ten die in de EU verkocht
worden van een etiket voor
zien moeten zijn dat aangeeft
of het product genetisch ge
manipuleerd is. Het gaat
vooral om graan en sojabo
nen.
De Amerikaanse soja- en
graanboeren zeggen dat de
Amerikaanse export daar
door 4 miljard dollar schade
per jaar zal lijden. Dat komt
omdat in Amerika geneti
sche gemanipuleerde granen
en sojabonen gemengd wor
den met niet-gemanipuleerd
materiaal. Het gevolg is dat
de export van Amerikaans
graan en sojabonen naar Eu
ropa dan ernstig geschaad
wordt, omdat het heel moei
lijk en duur is het Ameri
kaanse product van de juiste
etiket-informatie te voor
zien. Vanwege de menging is
de precieze samenstelling en
verhouding tussen wel en
niet gemanipuleerde korrels
en bonen niet bekend. De
Amerikaanse boeren zouden
hun productiewijze moeten
aanpassen en niet gemengde
producten gaan verkopen,
hetgeen een zeer kostbare in
greep is.
President Bush heeft per
soonlijk de Europese leiders
gewaarschuwd dat het door
voeren van de voorschriften
buitengewoon ernstige ge
volgen zal hebben voor de
Europees-Amerikaanse han
delsbetrekkingen. Amerika
probeert in eerste instantie
de Europeanen er toe te be
wegen de voorgenomen
maatregelen in te trekken.
Als dat niet lukt, dan kunnen
zij een procedure bij de We
reld Handels Organisatie
(WTO) aanspannen en moge
lijk sancties nemen tegen de
Europese Unie op een schaal
die nog niet eerder is ver
toond.
De Amerikaanse experts
zeggen dat de wetenschap
aantoont dat genetisch ge
manipuleerde producten vei
lig zijn. De wetenschap staat
op het standpunt dat er geen
verschil is tussen wel en niet
gemanipuleerd voedsel, en
dat daarom scheiding niet
nodig is. Daarom beschouwt
Amerika de Europese voor
schriften tegen gemanipu
leerd voedsel als een vorm
van discriminatie tegen
Amerikaanse producten en
daarom strijdig met de bepa
lingen van de WTO.
Er zijn al gelijksoortige eer
der ruzies geweest tussen Eu
ropa en Amerika over het zo
genaamde hormonenvlees.
Maar de belangen die nu op
het spel staan zijn oneindig
veel groter dan alles wat in
het verleden heeft gespeeld.
De landbouwlobby staat op
zijn achterste poten, en de
Amerikaanse regering is ook
agressiever dan vorige rege
ringen. Dat komt mede door
dat president Bush uit een
landbouwstaat komt, Texas.
De landbouwlobby heeft
Bush bij de verkiezingen ac
tief gesteund, hetgeen van
zijn kant verplichtingen
schept.
Tijdrovend
Als er niet snel een oplossing
wordt gevonden - en dat lijkt
onwaarschijnlijk - dan zal
Amerika waarschijnlijk een
klacht indienen bij de WTO.
Zo een procedure is echter
zeer tijdrovend, zodat het
zeer waarschijnlijk is dat
Amerika zijn argumenten
kracht zal willen bijzetten
door sancties tegen de invoer
van Europese producten. Dat
zal een nieuwe handelsoor
log onvermijdelijk maken.
GPD
van onze redactie buitenland
BAGDAD - Irak heeft gisteren
gezegd in het zuiden van het
land een onbemand Ameri
kaans spionagevliegtuig te heb
ben neergeschoten. Westerse
zegslieden hebben toegegeven
dat de VS het contact met het
toestel hebben verloren.
Een woordvoerder in het buur
land Koeweit zei dat het gaat
om een toestel van het type Pre
dator. Het is voor het eerst dat er
een dergelijk toestel boven Irak
verloren is gegaan. Wel hebben
de Amerikanen een Predator
verloren boven Kosovo.
Volgens het Iraakse leger heb
ben Westerse gevechtsvliegtui
gen afkomstig uit Turkije aan
vallen uitgevoerd op doelen in
het noorden. Daarbij zou een
burger zijn omgekomen. Drie
personen raakten gewond.
Het is niet duidelijk waar de
aanvallen precies waren en of
van onze redactie buitenland
JAKARTA - De nieuwe Indone
sische regering heeft met het In
ternationaal Monetair Fonds
(IMF) overeenstemming bereikt
over verdere hervorming van de
economie. Daarmee komt de
weg vrij voor kredietverlening
door het IMF.
Het akkoord is gisteren bekend
gemaakt door de Indonesische
minister van Economie, Dorod-
jatun Kuntjoro-Jakti.
De IMF-steun wordt gezien als
een teken van vertrouwen in het
economische beleid van presi
dent Megawati Soekarnoputri.
Details van het akkoord zijn nog
niet vrijgegeven.
Het IMF onderhandelde al een
week met vertegenwoordigers
van Soekarnoputri. Het fonds
staakte in december vorig jaar
de kredietverlening aan Indo
nesië uit onvrede over het ge-
(Advertentie)
Inlijstwerk?
Voor bedrijf en particulier
Biezelingseslraai 102A.4421 BV Kapelle
Tel. 0113-342383, lax 0113-340044
brek aan wil aan Indonesische
zijde om de economie te hervor
men. Daardoor bleef 5 miljard
dollar aan leningen op de plank
liggen.
De verwachting is dat binnen
kort al 400 miljoen dollar vrij
komt. Dit gebeurt als het IMF-
bestuur met het akkoord heeft
ingestemd. RTR
KABOEL - Westerse diploma
ten en familieleden zijn gisteren
de gevangenis in Kaboel bin
nengegaan waar acht buiten
landse medewerkers van de
christelijke hulporganisatie
Shelter Now sinds begin deze
maand vastzitten.
De acht worden ervan beschul
digd dat zij Afghanen tot het
christendom hebberi1 willen be
keren.
De drie diplomaten kwamen
gisteren in Kaboel aan. Zij wa
ren vergezeld van twee familie
leden van Amerikanen die
gevangen zitten, en functiona
rissen van de fundamentalisti
sche Taliban, die het grootste
deel van Afghanistan in handen
hebben. RTR
door Pascale Thewissen
BRUSSEL - De Belgische pre
mier Guy Verhofstadt wil Ka
mer en Senaat samenvoegen tot
één groot parlement. Verhof
stadt deed zijn opmerkelijke
plannen gisteren uit de doeken
in enkele Belgische kranten en
voor de VRT-radio. „Uitzonder
lijk is dat niet. Ook het Noorse
parlement werkt zo", stelt hij.
Volgens Verhofstadt kunnen de
71 Belgische senatoren het werk
niet aan. De voorzitter van de
Belgische Senaat, Armand de
Decker, pleit voor uitbreiding
van het aantal senatoren. Ver
hofstadt ziet dat niet zitten. Hij
voelt meer voor het Noorse mo
del. Het controleren van wets
voorstellen wil hij in de toe
komst overlaten aan een aparte
commissie.
De premier wil nog deze regeer
periode de weg effenen voor een
herziening van de grondwet, die
de afschaffing van de Senaat
mogelijk moet maken. De vol
gende regering zou de verande
ringen in het Belgische politieke
stelsel dan geleidelijk kunnen
doorvoeren.
De liberaal Verhofstadt, die in
1999 aantrad als premier, heeft
nog meer in petto. Zo wil hij
voor de verkiezingen van 2003
een politiek akkoord sluiten
over de invoering van het refe
rendum en wil hij vaart zetten
achter de hervorming van justi
tie.
Aanleiding is de kritiek die zijn
partijgenoot en minister van
Justitie, Mare Verwilghen, de
voorbije weken te verduren
kreeg in verband met de zaak-
Dutroux.
Op 13 augustus was het vijf jaar
geleden dat Mare Dutroux werd
gearresteerd. Een datum voor
het proces tegen de van kinder
moord en ontvoering verdachte
misdadiger en zijn handlangers
is nog steeds niet bekend. Het
onderzoek duurt nog steeds
voort.
Rechtspraak
„De rechtsgang moet korter.
Rechters moeten een actievere
rol krijgen en ze moeten probe
ren vertragingsmanoeuvres uit
te sluiten", zei Verhofstadt in de
krant De Morgen.
Hij wil ook managers aanstellen
in de Belgische rechtbanken en
de lonen van lagere rechters op
trekken.
Op het verlanglijstje van de pre
mier staan verder een verhoging
van de laagste uitkeringen en
een verdere lastenverlichting
voor werkgevers en bedrijven.
Een verlaging van de vennoot
schapsbelasting moet België
aantrekkelijker maken voor
buitenlandse investeerders.
De invoering van stemrecht van
migranten, nog vóór de verkie
zingen van 2003, ziet Verhof
stadt niet zitten.
Coalitiepartners SP (Socialisti
sche Partij) en Agalev hebben de
discussie daarover bij het begin
van het politieke jaar opnieuw
aangezwengeld. Verhofstadt
wijst erop, dat het migranten
stemrecht niet is opgenomen in
het regeerakkoord.
De Vlaamse groenen en SP heb
ben echter al aangekondigd dat
ze in het parlement op zoek gaan
naar een meerderheid die hun
voorstel wil steunen, tot grote
onvrede van de Vlaamse Libe
ralen en Democraten, de partij
van Verhofstadt.
Om de liberalen tegemoet te ko
men wil SP-voorzitt,er Janssens
de zogenaamde snel-Belg-wet,
die de procedure voor naturali
satie een stuk korter en eenvou
diger maakt, desnoods inruilen
voor de invoering van het mi
grantenstemrecht, zo liet hij
gisteren weten. GPD
die iets te maken hadden met
het neerhalen van het spionage
vliegtuigje. Wel zei een zegsman
dat de aanvallen een represaille
waren voor een beschieting
door de Iraakse luchtafweeer.
Bagdad heeft de afgelopen tijd
zijn pogingen opgevoerd om een
toestel van de Amerikanen of
Britten die boven delen van het
land patrouilleren neer te halen.
Begin augustus zei de Ameri
kaanse minister van 'Defensie
Rumsfeld dat Irak zijn lucht-
verdiging sterk had verbeterd
sinds de geallieerden in februari
het Iraakse luchtverdigingssys-
teem hadden gebombardeerd.
„De luchtafweer in het gebied
rond Basra heeft het toestel
neergehaald toen het een spio-
nagemissie uitvoerde binnen
het Iraakse luchtruim", aldus
een militaire woordvoerder in
Bagdad. „Dit was een modern
toestel dat de Amerikanen ook
gebruikten tijdens hun agressie
tegen Joegoslavië." RTR/AFP
Spaanse brandweerlieden en politiemensen staan voor het beschadigde Madrid-Barajas vliegveld.
van onze redactie buitenland
MADRID - Op de luchthaven Barajas in de
Spaanse hoofdstad Madrid is gisterochtend
een bom ontploft. Niemand raakte gewond.
De bom zat in een auto die in een parkeerga
rage stond en ontplofte kort voor 8 uur.
De politie bracht enkele uren na de explosie
een verdacht voertuig tot ontploffing. Deze
auto bleek echter geen autobom te zijn.
Vlak vóór de explosie was al telefonisch ge
waarschuwd voor de aanslag, uit naam van
de Baskische afscheidingsbeweging ETA.
De beller gaf de politie een verkeerd tijdstip
van ontploffing op, een veelgebruikte me
thode van de ETA om agenten in de val te
lokken. De omgeving werd snel afgezet. De
bom veroorzaakte veel materiële schade.
Het vliegverkeer ondervond geen hinder
van de aanslag. De politie heeft echter wel
de toegangswegen naar de luchthaven afge-
van onze redactie buitenland
RAMALLAH - Israël heeft gis
teren Mustafa a-Zabadi, alias
Abu Ali Mustafa, geliquideerd.
Aan het begin van de middag
vuurden gevechtshelikopters
twee anti-tankraketten af op
een gebouw in de Palestijnse
stad Ramallah, waar het Volks
front voor de Bevrijding van Pa
lestina (PFLP) kantoor houdt.
Zabadi, secretaris-generaal van
het front, zat op dat moment in
zijn werkkamer.
Volgens de Israëlische televisie
schoot een van de raketten door
een raam de kamer binnen en
onthoofdde de PFLP-leider. Het
vertrek brandde geheel uit;
maar elders in het gebouw ont
stond nauwelijks schade. Vier
Palestijnen liepen lichte ver
wondingen op Het PFLP-kan-
toor bevindt zich in dezelfde
buurt waar ook Jasser Arafat
verblijft als hij in Ramallah is.
Zabadi is de belangrijkste Pa
lestijnse leider die Israël sinds
het begin van de Aksa-intifada,
vorig jaar september, heeft la
ten vermoorden. Hij was in de
praktijk de nummer één in het
PFLP omdat stichter George
Habash al geruime tijd ziek is.
Israël heeft hem in 1999 uit bal
lingschap naar de Westelijke
Jordaanoever laten terugkeren,
op voorwaarde dat zijn organi
satie zich zou onthouden van
geweld. Maar volgens de veilig
heidsdienst heeft het PFLP
Palestijnen dragen foto's van de vermoorde PFLP-leider Abu Ali Mustafa.
foto Murad Sezer/AP
sinds het uitbreken van de Ak
sa-intifada, vorig jaar septem
ber, zeven autobommen in Isra
el geplaatst.
De Palestijnen hebben fel ge
reageerd en wraak gezworen.
Een woordvoerder van de PFLP
in de Syrische hoofdstad Da
mascus verklaarde dat Israël
hier een zware prijs voor zal be
talen. Dezelfde dag nog voegde
de PFLP de daad bij het woord
en werd op de Westoever een
joodse kolonist doodgeschoten.
Dat gebeurde in de buurt van
een nederzetting bij Nabloes.
De kolonist reed met zijn auto in
een hinderlaag en werd vervol
gens onder vuur genomen.
Minister Saib Erakat zei giste
ren dat Israël 'een rode lijn heeft
overschreden'. En volgens een
woordvoerder van de Palestijn
se president, Jasser Arafat,
heeft Israël voor de moord 'het
groene licht van de Amerika
nen' gekregen. De islamitische
verzetsbeweging Harnas noem
de de aanslag een oorlogsver
klaring. In verscheidene
Palestijnse steden kwam het
gisteren tot demonstraties.
Abu Ali Mustafa gold als een
van de prominente voorvechters
van een Palestijnse staat. Hij
hielp mee aan oprichting van de
Palestijnse Bevrijdings Organi
satie PLO. De PFLP splitste
zich in 1993 af van de PLO, na
dat die met Israël de vredesak
koorden van Oslo had onderte
kend. Het volksfront heeft zich
altijd verzet tegen een dialoog
met Israël.
De Europese Unie heeft de aan
slag op hem veroordeeld. Voor
zitter België sprak van moord.
GPD/DPA/AFP/RTR/ANP
ERFURT - In de Duitse deelstaat Thüringen is politieke op
schudding ontstaan over een achttienjarige Tsjech die tijdens
zijn bezoek aan het voormalige concentratiekamp Buchen-
wald de Hitlergroet bracht.
Minister van Justitie Birkmann van de deelstaat zei gisteren
de daad van de Tsjech 'zeer serieus te nemen'. De Tsjech werd
gefotografeerd door een 2 9-j arige vriend toen hij zondag voor
het crematorium in Buchenwald de nazi-groet bracht. De
twee werden opgepakt en zitten nog steeds vast.
In Buchenwald werden 56.000 mensen vermoord. DPA
TEHERAN - Het Iraanse ministerie van Onderwijs introdu
ceert binnenkort voor de eerste maal het vak 'jong-volwas
senheid en puberteit' op de scholen. „Dit vak behandelt alle
vragen die met dat onderwerp te maken hebben", aldus on
derminister Rahim Ebadi gisteren.
„De gezondheid in de puberteit is een belangrijk onderwerp
voor jonge mensen, en vooral voor jonge meisjes", zei Ebadi.
Scholieren krijgen er vanaf 23 september les in. Het seksuele
leven is lang een verboden onderwerp geweest in Iran en
kwam helemaal niet voor in het onderwijs. Sinds een jaar of
tien zijn onderwijskundigen en psychologen langzaamaan
bezig geweest om er een officieel vak van te maken.
Iran telt ongeveer twintig miljoen scholieren. AFP
BERLIJN - De vroegere Duitse minister van Buitenlandse
Zaken, Klaus Kinkel, wil de Bondsdag uit. Hij zal zich met
meer kandidaat stellen voor een nieuwe termijn. Dat deelde
de 63-jarige Kinkel gisteren mee.
De leiding van zijn partijde liberale FDP, betreurt maar res
pecteert Kinkels besluit. Kinkel vindt het een mooi moment
om terug te treden. Hij wil zich meer met zijn familie bezig
houden, maar ook met humanitaire en liefdadigheidsdoelen.
Kinkel begon zijn carrière in 1970 als assistent van de toen
malige minister van Binnenlandse Zaken Genscher. In 1992
werd hij minister van Buitenlandse Zaken en dat bleef hij tot
1998. Tussen 1993 en 1995 leidde hij ook de FDP, maar hij trad
terug na enkele verkiezingsnederlagen. DPA
MOSKOU - De burgemeester van Moskou heeft gisteren de
Russische première van het stierengevecht verboden. Hij
trekt daarmee een streep door de plannen van een vrouwelij ke
Russische toreador.
Het idee van Lidja Artamanova om ook in haar geboorteland
een stierengevecht te organiseren, viel bij veel Russen in
slechte aarde. De orthodoxe kerk waarschuwde voor de 'cul
tus van gewelddadigheid', jongerenorganisaties dreigden
met protesten en ook Brigitte Bardot wond zich op.
Stierenvechtster Artamanova, werkzaam in Spanje, had al
zestien vechtstieren laten overkomen uit Zuid-Frankrijk. Ze
was van plan de dieren te gebruiken bij een 'Portugese corri
da'. Bij de Portugese variant van het stieren vechten worden
de dieren niet afgemaakt. DPA/AFP
PARIJS - Agenten van het Franse tolwezen hebben op de snel
weg AIO ten zuiden van Parijs 1200 kilogram cannabis aan
getroffen in een vrachtwagen.
De twee chauffeurs van de vrachtwagen waren Belgen, zei de
politie gisteren. De marihuana zat verborgen in 5000 zakjes
van elk 250 gram, die verstopt zaten in twintig vaten met
mest. Het transport was afkomstig uit Spanje. AP
foto Jose Huesca/EPA
zet, wat tot lange files leidde. De ETA wordt
verantwoordelijk gehouden voor zeker
achthonderd doden sinds 1968, toen de
groepering begon met aanslagen in haar
strijd voor een onafhankelijk thuisland in
Spaans Baskenland.
De aanslag van gisteren volgt na een week
van politieacties in Baskenland. Ruim tien
verdachte ETA-leden zijn opgepakt en veel
wapens en explosieven zijn in beslag geno
men. RTR/AFP/DPA
door Frank Hendrickx
MOSKOU - 'Het is tijd om uit de
schaduw te komen' is dit jaar de
leus die miljoenen Russische be
lastingontduikers tot bezinning
moet brengen. Eerder probeer
de de belastingdienst het door te
dreigen met jarenlange gevan
genisstraffen of zelfs impoten
tie, maar baten deed het nauwe
lijks. Burgers moeten nu de
fiscus te hulp komen: Iedereen
die een ontduiker erbij lapt,
krijgt als beloning 10 procent
van de naheffing.
Artikel 11 over de rechten van
de Russische federale belasting-
politie laat er geen misverstand
over bestaan. De dienst moet
burgers overhalen mee te wer
ken bij het oplossen van belas
tingdelicten, desnoods met
geld.
We hebben er een speciale tele
foonlijn voor geopend", zegt Je-
katerina Kravtsjenko van de
federale belastingpolitie in
Moskou. „Het werkt. Per dag
bellen er heel wat mensen." De
medewerkster van de belasting
politie vindt het geen pijnlijke
methode voor een land dat een
treurige geschiedenis heeft op
het gebied van onderlinge spio
nage en verklikken. De vergelij
king met de Sovjet-Unie gaat
mank, vindt zij. „Wij accepteren
geen anonieme tips. Bovendien
moet de informatie betrouw
baarzijn, anders beginnen we er
niet aan." Belastingconsultant
David Leven van het Russische
accountantskantoor Balanz
Plus meent dat de wet vervelen
de bijwerkingen kan hebben.
„Het probleem van deze wet is
dat de politie niet het recht heeft
mensen te bestraffen die valse
informatie doorgeven. Het is
daardoor een vrijbrief om vijan
den een hak te zetten."
Er zijn al vele voorbeelden be
kend van bedrijven die concur
renten aangeven bij de belas
tingpolitie. „In die gevallen
speelt de 10 procent bonus ech
ter geen grote rol", zegt Leven.
„Integendeel, vaak geven de be
drijven juist steekpenningen
aan de belastingpolitie om een
inval te doen bij de concurrent."
Onder president Poetin is voor
de zoveelste keer de oorlog ver
klaard aan de belastingontdui
king, volkssport nummer één in
Rusland. Sinds januari is het
belastingstelsel drastisch ver
eenvoudigd. Iedereen betaalt
vanaf dit jaar 13 procent inko
mensbelasting. De winstbelas
ting voor bedrijven wordt van
35 procent teruggebracht tot 25
procent, terwijl de ontelbare
compensatieregelingen zijn ge
ëlimineerd. „De tarieven gaan
omlaag, maar de straffen voor
overtredingen moeten om
hoog", dreigde Poetin onlangs.
Belastingconsultant Leven ver
wacht niet dat de beloning voor
verklikkers erg effectief zal zijn.
Hij ziet meer in een gestage ver
andering van de mentaliteit. „In
de Sovjet-Unie was niemand
gewend aan belastingen. Na pe
restrojka werden de tarieven te
hoog en het stelsel te ingewik
keld." GPD
LONDEN - Militante jongeren
die voor de kust van Nigeria een
boorplatform van Shell bezet
houden, hebben gisteren vijftig
gegijzelden vrijgelaten. Dat
heeft de Royai Dutch/Shell
Group in Londen bekendge
maakt. Het was niet duidelijk of
er nog personeelsleden werden
vastgehouden.
Woordvoerster C. Tavinor van
Shell zei dat met de gewapende
jongeren wordt onderhandeld
sinds de bezetting donderdag
avond begon. Onder de vrijgela
ten mensen, die met helikopters
naar het vasteland werden ge
bracht, waren vijf Britten, twee
Amerikanen en een Egyptenaar.
De overigen waren Nigerianen.
Over de eisen van de bezetters
zei Shell niets. Inwoners van de
olierijke kustgebieden in het
zuiden van Nigeria beschuldi
gen de Nigeriaanse autoriteiten
en buitenlandse bedrijven van
het uitbuiten van de plaatselij
ke bevolking en het roven van de
natuurlijke rijkdommen. Gijze
lingen komen geregeld voor.
De boortoren, die de naam Tri
dent draagt, is eigendom van
het in Houston gevestigde
Transocean Sedco Forex. Ta
vinor zei dat het platform in op
dracht van Shell werkte.
Volgens Tavinor kwamen de
jongeren uit de zuidoostelijke
provincie Bayelsa. Op 4 augus
tus lieten militanten 165 oliear
beiders gaan die vijf dagen lang
waren vastgehouden op twee
boorinstallaties in Bayelsa. AP
