Weekmarkt terug op het dorp
PZC
The Others sluit Filmfestival af
Surrender terug
met sterk album
Optreden majorettes uit Kongo afgelast
10
Leegloop
lezers schrijven
De Piet
Kip zonder kop
Man beroofd
van gsm
kunst cultuur
znf 2001
dinsdag 28 augustus 2001
door Claudia Sondervan
De terugkeer van de week
markt op de dorpen. Eens
per week of per maand, een vol
dorpsplein. Waar je verse
groenten, fruit, brood, zuivel,
vis en vlees haalt. Waar je gelijk
om je postzegels kan bij het
mobiele postkantoor. Mis
schien ook je bankzaken even
regelt en terecht kan voor de
diensten van de politie, die im
mers ook mobiele kantoren
houden. Waar dorpelingen
eens ouderwets een boom op
zetten. De markt als compen
satie voor de leegloop van
voorzieningen in de kleine ker
nen van Zeeland. De dorpsver-
eniging Nieuw- en Sint Joos-
land lanceerde deze zomer het
idee.
Met eens per week een kleine
markt blijven de inwoners van
Nieuwland met elkaar in con
tact, denkt de dorpsvereniging.
Het dorp mist zo'n aanleiding
nu node. Want de Spar-super-
markt sloot de deuren, de bak
ker en de melkwinkel waren al
niet meer dan een herinnering
en de Rabobank Walcheren-
Zuid deed ook al de loketten
dicht. Een weekmarkt kan zor
gen dat Nieuwland niet ver
wordt tot enkel een kluitje hui
zen.
Maar misschien lukt het niet.
Slechts één handelaar heeft
zich gemeld voor een stand
plaats. Wil de opzet slagen, dan
zal deze pionier een paar colle
ga's mee moeten krijgen. En
misschien een nieuw type
marktondernemer. Banken als
de Rabobank, zorgverzeke
raars als CZ Groep en uitzend
bureau's als Randstad zetten
steeds vaker mobiele kantoren
in om dicht bij hun klanten te
geraken zonder de last van de
vaste vestiging te torsen. Ook
de Zeeuwse politie heeft kan
toren gemobiliseerd om de po
litiezorg in de kleine kernen te
brengen. Een dorpsmarkt zou
voor de mobiele politiekanto
ren een logisch aanlegpunt
zijn, stelt voorlichter Jan van
Mourick. De mobiele kantoren
die sinds een jaar rondtrekken
zijn een groot succes, meldt
Van Mourick. Op Schouwen-
Duiveland is het mobiele kan
toor inmiddels een vaste ver
schijning. Voor Walcheren ar
riveert binnenkort een nieuw
mobiel kantoor en in Zeeuws-
Vlaanderen blijken de bezoe
ken van de proefwagen derma
te op prijs gesteld te worden
dat voortzetting in de rede ligt.
„We zoeken in de dorpen plaat
sen waar veel mensen bij el
kaar komen. Een markt is
daarvoor een pi'ima plaats."
Coördineren
„Een dorpsmarkt lijkt niet ver
keerd. Hoe meer ik erover na
denk, hoe enthousiaster ik
wordt," bekent wethouder M.
van Overloop van Reimers-
waal. „Het zou goed gecoördi
neerd moeten worden in
regionaal verband, om het aan
trekkelijk te maken voor on
dernemers. Iemand moet nu
opstaan en de banken en zorg
verzekeraars met mobiele kan
toren, de markthandelaren en
de gemeenten samen aan tafel
brengen. Die coördinatie hoeft
niet moeilijk te zijn. Dat kan
hier bijvoorbeeld geregeld
worden in het bestuurlijk plat
form De Bevelanden, waarin
alle Bevelandse gemeenten zit
ting hebben."
Een markt geeft meerwaarde
aan een dorp, zelfs als er een
winkelbestand is, ervaart hij.
„Het geeft een enorme sociale
houvast." De wethouder heeft
Yerseke als pasklaar voor
beeld. Een zevental jaren gele
den nam Reimerswaal met de
lokale winkeliers het initiatief
tot een weekmarkt. Nu bevol
ken vijftien a twintig stand
houders elke vrijdagochtend
het dorp. De markt trekt be
zoek uit de hele regio en daar
hebben de vaste winkeliers ook
baat bij, vertelt Van Overloop.
In Kruiningen en Krabbendij-
ke mislukte de opzet. „Daar
wilde de middenstand niet
meewerken," zegt Van Over
loop. Maar die kernen baren de
gemeentebestuui'der zorgen.
„Je kan als overheid mensen
niet opleggen om te kopen in de
eigen regio. Mensen uit de dor
pen gaan nu eenmaal graag
naar de Agrimarkt, Mirocenter
of Aldi bij de stad."
Een markt klinkt sympathie
ker in de oren dan het service
centrum met computertoegang
tot gemeenten, winkels en ban
ken dat gedeputeerde Van
Zwieten afgelopen zomer in de
week zette, vindt Frank Jans-
sens, bestuurslid van de
Zeeuwse Vereniging van Klei
ne Kernen. Te weinig mensen
op de dorpen zijn vaardig ge
noeg op de computer om online
bankzaken en boodschappen
te regelen, weet hij als voorzit
ter van de dorpsraad Oudelan-
de uit ervaring. „Het is tijd om
te inventariseren welke
Zeeuwse dorpen hun voorzie
ningen missen. Je kan dan te
gelijk inventariseren of er be
hoefte is aan een weekmarkt,"
meent hij.
Die behoefte loopt terug in
plaatsen als Vlissingen en
Hulst. Het publiek daar is te
verwend met lange openings
tijden om zich druk te maken
om een weekmarkt. Dorps-
markten zijn nog moeilijker
rendabel te maken, reageert
bestuurslid H. Smulders van de
Centrale Vereniging voor Am
bulante Handelaren voor
Zuid-West Nederland. „Mis
schien voor de foodsector.
Aardappelen, groente en fruit,
misschien brood. Maar het lijkt
me niet haalbaar. Je moet ook
voorkomen dat de belangstel
ling voor de markten in de ste
den wegebt." Uit die markten
haalt Smulders als verkoper
van dekbedden en overtrekken
zijn omzet. „Gemeenten moe
ten ook bereid zijn om stand
plaatsen uit te geven, te zorgen
voor zaken als elektriciteit en
verordeningen. Dat vinden ze
vaak te duur."
Onzin, zegt Van Overloop. „De
gemeenten zijn best bereid
voorzieningen aan te leggen."
De stilte op de Zeeuwse dorpen
komt immers voort uit over
heidsbeleid dat groei naar cen
trale kernen verwijst. Onder
nemers subsidiëren doet de
overheid niet. „Maar we kun
nen heel goed randvoorwaar
den scheppen."
Een wekelijkse markt, zoals hier in Hulst, kan de stilte op de Zeeuwse dorpen doorbreken.
foto Charles
Strijd
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC versche
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactietijd
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat de
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft.
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. De re
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
Hoe kan de burgemeester van
Goes zeggen dat het neerstrij
ken van de groep housegangers -
zojuist verdreven uit Moerdijk -
niet voor overlast heeft ge
zorgd? (PZC, 27-8). Mocht hij in
Kamperland wonen, dan zou hij
zoiets niet gezegd hebben. De
herrie clie zaterdagnacht en
zondag kwam aanwaaien is hier
wel degelijk als overlast erva
ren. Los van dit gegeven is er
nog een aantal zaken, waarvan
men zich moet afvragen of er be
stuurlijk eigenlijk überhaupt
wel iets is gepresteerd. Onze on
volprezen politiewoordvoerder
kwam op de radio melden, dat
de situatie niet werd gedoogd,
maar dat er niet zou worden in
gegrepen. Een novum in ambte-
narentaal? Een dergelijke uit
spraak geeft aan iedere groep
een vrijbrief om te doen en laten
waar men zin in heeft. Daar kan
men in de toekomst nog plezier
van beleven. In Moerdijk werd
de luidruchtige formatie ver
wijderd, omdat onder andere de
sanitaire voorzieningen ter
plekke onvoldoende waren. De
Piet behoort tot de gemeente
Goes., wildplassen in Goes kost
honderd gulden. Op de Piet is
het gratis. Het normale dagtoe-
risme op de Piet was vanwege de
neergesti-eken 'houseplaag' niet
mogelijk. Men moet zich ook
eens realiseren, wat het gebrek
aan bestuurlijke daadkracht de
belastingbetaler heeft gekost.
Bedoeld wordt hier de inzet van
de ME, Weggegooid geld als je
toch beweert dat er niet wordt
opgetreden. Alles overziende
een licht onpasselijk gevoel,
vooral omdat hier erg veel
rechtsongelijkheden aan de or
de waren. Besturen Zeeland
blijft een zorgenkindje.
René Wijnings
Venuslaan 5,
Kamperland
In de reeks dieronwaardig be
staan hebben de wetenschap
pers een nieuwe vorm uitgevon
den. Gekloonde kippen (PZC,
23-8). Allemaal hetzelfde ge
wicht (veel te zwaar, want ze
zakken door de poten), allemaal
dezelfde smaak en allemaal de
zelfde hoeveelheid vlees. On
voorstelbaar dat men in staat is
dit soort afschuwelijke voor
stellen te bedenken! Dit onder
zoek wordt gesubsidieerd door
US's National Institute of Sci
ence and Technology met 4,7
miljoen. En allemaal om nog
meer geld over de ruggen van
deze dieren te verdienen en
waar-mee voor de zoveelste keer
wordt bewezen dat ze dieren
steeds meer als producten of
consumptiegoederen willen
zien. Als dit goedgekeurd
wordt, worden er 50.000 eieren
per uur bewerkt om de snelst
groeiende, minst mogelijke hoe
veelheid voedsel etende kippen
te produceren. Wat wordt de
volgende stap? Alleen kippen
zonder veren zodat ze niet ge
plukt hoeven te worden en met
een vierkant postuur, zodat ze
makkelijker in de dozen passen?
Of misschien gelijk ook maar
kippen zonder kop. Zij die met
deze 'wetenschap' bezig zijn
vallen voor mij onder de laatste
afdeling! Wetenschap zou geba
seerd moeten zijn op vooruit
gang in de wereld. Wat men hier
wil valt niet onder de categorie
vooruitgang maar meer bij het
begin van de ondergang.
J.W.H.Haak
St. JacobsstraatlS,
Vlissingen
VLISSINGEN - Een 61-jarige
man is maandagochtend in de
Lange Zelke in Vlissingen van
zijn gsm beroofd.
Hij kreeg een duw van een onbe
kende en kwam daardoor bijna
ten val. Nog net werd hij opge
vangen door een andere man.
Even later zag de Vlissinger dat
zijn gsm, met een waarde van
meer dan duizend gulden, ver
dwenen was.
door Ernstjan Rozendaal
KRUININGEN - De Zeeuwse
rockgroep Surrender staat weer
met beide benen op de grond. Na
een kortstondig commercieel
avontuur als N8werk heeft de
tegenwoordig uit vijf muzikan
ten bestaande formatie de oude
naam weer aangenomen. Met de
nieuwe cd Zeeuwse Klei, die ko
mend weekeinde wordt gepre
senteerd in Kruiningen en Big-
gekerke, levert Surrender
bovendien het sterkste album af
uitzijn bestaan.
De cd is opgenomen in de studio
van Normaal in Zelhem en ge
produceerd door de drummer
van Achterhoekse popgroep,
Fokke de Jong. „Vier jaar gele
den zouden we al een album op
nemen in de Normaalstudio",
vertelt gitarist Kees Wonder-
gem van Surrender. „Alleen
stond Normaal toen op kantelen
door ruzie met de manager en
gedoe over geld. De studio had
den ze toen in principe
verkocht. We zijn destijds uitge
weken naar een studio in Gro
ningen. Fokke de Jong kenden
we omdat hij wel eens met ons
heeft meegespeeld. Als Nor
maal niet optreedt, heeft hij een
eigen bandje. Dat hebben wij
een keer naar Zeeland gehaald.
Hoe gaat dat dan? Na afloop zit
je aan tafel met een biertje, je
vraagt: Wat doe je voor de rest?
en je hoort dat hij producer is.
Dan is de afspraak snel ge
maakt."
De J ong heeft Surrender geleerd
van het geijkte pad af te wijken,
vertelt Wondergem, „We had
den dertien of veertien num
mers op een demo opgenomen.
Die wilden we in Zelhem gaan
inspelen, maar hij was het niet
eens met de standaardopbouw
van coupletje, refreintje, cou
pletje, solootje. Hij gooide van
alles om. Eerst viel het best te
gen om onder tijdsdruk dingen
die je in je kop hebt zitten ineens
anders te doen, maar het resul
taat is ernaar. Dit is ons beste
product tot nu toe."
„Net als wij maakt Normaal
dialectrock. Zij zingen welis
waar in het Achterhoeks en wij
in het Zeeuws, maar belangrijk
is de sfeer waarin we werkten,
de omgeving en de mensen. Zo-
als een kunstschilder zich waar-
schijnlijk beter op zijn gemak
voelt in de polder dan in de Wal-
straat in Vlissingen, zo zaten wij
liever in Zelhem dan in een stu
dio in Rotterdam waar iedereen
zou denken: 'Wat zegt-ie nou?'
Waar of je je het lekkerst voelt,
doe je het liefst je kunstje."
Voor de lol
Wondergem beseft dat door de
ze samenwerking mensen Sur
render zullen blijven omschrij
ven als de 'Zeeuwse Normaal'.
Onterecht, vindt hij. „Er zijn
wel overeenkomsten, maar Sur
render heeft toch iets eigens. De
muziek van Normaal is meer ge-
ent op rock 'n' roll, die van ons
op bluesrock. En onze teksten
zijn geen liefdesstories of poli
tieke meningen. Normaal zingt
over de Betuwelijn en de mkz.
Wij hebben één keer iets over de
Westerscheldetunnel gedaan,
maar we voelen ons geen Bob
Dylan-figuren. We doen het
voor de lol. We hebben wel num
mers over levenswijsheden en
over Zeeland natuurlijk."
Anders dan Normaal is Surren
der er ook niet op uit hits te sco
ren. De hobby wordt steeds pro
fessioneler uitgevoerd, maar
landelijk succes najagen is er
niet meer bij. Wondergem:
„Daar zou ik heel moe van wor
den. Veel bands in Zeeland
beginnen met de hoogste ver
wachtingen. Ze hebben eigen
nummers, een platenmaat
schappij heeft belangstelling,
maar uiteindelijk valt het tegen
en dondert het bandje uit elkaar.
Wij hebben besloten op ons ge
mak naar een steeds hoger ni
veau te groeien. We hebben ons
lesje geleerd met N8werk. We
hadden de ambitie het platte
land van de Achterhoek en Bra
bant te veroveren, maar wil je
daar twintig keer per jaar spe
len, dan moeten ze je wel ken
nen. Dus óf je moet een hit heb
ben op Radio 3 óf je moet heel
Nederland tien jaar lang plat-
spelen, zoals de Juke Joints dat
hebben gedaan. Die hit hebben
we niet en we voelen ons een
beetje te oud om twee keer per
week naar Drente of Friesland
te rijden. Daarom richten we
ons nu op de blinde vlekken in
Zeeland. In Zeeuws-Vlaande-
ren zij n we nog niet zo bekend en
in Tholen hebben we wel aan
hang maar dat buiten we niet
genoeg uit. Dat hebben we ons
nu als taak gesteld, Zeeland
eens goed afwerken."
Cd-presentatie Surrender, vri31 au
gustus op het Marktplein in Krui
ningen, m.m.v. Marjon van Iwaar-
den, The Söuthside Horns, Chris
Wagenmakers en Talc 'n Djola. Aan
vang: 20 uur. Za 1 sept in zaal De
Kaasboer in Biqqekerke, aanvanq:
20.30 uur.
De Zeeuwse rockgroep Surrender: RenéKoole, Bart Hoogestegei\ Johan van de Swaluw, Kees Wonder
gem (vlnr) en op de voorgrond (midden) Henry de Bruin. foto Willem Mieras
door Ernstjan Rozendaal
VLISSINGEN - De slotfilm is
een andere, de hoofdrolspeel
ster blijft dezelfde. Niet Moulin
Rouge sluit het festival Film by
the Sea in Vlissingen af, maar de
film The Others. Net als in Mou
lin Rouge woi*dt de hoofdrol
daarin gespeeld door de Ameri
kaanse actrice Nicole Kidman.
Tot spijt van artistiek directeur
Leo Hannewijk heeft zij het fes
tival overigens laten weten niet
naar Vlissingen te komen.
Film by the Sea vindt plaats van
10 tot en met 16 september. In
zes dagen worden ruim zestig
films vertoond. Captain Corel-
li's Mandolinv an regisseur John
Madden opent het festival. Met
Moulin Rouge, de openingsfilm
van het in mei gehouden festival
van Cannes, dacht de organisa
tie een klapper in huis te heb
ben, maar de film is door de dis
tributeur teruggetrokken. De
Australische regisseur Baz
Luhrmann maakt eind septem
ber een tournee langs Europese
steden waar de film in première
gaat en verschijnt daarvoor in
Amsterdam. Daarom is afgezien
van een Nederlandse première -
kort daarvoor - in Vlissingen.
Met The Others heeft Film by
the Sea een uitstekende slotfilm
ter vervanging, vindt Hanne
wijk. „De film beleeft volgende
week in Venetië zijn Europese
première. Kort daarop hebben
wij hem."
The Others is geregisserd door
de Spanjaard Alejandro Amen-
abar. Met deze psychologische
thriller maakt hij zijn Ameri
kaanse debuut. Het verhaal
speelt zich af aan het eind van de
T\veede Wereldoorlog. Kidman
speelt een moeder die met haar
twee kinderen in een Victori
aans landhuis wacht op de te
rugkeer van de man des huizes.
De kinderen kunnen geen zon
licht verdragen, waardoor het
huis verduisterd is. Bovendien
onderwerpt hun moeder ze aan
vreemde, bijna i-eligieuze regels.
The Others wordt in acht zalen
tegelijk vertoond, net als de
Nicole Kidman speelt de hoofdrol in de psychologische thriller The Others.
foto GPD
openingsfilm Captain Corelli's
Mandolin. De achtste filmzaal
is de tent Cinema Boulevard die
vorig jaar stond opgesteld op de
Dam in Middelburg. Die verrijst
nu, mogelijk met nog een andere
tent, op de parkeerplaats naast
Cine City in Vlissingen. Wellicht
woi'dt vanuit de bioscoop een
tijdelijke loopbrug aangelegd
naar de Cinema Boulevard.
Door de toevoeging van deze
filmzaal in art déco-stijl geeft
Film by the Sea meer publiek de
kans aanwezig te zijn bij de ga-
la-avond waarmee het festival
wordt geopend. „Nog steeds
merken we dat mensen denken
dat ze daar niet naartoe kun
nen", zegt Hannewijk. „Maar
het publiek kan overal kaarten
voorkopen."
Op dinsdag vindt nog een twee-
(Advertentie)
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Het optreden
van Les Majorettes de Berna-
dette, waarmee vandaag de ope
ning van het Zeeland Nazomer
Festival zou worden opgeluis
terd gaat niet dooi-.
Het majorettencorps uit Kins
hasa beschikt niet over de nodi
ge visa en hun leidster, VN-
ambassadrice voor de kind< r-
rechten Bernadette Mukendy,
zit in de gevangenis.
Vanavond opent het Zeeland
Nazomer Festival met de we
reldpremière van de voorstel
ling Ship of Troy op Neeltje
Jans. Omdat dagelijks ook cul
turele activiteiten plaatsvinden
in de Abdij van Middelburg,
was het de bedoeling aan het
eind van de middag ook daar het
nazomerfestival op een opval
lende manier in te luiden. Daar
voor waren de Belgische groep
Think of One en de Majorettes
uitgenodigd.
Een zes man sterk gezelschap
van Think of One trekt al musi
cerend op een wagen door de
stad en zou worden vergezeld
door de majorettes. De in België
geboren Bernadette Mukendy
heeft een aantal meisjes uit het
straatarme en door oorlog ge
teisterde Kongo opgeleid tot
majorettes die optreden voor
goede doelen zoals Unicef. Een
week geleden is Mukendy ech
ter gearresteerd. Zij zit in de
Makalagevangenis in Kinshasa.
Sinds haar gevangenneming
wordt er gesteggeld over visa
van de majorettes die zonder de
juiste documenten niet naar
België kunnen reizen. Gisteren
heeft het organiserende kun
stencentrum nOna uit Mechelen
de hoop opgegeven dat het zoge
naamde 'ontwikkelingssamen
werkingsproject' van Think of
One en de Majorettes, waarvan
ook in België enkele optredens
stonden gepland, nog door kan
gaan.
Dat betekent dat vanmiddag
(tussen 16 en 18 uur) alleen de
muzikanten van Think of One in
Middelburg aanwezig zullen
zijn.
zeeland nazomer festival
28 aug t/m 9 sept
(0118) 659 659
www.nazonxcrfcstival.nl
Bram Kwekkeboom
e.a.
literair programma over
walvissen
29 aug 19.30 u. 7,50
zolder Zeeuws Museum
Middelburg
20.00 - 21.00 u. live op Omroep
Zeeland Radio
de opening plaats. De Noorse
ambassadeur komt dan het pro
gramma-onderdeel Eurofocus
openen. Dat is geheel gewijd
aan de Skandinavische cinema.
Net als vorig jaar komen in het
kader van de filmeducatie hon
derden scholieren naar het fes
tival, maar het congres over dit
onderwerp is afgelast wegens
gebrek aan belangstelling. Ook
de internationale gastenlijst is
nog niet zo lang. Hannewijk:
We hebben zeker veertig uitno
digingen uitgezet, maar tot nu
toe pas drie bevestigingen ont
vangen. Dat zegt nog niet zo
veel. De grootste ster van vorig
jaar, Morgan Freeman, liet pas
een week voor het festival begon
weten dat hij zou komen."
De regisseurs John Madden, Jan
Harlan (die een documentaire
heeft gemaakt over Stanley Ku
brick) en Jerry Zucker (van de
komedie Rat Race met onder an-'
deren Whoopi Goldberg, John
Cleese en Rowan Atkinson)
hebben toegezegd te komen.
De kaartverkoop begint don
derdag. Informatie vanaf
woensdag: www.filmbythesea-
.wanadoo.nl
