U£K bereid te ontwapenen
Oostenrijk besluit halsoverkop
veiligheid tunnels te verbeteren
PZC
Waterscooters
terroriseren
Spaanse kust
Overstromingen
in Thailand
eisen 114 levens
Twaalf doden
Koersk door
koolmonoxide
Albanese rebellen ondertekenen Navo-plan voor Macedonië
Vliegende vleugel breekt hoogterecord
Betjakrijders koelen hun woede
Grootste drugsvangst Spanje ooit
Dutroux berecht voor autodiefstal
Legionella in Spaans ziekenhuis
Twijfel aan God verkort leven
Muis levert wetenschap stamcellen
Bevolking Pakistan kiest
volgend jaar parlement
Veiligheidsraad verhuist
tijdelijk naar Genève
Vrouwen staan
echtgenoten geen
seks toe tot komst
stromend water
Jonge Iraniërs
krijgen geketend
in het openbaar
zweepslagen
woensdag 15 augustus 2001
door Henk van den Boom
BARCELONA - Na vijf dodelij
ke ongelukken binnen een
maand gaan de Spaanse autori
teiten hard optreden tegen wa
terscooters. Twee bedrijven die
deze vaartuigen verhuren zijn
gisteren gesloten. De politie
heeft ook al ski-jets van parti
culieren in beslag genomen.
Op verschillende plaatsen aan
de Spaanse kust is het voor
zwemmers, surfers en bestuur
ders van boten niet meer veilig.
Waterscooters stuiven met snel
heden van meer dan hondei-d ki
lometer tussen de andere va
kantieganger-s door. „Als een
groepje vrienden een paar scoo
ters tegelijk huurt, dan wordt
het levensgevaarlijk", zegt de
eigenaar van een verhuurbe
drijf. „Ze gaan dollen en dan ge
beuren er ongelukken."
Afgelopen weekeinde kwam
een negentienjarige jongen uit
Frankrijk ten zuiden van Barce
lona om het leven toen hij met
zijn waterscooter in aanvaring
kwam met een andere die door
zijn vriend werd bestuurd. Bij
Tenerife werd een vijftienjarige
jongen bij het zwemmen over
varen door een jet-ski. Aan de
Noord-Spaanse kust veronge
lukten twee jongeren die met
grote snelheid op een mossel-
bank voeren. In Marbella over
leed een jongen toen zijn vaar
tuig frontaal in botsing kwam
met die van zijn vriend. Twee
meisjes die achterop zaten, wer
den ernstig gewond. In deze zui
delijke badplaats zijn deze zo
mer al twintig meer oF minder
ernstige ongelukken met wa
terscooters gebeurd.
In alle gevallen is er volgens de
waterpolitie sprake van roeke
loosheid en het overtreden van
deregels. Er zijn al 1700 bekeu
ringen uitgedeeld, maar dat
helpt niet veel, aldus de woord
voerder. Vertegenwoordigers
van de toeristensector hebben
bij de regering aangedrongen op
maatregelen. In sommige kust
streken heeft de overheid aan
gekondigd de regels aan te
scherpen. In Valencia en op de
eilanden Mallorca, Menorca en
Tenerife moeten bestuurders
voortaan een vaarbewijs kun
nen tonen. De gemeenten is op
gedragen om de bebakening
veiliger en overzichtelijker te
maken. GPD
BANGKOK - De vloedgolven
die het afgelopen weekeinde het
noorden van Thailand teister
den hebben aan zeker 114 men
sen, onder wie 21 leerlingen van
een school, het leven gekost. En
kele tientallen mensen worden
nog steeds vermist.
De vloedgolven sloegen toe in de
zes noordelijke en noordooste
lijke provincies. Het dorp Nam
Kor in de provincie Phetchan-
bun werd het zwaarst getroffen.
Daar kwamen minstens 99 men
sen om. De watermassa verraste
de inwoners van het dorp zater
dag in hun slaap.
Nam Kor en twee andere dorpen
zijn door het water volledig
weggespoeld. Driehonderd hui
zen zijn verwoest en bijna ze
venduizend mensen hebben
geen dak meer boven hun hoofd.
De meeste doden zijn vrouwen
en kinderen, meldden de autori
teiten. Zij zochten met speur
honden en zware machines naar
slachtoffers. Veel overlevenden
hebben water in hun longen ge
kregen of zijn anderszins ge
wond geraakt.
In het regenseizoendat in Thai
land duurt van juni tot oktober,
zijn overstromingen heel ge
woon. Door de grootschalige
ontbossing en de bodemerosie
die daarvan het gevolg is, ge
beurt het steeds vaker dat
dorpen die aan de voet van berg
hellingen liggen onder een
vloedgolf worden bedolven. AP
MOSKOU - De twaalf mannen
wier lichamen vorig najaar uit
de gezonken Russische kernon
derzeeboot Koersk zijn gebor
gen, zijn destijds om het leven
gekomen door een 'snelle kool
monoxidevergiftiging'.
Dat blijkt uit een gisteren gepu
bliceerd onderzoeksrapport.
De oorzaak van het ontstaan
van koolmonoxide is vermoede
lijk een brand of een explosie
geweest. Het rapport is afkom
stig van het militaire Openbaar
Ministerie in Moskou. Het is
voor het eerst dat er gedetail
leerde informatie over de
doodsoorzaak naar buiten
komt. Het afgelopen jaar was
alleen sprake van brandwonden
op de lichamen.
De Koersk verging op 12 augus
tus vorig jaar in de Barentszzee.
Alle 118 opvarenden kwamen
om. Tot nu toe werden slechts
twaalf lichamen geborgen. DPA
van onze redactie buitenland
SKOPJE - De grootste opstan
dige groepering in Macedonië,
het Nationale Bevrijdingsleger
U£K, is gisteren akkoord ge
gaan met ontwapening door de
Navo. Het bondgenootschap en
het U£K ondertekenden gister
avond een akkoord over ontwa
pening van de rebellen.
Navo-diplomaten zeggen dat
daarmee aan bijna alle voor
waarden is voldaan voor het
sturen van een Navo-vredes
macht naar het land. De rebel
len hadden eerder aangegeven
pas over twee weken een beslis
sing te nemen over ontwape
ning. Een dag na de onderteke
ning van het vredesakkoord
reageerden Macedonische
kranten gisteren dan ook scep
tisch op de overeenkomst.
Datgeldt ook voor Rusland, tra
ditioneel een bondgenoot van
Slavische volkeren. Moskou be
nadrukt dat het akkoord geen
vrede zal betekenen voor het
Balkanland als de 'illegale ge
wapende Albanese groeperin
gen' zich niet willen ontwape
nen.
De nieuwe splintergroepering
AKSH, het Nationale Albanese
Leger, droeg gisteren bij aan de
scepsis door het vredesakkoord
af te wijzen. De groep eiste de
verantwoordelijkheid op voor
een aanslag vorige week op een
legerkonvooi, waardoor tien
militairen om het leven kwa
men.
Het akkoord staat of valt met de
bereidheid van het U£K om de
wapens in te leveren. Alleen als
de opstandige Albanezen daar
toe bereid zijn, stuurt de Navo
3500 militairen om de rebellen
te ontwapenen. Vandaag over
leggen ambassadeurs van ne
gentien Navo-lidstaten in Brus
sel over de kwestie. Zij gaan
bestuderen of aan diverse voor
waarden is voldaan.
Het Macedonische parlement
gaat pas over tot ratificatie van
het vredesakkoord als de Navo-
vredesmacht eenderde van alle
wapens van het U£K heeft ver
zameld.
De eerste groep van vijftien
Navo-experts is gisteravond in
Macedonië aan het werk ge
gaan. Zij moeten helpen bij de
uitvoering van het akkoord.
In de nacht van maandag op
dinsdag was het op verschillen
de plaatsen in Macedonië nog
steeds onrustig. Macedonische
militairen en Albanese rebellen
beschoten elkaar in het berg
achtige gebied ten noorden van
de hoofdstad Skopje. Later
beschoten Albanese rebellen
Poolse en Oekraïnse KFOR-mi-
litairen aan de grens tussen Ma
cedonië en Kosovo. Niemand
raakte gewond. DPA/RTR/AFP
van onze redactie buitenland
BARKING SANDS - Het door zonne-
energie aangedreven, onbemande vlieg
tuig dat maandag vanaf de Amerikaanse
raketbasis Kauai op Hawaii de lucht in is
gestuurd, heeft een hoogterecord geves
tigd, maar niet zijn streef hoogte van der
tig kilometer bereikt.
De Helios verbeterde het record van 24
kilometer voor een niet door raketten
aangedreven toestel. Maar met 28.950
meter kwam de Heiion 1050 meter tekort
voor de beoogde hoogte van dertig kilo
meter. Het Helios Prototype, dat meer
weg heeft van een van de eerste vliegtui
gen dan van een nieuwe vinding van het
Amerikaanse ruimtevaartbureau NA
SA, landde na ruim negen uur veilig op
Kauai.
Op de hoogte van 28.950 meter was de
lucht zo ij 1 geworden en de zon zo laag ge
zakt dat er van stijging nauwelijks spra
ke meer was en besloot de NASA de Heli
os weer omlaag te brengen.
De vleugel van de Helios - het vliegtuig
bestaat voornamelijk uit één lange vleu
gel - is bedekt met zonnecellen. Omdat de
zon bij het klimmen van het vliegtuig een
steeds kleinere hoek maakt met het toe
stel, ontwikkelen de cellen steeds minder
energie. En de lucht, die ook nodig is,
wordt steeds ijler. De ontweipers denken
echter dat de Helios onder ideale weers
omstandigheden 30.900 meter hoogte
moet kunnen bereiken, driemaal de
hoogte van een gewoon straalvliegtuig,
en uiteindelijk geschikt kan worden ge
maakt voor vluchten naar Mars.
De Helios is uitgerust met veertien pro
pellers die elk door een eigen 2-pk elek-
tromotortje worden aangedreven. Het
toestel stijgt langzaam op, eerder als een
vlieger dan als een vliegtuig. Zijn span
wijdte is groter dan die van een Boeing
747maar hij weegt slechts 701 kilo, min
der dan menige auto. AP
De Helios stijgt op van de Amerikaanse raketbasis Kauai op Hawaii.
door Erwin Tuil
WENEN - Een paar uur con
claaf was kennelijk genoeg
voor de gloednieuwe commis
sie van deskundigen voor ver
keersveiligheid om tot beslui
ten te komen. Nog voordat er
vandaag andere experts bij
worden gehaald, meldden de
Oostenrijkse media dat ruim
100 miljoen gulden extra
wordt uitgetrokken om acute
veiligheidsproblemen aan te
pakken.
Daarnaast circuleert een lijstje
met andere voornemens. De
snelheid waarmee minister
Monika Forstinger (Transport
en Infrastructuur) ineens met
voornemens en beleidsmaatre
gelen komt verbaast velen,
vooral leden van de oppositie.
Want vorige week viel de mi
nister volgens hen vooral op
door vage toezeggingen en een
stevige hand op de knip.
De sociaal-democraten willen
de aanschaf van nieuwe straal-
jagers opschorten om zo geld
vrij te maken voor extra tun
nelbuizen. De Groenen drin
gen er bij Forstinger op aan een
mentaliteitsverandering te be
werkstelligen. Forstinger
schuift intussen de schuld voor
de problematiek op de vorige
regering.
Maar snelheid en doortastend
heid zijn geboden, nadat bin
nen acht dagen de reputatie
van de Oostenrijkse verkeers
veiligheid danig is aangetast.
Bi] diverse ongelukken kwa
men acht mensen om het leven
en raakten er meer dan dertig
gewond.
Gebrekkig
Veel Oostenrijkse tunnels zijn
gekwalificeerd als matig en ge
brekkig door de Oostenrijkse
automobielclub Ösamtc. Deze
doet jaarlijks een tunneltest in
Europa en de tunnels in eigen
land worden zelden als uitste
kend aangemerkt. Tester Willy
Matzke: ,,De zwarte buizen
zijn nog altijd tikkende tijd
bommen."
Om de reputatie te verbeteren
en betaalbare oplossingen te
vinden, werd vorige week de
verkeersexpert Herbert Knof-
lacher aangesteld. Deze zestig
jarige tunneltegenstander uit
Karinthië is verbonden aan het
Instituut voor Verkeersplan
ning van de Technische Uni
versiteit van Wenen. Hij reist
vrijwel uitsluitend met het
openbaar vervoer en op zijn
fiets. Een auto heeft hij niet.
De expert staat aan het hoofd
van de door Forstinger inge
stelde commissie waarin ook
de vertegenwoordigers van de
wegenbouwers (Asfinag), de
automobilisten (Ösamtc en Ar-
bös) en andere belanghebben
den zitten.
Dubbelbuizig
Uit de reacties op de ongeluk
ken van de afgelopen week
blijkt dat sommige opvattin
gen van de automobilisten en
van Knoflacher lijnrecht te
genover elkaar staan. Knofla-
cher ziet bijvoorbeeld niets in
de tweede tunnelbuis die de
Ösamtc eist voor een deel van
de 29 enkelbuizige tunnels.
Volgens de verkeerprofessor is
namelijk uit onderzoek geble
ken dat de dubbelbuizige tun
nels gevaarlijker zijn dan en
kelbuizige en dat de meeste
ongelukken worden veroor
zaakt door het gedrag van de
automobilist. Er wordt gewe
zen op het feit dat alle ongeluk
ken van de afgelopen week
veroorzaakt werden door men
selijk falen. De hoogleraar zit
daarmee in feite op een lijn met
Forstinger die liever de dure
uitbreiding van tunnels ach
terwege laat. GPD
JAKARTA - Politiemensen in Jakarta lopen langs een brandende wagen, die eigendom was van het ge
meentebestuur van de Indonesische hoofdstad. Het voertuig was op zijn kop gezet en in brand gestoken
door een woedende menigte, die grotendeels bestond uit betjakrijders. De betogers staken twee ge
meentelijke voertuigen in brand uit protest tegen het besluit van de autoriteiten om de driewielige
taxi's van de drukke wegen in Jakarta te weren. foto EPA
door Bob Kroon
GENÈVE - Wegens ingrijpende
verbouwingen in het hoofd
kwartier van de VN in New York
verkast de Veiligheidsraad ver
moedelijk al voor het eind van
het jaar tijdelijk naar Genève.
Volgens Vladimir Petrovskv, de
directeur-generaal van het Eu
ropese hoofdkwartier van de
Verenigde Naties, kan het Ge-
neefse verblijf van de Veilig
heidsraad wel een half jaar du
ren. Voor het Palais des Nations
(het vooroorlogse Volkenbonds
paleis) is de tijdelijke huisves
ting van het belangrijkste or
gaan van de VN een prestigieuze
opsteker.
Maar er zit nog meer achter. Vol
gend jaar stemmen de Zwitsers
over volledige toetreding tot de
Verenigde Naties en de aanwe
zigheid van de altijd spraakma
kende Veiligheidsraad op Zwit
serse bodem wordt in Bern als
een welkome promotie be
schouwd. Het ziet er trouwens
naar uit, dat de neutrale Zwit
sers eindelijk hun argwaan te
gen de 'praatclub van Manhat
tan' hebben overwonnen. De
commissie van buitenlandse za
ken van het Zwitserse parle
ment sprak zich gisteren met
slechts vier van de 22 stemmen
tegen, uit voor toetreding tot de
volkerenorganisatie. Het argu
ment was dat Zwitserland als
enige natie ter wereld niet lan
ger buiten de VN kon blijven.
Het Alpenland is trouwens al
(goed betalend) lid van 'niet-po-
litieke' VN-organisaties, zoals
de Wereldgezondheidsorgani
satie (WHO), Ruud Lubbers'
Vluchtelingencommissariaat
en de ILO, de Internationale Ar-
beids Organisatie.
Afgezien van het 'optreden' van
de Veiligheidsraad heeft Petro-
vsky op aandrang van zijn baas
Kofi Annan dit najaar ook nog
publiekstrekkende evenemen
ten in het Palais des Nations ge
organiseerd om met name de
conservatieve Duits-Zwitsers
over de streep te trekken. GPD
MADRID - De Spaanse politie heeft in Bilbao ruim drie ton
Zuid-Amerikaanse cocaïne buitgemaakt. Het gaat om de
grootste hoeveelheid die ooit in Spanje is ontdekt, aldus de
politie in Bilbao gisteren Het spul brengt op de zwarte markt
bijna 400 miljoen gulden op.
In en rond Sevilla waar de drugs naar toe op weg waren, zijn
zes verdachten aangehouden. De cocaïne werd in de havens
gevonden aan boord van een schip met rollen poly-ethyleen.
De drugs zaten verborgen in een dubbele bodem van een con
tainer. RTR/DPA/AP
BRUSSEL - Volgend voorjaar moet Mare Dutroux, zich voor
de rechter verantwoordenMaar niet voor de moorden en ver
krachtingen waarvan hij wordt verdacht en waarvoor hij al
vijf jaar in voorarrest zit, maar voor autodiefstal-
Volgens de Vlaamse krant De Morgen verschijnen Dutroux en
zijn partner Michelle Martin volgend voorjaar in het justitie
paleis van Nijvel, dat voor de gelegenheid zwaar is beveiligd.
De zaak rond zwendel met auto's en verzekeringen is enkele
jaren geleden losgekoppeld van de moord- en verkrachtings
zaak. Het parket in Luik gaat ervan uit dat het proces daar
over ook volgend jaar kan beginnen. ANP
PAMPLONA - In een ziekenhuis in de Spaanse stad Pamplo
na zijn bij negen mensen verschijnselen van legionella vastge
steld. De verantwoordelijke bacterie is aangetroffen in een
warmwaterleiding van het hospitaal, aldus de regionale ge
zondheidsautoriteiten
Acht patiënten lagen voor iets anders in het ziekenhuis, toen
de verschijnselen bij hen werden geconstateerd. Twee van hen
zijn inmiddels overleden: een tachtigjarige mandie was opge
nomen met een ernstige nierafwijking en een terminale kan
kerpatiënt. Volgens de autoriteiten is niet vast te stellen of le
gionella bij hen de dood heeft veroorzaakt, omdat ze al ernstig
ziek waren. AFP
CHICAGO - Zieke ouderen die kampen met religieuze twij
fels en angsten lopen het risico eerder dood te gaan. Dat blijkt
uit een onderzoek van Amerikaanse psychologen onder 596
zieken van 55 jaar en ouder. Vooral de ervaring door God ver
laten te zijn en de overtuiging dat ziekte een straf van de dui
vel is, kunnen het leven verkorten.
De onderzoekers hebben hun bevindingen gepubliceerd in
het jongste nummer van het medische tijdschrift Archives of
Internal Medicine. Uit eerdere onderzoeken is gebleken dat
godsdienstigheid een positieve invloed op de gezondheid
heeft. ANP
TORONTO - Canadese wetenschappers zijn erin geslaagd
stamcellen te isoleren in de huid van een muis. Als dit ook bij
de mens mogelijk blijkt, dan hoeven niet langer menselijke
embryo's te worden gebruikt voor stamcellenonderzoek.
Het onderzoek wordt geleid door het Neurologisch Instituut
in Montreal dat is verbonden met de McGill-universiteit. De
resultaten zijn gepresenteerd een week nadat president Bush
van de Verenigde Staten beperkte overheidssteun heeft toe
gestaan voor embryonaal stamcellenonderzoek.
Deze beslissing was een compromis tussen voor- en tegen
standers. Religieuze groeperingen en conservatieve stromin
gen in Amerika, die geloven dat het leven begint bij de con
ceptie, zijn tegen het gebruik van stamcellen. RTR
f oto To m Tsch i d a/RTR
van onze redactie buitenland
ISLAMABAD - De inwoners
van Pakistan kunnen in oktober
2002 naar de stembus om een
parlement en provinciale raden
te kiezen. Dat heeft de militaire
beleider van het land, generaal
Pervez Musharraf, gisteren be
kendgemaakt.
De stembussen gaan tussen 1 en
11 oktober open.
In een toespraak tot nieuwe dis-
trictsbestuurders, ter gelegen
heid van de Pakistaanse onaf
hankelijkheidsdag, zei de
generaal dat de voorbereidin
gen voor de verkiezingen op 8
september beginnen. Mushar
raf greep 12 oktober 1999 de
macht. Het Hooggerechtshof
gaf hem later opdracht rond de
derde verjaardag van de staats
greep verkiezingen te houden en
de democratie te herstellen.
De militaire leider maakte niet
duidelijk, of meer dan één partij
tot de stembusstrijd wordt toe
gelaten. In het verleden heeft hij
ANKARA - De vrouwen van een
dorp in het zuiden van Turkije
weigeren hun echtgenoten sek
suele omgang totdat zij voor
stromend water in het dorp heb
ben gezorgd, hebben de autori
teiten en kranten gisteren ge
meld.
De echtgenotes in het dorp Sirt,
vlakbij de badplaats Antalya,
begonnen hun mannen een
maand geleden hun 'echtelijke
plichten' te weigeren omdat zij
het zat waren iedere dag kilo
meters te moeten lopen om wa
ter te halen voor hun gezin. De
krant Hurriyet zei dat de meeste
vrouwen in het dorp meededen
aan de protestactie maar noem
de geen aantallen.
..Onze vrouwen hebben gelijk,
maar wij zijn degenen die er de
dupe van worden", zou dorps
leider Ibrahim Sari volgens de
krant Milliyet hebben gezegd
Na het begin van de boycot heb
ben de mannen hun lokale gou
verneur Mehmet Capraz om
overheidssteun gevraagd voor
de reparatie van de waterlei
ding in het dorpZij zouden hem
zelfs hebben verzocht de mate
rialen te leveren zodat zij de be
schadigde leidingen konden re
pareren. AP
gezegd dat aan verkiezingen ge
vestigde politieke partijen mo
gen deelnemen. Deze partijen
willen dat de verkiezingen eer
der worden gehouden.
Musharraf zei dat voorafgaand
aan de verkiezingen de nodige
hervormingen zullen worden
doorgevoerd. Politieke waarne
mers gaan ervan uit dat er
grondwetswijzigingen komen
om de positie van de president te
versterken en om het leger toe
zicht te laten houden op het
door burgers te leiden nieuwe
politieke bestel. AFP/DPA/AP
TEHERAN - Zes jonge Iraniërs
hebben zaterdag in het open
baar zweepslagen gekregen op
het hoofdplein in Azadi in het
westelijk deel van de hoofdstad
Teheran. Dit heeft het hervor
mingsgezinde dagblad Norouz
gisteren gemeld.
De jongeren waren veroordeeld
wegens het drinken van alcohol.
Volgens de krant was het zestal
geketend toen zij werden ge
tuchtigd.
De praktijk van lijfstraffen is
een van de twistpunten tussen
de conservatieven en de hervor-
mingsgezinden in Iran. Deze
laatsten beschouwen publieke
afstraffingen als een poging van
de conservatieven om het beleid
van president Khatami om soci
ale hervormingen door te voeren
in diskrediet te brengen.
Een van de hervormingsgezinde
partijen veroordeelde het uitde
len van zweepslagen in het
openbaar omdat dat 'het beeld
van het islamitische bewind in
het buitenland beschadigt'.
Koran
De invloedrijke religieuze lei
der hodjatoleslam Mohson
Moussavi-Tabrizi, lid van de
conservatieve machtige raad
van experts die de opperste lei
der van Iran Khatami terzijde
staat, leverde gisteren felle kri
tiek op de praktijk. „Openbare
straffen zijn niet toegestaan",
zei hij. „Toepassing van derge
lijke straffen in de straten en op
de pleinen van Iran is een on
juiste interpretatie van de ko
ran."
Het publiekelijk uitvoeren van
straffen was een zeldzaamheid
in Iran, maar de afgelopen tijd is
de praktijk toegenomen. AFP
