Zoeken naar die eerste druk
Zwijn debuteert
in wildtheater
Andere
plaatsen
Festival met poëzie
muziek en exposities
Huifkartocht
Festeynder
Kijktochten
Cultuurland
Boekenmarkt
in Deventer
II
Winkelen
Combikaart
Met een huifkar door lande
lijk Voorst is vandaag mo
gelijk en op de zaterdagen 11 en
18 augustus. Het vertrek- en
eindpunt is restaurant Bosgoed
in Wilp-Achterhoek. De huif
kartocht is onderdeel van een
arrangement waartoe ook een
borrelstop en een lunch beho
ren.
Meer informatie: tel. 0571-
275567.
Een glimp opvangen van het
echte boerenleven rond
1900. Dat kan op 12 augustus in
de dorpskern van Nederweert-
Eind. De kern en het terrein van
het Limburgs Openluchtmuse
um Eynderhoof worden die dag
tot een groot boerenerf herscha
pen. Hoogtepunt van Festeyn
der is de folkloristische optocht
die vanaf 13.30 uur door de stra
ten trekt.
Het festival trekt jaarlijks zo'n
10.000 belangstellenden. Ne-
derweert-Eind is met de auto
bereikbaar door op de A2 Ne-
derweert (nr. 39) te nemen en de
bewegwijzering Festeynder te
volgen.
De VWRivierenland houdt
op woensdagmiddag 8,15
en 22 augustus kijktochten voor
kinderen tussen de 5 en 12 jaar
door Tiel. Ouders, verzorgers,
opa's en oma's mogen mee. Tij
dens de kinderkijktochten
wordt er niet alleen maar ge
wandeld. Onderweg vertelt een
gids van alles over Tiel van vroe
ger en nu. Ook wordt een hezoek
gebracht aan het Streekmuse
um.
Meer informatie:
tel. 0344-677060.
Snuffelaars, slenteraars,
scharrelaars en sjacher
aars. Ze komen zondag weer
in groten getale naar Deven
ter voor de Grootste Boeken
markt van Europa.
Ontvluchten steeds meer
hoofdstedelingen hun huis
als het 'rapaille' uit de provincie
in aantocht is voor voetbalwed
strijd of Koninginnedag - de
Amsterdammers trekken op
hun beurt begin augustus weer
in groten getale naar het oosten
des lands voor een bezoek aan
de Deventer Boekenmarkt. Voor
een of twee dagen wagen ze zich
tussen de provincialen om er ge
tuige te zijn van een beschaafde
variant van massatoerisme en in
de hoop er een dichter of schrij
ver te treffen die op de avond
voorafgaand aan de boeken
markt in een van de tuinen rond
theatercafé Bouwkunde tradi
tiegetrouw heeft voorgelezen
uit eigen werk.
De dertiende editie van de De
venter boekenmarkt - de stad
verwierf met dit evenement on
langs de stadspromotieprijs
2000 - zorgt ook zondag onge
twijfeld weer voor een grote trek
naar de Hanzestad. De plaatse
lijke WV verwacht zo'n
125.000 bezoekers. Nu komt een
groot deel van het publiek uit de
stad zelf, maar gelet op het in
wonertal - 85.000 - moet toch
meer dan de helft afkomstig zijn
uit de rest van het land. Onder
de bezoekers bevinden zich de
meest uiteenlopende types. Je
hebt de snuffelaar en de slente
raar, de scharrelaar en de sja
cheraar. Je hebt bibliofielen en
bibliomanen. Literatoren en
liefhebbers van letterkundig
geleuter. Boekengekken en boe
kengeleerden.
Geoefend oog
Een geoefend oog weet ze na
twaalf boekenmarkten onder
hand wel te onderscheiden. De
echte speurneuzen begeven zich
op boekenmarktdag in alle
vroegte naar de boorden van de
IJssel, met een lijst met titels in
de ene en een grote tas in de an
dere hand. Voor deze categorie
bezoekers lijkt de boekenmarkt
in eerste instantie bedoeld.
Maar ze zijn zeker niet in de
meerderheid.
Want naast de speurneuzen zijn
er de specialisten, al jaren op
zoek naar bijvoorbeeld een
zaterdag 4 augustus 2001
Deventer heeft met 850 kramen de grootste boekenmarkt van Europa.
zeldzame eerste druk van Cou
perus' 'Eline Vere'. De specialist
heeft verwachtingsvol een klei
ne stoffen tas om de schouders
gehangen in de hoop daarin dat
ene felbegeerde exemplaar mee
naar huis te kunnen nemen. Hij
komt ook vroeg en gaat recht
streeks op zijn doel af: één van
de 850 kramen waar hij denkt
zijn slag te kunnen slaan.
De slenteraar daarentegen laat
zich graag verrassen. Hij gaat
niet al te vroeg op pad, loopt
rustig wat rond, kijkt eens hier
en dan weer daar, en weet op
voorhand niet of hij iets koopt
en met welke boeken hij Deven
ter weer zal verlaten. Soms is
dat een tas vol, soms vertrekt hij
met lege handen. Geen nood,
want het was een leuke dag zo
tussen soortgenoten.
Echt onderzoek is er nooit ge
daan naar het publiek van de
boekenmarkt. Maar uit de stilte
die de langzaam voortdeinende
massa elk jaar weer kenmerkt,
valt af te leiden dat de slente
raars in de meerderheid zijn. Ze
lopen vooral te genieten. Van de
rijkdom aan boeken, van de re
laxte sfeer, van de historische
binnenstad, van de muziek en
van het straattheater.
Er zijn ook de boekheidenen.
Mannen en vrouwen die nooit
lezen, laat staan een boek kopen
en die zich toch in de massa
mengen. Voor de gezelligheid of
om te zien en gezien te worden.
Ze brengen een groot deel van de
dag al drinkend en etend door
en hopen, net als iedereen overi
gens, op mooi weer. Dan is een
langdurig verblijf op een van de
vele terrassen in de Deventer
binnenstad verzekerd.
Niet dat de leesluie boeken
markttoeristen voor overlast
zorgen. Waar deze categorie bij
andere evenementen als onaan-
foto Vincent Jannink
genaam randverschijnsel op
doemt, daar horen ze er in De
venter echt bijDe boekenmarkt
is niet compleet zonder de lite
raire leeghoofden, die alleen
maar komen om de verrichtin
gen van hun tegenpolen gade te
slaan, of om het afsluitende con
cert van saxofonist Hans Dulfer
bij te wonen.
Jinke Hesterman
Zondag van 10 tot 18 uur, Ussel-
kade en binnenstad van Deven
ter.
De boekenmarkt zondag in
Deventer is met 350 hande
laren en 850 kramen de grootste
van Europa. Maar in eigen land
is het zeker niet de enige plek
waar boekhandelaren, antiqua
ren en bibliofielen elkaar tref
fen. Een overzicht:
11/8 Amersfoort, Het Havik,
van 9 tot 17 uur, 40 kramen
12/8 Bergen NH, centrum, van
10 tot 17 uur, 80 kramen
19/8 Amsterdam, langs de Am-
stel en Stopera, van 10 tot 17
uur, 111 kramen
8/9 Woudrichem, Binnen de Ou
de Vesting, van 10 tot 16 uur, 80
kramen
9/9 Zeist, plein voor Slot Zeist,
van 10 tot 17 uur, 60 kramen
30/9 Rotterdam, Binnenrotte,
van 12 tot 17 uur, 110 kramen
6/10 en 7/10 Leiden, Pieters
kerk, van 11 tot 17 uur, 44 kra
men
13/10 Haarlem, Dreef, van 9 tot
16.30 uur, 40 kramen
jstar
B il
Traditiegetrouw wordt aan de vooravond (vandaag, zater
dag) van de Deventer boekenmarkt in de tuinen rond Thea
ter Bouwkunde, het poëziefestival 'Het Tuinfeest' gehouden.
Vanaf 16 uur tot laat in de avond brengen ruim dertig dichters,
schrijvers en muzikanten hun favoriete gedichten en muziek
ten gehore in de sfeervolle omgeving van Het Klooster. Met
voordrachten van onder anderen Eva Gerlach, J. BernlefJac
ques Klöters, René Puthaar en Jan Eijkelboom. De Belgische
zanger/muzikant Raymond van het Groenewoud sluit 'Het
Tuinfeest' af.
Traditie is tevens dat saxofonist Hans Dulfer de boekenmarkt
op zondag besluit met een swingconcert op het verlaagde Wel-
lepad. Dat begint rond 18.30 uur. De toegang is gratis. Verder
zijn er in galerie de Kunstcaemer aan de Nieuwe Markt houten
boeken van Christine Langerhorst te zien. In zijn galerie aan de
Gibsonstraat exposeert Bé Birza de kunstboeken die hij maak
te als eerbetoon aan door hem bewonderde beeldend kunste
naars. En in de Openbare Bibliotheek aan de Brink worden
lees-foto's van Geert de Groot getoond.
Rond de boekenmarkt is er bovendien een programma met mu
ziek en straattheater. Zo geeft het Ricciotti Ensemble twee gra
tis concertenom 11 en 14 uur op de Brink. Ook zijn er optredens
van Two of a Kind, Duo Moldavia, Herman Nijkamp Trio en
theaterduo De Roadies (Johan Rebergen en Gerard Olthaar).
Frantisek Vanicek (Tsjechië) bespeelt om 13 en 15 uur het orgel
in de Lebuïnuskerk; de stadsbeiaardier bespeelt om 11 uur het
carillon.
Wilde zwijnen in het bos bij Apeldoorn. foto Cees Baars
Op de valreep komen ze dan
toch nog uit de coulissen te
voorschijn. Een koppeltje wilde
zwijnen. Moeder zwijn, en een
stuk of acht biggen. Ze vormen
de toneelspelers van het nieuwe
natuurtheater. Het wildobser-
vatorium is gebouwd in de bos
sen tussen Apeldoorn en Hoen-
derloo.
Na een wandeling van een klei
ne anderhalf uur belandt de eer
ste groep deelnemers in een naar
vers gezaagd hout ruikend ge
bouwtje, met zo'n vijftig in rijen
achter elkaar geplaatste stoe
len. De Veluwse VW's, organi
seren deze activiteit in samen
werking met Staatsbosbeheer
en de Veluwe Rangers. Het to
neel is een doorkijkje door spe
ciaal getinte ramen. Beneden
ligt een dalletje. Omgekeerd
zien de dieren niets van de be
zoekers, de speciale ramen ma
ken dat onmogelijk. Hooguit
kunnen ze hen horen, want ge-
luiddicht is het observatorium
allerminst. Fluisteren is dus het
credo, of zwijgen.
Maar dat is moeilijk, want lange
tijd gebeurt er niets. De organi
sator van de excursies, de Apel-
doornse VW, wil net overgaan
tot het serveren van een krui
denbitter, als een bezoeker
langs de bosrand een wild zwijn
waarneemt. Maar voordat de
andere bezoekers hun verrekij
kers in de juiste richting hebben
gezwaaid, is het beest al ver
dwenen.
Na een uur is het tijd om op te
breken, vindt Veluwe Ranger
Rob Hofland. Het publiek ver
laat het theater, maar dan heb
ben de acteurs een verrassing in
petto. Onder de grote dennen
loopt ineens een groepje wilde
zwijnen. Moeder zwijn en een
stuk of acht jongen. Even later
ruiken de wilde zwijnen dat er
mensen in de buurt staan, waar
na ze op de vlucht slaan. Maar
voor het gezelschap kan de
avond niet meer stuk.
Eerder op de tocht hebben de
deelnemers al heel wat sporen
van wilde zwijnen gezien.
Hoogtepunt was een bezoek aan
een leemkuil, waar wilde zwij
nen dagelijks komen drinken.
Maar vooral ook om zich in de
modder te wentelen, en die ver
volgens tegen de bomen weer
van zich af te schuren. Een pro
baat middel om ongedierte als
luizen en teken uit het stugge
varkenshaar te krijgen.
Leerpad
De wandeling naar het nieuwe
wildobservatorium is bedoeld
als leerpad. Onderweg krijgen
de deelnemers uitleg over wat ze
in de natuur kunnen zien. Maar
het gekronkel door de bossen
heeft ook als doel de plek waar
het wildobservatorium ligt, zo
mogelijk geheim te houden.
Want om wild te kunnen zien, is
er rust nodig. En bang voor van
dalisme zijn de eigenaren ook.
Zeker nadat de vorige wildkan-
sel zo'n vijf jaar geleden aan de
vlammen ten prooi viel.
Met behulp van geld uit Brussel,
Den Haag, provinciehoofdstad
Arnhem en de gemeente Apel
doorn, is er voor 1,3 miljoen gul
den een wildkansel aangelegd.
Alleen het gebouw al, voorzien
van toiletten en elektriciteit
door zonnepanelen, kostte een
half miljoen. De rest zat vooral
in het grondwerk en de aanleg
van een rolstoelgeschikte weg.
Maar nu heeft de VW in Apel
doorn een uniek uitstapje op het
programma. Nergens in Neder
land staat zo'n groot en comfor
tabel wildobservatorium. Een
adviesje hebben de organisato
ren wel: niet roken, en geen par
fum opdoen. Van die geuren
slaan ze op de vlucht.
De expeditie duurt ongeveer
drie uur en is elke woensdag en
zaterdag tot 30 september. Vol
wassenen betalen 17,50 kin
deren tot en met 11 jaar betalen
12,50,- Reserveren via de VW
levert een rijksdaalder korting
op. Meer informatie: 0900-
33835893.
Bert Felix
Gelderland staat tot 2 sep
tember in het teken van het
cultuurtoeristische zomerpro-
ject 'Gelderland Cultuurland'.
Net als voorgaande jaren ver
schijnen er gidsjes voor de re
gio's Achterhoek/Liemers,
Veluwe/Arnhem en Rivieren
land/Rijk van Nijmegen. Nieuw
is dat over alle culturele activi
teiten en evenementen in de
provincie ook digitaal informa
tie wordt gegeven. De papieren
gidsjes (f 1,-) zijn te koop bij de
Gelderse VW's en telefonisch
via 0570-680700. Op internet is
de informatie te vinden op
www. gelderlandcultuurlandnl
Er bestaat grote belangstel
ling voor aparte winkeltjes
en exclusieve galerieën in Dren
the. Daarom heeft het Noord-
Nederlands Bureau voor Toeris
me een nieuwe editie uitgegeven
van de folder 'Op stap in het
Drentse land'. Daarin staan 51
ondernemingen beschreven,
onder meer speciale meubelza
ken, ateliers, bijzondere kweke
rijen en winkels met woon- en
groendecoraties, oud-hollands
snoep en streekproducten. De
folder kost ƒ1,50 plus verzend
kosten.
Bestellen kan bij het NNBT,
postbus 330,9200 AH Drachten,
tel. 0900-922, e-mail info@n-
nbt.nl
Linnaeushof, de grootste
speeltuin van Europa, gaat
deze zomer samenwerken met
de bloemententoonstelling
Keukenhof.
Tot 16 september kunnen be
zoekers van beide parken een
combikaart kopen. Tegen een
gereduceerde prijs van twintig
gulden kan men zowel naar Lin
naeushof als naar de Keuken
hof.
Het bezoek hoeft niet op dezelf
de dag te gebeuren. Een kaart
bij Linnaeushof kost nol-maal
13 gulden, bij de Keukenhof be
taalt men voor een bezoek ge
woonlijk 15,50 gulden. Linnae
ushof haakt voor het eerst aan
bij de activiteiten op 'Zomer
hof', zoals het park in Lisse in de
zomerperiode heet. Tot voor
drie jaar ging de Keukenhof in
de zomerperiode altijd dicht,
maar nu is de nationale bloem-
bollentuin anderhalve maand
extra open.
De tentoonstelling biedt dan
geen tulpen en hyacinten meer,
want de bollen zijn inmiddels
gerooid. De tuin staat nu vol met
zomerbloemen als lelies, dah
lia's, mediterrane planten, gla
diolen en bromelia's.
Zomerhof is afgelopen drie jaar
een doorslaand succes gebleken
met gemiddeld 100.000 bezoe
kers.
