Actie 'help
Melkert' is
begonnen
Wraak na zedendelict met
kind biedt geen oplossing
PZC
PZC
Moslims opgepakt,
maar waarom niet
ook Izetbegovic?
Steun voor minister
China test donorbloed op hiv
Kim Jong-il na lange
geheimzinnige tocht
eindelijk in Rusland
4 augustus 1951
vrijdag 3 augustus 2001
door Jaco van Lambalgen
Opeens werden de verdedi
gingslinies opgetrokken.
PvdA-fractievoorzitter Ad Mel
kert, kroonprins van premier
Kok, moest in bescherming
worden genomen. Het misbruik
van Europese subsidies is al
maanden, zo niet jaren bekend
en het is niet eerlijk dat Melkert
nu opeens de zwartepiet krijgt.
Zeiden PvdA-vice-fractievoor-
zitter Adri Duivesteijn en FNV-
topman Lodewijk de Waal deze
week.
Dat klopt. Al jaren doen verha
len de ronde dat de Nederlandse
arbeidsbureaus geld uit het Eu
ropees Sociaal Fonds (ESF), be
stemd voor werkgelegenheids
projecten, niet correct hebben
besteed. De Algemene Reken
kamer heeft dat een paar keer
gemeld en ook de Europese Unie
heeft al eerder vraagtekens ge
zet bij de Nederlandse projec
ten. Minister van Sociale Zaken
Vermeend heeft dan ook oud
voorzitter van de Rekenkamer
Henk Koning gevraagd onder
zoek naar de arbeidsvoorzie
ning te doen. Zijn eindrapport
volgt eind deze maand.
Brandpunt
Dat bleek niet voldoende om de
affaire uit de publiciteit te hou
den. Sinds vorige week staat
oud-minister van Sociale Za
ken Melkert in het brandpunt
van de belangstelling. Hij zou in
1994 zelf toestemming hebben
gegeven geld uit het ESF te ge
bruiken om tekorten bij de Ar
beidsbureaus te dekken. En dat
mag niet volgens de Europese
regels.
Melkert besloot vanaf zijn va
kantieadres niet te reageren.
Eerst het rapport van Koning
maar eens afwachten, legden
PvdA'ers uit. Alle verhalen over
misbruik zijn oud nieuws, zo
luidt de eerste verdedigingsli
nie. Bovendien had Melkert in
1994 de Tweede Kamer de con
structie met het ESF-geld ge
meld. Dus zijn de Kamerleden
die nu zo hoog van de toren bla
zen, medeplichtig.
De verhalen bleven echter ko
men. Het is zomer, er is geen po
litiek nieuws van betekenis, dus
alle ruimte om de miljoenen
claims van Brussel breed uit te
meten. Tijd voor de tegenaan
val, moeten Melkerts bondge
noten gedacht hebben. Dus ver
klaarde Duivesteijn woensdag
dat het allemaal 'opgewarmd
oud nieuws' was, en deed hij een
beroep op de andere Kamer
fracties netjes het rapport van
Koning af te wachten.
De Waal
Een dag later besloot, in een al
dan niet gecoördineerde actie,
FNV-voorman De Waal het voor
zijn PvdA-makker op te nemen.
Melkert heeft als minister hele
maal geen toestemming gege
ven voor misbruik, luidde zijn
verweer. Dat is opmerkelijk,
omdat juist de vakbonden de
door Melkert voorgestelde con
structie twee weken geleden
wereldkundig maakten. CNV-
voorzitter Terpstra liet gisteren
in een reactie op De Waal weer
weten dat de PvdA-bewinds-
man wel degelijk zelf met de
slimme oplossing was gekomen.
Ongetwijfeld werkt Melkert
aan zijn verdediging voor het
moment dat Koning met zijn
rapport komt. Koning zelf heeft
in een tussenrapport al laten
weten „dat er geen duidelijke
hoofdverantwoordelijke aan te
wijzen zal zijn".
Het is dé reddingsboei voor Mel
kert. Gedeelde schuld staat in
de Nederlandse politieke cul
tuur immers gelijk aan géén
schuld. GPD
van onze redactie buitenland
In een poging de schrikbaren
de snelheid waarmee het aids-
virus om zich heen grijpt tot
staan te brengen, gaat China het
testen van donorbloed op hiv
verplicht stellen. De maatregel
maakt onderdeel uit van een
vijfjarenplan dat tot doel heeft
de groei van besmettingen, op
het moment geschat boven de 30
procent per jaar, te stabiliseren
op 10 procent, berichtten het
Chinese persbureau Xinhua en
de staatskranten gisteren.
Een ambtenaar van het ministe
rie van volksgezondheid zei dat
de in 1998 gelanceerde anti-
aidsplannen veelal op lokaal ni
veau spaak zijn gelopen. Veel
lokale overheden aarzelen stap
pen te nemen om de versprei
ding van het virus tegen te gaan,
uit angst daarmee toe te geven
dat ook in hun regio drugs wor
den gebruikt en prostitutie
wordt bedreven. Volgens de
overheid wordt het virus in Chi
na meestal overgedragen door
druggebruikers die hun spuiten
delen.
De overheid is van plan honderd
miljoen Chinese yuan (dertig
miljoen gulden) te besteden aan
aids-preventie. Daaronder valt
niet alleen een voorlichtings
campagne om besmettingen te
voorkomen, maar ook het „creë
ren van een vriendelijker omge
ving" voor mensen met aids, be
richtte Xinhua.
De regering in Beijing heeft veel
moeite gedaan om de bloedbe-
voorrading te zuiveren van
commerciële bedrijven, die do
noren en patiënten hebben be
smet door het bloed niet te tes
ten op het virus, voorraden te
mixen en besmet bloed hebben
gebruikt om verkopers van
plasma en andere producten te
bevoorraden.
Onder de nieuwe regels moet
meer dan 85 procent van het
bloed voor klinisch gebruik af
komstig zijn van non-profit
bloedbanken. AP
door Frank Hendrickx
Tien lange dagen heeft
Kim Jong-il erover ge
daan, maar de leider van
Noord-Korea komt vandaag
eindelijk in Moskou aan. Rei
zend in een eenentwintig wa
gons lange, gepantserde trein
heeft het excentrieke staats
hoofd de befaamde Trans-
Siberiëspoorlijn afgelegd.
Van Vladivostok tot Moskou
heeft Rusland kennis kunnen
maken met Kims handels
merk: geheimzinnigheid.
Het is voor de Noord-Kore-
aanse leider pas de derde
buitenlandse reis, sinds hij
de macht van zijn vader
overnam. Hij bezocht tot
dusver alleen buurland Chi
na. Het is een publiek geheim
dat Kim net als zijn vader
vliegangst heeft, maar het
Kremlin wenst dat deson
danks niet te bevestigen. Vol
gens een woordvoerder van
Poetin hoopt 'de geliefde lei
der' dankzij de treinreis een
betere indruk te krijgen van
geheel Rusland. Bijkomstig
heid is dat de tocht in het
Guinness book of records
kan 'als de langste treinreis
ooit gemaakt door een
staatshoofd', aldus de
woordvoerder. Op de terug
reis zal Kim wederom tien
dagen kunnen genieten van
eindeloos dennenbos dat
langs zijn raampje flitst.
Het bezoek kost de Russische
staat alleen al aan veilig
heidsmaatregelen kapitalen.
De trein van Kim wordt dag
en nacht bewaakt door
zwaar bewapende agenten.
Het staatshoofd zelf neemt
ook geen enkel risico. De
trein wordt aangedreven
door twee afzonderlijke lo
comotieven, voor het geval
een aanslag één locomotief
weet uit te schakelen.
Kim is een gekend liefhebber
van geheimzinnigheid. Zijn
laatste reis naar China werd
pas na afloop bekendge
maakt. Dit keer kreeg de
Russische pers pas te horen
dat er hoog bezoek op komst
was toen de trein van Kim al
bijna de korte grens tussen
Rusland en Noord-Korea
had overschreden.
De Noord-Koreaanse leider
toonde zich tijdens de reis
ook nog eens wispelturig. Bij
een tussenstop in Irkoetsk
weigerde Kim uit zijn wagon
te komen, hoewel plaatselij
ke hoogwaardigheidsbekle
ders hem op het perron wil
den begroeten. Hetzelfde
deed zich voor in de stad Oe-
lan-Oede.
Pijnlijker was een voorval in
Novosibirsk. Op het perron
stonden familieleden van een
Russische officier, die in
1946 het leven van Kims va
der had gered. De Noord-Ko-
reaanse leider liet zich on
danks eerdere belóftes niet
zien. Ondergeschikten van
Kim verklaarden de afwezig
heid van 'de geliefde leider'
door te wij zen op de regenZe
gaven de familie een tas vol
cadeaus en beloofden dat
Kim op de terugweg alsnog
naar buiten zal komen.
Eén keer heeft Kim zijn spe
ciaal voor hem in Japan ont
wikkelde trein langer dan
een uur verlaten, in Omsk.
Meteen moesten daar alle
straten worden afgezet en
bus- en tramroutes omge
legd. Tijdens een bezoek aan
een tankfabriek en een var
kensboerderij kregen jour
nalisten opdracht op mini
maal vijftig meter afstand te
blijven. In een plaatselijke
bibliotheek ging Kim - inclu
sief donkere zonnebril, kaki
pakje en curieus kapsel - zo
waar even in discussie met
een literatuurkenner die het
had gewaagd een Koreaanse
schrijver iets lager in te
schatten dan de Russische
halfgod Aleksandr Poesjkin.
Rusland en Noord-Korea
zullen dit weekeinde een pro
tocol ondertekenen waarin
ze hun gemeenschappelijke
kijk op de wereld bekrachti
gen. Economische betrek
kingen zullen in de gesprek
ken echter de boventoon
voeren. Het Amerikaanse an
ti-raketschild, dat vooral ge
richt is tegen schurkenstaten
als Noord-Korea, zal volgens
het Kremlin alleen terloops
ter sprake komen. GPD
door Cees van Zweeden
De aanklacht tegen Enver
Hadzihasanovic en Meh-
med Alagic is geschreven in het
jargon van de dood. Zij stichtten
concentratiekampen, lieten
hoofden afhakken, gevangenen
doodslaan. De kogel, een kost
baar kleinood, bleef meestal in
het holster, maar er waren an
dere wapens voor de morbide
arbeid: geweerkolven, ijzeren
haken, stokken, boksbeugels,
telefoonkabels.
De aanklacht van het Joegosla-
vië-Tribunaal is er een van der
tien uit een dozijn. Er zijn tien
tallen aanklachten waar het
bloed van afdruipt. Maar die te
gen Hadzihasanovic en Alagic
(alsmede een derde gedaagde) is
om één reden bijzonder: zij be
treft geen Serviërs of Kroaten,
maar moslims.
Het is niet de eerste keer dat
moslims worden aangeklaagd
door het Haagse tribunaal,
maar nooit eerder werden men
sen van hun importantie gedag
vaard. Hadzihasanovic en Ala
gic, die donderdag in Bosnië
werden gepakt, waren gene
raals van het moslimleger
(ABiH genaamd).
De aanklacht tegen beide voor
malige generaals roept een in
trigerende vraag op: als zij oor
logsmisdaden hebben gepleegd,
moet dan ook hun politieke baas
niet worden gedagvaard? Die
baas was Alija Izetbegovic, pre
sident van Bosnië (het moslim-
deel) tijdens de oorlog van 1992-
1995.
Tot dusverre werden slechts
twee politieke kopstukken aan
geklaagd: Radovan Karadzic,
leider van de Bosnische Ser
viërs, en Slobodan Milosevic.
Karadzic, die voortvluchtig is,
wordt ervan beticht als politiek
leider oorlogsmisdaden te heb
ben toegelaten van het soort
waarvoor Krstic nu tot in lengte
der dagen moet brommen.
Het lijdt weinig twijfel dat de
Serviërs in Bosnië het meeste
bloed aan hun handen hadden.
Zij schoten een miljoen grana
ten op Sarajevo, zuiverden gro
te delen van de republiek van
moslims, pleegden een pogrom
in Srebrenica en gijzelden
blauwhelmen van de Verenigde
Naties.
Maar de Serviërs waren niet de
enigen die de Geneefse Conven
tie negeerden. Beide moslimge-
neraals worden ervan beschul
digd een groot deel van
Centraal-Bosnië te hebben ge
zuiverd van - vooral - Kroaten,
een proces dat met grote wreed
heden gepaard ging. Daarmee
voerden zij een beleid uit, dat
was uitgestippeld door Izetbeg
ovic.
Alija Izetbegovic slaagde erin
de oorlog uit te komen als een
moraalridder die had gevochten
voor het ideaal van een etnisch
pluriform Bosnië. Dat was een
wonderbaarlijke prestatie, ge
zien het verleden van de man en
het gedrag van zijn troepen.
Op 17 november 1992 rukte het
gezaghebbende Russische tijd
schrift Izvestia hem zijn masker
van fatsoen af. Tijdens de Twee
de Wereldoorlog rekruteerde
Izetbegovic moslims voor de SS
Handzar Divisie, die onbe
schrijflijke wreedheden beging
op de Balkan. Na de oorlog
kreeg hij drie jaar celstraf voor
zijn fascistische activiteiten,
wat hem er echter niet van kon
weerhouden in 1980 de draad
van de intolerantie weer op te
nemen.
Herdruk
In een schotschrift genaamd 'Is
lamitische Verklaring' bepleitte
hij de stichting van een moslim
staat. Die geruchtmakende ver
klaring, die hem in 1983 kwam
te staan op een nieuwe veroor
deling, liet hij in 1990 nog eens
herdrukken. Dat was twee jaar
voor het uitbreken van de bur
geroorlog in Bosnië.
Izetbegovic was de man die tij
dens die oorlog de militaire
commandanten aanstelde. Tot
zijn meer twijfelachtige benoe
mingen behoorden Naser Oric
en Zulfo Tursunovic, die vanuit
de moslimenclave Srebrenica
nachtelijke aanvallen uitvoer
den op omliggende Servische
dorpen. Daarbij kwamen waar
schijnlijk meer dan duizend
burgers om.
Op 1 maart 1995, ruim vier
maanden voor de val van Sre
brenica, kregen Oric en een aan
tal van zijn mannen bevel de
stad te verlaten. Daarmee werd
de inname van Srebrenica door
de Serviërs een sinecure.
Deze zomer onthulde een Bosni
sche minister, Halilovic, dat
Izetbegovic het brein achter die
manoeuvre was geweest. Sre
brenica moest vallen, opdat de
Navo een voorwendsel zou heb
ben de Bosnische Serviërs te
bombardeerden - hetgeen ook
geschiedde. GPD
Naar aanleiding van de zedenzaak in de Zeeheldenbuurt van Leeuwarden staken buurtbewoners de auto van de vermeende daders in
brand. foto Niels Westra/GPD
Niets maakt in woonwijken zo veel los
als seksueel misbruik van buurtkinde
ren. Vermeende daders worden ver
jaagd en hun huizen en auto's ver
nield. „Een paar mensen moeten het
hoofd koel houden."
door Chriz van de Graaf
Zo'n vijf keer per j aar wordt een dader die
een kind seksueel misbruikte te grazen
genomen door familie of kennissen van het
slachtoffer. Sinds 1996 is daarbij twee keer
een zedendelinquent vermoord. In Ooster
hout bracht een vader een 22-jarige dader
met messteken om het leven. De man was
veroordeeld en had zijn straf uitgezeten
voor ontucht met de tienjarige zoon van zijn
moordenaar.
Ook bij de ontuchtzaak in de Leeuwardense
Zeeheldenbuurt, waarbij twee echtparen
verantwoordelijk zouden zijn voor seksueel
misbruik van tien kinderen in leeftijd van
2,5 tot 15 jaar, zweren ouders van slachtof
fers wraak, wanneer ze de daders in handen
krijgen. De moeder van een slachtoffer be
looft oorlog als ze terugkomen in de wijk.
Bij geen andere misdaad is het gevoel van
wraak zo sterk als bij zedendelicten.
„Misbruik van het kind voelt voor ouders
alsof het bij henzelf is gebeurd", zegt pro
fessor J. Frenken, onderzoeker bij het Ne
derlands Instituut voor Sociaal Seksuolo-
gisch Onderzoek. „Misbruik van kinderen
schaadt de lichamelijke intimiteit en inte
griteit. Ook treedt een dader in de intieme
relatie van ouder en kind, daar mag je niet
tussenkomen." Frenken maakte vorig jaar
in opdracht van het ministerie van Justitie
een brochure over cle gevolgen, de signalen
en de preventie van seksueel misbruik bij
kinderen. Buurtbewoners zijn vaak solidair
met de ouders van het slachtoffer. In veel ge
vallen hebben zij zelf kinderen, maar ook
kinderlozen zijn bereid een dader eigenhan
dig uit de wijk te verjagen. Sinds 1996 ge
beurde dit 26 keer.
Aanklacht
Eigenrichting kan worden opgevat als een
aanklacht tegen politie en justitie. „De
boosheid richt- zich ook op de overheid",
zegt Frenken. „Burgers hebben geen ver
trouwen in Justitie en Reclassering en be
sluiten zelf de dader te straffen."
In de wijk in Leeuwarden leidde dit in juni
ertoe, dat de woning van de ouders van een
veertienjarige jongen twee dagen lang werd
belaagd, nadat de jongen zijn geslachtsdeel
had laten zien aan kinderen in de buurt. De
auto van het gezin werd in brand gestoken
en op het huis werd het woord 'pedofiel' ge
klad. Ondanks de aankondiging van ouders
dat zo'n kladactie opnieuw zou kunnen ge
beuren, zegt de politie van Leeuwarden zich
hiermee niet speciaal bezig te houden. „Wij
zijn alert, maar we hebben geen aanwijzin
gen dat dit weer gaat gebeuren", zegt een
woordvoerder. „Dat mensen emotioneel be
trokken zijn bij de zaak, dat snappen we.
Maar als er persoonlijke problemen zijn,
sturen we die door naar hulpverleners."
Frenken ziet wel mogelijkheden om escala
tie van het geweld in wijken te voorkomen.
„Mensen moeten goed geïnformeerd wor
den over seksueel misbruik. Dan kunnen ze
signalen bij him kinderen herkennen en eer
der aan de bel trekken. Mythes moeten wor
den ontkracht en de politie moet tot op de
bodem uitzoeken wat er werkelijk is ge
beurd."
Een belangrijke oorzaak van de emotionele
reactie op seksueel geweld tegen kinderen is
volgens Frenken, dat het altijd wordt gezien
als iets dat ernstige schade toebrengt aan
het kind „Incidentele lichte aanraking van
kinderen levert geen blijvende schade op,
daar kom je meestal wel overheen. Pas bij
verregaande en langdurige seksuele hande
lingen is dat het geval."
Frenken gelooft wel dat wraak kortstondig
een gevoel van opluchting geeft, maar vol
gens hem is het geen oplossing voor de pro
blemen. „Als je de auto van een dader in de
brand zet, houd je daar toch een nare smaak
aan over, denk ik. Later kijken mensen in de
buurt beschimpt naar elkaar, zo van, 'wat
hebben we gedaan'. Dit is zeker zo als blijkt
dat de daders heel kleine vergrijpen hebben
begaan. Een paar mensen in een wijk moe
ten het hoofd koel houden en zich niet laten
meeslepen door emoties." GPD
Mosselen
De mosselvisserij op de Wad
denzee valt tegen. Deze week
arriveerden de eerste mosselen
die daar zijn gekweekt. De
kwaliteit bleek matig in verge
lijking met mosselen die in de
Zeeuwse wateren worden ge
vist. Algemeen is de indruk dat
de visserij zal tegenvallen en
dat er naar verhouding van de
uitgezaaide kwantums weinig
zal worden gevist. Een van de
oorzaken van de tegenvallen
de vangst zou onder meer de
sterke stroming zijn.
Looddieven
De politie heeft twee Middel
burgers gearresteerd op ver
denking van diefstal van lood.
Enige tijd geleden werd lood
gestolen van kasteel Westhove
in Oostkapelle en verdween
een partij lood uit Westkapel-
le. Met behulp van een speur
hond zijn de beide verdachten
aangehouden. Ze hebben alle
bei een bekentenis afgelegd.
Casino
Op last van de officier van jus
titie heeft de politie in Laren,
Scheveningen en Rotterdam
invallen gedaan in speelclubs.
In het casino van Schevenin
gen bevonden zich tijdens de
inval 600 tot 800 mensen. Re
cherche in burger gelastte on-
middeli jke stopzetting" van het
spel en hield de aanwezige
gokkers aan. Bestuursleden en
croupiers zijn gearresteerd en
de opbrengsten in beslag ge-
Uitgever:
J C Boersema
Hoofdredactie:
A. L Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Fax (0118)470102
E-mail redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Fax, (0118) 470102
E-mail. redwalch@pzc.nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax (0113)273030
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen: Axelsestraat 16
Postbus 51
4530 AB Terneuzen
Tel (0115)686000
Fax (0115)610724
E-mail redtern@pzc nl
Hulst: 's Gravenhofplein 4
4561 AJ Hulst
Tel (0114)373839
Fax (0114)373840
E-mail: redhulst@pzc nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax. (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee, Goes en Hulst:
8.30-17.00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8 00 tot 10.30 uur
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener NV
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail- web@pzc nl
Bezorgklachten:
0800 - 0231231 of maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openingstijden.
zaterdags tot 13 30 uur
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen.
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22 00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur:
Tel. (0118) 484000.
Fax(0118)470100
Abonnementen
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van 1,65 0.75)
per maand: 39,45 17.90
per kwartaal 107,50 48,78
per jaar: 409.50 185.82
Voor toezending per post geldt
een toeslag. E-mail abo@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag 2.00 0.91
zaterdag: 3,00 1.36
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMR0 47 70,65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen.
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd
bij de advertentieorderafdeling.
Tel 0118-484321