Uitbreiding Emergis bijna klaar
PZC
Zonder morsen naar de overkant
Auto vat spontaan vlam
Actie op internet
voor adoptie koe
laat Zeeland koud
Excursies in natuur
zetten nachtdieren
in de schijnwerpers
Paviljoens Vrouwenpolder vrezen sluiting
Reimerswaal positief
over appartementen
in Bathsewegkerk
16
Centrum krijgt 32 plaatsen extra voor langdurig psychiatrisch zieken
Fietser valt
Zuidzande te klein om alle
rommelkramen te bergen
donderdag 2 augustus 2001
door Rob Paardekam
KLOETINGE - Het Zeeuwse
psychiatrisch centrum Emergis
is vanaf volgend jaar februari in
staat om meer langdurig psy
chiatrisch zieken op te vangen.
Het aantal bedden voor deze pa
tiënten wordt met 32 uitgebreid.
Het gebouw waarin de bedden
komen te staan, is inmiddels zo
goed als klaar.
Momenteel heeft Emergis 42
plaatsen voor mensen die lang
durige psychiatrische hulp be
hoeven. Met de uitbreiding
hoopt het centrum weer aan de
grote vraag te kunnen voldoen.
Volgens sectordirecteur E. Deb-
baut kampt Emergis nu met ca
paciteitsproblemen, waardoor
er een forse wachtlijst is.
De extra plaatsen zijn te vinden
in een nieuw gebouw op het ter
rein van Emergis in Kloetinge.
Dat wordt op 5 september offi
cieel in gebruik genomen.
„Een ander gebouw van Emer
gis is dringend aan renovatie
toe", legt Debbaut uit. „Demen-
sen die daar zitten, worden tij
dens de verbouwing naar het
nieuwe gebouw verplaatst. In
februari kunnen ze waarschijn
lijk terug, zodat de langdurig
psychiatrisch patiënten in het
nieuwe onderkomen terecht
kunnen."
Er staat overigens nog meer
nieuwbouw op stapel bij Emer
gis. Zo moet er, op een stuk
grond naast het huidige terrein
in Kloetinge, een nieuw gebouw
verrijzen waar het psychia
trisch centrum zestien volwas
sen autisten gaat opvangen. Het
ministerie van VWS is akkoord
met de plannenHet gaat om een
woon-werkvoorziening die
werkzaamheden van huishou
delijke, technische en agrari
sche aard biedt. Verder komen
er onder meer een ontmoetings
ruimte en een vrijetijdsruimte.
De bewoners krijgen allemaal
een eigen kamer met bijbeho
rend sanitair. Volgens Emergis
is het een uniek project, omdat
het gaat om autisten zonder een
verstandelijke handicap. Deze
komen momenteel noodge
dwongen toch vaak in de gehan
dicaptenzorg terecht. Het is de
bedoeling dat de nieuwbouw in
2002 gerealiseerd is.
Een deelnemer loodst zijn paard door het parcours.
foto Lex de Meester
door Nadia Berkelder
GRIJPSKERKE - Met ogenschijnlijk ge
mak galoppeert Polka over het grasveld.
Achter het paard is een slee ingespannen.
Dat er geen wielen onder zitten, lijkt
haar weinig te doen. Gisteren streden
Zeeuwse trekpaarden met hun eigenaren
om de Poppendamme-Cup, een wed
strijd voor jonge trekpaardhouders.
De stichting het Werkend Trekpaard
Zeeland probeert het gebruik van de
paarden in ere te houden. De meesten
worden gebruikt voor het ringrijden en
staan de rest van de tijd in de wei. Om de
traditie niet verloren te laten gaan, wor
den wedstrijden gehouden, zoals die op
Imkerij Poppendamme en de Power Hor-
se Competion die dit weekeinde in Veere
plaatsvindt.
Deelnemers moeten opdrachten doen die
overeenkomen met de taken die een
paard vroeger had. Om de beheersing
van paard en menner te meten, moeten de
paarden heel voorzichtig een slee met een
bak water op gang krijgen. De kunst is
om zo weinig mogelijk te morsen. Een
bochtig parcours bootst een akker met
paaltjes na. De oefening met de slee test
de snelheid en de behendigheid van het
paard.
Sj aco de Visser heeft de merrie Annie van
Driewegen meegenomen. De achter
naam verwijst naar de stal van de fokker
waar het paard vandaan komt. Normaal
gesproken rijdt De Visser met Annie op
de paardentram van de imkerij. Trek
paarden worden nog nauwelijks gebuikt
op het land, vertelt hij. Het is een leuke
liefhebberij, maar voor een boer niet
meer rendabel. „Alleen bij het hooi-
schudden gebruik ik nog paarden. Als ik
bezig ben staan er zo dertig mensen te
kijken. Maar die gooien ook geen tientje
over de sloot.Vooral bij de jongere gene
ratie bestaat weer veel belangstelling
voor trekpaarden. „Ik ben zelf 37", ver
telt De Visser. „Vijftien jaar geleden was
ik op keuringen altijd het jonge ventje.
Nu zie je veel jonge gasten."
Niels Janse heeft met Polka van de Blau-
wehoeve de cup gewonnen. Erik Leen-
dertse werd tweede met Thea van de
Frankenhoeve. Sjaco de Visser en Annie
eindigden als derde.
van onze regioredactie
GOES - De adoptie van koei
en via het internet slaat in
Zeeland niet aan. Elders is de
ondersteuningsactie voor
veehouders wel een succes.
De actie 'Leef mee met de
boer, adopteer een koe', ont
stond op het dieptepunt van
de mkz-crisis om burgers en
boeren op een nieuwe manier
weer met elkaar in contact te
brengen. Vier maanden later
hebben drieduizend mensen
evenzoveel koeien van 45
veehouders 'geadopteerd'.
Alleen West-Brabant en Zee
land blijven nog witte
vlekken in de actie voor die
renwelzijn. Er zijn wel aan
meldingen van burgers, maar
nog geen boeren die hun
koeien voor adoptie beschik
baar willen stellen, terwijl
het ze jaarlijks honderd gul
den per koe oplevert. LTO
Nederland heeft inmiddels
de regionale 'boerenbonden'
gevraagd de adoptie-initia
tieven te ondersteunen, maai
bij de ZLTO in Zuid-West
Nederland gebeurt dat nog
niet, moet een ZLTO-woord-
voerder erkennen. „Wij wis
ten niet dat het al zo concreet
is." „Het groeit", zegt Anne-
lies Woudstra van de Stich
ting Milieubewustzijn in 's-
Graveland, die de landelijke
actie coördineert. Jammer
alleen dat Zuid-West Neder
land nog niet meedoet.
„Waarschijnlijk uit onwe
tendheid", is Woudstra's ver
klaring. Zodra er één boer
over de dam is, volgen er
meer, daar komt het op neer.
Er moet er altijd een in de re
gio zijn die de voortrekkers
rol neemt in de koeien-adop
tieactie.
Aanmeldingen
„In West-Brabant en Zee
land krijgen we veel aanmel
dingen van particulieren,
scholen en bijvoorbeeld af
delingen van bedrijven uit de
stedelijke gebieden. Het zou
mooi zijn als rondom de ste
den een ring van boerenbe
drijven ligt die meedoen."
Van kinderen tot bejaarden,
veel particulieren hadden
tijdens en na de mond- en
klauwzeercrisis het gevoel
dat ze zelf iets moesten doen.
Ze zagen de ellendige beel
den van vee dat afgemaakt
moest worden, boerderijen
die werden leeggehaald,
wanhopige boeren. Annelies
Woudstra: „Mensen gingen
zich realiseren dat zij of hun
kinderen of kleinkinderen
nooit op een boerderij kwa
men. Dat ze vervreemd wa
ren geraakt van de leefwijze
van boeren en hun beesten."
Bij veel boeren borrelde iets
dergelijks. Uit die gevoelens
van onmacht kwam het initi
atief om koeien te adopteren.
Grootouders betalen voor
hun kleinkind de koeien-
adoptie. Collega's doen een
'koe cadeau' als iemand van
hun afdeling met vut gaat.
Het adopteren van een koe
gaat heel officieel, via het in
vullen en ondertekenen van
een formulier. Het is niet vrij -
blijvend of afstandelijk, zo
als bij sommige financiële
adopties van kinderen in de
derde wereld. De bedoeling is
dat je 'jouw' koe regelmatig
opzoekt op de boerderij.
Daar zijn de bezoekdagen
voor, als de boer zijn erf en
stallen openstelt. „Want een
boer met pakweg tachtig
koeien kan niet om de haver
klap voor Jan en Alleman
rondleidingen geven." De
adoptie betekent dan ook
niet - waar boeren wel eens
benauwd voor zijn - dat de
nieuwe koeienvrienden zich
met de bedrijfsvoering gaan
bemoeien of dat zij steeds
vreemde snoeshanen op hun
erf moeten dulden. „De boer
blijft de baas."
Vooral uit de zwaar door de
mkz-crisis getroffen 'drie
hoek' op de Veluwe hebben
veel veehouders zich voor de
actie aangemeld nu zij nieuw
vee in hun geruimde stallen
hebben gekregen.
De actie is op het internet te
vinden op de pagina www.a-
dopteereenkoe.nl.
door Conny van Gremberqhe
TERNEUZEN - De natuurbe-
schenningsverenigingen in
Zeeuws-Vlaanderen houden de
komende week weer een aantal
activiteiten.
Morgenavond kunnen natuur
liefhebbers met de boswachter
het natuurreservaat Canisvliet
bij Westdorpe in. De aandacht
tijdens de tocht gaat vooral uit
naar nachtdieren als uilen,
vleermuizen en knaagdieren.
De tocht begint bij bezoekers
centrum de Baeckermat om
21.30 uur.
Zondag 5 augustus staat er een
brunch met de boswachter op
het programma, wederom bij De
Baeckermat. Voorafgaand aan
de maaltijd wordt eerst een
wandeling van ruim twee uur
door het Canisvlietgebied ge
maakt. Deelnemers dienen zich
een dag van tevoren aan te mel
den bij Esther Baecke van de
Baeckermat. De wandeltocht
begint om 9.00 uur.
Natuurbeschermingsvereni
ging 't Duumpje heeft voor
maandag 6 augustus een fiets
tocht door het Landje van Cad-
zand geprogrammeerd. De
tocht is twintig kilometer lang
en begint om 19.00 uur op het
dorpsplein in Zuidzande.
Bos van Erasmus
Staatsbosbeheergids Els Voet
neemt dinsdag 7 augustus na
tuurliefhebbers op sleeptouw
voor een tocht door het Bos van
Erasmus bij Nieuwvliet. Ook
tijdens deze excursie staan de
nachtdieren centraal. Deelne
mers dienen zich om 213 0 uur te
verzamelen bij parkeerplaats
Knokkert nabij het Bos van
Erasmus.
Van woensdag 8 augustus tot en
met zaterdag 15 september is in
de watertoren in Axel een ten
toonstelling te bekijken over
vlinders. De expositie is inge
richt door IVN in nauw overleg
met de landelijke Vlinderstich
ting.
Woensdag 8 augustus houdt
stichting Het Zeeuwse Land
schap een excursie naar de
schorren van Saeftinghe. Plaats
van vertrek is het bezoekerscen
trum in Emmadorp. De gids ver
trekt om 10.45 uur. De tocht is
niet geschikt voor kinderen jon
ger dan tien jaar.
Boswachter
De voormalig boswachter van
de Braakmanbossen, boswach
ter Riemslag, leidt woensdag
avond 8 augustus natuurlief
hebbers door zijn oude
werkgebied. Hij vertrekt om
19.00 uur vanaf de parkeer
plaats bij de receptie van recre
atiecentrum De Braakman.
Voor vrijdag 10 augustus staat
er een excursie door dezelfde
bossen op de activiteitenlijst,
maar dit keer staan de nachtdie
ren centraal. De excursie begint
om 21.30 uur op de parkeer
plaats bij de Braakman.
Donderdag 9 augustus houdt
het Zeeuwse Landschap een
tocht door 't Zwin. Vertrokken
wordt om 10.00 uur vanaf het
bezoekerscentrum 't Zwin nabij
Cadzand-Bad.
JC>,
BRESKENS - Een rijdende auto op het Spuiplein in Breskens
vatte gisteren spontaan vlam. Vermoedelijke oorzaak was kort
sluiting onder de motorkap. De bestuurder moest de wagen aan
de kant zetten, maar de opgetrommelde brandweer had het vuur
snel onder controle. Volgens postcommandant W. Carels had de
auto behoorlijk wat schade. Of het voertuig totaal vernield werd,
kon hij niet zeggen. Kort daarop moest de brandweer ook uitruk
ken voor een duinbrand in de berm langs de Noordweg in Groe-
de. Daarbij zou een strook bosjes van vijftig meter lang en zo'n
anderhalve meter diep zijn verbrand. De brandweer vermoedt
dat de brand is aangestoken.
foto Peter Nicolai
door Nadia Berkelder
VROUWENPOLDER - Een
strand zonder paviljoens is de
doodsteek. Niet alleen voor het
strand bij Vrouwenpolder, maar
voor het hele dorp. De pavil
joenhouders maken zich zorgen
over de toekomst. Waterschap
Zeeuwse eilanden overweegt
om de strandtenten niet meer
toe te staan op het stuk strand
tussen Oostkapelle en Vrou
wenpolder.
„Het kan nog alle kanten op
gaan", zegt Huib Wattel, eige
naar van strandpaviljoen Bree-
zand. „Het kan blijven zoals is,
het kan zijn dat we in de winter
moeten afbreken of dat we hele
maal weg moeten." De pavil
joenhouders zijn niet door het
waterschap ingelicht over de
plannen. Nadat ze een berichtje
in de krant lazen hebben ze
gezamelijk in een brief om op
heldering gevraagd. Tot nu toe
hebben ze nog geen antwoord
gekregen.
„Er is totaal geen overleg ge
weest", zegt Jan de Visser. „Ook
niet met de gemeente." De Vis
ser verhuurt huisjes en strand-
hokjes. Hij is bang dat een
strand zonder voorzieningen de
toeristen uit het dorp weghoudt.
„Van de winter was Huib dicht
in verband met een verbouwing.
Dan krijg je gelijk van iedereen
vragen."
Sluiting van de strandpavil
joens, al dan niet gedeeltelijk,
heeft niet alleen gevolgen voor
de uitbaters zelf, vreest Wattel.
„Er zal ook veel indirecte scha
de door ontstaan, bijvoorbeeld
voor de supermarkt in het dorp.
Dat is niet te berekenen en daar
is geen rekening mee gehouden.
Ze kunnen Vrouwenpolder net
zo goed op slot doen als er niets
meer op het strand mag." „Alle
huizen hier in het park zijn ge
kocht voor de verhuur", vult De
Visser aan. „Als de voorzienin
gen achteruit gaan, klapt dat in
elkaar."
Uitbaters van een paviljoen
worden toch al anders behan
deld dan andere horeca-onder-
nemers, vinden ze. Alex van de
Brande heeft twee strandten
ten, Aquarius bij overgang de
Zandput en Neptunus bij Oran
jezon. „We moeten zelf met gas
sjouwen en het vuilnis wegbren
gen. Dan krijg je te horen dat je
daar niet moet gaan zitten."
Regels
„Voor de buitenkant van de dui
nen gelden andere regels, maar
we moeten precies hetzelfde be
talen als aan de andere kant",
zegt Wattel. Strandtenten moe
ten bijvoorbeeld eerder dicht
dan andere café's. Ze mogen tot
twaalf uur open zijn, collega's
aan de landkant tottwee uur.
Van de Brande had dit voorjaar
Aquarius te koop gezet. Hij wil
de niet meer investeren in een
verbouwing die noodzakelijk
was om aan allerlei eisen te vol
doen.
„De koper wist eerder dan wij
wat de plannen van het water
schap waren. Toen hij het ver
telde, dacht ik 'dat is een praat
je, die wil onderhandelenMaar
een paar dagen later stond het in
de krant." De verkoop, noodza
kelijk om bij het andere pavil
joen de kosten voor de aanleg
van riolering te dekken, ging
niet door.
Alle toiletten op het strand, ook
die in de paviljoens, moeten in
2005 zijn aangesloten op de rio
lering. Wattel en Van de Brande
hebben de investering voorlo
pig uitgesteld, tot het water
schap zekerheid geeft. Als pa
viljoens voortaan in het najaar
moeten worden afgebroken,
hebben Wattel en Van de Brande
een probleem. „Als ik dat had
geweten, had ik anders ge
bouwd", vertelt Wattel. Bree-
zand is drie jaar geleden
verbouwd. De palen van het pa
viljoen zitten vier meter diep in
de grond. Hij overweegt deze
zomer zijn klanten door middel
van een enquete of een handte
keningenlijst op de been te
brengen.
Van de Brande ziet niets in dat
idee. „Dat helpt niet. Je moet
iets grofs verzinnen. Een weg
dichtgooien of zoiets."
door Rob Paardekam
RILLAND - De kans dat de
Bathsewegkerk in Rilland be
houden blijft, is weer een stuk
groter. De gemeente Reimers
waal is bereid mee te werken
aan de plannen van projectont
wikkelaar Marijnissen om in de
kerk vijftien appartementen te
bouwen. De toren moet daarbij
wel behouden blijven.
De kerk aan de Bathseweg werd
vorig jaar door de kerkenraad
van de Samen op Wég-gemeente
in de verkoop gezet. Een pro
jectontwikkelaar kocht de kerk
om op die plek huizen neer te
zetten. Daar was niet iedereen
in Rilland het mee eens. Er werd
zelfs een stichting opgericht die
zich inzet voor het behoud van
de Bathsewegkerk. Voor de pro
jectontwikkelaar waren de wei
nig enthousiaste reacties, ook
bij de gemeente, aanleiding om
de kerk door te verkopen.
Het actiecomité lijkt dus zijn zin
te krijgen. De huidige bezitter
heeft immers plannen waarin de
kerk grotendeels intact blijft.
„Dat is een eis die de gemeente
stelt", zegt wethouder M. van
Overloop. „We staan in principe
positief tegenover het plan voor
appartementen, maar de toren
moet wel behouden blijven."
Overigens moeten er nog wel en
kele hindernissen genomen
worden vóór de plannen kunnen
doorgaan. De projectontwikke
laar heeft het over vijftien ap
partementen, maar het beschik
bare woningcontingent laat in
Rilland niet meer dan tien wo
ningen toe. Volgens Van Over
loop zou daar eventueel wel een
mouw aan te passen zijn, door
gebruik te maken van het potje
voor stedelijke vernieuwing.
Maar volgens de wethouder
moet de ontwikkelaar eerst nog
maar eens wat cijferwerk doen
en aantonen dat er in Rilland
een markt is voor de apparte
menten. „Er zijn op dat gebied
de laatste jaren in Rilland al
verschillende andere initiatie
ven genomen", legt hij uit. „We
gaan natuurlijk niet bouwen
voor leegstand. Dat is zonde van
het contingent."
WESTKAPELLE - Een vijftig
jarige fietser is gistermiddag
gewond geraakt aan zijn heup
toen hij met zijn fiets over de
kop sloeg op de de Zeedijk in
Westkapelle. In het fietspad zat
een bult, die hem lanceerde.
door Wilma Valk
ZUIDZANDE - Het dorp bleek
gisteren te klein voor alle activi
teiten. Al ruim één kilometer
voor Zuidzande begon de rom
melmarkt langs de ventweg. Op
dekens, campingstafeltjes en in
aanhangwagens hadden fer
vente rommelverkopers hun
waar uitgesteld. Er werd goed
verkocht.
Ook op de doorgaande wegen en
op het dorpsplein was er veel
rommel. Het had er alle schijn
van dat elke kast, elk schuurtje
en alle vlieringen in de regio wa
ren opgeruimd, al waren er veel
semi-handelaren te vinden. De
echte rommelverkopers waren
dan ook een beetje ontstemd.
„We moeten steeds maar vroe
ger opstaan om een goede plaats
te bemachtigen. Velen staan er
al 's nachts en er zijn er zelfs die
hier vannacht hebben gesla
pen. aldus een van de handela
ren.
De sfeer was prettig en er was
voor de nodige ambiance ge
zorgd. Er was de hele dag een
barbecue, overal muziek en de
liefhebbers konden meedoen
aan het spijkerbroekhangen.
Elk nieuw record werd beloond
met een gratis pilsje en dat ging
er bij deze zomerse temperatu
ren goed in.
Naast de gewone rommel, zoals
kleding, oud speelgoed en afge
dankt serviesgoed was er in
Zuidzande vooral veel meer mo
derne apparatuur op de rom
melmarkt te koop. Maar tussen
alle pc's, video- en audioappa-
ratuur was ook hier en daar nog
de oude vertrouwde typemachi
ne te vinden.
Het dorpsfeest, dat dit jaar voor
de derde keer werd gehouden,
werd afgesloten met een groot
feest met dans op het dorps
plein.
