Adviseur
van NS nu
directeur
Wahid zelf grootste tegenstander
PZC
PZC
Peru staat met
president Toledo
aan nieuw begin
Israëliërs voor grote
aanval op Palestijnen
2
Noten: bruggenbouwer
28 juli 1951
Megawati
verliest tijd
bij vorming
regering
zaterdag 28 juli 2001
van onze redactie economie
Met de aanstelling van Han
Noten (43) als nieuwe di
recteur Personeel Organisatie
zet NS Reizigers een 'bruggen
bouwer' op de stoel van een
'hardliner'. Met ingang van sep
tember moet Noten het vertrou
wen dat hij eerder als neutrale
buitenstaander verwierf, als di
rectielid zien te behouden.
Noten werd begin dit jaar te
hulp geroepen om de vastgelo
pen gesprekken tussen perso
neel en directie van de Neder
landse Spoorwegen vlot te
trekken In een sessie die uitein
delijk meer dan een etmaal in
beslag nam, wist de organisatie
psycholoog, nu nog directeur
van uitzendbureau Start, een
uitweg te vinden uit de impasse
rond het nieuwe dienstrooster.
Volgens Noten is zijn aanstel
ling niet rechtstreeks terug te
voeren op zijn eerdere bemidde
ling, maar wel indirect. „Het
vraagstuk heeft me gegrepen, en
nooit meer losgelaten." Destijds
noemde hij de arbeidsverhou
dingen binnen NS 'buitenge
woon complex'. Het feit dat
verschillende andere partijen
(politici, treinreizigers, de me
dia) ongeremd hun mening ge
ven over het slepende conflict,
maakt de situatie nog lastiger.
Noten wil niet van een wespen
nest spreken, „maar ik kom ze
ker niet in een gespreid bedje."
Vakbond
Noten was eerder tien jaar lang
vakbondsbestuurder bij de FNV
en werkte daarna acht jaar in
het bedrijfsleven, onder andere
bij verzekeraars Centraal Be
heer en Achmea. Hij verwierf
enige faam als onderhandelaar
in de moeizaam tot stand geko
men bank-cao.
Als 'procesbegeleider' in het
NS-conflict creëerde Noten een
opening door de ondernemings
raad een rol toe te bedelen bij
het maken van een meer gevari
eerd dienstrooster. De uitvoe
ring van dat plan moet nog
beginnen. Intussen zijn in het
kader van het jongste verbeter
plan van NS al ideeën geformu
leerd die juist verder gaan dan
het omstreden 'rondje om de
kerk'.
De uitvoering van het plan is in
handen gelegd van Notens voor
ganger, Pamela Boumeester, die
tijdens het conflict onderhan
delde namens de directie.
Hoogleraar
Daarnaast zal de Belgische
hoogleraar vervoerseconomie
C. Peeters de NS de komende
maanden adviseren bij het ont
wikkelen van een minder om
streden dienstrooster en een
nieuw reorganisatieplan.
De huidige chaos op het spoor
hangt nauw samen met de door
de overheid in gang gezette pri
vatisering van de NS. Peeters
zegt dat privatisering geen doel
op zich kan zijn.
„Louter privatiseren lost geen
enkel probleem op." In Enge
land is de marktwerking bij
voorbeeld doorgeslagen omdat
de overheid daar 'te weinig re
kening heeft gehouden met
maatschappelijk relevante za
ken als veiligheid'.
Ondanks het dieptepunt waarin
de NS nu verkeren, vindt Pee
ters dat Nederland moet door
gaan met het zoeken naar een
tussenweg tussen markt en
staat. „Er is niet voor niets voor
marktwerking gekozen. Staats
bedrijven staan vaak met de
rug naar de klant." Hij wijst er
bovendien op dat in andere lan
den vaak sprake is van een
patroon van belangenverstren
geling tussen overheid, vakbon
den en de directie van staatsbe
drijven die alles het liefst bij het
oude willen laten. GPD
door Ad Bloemendaal
Bijna de helft van de Israëli
sche bevolking zou graag
zien dat het leger een massale
aanval uitvoert op de Palestijn
se gebieden. Het huidige beleid
van kleinschalige acties, door
de regering omschreven als een
'politieke van terughoudend
heid', geniet aanzienlijk minder
steun. Dat blijkt uit de uitslag
van een gisteren door het dag
blad Ma'ariv gepubliceerde opi
niepeiling.
Van de ondervraagden toont 46
procent zich voorstander van
een grote militaire operatie, be
doeld om in één keer een eind te
maken aan de Palestijnse op
stand. Niet meer dan dertig pro
cent steunt de huidige aanpak
en de rest zegt geen idee te heb
ben hoe de regering te werk zou
moeten gaan.
Een voorstel de CIA toezicht te
laten uitoefenen op het vorige
maand afgekondigde, maar
weinig succesvolle staakt-het-
vuren vindt genade in de ogen
van 54 procent van de onder
vraagden; 39 procent is ertegen.
Tachtig procent van de bevol
king is tegen het uitvoeren van
terreuraanslagen op Palestijnse
burgers, bij wijze van wraak.
Vijftien procent acht zulke
maatregelen gerechtvaardigd.
Het ging bij die vraag om acties
door burgers, zoals van kolonis
ten in de bezette gebieden.
Over het uitvoeren van aansla
gen op Palestijnse verdachten
door het leger en de veiligheids
diensten zijn in de enquête geen
vragen gesteld. Maar volgens de
Israëlische opperrabijn Israel
Meïr Lau vindt God het goed.
De joodse religieuze wetten
rechtvaardigen dergelijke li
quidaties, meent hij, want de
strijd tegen de Palestijnen
wordt gevoerd volgens een god
delijk gebod. De joodse gods
dienst vraagt in zo'n geval niet
alleen om verdediging maar ook
om 'initiatief en durf'. GPD
door Frans Lindenkamp
Peru is vanaf vandaag
weer een volwaardige de
mocratie met het aantreden
van de in juni gekozen presi
dent Alejandro Toledo. Hij
lost interim-president Va
lentin Paniagua af. Paniagua
heeft de weg geplaveid naar
vrije verkiezingen en is een
grote schoonmaak begonnen
binnen de democratische in
stituties van het land.
Het functioneren daarvan
was vergaand aangetast door
het zeer corrupte regime van
president Fujimori en zijn
handlanger Vladimiro Mon-
tesinos. Paniagua werd in
november tot tussenpaus be
noemd, nadat het Congres de
naar Japan uitgeweken pre
sident Fujimori uit zijn func
tie had gezet wegens morele
ongeschiktheid.
Negen Latijns-Amerikaanse
staatshoofden wonen van
daag in de hoofdstad Lima de
inwijding van Toledo bij.
Morgen doet hij het dunne
tjes over op de ruïnes van de
Inca-stad Machu Picchu in
het Andesgebergte. Met deze
symbolische plechtigheid
benadrukt Toledo zijn af
komst. Hij wordt de eerste
indiaanse president sinds de
komst van de Spanjaarden in
de 1536.
De verwachtingen van Tole
do zijn met name zeer hoog
gespannen onder de arme en
gediscrimineerde afstamme
lingen van de Inca's. Die ma
ken 85 procent uit van de Pe
ruaanse bevolking. Toledo
heeft een enorme verant
woordelijkheid op zijn
schouders genomen door in
zijn verkiezingscampagne
sterk te appelleren aan het
raciale element In een inter
view kort na de verkiezings
uitslag erkende hij dit. „Ik
ben veroordeeld om niet te
falen. De verwachtingen van
de armen op sociaal, econo
mische en moreel vlak zijn
enorm groot", aldus Toledo
op 3 juni.
Een van zijn beloftes is het
Radiokabels
De PTT mag in Middelburg
toch een loodkabelnetwerk
aanleggen. Het netwerk is
nodig voor de distributie van
radiopragramma's. Het ge
meentebestuur had dit aan
vankelijk verboden op ver
zoek van de Middelburgse
burgerijdie vreesde dat de be
kabeling de huizen al te zeer
zou ontsieren.
Geld verloren
Een incasseerder van de Rot
terdamse firma Dees en zonen
heeft op de terugweg van de
bank naar zijn bedrijf een por
tefeuille met twintigduizend
gulden verloren. Toen hij het
verlies bemerkte, is hij direct
scheppen van 200.000 nieu
we banen in het eerste jaar,
reactivering van de econo
mie en het wegwerken van
het begrotingstekort. Van
wege die laatste doelstelling
heeft Toledo de op Wall
Street gerespecteerde Peru
aanse bankier Pedro Kuc-
zyncki binnengehaald. Hij
wordt als minister verant
woordelijk voor het financië
le beleid binnen de sociale
markteconomie die Toledo
voorstaat.
Donderdag presenteerde To
ledo zijn kabinet. De namen
daarin verraden dat hij zijn
kaarten zet op hechte banden
met de internationale finan
ciële gemeenschap. Wel blijft
de nieuwe regering sterk af
hankelijk van de grillen van
het Congres. De partij van
Toledo - Peru Posible - bezet
daarin slechts 42 van de 120
zetels. Toledo, een Stanford-
econoom die in zijn kinderja
ren schoenpoetser en lootjes
verkoper was, erft een le
gioen armen van 13 miljoen
zielen, ofwel de helft van alle
Peruanen. Sinds 1997 is het
aantal mensen onder het ab
solute bestaansminimum
met twee miljoen toegeno
men.
Democratie
Ook staat Toledo voor de
zware taak om van Peru weer
een gezonde democratie te
maken. Hij heeft al te kennen
gegeven dat de drie machten
weer volledig onafhankelijk
van elkaar moeten gaan
functioneren. Het onderlinge
handjeklap heeft ertoe geleid
dat in de afgelopen tien jaar
onder Fujimori ruim twee
miljard gulden aan over
heidsgeld is verdonkere
maand. Dit heeft een com
missie van Congresleden,
kerkelijke gezagsdragers en
vooraanstaande burgers de
ze week bekendgemaakt na
drie maanden onderzoek.
Justitie gaat 282 betrokke
nen vervolgen. Tegen 46 van
hen is een arrestatiebevel
uitgevaardigd, terwijl 32 al
gevangen zitten. GPD
zijn route terug gevolgd, maar
het geld kwam daarbij niet bo
ven water.
Bakker
De bakkerij van C. Noordhoek
te Kamperland bestaat hon-
derd jaar. De bakkerszaak
vierde deze mijlpaal met trac- 1
taties en een ballonnenwed
strijd voor de schooljeugd.
Gele Trui
De gele-truidrager Hugo Ko- j
biet wint ook de tweede tijdrit
in de Tour de France. De rit
ging van Aix les Bains naar I
Genève. Door de overwinning i
groeit zijn voorsprong in het
klassement tot 22 minuten en
kan de winst hem haast niet
meer ontgaan.
De nieuwe Indonesi
sche president Me
gawati Soekarnoputri
slaagt er niet in haar kabi
net zo snel te formeren
als gedacht. Aanvankelijk
wilde ze de ministers
ploeg woensdag presente
ren, twee dagen na haar
verkiezing. Nu wordt het
zeker eind volgende week.
De verkiezing van vice-
president Hamzah Haz
vergde door grote ver
deeldheid in de volksver
tegenwoordiging aan
zienlijk meer tijd dan was
geraamd. Als gevolg daar
van wordt het moeilijker
een nieuwe regering te
vormen. Megawati laat de
ruwe selectie over aan een
groep vertrouwelingen.
Hamzah Haz behoort
daar niet bij en wil zich
hier ook niet in mengen.
De nieuwe president
maakte gisteren zelf met
echtgenoot, kinderen en
een aantal demissionaire
ministers uit het kabinet
Wahid een reis naar het
oosten van het land. Ze
komt vandaag weer terug
naar Jakarta.
Een regeringswoordvoer
der zei dat er ruim dertig
ministers komen en dat
ongeveer achttien van hen
afkomstig zullen zijn van
allerlei politieke partijen.
De andere posten zijn
voor technocraten die de
kwijnende economie na
jaren weer op gang moe
ten brengen. Toen Wahid
aan de macht kwam be
gon hij op dezelfde ma
nier, wat al snel onwerk
baar bleek.
Banksector
De herstructurering van
de banksector en aantrek
ken van buitenlands kapi
taal krijgen de hoogste
prioriteit,. Die zaken zijn
onder Megawati's voor
ganger mislukt Dat was
voor het Internationaal
Monetaire Fonds reden
om uitbetaling van lenin
gen op te schorten. De
nood is zo hoog dat een
parlementariër heeft
voorgesteld vakbekwame
ministers uit vorige kabi
netten te vragen, zodat
geen tijd wordt verloren
met inwerken.GPD
Nico Schulte Nordholt in paleis getuige van afzetting Indonesische president
Iedereen zag het aankomen, alleen de
president zelf was verbaasd. Afgelopen
week werd Abdurrahman Wahid afgezet,
universitair docent Nico Schulte Nord
holt, persoonlijke vriend van Wahid,
maakte het van dichtbij mee. Hij wilde
'Gus Dur' een hart onder de riem steken,
maar hij sterkte de president alleen maar
in zijn koppigheid.
door Jules van Hensberq
Surrealistisch, omschrijft Schulte
Nordholt de situatie begin deze week
in het paleis van Wahid. „De strijd was
politiek gezien zaterdagochtend al ge
streden." Toen zette de Raadgevende
Volksvergadering van Indonesië de af
zettingsprocedure tegen Wahid in gang.
„Zondagmiddag verschenen demonstra
tief tanks voor het Istana Merdeka in Ja
karta, het paleis van de president. Toch
een teken aan de wand. Maar zelfs toen
een legercommandant kwam vertellen
dat het leger hem niet zou steunen, bleef
Wahid vasthouden aan zijn decreet, het
uitroepen van de noodtoestand. Ik ben
samen met vertegenwoordigers van
NGO's naar het paleis afgereisd om Wa
hid een hart onder de riem te steken. Ge
woon uit solidariteit."
Wahid vatte het bezoek van het handje
vol getrouwen echter op als een steunbe
tuiging aan zijn beleid. „Dit heeft hem in
al zijn koppigheid en eigenzinnigheid al
leen maar gesterkt. Hij verklaarde dat
later ook tegen de pers. Het heeft hen nog
heel wat moeite gekost om dit te ont
krachten."
Schulte Nordholt kent Wahid al meer
dan twintig jaar. „Ik heb hem in 1980
ontmoet tijdens een vergadering. Ik was
daar namens de Novib, Wahid namens
een organisatie van rechtswinkels in Ja
karta. Maar sinds zijn presidentschap
heb ik hem niet meer ontmoet, ook die
bewuste maandag niet. Dan is hij in
functie en zit hij in een andere ruimte. Als
president heb ik hem niet meer gespro
ken. Afgelopen woensdag, vlak voor ver
trek hebben we nog een onderonsje ge
had, gewoon als vrienden onder elkaar."
Onbegrepen
Wahid zou de reformasi, de aangekon
digde hervormingspolitiek na het dicta
toriale Soeharto-regime, vorm gaan ge
ven. Voor de televisie verklaarde hij deze
week dat hij twee jaar geleden niet eens
president had willen worden. Hij stemde
er maar mee in omdat hij niet wilde dat er
een vrouw aan het roer kwam.
„Hijzelf was zijn grootste tegenstander,
onbegrepen in regeringskringen en par
lement", vervolgt Schulte Nordholt. „Hij
heeft te weinig mensen gemobiliseerd
voor zijn beleid om zijn programma te
kunnen uitvoeren." Toch heeft Wahid
hervormingen doorgevoerd, die para
doxaal genoeg zijn eigen ondergang heb
ben ingeleid. Over de credits van Wahid
zegt Schulte Nordholt: „Je moet niet ver
geten dat de politieke werkelijkheid is
De verdreven president Wahid, donderdag op de luchthaven van Jakarta, vanwaar hij
naar de VS vertrok. foto Muchtar Zakaria/AP
veranderd. Het presidentiële systeem
maakt langzaam plaats voor een parle
mentair systeem. Er wordt nu gesproken
over amendementen, dat was enkele ja
ren geleden ondenkbaar. De volksverte
genwoordiging wordt steeds assertiever.
Bovendien heeft Wahid het president
schap gedesacraliseerd door bijvoor
beeld afgelopen week in vrijetijdskle-
ding op het terras van het paleis te
verschijnen. De afstandelijkheid van het
sultanaat is verleden tijd."
Uiteindelijk is Wahid gewoon 'gepie
peld' door een monsterverbond van
partijen, die hem twee jaar geleden juist
in het zadel hadden geholpen. Naast een
mondig parlement, een resultaat van de
reformasi, is er nog iets dat zich tegen
hem heeft gekeerd. „De democratisering
in de regio's is een belangrijke verdien
ste geweest van Wahid. Hij heeft het
bestuur gedecentraliseerd. Ik heb met
studenten veldwerk gedaan op Midden-
Java en heb het zelf gezien. De lokale po
litiek verwacht geen instructies meer
vanuit Jakarta. Wahid heeft de regio's de
ruimte gegeven om zelf aan de slag te
gaan
Het lijkt alsof Wahid met het door hem
ingeleide democratiseringsproces zijn
eigen ruiten heeft ingegooid. De apathie
van de bevolking tijdens de turbulente
laatste weken is hierdoor deels verklaar
baar, naast de oproep van Wahid om geen
geweld te gebruiken. „De bevolking was
niet zozeer tegen Wahid, zij wilde ge
woon niets te maken hebben met het po
litieke gekonkel in Jakarta. De mensen
kunnen nu hun eigen boontjes doppen",
zegt Schulte Nordïiolt.
De vraag is of die situatie zo blijft. De In-
donesië-kenner ziet het somber in. „De
Nieuwe Orde (de oude waarden van het
Soeharto-bewind, met de bijbehorende
representanten, red.) zal zich herstellen.
Ik vrees dat Megawati een centralisti-
scher beleid zal voeren en de democratie
onder haar leiding geringeloord zal wor
den. Zij speelt hiermee het leger in de
kaart."
Het leger had zeker in de beginperiode
onder Wahid weinig grip op de grillige
president. „De strijdkrachten speelden
een dubieuze rol in de etnische brand
haarden Atjeh en Oost-Timor. Zij hebben
bewust onrust gestookt om de positie van
Wahid te ondergraven."
Schulte Nordholt typeert de opstand te
gen Wahid als een terugkeer van het le
ger, dat Megawati voor zijn karretje
heeft gespannen. „Ik ken haar niet per
soonlij kHet is interessant om te zien wie
ze om zich heen zal verzamelen, en nog
meer, naar wie ze zal luisteren. Ze heeft
enkele heel goede adviseurs, maar er lo
pen ook een paar ware fascisten rond. Ik
heb mijn mening over haar enigszins bij
gesteld. Ze is een leeghoofd, maar ook
een politica pur sang. Politiek is haar met
de paplepel ingegoten. Ze geeft al vijf
jaar lang leiding aan haar partijtoch een
extreem heterogeen clubje, en niet zon
der succes. Op de een of andere manier
luistert iedereen naar haar. Ze mag dan
niet zoveel politieke ervaring hebben,
politiek gevoel moet je haar nageven."
Brutus
Volgens Schulte Nordholt kan Megawati
met name vanuit islamitische hoek op
positie verwachten. „Amien Rais is de
Brutus van Indonesië. Twee jaar geleden
blokkeerde hij nog de ambities van Me
gawati en hielp hij Wahid aan het presi
dentschap. Straks flikt hij Megawati
eenzelfde kunstje, want de argumenten
liggen onveranderd op tafel: Ze is geen
vrome moslim, haar man wordt verdacht
van corruptie en een vrouwelijk staats
hoofd is voor veel moslims nog steeds
moeilijk te behappen."
Maar Schulte Nordholt denkt dat Mega
wati de resterende ambtstermijn van
drie jaar zeer waarschijnlijk zal volma
ken. „Ze geniet de steun van het leger. De
legertop is bang voor autonome regio's,
zoals ze onder Wahid bestonden. Mega
wati zal net als haar vader de nadruk leg
gen op de nationale eenheid van Indone
sië, waarbij een belangrijke rol voor het
leger is weggelegd. Oplaaiend geweld zal
met harde hand worden neergeslagen,
waardoor het verzet in Atjeh en Papoea
alleen maar zal toenemen GPD
Uitgever:
J C Boersema
Hoofdredactie:
A L. Oosthoek
D Bosscher (ad)unct)
A L Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118)484000
Fax: (0118) 470102
E-mail redactie@pzc nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax (0118)470102
E-mail redwalch@pzc.nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel (0113)273000
Fax. (0113)273030
E-mail redgoes@pzc.nl
Terneuzen: Axelsestraat 16
Postbus 51
4530 AB Terneuzen
Tel (0115)686000
Fax (0115)610724
E-mail redtern@pzc nl
Hulst: s Gravenhofplein 4
4561 AJ Hulst
Tel (0114) 373839
Fax (0114)373840
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel (0111)454647
Fax (0111)454657
E-mail redzzee@pzc nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17 00 uur
Zierikzee, Goes en Hulst:
8.30-17 00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8 00 tot 10.30 uur
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener NV
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail web@pzc nl
Bezorgklachten:
0800-0231231 of maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 13.30 uur
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur
Tel. (0118) 484000
Fax(0118) 470100
Abonnementen
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van 1,65 0.75)
per maand 39,45 17,90
per kwartaal, 107,50 48,78
per jaar. ƒ409,50 185,82
Voor toezending per post geldt
een toeslag. E-mail abo@pzc nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 2,00 /€0.91
zaterdag: 3,00 1,36
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd
bij de advertentieorderafdeling.
Tel: 0118-484321
