PZC
Akzo schrapt tweeduizend banen
Brammetje Dump gaat met de tijd mee Pensioenfondsen
raken ongerust
Met oud en nieuw
zijn het alleen euro's
Berkvens voelt zich thuis bij De Schelde
sport
Tegenvallers treffen divisies lakken en chemie
Hefdeur keersluis geplaatst
OPEC
verlaagt in
september
productie
het bedrijf
donderdag 26 juli 2001
van onze redactie economie
AMSTERDAM - Akzo Nobel
gaat wereldwijd tweeduizend
banen schrappen bij dertig lo
caties in de lakkendivisie en bij
de chemie. Dit heeft het concern
gisteren bekendgemaakt. Beide
divisies kampen met tegenval
lende resultaten. De nettowinst
overliet tweede kwartaal kwam
hierdoor uit op 256 miljoen euro
564 miljoen), net onder het re
sultaat van vorig jaar.
„We doen ons uiterste best,
maar gedwongen ontslagen
kunnen we niet uitsluiten", al
dus financieel topman F. Fröh-
lich bij de presentatie van de
tweede-kwartaalcijfers. Het
eerste halfjaar van 2001 zijn al
zevenhonderd medewerkers
hun baan kwijtgeraakt door de
lopende reorganisatie. Fröhlich
wil nog niet zeggen waar de
klappen vallen. Hij wil eerst
overleg voeren met personeel en
vakbonden
Nederland
Bestuurder B. Roodhuizen van
FNV Bondgenoten heeft te ho
ren gekregen dat in Nederland
alleen Hengelo en Amersfoort
opdeschraplijst staan. Dat daar
zo'n 250 banen verdwijnen, was
al bekend.
Voor de reorganisatie heeft Ak
zo een voorziening getroffen
van 175 miljoen euro, die ten
laste is gebracht van het tweede
kwartaal. De herstructure
ringskosten kwamen eigenlijk
uit op 275 miljoen euro, maar
door de verkoop van enkele on-
door Jeffrey Kutterink
I VLISSINGEN - Na een turbu-
I lente periode voor de Koninklij-
I keSchelde Groep mag directeur
René Berkvens proberen de
werf een nieuwe tijd in te lood-
sen. Na een periode van gewen
ning begint de oud-topman van
Damen zich op zijn gemak te
voelen.
Hoewel de ondernemingsraad
in het begin van zijn aantreden
nog zo zijn bedenkingen had
('hij drukt nog te weinig zijn
derdelen haalde Akzo 100 mil
joen euro binnen.
Het economisch tij zit Akzo No
bel niet mee. Alleen de farma
ceutische tak draait nog altijd
voortvarend. De omzet van
Pharma steeg het tweede kwar
taal veertien procent en het be
drijfsresultaat groeide zeven
tien procent tot 217 miljoen
euro. De investeringen gingen
het eerste halfjaar (369 miljoen
euro) vooral naar dit parade
paardje.
Bij de medicijntak voor mensen
zal de groei voornamelijk orga
nisch zijn omdat de prijs van
overnamekandidaten te hoog is.
,,Soms betaal je vijf keer de om
zet. Dat verdien je niet zo mak
kelijk terug." Maar Pharma
heeft voorlopig zelf genoeg te
doen. In de pijplijn zitten heel
wat nieuwe medicijnen.
Vooral de oude chemiepoot trok
het resultaat van het concern
het tweede kwartaal naar bene
den. Het bedrijfsresultaat zakte
25 procent tot 91 miljoen euro.
De omzet zakte één procent tot
1,18 miljard euro. Vooral de ho
ge prijs van grondstoffen en
energie speelde de chemische
tak parten.
Omzet
In totaal steeg de omzet van Ak
zo Nobel over het eerste halfjaar
vier procent tot 7,2 miljard euro.
De nettowinst zakte licht met
twee procent tot 472 miljoen eu
ro. Fröhlich handhaaft de ver
wachting dat de winst over het
hele jaar ongeveer gelijk uit
komt als in 2000 (946 miljoen
euro). ANP
Koen Jachmann wil tijdens de jaarwisseling na twaalf uur alleen
nog euro's zien. foto Pieter Honhoff
door Inge Heuff
WIJK EN AALBURG - In de nieuwe keersluis in het Fleusdensch Kanaal bij Wijk en Aalburg is gisterochtend zonder problemen de 288 ton
zware hefdeur geplaatst. De keersluis is onderdeel van de hoogwaterkering in het Heusdensch Kanaal. De totale werkzaamheden in en aan
het Heusdensch Kanaal in het kader van het Deltaplan Grote Rivieren kosten ruim honderd miljoen gulden. foto ANP
stempel op het bedrijf'), spreekt
het orgaan inmiddels lovender
over de topman. Berkvens zou
meer besluiten durven nemen en
nu wel degelijk zijn visie in het
bedrijf laten doorwerken.
,,De overstap van Damen naar
De Schelde maakte nogal veel
verschil", geeft Berkvens rui
terlijk toe. ,,Het zijn totaal ver
schillende bedrijven als je kijkt
naar cultuur, grootte en aantal
personeelsleden." „De sfeer bij
De Schelde is nu goed. We staan
voor grote veranderingen. We
beginnen met de jachtenbouw
bij AmelsSchelde. Er staan
weer nieuwe marineprojecten
op stapel en er lopen nog ge
sprekken met de Koninklijke
Marine over de bouw van mij-
nenbestrijdingsvaartuigen,
twee hydrografische opne
mingsvaartuigen en een tweede
amfibisch transportschip van
het type Rotterdam."
Met de overname door Damen is
opnieuw het predikaat Konink
lijk aangevraagd.
„Die aanvraag hebben we ook
gelijk de deur uit gedaan. En we
hebben ook al officieel ant
woord gekregen van de konin
gin. Het predikaat Koninklijk
geldt zeker nog voor de komen
de tien jaar."
Door de opsplitsing van de KSG
in verschillende aparte bedrij
ven zou er geen centrale onder
nemingsraad meer zijn. Het leek
de betrokken partijen verstan
dig toch een beperkt centraal
overleg in stand te houden. „Per
bedrijf zullen aparte onderne
mingsraden worden opgericht.
Het centrale orgaan houdt zich
bezig met zaken die alle bedrij
ven van de KSG aangaan, zoals
bijvoorbeeld de verhuizing naar
Vlissingen-Oost. We zijn nu met
de gemeente Vlissingen in ge
sprek om te kijken hoe we het
terrein verder gaan ontwikke
len. Hoewel de marinebouw he
lemaal naar Oost gaat, zal de
jachtenbouw in het centrum
van de stad gevestigd blijven.
Want De Schelde hoort in het
centrum van de stad thuis
In bar De Stulp aan de Hoge
Zoom in Renesse wordt altijd
uitbundig oud en nieuw gevierd.
Dit jaar zal dat een bijzonder
tintje krijgen. Want vanaf 1 ja
nuari 00.00 uur mag er met eu
ro's betaald worden. Die zijn er
dan al, want de consument kan
vanaf 17 december de eurokit
ophalen of een consumenten
pakket aanschaffen. En het zit
er dik in dat de bezoekers na
twaalven met euro's willen be
talen.
Zo ver was Koen Jachmann, ei
genaar van De Stulp, ook. „Ik
heb er eens over nagedacht en ik
wil voorkomen dat we met gul
dens en euro's achter de bar
moeten werken", vertelt hij op
een zonnige zomermiddag op
zijn terras, als de jaarwisseling
nog ver weg lijkt. „Het is altijd
een drukke avond met duizend
wisselhandelingen of meer. Nie
mand heeft zin om lang te wach
ten op zijn bestelling maar dat
gaat wel gebeuren als het bar-
personeel van gulden naar euro
moet rekenen." Daarom wil
Jachmann aan de bar alleen nog
euro's zien. De klanten die met
guldens komen, kunnen die aan
een speciale wisseltafel omrui
len voor euro's. „Of voor con-
sumptiekaarten, dat zou nog
makkelijker zijn. Dan hoeven
we helemaal geen geldhande
lingen aan de bar te doen. Door
bijvoorbeeld wat korting te ge
ven op een consumptiekaart zal
die verkoop gestimuleerd wor
den." Jachmann staat op zich
niet negatief tegenover de in
voering van de euro, al verliest
hij er een service naar de buiten
landse gasten mee. „Ik geef de
Duitsers altijd een normale
koers en niet een mark voor een
gulden. Dat is een gastvriende-
lijke geste die gewaardeerd
wordt, maar die ik dan kwijt
raak, Aan de andere kant raken
we met de euro ook veel vreemde
valuta kwijt. Dat maakt het
weer makkelijk."
Dat iedereen aan nieuwe prijzen
moet wennen ziet Jachmann
niet als een probleem. „Dat ge
beurt vaak genoeg in deze bran
che en we hebben onze laatste
prijsverhoging er min of meer
op afgestemd." Vervalsingen
baren hem meer zorgen, daar
moet op geoefend worden
„Maar als je veel met geld om
gaat krijg je daar wel oog voor.
En we hebben de UV-lamp altijd
aan staan."
Dit is de zesde aflevering van
een serie over de invoering van
de euro op 1 januari.
Suggesties en ideeën voor ver
halen rond de komst van de euro
kunnen worden gemaild naar:
euro@gpd.nl
TEHERAN - Het oliekar
tel OPEC verkleint vanaf
1 september zijn oliepro
ductie met een miljoen va
ten per dag. Dit komt neer
op een reductie van vier
procent. De OPEC-leden
hopen zo de recente dalin
gen van de olieprijs te
stoppen.
De nieuwe maatregel
werd gisteren aangekon
digd door het Iraanse.mi-
nisterie van Olie, aldus
het Iraanse persagent
schap IRNA.
OPEC-voorzitter Chakib
CHelil bestigde later het
besluit.
De productie komt door
de verlaging op het laag
ste niveau sinds april
1999, op 23,2 miljoen va
ten (van 159 liter) per dag.
De OPEC-leden hebben in
een telefonische vergade
ring tot de inkrimping be
sloten.
De OPEC (Organisatie
van Olie-Exporterende
Landen) heeft eerder dit
jaar de productie met in
totaal 2,5 miljoen vaten
verminderd. De olie-or
ganisatie kampt met de
gevolgen van de groeiver
traging van de wereldeco
nomie, waardoor er min
der vraag is naar olie. Op
de oliemarkten veroor
zaakte dit een lagere olie
prijs.
Momenteel bevindt de
olieprijs zich net aan de
onderkant van de gewen
ste bandbreedte van 22 tot
28 dollar die de OPEC
heeft vastgesteld. De or
ganisatie houdt daarbij
vast aan een gemiddelde
van de prijzen van de olie
soorten die haar leden
prodüceren.
Notering
Vooruitlopend op het be
sluit, dat al op de olie-
markten rondwaarde,
steeg gisteren de notering
van een vat Brent-olie op
de Londense termijn-
markt naar 25,25 dollar,
1,5 procent meer dan de
dag ervoor.
Later op de dag zakte die
notering weer iets. Afge
lopen najaar werd nog bij
na 35 dollar voor een vat
betaald. RTR/AFP
door Jeffrey Kutterink
MIDDELBURG - Van gasslan
gen, dobbers, vliegers, leger-
jacks en -schoenen tot spijker
broeken, tenten, lampen en
sport- en zakmessen. Bij Bram
metje Dump staat en ligt het al
lemaal in de schappen.
Naar voorbeeld van een Leidse
winkel, bouwde de familie
Vreeke uit Middelburg een zaak
op die in de loop van de jaren
uitgroeide tot een begrip in Zee
land en daarbuiten.
Het zijn hoogtijdagen bij Bram
metje Dump. „We zijn een sei-
zoensbednjf", benadrukt be
drijfsleider Henk Vreeke als hij
naar de rinkelende telefoon
loopt. „Dus van deze tijd moe
ten we het hebben. Soms mop
peren we wel eens met zijn allen
op de toeristen. Maar we zijn blij
dat ze erzijn."
Hoewel de winkel aan Achter de
Houttuinen in Middelburg net
een paar minuten open is, rin
kelt de telefoon veelvuldig en
lopen de eerste klanten al bin
nen. Een toerist legt een drukre
gelaar van een camping-gasfles
op de balie en legt met handen
en voeten uit dat hij de bijbeho
rende slang er niet op kan krij
gen. Vreeke ziet het probleem en
pakt een koppelstukje. „U heeft
deze nog nodig", legt hij uit.
Markten
Het is bijna zo gek niet te beden
ken of Brammetje Dump ver
koopt het. Oprichter Abraham
(roepnaam: Bram) Vreeke begon
in 1954 met de verkoop van ge
reedschappen voor lage prijzen
op markten. Met de kraam reis
de hij op maandag naar Hulst,
dinsdag naar Sas van Gent,
woensdag naar Oostburg, don
derdag naar Middelburg en op
zaterdag naar Dordrecht.
„Bram kocht de gereedschap
pen in bij een leverancier in Lei
den. Vlak daarbij was Pieter
Dump gevestigd: een dumpzaak
waar het ook altijd druk was.
Hij verkocht een mix van ge
reedschap en dump. Er werden
onder meer afgedankte leger-
jacks verkocht Bram zei direct
dat hij dat soort spullen ook wil
de gaan verkopen."
In 1966 opende Bram zijn win
kel aan Achter de Houttuinen in
Middelburg. 'Brammetje
Dump' prijkte op de voorgevel.
„De zaak was een echt pijpe-
laatje", herinnert Henk Vreeke
zich nog goed. „Je kunt nu nog
zien hoe smal het toen was. Kijk
maar in het midden van de win
kel. Als je goed kijkt zie je het
nog."
Henk loopt naar achteren en
wijst naar de toiletdeur „Dat
was toen het enige toilet in de
Het interieur van Brammetje Dump in Middelburg.
winkel. En omdat er nog geen
aparte hokjes waren, pasten
klanten er hun klerenDe dum-
partikelen vlogen de winkel uit.
„Het was een tijd waarin veel
mensen het niet breed hadden.
Daarom verkocht het spul toen
ook erg goed."
Langzaam bouwde Bram
Vreeke de aanwezigheid op de
markten af. „Je moet nooit je
oude schoenen weg gooien",
weet broer Henk. „Dus eerst kij
ken hoe de winkel draait en dan
pas overschakelen." Als eerste
stootte Bram in 1966 de mark
ten in Sas van Gent en Hulst af.
De nieuwe winkelformule sloeg
aan en in rap tempo verdwenen
de Brammetje Dump-kramen
van de markt.
Groei
Stukje bij beetje groeide de
zaak. Bram kocht de zolder van
het pand ernaast erbij, later de
garage. Om inkoopvoordelen te
kunnen behalen en om de
marktpositie te versterken,
vond de oprichter het wenselijk
een vestiging in Vlissingen van
de grond te tillen. In 1976 gin
gen de deuren ervan open.
Vier jaar later volgde de ope
ning van Brammetje Dump in
Goes. „Dat was even een verve
lende tijd", weet Henk nog goed.
„In de begin jaren tachtig steeg
de rente namelijk fors. Niet dat
we gelijk klem kwamen te zit-
IMaam
Brammetje Dump
Plaats
Middelburg, Vlissingen, Goes
Opgericht
1954
Aantal werknemers
40 (inclusief parttimers)
Omzet
beloopt miljoenen guldens.
ten, maar het scheelt behoorlijk
op de lasten of de rente vier pro
cent of dertien procent be
draagt." Een vertegenwoordi
ger van gereedschappen in Dor
drecht, een kennis van de fami
lie Vreeke, dacht slim te zijn en
zette begin jaren tachtig onder
dezelfde naam een winkel in
Hollands oudste stad op. „Daar
waren we niet echt gelukkig
mee. Wij hadden niets met de
winkel van doen, hoewel er de
zelfde naam werd gebruikt Aan
de andere kant was het wel weer
grappig, omdat mensen de
naam kenden van de markt
De winkel in Dordrecht hield
niet lang stand en ging een aan
tal jaar later failliet. „We heb
ben de naam Brammetje Dump
direct bij de Kamer van Koop
handel laten vastleggen zodat
niemand ooit meer een winkel
onder onze naam kan begin
nen."
Showroom
De groei in Middelburg zette
door, waardoor de winkel steeds
stukje bij beetje moest worden
uitgebreid. De zolder van het
pand werd gerestaureerd en om
gebouwd tot showroom voor
tenten. Gebouwen ernaast en
erachter werden opgekocht en
doorgebroken. Sinds juni is de
vestiging in Middelburg ver
spreid over zes aaneengesloten
panden.
Aan het Domburgs Schuitvlot
heeft Brammetje Dump nog een
paar gebouwen ingericht als
magazijn en vuurwerkbunkers
In de bunkers liggen nu voorna
melijk kampeerspullen. „Alles
wat je hier ziet hopen we de ko
mende vijf, zes weken nog in de
drie filialen te kunnen verko
pen Aan het eind van het jaar
foto Ruben Oreel
worden de bunkers gebruikt als
opslagplaats voor consumen
tenvuurwerk. Een aantal jaren
geleden hebben we die bunkers
in samenspraak met de gemeen
te gebouwd. De bunkers zijn
naar de toen geldende maatsta
ven en regels ingericht, com
pleet met sprinkler-installaties
Nu is het na de ramp in Ensche
de maar afwachten of we hier
nog lang vuurwerk mogen op
slaan. Minister Pronk stelt dat
vuurwerkopslagplaatsen mini
maal twintig meter moeten zijn
verwijderd van woonhuizen. In
dat geval hebben we hier een
probleem. Voorlopig mogen we
nog twee jaar verkopen en in die
tijd hopen we dat er nog iets aan
de regels verandert."
De afgelopen jaren is er voor
Brammetje Dump veel veran
derd. Vooral de verkoop van
dumpartikelen is flink gedaald.
Henk Vreeke: „Mensen hebben
het duidelijk beter gekregen.
Dumpartikelen verkopen niet
zo enorm goed meer. Ook is de
concurrentie flink toegenomen
Met name van winkelketens en
drogisterijen die grote partijen
producten opkopen en tegen
dumpprijzen in de winkel zet
ten Dat alles vergt dat we met
de tijd moeten meegaan en het
assortiment steeds moeten ver
anderen. Desondanks ziet de
toekomst er voor Brammetje
Dump goed uit."
door Alex Bogers
DEN HAAG - Donkere wolken
pakken zich samen boven de
pensioenfondsen. Ronduit
slechte beleggingsresultaten,
inflatie en hogere looneisen tas
ten de reserves aan. Premiestij
gingen dreigen.
Nederlandse pensioenfondsen
zijn financieel gezond. Dereser
ves zijn groot en op de lange ter
mijn zijn de pensioenen van
iedereen die premie betaalt ge
garandeerd Dat vindt in ieder
geval de toezichthouder op de
pensioenen, de Pensioen- en
Verzekeringskamer (PVK).
Maar nu teert het grootste deel
van de pensioenfondsen toch
een beetje in op die buffers, zegt
ook die toezichthouder. De ren
dementen op de aandelenmarkt
waren vorig jaar mager en dit
jaar is het nog minder. De toon
aangevende AEX-index van de
beurs in Amsterdam noteert
zo'n veertien procent lager dan
in het begin van dit jaar.
Aan de andere kant zijn de men
sen voor wie de pensioenen wor
den beheerd hebberiger. De in
flatie kent een recordhoogte en
werknemers vertalen dat naar
hogere looneisen. Dat is ongun
stig voor de pensioenfondsen.
Veel pensioenen groeien mee
met de inflatie.
Miljarden
Ondanks de ontspannen hou
ding die de PVK wil uitstralen,
is er toch zorg. Niet voor niets
heeft de Kamer onlangs uitge
zocht en uitgesproken dat één
procent lagere beleggingsop
brengsten de pensioenfondsen
vijftien miljard gulden kosten.
Ervan uitgaande dat het totale
pensioenvermogen duizend
miljard gulden bedraagt.
Eén procent inflatie meer dan
normaal kost de pensioenwe
reld tien miljard gulden. Nor
maal is in de ogen van de toe
zichthouders de twee procent
die de Europese Centrale Bank
als doelstelling heeft. De infla
tie bedraagt in Nederland ech
ter 4,5 procent.
Toch is met de cijfers van de
PVK niet precies uit te rekenen
in hoeverre de fondsen het schip
in gaan. De fondsen beleggen in
meer dan (Nederlandse) aande
len Een waar aandelen het
slecht doen renderen obligaties
en vastgoed wat beter.
Bovendien hebben fondsen
enorme buffers opgebouwd.
Deels zijn die verplicht maar
soms zijn ze door Hollandse
zuinigheid groter dan verplicht.
De pensioenfondsen verenigd in
de twee grote branche-organi
saties, de Vereniging van Be
drijfspensioenfondsen en de
Stichting voor de Onderne
mingspensioenfondsen, zeggen
dat juist die buffers het afgelo
pen jaar voorkwamen dat de
premies omhoog moesten.
Hoe zit het nu? Het is niet gezegd
dat een van de meer dan zeshon
derd pensioenfondsen binnen
kort met een premieverhoging
komt.
Maar voor sommige fondsen is
het wel spannend. Als 2001 een
slecht beleggingsjaar blijft, dan
zullen waarschijnlijk een aantal
fondsen 'iets' met de premie
moeten doen, zegt directeur J
Steenvoorden van de Stichting
van Ondernemingspensioen
fondsen.
Omlaag
Echt een probleem moet dat in
de ogen van Steenvoorden niet
zijn voor de werknemers. De
laatste jaren zijn de premies in
de meeste gevallen alleen maar
omlaag gegaan en in een enkel
geval zelfs stil gezet.
Steenvoorden spreekt dan ook
liever van een normalisatie van
de premies. Bovendien behaalt
niet elke werknemer (de hele)
premie.
Het Algemeen Burgerlijk Pensi
oenfonds (ABP) houdt een slag
om de arm. Het bestuur is van
mening dat een premieverla
ging van vorig jaar ruimte biedt
voor een premieverhoging in de
toekomst. Dat kan nodig zijn
omdat de dekkingsgraad, het
bedrag in kas waarmee het ABP
aan de pensioenverplichtingen
kan voldoen, in 2000 al is terug
gezakt van 122 naar 116,9 pro
cent Een dekkingsgraad van
110 procent is het verplichte mi
nimum.
Inflatie
Heel wat dikker in de dekking
zit het pensioenfonds van
Ahold. Na een mager jaar is er
nog steeds een dekkingspercen
tage 148 procent over, acht pro
cent minder dan in 1999. Bij drie
of vier van die jaren moet ook
het Ahold pensioenfonds na
denken over het beleggings-
dan wel premie-beleid, zegt di
recteur Schuijt.
Al maakt Schuijt zich meer zor
gen over de inflatie dan over de
beleggingsrendementen. „Bij
een inflatie van vier procent
moet je al snel een rendement
boeken van acht procent. Dat
wordt de komende tien jaar
moeilijker dan de afgelopen tien
jaar", zegt hij. GPD
«*U»j
