Brussel stelt strenge
eisen aan gen-voedsel
PZC
Rouwen om Bandietenkoningin
Franse minister
Kouchner ontkent
plegen euthanasie
Meer informatie op etiket verplicht
Twee Nederlanders
vast in Lloret op
verdenking moord
Bloemen voor slachtoffers ramp Concorde
donderdag 26 juli 2001
van onze redactie buitenland
BRUSSEL - Voedsel met ingre
diënten afkomstig van gene-
lisch gemodificeerde gewassen,
moet aan strengere eisen vol
doen. De Europese Commissie
verplicht fabrikanten meer in
formatie op het etiket te plaat
sen en een uitgebreide admini
stratie bij te houden.
Brussel maakte de plannen gis
teren bekend. Nu al moet 'gen-
voedsel' een vermelding op het
etiket krijgen, maar er bestaan
uitzonderingen. In de nieuwe
regels moet ook de gebruikte
olie, als die afkomstig is van bij
voorbeeld genetisch veranderde
sojaplanten, een vermelding
krijgen op de consumentenver
pakking.
Voedselpi-oducenten moeten
precies bijhouden welk product
genetisch veranderde ingredi
ënten bevat, ook als het gaat om
tussenhandel. Ze moeten de in
formatie vijf jaar bewaren. De
Europese Commissie wil zo bij
eventuele problemen kunnen
achterhalen welk product be
smet is.
Fabrikanten mogen alleen
goedgekeurd genvoedsel ge
bruiken. Nieuwe soorten moe
ien ze ter goedkeuring voor-
Hoogbejaarde
Braziliaanse
uit de kleren
RIO DE JANEIRO - De 95-jari-
ge Braziliaanse actrice Dercy
Gonfalves gaat naakt poseren
voor het blad Penthouse. Dat
heeft de Braziliaanse krant O
Globo gisteren gemeld.
De filmster nam de uitnodiging
van het mannenblad aan „om de
wereld te tonen dat een 95-jari-
genog niet dood is."
Dercy Gon?alves debuteerde als
actrice in 1929 en had in de ja
ren zestig een eigen televisie
show. EFE
VS helpen
Vietnam bij
onderzoek
Agent Orange
van onze redactie binnenland
HANOI - De Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken
Colin Powell bespreekt bij zijn
bezoek aan Vietnam deze week
dehulp die de VS kunnen bieden
bij het onderzoeken en bestrij
den van de effecten van het ont-
biaderingsmiddel Agent Oran-
Dit middel werd tijdens de oor-
sog in Vietnam veelvuldig ge
bruikt door de Amerikanen. De
ïïetnamezen zeggen dat er in
gebieden waar het bestrijdings
middel veelvuldig is ingezet,
oog steeds veel miskramen
voorkomen en dat er een boven
aantal kinderen met
ven geboorteafwijking ter we
reld komt.
Dok de vereniging van Ame-
tikaanse Vietnamveteranen
wil een onderzoek naar de
van Agent Orange en
sndere bestrijdingsmiddelen.
De VS hebben lange tijd gewei
gerd het onderwerp te bespre-
ten omdat Vietnam herstelbe-
Slingen eiste. Die eis werd in
1995 ingetrokken.
Giftig
leggen aan de Europese voed-
selautoriteit.
Volgens Europees Commissaris
Wallström is al het voedsel vei
lig, of het afkomstig is van bio
technologie of niet, dankzij de
keuring. „De etikettering is no
dig om de consument de keuze te
laten of ze het product willen of
niet", verklaarde ze in een toe
lichting.
Een garantie dat voedsel 100
procent 'puur' is, is niet te ge
ven. Het voedsel kan bijvoor
beeld tijdens het transport wor
den vermengd. De Commissie
stelt dat wanneer de niet-opzet-
telijke vervuiling minder dan 1
procent bedraagt, dat niet op
het etiket hoeft te staan. Vlees
van een dier dat is vetgemest
met genvoer, krijgt geen etiket.
Wel moet het in de administratie
worden bijgehouden.
Traceerbaar
Momenteel geeft de EU geen
toestemming voor nieuwe soor
ten genvoedselomdat sommige
lidstaten strenge eisen stellen
aan traceerbaarheid. De Com
missie hoopt dat de nieuwe re
gels daaraan tegemoet komen,
zodat het moratorium kan wor
den opgeheven. De Commissie
verwacht niet dat de bulk aan
regels handelsproblemen ople
vert met de VS, waar 70 procent
van !s werelds genvoer vandaan
komt.
De striktere regels voor de eti
kettering, de opspoorbaarheid
en het op de markt brengen van
gen-gewassen en -voedsel moe
ten nog door het Europees
Paiiement en de EU-lidstaten
worden goedgekeurd. De Com
missie hoopt dat de maatregelen
in 2003 in zullen gaan. De ver
wachting is dat de Verenigde
Staten de plannen zullen bekri-
tiseren, omdat het de export van
hun gen-producten bemoeilijkt.
ANP/GPD
van onze redactie buitenland
GERONA - Twee Nederlan
ders zitten vast in de Spaanse
badplaats Lloret de Mar op
verdenking van moord op
een Duitse toerist. De twee
zouden de Duitser afgelopen
vrijdag in de plaats aan de
Costa Brava om het leven
hebben gebracht door mes
steken.
Zij werden zaterdag met
twee andere Nederlanders
aangehouden, meldde een
woordvoerster van het mi
nisterie van Buitenlandse
Zaken gisteren. Volgens de
woordvoerster zijn eerdei'e
berichten, die spraken van
aanhoudingen op dinsdag,
onjuist. Twee van de vier zijn
inmiddels weer vrijgelaten,
zo maakte de plaatselijke po
litie gisteren bekend. Buiten
landse Zaken had verder nog
geen informatie over de ar
restanten.
Ooggetuigen meldden dat de
Nederlanders vrijdag een
groep vrouwen hebben uit
gescholden. Twee Duitsers
zouden de vrouwen hebben
verdedigd, waarna een
vechtpartij uitbrak. Eén van
de Duitsers werd vervolgens
door de Nederlanders neer
gestoken.
De politie kwam de vermoe
delijke daders door middel
van beschrijvingen van ge
tuigen op het spoor. DPA
GONESSE - Nabestaanden van slachtoffers van de
ramp met de Concorde op 25 juli vorig jaar rouwen op
een herdenkingsbijeenkomst. De bijeenkomst werd gis
teren gehouden op de plaats waar het vliegtuig neer
stortte.
Bij de ramp bij de Franse stad Gonesse kwamen 113
mensen om het leven. Meer dan honderd mensen uit
ten gisteren hun medeleven door rozen en anjers neer te
leggen voor het hek om de vlakte waar eens een hotel
stond.
Gisterochtend troffen ongeveer 160 nabestaanden van
de 96 Duitse slachtoffers van de ramp elkaar in het kan-
Orange werd in Vietnam
om in dichtbegroeide
unglegebieden de schuilplaat-
van de Vietcong, de commu-
Noord-Vietnamese
tójdkrachten, bloot te leggen
in hun voedselbronnen te ver-
mtreinigen. Het middel werd
>p dermate grote schaal ingezet
er in sommige gebieden nog
hoge concentraties van
■ft uiterst giftige dioxine wor-
gevonden. Eenheden die
jaren zestig onder bevel
'an destijds majoor Powell
tonden, hebben zelf ook mee-
|fdaan aan ontbladeringscam-
lagnes.
zegt dat pas na een geza
Amerikaans-Vietna-
wetenschappelijk onder
vastgesteld zal kunnen
vorden in hoeverre de VS ver
antwoordelijk zijn voor de ef-
ecten van het gebruik van
Igent Orange en hoe geholpen
an worden bij bestrijding van
effecten.
VVA juicht het onderzoek toe
®dat vermoed wordt dat ook
'fel Amerikaanse militairen
blootgesteld aan Agent
'range en andere bestrijdings
middelen. „De Vietnam vetera-
en zijn bezorgd over hun kin-
kren en de kinderen van hun
inderen", zei een WA-woord-
oerder gisteren. AP
door Harald Doornbos
NEW DELHI - De verschop
pelingen van India's samenle
ving staan in drommen te
wachten achter politieafzet-
tingen ter hoogte van een wit
huis op Ashoka Road in het
groene en redelijk sjieke cen
trum van New Delhi.
Dit is de plek waar zojuist hun
heldin is doodgeschoten.
Phoolan Devi, bijgenaamd de
'Bandietenkoningin', 37, stierf
gistermiddag in een regen van
kogels toen ze met een lijf
wacht haar huis wilde binnen
gaan en werd beschoten door
gemaskerde mannen. Ze over
leed op weg naar het zieken
huis.
Devi was een van de bekendste
en meest spraakmakende per
sonen in India omdat ze het
durfde op te nemen voor zich
zelf en voor de slachtoffers van
India's strikte kastensysteem.
Een in 1995 uitgebrachte ver-
filming van haar leven had als
titel 'The Bandit Queen', de
'Bandietenkoningin'.
Terwijl uit het huis hysterisch
geschreeuw klinkt van een fa
milielid van Devi die het ver
driet niet kan verdragen, wijst
een jonge man die voor het
huis staat naar de brievenbus.
Phoolan Devi, MP, staat erop,
oftewel Member of Parlement,
parlementslid.,,Het is shoc
kerend wanneer een parle
mentslid op klaarlichte dag
voor haar huis wordt doodge
schoten", zegt hij.
Levensverhaal
Toch was het niet het parle
ment dat Devi tot een levende
legende maakte. Haar tragi
sche en tegelijkertijd strijd
bare levensverhaal waren
daarvoor verantwoordelijk.
Geboren in het noorden van
het land als een dalit, de aller
laagste kaste van India, werd
ze op haar elfde uitgehuwe
lijkt. Volgens geruchten be
taalde hij haar ouders een koe
om met haar te mogen trou
wen. In overeenstemming met
haar kaste diende ze haar hele
leven te werken als roeister op
een boot op een rivier.
Als als tiener nog werd ze door
een stel politiemannen ver
kracht, waarna ze wegliep van
huis en bij een bendeleider in
trok. Op een dag overvielen 22
Phoolan Devi, de Bandietenkoningin, in februari 2000.
foto EPA
mannen van een hoge kaste
van landeigenaren hun huis,
vermoordden de bendeleider
en verkrachtten Devi op
nieuw. De groepsverkrachting
duurde drie dagen, tot ze erin
slaagde om te ontsnappen.
Devi vormde een gewapende
groep om zich heen en binnen
een jaar tijd waren alle 22 ver
krachters uit de hoge kaste
dood. Daarna vermoordde
haar groep nog tientallen
mensen, veelal afkomstig uit
de hoge kasten. „Ik was een
simpel lage-kastemeisje", zei
ze eens tijdens een interview,
,Maar toen de samenleving me
met de rug tegen de muur duw
de, reageerde ik. Ik ben ook een
mens."
Na de moordpartijen op figu
ren binnen de hoge kasten
werd er door de autoriteiten
een klopjacht begonnen op
Devi. In die tijd was ze India's
meest gezochte en door de ar
men, kastelozen en verschop
pelingen meest geadoreerde
vi-ouw. In 1983 gaf ze zich over
aan de politie d e haar vervol
gens elf jaar in de gevangenis
stopte zonder dat er ooit een
aanklacht tegen haar werd in
gediend.
Zetel
Eenmaal uit de gevangenis be
vrijd, slaagde ze er begin jaren
negentig in om, met hulp van
voornamelijk vrouwelijke
voorkeurstemmen, een zetel te
bemachtigen voor de Socialis
tische Partij in het parlement.
„Ze was geen bandiet", zegt
A. K Mehotra terwijl hij uit
respect voor de overledene
urenlang de wacht houdt voor
het witte huis.
„Ze vocht tegen sociale onge
lijkheid, tegen om-echt. Het is
de plicht van iedere hindoe
om vei'krachters af te maken.
Groot gelijk dat ze dat gedaan
heeft." GFD
Parlement draagt
bewijzen tegen
Chirac over
PARIJS - Het Franse parlement
heeft gisteren besloten bewijs
materiaal tegen president Chi
rac aan de rechters te overhan
digen, die onderzoek doen naar
corruptie van het staatshoofd.
Het gaat om informatie over de
pei'soonlijke bezittingen van
Chirac.
Chirac woi-dt ervan verdacht
dat hij met geld uit geheime
fondsen of met ontvangen
steekpenningen tussen 1992 en
1995 twintig buitenlandse rei
zen heeft betaald. Het gaat om
800.000 gulden.AFP/RTR
Ex-premier
van Srpska
aangeklaagd
SARAJEVO - De voormalige
Bosnisch-Servische premier
Klickovic is door een rechtbank
in de stad Bihac, in het Kroa-
tisch deel van Bosnië, aange
klaagd wegens oorlogsmisda
den.
Klickovic moet zich samen met
een medewerker, Miroslav Vjes-
tica verantwoorden voor onder
meer de misdaden tegen mos
lims in de west-Bosnische stad
Basanska Krupa in 1992.
Afgelopen mei werd tegen
Klickovic al een arrestatiebevel
uitgevaardigd door Bosnisch-
Servische autoriteiten in Repu-
blika Srpska, wegens mogelijk
misbruik van zijn positie en het
verduisteren van geld. Klicko
vic was tot begin 1998 premier
van Republika Srpska, liet Ser
vische deel van Bosnië-Herze-
gowina.
Ook de internationale politieor
ganisatie Interpol heeft een ar
restatiebevel tegen Klickovic en
Vjestica uitgevaardigd. De ex-
premier zou zich in Servië be
vinden. Belgrado heeft het be
richt tegengesproken. DPA
Oversteek nekt veel Marokkanen
MADRID - Bijna vierduizend Marokkanen die de afgelopen
vijf jaar de oversteek naar Spanje waagden, hebben dat met
de dood moeten bekopen.
Dat blijkt uit gisteren gepubliceerde schattingen van de Ver
eniging van Marokkaanse Gastarbeiders in Spanje (Atime).
De schatting van de organisatie is gebaseerd op officiële
Spaanse overheidsramingen en gegevens van hulporganisa
ties in Marokko.
Bijna tachtig procent van de mensen verdronk tijdens de
overtocht in gammele bootjes in Marokkaanse wateren. De
anderen stierven voor de Spaanse kust.
De autoriteiten in het Afrikaanse land maken geen statistie
ken bekend van het aantal mensen dat verdrinkt. DPA
Gletsjerman Ötzi stierf door pijl
BOLZANO - De in Zuid-Tirol gevonden gletsjerman Ötzi is
door een pijl om het leven gekomen. Wetenschappelijke on
derzoekers hebben een pijlpunt onder zijn rechterschouder
gevonden. Ötzi kan volgens de onderzoekers nog hooguit acht
uur hebben geleefd, nadat hij door de pijl was getroffen.
Ötzi leefde vijfduizend jaar geleden en was aan het begin van
de j aren negentig van de vorige eeuw door D uitse toeristen ge
vonden. DPA
Laatste uur voor ratten op eiland
WELLINGTON - De regering van Nieuw-Zeeland heeft meer
dan 2,5 miljoen gulden uitgetrokken om de 200.000 ratten op
het afgelegen Campbell-eiland te verdelgen.
De operatie, volgens de regering in Wellington de grootste in
de wereld tot dusver, moet ertoe leiden dat het eiland in zijn
oorspronkelijke staat terugkeert.
Twintig rattenvangers zijn naar Campbell-eiland, zevenhon
derd kilometer ten zuiden van het Zuideiland, getrokken. De
knaagdieren zijn waarschijnlijk ingevoerd doornegentiende-
eeuwse walvisvaarders en robbenjagers.
De autoriteiten hopen dat een taling en een soort snip, die
vroeger alleen op het eiland voorkwamen, terugkeren als de
rattenplaag tot staan is gebracht. RTR
Luchthaven Sri Lanka heropend
COLOMBO - De enige internationale luchthaven van Sri
Lanka is gisteren heropend met een vlucht uit India.
Bandaranaike International Airport in de hoofdstad Colom
bo was dinsdag gesloten na een verwoestende aanval door Ta
mil Tijger rebellendie vechten voor een onafhankelijk gebied
op Sri Lanka.
Door die aanval kwamen 21 mensen om het leven en gingen op
het vliegveld en het naastgelegen militaire vliegveld veertien
vliegtuigen verloren, waaronder burgertoestellen. RTR/AFP
Bom doodt vermoedelijke terrorist
TORREVIEJA - Een vermoedelijk lid van de Baskische ter
reurbeweging ETA is dinsdagavond gedood toen in haar wo
ning een bom ontplofte.
Dat gebeurde in de Spaanse badplaats Torrevieja in de zuid
oostelijke provincie Alicante.
Noordelijker, in Navarra, pleegden radicale Baskische natio
nalisten gisterochtend een aanslag op een bank. Daardoor
raakte niemand gewond.
Volgens de politie was het explosief in Torrevieja door de ETA
in maart gestolen in de Franse stad Grenoble. De ontploffing
deed zich voor in een bungalowwijk. Door rondvliegende
glasscherven raakten acht mensen gewond.
De politie trof in het huis aan de Costa Brava 'voldoende ex
plosief materiaal aan voor drie of vier aanslagen'. AFP/DPA
toor van de F ranse luchtvaartmaatschappij Air France,
waar een gedenksteen ingewijd zou worden, 's Middags
herdachten zij de slachtoffers tijdens een herdenkings
bijeenkomst op de plaats van de ramp, waarna de dag
werd afgesloten met een herdenkingsdienst in een kerk
in Parijs. foto Jack Guez/EPA
door Henk Glimmerveen
PARIJS - De Franse minister
van Volksgezondheid, Bernard
Kouchner, heeft ontkend eu
thanasie te hebben gepleegd
toen hij als arts bij de organisa
tie Artsen zonder Grenzen
werkzaam was in Libanon en
Vietnam.
„Als ik het had gedaan, zou ik
het zeggen. Maar ik heb nooit
euthanasie gepleegd. Ik heb pijn
verzacht. Het ging om extreme
wanhoop, om oorlogsoperaties,
om mensen zonder enige hoop,
om mensen die vreselijk veel
pijn leden. Dat heeft niets te ma
ken met het huidige debat over
euthanasie", aldus de minister
gisteren in een interview voor de
Franse radio.
Aanleiding voor het gesprek
waren de uitspraken die de
Franse minister deze week deed
in het weekblad Vrij Nederland.
Gevraagd of hij zelf wel eens eu
thanasie heeft gepleegd zei
Kouchner volgens Vrij Neder
land: „O ja, dat heb ik gedaan,
zelfs zonder dat het me ge
vraagd werd. Ik heb zoveel oor
logen meegemaakt. Het komt
ook in ziekenhuizen dagelijks
voor dat je de levensverlengen
de machines stilzet." De minis
ter verklaarde volgens Vrij Ne
derland voorts dat hij zowel
passieve als actieve euthanasie
had toegepast: „Als mensen te
veel pijn leden en ik van tevoren
wist dat ze zouden doodgaan,
dan hielp ik hen. Dat heb ik ge
daan in Libanon. Dat heb ik ge
daan in Vietnam. Ik gaf de men
sen injecties, nooit tabletten.
Injecties met heel veel morfine.
Sommige mensen kan ik me nog
goed herinneren. Alle dokters
ter wereld kennen van die pati
ënten."
In Frankrijk waren de uitspra
ken van de minister gisteren
groot nieuws. Euthanasie" is in
Kou eist leven
17 Argentijnen
BUENOS AIRES - In de Argen
tijnse Andes zijn in een week
tijd zeventien mensen omgeko
men door extreme kou.
De temperatuur is er gedaald tot
20 graden onder nul, hebben de
autoriteiten gisteren gemeld.
De toegangswegen tot het ge
bied zijn afgesneden. AP
Frankrijk verboden. De ophef
over Kouchners uitspraken
dwong de minister gisteren gas
terug te nemen: „Het is niets
nieuws wat ik heb gezegd. Ken
nelijk is het gebruik van het
woord euthanasie nog steeds erg
gevoelig. Pijnbehandeling,
waar ik in het interview over
sprak, heeft evenwel mets van
doen met het debat over eutha
nasie", zo zei hij. Kouchner
sloot overigens uit dat er op kor
te termijn een wetsvoorstel van
zijn hand is te verwachten
waarin euthanasie in Frankrijk
wordt gelegaliseerd. GPD
Soldij Duitse
militair omhoog
BERLIJN - De Duitse regering
heeft gisteren maatregelen aan
gekondigd om de strijdkrachten
te moderniseren zodat de Bun-
deswehr beter aan vredesopera
ties van de Navo en de Verenigde
Naties kan meedoen.
Minister Scharping van Defen
sie kondigde aan de diensttijd
van tien naar negen maanden te
bekorten en de soldij te verho
gen. Om de bevorderingskansen
van jonge militairen te vergro
ten wordt tot 2006 aan driedui
zend oudere militairen ver
vroegd pensioen met 50 jaar
aangeboden.
Onderofficieren gaan in de Bun
des wehr op 53-jarige leeftijd
met pensioen, officieren met 57
jaar en generaals met 61. Ook
moet de uitbreiding van 187,000
naar 202.000 beroeps- en tijde
lijke militairen meer promotie
kansen bieden.
Doel van de operatie, waarvoor
de benodigde wetten rond janu
ari aangenomen moeten zijn, is
de Bundeswehr aantrekkelijker
te maken voor jonge militairen
en nieuwe generaties beroeps
militairen.
De operatie is bovendien be
doeld om meer geld vrij te ma
ken voor het aanschaffen van
nieuw materieel. Eerdere bezui
nigingen op gebouwen en ver
ouderd materieel hebben ervoor
gezorgd dat de uitgaven voor
wapensystemen in de periode
1999-2001 zijn gestegen naar
7,4 miljard mark per jaar, dui
delijk meer dan de 5,7 miljard
mark jaarlijks in de periode
1994-1999, aldus minister
Scharping. AP