Te weinig huurjachten in Delta
Nieuwe Zeeuwse jeugdfilm
is een echt jongerenproject
PZC
iELICHT
Klei brengt fantasie
Van Altena tot leven
Oud ZLM-voorlichter
Markusse overleden
Zeilfestijn voor
hoogaarzen op
Veerse Meer
Sieraden weg
kunst cultuur
Watersporters
lezers schrijven
Trauma
Zeeuws Groen IX
Armoede II
Staartloos
Drankrijder
blijft rijden
50%
zsb 16
VEERE - Zo'n veertig hoogaar
zen, hengsten, zalmschouwen
en andere traditionele platbo
dems maken zich de komende
dagen op voor de negende Hen
drik Willem van Loon hardzeil
dag, die zaterdag wordt gevaren
op het Veerse Meer. Voor de win
naar ligt de Zilveren Jetty klaar,
beschikbaar gesteld door het
gemeentebestuur van Veere.
De Van Loon hardzeildag begint
morgen al met de aankomst van
de schepen in Zierikzee. Aan het
einde van de middag lopen de
meeste schepen de haven bin
nen. Daar wordt een feest ge
houden voor de bemanning en is
er levende muziek op de stoep
van café De Gekroonde Suiker
biet aan de Nieuwe Haven.
Een dag later, op vrijdag 20 juli,
varen de schepen de zogenaam
de aanbrengtocht van Zierikzee
over de Oosterschelde naar Vee-
re. De volledig gerestaureerde
jachthoogaars Alcyon uit 1928 -
toevallig ook het jaar van de
eerste H W. van Loon hardzeil
dag - vaart voorop met daarach
ter de vloot. Tegen de avond, om
zes uur, komt de vloot achter el
kaar aanvarend in Veere aan. Bij
een goede windrichting zijn de
schepen onder zeil.
Het startschot voor de wedstrijd
zelf wordt om 10.15 uur gegeven
door leden van de Vlissingse
schietvereniging De Fles met
authentiek kanongebulder. Om
10.35 uur gaan de eerste sche
pen varen. De wedstrijdbaan
ligt pal voor de Campveerse To
ren. Aan wal staan allerlei
kraampjes. Het Veerse Scheeps
tuig zingt zeemandsliedjes en
het trio Horus zorgt voor mu
ziek.
Bezoekers krijgen via een ge
luidsinstallatie een wedstrijd
verslag te horen, maar ook
wordt verteld over de schepen
en hun geschiedenis.
Het zeilfestijn duurt tot een uur
of vier. De organisatie van de
Van Loon hardzeildag is in han
den van de Stichting Behoud
Hoogaars.
VLISSINGEN - Uit een woning
aan de Van Dishoeckstraat in
Vlissingen is gistermiddag een
sieradenkistje gestolen. Het
kistje met inhoud is enkele hon
derden guldens waard.
woensdag 18 juli 2001
door Jeffrey Kutterink
De verhuur van kajuitzeil- en mo
torjachten is in de Rijn Schelde
Delta in vergelijking tot andere water
sportgebieden ver onder de maat. Het
aantal te huren boten is te klein, er zijn
te weinig lig- en passantenplaatsen, de
jachthavens zijn onvoldoende bereik
baar, het aantal parkeerplaatsen is er te
laag en de prijzen van huurjachten zijn
te hoog. Verder schort het aan de recla
me. En dat terwijl watersporters de
Rijn Schelde Delta op Friesland na het
beste watersportgebied van Nederland
vinden.
Dat concludeert E. Wort man in haar
eindscriptie van de faculteit commerci
ële economie van de Hogeschool Zee
land. Ze heeft het onderzoek gedaan in
opdracht van de Kamers van Koophan
del voor Zeeland en Rotterdam en de
HISWA Vereniging. Het vloeit voort uit
het in juli 1998 gepresenteerde Water
sportontwikkelingsplan voor het Ne
derlands deel van de Rijn Schelde Delta
opgezet door projectbureau Vrolijks.
Daarin werd al geconstateerd dat het
aantal verhuurjachten moet worden
uitgebreid. Ook bleek dat de Rijn
Schelde Delta geschikt is voor meer
daagse vakanties met een kajuitzeil
jacht of een motorjacht, maar dat de
verhuurvloot een stijgende vraag niet
zou aankunnen.
Het rapport Vrolijks was voor de Ka
mers van Koophandel Zeeland en Rot
terdam en de Hiswavereniging aanlei
ding een vervolgonderzoek te laten
doen. Dat bestond uit een concurrentie-
analyse van jachtverhuurders in Ne
derland, een vergelijking van de vaar-
gebieden en een consumentenonder
zoek. Het onderzoeksgebied omvat
Zeeland, de Nieuwe Waterweg, de
Nieuwe Maas, het Brielse Meer, de
Biesbosch en het Hollandsch Diep.
Vooraf is onderzoek gedaan naar de
motieven van jachtverhuurders bij de
keuze van een vaargebied. Daaruit
kwamen bekende thema's naar voren;
landschap, natuur, bezienswaardighe
den, gezellige jachthavens, voldoende
faciliteiten in jachthavens, ruimte om
te varen en veiligheid. Vervolgens is aan
tweehonderd jachthuurders gevraagd
Friesland, hetIJsselmeer en de Delta op
die aspecten te beoordelen. Friesland
blijkt favoriet, de Delta komt op de
tweede plek. Zowel de vraag als het
aanbod van verhuurjachten is in het ge
bied laag vergeleken met andere water-
sportgebieden in het land. In Friesland
en het IJsselmeergebied zijn meer dan
zestig bedrijven die jachten verhuren.
In de Delta zijn dat er volgens Wortman
slechts vier
JÖWÖÜ
Drukte in de jachthaven van Goes op een van de topdagen in augustus vorig jaar.
kunnen worden aan een samenwerking
tussen de bureaus voor toerisme. Die
zouden een vaargids met routes voor de
Delta moeten uitbrengen.
Uit het consumentenonderzoek blijkt
dat de meeste watersporters informatie
zoeken via internet. Ze merken op dat
over de Delta en over verhuurbedrijven
vrijwel niets is te vinden. Wortman ziet
hier een taak voor Syntens om in sa
menwerking met bedrijven informatie
ve sites op te zetten. Ook de provincies
zouden volgens de onderzoeker meer
aandacht moeten besteden aan de pro
motie van de Delta op één centraal punt
op internet. Verder moeten sites dyna
mischer worden. Een simpele digitale
reclamefolder is niet meer van deze tij d.
Met weinig tekst en meer foto's moet
meer worden ingespeeld op de gevoe
lens van de consument.
Capaciteit
Meer aandacht vergroot de interesse
voor de Delta. Het grootste probleem is
de capaciteit. Het gebied beschikt over
veel attracties en veelzijdig vaarwater
met volop ruimte om te varen. Maar het
gebied mist volgens de onderzoeker lig
plaatsen voor verhuurjachten. Jacht-
Ondanks dat de vaargebieden sterk van
elkaar verschillen wordt er door de ge-
enquêteerde watersporters geen groot
onderscheid gemaakt in de waardering.
Friesland scoort vrijwel overal als eer
ste, de Delta als tweede en het IJssel-
meer als derde. De Delta beschikt over
meer vaarruimte dan Friesland, maar
mist aanleg- en passantenplaatsen.
Uit het hele onderzoek komt volgens
Wortman duidelijk naar vorep dat de
promotie van de Delta door bedrijven
en instanties een verandering dient te
ondergaan. Allereerst zouden de pro
vincies Zeeland, Noord-Brabant en
Zuid-Holland de Delta moeten lance
ren als nieuw watersportgebied in
Nederland. Er zou daarbij gedacht
foto Willem Mieras
havens zouden bijvoorbeeld tien lig
plaatsen minder kunnen verhuren om
die plekken te gebruiken voor de ver
huurvloot. De ruimte is er en de inkom
sten verschuiven van de verhuur van
ligplaatsen naar de verhuur van jach
ten. Een stijging van het aantal jacht-
verhuurbedrijven kan ervoor zorgen
dat de werkgelegenheid stijgt. Kantte
kening is wel dat er dan een ander pro
bleem ontstaat, want er is een tekort
aan geschoold personeel in de water
sport, concludeert Wortman.
Jongeren
Ze concludeert dat voor jongeren de
goedkope zonvakanties in het buiten
land de grootste bedreiging zijn. Daar
komt bij dat de Delta volgens haar bij
jongeren vaak alleen bekend is om Re-
nesse. Opmerkelijk is de conclusie in
het rapport dat het imago van de Delta
lijkt te kloppen met de beleving van
watersporters tijdens het verblijf in het
gebied. Maar voor jongeren is de Delta
vrij onbekend als watersportgebied. Ze
adviseert nader onderzoek te doen om
te kijken of de jeugd een aantrekkelijke
potentiële doelgroep is voor jachtver
huurders.
door Ramses Gabriëlse
OOST-SOUBURG - „Nee, iets
meer naar links. Probeer er nu
eens met die camera over te rij
den." Rieks Soepenberg geeft
aanwijzingen voor de ligging
van de camerarail. Hij is samen
met de rest van de crew bezig
met het opbouwen van de set bij
de vijver in Oost-Souburg. De
hele maand juli worden opna
mes gemaakt voor de nieuwe
Zeeuwse jeugdfilm Rood, die op
het festival Film by the Sea in
Vlissingen in première moet
gaan.
De speelfilm is een initiatief van
Dirk de Kam (19) en Rieks Soe
penberg (18) uit Middelburg.
Vorig jaar maakten de twee ook
al een speelfilm. Spotlight. Vol
gens Rieks was dat een goede
film, maar hij voelde dat het
toch nog beter kon. Vandaar het
nieuwe zomerproject Rood. „We
werken voornamelijk met jon
geren. Natuurlijk werken er wel
wat volwassenen mee, maar het
is een echt jongerenproject",
zegt Rieks. Het hoofdkantoor
van Rood zit in het voormalige
gemeentehuis in Koudekerke.
„Dat is helemaal ingericht om
een film te maken. De opnames
stoppen eind juli, maar dan
moet er nog een hoop gebeuren,
zoals monteren. Ook hebben we
vandaaruit de voorbereidingen
getroffen voor de film."
Kwaliteit
Tot nu toe heeft Rieks een goed
gevoel over de nieuwe film. „Hij
is technisch niet alleen beter
dan Spotlight, maar ook de ac
teurs doen het nu beter. Veel
mensen die meewerken hebben
nu van te voren workshops ge
kregen. Dat komt de kwaliteit
ten goede. De acteurs kennen nu
zelfs hun teksten uit het hoofd.
Dat is ook nieuw."
De film speelt zich af in Aagte-
kerke en draait om een ongeluk
uit het verleden. Naarmate de
film vordert, ontrafelt zich de
toedracht van het ongeluk. Dit
gaat gepaard met drama en zelfs
enige speciale effecten. Hoewel
de film zich in Aagtekerke af
speelt, wordt er toch gefilmd in
Souburg. „Dat is niet erg. In
Aagtekerke hebben ze nu een
maal geen mooie vijver. Boven
dien denk ik dat de meeste kij
kers het niet eens doorhebben",
aldus Rieks.
Het valt volgens Rieks niet mee
om een dergelijk filmproject op
te zetten in Zeeland. „Hierisdus
echt niks te krijgen van materi
alen die nodig zijn om een film te
maken. Bijna alles moet uit Am
sterdam komen. Bovendien is
het best duur om de spullen te
huren. Zie je die rails voor de ca
mera? Die kost ons 150 gulden
per dag.Het was daarom nood
zakelijk dat er behalve een sub
sidie-aanvraag, ook sponsoren
werden gezocht. „We hebben in
totaal van de provincie Zeeland
en het Fonds voor de Amateur
kunst zo'n 42.000 gulden subsi
die gekregen. We hebben nu al
veel te veel geld uitgegeven. Ik
schat dat we toch wel 60.000
gulden kwijt zijn. We hebben
een strakke begroting, maar
soms vallen de kosten wat hoger
uit. Daar kunnen we niet zo veel
aan doen."
Brandweerman
Vroeger wilde Rieks altijd
brandweerman worden, maar
op zijn achtste werd zijn inte
resse voor televisie gewekt. „Ik
deed mee aan die show van Pe
ter-Jan Rens 'Geef nooit op' als
brandweerman. Dat was wel
leuk, maar daar zag ik al die ca
mera's en lichten. Vanaf dat mo
ment ben ik me gaan bezighou
den met televisie en film." Rieks
is net klaar met het VWO en gaat
na de zomervakantie naar de
filmacademie in Brussel. „Dan
ga ik mijn entree in de grote
mensen-wereld maken."
Ookzonder borsten, weet Van Altena, kunnen torso's een vrouwelij
ke vorm hebben. foto Peter Nicolai
door Anita Tournois
TERNEUZEN - Zee- en aarde-
tinten zijn bepalend voor het
keramische werk van Gerrit van
Altena. Deze Fries van oor
sprong, maar al jarenlang
woonachtig in Terneuzen, expo
seert keramische sculpturen in
Galerie Rue Neuve in zijn woon
plaats.
Rond zijn vijftigste gaf Van Al
tena gehoor aan zijn kunstzin
nige aspiraties, als tegenwicht
voor de druk van de dagelijkse
arbeid. Hij volgde kunstonder
wijs aan de academies in Gent,
Sint Niklaas en Eeklo, waar hij
zich bekwaamde in beeldhou
wen, modeltekenen en kera
miek. „Klei is het materiaal,
waarin ik het beste mijn fanta
sie en mijn belevingswereld tot
uitdrukking kan brengen."
Naast het meer traditionele
werk van vazen en schalen, ge
boetseerd in vrije vormen, legt
hij zich de laatste tijd meer en
meer toe op het vervaardigen
van sculpturen; torso's zonder
borsten, maar duidelijk van het
vrouwelijke geslacht en ab
stracte vormen met uitsteeksels,
De kunstenaar noemt het bol
vormen, maar het zouden ook
bomen of mensen met verkorte
ledematen kunnen zijn. Twee
bolvormen liggen verwach
tingsvol op de grond om als eie
ren vergaard te worden. Van Al
tena. „Ik probeer in mijn werk
en in mijn leven een zekere har
monie, evenwicht en balans te
vinden."
Sterk van vormgeving is 'De
sculptuur in drie delen'. Bij de
sculptuur 'Sydney' ontbreekt
deze spanning door te weinig
kleurverschil, waardoor de drie
koepeldelen wat vlak overko
men en diepte missen. Het drie
luik 'Levensloop' drie figuren in
reliëf, voorstellend een echt
paar, een echtpaar met een kind
en een kind dat zijn eigen weg
gaat, is een werk met een thema,
wat velen zal aanspreken.
Tentoonstelling: keramiek van Ger
rit van Altena Hm 28juli in Galerie
Neuve, Nieuwstraat Terneuzen
Open: woe. t/m zat. van 13.30 tot 18
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC versche
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactietijd
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat de
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft.
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. De re
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
Met verbijstering en toenemen
de woede las ik in de PZC van
16-7 dat de Nederlandse trau
mahelikopter vanwege millieu
en hinderwetvergunning niet de
lucht in mocht om het leven te
redden van een ernstig ziek jon
gentje. Met dank hierbij aan di
recteur De Vrij, van de Ambu
lance Voorziening Drenthe die
het er niet bij liet zitten. En een
pluim op de hoed voor het Duit
se traumateam dat onmiddel
lijk op zijn noodoproep reageer
de. De Nederlandse overheid
moet zich toch kapot schamen
voor de starre regels die hier
toegepast worden. Gelden deze
regels ook als Borst of Pronk
met spoed naar een ziekenhuis
gevlogen moeten worden? Of
zijn zij de fatale uitzondering op
de regel? Waarom heeft een
traumahelikopter een hinder
wet en mileuvergunning nodig?
Men rukt toch alleen maar uit in
geval van nood en niet onnodig?
Het redden van mensen moet
toch een eerste prioriteit zijn in
Nederland? De omwonenden
van de ziekenhuizen met trau
mahelikopter die bezwaar ge
maakt hebben, zijn in mijn ogen
een stelletje a-socialen. Een
beetje overlast neem je toch
voor lief als daar een mens mee
gered kan worden. Het is toch al
moeilijk genoeg in Nederland
om het juiste moment te plan
nen om ziek te worden of een on
geluk te krijgen. Tenminste als
je snel de juiste zorg wilt krij
gen.
Wim Hoogerdijk
Zangvogelstraat 29
Heinkenszand
Ondergetekende heeft zich niet
aangemeld voor groene stroom.
Ik ben dus één van die luie en
overschillige Zeeuwen die lie
ver vieze luchtjes inademt, al
thans volgens de heer of me
vrouw Muytjens te Terhole
(PZC 10 juli). Je vraagt je af
waarom Muytjens, die reeds
vanaf 1969 in onze provincie
woont, nog steeds niet gillend is
weggevlucht naar beschaafder
oorden. Uit de reacties van
Muytjens en anderen blijkt ove
rigens dat de propaganda voor
groene stroom sommigen doet
geloven dat je je maar hoeft aan
te melden en hup: meteen bran
den je lampjes volledig op groen
en mag je gaan pronken met een
groen paspoort en een stickertje
Groen Huis. Dit is natuurlijk je
reinste flauwekul. Als mijn
buurman zich tot Zeeuws Groen
heeft bekeerd, verandert er echt
niks en blijven hij en ik gewoon
vanaf dezelfde kabel onze
stroom betrekken. De hele actie
voor groene stroom had mijns
inziens achterwege kunnen blij
ven. Jan Pronk zal het toch wel
door onze strot duwen, onge
acht het aantal bekeerlingen in
den lande. Naarmate het elek
triciteitsnet 'vergroent' zou het
eerlijker zijn voor iedereen ge
leidelijk aan de energiebelas
ting te verlagen. We krijgen im
mers allemaal dezelfde stroom
in huis. De nu gevoerde actie
draait het publiek een rad voor
de ogen door ten onrechte zoge
naamde groene verbruikers te
creëren en heeft iets weg van een
referendum waaruit moet blij
ken hoeveel Nederlanders groe
ne stroom wensen. De uitslag
zou voor sommigen niet bepaald
hoopgevend zijn.
M. Capelle
Vronesteyn 59
Oostkapelle
Vrijwel iedereen zal het eens
zijn met wat J. PI. Haak schrijft
in de PZC (Lezers Schrijven, 12-
7) naar aanleiding van het arti
kel over kinderhandel en -mis
bruik in Nepal en India. De heer
Haak geeft ook een oplossing
voor deze ellende; zo ruim mo
gelijk informatie in de arme
dorpen van Nepal. Ook iets an
ders verdient aandacht; sinds
het mogelijk is tijdens zwanger
schap te onderzoeken of er een
zoon of dochter komen zal, wor
den veel meisjes geaborteerd,
omdat men liever een zoon
heeft. Nog steeds is men in India
meer gesteld op een zoon, zodat
het overschot aan mannen
steeds groter wordt. Al minstens
tien jaar geleden werd dat ge
signaleerd in tijdschriften als
'Onze Wereld' en 'Internationa
le Samenwerking'. Met de op
merking erbij dat het toen al
leidde tot meer misbruik van
vrouwen. Intussen dus ook klei
ne meisjes.
Die onredelijke voorkeur voor
jongens moet óók bespreekbaar
worden. Dus oorzaken zoeken
en wegnemen. Ik hoop dat daar
eens wat Novïb-, zendings- of
ontwikkelingsgeld naartoe gaat
en zal daar met genoegen aan
bijdragen. Verder hoop ik nog
steeds op een wereldwijde ken
nis over en beschikbaarheid van
voorbehoedsmiddelen, zodat
geen kind hoeft geboren te wor
den voor deze vreselijke manier
van leven. Armoedebestrijding
langs economische weg heeft
niet veel opgebracht, er moeten
andere wegen gezocht worden.
J. Soede
Damstraat 24
Schoondijke
In de PZC- van 12 juli wordt ver
meld dat paardenhouder Mau
rice gelukkig is met paarden
zonder staart. Zou hij ook zo ge
lukkig zijn als hij een ledemaat
moest missen?
Hij brengt allerlei argumenten
naar voren die nergens op slaan
om de zaak goed te praten.
Paardenhouders zijn er zelf de
schuld van dat het verbod van
kracht wordt. Want er is nog een
groot verschil in een korte staart
of helemaal niets meer.
L. Minderhoud
't Hout 5
Westkapelle
MIDDELBURG - Een 34-jarige
inwoner van Oosterland bleek
gisteren op de zitting van de
Middelburgse politierechter de
laatste jaren een reputatie als
drankrijder te hebben opge
bouwd. In die periode was hij
vier keer voor dronken rijden
veroordeeld.
Hij zat ook nog in zijn proeftijd
van twee maanden rijontzeg
ging en 900 gulden boete toen
hij 27 april dit jaar opnieuw met
te veel drank op ging rijden. De
blaastest na zijn aanhouding op
Schouwen-Duiveland toonde
aan dat de man drie keer te veel
had gedronken. Officier van
justitie J. de Graaf eiste elf
maanden rijontzegging en 2800
gulden boete. De man voerde
aan dat aanvankelijk een ander
zou rijden, maar de kermis
haakte af nadat hij betrokken
was geraakt bij een knokpartij.
„Hij had een akkefietje. Daar
om ben ik achter het stuur
gekropen." Het excuus kon de
officier en de politierechter al
lerminst overtuigen. De politie
rechter vonniste conform de eis.
Advertentie
KORTING
op de gehele
zomercollectie
Kleine Markt 3 - Vlissingen
Rieks Soepenberg als cameraman bij opnamen van de speelfilm Rood bij de vijver in Oost-Souburg.
foto Lex de Meester
door Melita Lantinq
GOES - Gisteren is in zijn
woonplaats Goes J. Markusse
op 74-jarige leeftijd overleden.
Markusse heeft veertig jaar lang
als voorlichter, adviseur en sti
mulator een belangrijke rol in
de Zeeuwse landbouw gespeeld.
Markusse was een boerenzoon
uit Kortgene. Hij wilde graag
het bedrijf van zijn vader over
nemen maar dat bleek te klein
om economisch rendabel te zijn.
Hij ging daarom in 1953 aan de
slag als bednjfsvoorlichter bij
de Rijkslandbouwvoorlich-
tingsdienst op Tholen. Na de
watersnoodramp werd Markus
se belast met de herstelwerk
zaamheden Elf jaar later werd
hij sociaal-economisch voor
lichter bij de landbouworgani
satie ZLM In die hoedanigheid
kwam hij bij veel boerengezin
nen over de vloer. Hij adviseerde
de boeren over kwesties als be
drijfsopvolging, financieringen
en investeringen. In de loop van
de j aren tachtig ging het ronduit
slecht in de agrarische sector.
Daardoor kwam de nadruk
steeds meer te liggen op de soci
ale begeleiding van boeren. Een
rol die Markusse goed afging.
In een interview met deze krant
omschreef Markusse zijn werk
als volgt: „Een sociaal-econo
misch voorlichter is geen begra
fenisondernemer die alleen met
trieste gevallen te maken krijgt
We proberen gewoon boerenge
zinnen behulpzaam te zijn." In
1990 zette Markusse een punt
achter zijn carrière.
Markusse wordt aanstaande
vrijdag in Goes begraven.
