ECB blokkeert plan eurobiljetten IMF houdt hand op knip voor Turkije PZC Die kun je in je zak steken Ook Parijs heeft eigen netwerk van spionagesatellieten Duisenberg wil niets weten van Belgische 'proefmet vervroegde verspreiding Evacuatie vanaf brandende flat Spionagevliegtuig weg uit China Huurmoordenaar adverteert op net Napster sluit tijdelijk diensten Verpleegkundige bekent moorden Basisonderwijs in het Roma Kritiek op verklaring Duitse PDS over Muur Israëlische leger beschermt begrafenis Diplomaat Irak vraagt asiel aan in Amerika i V Argentinië levert blonde engel des doods niet uit woensdag 4 juli 2001 door Mare Peeperkorn STRAATSBURG - President Duisenberg van de Europese Centrale Bank (ECB) verbiedt de verspreiding van eurobiljet ten vóór 1 januari via de geldau tomaten. Volgens Duisenberg brengt een dergelijke operatie het 'betalingssysteem van de banken ernstig in gevaar'. EU- voorzitter België stelde onlangs voor de pinautomaten al vanaf Kerstmis van de nieuwe euro biljetten te voorzien. Officieel zou het om een 'groot schalige test' gaan. om de invoe ring van de euro op 1 januari soepel te laten verlopen. In de praktijk komt de 'test' echter neer op de voorverkoop van eu robiljetten aan de burger, een wens van de Belgische minister Reynders (Financiën) waar de ECB niets van wil weten. Duisenberg sloot de 'sluiproute' gisteren dan ook eigenhandig af. Drukste periode In een debat met het Europees parlement benadrukte de ECB- president dat de dagen tussen Kerst en Oudjaar al extreem veeleisend zijn voor de beta lingssystemen in Europa. ,,Het gaat om de drukste periode van het jaar. Als je dan ook nog eens 'tests' gaat uitvoeren met euro biljetten, breng je het systeem ernstig in gevaar", aldus Dui senberg. De ECB zal ieder ver zoek om een test verbieden. ,,Het mag niet en de ECB beslist erover", zei Duisenberg. De EU- ministers van Financiën be spreken het Belgische 'test-idee' volgende week. Het Europees Parlement, dat al maanden aandringt op het eer der verspreiden van de bilj etten reageerde geïrriteerd op de Dui- senbergs houding. ,,Het meest onbevredigende is dat de ECB geen enkel redelijk argument geeft waarom de voorverkoop niet kan", aldus WD-Europar- lementariër Maaten. „Duisen berg zegt: 'Maakt u zich maar geen zorgen over de euro, gaat u maar rustig slapen'. Dat is zo'n typische Europese reactie van niet willen luisteren." Maaten is de speciale rappor teur voor het parlement over de invoering van de euro. Het par lement denkt dat de uitgifte van eurobiljetten vanaf Kerstmis, lange wachtrijen, chaos en frau de op 1 januari voorkomt. Vanaf die datum is de euro het wettig betaalmiddel voor ruim drie honderd miljoen mensen in twaalf EU-landen, waaronder Nederland. Euromunten kun nen wel voor 1 januari door de burger worden gekocht. GPD doorTon van Lierop STRAATSBURG - Ook Frank rijk heeft de mogelijkheid om op wereldwijde schaal industriële spionage te bedrijven via satel lieten en luisterposten. Tot die bevinding is een speciale com missie van het Europees Parle ment gekomen, die onderzoek doet naar het Amerikaans-Brit se spionagenetwerk Echelon. De commissie spreekt verder haar zorg uit over het gebrek aan parlementaire controle in Frankrijk op geheime diensten en hun globale netwerken. Frankrijk kan via een drietal sa tellieten en met netwerken in de overzeese gebiedsdelen inter nationale bedrijfsspionage ple gen. Volgens de Duitse sociaal democraat Schmid, rapporteur van de Echelon-commissie, zijn er geen officiële bewijzen dat Frankrijk het globale netwerk ook daadwerkelijk daarvoor - wordt gebruikt. „Maar we heb ben wel aanwijzingen in die richting." PvdA-Europarlementariër Wiersma zegt dat Frankrijk door de commissie nadrukkelijk in haar eindverslag wordt ge noemd, omdat het een EU-lid- staat is en het bestaan van een dergelijk netwerk nog nooit na drukkelijk is gemeld. Hij pleit verder voor meer parlementaire 'ïUv controle in Frankrijk, die daar in zijn ogen nu volledig ont breekt. Eerder kwam de Echelon-com missie tot de conclusie dat er in derdaad een Amerikaans net werk bestaat, met steun van Groot-Brittannië, Canada, Au stralië en Nieuw-Zeeland, dat gebruikt kan worden voor be drijfsspionage en ook de moge lijkheid heeft tot het volgen van internationale terroristische or ganisaties. Wel stelt de commis sie dat er niet op zo grote schaal gebruik, van is gemaakt als eer der werd gedacht. Ook zouden e-mails, telefoontjes en faxen van burgers niet op grootschali ge wijze door Amerikaanse au toriteiten zijn afgeluisterd of gevolgd. De commissie beveelt aan dat Europa, met steun van de Britse en Franse systemen, een eigen spionagenetwerk opzet, om het defensie- en veiligheidsbeleid te ondersteunen. Verder waar schuwt de Echelon-commissie burgers en bedrijfsleven om voorzichtiger te zijn met via te lefoon, e-mail, fax of sms-be- richten verzenden van gevoeli ge informatie. Het Europese Parlement zal het eindverslag van de Echelon commissie in september bespre ken en de aanbevelingen vervol gens voorleggen aan de EU-lid- staten. ANP •fllllSSjSfi® "U- v SPI - Hp IJ |p| pÉjlMiillii PEKING - Het Amerikaanse spionagevliegtuig dat op 1 april een noodlanding maakte op het Zuid-Chinese eiland Hainan, is gisteren gedemonteerd uit de Volksrepubliek weggehaald met vrachtvliegtuigen. Dat meldt de Amerikaanse marine. De vliegtuigdelen worden overgebracht naar een lucht machtbasis van de Verenigde Staten op het Japanse eiland Okinawa. Het Amerikaanse toestel moest in China landen na een botsing met een' Chinees gevechtsvliegtuig. De zaak leid de tot een hoog oplopend conflict tussen China en de VS. De bemanning van het Amerikaanse toestel werd elf dagen vast gehouden door de Chinese autoriteiten. ANP/AFP MOSKOU - De politie van Moskou heeft een huurmoorde naar aangehouden die zijn diensten via internet aanbood. Moskouse agenten van een eenheid die'zich bezighoudt met 'cyber-misdaad' zagen de advertentie in mei op het web staan en deden zich voor als potentiële klanten. Na enig e-mailver- keer legde de politie persoonlij k contact. De huurmoordenaar werd in de boeien geslagen, nadat hij een betaling van een paar duizend dollar had aangenomen voor het plegen van een RAMSGATE - Een Britse reddingshelikopter hijst eer bewoner van het dak van een brandend flatgebouw. Op deze manier werden acht volwassenen en drie kinderen gered. Brandweerlieden wisten vanaf de grond met behulp van ladders nog eens twaalf bewoners te evacueren uit het vijftien verdiepingen hoge gebouw in Ramsgate in het zuidoosten van Engeland. Tien mensen moesten zich in het ziekenhuis in Margate laten behandelen voor lichte verwondingen. De brand was op de negende verdieping begonnen en kon pas na drie uur worden bedwongen. foto Chris Wilson/EPA Volgens een Moskouse politiechef wordt het internet steeds populairder onder Russische criminelen. AP REDWOOD CITY - Muziekuitwisseldienst Napster heeft zijn diensten tijdelijk gestaakt. Dit blijkt uit een verklaring op de website van het bedrijf. De tot voor kort zeer populaire, maar omstreden muziekdienst zou problemen hebben bij de over schakeling naar de nieuwe, legale betaalde dienst, melden verschillende bronnen op internet. Wanneer de dienst weer operationeel wordt, is onduidelijk. Napster is bezig met het installeren van nieuwe filters die liedjes kunnen opsporen waarop auteursrecht rust. De eerder geïnstalleerde filters voldeden niet. Nog steeds bleek het mo gelijk om illegaal bestanden uit te wisselen waarop auteurs recht rust. Vorig jaar werd het bedrijf door een uitspraak van een Amerikaanse rechter gedwongen dit onmogelijk te ma ken. ANP/RTR BERLIJN - Een oud-verpleegkundige heeft bekend dat hij in 1996 in een militair ziekenhuis in Berlijn vijf patiënten heeft gedood. Tegen de 27-jarige mandie sinds 1998 wegens brandstichtin gen psychiatrisch wordt verpleegd, loopt een onderzoek we gens doodslag. Het ministerie van Justitie van Berlijn heeft dat gisteren bekendgemaakt. De man zegt uit menslievende motieven gehandeld te hebben, omdat hij medelijden had met de zwaar zieke patiënten. Hi] diende zijn slachtoffers een overdosis medicijnen toe of ont hield ze medicijnen. Justitie hecht geloof aan de bekentenis, maar ze sluit ontoere keningsvatbaarheid niet uit. Dat oordeel sprak de rechter na melijk al in 1988 over de brandstichtingen uit. AP NEURENBERG - Neurenberg gaat als eerste stad in Duits land vanaf volgend schooljaar kinderen van Sinti en Roma- zigeuners de gelegenheid geven basisonderwijs te volgen in hun moedertaal. Neurenberg wil met het gisteren bekendgemaakte initiatief in het Europese jaar van de talen bijdragen aan het behoud van de met uitsterven bedreigde Roma-taal. AP door Wierd Puk BERLIJN - Goed, maar niet goed genoeg. Dat is de teneur van veel commentaren op het 'leedwezen' dat de Duitse ex- communistische PDS deze week heeft betuigd over het onrecht dat de bouw van de Muur in Ber lijn teweeg heeft gebracht. „Er bestaat geen rechtvaardi ging voor de doden bij de Muur", heet het in de verklaring die maandagavond, na langdu rige en moeizame beraadslagin gen, door de PDS werd uitgege ven. „De bouw van de Muur was anti-socialistisch, anti-emanci patoir en anti-democratisch." 'Wel spijt, geen excuses, dat is te weinig', aldus krantencommen tatoren en politici. De PDS, de opvolger van de voormalige DDR-staatspartij SEDwas tot een uitspraak over de historische betekenis van de Muur gedwongen, omdat de partij deze herfst een coalitie hoopt te vormen u. de sociaal democratische SPD en de Groe nen in het bestuur van de Duitse hoofdstad. De SPD had op een eenduidige verklaring aange drongen en toonde zich bij mon de van secretaris-generaal Franz Müntefering redelijk te vreden. „Dit is een verheugend signaal. De PDS heeft de juiste woorden gevonden." De Groenen zijn niet tevreden, omdat de PDS als opvolger van de SED niet de verantwoorde lijkheid voor de bouw van de Muur op zich neemt en weigert zich voor het berokkende leed te verontschuldigen. Volgens de PDS is die eis onge rechtvaardigd. Het bestuur voelt zich in een hoek gedreven: NEW YORK - De tweede man van de Iraakse vertegenwoordi ging bij de Verenigde Naties in New York heeft asiel voor zich zelf, zijn vrouw en drie kinderen aangevraagd in de Verenigde Staten. Dat is gisteren gemeld door diplomatieke bronnen en de Iraakse oppositie. Mohammed al-Humaimidi zou afgelopen vrijdag al zijn over gelopen. Zijn termijn bij de VN zat erop en hij zou later deze maand samen met drie of vier andere diplomaten weer terug gaan naar Irak. De Amerikaan se autoriteiten wilden het be richt niet bevestigen. RTR „De oproep aan de PDS om zich te verontschuldigen heeft een politieke achtergrond: als de partij haar excuses aanbiedt, is dat hét bewijs dat zij een voort zetting is van de SED. Doet zij dit niet, dan is dat net zozeer een bewijs." Met de bouw van de Muur werd op 13 augustus 1961 een begin gemaakt. Het besluit was door de DDR-autoriteiten genomen nadat in voorgaande jaren een aanzienlijke vluchtelingen stroom naar het Westen op gang was gekomen. Meer dan 2,5 miljoen mensen, onder wie veel hoogopgeleiden, verlieten via Berlijn de DDR, bijna vijftien procent van de be volking. De Muur werd door de SED in Koude-Oorlogstermen omschreven als een 'anti-fascis tische verdedigingsmuur'. In feite was de oprichting van de Muur een poging de leegloop van de DDR te stoppen. De PDS hoopt met haar lijst aanvoerder Gregor Gysi, de po pulaire advocaat en politicus, bij de Berlijnse deelstaatsver kiezingen deze herfst hoge ogen te ogen. Gysi wil de opvolger worden van Eberhard Diepgen (CDU), de Berlijnse burgemees ter die onlangs gedwongen werd om af te treden wegens de grote financiële crisis waarin de hoofdstad verkeert. Gysi om schrijft de huidige verkiezings campagne als 'de laatste grote slag van de Koude Oorlog'. SPD-leider Klaus Wowereit fungeert tot de verkiezingen als interim-burgemeester. GPD v - Ï|k SUSSIYA - Israëlische militairen houden een vrachtwagen aan bij een tijdelijke controlepost in de buurt van de joodse nederzetting Sus- siya op de Westelijke Jordaanoever. Het leger zette de blokkade gisteren op in verband met de begrafenis van een maandag door Palestijnen doogeschoten kolonist. foto Reinhard Krause/RTR door Jessica Lutz ISTANBOEL - De Turkse rege ring had gehoopt met een gerust hart, en vooral een volle buidel, het zomerrecès in te gaan. Te vergeefs. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft be sloten een lening van 1,5 miljard dollar, ongeveer 3,6 miljard gul den, nog even op te schorten, tot Turkije orde op zaken stelt. Geen halfslachtige maatregelen meer, zo luidt de boodschap. De Turkse markt was gisteren in mineur. Maar omdat het besluit van het IMF niet echt als een verrassing kwam, werd een cri sis als die van februari verme den. Toen die maand bleek dat de re gering niet bereid was om de corruptie in de staatsbedrijven aan te pakken, kelderde de na tionale munt met veertig pro cent en schoot de rente tussen banken omhoog naar 7500 pro cent op jaarbasis. De crisis betekende ook dat het met het IMF opgestelde pro gramma om de chronisch hoge inflatie - volgens gisteren be kendgemaakte cijfers 61 pro cent - te bedwingen, in het water viel. Miljarden waren voor niets uitgekeerd. Om herhaling te voorkomen heeft de financiële instelling nu tijdig gewaar schuwd. Telecom Aanleiding voor het IMF-be- sluit was de gang van zaken rond de Turkse Telecom. Al ja ren belooft Turkije om het be drijf te privatiseren. Een voor waarde van het IMF om opnieuw de geldkraan open te draaien, was dan ook dat een deskundig bestuur het roer over zou nemen en Telecom 'privati- seringsklaar' zou maken. De militairen hadden zo hun voorbehoud, maar de ultra rechtse partij in de driepartijen- coalitie was ronduit tegen. „Professionaliteit kan toch niet betekenen dat we een organisa tie waar de overheid miljarden dollars aan verdient, zomaar overhandigen aan iemand in de private sector", zei de tweede man in de Partij van de Nationa le Beweging, S. B. Yahnici eer gisteren. Telecom verschaft ook werk aan zeventigduizend po tentiële kiezers. De minister van Transport, Enis Öksüz, onder wie Telecom valt, is van dezelfde partijWat gaat het ons aan, als het IMF een ver gadering uitstelt", reageerde hij gisteren op de waarschuwing. De minister heeft wekenlang het been stijf gehouden, en is niet van plan te wijken. De mi nister van Economische Zaken, Kemal Dervis, die in februari zijn topbaan bij de Wereldbank opgaf om zijn land te hulp te snellen, moest vorige week aan vaarden dat vier van de zeven bestuurders van Telecom, inclu sief de directeur, door de ultra rechtse minister benoemd wer den. Toch lijkt nog niet alles verlo ren. Minister Dervis, op dit mo ment in Washington, hoopt dat hij binnen een paar dagen als nog de lening loskrijgt. Een tweede, groot obstakel was na melijk het bankwezen. Maan dagavond, kort na de aankondi ging van het uitstel, heeft de president een wet goedgekeurd die moet voorkomen dat de staatsbanken door politici leeg geplukt worden. Opgeheven Eén er van, de Onroerend Goed Bank zal opgeheven worden. Dat kan in principe in drie da gen rond zijn. Eerst moet echter overeenstemming bereikt wor den over wie de bezittingen van de bank gaat beheren. Mogelijk schuilt daar een nieu we addertje onder het gras. GPD BUENOS AIRES - Argenti nië zal de voormalige mari neofficier Alfredo Astiz, bij genaamd de 'blonde engel des doods', niet uitleveren aan Italië. Dat heeft de Ar gentijnse minister van De fensie Horacio Jaunarena gisteren gezegd. Astiz is berucht vanwege het martelen van mensen tijdens de militaire dictatuur in Ar gentinië van 1976 tot 1983. Hij pochte zelf dat hij 'de best opgeleide man in Argentinië was om journalisten en poli tici te doden'. Jaunarena benadrukt dat de misdaden waarvan Astiz wordt beschuldigd, zijn ge pleegd op Argentijns grond gebied. De minister wil de voormalige marineofficier zelf berechten. Astiz werd maandag aange houden op verzoek van een Italiaanse rechtbank die hem verdenkt van betrokkenheid bij de ontvoering van Itali aanse staatsburgers. Frankrijk heeft de Argen tijnse regering gisteren even eens verzocht om uitleve ring. Astiz werd bij verstek ver oordeeld tot een levenslange gevangenisstraf voor de ver dwijning van twee Franse priesters. Eerder vroegen Zweden en Spanje vergeefs om Astiz' uitlevering. Er moet zich nog een rechter buigen over het Italiaanse verzoek. RTR/ANP (Advertentie) Nokia 8210 Klein en superlicht toptoestel met ingebouwd modem 79 gram; tot 150 uur stand-by; tot 200 minuten gesprekstijd Unieke T9-functie voor snelle invoer van SMS-berichten Voice dialling voor 8 nummers Geïntegreerde antenne (steekt niet uit) Kom langs, bestel via 0800-1515 of surf naar www.primafoon.nl De actie duurt tot en met 21 juli 2001OP=OP Primafoon opent je wereld

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2001 | | pagina 5