Servië ziet laatste akte Sloboshow
PZC
PZC
Mira is macht achter Milosevic
Voldoening overheerst bij Kosovaren
Koningin Maxima
Op herhaling
Zorreguieta moet
uitleg geven over
verdwenen studente
Voor- en tegenstanders oud-president aan televisie gekluisterd
4 juli 1951
woensdag 4 juli 2001
Alles op z'n tijd. Onder dit motto kanaliseert pre
mier Kok de politieke aandacht voor het huwe
lijk tussen prins Willem-Alexander en Maxima
Zorreguieta. Hoge verwachtingen over de plaats van de
Argentijnse in het Nederlandse staatsbestel, of zware
bedenkingen naar aanleiding van de rol van haar vader
in de voormalige Argentijnse junta, houden onder de
bezwerende woorden van Kok een passende plaats op
de politieke agenda. Gisteren was het tijdvoor de goed
keuring door de Staten-Generaal. De volksvertegen
woordiging stemde snel massaal vóór. Dat was te ver
wachten, omdat de echte politieke krachtmeting over
de wenselijkheid van Maxima aan de zijde van de
troonopvolger al in het voorj aar plaatsvond. Toen heeft
Den Haag de vriendin van Willem-Alexander breed ge
accepteerd. Met vijftien tegenstemmers - één meer dan
destij ds bij de stemming over Claus - verliep de formele
goedkeuring soepeitjes.
De kwestie-Maxima is nog lang niet voorbijPogingen
tot waarheidsvinding in Argentinië zullen de aandacht
blijven richten op haar vader. In Nederland zullen de
religieuze keuzen van het paar kritisch worden ge
volgd. En dan is er nog de vraag welke titels Maxima
krijgt. Volgens Koks politieke regie was het gisteren
ook tijd om daarover een voorzetje te geven. Hij ver
stoutte zich te spreken over 'koningin MaximaZo gaat
het al masserend richting troonopvolging. Deze aanpak
werkt politiek goed. Maar het risico ervan is dat Wil-
lem-Alexander en Maxima alle klopjes en kneepjes al
vervelend vinden voor zij aan het echte werk beginnen.
Dat zou een slechte start zijn. Daarom is het nu tijd om
de verstikkende zorgvuldigheid van het regiemodel te
ruilen voor losse vanzelfsprekendheid.
De wens tot staatkundige vernieuwing mag niet
opnieuw leiden tot staatkundige verlamming.
Twee jaar geleden ontstond een kabinetscrisis
in de Nacht van Wiegel. Nu tobt de Eerste Kamer weer
met de invoering van een correctief referendum en met
een nieuwe burgemeestersbenoeming. Een herhaalde
blokkade in de Senaat zou weer grote politieke moei
lijkheden geven.
In hun ijver om een blamage te voorkomen, schieten de
partijen door in het vinden van compromissen. Het cor
rectief referendum is vrijwel volledig ontkracht tot 'tij
delijk' en 'raadgevend', eigenlijk slechts een opmaat
naar wat onder een volgend kabinet zijn beslag moet
krijgen. De voorgestelde burgemeestersbenoeming is
een rommeltje waarop geen senator trots is. Zelfs notoi
re voorstanders van directe invloed van burgers op het
bestuur kunnen er niet echt blij mee zijn. Deze uitkomst
is de democratie onwaardig.
door Erwin Tuil
Hij springt op voor de televi
sie: „Zag je die lege ogen.
Zag je ze? Hij weet niet meer wat
er om hem heen gebeurt, hij leeft
in een andere wereld." Terwijl
Slobodan Milosevic in Den
Haag zijn eenmanshow voor het
Joegoslavië-Tribunaal opvoert,
is de 53-jarige Dusan Petrovic
tot de conclusie gekomen dat
zijn oud-president bezig is met
de laatste acte van een verloren
leven.
Alle netten in Servië brachten
gisteren de voorgeleiding van
Milosevic live. Geen commen
taar en geen simultaanverta-
ling. Hoewel de uitlevering vijf
dagen geleden plaatsvond, zijn
de beelden uit Den Haag voor
sommigen een definitieve be
vestiging van het einde van de
man die twaalf jaar lang hun lot
bestemde.
Zij die door werkloosheid, ziek
te of andere omstandigheden
aan de buis gekluisterd zaten,
keken met een vreemd gevoel
naar de vertoning. Een buur
man van Petrovic voelde zich
vooral boos worden. De 'presi
dent' zag er slecht uit. „Volgens
mij mag Milosevic geen advoca
ten hebben omdat het tribunaal
hem wil veroordelen. Advoca
ten kunnen dat verhinderen",
meent Boris Marjanovic die nog
steeds volledig achter de oud
president staat. „Maar wat ver
wacht je anders van een Navo-
tribunaal."
Slecht geschoren
Dat Milosevic betere dagen
heeft gekend, is voor alle kijkers
wel duidelijk. Hij was slecht ge
schoren, zag er bleekjes uit en
had nog maar een beetje van het
van onze redactie buitenland
Met gevloek, geschreeuw en
gevoelens van diepe vol
doening volgden etnische Alba
nezen in Kosovo gisteren op de
televisie de voorgeleiding van
Milosevic.
„Het is goed hem daar te zien,
ook al is het daar nog veel te
goed voor hem", zegt de 26-jari-
ge Faton Aliu, die in een thee
huis in Pristina naar de televisie
kijkt. Er wordt gevloekt en 'bra
vo!' geroepen als Milosevic in
beeld verschijnt.
„Het is veel te laat, maar beter
laat dan nooit', zegt Aliu. „Het
is nu afgelopen voor hem."
Sluwe vos
De 39-jarige sigarettenverko-
per Shefki Makolli kan zijn pret
niet verbergen. „Hij heeft nu al
leen nog een paar vrienden no
dig en dan kunnen zij achter de
hoge muren concerten geven",
zegt Makolli. „Hij is een sluwe
vos. Hij zal proberen het hof be
spottelijk te maken. Hij ver
dient veel erger."
Anderen weigeren te kijken. „Ik
wil zijn ogen niet zien terwijl hij
leeft. Zeg het mij wanneer hij
dood is", zegt Ibrahim Hoxha
(31).
In Belgrado is de vooraanstaan
de advocaat Vladimir Gajic niet
verrast over de houding van
Milosevic tegenover het tribu
naal. „Zo heeft hij het land gere
geerd en met buitenlanders on
derhandeld: eerst was hij heel
hard, dan werd hij zacht en ver
volgens accepteerde hij veel
meer dan van hem verlangd
werd", zegt Gajic. „Dit was de
show voor zijn supporters thuis.
Zijn opstelling zal zijn aanhan
gers in Servië bemoedigen,
maar zal hem niet veel helpen
voor de rechtbank."
In Sarajevo volgde een tiental
vrouwen uit Srebrenica de
voorgeleiding van Milosevic.
„Hij had al lang in Den Haag
moeten zitten. Geen straf is
zwaar genoeg voor hem", zegt
Advija Sehomerovic, die haai
man, zwager en tal van andere
familieleden verloor toen de
Bosnische moslimenclave in
1995 in Servische handen viel.
Fatima Ademovic zegt: „Ik
wens het ergste voor Milosevic.
Ik verwacht de zwaarste straf
voor hem." AP
charisma dat hem aan de macht
hielp.
Veel kijkers maakten ook op
merkingen over zijn kleding.
Onberispelijk pak, gestreken
wit overhemd en een das in de
Servische nationale kleuren.
„Dezelfde das die hij droeg in
1999 toen hij aankondigde dat
de Navo de bombardementen
had gestopt en dat Joegoslavië
de oorlog gewonnen had", weet
Petrovic.
Zijn buurman is het met hem
eens. Ook hebben de twee geen
meningsverschillen over de ka
rakteristieke houding van Milo
sevic toen hij de aanklacht aan
hoorde. Linkerarm vooruit,
rechterarm op de knie en half
gedraaid op zijn stoel. „Zo zat
hij ook als hij belangrijke be
sprekingen had met hoge dele
gaties", zegt Marjanovic. „Hij is
nog steeds een staatsman."
Martelaar
Onzin, vindt Petrovic. Het is
slechts een pose van Milosevic.
„Hij probeert alleen maar de in
druk te wekken, dat de rechters
met een staatsman te maken
hebben. Dat is 'ie nooit ge
weest." De onderwijzer was
nogal verbaasd over de afwezig
heid van advocaten, maar heeft
daarvoor een volledig andere
verklaring. Milosevic wil zich
zelf neerzetten als een marte
laar die veroordeeld wordt voor
de misdaden van een ander. Ad
vocaten trekken alleen maar
aandacht van hem weg.
Petrovic bevindt zich in een
aanzienlijk groter gezelschap
dan Marjanovic. Want terwijl de
uitzending te zien was, begon
nen naar schatting zo'n 15.000
Milosevic aanhangers aan hun
inmiddels dagelijkse demon
stratie, waarbij zij opnieuw
parlementsverkiezingen eisten
omdat de zittende regering in
hun ogen verraad had gepleegd.
Passanten halen hun schouders
op of roepen beledigingen en
verwensingen. De leuze 'Dood
aan Djindjic' (de Servische pre
mier die Milosevic uitleverde)
mag dan bij velen verkeerd val
len, Petrovic kan zich daarover
niet opwinden. „Laat ze maar
schreeuwen," reageert hij. „Als
ze maar vaak genoeg te zien
krijgen hoe hun held zich zelf
belachelijk maakt, stoppen ze
wel. Hun tijd is voorbij." GPD
Zumra (1) and Avdija Sehomerovic, overlevenden van het Srebrenica-drama, zien Milosevic op televisie.
foto DamirSagolj/RTR
door Frans Lindenkamp
De vader van Maxima, Jorge
Zorreguieta, moet vandaag
verschijnen voor een Argentijn
se gerechtelijke waarheidscom
missie die het lot probeert te
ontrafelen van ruim tweedui
zend Argentijnen die tijdens de
militaire dictatuur (1976-1983)
in de regio La Plata zijn verdwe
nen. De dagvaarding is een di
rect uitvloeisel van de getuige
nis eind vorige week van de
moeder van een vermiste doch
ter.
Moeder Matilde Leston
verklaarde tegenover de
waarheidscommissie van het fe
derale gerechtshof in de provin
ciehoofdstad La Plata dat Zor
reguieta eind 1976 geweigerd
had zijn functie van staatssecre
taris van Landbouw te gebrui
ken om bij de junta opheldering
te vragen over het lot van haar
ontvoerde dochter. Haar echt
genoot had daar in een speciaal
onderhoud met Zorreguieta om
„Hij deed absoluut niets, Hij
zette niks in beweging", aldus
de moeder tijdens de hoorzit
ting. Met haar getuigenis onder
graaft de vrouw de woorden van
Zorreguieta in diens openbare
brief van 31 maart.
Daarin garandeerde Maxima's
vader dat hij pas weet heeft ge
kregen van het systematische
moorden en martelen door het
leger na de val van de dictatuur
in 1983.
Het militaire regime heeft dui
zenden mensen de dood inge
jaagd. Voornamelijk jongeren
met linkse sympathieën, zoals
Lidia Amigo. Zij werd volgens
ooggetuigen op 21 december
1976 opgepakt door een speciale
legereenheid in de buurt van het
faculteitsterrein van de Univer
siteit van La Plata.
Ze zou zijn weggevoerd naar het
concentratiekamp 'La Cacha'
buiten de stad. Sindsdien is
nooit meer iets van haar verno
men.
Ten einde raad
Volgens de moeder heeft haar
echtgenoot Alberto Amigo na de
verdwijning van Lidia ten einde
raad bij Maxima's vader aange
klopt om hulp. Amigo was
staatssecretaris van Landbouw
tot het moment van de militaire
staatsgreep op 24 maart 1976.
Hij moest het veld ruimen, om
dat hij in deze politieke functie
benoemd was door de regering
van de ten geval gebracht pero-
nistische president Isabel Pe-
ron.
Zorreguieta volgde Amigo vrij
wel direct na de staatsgreep op.
Hij was tot dan toe voorzitter
van de invloedrijke Sociedad
Rural. Deze organisatie van
grootgrondbezitters verwel
komde de coup als de enige uit
weg uit de politieke en economi
sche chaos.
Zorreguieta weigert te reageren
op zijn dagvaarding. Ook Lidia
Amigo's moeder Matilde geeft
geen interviews. „Alles wat ik te
vertellen had, heb ik uit de doe
ken gedaan op de hoorzitting."
Daarin vertelde zij dat haar
man toch op het ministerie is
blijven werken om nog invloed
te kunnen uitoefenen op het
beleid. Dit ondanks zijn degra
datie. „Maar toen hij tot de con
clusie kwam dat Zorreguieta
absoluut niks voor onze dochter
wilde betekenen, stapte hij op."
In circa tien Argentij nse provin
ciehoofdsteden functioneren al
enige tijd waarheidscommis
sies. Die in La Plata buigt zich
over het grootste aantal vermis
singen en is ingestel d op verzoek
van de Permanente Assemblee
voor de Mensenrechten in die
stad.
Getuige
Zorreguieta wordt opgeroepen
in de hoedanigheid van getuige.
De dagvaarding heeft geen en
kele juridische consequentie.
Schendingen van de mensen
rechten ten tijde van de dicta
tuur zijn afgedekt door twee
wetten. De Wet Punto Final
(Punt Uit) van eind 1986 stelt ie
dereen vrij van vervolging die
niet vóór 22 februari 1987 in
staat van beschuldiging is ge
steld.
De iets later aangenomen Wet
op de Verplichte Gehoorzaam
heid dekt het lagere militaire
kader af. Dat kan zich beroepen
op het feit dat bevelen van ho
gerhand zijn opgevolgd.
Zorreguieta hangt niks boven
het hoofd. Ook al wordt hij er
morgen van beschuldigd, ver
zuimd te hebben hulp te bieden.
Zolang rechters de legitimiteit
van beide wetten niet betwis
ten, blijven ze van kracht. De
verdiensten van de commissie
stoelen met name op het open
bare karakter ervan. Voor nabe
staanden van slachtoffers kan
de 'morele veroordeling' van
beulen en collaborateurs van
het militaire regime een opluch
ting betekenen. GPD
Mirjana bij één van de dagelijkse bezoeken die ze bracht aan Slobodan in de Belgradose gevangenis, foto Koca Suleymanovic/EPA
Vrouw Joegoslavische ex-leider mag mogelijk naar Scheveningen
door Erik Beijen
Als de Europese Unie met de hand over
het hart strijkt en het reisverbod te
gen de familie Milosevic opheft, dan kan
Mirjana Markovic, beter bekend als Mira,
in de toekomst in Scheveningen rondlo
pen. Zo niet, dan moet hij het stellen zon
der de fysieke aanwezigheid van de vrouw
die vele waarnemers beschouwen als de
macht achter de troon van het bewind dat
jarenlang dood en verderf zaaide op de
Balkan.
Alleen het Joegoslavië-Tribunaal kan een
persoonlijk bezoek van Mira (59) aan
Slobodan mogelijk maken. De EU zal
slechts op verzoek van het tribunaal het
reisverbod opheffen, zei een diplomaat.
Tot dan zal 'Slobo' het moeten doen met
telefonisch contact. Het eerste telefoontje
uit de familieresidentie in Belgrado naar
Schevingen was afgelopen vrijdag.
Mirjana en Slobodan waren en zijn een
onafscheidelijk paar. Milosevic' mars
naar de top was niet mogelijk geweest
zonder de steun van de gestaalde Mirjana.
Een biograaf noemde haar 'de machtigste
vrouw uit de Servische geschiedenis'.
Haar gedrag, en dat van de twee kinderen
Marija (1965) en Marko (1974), staat in
schril contrast met de saaiheid van Milo
sevic. De meestal in het zwart geklede Mi
ra wordt in Belgrado 'de rode heks' ge
noemd, een verwijzing naar haar
orthodox marxistische achtergrond. Een
bloem in het haar was haar handelsmerk,
maar van deze frivoliteit ziet zij nu af.
Mira werd in 1942 tijdens de partizanen-
oorlog door haar jonge en ongetrouwde
moeder Vera Miletic in het bos ter wereld
gebracht. Vera werd in 1944 door de Duit
sers terechtgesteld. Mira's vader en oom
waren vooraanstaande leden van Tito's
partizanenleger. Van deze connecties
maakte zij later dankbaar gebruik. Milo
sevic leerde de intussen volbloed-commu
niste kennen op een bijeenkomst van de
communistische jongerenbeweging in
1958. Slobo en Mira gingen samen in Bel
grado studeren, waren sindsdien onaf
scheidelijk en trouwden in 1965.
Mira, inmiddels hoogleraar sociologie,
groeide uit tot een machtsfactor in Servië.
Ze schreef krantenartikelen die door Bel-
grado-watchers werden gespeld omdat
die vaak een voorbode bleken voor poli
tieke veranderingen en ontslagen. De Ser
vische premier Djindjic zei onlangs dat
Mira mogelijk ook betrokken is bij enkele
van de politieke moorden die werden ge
pleegd toen het regime op zijn laatste be
nen liep.
Markovic had haar eigen politieke partij,
Eenheid van Joegoslavisch Links (JUL),
die gelieerd was aan de socialistische par
tij van Slobodan. Bij de verkiezingen van
eind vorig jaar lieten de kiezers haar als
een baksteen vallen. JUL kreeg geen en
kele zetel in het parlement.
Zij haalde haar man in 1987 over het com
munisme vaarwel te zeggen. Naar ver
luidt was het ook Mira die Milosevic ervan
overtuigde, dat Joegoslavië de verwoes
tende Navo-bombardementen kon over
leven die Belgrado moesten dwingen het
leger weg te halen uit Kosovo. Dat bleek
een forse misrekening.
Ondanks de marxistische en nationalisti
sche retoriek die Mira spuide, maakten
zoon Marko en dochter Marija dankbaar
misbruik van de macht van hun ouders om
zich onbeschaamd te verrijken. De nieu
we autoriteiten zeiden onlangs al ruim
twee miljard gulden te hebben opge
spoord die illegaal het land was uitge
smokkeld.
Zoonlief Marko reed dure auto's in de
prak, bezat pizzeria's, taxfree winkels,
een disco en een pretpark. Die disco en het
pretpark moesten wegens gebrek aan be
langstelling worden gesloten. De winkels
werden na de val van Slobodan vorig jaar
oktober door de razende bevolking kort
en klein geslagen. Zijn echte rijkdom
haalde hij uit de smokkel van benzine en
sigaretten. Marko vluchtte overhaast het
land uit, volgens geruchten uit angst voor
de wraak van de Joegoslavische maffia,
die na de val van zijn vader met hem wilde
afrekenen. Aangenomen wordt dat hij
zich ophoudt in Rusland of een van de
voormalige sovjetrepublieken.
Wapens
Marija liep binnen, doordat zij belangen
had in de im- en export van Joegoslavië.
Zij heeft een voorliefde voor wapens, die
ze demonstreerde toen de politie in april
haar vader kwam ophalen uit de familie
villa. Ze opende met haar pistool het vuur
op de politieauto's toen die met Slobodan
wegreden. Als Mira toestemming krijgt
Milosevic in zijn cel op te zoeken, zal zij
dat slechts met de grootste weerzin doen.
Zij gruwt van het Joegoslavië-Tribunaal
en noemt het een 'spitsvondig surrogaat'
voor de crematoria en concentratiekam
pen van de nazi's uit de Tweede Wereld
oorlog. ANP
Extra belasting
De regering houdt vast aan
het voornemen in totaal 250
miljoen extra belasting op te
leggen. Volgens minister
Lieftinck van Financiën zijn
de extra opbrengsten abso
luut noodzaak, mede uit eco
nomisch oogpunt. Volgens
Lieftinck zijn er nog groepen
waarvan men best een extra
offer kan vragen.
Bezuinigen
Goes moet bezuinigen op de
begroting van 1951. Gedepu
teerde Staten lieten het col
lege van B en W per brief we
ten dat de gemeente door het
begrotingstekort verschil
lende zaken op haar verlang
lijstje moet laten vallen.
Vissers emigreren
De Sch. 77 van de gebroeders
Blok uit Scheveningen heeft
een geslaagde proeftocht ge
maakt op de Westerschelde.
De broers zijn van plan met
him ij zeren kotter naar West-
Indië te varen en daar de
trawlvisserij te gaan beoefe
nen op redsnappers, een
soort kabeljauw met rode
rug.
Originele ets
Een inwoner vanMiddelburg
vond bij toeval op de zolder
van zijn woning een ets van
Rembrandt, voorstellende
het sterfbed van Maria. Des
kundig onderzoek moet uit
wijzen of de ets door Rem
brandt zelf is afgedrukt.
Uitgever:
J C. Boersema
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vllsslngen
Tel. (0118) 484000
Fax (0118)470102
E-mail. redactie@pzc nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118) 484000
Fax. (0118)470102
E-mail. redwalch@pzc nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax. (0113)273030
E-mail: redgoes@pzc nl
Terneuzen: Axelsestraat 16
Postbus 51
4530 AB Terneuzen
Tel (0115)686000
Fax (0115)610724
E-mail redtern@pzc nl
Hulst: s Gravenhofplein 4
4561 AJ Hulst
Tel (0114) 373839
Fax (0114)373840
E-mail. redhulst@pzc nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax (0111)454657
E-mail. redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8 00 tot 17 00 uur
Zierikzee, Goes en Hulst:
8.30-17 00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8 00 tot 10.30 uur
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener NV
Internet: www pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231 of maandag
t/m vrijdag, op de kantoren
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 13 30 uur:
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur
Tel (0118)484000
Fax(0118) 470100.
Abonnementen
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van 1,65 0,75)
per maand' 39,45 17,90
per kwartaal, 107,50 48.78
per jaar ƒ409,50 185,82
Voor toezending per post geldt
een toeslag. E-mail: abo@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk
maandag t/m vrijdag: 2,00 0,91
zaterdag: 3,00/1,36
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen.
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd
bij de advertentieorderafdeling
Tel: 0118-484321
