Huisarts moet
in
basisverzekering
Hartstichting en hersenprof
in clinch over belang sporten
Claims reizigers
kosten NS tot nu
toe twee miljoen
Gebruik antidepressiva gegroeid
Prinses Margarita
trouwt in stilte
^linister Borst negeert advies SER
Cabinet eens
over Strafhof
n Den Haag
Wethouders gaan flink meer verdienen
Dam ingewijd met ontbijt
Jonge bromfietser kijkt niet uit
Kamer opent deuren voor publiek
Nieuw controlesysteem Schiphol
Marek schrijft Boekenweekessay
Waailichten op IJsselmeer
j
Ministers voor meer meters
tussen boerderij en natuur
Vol goede moed
Delftenaar snijdt
vrouw keel door
Milieu-inspectie
eist ruiming van
asbest uit schip
zaterdag 30 juni 2001
fan onze redactie binnenland
)EN HAAG - Minister Borst
an Volksgezondheid wil de
luisarts standaard in de toe-
fomstige basisverzekering. Dat
aeldden kringen in Den Haag
jsteren. Daarmee gaat Borst in
egen een onderdeel van het ad-
ies van de Sociaal-Economi-
che Raad (SER). Die wil dat
aensen ook kunnen kiezen voor
en verzekeringspakket waarin
;een huisarts zit.
'oor het door de SER geadvi-
eerde kleine pakket zouden
aensen minder premie betalen,
fel zou de huisarts zijn verwijs-
unctie houden, wat inhoudt dat
EN HAAG - Het kabinet is het
steren eens geworden over de
efinitieve vestigingsplaats van
et Internationaal Strafhof.
et Strafhof komt op het terrein
de Alexanderkazerne in
)en Haag.
ok zijn de ministeries van De-
ensie en Buitenlandse Zaken
mit wie voor welke kosten
aoet opdraaien. Hoeveel geld er
.xact mee is gemoeid, blijft
ooralsnog onduidelijk,
luidelijk is wel dat Den Haag
aecht de 'juridische hoofdstad
ran de wereld' is, onderstreepte
jremier Kok na de wekelijkse
ninisterraad.
i juni 1998 werd Den Haag' tij-
ens een VN-conferentie in Ro-
ae aangewezen als thuisbasis
oor het Strafhof. De Verenigde
aties en Nederland betalen er-
an mee.
et Internationaal Strafhof
noet wereldwijde bevoegdheid
injgen voor de berechting van
'3 zwaarste misdrijven, zoals
moeide, misdaden tegen de
menselijkheid en oorlogsmisda
ad ANP
mensen die naar de specialist
moeten eerst een verwijsbrief
bij de huisarts halen. De SER
stelde dat de huisaits hierdoor
toch zijn centrale rol in de ge
zondheidszorg behoudt.
Van meet af aan is er verzet ge
weest tegen dit onderdeel van
het SER-advies. De Landelijke
Huisartsenvereniging (LHV)
noemde het 'een historische ver
gissing' als de huisartsenzorg in
de toekomst niet meer stan-
daard te verzekeren is. De orga
nisatie wees er op dat huisartsen
verreweg de meeste hulpvragen
zelf afhandelen.
Ook een meerderheid van de
Tweede Kamer toonde zich eer
der al bezorgd over dit SER-
voorstel. Borst zelf had zich er
nog niet duidelijk over uitge
sproken.
De afgelopen maanden heeft zij
vele besprekingen gehad over
het nieuwe verzekeringsstelsel
met de meest betrokken minis
ters. De bewindsvrouw stuurde
haar plannen voor een nieuw
basisstelsel gisteren naar het
kabinet, dat er volgende week
over zal praten.
Chauffeur
Gisteren werd al in het kabinet
gesproken over een regeling die
de onregelmatige diensten van
huisartsen minder zwaar moet
maken. Het kabinet stelde dat
huisartsen voor hun avond-,
nacht- en weekeinddiensten de
beschikking moeten kunnen
krijgen over een auto met chauf
feur. Ook krijgen zij op die tijd
stippen ondersteuning van een
assistent of verpleegkundige.
Met de maatregel wil de rege
ring de beschikbaarheid van
medische zorg 's avonds en in
het weekeinde waarborgen. Het
is nog onduidelijk op welke wij
ze dat plan precies gefinancierd
zal worden.
De huisartsen hadden een bete
re regeling voor de nachtdien
sten geëist, onder meer tijdens
de landelijke stakingen begin
meiHet werk van de artsen is de
laatste jaren steeds zwaarder
geworden, vooral omdat pati
ënten steeds vaker bij nacht en
ontij een beroep op hen
doen.ANP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Wethouders
gaan bijna evenveel verdienen
als burgemeesters. Ook in
kleinere gemeenten, waar ze
in deeltijd werken, wordt de
beloning van wethouders ver
hoogd. In totaal krijgen de lo
kale bestuurders 30 miljoen
extra te besteden. Het kabinet
heeft dit gisteren besloten.
De Vereniging van Neder
landse Gemeenten' (VNG)
noemt de salarisverhoging
voor wethouders 'een eerste,
belangrijke stap.' De organi
satie had er bij minister De
Vries van Binnenlandse Za
ken op aangedrongen de sala
rissen nog verder te verhogen.
Op verzoek van de gemeenten
heel't De Vries laten onderzoe
ken of de huidige beloning
voor wethouders wel overeen
komt met de zwaarte van hun
functie. De conclusie luidde
dat een bijstelling van de sala
rissen noodzakelijk was. Vol
gens het kabinet is dat nodig
om de wethoudersfunctie met
het oog op de komende ge
meenteraadsverkiezingen
aantrekkelijker te maken.
Over de vraag wie voor de be
nodigde 30 miljoen moet op
draaien, gaat minister De
Vries nog overleggen met de
VNG. GPD
Binnenstadbewoners aan het gratis ontbijt op de Dam.
foto Robbert Slagman/ANP
van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - Honderden
Amsterdammers aan een mega-
ontbijt op de Dam. Ochtend
gymnastiek onder leiding van
Angela Groothuizen, aubades
en suiker strooien als teken van
gastvrijheid.
Gisteren is het nationale plein
van Nederland officieel in ge-
bruik genomen. Bijna een jaar
was het een grote bouwput.Van
een chaotisch verkeersplein
waar auto's, trams, fietsers en
voetgangers door elkaar heen
krioelden, is de Dam veranderd
in een groot en overzichtelijk
verblijfsplein. Het plein is nu
voornamelijk voor de voetgan
gers.
Zo'n drie miljoen Portugese ar
duinkeitjes waren nodig om het
plein over de volle lengte en
breedte te plaveien. Om de Dam
met het Koninklijk Paleis en
Nationaal Monument meer al
lure te geven, mocht het straat-
meubilair niet concurreren met
de omgeving. Ontwerper Simon
Sprietsma wilde vooral eenheid
en rust in het materiaalgebruik.
Zo kwamen er gepolijste gra
nieten banken met daarin dam
borden.
Inmiddels klinkt al weer de eer
ste kritiek. De tramrails zijn zo
goed weggestopt tussen de kei
tjes, dat voetgangers worden
overdonderd door trams. Ze
brapaden zijn nauwelijks te
vinden. De metamorfose van de
Dam kostte dertig miljoen gul
den. GPD
LEEUWARDEN - Onoplettendheid is de meest gemaakte
fout van jonge bromfietsers. Zij kijken te laat of in de verkeer
de richting. Dat blijkt uit een experiment dat eind vorig jaar
door Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveilig
heid (SWOV) onder 76 jonge bromfietsers uit Leeuwarden en
omgeving is gehouden.
Een praktijkopleiding van zestien uur voor jonge bromfiet
sers (zestien en zeventien jaar) verhoogt hun rijvaardigheid
aanzienlijk. Zonder praktijkopleiding slaagt slechts 4 pro
cent van de bromfietsers voor de rijproef. Met rijopleiding
slaagt 44 procent. GPD
DEN HAAG - De centrale hal van de Tweede Kamer, de Sta-
tenpassage, wordt mogelijk opengesteld voor het publiek.
Het Presidium van de Kamer, het dagelijks bestuur, onder
zoekt die mogelijkheid op verzoek van Kamervoorzitter Van
Nieuwenhoven. Zij is, anders dan haar voorganger Deetman,
voor een beleid van 'open deuren'.
Bij het ontwerp van de Tweede Kamer was architect Pi de
Bruin er al vanuit gegaan dat publiek vrij de brede lange gang
op de begane grond zou kunnen in- en uitlopen. Maar Deet
man vreesde problemen met de beveiliging en het schoonhou
den van de natuurstenen vloer.
Een meerderheid van de Tweede-Kamerleden zelf steunt het
idee de Statenpassage open te stellen, al vinden zij wel dat de
veiligheid moet worden gegarandeerd. GPD
SCHIPHOL - De Koninklijke Marechaussee op Schiphol con
troleert vanaf vandaag de handbagage van reizigers voortaan
direct na de paspoortcontrole. Tot nu toe gebeurde dat meest
al bij de gate, vlak voor het instappen in een vliegtuig.
Door de nieuwe werkwijze ontstaat achter de paspoortcon
trole een 'clean area', dat begint bij het belastingvrije winkel
gebied.
Schiphol stelt dat de gecombineerde paspoort- en veilig
heidscontrole goed is voor het naleven van de vertrektijden
van vliegtuigen. „En er zijn minder wachtmomenten voor de
passagiers." ANP
AMSTERDAM - De mysterieuze schrijver Marek van der Jagt
gaat het essay schrijven van de 67ste Boekenweek, volgend
jaar. Dat heeft de organisatie van de Boekenweek gisteren be
kendgemaakt. Het werk zal gaan over de liefde, want dat is
het thema van de week. Algemeen wordt aangenomen dat
achter de naam Van der Jagt een andere schrijver schuilgaat.
Meestal wordt schrijver Arnon Grunberg in verband ge
bracht met Van der Jagt. ANP
LELYSTAD - Het IJsselmeer krijgt een systeem van waailich
ten, dat watersporters moet waarschuwen voor naderend
noodweer. De sterke lampen komen op masten bij jachtha
vens te staan. Ze worden centraal bediend door een medewer
ker van Rijkswaterstaat,
Langs de IJsselmeerkust zijn tien waailichten nodig. Hoorn,
Medemblik en Monnickendam beginnen er volgend jaar mee.
De Friese en Flevolandse jachthavens wachten nog af.
Als er noodweer nadert, dan knipperen de lichten, die op een
afstand van tien kilometer zijn waar te nemen. Schippers we
ten dan dat ze zich moeten voorbereiden op zwaar weer. Zet
het noodweer door, dan knipperen de lichten opnieuw, maar
dan sneller. GPD
m onze redactie binnenland
OEN BOSCH - Het gebruik van
antidepressiva in Nederland is
let afgelopen jaar met zo'n 20
irocent gestegen. Dat blijkt uit
jegevens van het College voor
Zorgverzekeringen. In totaal
verbruikten ziekenfondsverze
kerden in 2000 voor 257 miljoen
gilden aan antidepressiva, voor
91 miljoen gulden aan kalme
ringsmiddelen en voor 84 mil
joen gulden aan slaapmiddelen.
Farmacoloog T. de Vries, hoog
leraar aan de Vrije Universiteit
Amsterdam, noemt cle groei
zorgwekkend. „Het zou goed
zijn als er een onderzoek komt
naar de oorzaak van deze enor
me groei. Daar moeten maat-
Ivan onze redactie binnenland
UTRECHT - De Nederlandse
Spoorwegen hebben sinds de in
voering van de 'geld terug bij
vertraging'-regeling medio fe
bruari dit jaar, wekelijks 10.000
claims van vertraagde reizigers
ontvangen. Dat heeft het bedrijf
2,25 miljoen gulden gekost. Tot
en met 15 mei zijn in totaal
150.000 claims ontvangen. Dat
bebben de NS gisteren bekend
gemaakt.
In dit aantal zijn de claims voor
de chaotisch verlopen Konin
ginnedag en de drie stakingsda
gen in april, niet of gedeeltelijk
verwerkt. Volgens een woord
voerstervan de NS worden deze
claims grotendeels bij NS Klan
tenservice afgehandeld, de 'ge
wone' vertragingsformulieren
gaan naar de zogenoemde afde
ling 'refund' (geld terug).
Verder hebben de reizigers die
vertragingen hebben opgelopen
op die dagen of helemaal geen
trein konden nemen, nog tot
eind juli de tijd om claims in te
dienen. De NS weten niet hoe
veel claims hiervoor nog worden
ingediend. Eind mei stelden de
NS dat er nog 'bakken vol'
claims lagen, ook nu komen nog
steeds claims binnen die betrek
king hebben op deze dagen.
De NS hebben 'nog geen indica
tie' over het aantal claims van
na 15 mei. „Wellicht dat dat er
meer zijn", aldus een woord
voerster. Het is ook nog niet be
kend wanneer de NS daar meer
duidelijkheid over kunnen ge
ven.
Via de 'gewone' geld-terug-re-
geling heeft 60 procent betrek
king op vertraging van tussen
een halfuur en een uur, de overi
ge 40 procent van de reizigers
had te maken met een vertra
ging van een uur of meer. Voor
vertragingen van minder dan
een halfuur, bestaat geen rege
ling. ANP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - De ministers
Pronk (Milieu) en Brinkhorst
(Landbouw) willen toch een
groeistop voor alle veehouderij
en op 500 meter van bos- en na
tuurgebieden. De ministers ne
geren daarmee een motie van de
Tweede Kamer, die de afstand
bad beperkt tot 250 nieter.
Dat blijkt uit een wetsvoorstel
dat Pronk en Brinkhorst giste
ren naar de Tweede Kamer heb
ben gestuurd. De minister zet
ten in op de groeistop omdat het
vee ammoniak uitstoot. Dit is te
schadelijk voor de natuur. De
schappelijke en sociaal-psychi
sche redenen voor zijn. Het
probleem zit hem zeker niet in
het geld.
Ook directeur R. Seldenrijk van
de Nederlandse Patiëntenver
eniging vindt de stijging opmer
kelijk. „Het is een trend die wel
heel sterk doorzet. Het kan erop
duiden dat onze samenleving in
een cultuursituatie is geraakt
die voor de burgers erg moeilijk
is. Bij de psychiatrie nemen de
zorgvragen toe. Niet alleen gaan
steeds meer mensen 'door hun
hoeden', ze zakken er steeds
ernstiger doorheen. Het moet
een serieus punt van aandacht
zijn dat verder gaat dan alleen
de gezondheidszorg."
G. van Gemert, manager Zorg
van de Geestelijke Gezond
heidszorg (GGZ) Nederland
vindt de grote stijging van de
voorgeschreven antidepressiva
juist een positieve ontwikke
ling. „Dit wil zeggen dat depres
sies beter worden herkend -
vooral bij ouderen - en dat er va
ker een fatsoenlijke behande
ling plaatsvindt. Van huisartsen
is bekend dat zij in het verleden
veel te weinig antidepressiva
voorschreven. De laatste jaren
is er voor hen veel bijscholing
geweest en dat heeft blijkbaar
gewerkt." GPD
KERKDRIEL - Medewerkers van chrysanten
teler Nico van Wijk zetten een nieuwe kas op.
In de Bommelerwaard zijn momenteel tien be
drijven bezig met nieuwbouw van kassen van
drie tot zes hectare voor de teelt van chrysan
ten. De bedrijven laten zich niet uit het veld
slaan door de lage prijzen die momenteel voor
chrysanten worden betaald. De export naar
Engeland is door onbekende oorzaak teruglo
pen.
Bovendien worden de telers geconfronteerd
met steeds hogere kosten voor arbeidskrachten
en energie.
foto William Hoogteyling/ANP
groeistop betekent dat bestaan
de veehouderijen niet mogen
uitbreiden en nieuwe zich niet
mogen vestigen.
Het wetsvoorstel moet nog door
de Tweede en Eerste Kamer
worden vastgesteld. De motie
tot kleinere 'ammoniakzones'
was in januari ingediend door
de Kamerleden Oplaat (VVD) en
Meijer (CDA) en door de Kamer
aangenomen met één stem ver
schil. Pronk en Brinkhorst vin
den het echter 'niet opportuun'
om hun voorstel aan te passen in
dit stadium van de procedure.
De ministers zeggen open te
staan voor alternatieven. ANP
door Hélene Schenk
DEN HAAG - Is sport nu wel of niet gezond?
Is het gezonder om aan de buis gekluisterd
te blijven of is het beter om zelf een balletje
te slaan of te schoppen? Diverse deskundi
gen bestrijden elkaar. Zo vindt hersenhoog-
leraar D. Swaab dat het sporten niet bij
draagt aan een langer leven. Voor andere
deskundigen betekent bewegen juist leven.
De Nederlandse Hartstichting en het minis
terie van Welzijn, Volksgezondheid en Sport
verschillen aanzienlijk van mening met
hersenhoogleraar Swaab over het belang
van sporten. Volgens bewegingsdeskundige
F. Bakker van de Vrije Universiteit ligt de
waarheid ergens in het midden. „De stelling
dat sporten gezond is, is net zo ongenuan
ceerd als de bewering van het tegenoverge
stelde."
Swaab beweert dat je beter naar sport kunt
kijken dan het te bedrijven. „Minder bewe
gen leidt tot langer leven." Volgens het mi
nisterie is dit onwaar. „En nog schadelijk
ook", valt de Hartstichting bij. „Bewegen
stimuleert je bloedsomloop en is goed voor
hart en bloedvaten."
Staatssecretaris Vliegenthart van WVS
trekt de komende jaren miljoenen extra uit
om mensen meer aan het sporten te krijgen,
want sporten is volgens haar gezond. Een
woordvoerder van het ministerie verwijst
naar 'stapels onderzoeken' die het bewijs
moeten leveren.
Swaab heeft daarop een visie die te luie, te
dikke, niet in beweging te krijgen Neder
landers als muziek in de oren moet klinken:
„Er is geen reden om aan te nemen dat spor
ten gezond is of dat sporters langer leven."
Als bewijs voor deze stelling wijst hij op een
experiment met vliegen: „Minder bewegen
leidt tot langer leven."
De Nederlandse Hartstichting slaat direct
terug: „We zijn het helemaal niet eens met
professor Swaab. Zijn uitlatingen zijn
schadelijk, want er zijn altijd mensen die na
zo'n uitspraak denken, zie je nou wel, spor
ten is helemaal niet zo gezond."
Swaab is niet onder de indruk van de op
windingbij de Hartstichting. „Ik begrijp die
verontwaardiging niet zo, nee. Er zijn 2,7
miljoen sportblessures per jaar. Daar draai
en hele ziekenhuizen op. En boksen, dat is
ook sport. Daar slaan mensen elkaar Alz
heimer of dementie. Ik zou er niet zo van
overtuigd zijn dat het verstandig is om te
sporten." Hij vindt dat de onderzoeken die
het tegendeel zouden aantonen, niet deu
gen. „De onderzoekstechnieken kloppen
niet." Als er andere methoden van onder
zoek zouden worden gehanteerd, dan zou
volgens Swaab uitkomen dat je beter je
brein kunt trainen dan je lichaam.
Volgens bewegingsdeskundige Bakker is
het een feit dat mensen die actiever leven
minder risico hebben op hart- en vaatziek
ten. Zoals het een wetenschapper betaamt,
belicht Bakker alle kanten van de stelling.
„Als jeniet sport, maar er slechts naar kijkt,
heb je ontegenzeglijk minder kans op een
sportblessure dan als je dat wel doet. Tenzij
je dat vanaf een gammele tribune doet en er
doorheen zakt. Of wanneer je in een suppor
tersruzie verzeild raakt. Elke dag fietsen
naar je werk is ook goed als je werk niet op
tachtig kilometer van je huis ligt. Maar daar
kan iemand weer net zo gemakkelijk tegen
inbrengen dat je beter met de bus naar je
werk kunt gaan, omdat met bussen statis
tisch gezien minder ongevallen gebeuren.
De waarheid is in ieder geval minder simpel
dan beleidsmakers en politici ons willen
doen geloven", aldus Bakker. In afwachting
van de wetenschapper die deze Gordiaanse
knoop ontwart, ligt de bal weer in de mid
dencirkel. GPD
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Prinses Margari
ta de Bourbon de Panne, de
oudste dochter van prinses Ire
ne en prins Carlos Hugo de
Bourbon de Parme, is getrouwd
met E. de Roy van Zuydewijn.
Dat heeft de particulier secreta
resse van prinses Margarita gis
teren bekendgemaakt.
Het burgerlijk huwelijk is al op
19 juni gesloten in Amsterdam.
Dat gebeurde in alle stilte.
Slechts familieleden van het
bruidspaar en enkele goede
vrienden woonden de plechtig
heid bij. De kerkelijke inzege
ning vindt later dit jaar plaats.
Het is niet bekend waar en wan
neer.
Margarita Maria Beatriz de
Bourbon de Parme (Nijmegen,
13 oktober 1972) was onlangs
nog met De Roy van Zuydewijn
te zien op het huwelijk van prins
Constantijn en prinses Lauren-
tien. Van Zuydewijns aanwe
zigheid werd toen gewoon door
de Rijksvoorlichtingsdienst op
een gastenlijst vermeld.
Margarita is het tweelingzusje
van Jaime. Zij is de eerstegebo-
rene van het tweetal. Verder
heeft ze een oudere broer, Car
los, en een jonger zusje, Maria
Carolina, die vorig jaar in de
media nog ten onrechte werd
gekoppeld aan de troonopvol
ger van Spanje, prins Felipe.
Margarita studeerde antropolo
gie in Amsterdam. Ze groeide op
in Nederland, Spanje en Frank
rijk. Haar vader, hertog van het
Italiaanse Parma, gaf haar de ti
tel van gravin van Colorno, een
DELFT - Een 46-jarige vrouw
uit Delft is gistermiddag ver
moord. De verdachte - een 45-
jarige Delftenaar - sneed het
slachtoffer met een groot mes de
keel door. Het misdrijf had
plaats na een handgemeen.
De man en de vrouw hadden
sinds drie weken een relatie. De
vrouw wilde een einde maken
aan de relatie. Volgens persoffi
cier van justitie A. Rijsdorp
vond het slachtoffer de ontwik
keling te snel gaanDe man ging
na de steekpartij zelf naar een
winkel om hulp te halen.
De politie heeft de man in voor
lopige hechtenis genomen. De
politie heeft geprobeerd hem te
verhoren, maar de man was
vooralsnog te emotioneel. GPD
plaatsje in het gebied. Margari
ta, die dankzij de achtergrond
van haar vader ook de titel van
prinses en Koninklijke Hoog
heid kan voeren, werd met haar
broers en zus in 1996 bij Ko
ninklijk Besluit in de Neder
landse adelstand opgenomen.
Haar moeder mag dan wel de
zus van koningin Beatrix zijn,
ze behoort niet tot het Konink
lijk Huis en Margarita dus hele
maal niet. Prinses Irene zag bij
haar huwelijk met Carlos Hugo
af van een toestemmingsproce
dure en verloor daarmee haar
recht op de Nederlandse troon.
ANP
AMSTERDAM - De kapitein
van het schip De Otapan moet
zo snel mogelijk een gespeciali
seerd bedrijf inschakelen om as
besthoudend materiaal aan
boord weg te laten halen. Dat
gebeurt op last van de Inspectie
Milieuhygiëne van het ministe
rie van VROM. Het schip ligt in
de Insteekhaven in Amsterdam-
Noord.
Op het bovendek van het schip
liggen stukken asbest en onge
veer 3000" dichtgeplakte vuil
niszakken met in totaal 26 ton
asbesthoudend materiaal. Het
Openbaar Ministerie stelt sa
men met het Korps Landelijke
Politiediensten een strafrechte
lijk onderzoek in naar de gang
van zaken.
Uit monsters is gebleken dat
zich aan boord van De Otapan
gevaarlijk bruin asbest bevindt.
De vezels kunnen door de wind
en via schoenzolen en kleding
van de bemanning worden ver
spreid. De Otapan ligt al bijna
twee jaar in de Amsterdamse
haven. Het schip 'vaart' onder
Mexicaanse vlag. In het schip is
tot in de bemanningsverblijven
asbestmateriaal losgemaakt
Uit veiligheidsoverwegingen is
besloten de omgeving in een
straal van 200 meter rond de
Otapan af te zetten. Het ver
moeden bestaat dat in een straal
van 25 meter van het schip as
best kan liggen.
De 22-koppige Mexicaanse be
manning en de kapitein zijn van
het schip gehaald. Zij worden
medisch onderzocht. Een feest
van een nabij gelegen bedrijf is
op last van burgemeester Cohen
afgelast. ANP