Zes harinkjes voor 9,08
Wennen aan
nieuwe munt
naast krijgen vaste klanten regelma
tig mailings en magazines of desge
wenst persoonlijk uitleg over de
komende veranderingen.
In de Zeeuws-Vlaamse grensstreek
nemen de banken een bijzondere posi
tie in vanwege hun grote aantal Belgi
sche klanten. Ook zij komen straks
hun franken inwisselen voor euro's.
Om de buitenlandse klanten tegemoet
te komen, kunnen zij een maand lan
ger dan de Nederlanders met hun
briefgeld bij de Nederlandse banklo
ketten terecht.
Volgens woordvoerders van de Rabo-
banken in Sas van Gent en Eede- Aar
denburg staan hun banken echter niet
al te grote veranderingen te wachten.
Ook merken zij nog niets van een ex
tra toevloed aan buitenlands geld in
de richting van hun fillialen.
„Het girale geldverkeer verloopt al in
euro's, dus dat is niks nieuws. De enige
functie die wij eigenlijk verliezen is
het omwisselen van geld, een veran
dering in het chartale geldverkeer. De
klanten van over de grens zullen blij
ven komen, omdat er geen verande
ring komt in de belastingtechnische
voordelen die het parkeren van hun
geld in Nederland met zich meebren
gen", aldus de Sasse functionaris.
„We moeten ons pas zorgen gaan ma
ken als er ook een harmonisatie van
Europese belastingwetgeving zou
plaatsvinden. Die komt er waar
schijnlijk ooit wel eens, maar de intro
ductie van de euro heeft hierop geen
invloed en zal dit proces ook niet be
spoedigen. Het enige waaraan we
twijfelen is of er voldoende capaciteit
aanwezig is om het geld op een vlotte
en adequate manier te kunnen omwis
selen", vult haar collega uit Eede aan.
Steggelen
Meer dan zeventienhonderd uren
werk en vierhonderdduizend gulden
stak de gemeente Veere in de omscha
keling van de gulden naar de euro. Dat
geld is gegaan naar aankoop van kas
sa's, parkeerautomaten en computer
programma's. De gemeente Veere is op
1 januari 2002 klaar voor de euro, zegt
Anne Marie de Vries, hoofd van de af
deling financiën. „Sommige zaken
kun je niet eerder invoeren, omdat je
afhankelijk bent van leveranciers.
Over een aantal dingen zijn we nog
steeds met hen aan 't steggelen."
Drie jaar geleden al verscheen de eer
ste 'startnotitie' over de euro, maar
toch duurde het nog tot vorig jaar voor
serieus werk werd gemaakt met de
omschakeling. „Het liep nog niet, zo
als wij wilden", legt Anne Marie uit.
„Mensen moesten het werk naast hun
gewone werk doen. In eerste instantie
heb je te maken met een bewustwor
dingsproces. Waaraan moet je denken
als je begint. De euro was, zeker in het
begin, iets ongrijpbaars. Je stapt over
naar een andere munt, maar wat bete
kent dat We dachten: zoveel proble
men kim je daar toch niet mee heb
ben."
Echter: belastingprogramma's moe
ten veranderd worden, de financiële
boekhouding vereist aanpassingen,
de parkeerautomaten werken niet
meer, formulieren moeten een euro
tekentje krijgen. „Maar ook: hoe ga je
omrekenen? Pas je je tarieven aan de
euro aan of ga je, wat wij noemen,
technisch omrekenen. Daarbij is de
burger altijd in het voordeel. We moe
ten straks, als mensen na 1 januari
hun paspoort in guldens willen beta
len, terug kunnen geven in euro's.
Waar laat je na 1 januari je guldens.
We hebben de bank gevraagd om wat
extra setjes euro's, zodat we mensen
van dienst kunnen zijn die ons om ex
tra euro's vragen."
Zowel als
De grootste ingreep is vooral intem.
Ambtenaren moeten straks in euro's
denken en niet meer in guldens. Met
dat denken is al begonnen. Raads
voorstellen vermelden sinds maart
van dit jaar het krediet zowel in gul
dens als in euro's. Een
computerprogramma rekent uit hoe
veel 199.663), de nieuwe brand
weerwagen van Zoutelande kost
440.000). De gemeente heeft er ook
voor gezorgd dat haar inwoners alvast
een beetje wennen aan de komst van
de euro. De tarieven van de onroeren
de zaakbelasting stonden in guldens,
maar ook in euro's op het formulier.
Een spannende tijd breekt aan als de
nieuwe software wordt geleverd.
Voorafgaand aan dat moment, wordt
proefgedraaid. Dat gebeurt nog voor
de zomervakantie. In november moet
Veere 'europroofzijn. Voor eventuele
knelpunten rest dan nog een maand.
„Maar op 1 januari", verzekert Anne
Marie, „gaat de knop om." Problemen
verwacht ze niet. „Adviezen hoef ik
nu al niet meer terug te sturen, omdat
mensen vergeten zijn het bedrag in
euro's te vermelden. In de organisatie
heb ik totaal geen weerstand gemerkt.
Je moet er gewoon mee aan
de slag gaan. Als je voor een berg
staat, hik je daar misschien tegenaan.
Maar als je gaat klimmen, wordt 't
best wel leuk."
Bijdragen van: Jacob Hoekman,
Famke van Loon, René van Stee en Ab
van der Sluis
De euro komt er aan. Vanaf
morgen (1 juli) Worden on
dernemers geacht de prijzen van
hun produkten zowel in guldens
als in euro's aan te duiden. Met in
gang van 1 januari van het vol
gend jaar kan in Nederland en in
elf andere landen van de Europese
Unie betaald worden met euro
munten en eurobankbiljetten.
Vanaf 28 januari is het definitief
gedaan met de gulden. Hoe staat
het er mee? Een rondgang door de
provincie. Langs winkel en
marktkraam, langs bank en eet
huis. En: hoe bereidt een gemeente
zich voor op de komst van de euro?
„Als je voor een berg staat, hik je
daar misschien tegenaan. Maar
als je gaat klimmen, wordt 't best
wel leuk."
Zes harinkjes, meneer? Dat is dan
twintig gulden ofwel 9,08 euro. M.
Merk van vishandel Sjaak Merk uit
Breskens heeft geen enkele moeite
met het omrekenen van guldens naar
de nieuwe munteenheid. Zonder ha
peringen rekent hij zijn klanten het te
vereffenen bedrag in drie verschillen
de valuta's voor. Indien gewenst kun
nen ze hun wisselgeld in guldens of
Belgische franken terugkrijgen. Ook
draait Merk z'n hand niet om voor het
gedeeltelijk afrekenen in beide valu
ta's.
„Of iedereen er zo makkelijk mee om
gaat, weet ik niet, maar bij ons ver
loopt alles eigenlijk heel vlot. In een
grensstreek als de onze zijn we na
tuurlijk al jaren gewend om met gul
dens en franken te werken en te reke
nen. Een derde munt kan er gerust nog
bij", vertelt Merk vanachter zi]n ha-
ringkraam op de markt in Temeuzen.
Merk verwacht wel enige chaos als de
introductie van de nieuwe munt een
feit is. Omdat hij zich er terdege op
heeft voorbereid, verwacht hij zelf
daarentegen weinig problemen. Ook
de prijzenbordjes van de marktkraam
geven al vanaf het begin van het jaar
de prijzen in drie valuta's aan. „In het
begin zullen we er weieens een enkele
eurocent naast zitten, maar daar zul
len de meeste klanten niet over val
len", verwacht Merk.
Merks' collega-marktkramer J.
Dirckx van de gelijknamige groenten-
kraam uit Baarland is minder posi
tief. Hoewel ook hij denkt dat de am
bulante handel zich redelijk tot goed
heeft voorbereid op de komst van de
euro, voorziet hij desondanks grote
problemen. En dan niet zozeer van
wege het afronden van prijzen naar
boven of beneden en de herintroduc
tie van de cent, maar door heel andere
zaken.
„Een cent -een eurocent welismaar-
teruggeven, dat maakt niet zo veel uit.
De enorme toeloop van klanten die
hun laatste Nederlandse of Belgische
muntgeld bi] mij dumpen of met brief
geld een kleinigheid kopen om euro
munten te bemachtigen, dat wordt
een probleem. Hierdoor blijven we ze
ker tot 28 januari (vanaf die datum
kan alleen met euro's worden betaald)
een wisselkantoor en moet je nog we
ken een vrachtwagen met kleingeld
meenemen. Dat is dus echt niet te
doen", aldus Dirckx.
Dubbele kassa's, een extra rekenma
chine of prijzenborden in meerdere
valuta's moeten de verwachte proble
men volgens Dirckx enigszins onder
vangen. Dé oplossing voor een soepele
overgang naar de euro weet hij echter
niet zo gauw te verzinnen. „Nee, niet
echt. Of ja, toch wel: die hele euro niet
invoeren en het bij onze oude ver
trouwde gulden houden."
J. Ras van Textielhandel Malanda uit
Terneuzen had liever gezien dat ieder
een enige tijd van tevoren euro's in zijn
of haar portemonnee had gekregen.
Het wisselprobleem zou volgens hem
dan niet op zijn bordje terechtgeko
men zijn. Ook zou hij geen risicovolle
voorzorgsmaatregelen moeten tref
fen. „Vooral voor ambulante hande
laars is het risico simpelweg te groot
om veel wisselgeld achter de hand te
houden. Je nodigt dan als het ware uit
zaterdag 30 juni 2001
Medewerkers van De Nederlandse Bank scheppen euromuntstukken in sorteermachines foto Marcel Antonisse/ANP
Valutawisselmachines worden straks overbodig foto Pieter Honhof
om beroofd te worden", licht Ras toe.
Hij voorspelt eveneens omzetverlies
vanwege de introductie van de euro.
„Want je gelooft toch zeker niet dat
een klant het geduld op kan brengen
om even langer te wachten dan nor
maal als we ons helemaal staan suf te
rekenen of in de war raken bij het te
ruggeven van wisselgeld?"
Rekenmachientje
Aan de andere kant van de Wester-
schelde, voor het stadhuis in Goes,
staat Ko Drop met zijn snoepkraam.
De wijngomsleutels, amandelbonen
en rum-whippers worden nog gewoon
in guldens aangeboden. De eigenaar
(„zeg maar Ko Drop") denkt op tijd de
dubbelprijzen ingevoerd te hebben.
„Dat komt wel goed. Ik heb maar een
paar verschillende prijzen. Maandag
pak ik een rekenmachientje en een
viltstift en dan schrijf ik de nieuwe
prijzen er zo bij", zegt hij, wijzend op
de kartonnen bordjes die in de snoep-
bakken staan.
Een groot bord voor eet- en pannen
koekhuis De Steenen Brug schreeuwt
dat een kop koffie met moorkop of
tompouce naar keuze nog steeds f6,25
kost. Ook op de menukaart zijn nog
geen euro-aanduidingen te vinden.
„Maar dat duurt niet lang meer", zegt
eigenaresse T. Schrooten. „Ik heb alle
prijzen al in de computer gezet. Ik
moet ze alleen nog even uitdraaien."
De uitbaatster weet nog niet hoe ze ra
re afrondingen zal aanpakken. „Ik
heb nu de prijzen alleen omgezet. Ik
moet nog kijken wat ik met vreemde
bedragen doe. "Dat zal rap moeten ge
beuren: ze wil haar pannenkoeken in
ieder geval vanaf maandag dubbel ge
prijsd aanbieden.
Net als veel andere landelijke winkel
ketens heeft de Free Record Shop een
vast beleid voor de overschakeling op
de euro. „We zijn er al een half jaar
mee bezig", zegt V. Brandic, verkoper
in het Goese filiaal. De talloze cd's en
video's in de rekken hebben vrijwel
zonder uitzondering twee prijzen op
de sticker: boven het guldenbedrag en
onder de euro's. „En vanaf volgende
week komen er nieuwe stickers. Dan
staat de euro boven", weet Brandic te
vertellen.
Koopje
Nurfünfzig gulden, brengt een jonge
bezoekster van Renesse haar vriendin
op de hoogte van de prij s terwijl ze een
broek uit het rek plukt. De twee win
kelende vriendinnen weten
onmiddellijk dat het om een koopje
gaat. Omrekenen naar hun eigen
Duitse marken is niet nodig. Op de
europrijs, die ook op het label is bijge
drukt, wordt al helemaal geen
acht geslagen. En zij zijn niet de eni
gen. „De D-mark en de Nederlandse
gulden zijn bijna gelijk in waarde.
Zo reken ik ook, en dan ben dus
nog voordeliger uit ook omdat de
mark eigenlijk iets meer waard is",
legt een toerist uit Mülheim uit.
Dat Duitse vakantiegangers weinig
moeite met de Nederlandse valuta
hebben merkt het personeel van het
Delta Warenhuis aan de Hoge Zoom
dagelijks. In de winkel kunnen Duit
sers net als bij meer ondernemers in de
Schouwse badplaats, met hun eigen
marken betalen, maar vaak hebben ze
'gewone' guldens in hun portemon
nee. Veel Duitse vakantiegangers
hebben het idee dat de introductie van
de euro het reizen een stuk gemakke
lijker zal maken. Wisselen is niet lan
ger nodig en de valuta-wisselmachine
in - bijvoorbeeld - de Renesser ING-
vestiging, waar Duitse marken en
Belgische franken direct omgezet
kunnen worden in guldens wordt
overbodig. „Nu wordt er zoveel ge
bruik van gemaakt, dat we soms
moeite hebben de machine vol te hou
den. Maar straks wordt die buiten ge
bruik gesteld. Want om bijvoorbeeld
dollars of Engelse ponden te gaan wis
selen, dat is gewoon een te kleine
markt", zegt T. Timmer van de ING
Bank in Zierikzee.
De banken voeren via diverse media al
geruime tijd voorlichtingcampagnes
over de introductie van de euro. Daar
Nederland wordt op tal van manieren op de komst van de euro voorbereid; omrekenschijven, euro-chocolade, euro-snacks
foto's Ruben Oreel