Nederland maandag mkz-vrij
PZC
Weduwen in de Kou klaagt
staat aan bij Europees Hof
Fietsende ministers in gevaar
Top OM bekijkt
foute aanhouding
van asielzoeker
Gimbrère
Profile
Vierduizend blauwe tegeltjes
Minister Brinkhorst beëindigt toezicht in gebied rond Oene
Roken vaak oorzaak blaaskanker
Beloning in zaak aanslag Haanstra
Van Vollenhoven weer thuis
Pronk roept op tot autoloze dag
Venlo wil af van rangeren
Eco-nederwiet het gezondst
Primafoorï
Nederlanders
nipt voor
uitbreiden EU
zaterdag 23 juni 2001
rinorGerlach Hochstenbach
DEN HAAG - „Als justitie zulke
strenge veiligheidsmaatregelen
bij premier Kok neemt, dan
moet er werkelijk iets ernstigs
3an de hand zijn", zegt deEind-
hovcnse veiligheidsdeskundige
Wijnhoven. „Want in Neder
land zijn we gewend dit soort
zaken zoveel mogelijk weg te
sloppen. We onderschatten de
risico's die sommigen lopen."
De minister-president rijdt
sinds deze week in een nieuwe,
gepantserde dienstauto. Dat is
«ebeurd op dringend advies van
ajn veiligheidsmensen en het
aast binnen een algehele ver-
scherping van het veiligheids
beleid rond de premier, die ook
steeds vaker door bewakers
wordt vergezeld.
Met de aanschaf van de auto,
een BMW 740iLA, overschreed
Kok ruimschoots de regels die
normaliter voor d<j kilometer-
prijs van ministeriële dienstau
to's gelden. Zonder morren ging
de Kamer ermee akkoord, in het
besef dat veiligheid best wat
mag kosten.
Voor het WD-Kamerlid J. Nie-
derer is dat niet meer dan lo
gisch. Het advies aan Kok om
zijn oude Ford Scorpio in te rui
len voor een veel veiliger auto,
zal echt 'niet voor niks zijn ge
weest', denkt Niederer.
Naïef
„Lange tijd is in Nederland ge
dacht dat het zo'n vaart niet
loopt. Dat bewindslieden hier
veel minder risico's lopen dan in
landen als de Verenigde Staten.
Maar dat is naïef gedacht.
Waarom zou in Nederland niets
ergs kunnen gebeuren met een
minister? Hier lopen ook psy
chopaten rond."
Bij de Divisie Koninklijke en
Diplomatieke Beveiliging, on
derdeel van het Korps Landelij
ke Politiediensten, spreekt
woordvoerder A. Folgerts van
een toename van het aantal be
veiligingsopdrachten .Anders
dan tien, vijftien jaar geleden,
toen we vrijwel alleen voor de
veiligheid van leden van het Ko
ninklijk Huis en ambassadeurs
zorgden, doen we dat steeds va
ker ook voor anderen, zoals po
litici en officieren van justitie.
Als minister Brinkhorst tijdens
de mond- en klauwzeercrisis
bedreigd wordt, dan komen wij
in actie."
De vraag om persoonsbeveili
ging neemt toe, stelt J. Schobre,
directeur van de Sinvest Securi
ty Group vast, maar in één adem
plaatst hij vraagtekens bij het
nut. „Het is veel beter om eerst
te kijken wat iemand zelf kan
doen aan verhoging van zijn
veiligheid voordat hij body
guards neemt. Belangrijk is dat
iemand de situatie kan inschat
ten waarin hi] het meeste risico
loopt. Wij geven dan ook trai
ningen in het ontwikkelen van
een veiligheidsgevoel." Toch is
het volgens deskundigen goed
dat aan beveiliging meer aan
dacht wordt besteed. „Dat is in
Nederland jarenlang verwaar
loosd", aldus Schobre.
Signaal
„Ik zie nog steeds op het Bin
nenhof ministers op him fietsje
rondrijden", voegt veiligheids
deskundige Wijnhoven eraan
toe. „Dat kan wel een mooi sig
naal zijn, van kijk mij eens spor
tief zijn. Maar ze moeten juist
meegaan met de ontwikkelin
gen. Dat gebeurt te weinig. Hoe
wel ik het toejuich dat in het ge
val van Kok justitie de juiste
maatregelen neemt." GPD
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Nederland is
maandag vrij van mond- en
klauwzeer. Minister Brinkhorst
ian Landbouw beëindigt het
toezicht in het laatste mkz-ge-
bied, rond Oene, met ingang van
de nacht van zondag op maan
dag. Dat betekent dat 's och-
lends de eerste koeien, varkens
en schapen het gebied weer in
mogen.
Dat heeft Brinkhorst gisteren
bekendgemaakt. Vanaf de nacht
van maandag op dinsdag staat
bij ook toe dat vee de regio-Oene
verlaat. Daarmee is de laatste
belangrijke beperking opgehe
ven. In Nederland hebben zich
dit voorjaar totaal 26 besmet-
iingen van mkz voorgedaan. De
=erste was op 21 maart in Olst,
vlakbij Oene. Daarna dook de
besmettelijke dierziekte ook op
Dp de Veluwe en in Friesland.
Uitbetaling
Om het virus te bestrijden zijn
ruim 265.000 dieren gedood bij
bijna drieduizend veehouderij
en. De meeste geruimde boeren
wachten overigens nog op uit
betaling van de vergoeding. De
kosten worden grotendeels be
taald uit het diergezondheids-
fonds, dat vooral bestaat uit bij
dragen van de gezamenlijke
veehouders in Nederland.
Naast de veehouders hadden
ook andere bedrijven last van de
mkz-verboden. Het Centraal
Planbureau schatte de totale
economische schade op drie
miljard gulden.
De mkz-infolijn is gisteren
stopgezet. De afgelopen maan
den werd daar ongeveer een half
miljoen telefonische vragen be
antwoord. Op het hoogtepunt
van de mkz-crisis werkten ze
ventig mensen bij de infolijn.
Het boerengezin Teunissen
verlaat voorgoed Kootwijker
broek. Het peinst niet over te
rugkeer na de grove bedreigin
gen en hardnekkige geruchten
als zou kalvermester Teunissen
opzettelijk mkz hebben laten
uitbreken. „Wij keren niet te
rug. Er is te veel kapot ge
maakt", zegt Rien Teunissen.
Verdachte
Nadat bij Teunissens vee mkz
werd vastgesteld, bleef het we
kenlang onrustig in het dorp.
Hevige rellen braken uit omdat
inwoners twijfelden aan de be
smetting. Boer Teunissen werd
verdacht van opzet. Na bedrei
gingen aan zijn adres ont
vluchtte het gezin eind maart
hals over kop het dorp. Volgens
de politie liep het leven van
vooral Rien Teunissen direct ge
vaar.
Na een verblijf van vier weken
bij familie in Zuid-Afrika huist
het gezin inmiddels bijna een
maand in het Friese gehucht
Terhorne. Alleen de oudste zoon
Evan Teunissen en zijn vrouw
Miranda bleven in Kootwijker
broek achter om de boerderij te
bewaken.
Het gezin heeft vijftien jaar met
plezier in Kootwijkerbroek ge
woond. De ouders en kinderen
waren lid van verscheidene
clubs en hadden er kennissen.
Maar een terugkeer naar Koot
wijkerbroek is uitgesloten. „Ik
ben tussentijds nog wel even te
ruggeweest om de paarden te
voeren, maar dat gaf een heel
raar gevoel. Het is geen thuisko
men meer. Wij hebben geen be
hoefte meer daar te zijn. De
mensen hebben ons als een bak
steen laten vallen."
Het gezin zegt zich weer in Mid
den-Nederland te willen vesti
gen. In Eemdijk kocht Teunis
sen onlangs een stal waar
inmiddels kalveren staan. Teu
nissen wil zijn stallen in Koot
wijkerbroek en het nabijgele
gen Wekerom afstoten. „Ik wil
daar geen handel meer hebben.
GPD/ANP
Boer Rien Teunissen is Kootwijkerbroek ontvlucht en zit nu in Friesland waar hij wat koeien heeft gekocht, foto Marc van der Kort/GPD
MAASTRICHT - Het roken van sigaretten is de belangrijkste
oorzaak van blaaskanker. Daarbij is het aantal jaren dat men
rookt van veel grotere invloed dan het aantal sigaretten. Dit
blijkt uit een studie van de universiteit van Maastricht en
TNO Zeist, waarbij 120.000 Nederlanders vijf jaar lang zijn
gevolgd.
Gisteren promoveerde M. Zeegers op dit onderzoek, dat tot
het grootste ter wereld behoort. Het toont aan dat rokers van
sigaretten drie keer zoveel kans op blaaskanker hebben als
niet-rokers. Mensen die zijn gestopt met roken lopen nog al
tijd twee keer zoveel risico. Bij mannen speelt roken in de
helft van de gevallen een rol bij het ontstaan van de ziekte, bij
vrouwen is dat 35 procent. Het roken van sigaren of pijp dan
wel meeroken lijkt geen rol te spelen.
Wereldwijd staat blaaskanker op de zevende plaats van meest
voorkomende tumoren. GPD
ALKMAAR - Justitie in Alkmaar looft een beloning uit van
25.000 gulden voor de gouden tip in de zaak-Haanstra. De
burgemeester van Stede Broec raakte op 17 april gewond toen
een onbekende man hem van dichtbij in de wang schoot.
Direct na de aanslag, op de oprijlaan van Haanstra's woning
in Grootebroek, formeerde de politie een recherchebijstands
team van twintig mensen. Ondanks oproepen via onder meer
het televisieprogramma Opsporing Verzocht is de dader nog
niet gevonden. ANP
AMSTERDAM - Pieter van Vollenhoven is weer thuis. Hij
keerde gisterochtend terug in Apeldoorn, nadat hij donder
dag in het Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeu
wenhoek ziekenhuis in Amsterdam was geopereerd wegens
huidkanker.
De artsen verwijderden weefsel, dat nader zal worden onder
zocht. ANP
DEN HAAG - Minister Pronk van Milieu roept alle gemeen
ten in Nederland op mee te doen aan een Europese autoloze
zondag. Hij wil dat in elk geval milieugroeperingen worden
geholpen bij het organiseren van activiteiten.
De Europese autoloze dag staat op de agenda voor zaterdag
22 september. De Tweede Kamer heeft eerder ook al opgeroe
pen tot deelname. De dag moet burgers bewustmaken van de
negatieve gevolgen van gemotoriseerd verkeer voor hun leef
omgeving en het milieu.
Transport en Logistiek Nederland (TLN) stelt dat het voor
vrachtvervoerders bijzonder onhandig is als zij op zaterdag
niet kunnen afleveren bij winkels. Een ontheffing is volgens
TLN daarom op z'n plaats. ANP
VENLO - Er komt een onderzoek naar mogelijkheden om het
spooremplacement uit het centrum van Venlo weg te halen.
Dat hebben de gemeente Venlo en Railinfrabeheer afgespro
ken.
Verplaatsing is volgens de gemeente nodig omdat het range
ren van treinen met gevaarlijke stoffen grote risico's voor om
wonenden oplevert. De Venlose verkeerswethouder Freij
(GroenLinks) vreest dat bij een ongeval duizenden doden
kunnen vallen. Volgens de wethouder rijden jaarlijks 13.000
wagons met zeer gevaarlijke stoffen door Venlo.
De helft van het grensoverschrijdende vervoer vanuit Rotter
dam verloopt via Venlo. ANP
doorJaco van Lambalgen
DEN HAAG - Ecologisch ge
teelde nederwiet is het ge
zondst, aldus wetenschappers
van het Trimbos Instituut en de
Jellinek kliniek. Meer dan de
helft van de door hen onder
zochte nederwiet bleek vervuild
met resten bestrijdingsmidde
len. Die zijn niet gevaarlijk voor
de gebruikers, maar het gif kan
wel een risico opleveren voor de
telers.
Minister Borst van Volksge
zondheid liet het onderzoek uit
voeren na berichten in de media
twee jaar geleden dat cannabis
producten verontreinigd zou
den zijn met bestrijdingsmidde-
len, De resultaten stuurde zij
gisteren naar de Tweede Kamer.
De wetenschappers kochten in
1999 in Amsterdamse koffie
shops 35 monsters nederwiet.
Daarvan bleken er achttien ver
vuild met bestrijdingsmidde
len. De telers hanteren klaar
blijkelijk frequent de gifspuit,
constateren de onderzoekers.
Omdat de teelt van nederwiet il
legaal is, is er ook geen zicht op
het correct gebruik van de be
strij dingsmiddelen
Voor consumenten is het gevaar-
van vergiftiging klein, omdat zij
weinig tegelijk gebruiken en de
wiet roken. De telers lopen ech
ter wel risico als zij het gif spui
ten 'vooral bij teelt in besloten
ruimtes'.
„Kweek op ecologische basis is
uit oogpunt van risicovermij-
ding uiteraard te prevaleren",
meldt het rapport. GPD
Advertentie
Het nieuwe abonnement met
gratis beiminuten én SMS-jes.
Tot ƒ348,- voordeel
bij tweejarig Hi Profile.
Plus een Nokêa 3330
vanaf slechts 63,90 29).
Hi Profile
Abonnement
Gratis
Belminuten
Gratis
SMS-jes
30/15
ƒ31,95 (€14,50)
30
15
60/30
42,97 (€19,50)
60
30
120/60
ƒ65,00 (€29,50)
120
60
180/90
ƒ87,05 39,50)
180
90
Vraag in de winkel naar de voorwaarden.
Actie loopt tot en met 30 juni 2001.
Willem-Alexanders tegeltje temidden van 3999 andere.
foto Paul Janssen/GPD
van onze redactie binnenland
GIEKERK - Henk Kroes, de voorzitter van de Vereniging De Frie-
sche Elfsteden, heeft gisteren het Elfstedenmonument onthuld. De
laatste brug van de elfstedenroute tussen Giekerk en Lekkum is
deels bedekt met vierduizend tegeltjes.
Op de brug staan in blauw glazuur foto's van elfstedenrijders. Van
een afstand bekeken, vormen al deze portretten het beeld van vijf
schaatsers. De onthulling liep een jaar vertraging op, omdat het mo
nument in eerste instantie in Bartlehiem zou komen. Omwonenden
maakten daar echter bezwaar tegen, omdat ze bang waren voor een
toeloop van toeristen. De zuidkant van de Canterlandsebrug wordt
in de komende jaren op dezelfde wijze betegeld. Daarvoor moeten
eerst de volgende vierduizend foto's binnen zijn. Onder de vanuit de
hele wereld opgestuurde portretten was er ook een van prins Wil-
lem-Alexander. Hij reed in 1986 de elfstedentocht uit onder de
naam W.A. van Buren. Het is de bedoeling dat het hele monument in
2009 af zal zijn, honderd jaar na de eerste elfstedentocht. ANP
door Sylvia Marmelstein
HOOFDDORP - De stichting
Weduwen in de Kou dient bij het
Europees Hof in Straatsburg
een klacht in tegen de Neder
landse staat. De weduwen be
schuldigen de overheid van het
schenden van hun recht op ei
gendom.
Vijf jaar geleden besloot het
paarse kabinet namelijk fors te
gaan bezuinigen op de staats
pensioenen van weduwen.
Daardoor zijn veel weduwen in
de financiële problemen ge
raakt. De weduwen vinden het
onterecht dat de staat hun pen
sioen heeft verlaagd. Voordat de
ANW-wet werd ingevoerd kre
gen alle weduwen een pensioen
van 1800 gulden per maand van
de overheid.
De weduwen was beloofd dat ze
dat geld zouden krijgen tot hun
65ste. Maar de nieuwe wet be
paalde dat weduwen die wer
ken, een uitkering hebben of sa
menwonen voortaan fors gekort
worden op hun pensioen.
Daardoor moesten 44.000 we
duwen en 20.000 weduwnaars
een vijfentwintig tot zeventig
procent van hun inkomen inle
veren. De stichting Weduwen in
de Kou vecht al jaren voor het
terug geven van de pensioenen.
Meedogenloos
„Die wet heeft meedogenloze
gevolgen", zegt voorzitter Ali
Pieneman-Matel. „Weduwen
donderden zo onder de armoe-
de-grens en raakten in de finan
ciële problemen. Velen moesten
gedwongen verhuizen, omdat ze
de huur van hun woning niet
meer konden betalen."
In Nederland zijn de weduwen
uitgeprocedeerd. Begin dit jaar
gingen ze in hoger beroep bij de
Centrale Raad van Beroep. De
rechter vond echter dat de over
heid de verlaagde pensioenen
niet hoeft te herstellen. Wel
heeft de raad het weduwenpen-
sioen aangemerkt als eigendom.
Met dat gegeven gaan de wedu
wen naar het Europees Hof. De
klacht die ze daar neerleggen is
dat hun recht op eigendom is ge
schonden. „Eigendommen mo
gen door de overheid niet zo
maar worden afgepakt zonder
dat daar voldoende compensa
tie tegenover staat", zegt Piene-
man. GPD
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Het college van
procureurs-generaal, het hoog
ste orgaan van het Openbaar
Ministerie, licht minister Kort
hals van Justitie maandag in
over de feitelijke gang van za
ken rond de aanhouding van een
Iraakse asielzoeker in de
moordzaak Marianne Vaatstra.
Volgens het college zijn maatre
gelen tegen officier van justitie
R. de Graaf nog niet aan de orde.
De Graaf zei donderdag dat de
Irakees twee jaar geleden is
aangehouden onder druk van de
publieke opinie, terwijl het OM
al wist dat hij onschuldig was.
„We gaan eerst alle feiten op een
rij zetten", aldus een woord
voerder van het college. Het ei
gen onderzoek van het OM is
maandag gereed.
Korthals wilde gisteren, voor
uitlopend op de uitkomst van
dit onderzoek, nog niet inhou
delijk op de kwestie ingaan.
„Maar ik heb begrepen dat de
zaak misschien wat genuan
ceerder ligt dan het er nu uit
ziet", zo zei hij.
De Tweede Kamer drong don
derdag bij de minister aan op
duidelijkheid. De Kamer is ver
ontrust over de ontboezeming
van de officier dat voor de arres
tatie van de Irakees al duidelijk
was dat hij op het moment van
de moord niet in Friesland was,
maar dat wegens de maatschap
pelijke commotie toch werd be
sloten hem aan te houden.
Vluchtelingenwerk Nederland
is verbijsterd over de arrestatie.
„Het kan en mag niet zo zijn dat
de druk van de publieke opinie
bepalend is voor het handelen
van het OM. De arrestatie heeft
ook een negatieve uitstraling op
alle asielzoekers. Hiermee
wordt het draagvlak voor de op
vang van asielzoekers volstrekt
onnodig aangetast", stelde
Vluchtelingenwerk gisteren in
een reactie.
In Het Nieuws van SBS 6 ver
klaarde de destijds aangehou
den Ali Hussein Hassan gisteren
dat hij erg kwaad is dat hij onte
recht is gearresteerd. „Justitie
wist dat ik geen verdachte was.
Ik dien een claim in en stap naar
de rechter." ANP
DEN HAAG - Als er nu in Ne
derland een referendum gehou
den zou worden over het
Verdrag van Nice, dat de uit
breiding van de Europese Unie
moet regelen, dan zou dat een
nipte meerderheid opleveren
voor het verdrag. Van de Neder
landers is 31,1 procent voor, en
30,4 procent tegen.
De overige 38,5 procent van de
ondervraagden tijdens een on
derzoek van 2Vandaag/NIPO
heeft nog geen mening. Overi
gens blijken maar weinig men
sen in eerste instantie te weten
wat het verdrag precies in
houdt. Een kleine uitleg vooraf
is noodzakelijk om de vragen te
kunnen beantwoorden. Slechts
28 procent van de Nederlanders
weet direct waar het Verdrag
van Nice over gaat, zo blijkt uit
de peiling.
Bijna de helft van de ondert-
vraagden (49 procent) vindt dat
Nederland te weinig invloed
heeft op Europese besluiten. Als
de EU bovendien wordt uitge
breid met landen uit Midden- en
Oost-Europa, dan zal dit pro
bleem alleen maar nijpender
worden, vreest 54 procent.
Begin deze maand stemden de
Ieren in een referendum tegen
het Verdrag van Nice. ANP
(Advertentie)
LANGE DELFT 16 MIDDELBURG
