pzc
Autisme
vaak laat
ontdekt
Wrakken in twee jaar uit vaargeul
Zierikzeeënaar moet toestand in
gevangenis Kazachstan verbeteren
Ledental Vlissingse
3VO sterk afgenomen
Cerestar zoekt naar
nieuw afzetgebied
voor restproducten
Bouwondernemers
lijden schade door
laks beleid gemeente
Restauranthouder hoeft niet te
rekenen op toestemming stoeterij
17
Hulp schiet tekort
Terneuzen
wil grond
terug van
bedrijf
Voorzitter
PvdA spreekt
in Goes
zaterdag 23 juni 2001
Leo Jacobs gaat zich bekommeren om het welzijn van gevangenen in Kazachstan.
foto Marijke Folkertsma
doorRoelf Reinders
MIDDELBURG - De hulp aan
autisten in Zeeland schiet te
kort. Er is te weinig kennis om
vroeg vast te stellen dat een kind
autistisch is. Ouders shoppen
vaak eindeloos langs artsen en
instellingen voordat hulp op
gang komt. En de bestaande
hulp is ontoereikend.
De hulp in Zeeland aan autisten
is kwalitatief en kwantitatief
onder de maat, stelt H. van Rijn
van welzijnsstichting Scoop en
leider van een project om de
hulp aan autisten te verbeteren.
..Dat vinden de hulpinstellin
gen zelf ook."
Van Rijn zegt dat autisten vaak
net buiten de boot vallen. „Spe-
cifieke hulp voor autisten ont-
breekt. Een autistisch kind
1 komt vaak in de sector van de
verstandelijk gehandicapten of
de psychiatrie terecht. Maar au
tisme zit daar net tussen in. Zo'n
kind krijgt dus niet de juiste
hulp."
Versnipperd
De hulp voor autisten in Zee
land is te versnipperd, zegt Van
Rijn. „En er is gewoon te weinig
hulp en te weinig kennis. Autis
me is nog een onontgonnen ge
bied."
Volgens Van Rijn schiet de hulp
aan autisten niet alleen in Zee
land tekort. „Dat is in heel Ne
derland zo. Het is voor het wel-
1 zijn van een kind slecht als het
niet de goede hulp krijgt. Het is
1 voor een autist bijvoorbeeld
vreselijk om in een huis met ver-
standelijk gehandicapte kinde
ren te wonen. Maar dat is vaak
wel de praktijk."
Ook voordat er hulp komt, lopen
autisten tegen problemen op.
„Voor de diagnose van autisme
is onvoldoende kennis", zegt
I doorConny van Gremberghe
TERNEUZEN - Het Vlissingse
bedrijf Vismer heeft van de be
stuursrechter in Middelburg
nog een maand de tijd gekregen
om een bedrijf te vinden dat sa
men met Vismer een pand op het
Terneuzense bedrijventerrein
Handelspoort gaat betrekken.
Slaagt het bedrijf daar niet in,
dan moet Vismer het bedrijfs
terrein van enkele duizenden
vierkante meters weer overdra
gen aan de gemeente Terneuzen.
Terneuzen eiste bij de rechter
deze week de overdracht van de
gronden, omdat Vismer tot op
heden toe niet aan zijn verplich
tingen had voldaan.
Het Vlissingse bedrijf kocht en
kele jaren geleden de bedrijfs-
grond van de gemeente met de
bedoeling er een vestiging te be
ginnen. In het nieuw te bouwen
pand zou een tweede bedrijf
ruimte te huren, maar deze
overeenkomst werd volgens
wethouder K. van der Hoofd
van Terneuzen (ruimtelijke or
dening) na onenigheid tussen de
twee partijen ontbonden.
„Het gevolg van dit alles was
dat Vismer -ondanks het feit dat
or bouwvergunningen waren
verleend - de bouw bleef uitstel
len In de vergunningen was
echter een bepaling opgenomen
dat het bedrij f uiterlij k achttien
maanden na de aankoop van de
grond er een gebouw op gezet
zou hebben. Aan die verplich
ting is niet voldaan. We hebben
vervolgens nog eens maanden
lang gewacht tot het bedrijf ini
tiatief zou nemen tot de bouw,
Maar dat bleef uit. Voor ons
brak toen het moment aan om de
rechter te vragen om de aan
koop ongedaan te maken", zei
van der Hoofd.
Volgens de Terneuzense wet-
houder zou een grondover-
dracht meer dan netjes zijn. „We
I zitten op dit moment in Temeu-
zen met een tekort aan bedrijfs-
grond. Dan kan het echt niet zo
zijn dat een bepaald bedrijf zijn
j verplichtingen niet nakomt,
"oor het perceel zouden we zo
^ngegadigde vinden en wel één
die wel zijn verplichtingen na
komt. We hopen dat de rechter
dan ook begrip heeft voor de si
tuatie waarin wij verkeren", zei
de wethouder.
He rechter heeft het Vlissingse
j bedrijf nog een maand respijt
gegeven een partner te vinden
en te beginnen met de bouw.
Van Rijn. „Ouders shoppen
vaak lang langs de huisarts, dan
weer die arts, dan weer die in
stelling. Voordat er hulp komt,
zijn ze soms jaren en een hele
boel ellende verder."
In de tijd dat autisme niet is op
gemerkt, kunnen de problemen
groter worden. „De gedragspro
blemen kunnen een gezin ont
wrichten", zegt Van Rijn. „Hoe
eerder de diagnose, hoe beter de
opvang."
ZIZA
Om de zorg aan autisten te ver
beteren, slaan Zeeuwse hulpin
stellingen de handen ineen. Vol
gende week begint het project
ZIZA, het Zeeuws Integraal
Zorgcircuit Autisme. Het pro
ject moet tot een volledig zorg
aanbod leiden voor mensen die
aan welke vorm van autisme
dan ook lijden.
„In de toekomst is voor elke ou
der de weg naar hulp vooral veel
duidelijker en ook aanzienlijk
korter", zegt Van Rijn. „Een he
leboel hedendaagse ellende be
hoort dan definitief tot het ver
leden."
Aan het ZIZA-project doen de
gehandicaptenstichtingen Ar
duin, Tragel, Het Gors en de
SPD, de jeugdhulpinstelling
AZZ, het psychiatrisch centrum
Emergis, de Federatie van Ou
derverenigingen en de Zeeuwse
afdeling van de Nederlandse
Vereniging voor Autisme mee.
De provincie Zeeland subsi
dieert het project.
Uit gegevens van de autisme-
vereniging blijkt dat vier a vijf
op de tienduizend Nederlanders
de klassieke vorm van autisme
hebben en nog eens veertig tot
vijftig op de tienduizend een an
dere vorm van autisme. Dat be
tekent dat er in Zeeland zo'n
2400 mensen met een vorm van
autisme wonen.
van onze regioredactie
DEN HAAG - Restauranthou
der W. de Dalie uit Cadzand
hoeft er niet op te rekenen dat
hij ooit nog toestemming krijgt
voor het bouwen van een paar
denfokkerij met KI-station aan
de Herenweg.
In hoogste instantie heeft de
Raad van State beslist dat de ge
meente terecht heeft geweigerd
mee te werken aan de plannen
van De Dalie.
De restauranthouder voerde 1
juni bij de hoogste bestuurs-
door Marcel Modde
ZIERIKZEE - Voormalig direc
teur Leo Jacobs van het recrea
tief milieucentrum Ecoscope in
Renesse gaat in de Aziatische
republiek Kazachstan leiding
geven aan een hervormingspro
gramma voor gevangenissen.
Hij wordt uitgestuurd namens
de in Den Haag zetelende hulp
organisatie Cordaid, een sa
menwerkingsverband van
Memisa, Mensen in Nood en
Vastenactie. Het gaat om een
project van mininaal drie jaar.
Jacobs werd vorig jaar door de
gemeente Schouwen-Duive-
lancl aangetrokken om het pres
tigieuze Ecoscope op de kaart te
zetten. Al snel bleek dat de sa
menwerking niet boterde, het
geen leidde tot een conflict met
wethouder Ger van de Velde-de
Wilde. De situatie escaleerde in
rechtbank een rechtszaak tegen
de gemeente Oostburg. Het ging
tijdens de zitting vooral over
manier waarop in Oostburg in
het verleden bouwvergunnin
gen zouden zijn afgegeven. Vol
gens De Dalie en zijn raadsman
D. Oosterbaan uit Barendrecht
heerste er in Oostburg een
hoogst informele sfeer als
januari, toen Jacobs door de ge
meente op non-actief werd ge
steld. Een ontslagprocedure
werd ingetrokken, nadat beide
partijen een financiële regeling
overeen waren gekomen.
De breuk deed de organisatie
adviseur teruggrijpen naar zijn
oude liefde: Oost-Europa. En
dus reageerde hij op een vacatu
re in een internationaal vak
blad, waarin een liaisons officer
werd gevraagd voor een ont
wikkelingsproject in Kazachs
tan. Jacobs wordt belast met de
oprichting van burgercomités
die moeten gaan toezien op het
verbeteren van de omstandig
heden in de gevangenissen.
Daarbij gaat het om het gebied
rond de stad Pawlodar (met zo'n
driehonderdduizend inwoners),
in het oosten van de republiek
even onder de grens met Rus
land. Het accent ligt op het be
strijden van tuberculose, ver-
het ging om bouwvergunnin
gen.
„Begin maar vast met bouwen,
de vergunning komt later wel",
zo verwoordde Oosterbaan de
praktijk die in Oostburg zou
hebben bestaan. In die sfeer be
gon De Dalie enkele jaren gele
den met het bouwen van een
loods op zijn stuk grond bij de
oorzaakt door de leef situatie in
de overvolle inrichtingen. Te
vens moet Jacobs er in drie jaar
tijd in slagen een non-gouver-
mentele-organisatie (NGO) op
poten te zetten, die na zijn ver
trek kan dienen als een be
trouwbaar aanspreekpunt voor
de hulpinstellingen. „Uitgangs
punt is dat de basis wordt ge
vormd door lokale mensen. Ik
ben de enige Nederlander, de
enige westerling zelfs."
Stoomcursus
Zijn vertrek staat gepland op 2
juli, pas rond de kerst kan hij
zich voor enkele weken weer bij
zijn gezin in Zierikzee voegen.
Afgezien van een stoomcursus
Russisch en enige oriëntatie op
het werkgebied ('Kazachstan is
een democratische republiek,
rijk aan bodemschatten en heeft
zo'n 86.000 gevangenen'), heeft
Jacobs zich nog niet écht kun-
Herenweg. Het liep ongelukkig
af voor de restauranthouder,
want de gemeente sommeerde
hem het gebouw af te breken,
hetgeen ook daadwerkelijk is
gebeurd.
In september 1997 diende De
Dalie een aanvraag in voor een
bouwvergunning. Een paar
maanden eerder had de ge
nen voorbereiden op zijn nieu
we taak. Duidelijk is dat hij zijn
aandacht moet verdelen over
meerdere gevangenissen.
„Maar hoeveel precies, eerlijk
gezegd heb ik geen idee."
Jacobs vreest evenwel niet voor
het onbekende. „Ik zie een aan
tal raakvlakken met aan Eco
scope. Ook daar was in het begin
volstrekt onduidelijk wat me te
wachten stond. Het verschil is
dat ik nu beter weet waar ik aan
begin, mijn taken zijn duidelijk
geformuleerd. En verder, of je
nu voor kampeerboeren, met
gehandicapten of een NGO
werkt, feitelijk komt het alle
maal op het zelfde neer. Met
dien verstande dat als het met
Ecoscope misgaat, de gemeente
drie miljoen gulden kwijt is.
Flopt het project in Kazachstan
dan stel je een heleboel mensen
teleur. En dat is natuurlijk altijd
vele malen erger!
meënte echter bekendgemaakt
dat voor het gebied een nieuw
bestemmingsplan ging gelden.
Dit nieuwe bestemmingsplan,
dat ook nu geldt, verbiedt de
bouw van een paardenfokkerij.
De gemeente wilde om die reden
geen medewerking verlenen
aan het plan van De Dalie. De
Raad van State onderschrijft
het standpunt van Oostburg en
verwerpt het beroep van De Da
lie. Eerder al werd de inwoner
van Cadzand, die in Sluis zijn
nering heeft, door de rechtbank
in Middelburg met lege handen
naar huis gestuurd.
door Jeffrey Kutterink
VLISSINGEN - Het ledenaan
tal van de Vlissingse afdeling
van 3VO, voorheen Veilig Ver
keer Nederland, is de afgelopen
zes jaar met 41 procent afgeno
men. Waren er in 1995 nog 223
leden, nu zijn dat er 131Het be
stuur van de afdeling noemt de
ontwikkeling zorgelijk en stelt
dat het zich beraadt over zijn
bestaansmogelijkheid.
Dat staat in het jaarverslag van
de 3VO in het district Zeeland.
Afdelingssecretaris H. Assink
zwakt die stelling in een reactie
af. „Er is geen reden voor onge
rustheid. We gaan gewoon op
dezelfde voet door. Het uit drie
leden bestaande bestuur is wel
op zoek naar een voorzitter,
maar het kan het werk nog goed
aan. De afdeling heeft bestaans
recht, ondanks het dalend aan
tal leden."
Vice-voorzitter Joh. de Nood
door Conny van Gremberghe
SAS VAN GENT - Het maisver-
werkende bedrijf Cerestar in
Sas van Gent is een onderzoek
begonnen naar alternatieve af
zetmogelijkheden voor restpro
ducten.
Tot voor de MKZ-crisis gingen
de reststoffen in vaste vorm
meestal naar mengvoederfabri
kanten en in natte vorm direct
naar varkensboeren. Bij het uit
breken van de crisis werd het
vervoer per as direct stopgezet
en werd gekozen voor het trans
port per schip.
Overigens was Cerestar wel ge
noodzaakt de voorbije maanden
om een deel van de restproduc
ten op te slaan in silo's, omdat
bepaalde afnemers - de boeren
vooral - niet bereikt konden
worden.
De MKZ-crisis had niet tot ge
volg dat het Sasse bedrijf met
grote voorraden restproduct
door Claudia Sondervan
MIDDELBURG - Gemeenten
laten hun bestemmingsplannen
versloffen. Verouderde bestem
mingen voor stukken grond
frustreren particuliere op
drachtgevers in nieuwbouw en
verbouw in hun mogelijkheden
en sluiten niet aan op de situatie
van nu. Ook bouwbedrijven
verliezen veel geld doordat ach
terhaalde zaken in bestem
mingsplannen bouwprojecten
onterecht traineren. Dat zegt
NVOB Zeeland-voorzitter C.
Flipse.
Hij verwacht weinig soelaas van
de vernieuwingsoperatie waar
de Zeeuwse gemeenten voor
hun bestemmingsplannen aan
begonnen zijn. Bestemmings
plannen mogen volgens de Wet
Ruimtelijke Ordening niet ou
der zijn dan tien jaar. Onder
zoek van de Rijksplanologische
Dienst toonde eind 2000 aan dat
67 procent van de Zeeuwse be
stemmingsplannen toch ouder
was dan een decennium. Dat is
inclusief de 'postzegelwijzigin-
kjes', waarbij voor een bepaald
stuk grond ontheffing van het
bestemmingsplan wordt gege
ven.
Flexibeler
Rijk en provincie initieerden
vervolgens een vernieuwings
ronde, die in 2004 geklaard
moet zijn. Maar uit bestem
mingsplannen die in Zeeland
recent zijn vastgesteld, blijkt
niet dat gemeenten van plan zijn
om flexibeler om te gaan met
bouwmogelijkheden, stelt Flip
se. „Omdat gemeentebesturen
niet goed kunnen overzien wat
de bouwmarkt in de toekomst
gaat brengen, worden mogelijk
heden bij voorbaat sterk inge
perkt. Hoe die inperkingen in de
praktijk uitwerken, daar wordt
niet meer naar omgekeken",
verwijt Flipse.
Ruimtelijke Ordening krijgt bij
de Zeeuwse gemeenten niet de
aandacht die het verdient, vindt
secretaris Mira Sollie van
NVOB Zeeland.
„Het onderkomen en de bemen
sing van de afdelingen Bouw- en
Woningtoezicht en Ruimtelijke
Ordening bij gemeenten is vaak
tekenend", stelt secretaris Mira
Sollie van de NVOB Zeeland.
„Het is geen aantrekkelijk
werk: je hebt vooral te maken
met boze burgers die niet mogen
wat ze willen en een wethouder
van 3VO district Zeeland con
stateert dat de afdeling Vlissin-
gen de enige afdeling in Zeeland
is die zo hard roept over het da
lend aantal leden. „Het is in het
algemeen moeilijk om aan leden
te komen. Mensen haken af om
dat ze denken dat ze betaald
krijgen voor het vrijwilligers
werk. Maar dat is niet h,et geval.
Gemeenten subsidiëren wel
campagnes en projecten, maar
geen vrijwilligerswerk. Dat is
eenmaal zo. Verder hadden we
gehoopt met de fusie tot 3VO tot
meer leden te kunnen komen.
Het is een landelijk gegeven dat
het aantal mensen dat zich om
niet wil inspannen voor een be
stuursfunctie afneemt."
Hoewel het de meeste afdelin
gen goed gaat, zijn Goes en Rei-
merswaal bij gebrek aan be
stuur slapend.
De afdelingen Hulst en West-
Zeeuws Vlaanderen worden in
september nieuw leven ingebla
zen.
bleef zitten. Integendeel, de
vraag naar veevoer nam tijdens
de crisis alleen maar toe, omdat
veeboeren hun vee niet konden
laten slachten.
Het vervoer van veevoeder over
de weg diende slechts één dag
volledig stilgelegd te wor
den. De schade voor het bedrijf
viel voor Cerestar dan ook
erg mee. Dat kan overigens
niet gezegd worden van de vee
sector.
Stabiel
Cerestar-directeur R. van Nu-
nen stelt in het personeelsblad
van het bedrijf „Dat het nog
maanden zal duren voor de situ
atie in de sector weer enigzins
stabiel is." Van Nunen gaat er
van uit dat de MKZ-crisis een
blijvend effect op de veehoude
rij in Nederland zal hebben.
Reden ook voor Cerestar op te
zoeken aan alternatieve afzet
mogelijkheden voor de reststof
fen.
die je niet steunt." Sollie werkte
voorheen aan de opstelling van
bestemmingsplannen bij een
stedenbouwkundig bureau en
was vervolgens als Schouws ge
meenteambtenaar betrokken
bij de toetsing van bouwaan-
vragen aan bestemmingsplan
nen. „Ik heb respect voor de
mensen op die afdelingen gekre
gen", zegt ze.
„Als de handhaving van de in-
richtingsregels voor het buiten
gebied een onderwerp was
waarmee een wethouder her
verkiezing kon bereiken, lag het
anders", stelt Flipse. „Maar de
bouw van een nieuwe wijk is al
tijd mooier dan de aanpassing
van bestaande bouw. Iedere ge
meentebestuurder wil nieuw
bouw op zijn naam hebben, ver-
bouwmogelijkheden zijn veel
minder aantrekkelijk."
Garage
Onterecht, vindt Flipse. Juist nu
mensen door gebrek aan betere
koopwoningen besluiten dan
maar hun eigen huis aan te pas
sen, dienen de obstakels uit ver
ouderde bestemmingsplannen
geslecht te worden. Onder die
obstakels verstaat Flipse bepa
lingen die de omvang van aan
bouwen beperken en die de con
versie van garage tot leefvertrek
verbieden.
GOES - Het PvdA-gewest
Zeeland houdt vandaag,
een ledenvergadering, die
ook toegankelijk is voor
niet-leden.
Na een huishoudelijk ge
deelte, dat duurt van
10.30 tot 11.30 uur, zal de,
onlangs gekozen, lande
lijke voorzitter van de
PvdA, Ruud Koole, de
vergadering toespreken.
Onder leiding van Aad
van der Woude wordt ver
volgens een discussie
gevoerd over partijver
nieuwing.
De vergadering wordt ge
houden in het Groen Col
lege aan het Stationspark
39 te Goes.
Rijkswaterstaat verwacht binnenkort beslissing Vlaamse overheid
door Ben Jansen
VLISSINGEN - In twee jaar tijd moe
ten ongeveer veertig wrakken en ande
re obstakels in de hoofdvaargeul en de
noodankergebieden van de Wester-
schelde worden opgeruimd. Het
projectbureau wrakopruiming van
Rijkswaterstaat Zeeland heeft de voor
bereidingen voor deze grote schoon
maakbeurt gereed.
Het wachten is op toestemming van de
Vlaamse overheid. Die betaalt de kos
ten van deze met de verdieping van de
Westerschelde samenhangende opera
tie.
Hoofd projectbureau P. van der Vlies
hoopt dat de Vlaamse regering de
knoop nog voor de zomervakantie
doorhakt. „Dat zou betekenen dat het
werk in oktober of november zou kun
nen beginnen. Anders zie ik het dit jaar
niet meer gebeuren. Maar ja, er moeten
beslissingen genomen worden en dat
heeft tijd nodig."
Vorig voorjaar zijn de laatste wrakken
in het kader van de verdieping uit de
bodem gehaald: de Sierra Grande in het
Nauw van Bath, de Deutschland in de
Wielingen en de SRGJ in de Overloop
van Valkenisse. Eerder waren in twee
jaar tijd al twaalf andere wrakken en
obstakels opgeruimd in de Wester
schelde.
Aannemers
Rijkswaterstaat was van mening dat de
aannemers die de het opruimwerk ver
zorgden, wel erg veel tijd en geld incal
culeerden voor onwerkbaar weer en an
dere tegenvallers. Daarom is besloten
het over een andere boeg te gooien: de
verwijdering van de resterende veertig
wrakken wordt in één keer aanbesteed.
Op die manier kan, zo is de verwach
ting, het karwei sneller en goedkoper
worden uitgevoerd.
Aanvankelijk was het de bedoeling van
in het kader van de verdieping tot 11,60
meter 75 wrakken en andere obstakels
zouden moeten worden opgeruimd.
Van der Vlies: „In een dynamisch ge
bied als de Westerschelde doen zich
voortdurend veranderingen in de geu
len voor. Het gevolg daarvan is dat een
aantal wrakken die we eerst in beeld
hadden, bij nader inzien toch niet hoef
den te worden aangepakt en er zijn an
dere bijgekomen."
Uiteindelijk hield Rijkswaterstaat er -
na wat inmiddels is opgeruimd - 44
over. Daarvan staan er 38 in het bestek
dat binnenkort wordt aanbesteed. Vijf
objecten worden nog nader onderzocht.
Die zullen mogelijk worden aangepakt
als er nog wat overblijft van de 250 mil
joen gulden die de Vlaamse overheid
voor de wrakopruiming beschikbaar
heeft.
Kettingen
Dat nog resten van schepen, overboord
geslagen lading, kettingen en hopen
steen uit de vaargeul moeten worden
gehaald, betekent niet dat de verdie
ping tot 11,80 meter nog steeds niet is
bereikt. De wrakken op de drempels die
de vaardiepte beperkten, zijn als eerste
opgeruimd.
Bij Hansweert en bij Bath krijgt de
wrakkenopruimers nog te maken met
twee obstakels in vrij smal vaai-water.
Tijdens het verwijderen van deze wrak
ken zal eenrichtingsverkeer worden in
gesteld.
Rijkswaterstaat heeft twee Belgische
en twee Nederlandse loodsen op een
scheepvaartsimulator laten testen hoe
deze locaties het best kunnen worden
gepasseerd wanneer werkschepen er
bezig zijn. Daarbij is gebleken dat al
leen de allergrootste schepen er niet
voorbij kunnen.
Van der Vlies: „We zullen de doorvaart
voor dat type schepen dan gedurende
een aantal uren per dag moeten strem
men. We zijn in overleg met de haven
van Antwerpen om daar ruim van tevo
ren data voor te plannen."
Vorig voorjaar zijn de laatste wrakken
in het kader van de verdieping uit de
bodem gehaald.
foto Dirk-Jan Gjeltema