Belgisch trucje met euro
Britten blijven ploeteren met mkz
m
D
xZ
E
PZC
2
IAX
Zambianen opgelucht na
afloop zonsverduistering
Keukemarket
Molotovcocktails en rubberkogels in Belfast
Nederland op lijstje
NAVO voor Macedonië
Nederlanders
moeten halve
dag wachten
Duitse militairen
kregen kanker
door radar
Spanje heeft
fregatten voor
raketschild Bush
Compromis in strijd over vroege verspreiding bankbiljetten
Vierde kandidaat Tory-leiding
Bouterse zaait onrust
Grote drugsbende opgerold
VS stoppen uitzetten grizzlyberen
Pa mishandelt Koekiemonster
DE RUIMTE
Tot 50% korting op
OEN HAAG - Nederlanders die
kort na nieuwjaar euro's willen
halen uit een pinautomaat, kun
nen volgens de huidige plannen
bedrogen uitkomen.
'Demeeste automaten zijn vanaf
middernacht gevuld, maar pas
0p 1 januari 's middags om
twaalf uur komen echt euro's uit
de zevenduizend flappentap-
pers in het land. Dat blijkt uit de
derde voortgangsrapportage
over de invoering van de euro
die minister Zalm (Financiën)
gisteren naar de Tweede Kamer
heeft gestuurd.
Verder kunnen banken en be
drijven vanaf 1 september
schriftelijk aangeven hoeveel
►euro's als wisselgeld ze op 1 ja-
fouari denken nodig te hebben.
jjÜe aangevraagde munten wor
den na de kerstdagen afgele
verd, de biljetten kunnen vanaf
midden december bij de banken
worden afgehaald.
'Gewone' burgers kunnen vanaf
14 december hun gratis euro-in
troductiepakketje afhalen bij
de banken, de Hema, de Shell-
stations en de fotozaken van
Combi. ANP
BERLIJN - Rond de 250 militai
ren van de Bundeswehr hebben
de jaren vijftig en zestig kan
ker gekregen door straling van
radarapparatuur die niet goed
was afgeschermd. Die conclusie
trok een regeringscommissie
van onderzoek gisteren in een
rapport dat werd aangeboden
aanhet ministerie van Defensie.
De Bundeswehr had tot nu toe
steeds weersproken dat de kan
ker ontstond als gevolg van
straling door de apparatuur. Af
scherming werd pas aan het
-eind van de jaren tachtig aange
bracht. Aanleiding voor het on
derzoek was de rel eind vorige
eeuw die ontstond over het risi
co op kanker als gevolg van het
gebruik van verarmd uranium
op koppen van munitie.
Minister Scharping van Defen
sie beloofde gisteren na ont-
_st van het rapport ruim
hartige schadevergoeding aan
•de slachtoffers. DPA
MADRID - Spanje heeft de Ver
enigde Staten meegedeeld dat
het wil meedoen aan het contro
versiële raketschild van presi
dent Bush. Dat heeft de Spaanse
krant El Pais gisteren gemeld.
Het voorstel werd gedaan tij
denseen bezoek van een Spaan-
;sedelegatie aanhet Pentagon in
Washington in mei. De Spaanse
bijdrage aan het Amerikaanse
raketschild zou moeten bestaan
■uitvier fregatten. Spanje wil die
uitrusten met het Amerikaanse
•Aegis-radarsysteem, dat een
'gelanceerde raket kan ontdek
ken op 600 kilometer afstand.
Hoewel de schepen niet zijn uit
gerust met een lanceerinstalla-
'tievoor afweerraketten, zijn de
Spaanse wapensystemen ge
makkelijk te combineren met
die van de VS. Madrid heeft
Washington voorgesteld een
van de fregatten voor de Libi
sche kust in te zetten. De VS zien
-kibië als een 'schurkenstaat'.
Hei omstreden Amerikaanse ra-
kettenplan moet de VS bescher
ming bieden tegen een beperkte
faketaanval. De internationale
gemeenschap is tegen uit vrees
dat het zal leiden tot een her
nieuwde wapenwedloop. Bo
vendien wijzen critici erop dat
bet raketschild strijdig is met
bet Anti Ballistic Missile-ver
drag met de vroegere Sovjet-
Unie uit 1972.
j van de Spaanse pre
mier Aznar is een van de weinige
in Europa die zich positief heeft
uitgelaten over het Amerikaan
se plan. ANP
vrijdag 22 juni 2001
door Mare Peeperkorn
BRUSSEL - Komend Europese
Unie-voorzitter België wil dat
geldautomaten de laatste dagen
van december al eurobiljetten
gaan leveren. De Belgische mi
nister van Financiën Reynders
spreekt van een 'grootschalige
praktijktest' van de pinautoma
ten, om de introductie van het
nieuwe geld op 1 januari soepel
te laten verlopen. Reynders legt
zijn voorstel volgende maand
aan zijn EU-collega's voor.
De 'voorverkoop' van eurobil
jetten is een politiek zeer bela
den onderwerp. De Europese
Centrale Bank (ECB) en de
meeste ministers van Financiën
zijn faliekant tegen, uit angst
voor fraude en chaos. Het Euro
pees Parlement, het grootwin
kelbedrijf en het openbaar ver
voer menen dat het eerder
verspreiden van de bankbiljet
ten fraude en chaos juist zal
voorkomen. De twee kampen
voeren al maanden een verbeten
strijd over deze kwestie. Vanaf
half december kunnen de bur
gers wel alvast wat euromunten
kopen, daar heeft de ECB geen
bezwaar tegen.
Verzoenen
Reynders is voorstander van de
vervroegde verspreiding van
eurobiljetten en grijpt het Bel
gische EU-voorzitterschap per
1 juli aan om alsnog zijn gelijk te
halen. Door niet langer te spre
ken over de 'voorverkoop' maar
van een 'grootschalige test',
hoopt de minister beide kampen
te verzoenen. ,,Een typisch Bel
gisch compromis", verklaarde
Reynders gisteren na de presen
tatie van zijn plannen.
Alle betrokkenen pleiten voor
een rimpelloze invoering van de
nieuwe briefjes en munten.
Geldautomaten spelen daarin
een zeer belangrijke rol, reden
temeer voor een uitvoerige
praktijktest. „De automaten
moeten honderd procent perfect
werken met de nieuwe biljet
ten", aldus Reynders. Het ge
zichtsverlies voor beide partijen
blijft bij een test ook beperkt.
De ECB kan volhouden dat de
voorverkoop van eurobriefjes
officieel niet plaatsvindt, ter
wijl de winkeliers en de Euro
parlementariërs hun zegenin
gen tellen.
Oproep
Het 'Belgisch compromis' wordt
medio juli door de EU-ministers
van Financiën besproken. Naar
verwachting is ECB-president
Duisenberg bij deze ontmoeting
aanwezig. Een week eerder zal
het Europees Parlement een
laatste oproep aan de ministers
en de ECB richten.
België ziet een vlekkeloze intro
ductie van de euro als de belang
rijkste taak tijdens haar EU-
voorzitterschap. Op een specia
le bijeenkomst eind september
in Luik worden de nieuwe euro
biljetten en -munten voor het
eerst aan het publiek getoond.
Vanaf 1 januari is voor driehon
derd miljoen mensen in twaalf
EU-landen (waaronder Neder
land) de euro het wettige betaal
middel. Daarvoor moeten er in
de eerste weken van 2002 ruim
veertien miljard eurobiljetten
en vijftig miljard euromunten in
omloop worden gebracht. Dat
wordt een logistieke operatie
zonder weerga in de financiële
wereld. GPD
Uitgebrande auto's herinnerden gisterochtend aan de rellen van woensdagavond.
van onze redactie buitenland
BELFAST - In de Noord-Ierse hoofdstad
Belfast zijn de aanhoudende spanningen
woensdagavond uitgemond in hevige
rellen. Ongeveer zeshonderd relschop
pers - katholieken en protestanten - be
stookten de politie met stenen en molo
tovcocktails. De agenten gebruikten
plastic kogels om een eind te maken aan
de ongeregeldheden.
De autoriteiten besloten hard in te grij
pen, nadat agenten bij de gewelddadig
heden gewond waren geraakt. Behalve
politie zetten zij ook militairen in. In to
taal liepen 39 politiemensen verwondin
gen op, zo meldde de BBC. Vijf agenten
moesten in een ziekenhuis worden be
handeld. Gisterochtend was de rust
weergekeerd in het gebied, maar de poli
tie blijft waakzaam.
In de wijk Ardoyne, in het noorden van
Belfast, waren al dagen spanningen tus
sen katholieken en protestanten. De ge
welddadigheden begonnen dinsdag.
toen ouders die hun kinderen van een ka
tholieke basisschool afhaalden met ste
nen werden bekogeld. Woensdag werd
een protestantse organisatie beschul
digd van een bomaanslag op het huis van
een katholiek gezin. Oproepen van ka
tholieke en protestantse leiders om de
rust te bewaren, haalden niets uit.
Ernstig
De autoriteiten beschreven de onlusten
van woensdag als de ernstigste van de af
gelopen jaren. „Het waren rellen tussen
foto Justin Kernoghan/EPA
sektarische groeperingen, met de politie
en het leger in het midden om ze uit el
kaar te houden." Volgens de plaatsver
vangend politiechef hebben de
relschoppers meer dan 110 molotovcock
tails naar de agenten gegooid. Katholie
ke demonstranten schoten volgens hem
zeker drie kogels af in de richting van de
politie. Protestanten zouden zes maal
hebben geschoten. Ook werden bommen
gegooid naar een politieauto en een am
bulance waarin een gewonde agent werd
afgevoerd. RTR/ANP/AFP
door Harm Harkema
LONDEN - Nederland mag de
mond-en-klauwzeerepidemie
al weer bijna vergeten zijn,
Groot-Brittannië wordt er nog
dagelijks mee geconfronteerd.
Wat Nederland te verwerken
kreeg viel in het niet bij de stort
bui die de Britten over zich heen
hebben gekregen. En het is er
nog steeds niet droog.
Vrijwel elke dag worden er nieu
we mkz-gevallen ontdekt. Ook
gisteren was het drie keer raak.
De stand van zaken tot nog toe:
op 1772 bedrijven is het virus
aangetroffen, bijna 3,4 miljoen
stuks vee zijn afgemaakt en
26.000 dieren wachten nog op
hun dood. Zeker is ook dat ten
minste drie boeren zelfmoord
pleegden vanwege de mkz.
Een dag van hoop was 18 mei.
Het was de eerste dag sinds het
begin van de crisis dat er geen
enkel nieuw geval werd gemeld.
In steeds meer gebieden waren
inmiddels de maatregelen afge
zwakt. Maar een paar dagen la
ter kwam de kater. In nog geen
week tijd deden zich tientallen
nieuwe gevallen voor.
Nalatigheid
Een mogelijke verklaring voor
het opnieuw oplaaien van de
ziekte is dat ogenschijnlijk ge
zonde schapen het virus hebben
gedragen. Toen het veevervoer
weer enigszins op gang kwam en
er een sfeer ontstond dat het
ergste voorbij was, zouden te
veel boeren hun voorzichtigheid
hebben laten varen. Veeartsen
en medewerkers van het minis
terie van Landbouw durfden dit
slechts anoniem te verklaren.
Directeur Robert Forster van de
National Beef Association be
schuldigde boeren deze week
echter ronduit van nalatigheid
en een lakse houding.
Er gaan al maandenlang hard
nekkige geruchten dat boeren
uit financiële overwegingen
hun dieren besmetten. Ondenk
baar is dat niet. Boeren die vlak
buiten de slachtzone van drie
kilometer rond een besmet be
drijf zijn gevestigd, klagen dat
zij slechter af zijn. Zij mogen
hun vee weliswaar houden,
maar ze kunnen er geen kant
mee op en krijgen er niks voor.
Een afgemaakt beest daarente
gen wordt vergoed.
Verder is bekend dat verschil
lende boeren zijn benaderd door
criminelen die voor een paar
duizend gulden bereid zijn de
kudde van de boer te besmetten.
Of iemand van zo'n aanbod ge
bruik heeft gemaakt is overi
gens onbekend.
Versoepelingen
Ondertussen is de wind na de
heropleving van de uitbraken
eind mei weer enigszins gaan
liggen. De afgelopen weken ko
men er steeds hooguit drie of
vier nieuwe gevallen per dag bij
Reden voor de nieuwe minister
Margareth Beckett van Milieu,
Voeding en Platteland - het
woord 'landbouw' is na de ver
kiezingen anderhalve week te
rug uit de naam geschrapt - om
gisteren opnieuw een versoepe
ling van de maatregelen aan te
kondigen. Het vervoersverbod
voor vee wordt met ingang van
vandaag minder streng. Beckett
gaf toe dat de strijd tegen het vi
rus nog niet is gewonnen, maar
zij wil toch dat de meeste wan
delroutes voor het begin van het
vakantieseizoen weer open zijn.
Bijna de helft is nog gesloten.
Niet iedereen is ervan overtuigd
dat dit het juiste beleid is. Vori
ge week zei de gerespecteerde
hoogleraar David King dat al
leen een zeer streng regime kan
voorkomen dat nieuwe uit-
braakclusters ontstaan.
Begin deze week hield regionaal
directeur Anthony Gibson van
de Britse Boerenbond al reke
ning met wat hij noemde het
LONDEN - De voorzitter van de Britse Conservatieven, Mi
chael Ancram, heeft zich gisteren kandidaat gesteld voor het
partijleiderschap en zijn functie als voorzitter daarvoor neer
gelegd. Ancram zei met zijn kandidaatstelling de partij een
kans te willen bieden om 'de weg naar eenheid' in te slaan. Hij
beloofde verder de band met de kiezer te herstellen.
De Conservatieven leden een grote nederlaag in de parle
mentsverkiezingen van 7 juni, waarna partijleider William
Hague aftrad. Waarschijnlijk wordt in september de verkie
zing voor het partijleiderschap gehouden. Tot'dusver hebben
zich vier kandidaten aangemeld, van wie Michael Portillo de
hoogste ogen gooit. GPD
PARAMARIBO - De Surinaamse ex-dictator Bouterse heeft
woensdagavond gewaarschuwd voor toenemende problemen
binnen het Surinaamse Nationaal Leger.
In een interview op een lokaal radiostation bestempelde hij de
krijgsmacht als 'een enorme haard van onrust". Het vertrek op
korte termijn van bevelhebber Glenn Sedney en de ontevre
denheid van militairen over de arbeidsomstandigheden ziet
Bouterse als belangrijkste oorzaken van het gerommel bin
nen het leger.
Ook de wijze waarop de Surinaamse justitie het vooronder
zoek naar de decembermoorden 1982 uitvoert, zet volgens de
voormalige legerleider kwaad bloed. GPD
NEW YORK - De Amerikaanse politie heeft gisteren 81 leden
van een drugsbende opgepakt die opereerde in de VS en Mexi
co. De arrestaties hadden plaats in zestien steden.
Het gaat om de afsluiting van een omvangrijke operatie van
Amerikaanse en Mexicaanse drugsbestrijders die het afgelo
pen anderhalf jaar meer dan 260 mensen oppakten. In totaal
werd in de loop van de actie meer dan 8700 kilo cocaïne, circa
15.000 kilo marihuana en 12,5 miljoen dollar aan cash geld in
beslag genomen.
De drugs werden in Colombia geproduceerd en via Mexico
naar Texas gesmokkeld. Van daaruit werden het spul in Ame
rikaanse staten verspreid. ANP/DPA
WASHINGTON - De Verenigde Staten stoppen met het uit
zetten van grizzlyberen in het wild. Minister Norton van Bin
nenlandse Zaken schrapt de plannen van de vorige regering
Clinton om in de staten Idaho en Montana circa 25 beren in het
wild te laten leven. Norton doet dit na protesten van de plaat
selijke bevolking.
In de staat Alaska leven nog volop grizzly's in het wild, maar
in de andere Amerikaanse staten zijn de beren wijwei volle
dig uitgestorven. In natuurparken leven nog 1100 grizzlybe
ren. Het was de bedoeling om de komende vijf jaar een 25-tal
dieren uit te zetten. DPA
LANGHORNE - Een 22-jarige Amerikaan, die met zijn drie
jarige dochter een Sesamstraat-pretpark bezocht, is aange
klaagd wegens mishandeling van 'Koekiemonster'. De Se
samstraatfiguur weigerde met het kind te poseren voor een
foto. Volgens de politie heeft de 22-jarige McPhatter Koekie
monster op de grond gegooid en tegen hoofd en rug geschopt.
De 21-jarige Jennie McNelis, die schuilging onder het Koe-
kiemonsterkostuum, liep kneuzingen op aan haar ribben en
nek. McPhatter ontkent dat het zo gegaan is en zegt dat de po
litie niet naar zijn kant van het verhaal wilde luisteren. AP
nachtmerriescenario, uit vroe
gere tijden. Dat komt er op neer
dat het virus in de zomer, als het
warm is, een beetje doorsud
dert, met af en toe een uitbraak-
je, en dan weer volop om zich
heen grijpt in de herfst. Het
mkz-virus gedijt namelijk het
beste in koelte. GPD
van onze redactie buitenland
DEN HAAG - Nederland be
kijkt of en zo ja welke eenheden
het zou kunnen leveren voor de
NAVO-operatie in Macedonië
ter ontwapening van etnisch Al
banese rebellen. België zei gis
teren eventueel alleen logistieke
steun te leveren.
Als mogelijke verdere troepen
leveranciers noemde de NAVO
gisteren het Verenigd Konink
rijk, Frankrijk, Spanje, Grie
kenland, Tsjechië en Noorwe
gen. Rusland, geen lid van de
NAVO, wil eventueel ook mee
doen als het gevraagd wordt en
eerst de rebellen in Kosovo wor
den ontwapend. Bulgarije, nog
geen lid van de NAVO maar
daarmee verbonden via een
overgangsakkoord, biedt ook
troepen aan.
De NAVO-operatie 'Essential
Harvest', die overigens nog niet
definitief is, zal in beginsel der
tig dagen duren, zo deelden de
ministers Van Aartsen (Buiten
landse Zaken) en De Grave (De
fensie) mee aan de Tweede Ka
mer. „De uitkomst van het
onderzoek naar deelneming
hangt onder meer af van de be
reidheid van andere NAVO-lan-
den militairen te leveren en van
de andere elementen die deel
uitmaken van het Toetsingska
der", aldus de ministers. Het
Toetsingskader is het lijstje
voorwaarden waaraan moet
worden voldaan voor kan wor
den besloten mee te doen aan
een missie.
De NAVO sprak woensdag de
bereidheid uit in principe al in
juli tussen de drie- en vijfdui
zend militairen naar Macedonië
te sturen. Voorwaarde is dat de
Macedonische regering en de
Albanese rebellen een vredes-
akkoord sluiten en dat er een
duurzaam staakt-het-vuren is.
De NAVO-militairen zullen dan
toezien op de vrijwillige ontwa
pening van de Albanese rebel
len. ANP/Belga
Advertentie
door Sal Stam
LUSAKA - Zambia hield giste
ren even de adem in toen in het
land een totale zonsverduiste
ring te zien was. Er werd met het
ergste rekening gehouden, tot
het einde van de wereld toe.
Maar het bleek allemaal mee te
vallen. De zon trok zich maar
even terug, en voordat de Zam
bianen er erg in hadden, scheen
hij weer volop.
h heel zuidelijk Afrika werd gisteren naar de zonsverduistering ge- Op een veldje in de buurt van de
eken. In Johannesburg (Zuid-Afrika) had deze belangstellende uit Zambiaanse hoofdstad Lusaka
Wfll rlp linnrl in littriritn An prlincKrillnïïii 7Pt ^tPlTPnlipfhoKKor Tnon Qtil
\t <l,,Ile!,uur& ^inu-iviriKa; nau ucïc ueiaugsieu
'alawi wel de hand weten te leggen op een eclipsbrilletje.
foto Yoav Lemmer/EPA
zet sterrenliefhebber Jaap Stil
in alle rust zijn fotoapparatuur
in elkaar, gadegeslagen door
toegestroomde Zambianen. Hij
is een van de duizend Nederlan
ders die naar Afrika reisden.
„Als je een eclips leuk vindt,
moet je die moeite gewoon ne
men. Twee jaar geleden in Euro
pa. viel het in het water doordat
het bewolkt was. Een eclips is zo
mooi, dat moet je gewoon gezien
hebben."
Zijn apparatuur staat in schril
contrast met waar de Zambia
nen het mee moeten doen. Het
groepje toekijkers heeft niet
eens de beschikking over een
eclipsbril, die bij de zonsver
duistering twee jaar geleden in
Europa voor de meeste mensen
standaard was. Veel Zambianen
blijken niet precies te weten wat
een zonsverduistering inhoudt,
maar de aanwezige Nederlan
ders leggen het graag uit en Jaap
laat de Zambianen in zijn enor
me lens meekijken.
Het is even na drieën als in de
onbewolkte hemel de zon ver
dwijnt, om na 3 minuten en 22
seconden weer zichtbaar te
worden. Na de eclips heerst on
der het gezelschap een uitgela
ten stemming. De Nederlanders
hadden een mooie eclips, de
Zambianen hebben het over
leefd. ANP
Keukenmarket heeft de showroom nodig voor de allernieuwste Maxima
modellen. Daarom is er ruimte voor korting tot SO% op diverse
showroommodellen 2000/2001
c Ummi/Anm>MA#lnllnM
ontwerp - advies - montage - financiering
10 JAAR ZEKERHEID
ROOSENDAAL NOORD -A17- AFSLAG 21, Telefoon 0165 -51 0600,
Fax 0165 -5106 03, Internet www.keukenmarket.nl
Openingstijden: ma t/m vr 9.30-18.00 u, VRIJDAG KOOPAVOAD, za 10.00-17.00 u.
Elke eerste zondag (september t/m juni) van de maand geopend van 11.00 tot 17.00u.
