Parade zwaait Loes Luca uit
Ik teken nooit meer een contract
PZC
Brendel laat milde humor horen
Mikhail Pletnev op zijn best
Dansen met Kurt Weill
Publiek geeft Lang vleugels
27
Elfde editie Rotterdams
theaterspektakel
Alfred Brendel viert dit jaar
zijn zeventigste verjaardag
en Philips markeert dat met cd's
waarop hij Mozart en Schubert
speelt. Zijn visie op de piano
concerten van Mozart die hij op
nam met The Academy of Saint
Martin-in-the-fields zijn nog
altijd voorbeeldig, maar met
The Scottish Chamber Orches
tra onder Charles Mackaras
heeft hij na de concerten 20 en
24 nu de nummers 22 en 27 'her
zien'.
Meer dan ooit laat hij de milde
humor in deze muziek doorklin
ken. Hier is duidelijk de pianist
aan het woord die in alle ernst
zijn werk als plezier ervaart. In
het pianoconcert 22, met eigen
cadensen, leeft hij zich in het
laatste deel zo zeer uit dat het is
alsof hij een plezierrit te paard
door de velden maakt, omringd
door een al even uitgelaten en
kleurrijk uitgedost, door hem
cd
Alfred Brendel
uitgedaagd meejubelend or
kest. Meer bespiegelend, maar
bepaald ook poëtisch en licht is
zijn toon in Schuberts pianoso
nates D 575, 894, 959 en 960.
Het zijn concertopnamen, ge
maakt in Frankfurt, Amster
dam, Snape en Londen. De
spanning tussen pianist, com
ponist en publiek is voelbaar en
met deze opnamekwaliteit be
wijst deze cd opnieuw dat der
gelijke opnamen meer zeggen
dan studiosessies.
Indrukwekkend is de manier
waarop Brendel de tijd neemt
om de noten te laten spreken.
Zowel in de langzamere als
snellere delen. Dat kunnen al
leen pianisten die niets meer
hoeven te bewijzen, die zich vrij
voelen en juist daardoor tot de
kern komen. Een cadeau van de
jarige voor zijn publiek. Hij zegt
er zelf ook erg blij mee te zijn.
Hans Visser
Alfred Brendel. Mozart, pianocon
certen 22, 27. Philips 468 367-2.
Tijd: 67.31. Schubert, sonates D 575,
894, 959 en 960. Philips 456 573-2
(twee cd's). Tijd: 137.43.
en bezoek aan de Parade in Rotterdam is als eten
uit de muur. Van tevoren is een glimp op te vangen
van wat je krijgt, de snack is lekker warm en vaak
lust je na die ene hap nog wel iets. Ofwel, de uitbaters doen
hun best het publiek op excentrieke wijze naar binnen te
lokken. De tent is vaak onbeschrijflijk heet en na één
voorstelling krijg je zin in meer: het Paradegevoel. Vandaar
dat het menu voor de elfde aflevering weer zeer gevarieerd is.
Loes Luca en haar mannen zorgen, voor de laatste keer, voor
een'Grand Dessert'.
F\e elfde aflevering van de
UParade staat weer bol van
de voorstellingen op het gebied
fan theater, film en muziek.
Duitse schlagers, acrobatiek,
ranzigheid a la Jerry Springer,
maar ook romantiek staat tot en
met 1 juli op het menu in het Mu
seumpark. Er zijn enkele
nieuwkomers, zoals Kris Nikli-
son. Theater Cosmic en Droog
Brood. Maar ook oudgedienden
alsSuver Nuver, De Dutch
Don't Dance Division en na
tuurlijk Nénette et les Zézettes
zijn van de partij.
Zij is de Parade", zei creatief
directeur van de Parade Terts
Bnnkhoff vorig jaar nog over
Loes Luca. Vandaar dat zij ook
een rol speelt in het 'Schiitters-
portret' van Rotterdam, waar
mee vorig jaar naar aanleiding
van het tien-jarig bestaan van
de Parade is begonnen. Dit jaar
"orden de werken van kunste
naars Aldert Mant je en Henk
Schiffmacher in elke Parade-
stad gepresenteerd. Op deze
schilderijen staan historische
en hedendaagse 'gangmakers'
Jit deze steden. Rotterdam is op
22juni aan de beurt.
ar staat Loes Luca echter
v oor het laatst met haar vier
mannen op dit theaterfestival.
Ihnminste: als Nénette et les Zé-
s. Na negen jaar kappen ze
ermee en volgens eigen zeggen
juct omdat ze bang zijn voor ju
bilea. „Als je iets goeds hebt,
moetje op tijd stoppen", zegt
%mund van Santen, een van
de Zézettes. Pierre van Duyl
beaamt dit. „We houden ermee
op, juist omdat het nu nog hart
stikke leuk is."
Nénette et les Zézettes, die ook
nog uit Dennis Ringeling en
Arend Niks bestaat, neemt een
adempauze van een paar jaar
wat betreft de Parade. Het kan
echter best zijn dat Nénette er
gens anders de kop opsteekt of
dat de groep onder een andere
naam en met een ander concept
weer mee zal doen aan de Para
de. Niets is echter nog zeker.
,,Het is een open einde", aldus
Loes Luca.
Dat geldt ook voor de voorstel
ling zelf. Fin. Rien de va plus
draait niet zozeer om het af
scheid, alhoewel het soms wel
door de show heen sijpelt. „Het
is eerder een nieuw begin", ver
klapt Loes Luca, maar veel meer
wil ze niet loslaten over de af-
scheidstournee. Ook omdat er
nog maar weinig zeker is over de
inhoud van de show.
De eerste voorstelling van
Nénette et les Zézettes was in
1993. De herinneringen aan het
debuut zijn verschillend. „We
hadden toch een draaiend podi
um?", vraagt Arend zich hardop
af. „We maakten reclame voor
onze show en Loes ging toen de
toeschouwers flink lopen be
commentariëren...haha. Zodra
de tent vol was, draaide het po
dium zo de tent in, waardoor de
bezoekers op het terrein een
korte blik naar binnen werd ge
gund."
Raymund van Santen herinnert
zich vooral dat er nog geen hon
derd man in de tent pasten (nu
zo'n 750) en Pierre denkt juist
aan de ontspannen sfeer. „We
hadden niets gepland en begon
nen gewoon op de bonnefooi."
Arend: „Ja, de verhaallijn ont
stond op het podium." „Dat is
nu heel anders", weet Raymund.
„De druk is heel zwaar, want er
is een bepaalde verwachting bij
het publiek.„En je wordt
steeds kritischer voor jezelf,"
vult Arend aan.
„Drie maanden geleden hadden
we een brainstorm-vergadering
over de Parade", vertelt Van
Santen. „Het was een hele saaie
avond, maar toen de rest weg
was hebben we met z'n vijven
heel wat afgelachen. Dat gevoel
heb ik met niemand anders",
verzucht hij. Arend: „Het heeft
iets van de romantiek van een
schoolbandje dat altijd blijft
optreden. Maar het is wel veel
allemaal, twee shows op een
avond. Toch krijgen we nooit
een vervelend gevoel van al die
drukte."
„Ik ga vooral de chemie onder
in dat vieze, natte kostuum
moeten persen... nee bedankt!
Maar wat ik wél zal missen zijn
de blikken jonge mensen, fris,
leuk en j ong, die ze elk jaar weer
open trekken voor onze shows.
En dat je daar dan lekker aan
mag voelen, aan die jonge lijven,
leuk toch!"
Fin van Nénette et les Zézettes
staat in elke Paradestad. Som
mige andere voorstellingen, zo
als Patatgaan echter weer aan
Rotterdam voorbij. Mart je Jan
sen van organisator Mobile Arts
geeft uitleg. „Rotterdam heeft
het voordeel een groot aantal
premières te hebben, maar iede
re stad heeft ook haar eigen, ex
clusieve voorstellingen. Verder
is het zo dat de Parade groeit
door naamsbekendheid. In Am
sterdam staan we al elf jaar en in
Rotterdam nog maar vier jaar
onder deze naam. Bovendien
valt de Amsterdamse Parade in
de zomervakantie en trekt daar
door veel meer bezoekers."
Loes over het Paradepubliek:
„In Amsterdam en Utrecht is het
altijd heel snel vol, maar daar
zitten onze 'oude fans' ook. In
ling missen, maar ook de chemie
van de Parade zelf", aldus Den
nis. „Het blijft iets aparts, ar
tiesten die je eens per jaar ziet en
wat altijd weer bijzonder
blijkt." Ook Loes zal de onder
linge vonk gaan missen, ook al
werken sommige groepsleden
het hele jaar door met elkaar sa
men. „Maar dat is niet meer met
z'n vijven..."
Hitte
„Wat ik zeker niet zal missen is
die vreselijke hitte in de tent",
zegt ze fel. „De hele avond met
een bezweet lijf rondlopen en
tijdens de tweede show je weer
Rotterdam komen ze niet in zul
ke groten getale. Ze vergeten
ook vaak dat we maar vijf dagen
per stad spelen." „Dat is karak
teristiek aan Rotterdammers",
denkt Raymund. „Ze roepen al
tijd enthousiast van 'ik kom
hoor', maar vaak zijn ze dan
toch te laat."
„Daarom zou ik het wel willen
uitschreeuwen", zegt Dennis
Ringeling uitbundig. „Rotter
dammers moeten hun agenda er
eens bij houden. Kom niet te
laat, want we spelen maar zes
avonden. Dat zijn in totaal
twaalf voorstellingen, elke dag
om acht uur en half elf."
The Bells' is een minder be
kend werk van Rachmanin-
ov. De Russische componist
werd hierbij geïnspireerd door
een gedicht van Edgar Allan
Poe, opgedragen aan zijn
„vriend Willem Mengelberg en
zijn Concertgebouworkest in
Amsterdam".
Hij schreef dit symfonisch ge
dicht voor sopraan, tenor en ba
riton, koor en orkest in 1913.
Daarin volgt hij het gedicht van
Poe, waarin deze vier soorten
klokken beschrijft: het zilver
achtige geluid van bellen op een
slee, de gouden klank van
bruidsklokken, het zware ge
luid van de klokken die waar
schuwen voor gevaar en de me
talen klank van de doodsklok.
De componist hechtte nogal aan
het stuk, maar helaas is het ook
in zijn tijd zelden uitgevoerd.
Jammer want het is een emotio
neel stuk waarin veel valt te be
leven, zowel voor luisteraars als
musici, zoals dirigent Mikhail
Pletnev en het Russisch Natio
naal Orkest en het Staats Ka
merkoor van Moskou op deze
cd. Een bruisende uitvoering
met Marina Mescheriakova,
Vladimir Chernov en Sergei La-
rin als solisten, die volop recht
doet aan wat het verhaal wil
vertellen.
Sergei Taneyev was in Moskou
leerling van onder anderen
Tsjaikovski en daarmee Westers
georiënteerd. Hij schreef het
symfonisch gedicht 'Johannes
van Damascus' op tekst van Tol
stoi, dat in 1884 voor het eerst
werd uitgevoerd. Eveneens een
cantate die de typische Russi
sche koorklank laat horen.
Twee onbekende muzikale
pronkjuwelen, magistraal uit
gevoerd met stralende melan
cholie. Pletnev op zijn best.
Hans Visser
'The Bells'van Rachmaninov en 'Jo
hannes van Damascus' van Taneyev.
Staats Kamerkoor van Moskou,
Russisch Nationaal Orkest en solis
ten o.l.v. Mikhail Pletnev. DG 471
029-2. Tijd: 60.21.
Volgend jaar zijn Loes en haar
mannen waarschijnlijk geen
van allen op de Parade aan te
treffen, zelfs niet als bezoekers.
„Het is onze eerste vrije zomer
in negen jaar", weet Loes. „Wij
gaan lekker op vakantie hoor!
Voordat het echter zover is, kan
het publiek nog één keer genie
ten van 'een kleurig palet van
muzikale hoogstandjes, veelbe
lovende acrobatiek, ravissant
amicale personages, blakende
balletten, razendsnelle roadies,
prêt-a-porter, entre-nous pas
de deux.'
Naast Nénette et les Zézettes
zijn nog zo'n achttien andere
voorstellingen op de Parade te
zien, verdeeld over negen
tenten. Dit jaar speelt de Cine
maparade een grotere rol. Inter-
fusio komt met twee voorstel
lingen: Woensdag, een dag uit
het leven van een eendagsvlieg
en Nous. Gabbi Weber zal live
op het Paradeterrein de sprook
jes van Godfried Bomans verfil
men en bij de 8 mm-ober kunnen
zoals gewoonlijk weer filmpjes
worden besteld.
Verder zijn bands als Jammah
Tammah, de Gorelev, Superfly
en de Grasparkieten te beluiste
ren in de Orangerie. Ook kunst
liefhebbers komen aan hun
trekken. Naast de presentatie
van het Schuttersportret in het
zogenaamde 'Light Building' is
ook 'Place du Terts', het schil
dersatelier op locatie, weer aan
wezig.
Voor de jeugd is er 's middags de
Kinderparade met onder andere
een selectie uit het theateraan
bod en de coverband De Lollies
met liedjes uit Sesamstraat,
maar ook van Limp Bizkit. Voor
een hapje en drankje staan on
der meer 'Soep van Gisteren',
'Zazou' en de favoriet van Luca
en haar mannen, 'The Juicy Sis
ters' garant.
Eva Crouwell
De Parade in Rotterdam wordt mor
gen om 17.30 officieel geopend met
de onthulling van het 'Schutters
portret'. Het festival duurt tot en
met 1 juli en vindt plaats in het Mu
seumpark in Rotterdam.
Meer informatie: wwiv.deparade.nl.
Voor de een is Kurt Weill de
componist van klassieke
muziek in een heel persoonlijke,
geëngageerde stijl, voor de an
der is Weill vooral de schepper
van de betere lichte muziek.
Voor beide visies is veel te zeg
gen. Feit is dat Weill met grote
vanzelfsprekendheid grenzen
tussen de genres overschreed, zo
niet ontsteeg door vooral zich
zelf te zijn. Vandaar dat het niet
zo erg is als anderen met zijn
muziek aan de haal gaan want
Weill blijft altijd Weill.
Zoals ook bij Max Raabe en zijn
Palace Orchester en de ten aan
zien van Weill volstrekt onver
dachte H.K. Gruber. Voor de cd
'Charming Weill' bewerkten ze
een goot aantal van zijn compo
sities, respectvol naar de klank
van het soort dansorkest dat in
de jaren twintig en dertig in de
betere ballrooms optrad. En in
een aantal gevallen weken ze
daarmee niet eens zo veel af van
de stijlperiode waarin het werk
van Weill ontstond.
Met de stukken uit zijn 'Drei-
groschenoper' bijvoorbeeld.
Maar de arrangementen maken
dat ook zijn latere composities
voor het New Yorkse Broadway
in dat geheel passen. De 'Sep-
tembersong' bijvoorbeeld uit de
musical 'Knickebocker Holi
day'. Maar ook 'All at once' uit
de film 'Where do we go from he
re'. Maar hoewel al die stukken
zijn gedompeld in een 'niets aan
de hand ballroomsfeer', hebben
ze juist daardoor een zekere la
ding gekregen.
Het is immers de schijnbaar
luchthartige sfeer van voor de
oorlog die Gruber en orkestlei
der/zanger oproepen, terwijl de
muziek van Weill, die in de jaren
dertig wegens de nazi's zijn ge
boorteland Duitsland verruilde
voor Amerika en die in zijn werk
altijd iets strijdbaars heeft ge
houden, een bepaalde mate van
drama in zich heeft. Het is daar
door heerlijk dansen met Kurt
Weill, maar met een glimlach.
En dat maakt deze cd zo waar
devol. 'Charming Weill' dus,
maar ook net niet.
Hans Visser
Charming Weill - Palast Orchter,
Max Raabe, H.K. Gruber. RCA Red
Seal. BMG 09026 63513 2. Tijd:
69.53.
De pianist Lang Lang werd
geboren in China, waar hij
al op zijn derde achter de piano
terecht kwam en stevig les
kreeg. Later zou hij in Amerika
terecht komen en aan het Curtis
Instituut zijn opleiding afma
ken.
Bij Telarc maakte hij nu een
keurig cd-debuut, opgenomen
tijdens een concert in de Seji
Ozawa Hall in Tanglewood.
Een concertopname dus en dat
blijkt ook bij hem goed te wer
ken. De wisselwerking met het
publiek geeft hem bij wijze van
spreken vleugels. Het repertoire
geeft hem alle ruimte om con
tact te maken, om zijn nog jonge
gemoed te laten spreken. Wat
dat aangaat spreken de oude ro
mantische charismatische col
lega's van weleer hem blijkbaar
goed aan.
Hij opent met de sonate in e ma
jeur van Haydn (Hob. XVI:31),
waarin hij mooi gedetailleerd en
toch heerlijk zangerig spel laat
horen. En reken maar dat zijn
romantische stijl werkt in Rach-
maninovs sonate no. 2. En andes
wel in een 'dumka' en een noc
turne van Tsjaikovski's. Of an
ders in 'Islamay' van Balakirev.
Maar het best op dreef is hij in
'Zes stukken' opus 118 van
Brahms. Prachtig zoals hij de
tijd durft te nemen om de noten
te laten spreken. Aan de andere
kant riekt zijn spel soms enigs
zins naar de Amerikaanse gepo
lijst aandoende romantiek.
Maar alles bij elkaar is het een
cd die nieuwsgierg maakt naar
het vervolg.
Hans Visser
Lang Lang in Seiji Ozawa Hall,
Tanglewood. Telarc, CD-80524.
Tijd: 78.28.
jk kan nu uitrusten wanneer ik er zin in
|heb, kan een tournee zo lang of kort laten
duren als ik zelf wil en ben de eigenaar van
®jnliedjes. Dit is de totale vrijheid en het is
het heerlijkste wat me ooit is overkomen."
Aimee Mann, de Amerikaanse zangeres die
zich na een jarenlang gevecht met platen
maatschappijen eindelijk 'bevrijd' voelt en
"aar eigen label heeft, geniet nog dagelijks
haar herwonnen onafhankelijkheid.
■■Wat ik de afgelopen jaren heb meege
pakt, wil ik nooit meer beleven. Ik zet mijn
'andtekening alleen nog onder een nieuw
paspoort. Nooit meer onder een contract."
•a de dagen dat de new wave hoogtij vierde.
^asAimee Mann leadzangeres van de band
.Tuesday. In '85 scoorde de groep een be-
':°°rli]ke hit met 'Voices carry'De druk van
*e Platenmaatschappij om nog meer suc-
fsnummers te schrijven nam steeds meer
P Til Tuesday werd in een richting ge-
uwd waar ze niet heen wilde en de bandle-
ea besloten het bijltje erbij neer te gooien,
at het niet een platenmaatschappij vaker
°kan gaan, was in die tijd nog niet echt
oorgedrongen tot Aimee Mann. Nadat ze
esloot om solo verder te gaan, zette ze op-
euw haar handtekening onder een platen-
Aimee Mann: „Je kunt niet eeuwig vol spijt naar
het verleden blijven kijken." foto GPD
contract. „Ik had simpelweg geen idee dat
ik voor de tweede keer een enorme fout aan
het maken was."
Al gauw had ze het gevoel weer gevangen te
zitten. En de ketens waren dit keer nog ste
viger verankerd dan voorheen. Geffen, het
label dat haar 'in bezit had', werd overgeno
men door Interscope. Daar werd van haar
geëist dat ze, jawel, meer hits zou produce
ren. Maar terwijl ze destijds met 'Til Tues
day nog mocht vertrekken toen ze zich niet
wilde conformeren, kon ze dit keer geen
kant uit. Ze mocht niet gaan, maar moest te
gelijkertijd toezien hoe haar album op de
plank bleef liggen omdat het niet commer
cieel genoeg was.
Haar veelal rustige liedjes, in de stijl van El-
vis Costello, zullen inderdaad niet vaak
hoog in de top 50 belanden, maar haar cd's
vinden al jarenlang moeiteloos hun weg
naar een vast publiek.
„Op de een of andere manier hebben platen
maatschappijen altijd wel een paar arties
ten onder contract waar ze niet zo goed raad
mee weten. Maar ze willen ze dan vaak toch
niet loslaten, omdat ze als de dood zijn dat
een ander label het geniale in zo'n band of
artiest wel onderkent en een wereldster van
ze weet te maken. Onder het motto 'better
safe than sorryhouden ze dus zo lang moge-
lijk iemand vast."
Na een bittere strijd wist Aimee Mann de
mastertapes van haar nieuwe plaat Bachel
or nr. 2 terug te kopen en bracht ze het
album uit bij haar eigen, net opgerichte la
bel Superego. Aanvankelijk werd de plaat
alleen via het internet verkocht, maar later
lag de plaat in de VS ook gewoon in de win
kel. „Ik wist dat ik er in mijn eentje nooit in
zou slagen om de plaat ook te distribueren
in Europadus sloot ik na lang aarzelen toch
een deal met V2 records. Maar het gaat hier
bij echt alleen om een licentiedeal. Ik heb
nog steeds alle rechten van de plaat en beslis
ook zelf over de mate van publiciteit en de
lengte van mijn tournees."
De angst van een platenmaatschappij om
spijt te krijgen als ze iemand laten gaan, is in
het geval van Aimee Mann realiteit gewor
den, want de Amerikaanse is tegenwoordig
succesvoller dan ooitVorig j aar zong ze nog
haar nummer 'Save me' tijdens de Oscaruit
reiking, omdat dit liedje uit de film Magno
lia genomineerd was als beste 'original
song'. En de cd Bachelor nr. 2, waar 'Save
me' ook op te vinden is, loopt prima.,Ik ver
koop natuurlijk minder cd's dan ik zou heb
ben gedaan als ik een commercieel album
bij een grote maatschappij had uitgebracht.
Maar als je bij een label zit, krijg je maar
heel weinig geld voor heel veel cd's. Er moe
ten daar zoveel mensen worden betaald van
de winst die jij voor ze maakt. Nu mag ik al
het geld zelf houden dat ik verdien. Een on
gekende luxe."
De vrees om ooit weer concessies te moeten
doen, zit nog steeds erg diep bij Aimee
Mann. „Misschien dat ik daarom ook beslo
ten heb nooit meer in een band te gaan spe
len. Natuurlijk sluit ik niet uit dat ik ooit
weer eens iets voor de lol in die richting zou
doen, maar dat is dan echt voor even. Het is
hard werken, een band bijeen houden. Je
moet zoveel moeite doen om het eens te wor
den over zaken en je moet zo vaak water bij
de wijn doen. Dat kan en wil ik niet meer."
Knipoog
Nu ze haar eigen label heeft, dat ze met een
knipoog naar zichzelf Superego heeft ge
noemd, kan ze eigenlijk zelf platenbaas
gaan spelen. Toch is ze niet bang dat ze ooit
andere artiesten hetzelfde aan zou doen als
wat haar is overkomen. „Nooit van mijn le
ven! Superego zal altijd een klein label blij
ven. Op zich wil ik best een aantal singer/s
ongwriters of leuke bands onderdak bieden,
maar ik zou ze nooit wurgcontracten kun
nen aanbieden. Zakken vol geld interesse
ren me al net zo weinig als wereldfaam. In
feite ben ik een socialist in hart en nieren.
Tot nu toe ligt er alleen een concreet plan om
een cd uit te brengen van Loud Family,
waarvan ik de oprichter, Scott Miller, erg
bewonder. Daarnaast komt er over enige
tijd een live-album van de tour die Michael
(Penn, haar echtgenoot, tevens singer/song
writer, red.) en ik vorig jaar hebben gedaan.
En ik ben alweer nummers aan het schrijven
voor mijn vierde album."
Als ze terugkijkt op de afgelopen jaren, kan
ze af en toe nog behoorli j k gedeprimeerd ra
ken. „Ik zou heel veel dingen anders hebben
gedaan als ik van te voren had geweten wel
ke consequenties mijn daden zouden heb
ben. Ik ben in die tijd vaak zwetend wakker
geworden na enge dromen. Maar je kimt
niet eeuwig vol spijt naar het verleden blij
ven kijken. Ik heb nu echt mijn lesje wel ge
leerd en zal nooit meer zo de fout in gaan.
Dat is een geruststellende gedachte."
Hanneke van den Berg
Aimee Mann treedt 28 juni op in de Melkweg in
Amsterdam.
donderdag 21 juni 2001
Nénette et les Zezettes, met rechts Loes Luca, staat dit jaar voor het laatst op het theaterfestival.
foto Jaap Rozema/GPD
