Plan tunnel Sluiskil interessant
PZC
Snijrad in de voortuin
Hinder bij aanleg tunnelweg begint
Bijna de enige
vrouw in de
tunnelbouw
O
Opstarten boor Sara
waarschijnlijk in juli
Zeeuws bedrijfsleven
nog niet voorbereid op
Westerscheldetunnel
Nog geen gegadigden
voor benzinestations
I
rsev
21
Minister Netelenbos verheugd over alternatieve financiering
BIOThERM
z
z
wë t
vrijdag 15 juni 2001
Hoor Harmen van der Werf
DEN HAAG - Minister Netelen
bos van Verkeer en Waterstaat
staat in principe positief tegen
over het plan van de provincie
Zeeland om een tunnel aan te
leggen bij Sluiskil. Zij heeft dat
gisteren gezegd tijdens een
overleg in de Tweede Kamer
over de Westerscheldetunnel
De provincie heeft, wetende dat
er voorlopig geen rijksgeld voor
het tunnelproject is, een alter
natieve financiering bedacht.
„Zonder geld van de rijksover
heid", vertelde Netelenbos,
„maar met medewerking van de
provincie, via een publiek-pri-
vate samenwerking (dus met
privé-investeerders) en eventu
eel met tolopbrengsten van de
Westerscheldetunnel
Netelenbos noemde dit voorstel
'heel interessant' en 'niet onbe
spreekbaar'. „Alleen, ik weet
nog niet hoe realistisch dit plan
is. Dat moet volgende week blij
ken tijdens een bespreking met
Zeeland." Dat de provincie met
een alternatief is gekomen,
spreekt haar in elk geval zeer
aan. „Dat is heel erg positief.
Dat men in de regio tot de ge
meenschappelijke conclusie
komt: het staat niet in de rijks
planning, maar er is wel sprake
van een lokaal groot knelpunt.
En daarvoor moet een oplossing
komen. Dat zie ik graag."
S. Buijs (CDA) en J. Geluk
(WD) reageerden verheugd. „U
heeft die weg door Zeeuws-
Vlaanderen, waarin nu nog een
brug ligt, eerder een minuscuul
transportasje genoemd", merk
te Geluk fijntjes op. „U spreekt
nu over een lokaal groot knel
'r20m
5 ~10m
ZEEUWS- lengte 6,5 km
■'60m
VLAANDEREN
Z-BEVELAND
WEEKBOEK TUNNEL
15 juni 20011
punt. Er is sprake van enige
vooruitgang."
PvdA-Kamerlid J. Dijsselbloem
stelde voor een deel van de gel
den voor vernieuwing van de
doorgaande weg Schoondijke-
Hoek (N61voor de tunnel te be
stemmen. Dat kan volgens hem
door die weg niet als een vier-
baansweg aan te leggen, zoals
een meerderheid van Provincia
le Staten wil, maar minder
groots en toch even veilig. „De
PvdA in Zeeland, dorpsraden in
Zeeuws-Vlaanderen en de
Zeeuwse Milieufederatie zijn
daar ook voor, uit oogpunt van
landschap."
Netelenbos wees dat idee niet
van de hand. „Dat kan, maar dat
moet de regio dan zelf inbren
gen. Zij kan schuiven met mid
delen voor nieuwe wegen. Dat is
in Friesland ook gebeurd."
Als het plan van de provincie
voor een tunnel bij Sluiskil
doorgaat, zal de aanleg waar
schijnlijk gebeuren onder de
hoede van de NV Westerschel
detunnel. Rijksoverheid en pro
vincie zijn allebei aandeelhou
der van die NV.
doorWout Bareman
TERNEUZEN - De laatste
voorbereidingen zijn gisteren
getroffen voor de reparatie van
de afdichting in het hoofdlager
van tunnelboormachine Sara.
De afgelopen week werd de
ruimte tussen de Boomse klei
wand, waar de boor doorheen
moet, en het snijrad op de kop
van de machine volgepompt met
lage-sterkte beton.
Het snijrad werd ter bescher
ming afgedekt met een dikke fo-
lielaag en in de graafkamer
werd bentoniet aangebracht.
Nadat de betónlaag, die het
boorfront moet stabiliseren,
was uitgehard, werd het bento-
nietmengsel uit de graafkamer
weggehaald. Gisteren werd de
druk in de graafkamer terugge
bracht tot normale atmosferi
sche omstandigheden. Vandaag
beginnen specialisten met de re
paratiewerkzaamheden
Aanvankelijk was het de bedoe
ling dat de boormachine, die de
rechtertunnelbuis graaft, op
maandag 25 juni weer aan de
slagzou kunnen, maar de ver
wachting is nu dat Sara begin
juli weer wordt opgestart. De
(kleine) vertraging houdt ver
band met de aanpassingen in de
manier waarop de boormachine
mnvordt gerepareerd én het feit
datde machine eerst een stabie-
I kgrondlaag moest opzoeken
alrorens die reparatie kon wor
den uitgevoerd. Om die grond-
agte bereiken werd nog vijf
tnmelringen doorgeboord. De
ïoormachine staat nu stil op
;M6 meter (1923 ringen). Neel-
I jeSuzanna, die de grote onder-
:oudsbeurt al achter de rug
heeft, vordert gestaag. Gisteren
was de machine in de westbuis
4120 meter (2060 ringen) vei'.
De achtste en negende dwars
verbinding zijn vorige week
voorzien van een betonnen bin
nenwand. Bij de tiende verbin
ding wordt het ontgraven voor
bereid, bij de elfde is begonnen
met het vriezen en voor de
twaalfde verbinding wordt de
vriesinstallatie geïnstalleerd.
Voor de dertiende verbinding
worden momenteel de vrieslan-
zen geboord, terwijl ook voor de
bouw van de veertiende dwars
verbinding voorbereidingen
worden getroffen.
Binnenkort wordt begonnen
met de afbouw van de tunnel.
Onderdeel daarvan is de aanleg
van de elektrische voorzienin
gen. De tunnel wordt aangeslo
ten op de 10.000 Volt-installatie
van Delta Nutsbedrijven. De
aansluitpunten bevinden zich
in de tunnel i nritgebouwen aan
weerszijden van de Wester-
schelde. Het vermogen is onge
veer 6 MegaWatt per aansluit-
punt.
Voor de elektriciteitsinstallatie
wordt 25 kilometer 10 kV-kabel
gemonteerd. In iedere E-kelder
onder het wegdek van de tunnel
komt een verdeelstation met een
10kV-690 Volt transformator
gevolgd door een 690 V-400/230
Volt-transformator. De span
ning tussen die twee transfor
matoren is nodig voor de tun
nelventilatoren en pompen. In
elke tunnelbuis worden veertig
ventilatoren aangebracht. Iede
re kelder wordt bovendien voor
zien van 130 accu's, die bij een
storing alle vitale tunnelinstal
laties gedurende een uur van
elektriciteit kunnen voorzien.
door Jeffrey Kutterink
VLISSINGEN - Het Zeeuws be
drijfsleven moet Westerschel-
detunnel-proof worden. Onder
nemers moeten gaan beseffen
dat de tunnel er over ruim twee
jaar ligt en dat er positieve en
negatieve effecten van zullen
uitgaan. De Kamer van Koop
handel, Scoop, wetenschappers
en externe onderzoeksbureaus,
zetten die effecten op een rijbe
preken dat met ondernemend
&eland en gaan er over discus
siëren op een symposium op 28
september in het Vlissingse Ci-
necity.
3e Westerscheldetunnel leeft
nogniet bij het Zeeuwse be
drijfsleven. „Het is voor onder
nemers nog steeds een ver-van-
®jn-bedshow", zegt J. Bruurs,
reofdvan de afdeling economi
se stimulering van de Kamer
jan Koophandel.
roch is het noodzakelijk dat het
Zeeuws bedrijfsleven stilstaat
'°i] de vraag wat die tunnel nu
bemaal overhoop gaat halen,
j^dt de Kamer van Koophan
del Uit een onderzoek dat vorig
jaarin opdracht van de Kamer
isgehouden, bleek dat de tunnel
uogniet bij de ondernemers in
«ethoofd zit. En dat baart de
Samer grote zorgen. Daarom is
hijm vervolg op het vorig jaar
gouden onderzoek begonnen
jaeteen reeks kleine onderzoe-
«n.Öat doet de Kamer in sa-
inwerking met de Zeeuwse
Mganisatie voor welzijn en zorg
f°op, wetenschappers en ex-
'•ame bureaus.
jkKamer wil kijken naar de to-
«eeffecten van de Wester-
ïheldetunnel op Zeeland. „Het
'Verricht zich niet alleen op de
Volgen voor het bedrijfsle-
benadrukt directeur R.
^Renterghem van de Kamer
'jnKoophandel van Zeeland.
,fet is nadrukkelijk de bedoe
kte kijken naar de positieve
-negatieve effecten op de fac-
jrendie beïnvloeden of bedrij-
^zich wel of niet in Zeeland
««en vestigen."
j^jdde tunnel namelijk meer
^«ijven naar Zeeland, dan
j^tener ook huizen zijn waar
^'erknemers kunnen wonen,
•uefst gebouwd in een pretti-
ge en veilige omgeving. De
werknemers willen uiteraard
ergens hun boodschappen kun
nen doen en hun kinderen naar
school kunnen doen. En als er
iets mis is, moeten er genoeg
doktoren en tandartsen zijn.
Want vooral dat soort factoren
bepaalt steeds meer of een be
drijf zich ergens wil vestigen.
Tot nu toe wordt er veel naar de
effecten van de tunnel gegist,
constateert Bruurs. „De één
voorspelt dat er enorme veran
deringen op komst zijn, de an
der relativeert de komst van de
Westerscheldetunnel. De on
derzoeken die nu aan de gang
zijn, moeten op allerlei deelge
bieden uitwijzen wat van al die
meningen waar is."
Onderzoekers maken daarvoor
sterkte en zwakte analyses, kij
ken naar de gevolgen voor ver
voerstromen in Zeeland (komt
de economische as die nu langs
Zeeland loopt, deels over de
provincie te liggen), ze kijken
naar de positie van de havens in
Terneuzen en Vlissingen en naar
de effecten voor de detailhan
del. Wetenschappers en extbrne
onderzoeksbureaus voeren een
aantal van die kleine onderzoe
ken uit. „Mensen van buiten
kunnen objectiever naar zaken
kijken", aldus Bruurs.
De resultaten van de onderzoe
ken moeten eind deze maand of
begin volgende maand op tafel
liggen. Direct daarna gaat de
Kamer daarover met onderne
mers spreken. Want er moet vol
gens Bruurs voor eens en altijd
een eind komen aan het gegis
over de effecten van de tunnel.
Naakte wetenschappelijk on
derbouwde feiten moeten de bo
ventoon van de discussie gaan
voeren.
Op basis van de onderzoeksre
sultaten gaan ondernemers tij
dens het symposium in septem
ber met elkaar in discussie over
de eventueel te nemen maatre
gelen. Prof. dr. F. Boekema en
stedebouwkundige L. Boelens
leveren hun bijdrage aan de dis
cussie. Bruurs: „Het symposium
is een start van allerlei projecten
die moeten zorgen dat het
Zeeuws bedrijfsleven op 15 no
vember 2003 Westerschelde-
tunnel-proof is."
MIDDELBURG - Een beroepsdeformatie?
„Vast wel", geeft Stoffel Rockx toe. De coör
dinator uitvoering wegen van de NV Wes
terscheldetunnel heeft de voortuin van zijn
woning aan de Lingestraat in Middelburg
bestraat in een patroon, dat is afgeleid van
het snijrad van de boormachines die zich
een weg onder de Westerschelde banen. Ter
verontschuldiging voert hij aan dat hij al
sinds 1988 betrokken is bij wat in die tijd
nog de vaste oeververbinding of kortweg
WOV heette. Toen werkte hij als medewer
ker van de provincie Zeeland aan de tracé
nota en de mer-procedure.
Rockx heeft het snijrad uitgevoerd in zwar
te en rode klinkers. In het straatwerk zijn de
spaken van het rad en de snijtanden duide
lijk zichtbaar. De doorsnede van het rad is
drie meter. Het geheel ziet er uit als een kar
wei waar heel wat tijd in is gaan zitten. „Viel
wel mee", meldt Rockx. „Het was een dagje
straten. De meeste tijd was ik nog kwijt aan
het op maat knippen van de stenen.
foto Lex de Meester
door Ben Jansen
BORSSELE - De bijna negen
kilometer lange weg naar de
Westerscheldetunnel op Zuid-
Beveland is tot nu toe betrek
kelijk onopgemerkt aange
legd. De inwoners van Borsse-
le en van woningen aan de
wegen die door de nieuwe weg
worden gekruist, hebben on
getwijfeld enige hinder onder
vonden van de wegwerkzaam
heden, maar de overlast bleef
beperkt. Het komende ander
half jaar gaan meer mensen te
maken krijgen met de aanleg
van de weg. Voor het maken
van de aansluitingen bij het
haven- en industriegebied
Vlissingen-Oost zijn ingrij
pende omleidingen noodzake
lijk.
Een van de werkzaamheden
voor die aansluitingen was de
afgelopen weken al zichtbaar:
de aanpassing van de T-split-
sing Sloeweg-Bernhardweg.
Het verkeer van en naar de
tunnel rijdt in de toekomst
over de Sloeweg van en naar de
A58. De splitsing wordt ver
breed, zodat er voor het
afslaande verkeer twee rij -
stroken beschikbaar zijn. Bo
vendien komt er een verkeers
lichteninstallatie.
Het werk heeft zich tot nu toe
voornamelijk aan de westkant
van de Bernhardweg en de
zuidkant van de Sloeweg afge
speeld. Na volgende week zijn
de andere kanten van deze we
gen aan de beurt Dat betekent
Werkzaamheden aan de T-splitsing Sloeweg-Bernhardweg.
foto Willem Mieras
dat verkeer op de Sloeweg
vanuit de richting Goes enkele
weken lang niet rechtsaf de
Bernhardweg kan oprijden. Er
is dan een omleidingsroute via
de Borsselsedijk en deEuropa-
weg-Oost. Ingrijpender wordt
de omleiding tussen 13 en 24
augustus. Dan is het westelij
ke gedeelte van de Sloeweg
tussen de verkeerslichten bij
's-Heerenhoek en de T-split
sing met de Bernhardweg ge
heel afgesloten. Het verkeer
tussen de A58 en Vlissingen-
Oost wordt dan via Middel
burg geleid.
Een langdurige omleiding is
nodig voor de bouw van een vi
aduct en de aanleg van de
overgang tussen Bernhardweg
en tunnelweg ter hoogte van
de Borsselsedijk. Coördinator
wegen van de NV Westerschel
detunnel Stoffel Rockx ver
wacht dat de stremming hier
een jaar kan duren. In samen
spraak met de gemeente Bor-
sele zint de NV Westerschelde
tunnel nog op maatregelen om
de stremming voor fietsers zo
veel mogelijk te beperken.
Rockx wijst erop dat het tot nu
toe mogelijk is geweest de
werkzaamheden aan de tun
nelweg op Zuid-Beveland gro
tendeels buiten de verkeers
stromen om uit te voeren. „Nu
krijgen we te maken met aan
sluitingen op bestaande we
gen en dan valt enige hinder
niet te voorkomen." Volgende
week legt de aannemer de eer
ste twee lagen asfalt op het
traject tussen de Monsterweg
en de tunneltoerit. In dit tra
ject moeten nog drie viaducten
worden gebouwd. Het werk
verkeer daarvoor kan dan ge
bruik maken van de tunnel
weg. Het streven is de tunnel
weg volgend jaar november
gereed te hebben.
doorWout Bareman
TERNEUZEN - In juli keert ze terug naar de Belgische
vestiging van bouwonderneming BAM, die haar in mei
1998 tijdelijk detacheerde in Terneuzen. Aanvankelijk
zou weg- en waterbouwkundige Inge Maerevoet (32) uit
Mechelen voor een periode van één tot twee jaar werk
zaam zijn bij de Kombinatie Middelplaat Westerschel
de, maar dat werd dus even iets langer.
In eerste instantie hield één van de weinige vrouwelijke
tunnelbouwers ('bij mijn weten heb ik maar één vrou
welijke collega, die rechtstreeks bij de bouw betrokken
is, de overigen werken vooral in de ondersteunende
diensten') zich bezig met de kwaliteitscontrole bij de
aanleg van de tunneltoerit. Later stapte ze over naar de
bouw van de 26 dwarsverbindingen in de tunnel.
„Bouwtechnisch is dat iets heel speciaals. In theorie
bleek alles heel goed te berekenen, maar in de praktijk
pakte de vriesmethode toch heel anders uit. De bodem
gedroeg zich anders dan venvacht. Het zogheten vries-
lichaam van de eerste dwarsverbindingen sloot niet aan
op de tunnel en dat vereiste de nodige aanpassingen. Nu
loopt alles prima; we werken de achterstand aardig
weg, ook al omdat we in een hoger tempo kunnen wer
ken."
Een wouw in de bouw is nog steeds geen alledaags ver
schijnsel. ,,Nee, maar daarmee hebben sommige bazen
meer moeite dan de mensen op de werkvloer. Je merkt
wel eens dat er over je gepraat wordt, maar ik heb er ver
der geen hinder van. Vooral in de tunnelbouw is het nog
vooral een mannenwereld en daarin komt nauwelijks
verandering. Ik was altijd al geïnteresseerd in de bouw
en dan vooral in de berekeningen die ertoe moeten lei
den dat een gebouw simpelweg overeind blijft. De tun
nel was voor mij even een zijsprongetje."
Ze vertrekt over een maand. Tot die tijd rijdt ze nog da
gelijks op en neer tussen Mechelen en Terneuzen. „Het is
een uurtje rijden, dus dat is gemakkelijk op te brengen.
M'n terugkeer naar Vlaanderen heeft ook te maken met
het feit dat ik, als ik elders in de tunnelbouw aan de slag
zou willen, vermoedelijk ergens veel verder weg aan de
slag zou moeten. Tja, ik ben nu eenmaal nogal aan Me
chelen gebakken, dus keer ik terug naar m'n oude stiel:
de utiliteitsbouw." Ze vertrekt enigszins met pijn in het
hart. „Want het is nu eenmaal een uniek project met
ontzettend aardige, voornamelijk Duitse collega's. Ik
heb hier op het werk trouwens Duits leren spreken en
dat is mooi meegenomen."
door Ben Jansen
BORSSELE - De kans bestaat
dat bij de opening van de Wes
terscheldetunnel eind 2003 de
benzinestations aan weerszij
den van de tunnelweg op het
tolplein bij Borssele nog niet ge
reed zijn. De NV Westerschelde
tunnel is er tot nu toe niet in ge
slaagd gegadigden te vinden
voor de exploitatie van deze zo
geheten verzorgingsplaatsen.
Volgens D. Boddeke, projectlei
der tolplein van de NV Wester
scheldetunnel, kijken onderne
mers de kat uit de boom. Hij ziet
daarvoor twee aanleidingen. De
ene is de benzineoorlog in Goes,
waar de autobrandstof nu al
ruim een jaar zeker een dubbel
tje onder de gangbare prijzen
zit. De andere is de betrekkelij
ke nabijheid van België. Daar
zijn benzine en dieselolie goed
koper dan in Nederland en de
pomphouders in Zeeuws-
Vlaanderen hebben de neiging
hun prijzen daar enigszins op te
laten aansluiten. Dergelijke
prijsontwikkelingen brengen
ongewisheden met zich mee,
waardoor investeerders talmen
met beslissingen.
Het is de bedoeling dat het ben
zinestation aan de oostkant van
het tolplein - aan de die kant
komt ook het bedieningsge
bouw - wordt gecombineerd
met een restaurant. Voor reizi
gers die in de andere richting
rijden is dat restaurent te berei
ken via een loopbrug.
De NV Westerscheldetunnel wil
nog geen consequenties verbin
den aan de moeizame gang van
zaken rond het vinden van een
exploitant. Verwacht wordt dat
er in september, wanneer de
bouw van het bedieningsge
bouw op het tolplein begint, na
dere mededelingen over kunnen
worden gedaan.
(Advertentie)
feliciteert
re
■fe
5 m
S
tZ on
ai
•it
foto Charles Strijd
Inge Maerevoet
