Zoeken naar scheepsofficieren
PZC
Goedkoop rijden in reclamezuil
Gratis bestaat niet
Fiscus laat heel jaar
vakantie ongemoeid
11
HAL heeft 336 lege plaatsen op de vloot van vijftien cruiseschepen
Jeugdherberg weer populair
Minder passagiers voor KLM
Omzet industrie in april gestegen
VS bestrijdt vliegtuigvertraging
Lagere werkloosheid in eurozone
profijt
donderdag 7 juni 2001
door Alexander Bakker
ROTTERDAM - Hij is niet te be
nijden. De Europese perso-
neelsdirecteur van de Holland
America Line (HAL), Rob S.
Leijen, moet de komende drie
jaar 336 nieuwe officieren wer
ven voor de straks vijftien sche
pen tellende cruisevloot. Die
werving van maritieme officie
ren is 'een wereldwijd pro
bleem', weet Leijen.
Bovendien is de HAL niet de
enige cruiserederij die nieuwe
mensen nodig heeft. De wereld-
cruisevloot wordt de komende
jaren met vijftig nieuwe sche
pen uitgebreid waarvoor naar
schatting ruim tienduizend offi
cieren nodig zijn.
Daarbij komt ook nog eens dat
de HAL juist een nieuwe CAO
heeft afgesloten waarin is be
paald dat voor officieren niet
langer na vier maanden dienst
een periode van twee maanden
verlof volgt, maar dat de dienst
wordt bekort tot drie maanden.
Alleen daarom al heeft de rede
rij de komende jaren zestien
nieuwe kapiteins nodig.
Voor Leijen is het probleem nóg
groter, omdat de rederij haar
schepen onder Nederlandse
vlag wil laten varen met Neder
landse officieren. Omdat dit
laatste al enige jaren moeilijk
valt vol te houden is een
scheepsofficier met de Britse
nationaliteit inmiddels ook toe
gestaan. De HAL heeft al drie
Engelse kapiteins, van wie er
twee vrijstelling hebben om op
onder Nederlandse vlag varen
de schepen het gezag te voeren.
Het cruiseschip Amsterdam,
dat vorige week voor een een
daags bezoek in Rotterdam was,
vaart op dit moment met een
vrouwelijke tweede stuurman
uit Engeland, Georgina 'Geor
ge' Carlo.
Eigen bestand
Rob Leijen, die vanuit zijn kan
toor in Spijkenisse de perso
neelszaken voor de nu 283 HAL-
offcieren beheert, is er van over
tuigd dat het hem zal lukken om
de komende jaren de benodigde
336 nieuwe officieren te werven.
„De zestien nieuwe kapiteins
komen voor een groot deel uit
ons eigen bestand," zegt hij.
Het cruiseschip Amsterdam legde vorige week donderdag even aan in de haven van Rotterdam.
„Wij zijn al druk bezig te bezien
welke eerste stuurlieden voor
promotie in aanmerking ko
men. Albert Schoonderbeek is in
ieder geval de eerste. Hij krijgt
volgende maand het gezag over
de Noordam als die de haven
van Amsterdam aandoet."
Leijen rekent er ook op dat, als
het nieuws over de nieuwe ver
lofregeling wijder verspreid
raakt, ook veel oud-officieren
van de HAL zich bij hun voor
malige baas zullen melden. ,,Ik
heb al wat telefoontjes ontvan
gen", zegt Leijen. „Deze verlof
regeling is een aanzienlijke ver
betering." De HAL hoopt de
regeling overigens gefaseerd te
kunnen invoeren.
Een complicerende factor is ook
nog eens dat niet iedere officier
geschikt is om op een cruise
schip kapitein te worden. „Op
een cruiseschip gaat het om
meer dan nautische kwalitei
ten," legt Leijen uit. „De gezag
voerder is bij ons ook gastheer.
Kapitein Edward van Zaane
heeft bij de start van deze cruise
van de Amsterdam alle veer
tienhonderd passagiers een
hand gegeven." Bijna elke dag
heeft een kapitein op de cruise
schip wel een sociale verplich
ting. Dat varieert van een VIP-
pai*ty tot het nog eens overdoen
van een trouwerij voor een paar
dat een huwelijksfeest viert.
Dat het vandaag de dag moeilij k
is jongeren te interesseren voor
een carrière als zeeman wijt
Leijen aan een complex van fac
toren. Negatieve publiciteit is er
daar één van. Leijen: „Vorig jaar
was er op de Nederlandse televi
sie een serie bedoeld om jonge
ren voor de zeevaart te enthou
siasmeren. Als dan zo'n
aflevering wordt gevolgd door
een bericht in het Journaal over
het vergaan van een tanker, dan
zeggen ouders tegen hun kinde
ren 'blijf jij maar lekker thuis'."
„Varen is juist hartstikke leuk",
weet Leijen uit eigen ervaring.
Hij heeft zestien jaar als werk
tuigkundige bij de HAL geva
ren. Op het gebied van werving
richt hij zich met collega's van
andere Nederlandse rederijen
op leerlingen van het middel
baar onderwijs. „De concurren
tie is groot," legt hij uit. „Met
name tegen de IT-branche kun
nen we nauwelijks op. Bedrij
ven uit die sector houden hun
sollicitatiegesprekken in de
showroom van een autodealer.
Wie wordt aangenomen krijgt
meteen een auto van de zaak
mee." Dat zich kort na het aan
meren van de Amsterdam bij de
Rotterdamse cruiseterminal 46
maritieme studenten voor een
scheepsbezoek hebben gemeld,
stemt hem weer wat positiever.
Hotelschool
Voor zijn collega-personeelsdi-
recteur in het HAL-hoofdkan-
toor in Seattle heeft Leijen ook
afspraken gemaakt met de ho
gere hotelschool in Maastricht.
foto Niels van der Hoeven/GPD
Studenten die er de opleiding
tot hotelmanager volgen kun
nen bij de HAL een trainee-op
leiding krijgen waarbij een vas
te baan wordt gegarandeerd.
Andere Nederlandse hotelop-
Jeidingen hebben voor deze af
spraak ook al grote belangstel
ling getoond.
Leijen werkt op dit moment aan
een grootschalige open dag, die
volgend jaar mei moet plaats
vinden als het cruiseschip Am
sterdam voor drie dagen in Rot
terdam is. Leijen wil dan samen
met opleidingsinstituten alle
directeuren en decanen uit het
voortgezet onderwijs aan boord
uitnodigen. Ook andere Neder
landse rederijen mogen aan de
ze open dag deelnemen. GPD
AMSTERDAM - De jeugdherberg is weer helemaal terug. Vo
rig jaar telden de 34 jeugdherbergen 750.000 overnachtingen.
4 procent meer dan in 1999. Niet alleen jongeren brengen er de
nacht door, steeds meer ouderen en gezinnen met kinderen
ontdekken deze logies als alternatief voor het veel duurdere
hotel.
De moderne jeugdherberg heeft naast de bekende grote zalen
ook steeds meer 4- en 2-persoonskamers. Beddengoed is te
genwoordig bij de prijs, vanaf 32,25 per nacht, inbegrepen,
meldt de Nederlandse Jeugdherberg Centrale (NJHC). Zes
van de tien bezoekers van de herbergen komen uit het buiten
land. ANP
AMSTERDAM - Luchtvaartmaatschappij KLM heeft in mei
minder passagiers vervoerd dan in dezelfde maand van 2000.
Ook de totale beladingsgraad daalde met 1 procent, terwijl de
capaciteit juist met 4 procent groeide.
Het aantal vervoerde passagiers lag 3 procent lager, terwijl de
capaciteit met 2 procent steeg. De bezettingsgraad daalde
daardoor van 80 procent vorig jaar naar 76,1 dit jaar. In april
was dat nog 80,3 procent. De mindere economische omstan
digheden hadden het meeste effect op de Noord-Atlantische
routes en de lijnen naar het Verre Oosten. ANP
VOORBURG - De omzet van de Nederlandse industrie is in
april met 6 procent gestegen vergeleken met april vorig jaar.
De export groeide 7 procent, de binnenlandse omzet 4 pro
cent. Deze groeicijfers zijn volgens het Centraal Bureau voor
de Statistiek voor het grootste deel toe te schrijven aan hogere
afzetprijzen.
De groei van de omzet geldt voor bijna alle branches. Toppers
waren de aardolie- en chemische industrie. Maar ook de ver
kopen van de metaal-, elektrotechnische en transportmidde
lenindustrie deden het goed. In vooral de grafische industrie
ging het in april minder dan in dezelfde maand van 2000. ANP
WASHINGTON - De Amerikaanse federale luchtvaartauto
riteit (FAA) heeft een tienjarenplan gelanceerd om de oplo
pende vertragingen in het luchtverkeer te verminderen. De
uitvoering van het plan gaat 29,9 miljard gulden kosten.
Een op de vier vluchten in de VS liep vorig jaar vertraging op
of werd geannuleerd. Piloten en luchtverkeersleiders moeten
volgens de FAA vaker kunnen afwijken van standaardroutes.
Satellieten moeten de radar vervangen om de vliegtuigen te
volgen en er moet nieuwe apparatuur komen, die slecht weer
eerder kunnen voorzien.
Daarnaast mogen vliegtuigen binnenkort dichter langs el
kaar heen vliegen. Vijftien grote vliegvelden in de VS krijgen
er voor 2010 meer landingsbanen bijANP
BRUSSEL - De werkloosheid in de twaalf landen van de eu
rozone, de EU-lidstaten die de euro hanteren, is in april ver
der gedaald. Was in maart nog 8,4 procent van de beroepsbe
volking werkloos, in april was dat 8,3 procent. In april vorig
jaar lag de werkloosheid nog op 9 procent.
In de gehele Europese Unie is de situatie iets minder ernstig.
De werkloosheid daalde van 7,7 naar 7,6 procent, In april
2000 was dat nog 8,4 procent, zo bleek uit gisteren verspreide
cijfers van Eurostat (het EU-bureau voor de statistiek).
Luxemburg had het laagste percentage van 2,4, Spanje stond
met 13,1 procent bovenaan. ANP
door Carel Grol
DEN HAAG - De Ierse vlieg
maatschappij Ryan Air
kwam onlangs met het be
richt gratis vliegreizen aan te
bieden. De gemaakte kosten
zouden worden terugver
diend door drankverkoop en
de opbrengsten van gokken.
Nederland lijkt overspoeld te
worden door bedrijven die
producten kosteloos aanbie
den. Wie nog geen mobiele
telefoon heeft, kan er gratis
een ophalen. De computerge
bruiker installeert internet
zonder bijkomende kosten,
traditionele kranten worden
verdrongen door Metro en
Spits omdat deze de consu
ment niets kosten. Wat is de
gedachte hierachter? Is gra
tis wel echt gratis?
„Gratis bestaat niet", zegt
Laurens Appel van internet
onderneming Happypoint.
„Alles wat de consument
krijgt is een commercieel
lokkertje." Happypoint
stuurt haar klanten aanbie
dingen van bedrijven per e-
mail, ongeveer drie per week
De klant opent de mail en
klikt op 'ja' of 'nee' op de
vraag of hij meer wil weten
over de aanbieding. Daarna
krijgt hij ongeacht het ant
woord tien eurocent.
Appel: „Happypoint stuurt
gerichte reclame. Iedereen
die zich aanmeldt moet een
vragenlijst invullen, en krijgt
de aanbiedingen die het bes
te aansluiten bij zijn interes
ses. De gegevens worden
nooit doorgespeeld naar der
den, de mailtjes met aanbie
dingen worden altijd door
Happypoint verstuurd. Wij
leven onder meer van het ver
sturen van commerciële e-
mails." Dat Happypoint gra
tis is, bestrijdt Appel: „We
willen iemands tijd en dat
belonen we."
'Gratis met een maar', zo
noemt Niek-Jan van Damme
de Ben telefoonaanbiedin
gen. „Het is een misvatting
dat onze telefoons kosteloos
zijn. We geven subsidie op
het apparaat. Maar klanten
moeten een contract afslui
ten, waardoor ze 12 of 24
maanden aan ons gebonden
zijn." „Telefoongesprekken
leveren geld op, en het ver
strekken van goedkope tele
foons is een middel om tele
foontikken te genereren.
Want daar leven we van "Hij
zegt niet hoe lang het duurt
voor de maatschappij uit de
kosten is wanneer ze een mo
biele telefoon gratis met
abonnement aanbiedt.
Hoewel Ben volgens Appel
boven verwachting pres
teert, wordt het gratis ver
strekken van telefoons mis
schien gestaakt. „We blijven
een commerciële instelling,
ons doel is winst maken. Bij
sommige klanten lukt dat, bij
sommige niet. Het niet langer
verspreiden van goedkope
telefoons zal ook te maken
hebben met Europese richt
lijnen."
Freeler is een gratis internet-
provider, die binnen twee
jaar tijd meer dan een half
miljoen gebruikers heeft ge
kregen. Woordvoerder Ro
nald Schepers: „Wanneer ie
mand zich aanmeldt, krijgt
hij een gratis e-mail adres en
de bijbehorende software.
We registreren de gebruiker,
maar spelen de adresgege
vens niet door naar andere
bedrijven. Het surfgedrag
van alle Freelergebruikers
wordt bijgehouden."
„Freeler is nog altijd niet
rendabel", zegt Schepers.
„De opbrengsten van e-com-
merce vallen tegen. We had
den gedacht dat via internet
meer verkocht zou worden.
De opbrengsten nu bieden
geen garantie voor de toe
komst. Kennelijk zijn de
mensen nog niet klaar voor
het kopen van boeken, cd's of
kleding via het net. Daarom
zoeken we alternatieven."
Landweggetje
Abonnementen zijn een al
ternatief, maar dan moet de
consument betalen. Sche
pers: „Het bestaande pro
duct blijft gratis. Dat is in
ternet via de telefoonlijn. In
de toekomst bieden we mis
schien wel internet via
ADSL-verbinding, een ho-
gesnelheidsverbinding.
Daarvoor moet de consu
ment een bijdrage leveren.
Freeler is nu een boerenland
weggetje, het wordt een zes-
baansnelweg. Daar moet
toch voor worden betaald."
De krant Spits leeft ook van
advertenties. Volgens mede
werker Daniëlle Sluiter is het
blad voor adverteerders bij
uitstek een goede manier om
reclame te maken. „We
spreken van een 'uniek
leesmoment', omdat de krant
tijdens het reizen wordt gele
zen Spits wordt gelezen door
jongeren en forensen. Dage
lijks lezen bijna 800.000
mensen het blad, dat daar
mee de derde krant van Ne
derland is." GPD
De auto als reclamemedium is sterk in opmars.
foto Marc van der Kort/GPD
Reclame op bedrijfsauto's ivas er al
lang, geld verdienen met reclamestic
kers op je eigen auto sinds een paar
jaar en nu kun je zelfs (bijna) gratis rij
den in een auto met reclame. De auto
als reclamemedium is in opmars.
door Antoon Posting
UTRECHT - De droom van autorijdend Ne
derland wordt werkelijkheid. Een auto he
lemaal voor niks waarvoor je alleen de
benzine hoeft te betalen. Mits je er geen
bezwaar tegen hebt in een rijdende recla
mezuil rond te toeren en je verplaatsingsge
drag voldoende interessant is voor de recla
me van een bedrijf.
Om voor een gratis auto in aanmerking te
komen, moet je wel eerst bij Maupy.com een
lijst met zestig vragen invullen. Dat was
kennelijk geen belemmering voor de inmid
dels zevenduizend kandidaten om zich op
de gelijknamige internetsite van het in fe
bruari van dit jaar gestarte Apeldoornse be
drijf in te schrijven.
Maupy.com is het resultaat van een brain
stormsessie tijdens een lunch van een drie
tal jonge ondernemers, Suzanne de Meyer
(organisatiebureau), Maurice van Bussel
(reclamebureau) en Arno Sledsen (internet
bedrijf). Het principe van Maupy.com is
simpel: de adverteerder maakt gebruik van
een auto die met behulp van verwijderbare
folie verandert in een rijdend reclamebord.
Aan de hand van de gegevens van alle kan
didaten in de database van Maupy.com kan
een bedrijf heel gericht adverteren. Hij kan
kiezen waar en hoe lang hij reclame wil ma
ken. En hij kan de bestuurder en auto uit
zoeken die het beste past bij het bedrijfs-
imago. „Het ene bedrijf wil dat zijn reclame
iedere dag over de snelweg rijdt, de ander
vindt het belangrijker vooral in een bepaal
de regio te worden gezien", vertelt Suzanne
de Meyer. Op haar visitekaartje prijkt de
veelzeggende titel 'chief of many things'
(baas van heel veel zaken).
Ijs
De eerste twee contracten zijn afgesloten
met Europeesche Verzekeringen en ijsma-
ker Ben Jerry's. De eerste huurt voor twee
jaar een zestal Smarts, de tweede voor de
vier zomermaanden een Volkswagen Lupo.
Binnenkort worden de eerste gratis auto's
voor de deur van de gelukkigen afgeleverd.
Maupy.com heeft met opzet gekozen voor
het internetachtervoegsel .com in plaats
van .nl, want de ambities zijn niet beperkt
tot Nederland. Het Apeldoomse bedrijf wil
zo snel mogelijk de Europese markt op. En
ook wie bereid is een tijdje met een recla
mesticker op z'n eigen auto rond te rijden,
kan binnenkort bij Maupy.com terecht. Dit
laatste naar het voorbeeld van sommige
taxibedrijven die al enige tijd met reclame
op de zijkant van hun auto's rondrijden.
Maupy.com is niet de eerste die met reclame
op personenauto's is begonnen. De afgelo
pen jaren zijn er verschillende initiatieven
geweest waarvan de meeste na korte tijd
doodbloedden.
Maar tot enkele jaren geleden bleef de recla
me op auto's beperkt tot het beschilderen
van trucks en bestelwagens met bedrijfslo
go's en de kleuren van de huisstijl. Totdat
een aantal bedrijven op het idee kwam dat
de zijkant van hun auto's een prachtige
ruimte was voor reclame. Indrukwekkend
was een lingeriemerk dat een model over de
hele zijkant van een vrachtwagen drapeer
de. Inmiddels gebruikt ook Albert Heijn z'n
vrachtwagens voor reclamecampagnes en
zijn de trucks van McDonald's ware blik
vangers.
Dit brengt andere ondernemers weer op het
idee van bijvoorbeeld het vorig jaar begon
nen Rolling Billboard Systems BV uit Hel
mond en het dit jaar gestarte Vrachtwagen-
reclame.nl uit Limmen. Twee initiatieven
van ondernemers die zelf niet uit de recla
mewereld komen. De uit de weg-en water
bouw afkomstige -initiatiefnemer Martijn
Zewald van Vrachtwagenreclame.nl be
middelt sinds 1 januari voor adverteren op
de achterkant van vrachtwagens. De voor
malige verkoopleider bij een importeur van
bedrijfswagens Peter Hendrix doet dat voor
de zijkanten.
Of deze initiatieven nu ook een doorbraak
vormen voor de auto als reclamemedium zal
de tijd moeten leren. Senior-media consul
tant Diederik Breijer van OMD Nederland,
verantwoordelijk voor campagnes voor
Nuon, Schiphol en Yorin ziet dat nog niet zo
snel gebeuren. Ook hij ziet de laatste tijd al
lerlei bedrijven opkomen die zich bezig
houden met reclame op auto's. Maar voorlo
pig blijft het volgens Breijer beperkt tot een
marginaal verschijnsel.
Lang niet elk bedrijf of product leent zich
volgens Breijer voor deze vorm van adverte
ren. „Het moet passen bi] je merk", vindt hij.
GPD
door Jos van Rijsinqen
DEN HAAG - De werknemer
bepaalt wanneer hij zijn vakan
tie opneemt. Dat is geen strijd
punt van een lastige vakbond
maar de uitleg van de wettelijke
regels door de werkgeversorga
nisatie VNO-NCW zelf
Als de werkgever zeggenschap
wil houden over het tijdstip van
de vakantie, dan moet hij dat
nadrukkelijk in de CAO of bij
het aangaan van de arbeids
overeenkomst regelen. Dat is
onder meer van belang bij col
lectieve vakanties. Als de va
kantieplanning niet vooraf is
geregeld, kan alleen van de
wensen van de werknemer wor
den afgeweken wanneer er 'ge
wichtige redenen' zijn die zich
daartegen verzetten. Dat kan
het geval zijn bij ernstige ver
storing van de bedrijfsvoering.
Bijvoorbeeld wanneer een klein
bedrijf zou moeten sluiten om
dat de cruciale werknemer die
vrij wil hebben niet vervangen
kan worden.
Het vakantiegeld en de vakan
tiedagen waarvoor werknemers
begin vorige eeuw langdurig
hebben gestreden, worden als
een kostbaar goed beschouwd.
Sinds 1 februari van dit j aar is in
het Burgerlijk Wetboek de ver
jaringstermijn voor het opne
men van vakantiedagen ver
lengd van twee naar vijf jaar.
Dat wil zeggen dat pas vijf jaar
na afloop van het kalenderjaar
waarin de dagen zijn verdiend,
het recht om deze dagen op te
nemen, is verjaard. De dagen die
dit jaar op de vakantiekaart
worden bijgeschreven, mogen
dus op zijn vroegst op 1 januari
2007 worden weggestreept.
Sparen
Voordeel is ook dat de werkne
mer op die manier meer dagen
kan sparen om er zo een langere
tijd tussenuit te gaan. Volgens
de nieuwe belastingregels mag
er voor vijftig weken - bijna een
heel jaar - vakantiedagen wor
den gespaard. Bij een volledige
werkweek zijn dat er dus 250.
Als er meer dagen op de vakan
tiekaart staan, moet de werkge
ver belasting inhouden over het
tegoed aan vakantiedagen. De
dagen die per 31 december vorig
jaar waren opgebouwd, laat de
fiscus ongemoeid. Die tijd kan
bovenop die 250 dagen komen.
Dat zijn de met-gebruikte da
gen van 1999 en 2000.
Sinds februari van dit jaar is het
voor werkgevers gemakkelijker
geworden om vakantiedagen af
te kopen, zeg maar in geld uit te
betalen. Alle bovenwettelijke
vakantiedagen mogen worden
afgekocht. 'Bovenwettelijk
dagen' zijn de dagen uit het lo
pende jaar die boven het mini
mum aantal van 20 (bij volledi
ge werkweek) uitkomen en alle
dagen uit voorgaande jaren die
niet zijn opgenomen. Een niet
opgenomen vakantiedag die dit
jaar onder het wettelijk regime
valt, is volgend jaar bovenwet
telijk geworden en mag dan als
nog worden uitbetaald.
Afkopen kan alleen met instem
ming van beide partijen. Een en
ander moet schriftelijk worden
vastgelegd. Als de bovenwette
lijke vakantiedagen in de CAO
zijn vastgelegd, mogen die ko
mende drie jaar niet zomaar
worden afgekocht. Dat mag al
leen indien de CAO dat toestaat.
Die overgangsregeling is ge
maakt om vakbonden en werk
gevers de tijd te geven in de CAO
nieuwe afspraken te maken
over de afkoop van deze dagen.
Ziekte
Wanneer een werknemer tijdens
zijn vakantie ziek wordt en dat
tijdig meldt, worden de ziekte
dagen in beginsel niet als va
kantiedagen afgeboekt. In de
CAO of bij indiensttreding kan
schriftelijk worden vastgelegd
dat de eerste ziektedagen wel
van het vakantietegoed worden
afgetrokken. Maar dat mag
nooit gebeuren met de vakan
tiedagen waar de werknemer
wettelijk minimaal recht op
heeft. Die houdt hij gewoon.
Het opbouwen van vakantieda
gen bij ziekte is weer een ander
verhaal. Een vrouw die met
zwangerschaps- en bevallings
verlof gaat, bouwt over die tijd
gewoon vakantiedagen op. Bij
ziekte is dat maar gedurende zes
maanden het geval. Duurt de
ziekte langer dan zes maanden,
dan stopt de opbouw van va
kantiedagen. Officieel is het zo
dat zes maanden wordt terugge
keken. Als iemand na langduri
ge ziekte weer gaat werken,
heeft hij recht op vakantieop-
bouw gedurende de laatste zes
maanden. Een werknemer die
op basis van arbeidstherapie
weer aan de slag gaat - tegen
woordig een veel voorkomend
verschijnsel - geldt officieel als
ziek. Dus iemand die een half
jaar ziek thuis zat en daarna
drie maanden arbeidstherapeu-
tisch heeft gewerkt, krijgt over
de eerste drie ziektemaanden
geen vakantiedagen. Behalve
natuurlijk wanneer de werkge
ver zich soepel opstelt. GPD
