PZC
Plaats de patiënt in het midden
Te vroeg geboren baby's
worden nooit echt gezond
Teken zijn dol op dunne huid
Suikerziekte is
net een tijdbom
Weggelopen
Professor Schrijvers publiceert levenswerk over de zorg
Vies geld
Chinezen drinken eigen urine
Extra inenting tegen kinkhoest
Afvallen met pil tegen epilepsie
Vrouwen vaker ziek door roken
Ambulancedienst voor Pompeji
Prijs voor
chiropractor
opvoeding
dinsdag 5 juni 2001
door Marieke Engelsman
Elk voorjaar en elke zomer
zijn ze weer volop
aanwezig in de Zeeuwse
bossen en duinen, teken! U
kent ze tVel, die kleine zwarte
spinachtige monstertjes, die
zich vastzuigen in uw huid en
zich vervolgens volzuigen met
bloed. Ze zijn maar zo'n 3
millimeter groot, maar ze
kunnen ernstige klachten
veroorzaken. Sommige teken
dragen een bacterie bij zich die
bij mensen en dieren de ziekte
van Lyme kan veroorzaken.
De ziekte van Lyme is een
infectieziekte die gedurende
drie stadia verschillende
klachten kan veroorzaken.
Tijdens het eerste stadium kan
een rode ringvormige
huiduitslag ontstaan rondom
de beet, die zich geleidelijk
uitbreidt. Ook kan men zich
grieperig voelen met
verschijnselen als hoofdpijn,
koorts en vermoeidheid. In het
volgende stadium kan men last
krijgen van uitstralende pijn in
arm of been, uitval van
gezichtsspieren, dubbel zien,
neiging tot flauwvallen, hart
ritmestoornissen en pijn aan en
zwelling van de (knie-)
gewrichten. In het derde
stadium van de ziekte spreekt
men van chronische Lyme-
ziekte. Maanden tot jaren na de
besmetting kan men te maken
krijgen met een chronische
huidaandoening, ernstige
loop- of oriëntatiestoornissen
en gewrichtsklachten.
De ziekte van Lyme is wel te
behandelen met antibiotica,
maar het is natuurlijk beter om
de ziekte te voorkomen door de
teek geen kans te geven. Dit
kan op verschillende
manieren. Het dragen van
bedekkende kleding is een
goede manier om tekenbeten te
voorkomen. Maar als u geen
bedekkende kleding wil
dragen omdat het daar te warm
voor is, is het belangrijk om op
te paden te blijven en eventueel
een insectenwerend middel
met DEET te gebruiken.
Vervolgens is het zeer aan te
raden om uzelf en uw kinderen
altijd te controleren op
tekenbeten nadat u in de
natuur bent geweest. Teken
zijn vooral dol op plekken waar
de huid dun of warm en vochtig
is, zoals in liezen, knieholten,
oksels en op de buik.
Als u gebeten bent door een
teek, is het belangrijk deze zo
snel mogelijk te verwijderen.
Bij verwijdering binnen 24 uur
is de kans op besmetting
vrijwel uitgesloten. Zorg dat u
de teek niet platdrukt wanneer
u hem verwijdert, dit kan met
een epileer- of tekenpincet.
Plaats het pincet zo dicht
mogelijk over de teek op de
huid en trek de teek
voorzichtig met een licht
draaiende beweging uit de
huid. Ontsmet het wondje met
70 procent alcohol of jodium.
Vooraf moet u de teek beslist
niet verdoven met bijvoorbeeld
olie, alcohol of een brandende
sigaret. De teek kan daardoor
van schrik zijn maaginhoud
met bacterie legen in uw huid,
waardoor de kans op
besmetting groter wordt.
Als u na een tekenbeet één of
meerdere van de beschreven
klachten heeft, ga dan naar uw
huisarts en vertel hem de
datum waarop u (mogelijk)
gebeten bent.
Voor meer informatie over
teken en de ziekte van Lyme
kunt u terecht bij de
Gezondheidswijzer van de
GGD Zeeland. Vestigingen van
de Gezondheidswijzer vindt u
in het GGD gebouw, Westwal
37 te Goes, en in de
bibliotheken in Terneuzen en
Vlissingen.
Marieke Engelsman is GVO-
functionaris bij de GGD Zeeland
door Helma van den Berg
UTRECHT - De een strijdt voor
hulp aan behoeftige ooglijders.
De ander tegen cholera, difterie
en tuberculose. Anderhalve
eeuw zetten Utrechtse hoogle
raren zich nu in voor de grootste
gezondheidsproblemen van hun
tijd. Voor Guus (A.J.P.) Schrij
vers, de dertiende in de rij hoog
leraren volksgezondheid, is dat
de zorg voor chronisch zieken.
Zijn visie wordt vermeld in zijn
levenswerk, Een kathedraal
van zorg, dat morgen (woensdag
wordt gepresenteerd.
Franciscus Cornelis Donders
richtte in 18 6 0 het eerste Neder-
landsch Gasthuis voor Behoef
tige en Minvermogende Ooglij
ders op. G. Overbeek de Meijer
streed in 1880 voor schoon
drinkwater en 'wering van epi
demische ziekten'. Nobelprijs
winnaar Christiaan Eijkman
ontdekte in 1929 het belang van
vitaminen en het kwaad van
bacteriën.
De bijna vergeten hoogleraren
die de afgelopen anderhalve
eeuw de leerstoel volksgezond
heid van de Utrechtse universi
teit hebben bemand, hebben één
ding gemeen. Zij wilden het
grootste probleem van hun tijd
oplossen. En met succes. Volks
vijanden als cholera, tuberculo
se en tyfus zijninNederland uit
gebannen. Ziekten als difterie,
kinkhoest en kinderverlam
ming, die in de jaren vijftig nog
duizenden slachtoffers maak
ten, worden met vaccinatie in de
hand gehouden.
Maar de strijd is nog niet gestre
den. Een nieuwe volksvijand
kondigt zich aan. De gebrekkige
zorg voor chronisch zieken, in
ouder wordend Nederland de
grootste patiëntengroep. Guus
Schrijvers (51), sinds 1987
hoogleraar algemene gezond
heidszorg aan de Universiteit
Utrecht, gaat er de eigentijdse
barricades voor op. In de derde
versie van het handboek Een ka
thedraal van zorg, een inleiding
over het functioneren van de ge
zondheidszorg, dat onder zijn
redactie verschijnt, presenteert
Schrijvers zijn visie over de toe
komst van de zorgverlening.
Samenwerking
Een toekomst waarin volgens
hem de zorg van chronisch zie
ken steeds meer eist en alles
moet draaien om samenwerking
van artsen, verpleegkundigen,
apothekers, paramedici en an
dere zorgverleners. Om het op
elkaar afstemmen van hun
werk. Gesloten bolwerken als
ziekenhuizen, verpleeghuizen
van onze redactie gezondheid
JOURE - Het aantal diabeten
groeit snel. Van driehonderd
duizend nu, naar 750.000 bin
nen tien jaar. Suikerziekte is
geen onschuldige kwaal, maar
ongeneeslijk en de sluimerende
complicaties op latere leeftijd
hebben verstrekkende gevol
gen. Maria Mink (54) uit Joure is
al 25 jaar diabeet. „Het is een
rotziekte. Iedere keer zet ik in
m'n leven een stapje terug."
Tijdens de zwangerschap werd
bij Maria Mink suikerziekte ge
constateerd. „Ik voelde me al
een poos niet zo prettig. In die
tijd was er niet zoveel aandacht
voor diabetes. Ik kreeg insuline
om in te spuiten. Verder zou het
wel goed komen. Ik kon er wel
tachtig mee worden."
Inmiddels moet ze vijf keer
daags prikken om zich een klei
ne dosis insuline in te spuiten.
De injectie zorgt ervoor dat de
glucose in het bloed beter door
de cellen wordt opgenomen. Bij
suikerziekte kan de alvleesklier
geen of onvoldoende insuline
aanmaken. Het vinden van een
goede balans is voor de diabeet
van levensbelang. „Er tikt een
tijdbom in ons lichaam", con
stateert Mink.
Slechte voeding
Vooral stress en slechte voeding
dragen bij aan de jaarlijkse
groei van het aantal diabeten
met 2 procent. De alertheid on
der huisartsen is wel gegroeid.
De patiëntenvereniging doet
aan voorlichting, training en or
ganiseert praatgroepen. De toe
name komt vooral op rekening
van de ouderen bij wie de al-
DAYTON - Geld stinkt niet al
leen, het is ook een broeiplaats
van bacteriën.
P. Ender (verbonden aan het US
Air Force's Wright-Patterson
Medical Center, Dayton) trof op
59 van de 68 door hem onder
zochte gebruikte dollarbiljetten
bacteriën aan die ziekten kun
nen verwekken. Ook op munt
geld blijken bacteriën zoals
salmonella goed te kunnen
overleven, meldde Ender tij
dens een congres van de Ameri
can Society for Microbiology.
Ender raadt caissières aan na
hun werk altijd hun handen te
wassen. GPD
en thuiszorgorganisaties moe
ten worden geslecht. Plaats ma
ken voor netwerken waarin de
patiënt centraal staat, waarin
wordt gekeken op welke manier
deze het meest adequaat gehol
pen kan worden.
De regie van dat alles heeft
Schrijvers toebedacht aan grote
gemeenten en zorginstellingen.
Een gezamenlijk orgaan zou al
le benodigde diensten als huis
vesting, vervoer, behandeling,
verpleging en zelfs preventie,
moeten regelen. Dat zal even
wennen zijn voor de tot nu toe
los van elkaar werkende ge
meenten en instellingen, stelt
Schrijvers. „Maar voor de ge
zondheidszorg in Nederland is
het de enige weg."
Een goed gestroomlijnde ge
zondheidszorg is vooral nodig
voor de groeiende groep chro
nisch zieken. Schrijvers: „Mo
menteel zijn er in Nederland al
rond de een miljoen van deze pa
tiënten. Maar de groep groeit
snel. Over vijftien jaar zeker
met tussen de 30 en 40 procent."
Dat is te danken aan het feit dat
mensen ouder worden en met
slijtage worden geconfronteerd.
Bovendien kunnen mensen die
vroeger aan kwalen overleden,
nu door ingrepen, medicijnenen
technische hulpmiddelen in le
ven worden gehouden. Zoals
onder meer het geval is met
hartafwijkingen, darm- en nier
ziekten en longaandoeningen
als taaislijmziekte. Evenals de
medische techniek, met onder
meer kunstheupen en -knieën,
mensen een rolstoel en andere
vleesklier nog wel functioneert,
maar moet worden opgepept.
Bij vetzucht kunnen de cellen
ook minder gevoelig raken voor
insuline. Dieet en tabletten bie
den uitkomst, terwijl de 'jeugd-
diabeet' altijd veroordeeld is tot
de spuit. Toch kunnen bij diabe
tes op oudere leeftijd ook insuli-
ne-injecties nodig zijn. Mink
besteedt veel tijd aan voorlich
ting van ouderen: „Zij onder
schatten de gevolgen."
Met suikerziekte valt goed te le
ven, maar de complicaties op la
tere leeftijd zijn te lang niet on
derkend. Een te veel aan glucose
kan ernstige schade aanrichten.
„Dat voorkom je door de bloed-
suikers goed onder controle te
houden."
Speldenkussen
Mink begrijpt niet dat minister
Els Borst van volksgezondheid
zo beknibbelt op de financie
ring van hulpmiddelen en medi
cijnen. „De kortingen zijn
schrijnend voor mensen die
chronisch ziek zijn." Als beken
de complicaties gelden hart- en
vaatziekten, voetproblemen en
oog- en nierafwijkingen. „Door
zelfcontrole heb ik de nevenef
fecten lang kunnen voorkomen.
Nu is er geen uitstel meer. Het is
alsof ik de hele dag op een spel
denkussen loop."
Ze is inmiddels ook de fijne mo
toriek in haar vingers kwijt.
„Dat wordt steeds erger. Die
complicatie verdient meer aan
dacht. Er zijn nog geen medicij
nen voor." Mink vindt dat iedere
diabeet een glucosemeter in
huis moet hebben. Die wordt
lang niet altijd vergoed. „Voor
ons geldt: meten is weten en gis
sen is missen. In het ergste geval
raak je in coma.
De dreiging van complicaties
brengt grote angsten met zich
mee. „Blind worden of afhanke
lijk geraken van nierdialyse
perkt het leven drastisch in. Een
diabeet moet goed op signalen
van het lichaam letten.
Het bericht dat haar zenuwen
zijn aangetast trof Mink als een
mokerslag. „Ik schrok vreselijk.
Ik besefte dat ik nu aan de beurt
wasZe raakte in een 'dipCol
lega's van de landelijke vereni
ging in Doorn boden haar een
luisterend oor. „Dat was heel
fijn. Het is een voldongen feit. Ik
voel me veel te jong om zoiets te
hebben en ik wil nog zoveel."
Zonder stok kan ze niet meer lo
pen. „We zeggen wel eens tegen
elkaar: 'Iemand met suikerziek
te gaat nooit met pensioen'."
GPD
beperkingen kan besparen.
Deze ontwikkelingen brengen
een snel groeiende vraag naar
behandelingen en zorg mee.
Volgens Schrijvers is de huidige
zorgverlening, nu al getekend
door wachtlijsten en rondzeu-
len met spoedpatiënten, daar
niet op ingesteld. Het regionale
netwerk dat hij als uitkomst
ziet, moet daarom ingrijpende
veranderingen teweeg brengen.
Ziekenhuizen die zich speciali
seren in behandelingen, nauw
samenwerken met andere
onderdelen van het netwerk
(verpleeghuis, thuiszorg, fysio
therapie, apotheek) om de nabe
handeling te stroomlijnen. Met
een elektronisch patiëntendos
sier, via internet door alle be
handelaars in te zien, als levens
lijn.
Voor de ingeburgerde diensten
ziet Schrijvers eveneens veran
deringen: „Er zullen steeds
meer mengvormen van zorg
voor de individuele patiënt ont
staan. Een huisarts of psychia
ter die voor een spoedgeval met
de ambulance mee gaat. Een in
ternist, cardioloog en reuma-
verpleegkundige die mensen in
het verpleeghuis behandelen.
En de opnamezuster wordt nu
een casemanager die de patiënt
van opname tot nazorg thuis
bijstaat." GPD
Professor Guus Schrijvers: „Gesloten bolwerken als ziekenhuizen, verpleeghuizen en thuiszorgorga
nisaties moeten worden geslecht." foto Inge van Mill/GPD
door Hans Leber
LEIDEN - Een baby die in de
24e week van de zwangerschap
wordt geboren, is amper drie de
cimeter lang en weegt rond de
500 600 gram. Volgens de arts
F. Walther van de afdeling neo
natologie van het Leids Univer
sitair Medisch Centrum is er bij
zo'n veel te klein mens één keu
ze. „Samen met de ouders, de
verloskundig specialist en an
dere deskundigen beslis je of be
handeling zin heeft. Het ant
woord is doorgaans negatief."
De beslissing van zijn afdeling
om een te vroeg geboren baby
niet verder te behandelen, is
zwaar. Ook buiten het zieken
huis is er discussie, zeker in
christelijke kring: Vanwaar die
grens? Waarom wel ingrijpen na
25 weken en niet na 24 weken,
zoals het Leidse ziekenhuis on
langs besloot?
Voor Walther is het duidelijk.
„Onder de 26 weken is de lon-
grijping onvoldoende. Uit on
derzoek naar alle gevallen van
1996 en 1997 in ons ziekenhuis
hebben we kunnen zien dat
tweederde van de '24-wekers'
sowieso binnen enkele weken
overlij dt. De helft van de overle
venden houdt zware handicaps.
En de behandeling die de baby's
moeten ondergaan, is zeer
zwaar. Ze lijden enorm."
Longrijping
Waar andere ziekenhuizen be
handelen vanaf 26 weken zwan
gerschap, deed Leiden dat tot
dusver vanaf 24 weken, soms
zelfs 23. Maar de problemen die
bij iedere vroeggeboorte komen
kijken, zijn bij deze groep extra
groot. „De baby's hebben een
veel te geringe longrijping,
moeten vanaf het eerste mo
ment wekenlang worden be
ademd. Er kunnen veel compli
caties optreden, zoals kleine tot
grote hersenbloedingen omdat
de hersenen nog niet rijp zijn,
het hart dat onvoldoende func
tioneert, bloeddruk die niet op
peil blijft. Je moet bijna alle li
chaamsfuncties overnemen."
De kinderen worden, als ze al le
vend uit de couveuse komen,
nooit echt gezond. „Er komt een
lang medisch traject achteraan,
bij vrijwel ieder couveusekind.
Ook bij een baby die na 31 we
ken wordt geboren. Zeker bij
veel te vroeg geboren kinderen
zal er thuis een traject van bege
leiding volgen, waarbij de ba
by's ook later erg veel aandacht
nodig hebben, extra stimulatie.
Daar is de samenleving bijna
niet op ingericht, dat is echt heel
zwaar."
Waar een baby normaliter na
negen maanden met een ge
wicht boven de 3000 gram luid
huilend ter wereld komt - een
teken van goed functionerende
longen - ligt de zeer vroeg gebo
rene doorgaans zonder bewe
ging in de handen van de verlos
kundig specialist. „Een baby
van 500 tot 600 gram is gewoon
niet vitaal genoeg. Heeft het dan
zin om een zeer zware, voor het
kind zeer belastende behande
ling te beginnen als je vrijwel
zeker weet dat de baby het niet
PEKING - Meer dan drie miljoen Chinezen drinken regelma
tig hun eigen urine omdat ze menen dat dat goed voor ze is. Ze
hopen er erg oud mee te wordenOok op een driedaags congres
is het nut en heil van urine gepredikt. Urine bevat geen bacte
riën en sterkt het immuunsysteem, was daar de boodschap.
Het Chinese persbureau Xinhua citeerde onlangs de bejaarde
technicus Zhu Jinfu die al sinds zijn dertiende zijn eigen urine
opdrinkt en in goede gezondheid verkeert. Zijn voorouders
bereikten daardoor ook hoge leeftijden, verzekerde Zhu Jinfu
op het congres. AFP/RTR
DEN HAAG - Kinderen van vier jaar krijgen voortaan een
herhalingsprik tegen kinkhoest. De extra inenting is nodig
omdat kinkhoest toch nog regelmatig voorkomt, hoewel zui
gelingen tegen de ziekte worden ingeënt.
Minister Borst van Volksgezondheid heeft tot de extra vacci
natie besloten op advies van de Gezondheidsraad. De herha
lingsprik pept de bescherming weer op die door de inenting op
zuigelingenleeftijd is verkregen. Kinderen zijn hierdoor naar
verwachting beter beschermd tegen de ziekte.
De maatregel gaat 1 juli in en geldt voor kinderen die zijn ge
boren vanaf 1 januari 1998. De kinderen worden, net als bij
andere inentingen, automatisch door de consultatiebureaus
opgeroepen voor de prik. Vierjarigen krijgen al een DTP-prik.
Er wordt aan gewerkt ook het vaccin tegen kinkhoest in deze
combinatie aan te bieden, zodat met één prik kan worden vol
staan. ANP
NEW YORK - Een medicijn dat werd ontwikkeld tegen epi
lepsie blijkt volgens de producent een aangename bij werking
te hebben. Zware patiënten bleken na een jaar meer dan 11
procent van hun gewicht kwijt te zijn.
Het middel Topamax van het concern Johnson Johnson
mag alleen tegen epilepsie worden gebruikt. De producent wil
het middel nu verder ontwikkelen voor mensen die van hun
overgewicht afwillen. Epileptici die niet dik zijn vielen ook
af, maarniet zoveel als zwaarlijvige patiënten. RTR
GENEVE - Steeds meer vrouwen en meisjes lopen ziekten op
als gevolg van actief als passief roken. Dat zegt de gezond
heidsorganisatie van de Verenigde Naties, de WHO.
Volgens de WHO spelen tabaksfabrikanten handig in op de
wens van veel vrouwen om slank te blijven. Ze brengen bij
voorbeeld typische vrouwenmerken op de markt, aldus een
rapport dat ter gelegenheid van wereldantirookdag (donder
dag 31 mei) is gepubliceerd. De WHO schat dat ongeveer 12
procent van de vrouwen rookt, bij de mannen is dat 48 pro
cent. Het verschil begint kleiner te worden. DPA/RTR
ROME - Het Italiaanse oord Pompeji krijgt een eigen ambu
lancedienst. Het in het jaar 79 door een vulkaanuitbarsting
verwoeste stadje bij Napels trekt nog ieder jaar tienduizen
den toeristen naar de voet van de vulkaan de Vesuvius.
De hulpdiensten in de regio hebben na enkele fataal afgelo
pen hartaanvallen onder toeristen besloten Pompeji twee ei-
gen ziekenauto's toe te kennen.
In zeker twee vrij recente gevallen kwamen de hulpdiensten
van elders te laat in het stadje aan om de slachtoffers van hart
problemen te redden. De ambulances voor Pompeji moeten
vanaf juli paraat staan en zijn speciaal ingericht om hartpati
ënten te behandelen. AFP
door Helma van den Berg
SOEST - Aan chiropractor Sid
ney Rubinstein ((38) uit Soest is
in Parijs de Private Practicional
Award toegekend. Hij kreeg de
prestigieuze onderzoeksprijs
voor een behandelwijze van
verlamde patiënten met pijn-
klachten. De prijs wordt eens in
de twee jaar uitgereikt tijdens
een congres van de World Fede
ration Chiropractie.
Chiropraxie is een natuurlijke
geneeswijze waarbij de oorzaak
van veel klachten en ziekten
wordt gezocht in de wervelko
lom en het zenuwstelsel. De na
druk ligt op manuele behande
ling, het met de hand corrigeren
en manipuleren van onder meel
de wervelkolom. Wereldwijd
zijn circa 70.000 chiropractoren
actief, van wie 160 in Neder
land.
Rubinstein heeft met zijn vrouw
Tammy Rubinstein-de Koek
koek sinds 1993 een duoprak
tijk in Soest. Beiden zijn opge
leid in Amerika en doen, naast
hun praktijk werk, wetenschap
pelijk onderzoek in behandelin
gen van functiestoornissen.
GPD
haalt of zwaar gehandicapt zal
blijven?"
Sommige ouders vinden van wel
en vragen Walther alles te doen
wat mogelijk is. „Dat doen we
dan. Het komt voor dat ik daar
dan met mijn verstand niet bij
kan, maar met mijn emoties wel.
Ook een arts wil ergens aan be
ginnen als de vroeg geborene le
vend ter wereld komt."
„Het zijn hele zware momenten
om niets meer te doen dan de ba
by warm houden en vocht toe
dienen. Het kindje zal dan een
natuurlijke dood sterven,
meestal in de armen van de ou
ders. Dat zijn ook voor een arts
zware momenten. Maar als je
wel ingrijpt, waar stop je dan?
Dat is ook zo mal aan de discus
sie van dit moment: dat een kind
van 20 weken geen kans heeft,
daar is iedereen het over eens.
Maar er is toch een grens? Ook
heel gelovige ouders, is mij ge
bleken, zien vaak in dat een ba
by niet rijp genoeg is om op de
wereld te blijven.GPD
door Annie de Vreugd
Maaike is weg. Vijftien
jaar is ze en na een hele
boel bonje is ze eergisteren
het huis uit gelopen. „Als het
je hier niet bevalt, hoepel je
maar op", riepen haar ouders
haar vertwijfeld achterna.
„Ze is weggelopen", zegt
moeder. „Ik ben eruit gezet",
beweert Maaike, die bij oma
haar heil heeft gezocht.
Het was niet de eerste ruzie.
Al jarenlang is er heibel om
allerlei kleinigheden. Vader
kreeg daar meestal niets van
mee, hij heeft een drukke
baan en komt pas iaat in de
avond thuis. Moeder voedt
Maaike min of meer alleen
op. Om die eigenwijze tiener
een beetje onder de duim te
houden, hanteert ze strenge
regels, die niet meer bij de
leeftijd van Maaike passen.
Die rebelleert dan ook tegen
het strakke regime, zodanig
dat nu de problemen ook
naar buiten zijn uitgelekt.
Moeder schaamt zich, ze is
moe van alle strijd die ze met
haar dochter heeft gevoerd
en heeft het gevoel dat al
haarinspanningen voorniets
waren. En ook vader voelt er
zich niets lekker bij, had hij
zich toch niet wat meer moe
ten laten zien?
Wat is nu wijs? Veel hangt af
van de reactie van de ouders
op Maaikes signaal. Ze kun
nen besluiten op hoge poten
naar oma af te reizen en hun
dochter met veel bombarie
terug te halenHaar zo zwaar
te straffen dat ze het nooit
meer in haar hoofd zal halen
om haar ouders zo voor schut
te zetten. „Luisteren zal ze."
Ze kunnen ook Maaike paai
en naar huis te komen, de ge
moederen sussen, waarna het
leven weer even rustig zijn
gangetje zal gaan. „Kom
meisje, zo erg was het toch
niet?" In beide gevallen is de
kans groot dat de bom vroeg
of laat weer barst. Er wordt
niets gedaan aan de situatie
waar Maaike tegenaan loopt.
De regels worden niet ver
soepeld en het vertrouwen in
elkaar niet echt hersteld.
Een kind loopt niet zomaar
weg van huis, dan is er wer
kelijk iets goed mis. Met
Maaike valt het nog best mee
- dat ze naar oma is gevlucht
is een positief punt in deze
misère. Maaike geeft daar
mee aan dat ze hulp wil, an
ders had ze zich wel onvind
baar gemaakt. Ze geeft aan
dat ze het contact met haar
ouders niet wil verbreken,
wel dat ze een ander contact
met hen wil. Natuurlijk roept
ze in haar boosheid dat ze
haar ouwelui nooit meer wil
zien, maar daar moet door
heen geprikt worden. Willen
de ouders hun Maaike voor
de toekomst behouden, dan
zullen ze nu moeten ingaan
op de dringende wens van
hun dochter de thuissituatie
te bespreken.
Strenge regels zijn er vaak de
oorzaak van dat pubers het
aan de stok krijgen met him
ouders. Als het kind nog een
baby is, regelen de opvoeders
alles. Geleidelijk aan wordt
het hulpeloze wezentje uit de
wieg steeds zelfstandiger en
gaat steeds meer taken en
verantwoordelijkheden van
de ouder overnemen. Pubers
regelen al heel veel zelf. Ster
ker, ze zijn bezig met experi
menteren en proberen van al
les uit in de maatschappij,
met het doel hun plaats te
kunnen bepalen.
Een heel normale ontwikke
ling waar ouders echter de
zenuwen van krijgen. Ze vre
zen dat hun kind op een gege
ven dag een grote misstap zal
maken, om hem of haar daar
voor te behoeden houden ze
de teugels strak in handen.
Niet naar die disco en om elf
uur thuis. Niet bij vrienden
slapen en krap zakgeld om te
voorkomen dat het aan alco
hol of drugs wordt uitgeven.
Het zal niet meevallen om na
zo lange tijd het gesprek tus
sen Maaike en haar ouders
open te breken. Het is niet
onwaarschijnlijk dat daar
een bemiddelaar voor nodig
is. Is er binnen de familie of
vriendenkring geen persoon
te vinden die het vertrouwen
van beide partijen heeft, dan
zijn er professionele instel
lingen waar voor hulp kan
worden aangeklopt, bijvoor
beeld de bureaus voor jeugd
zorg.,
Maaike zal veel beter gedijen
als ze weet dat haar ouders
erop vertrouwen dat ze goed
met de geboden vrijheid om
gaat. Voorzichtig kunnen de
regels worden versoepeld.
Eerst om half elf thuis zijn;
doet Maaike dit stipt, dan is
de beloning de volgende keer
een half uur later. Een tiener
moet op zijn minst de kans
geboden krijgen te bewijzen
dat hij/zij verantwoordelijk
heid aankan. Daar groeit
Maaike van, ze zal daar niet
van weglopen.
Annie de Vreugd is orthopeda-
