Zon, zee,
zand en
mijnen
PZC
Kroatië na de oorlog
recept
Hollandse 'nieuwe' zoals het hoort Heer Bommel en de Sloven
puzzel
Casper Hobbes
W Op V O
Lang wachten op zakgeld
Arend uit de diepvries
het weer
door Cees van Zweeden
Vanaf deze week zijn alle we
gen in Kroatië vrij van mij
nen. Een plasje plegen in de
berm wordt echter op veel
plaatsen ontraden, laat staan
een matineuze boswandeling.
Zes jaar na het einde van de oor
log worstelt hel land nog steeds
met een erfenis van een miljoen
mijnen.
Het kantoor van Vladimir Vilu-
pek draagt de sporen van oor
log. De buitenmuren zijn gete
kend door granaatscherven en
één van zijn assistenten mist een
been. Maar die sporen deren
hem nog het minst. Vilupek
houdt zich bezig met een andere
erfenis van de oorlog in Kroatië:
mijnen.
Hij loopt naar een kaart van
Kroatië en laat zijn vinger glij
den over een langgerekt lint van
duizenden stippen. „Dit was tij
dens de oorlog de frontlijn",
zegt hij. „Elke rode stip verte
genwoordigt een mijnenveld.
Een blauwe stip is een veld
waarvan de mijnen inmiddels
geruimd zijn."
Er zijn heel weinig blauwe stip
pen op de kaart van Vilupek, die
tot taak heeft te verifiëren of de
mijnenruimers hun werk goed
doen. Zijn kantoor staat in Kar-
lovac, een middelgrote stad op
vijftig kilometer van Zagreb.
Voor de eerste rode stip hoeft hij
zelfs niet de stad uit.
De weg van Karlovac naar het
kustplaats je Senj voert door een
streek die in elk ander land on
weerstaanbaar zou zijn. Schui
mende beken en zandpaden
dooraderen een glooiend land
schap van maagdelijke velden
en donkere bossen.
Maar het oog zoekt vergeefs
naar kortgebroekte toeristen
die zich op fietsen en in kano's
afbeulen. Derko Vidosic weet
waarom. „De weg is veilig", zegt
hij met een werktuiglijk gebaar
naar het asfalt. „Maar een bos
wandeling hier staat gelijk aan
Russische roulette."
Vidosic weet waarover hij
praat, want hij werktal driejaar
als mijnenruimer in het gebied.
Vorig jaar nog verloor hij een
goede collega, toen die op een
mijn stapte. Dat was er een van
het type Prom-1, die zo zijn af
gesteld dat ze zeventig centime
ter boven de grond ontploffen.
De collega werd in twee stukken
gereten.
Met een staaf zoekt Vidosic cen
timeter na centimeter het ter
rein af. Als hij op iets hards
stuit, kan dat een mijn zijn. De
kunst is om niet zo hard te prik
ken dat de mijn explodeert. Hij
beheerst die kunst goed, en ver
dient er tweeduizend mark per
maand mee. „Maar er gaat soms
een hele week voorbij zonder
dat ik een mijn vind", zegt hij.
Besmet
Dat is slecht nieuws, want in
Kroatië liggen naar schatting
nog een miljoen mijnen onder
de grond. Zeven procent van
's lands grondgebied wordt aan
gemerkt als besmet gebied. Pas
begm deze week, zes jaar na het
einde van de oorlog, werd de
laatste weg in het land 'veilig'
verklaard. Maar voordat ze alle
mijnen geruimd hebben, zijn de
Kroaten twintig jaar verder.
Probleem is geld. „Een vierkan
te meter kost gemiddeld vier tot
vijf mark", legt Zeljko Parlovt,
de technisch directeur van Ru-
Ru, uit. Zijn bedrijf is één van de
22 Kroatische ondernemingen
die zijn gespecialiseerd in het
ruimen van mijnen. Maar het
budget van de regering is zo
krapdat slechts tien van die be
drijven werk hebben. GPD
Hans Belterman
Mannetjesputter
NEUBRANDENBURG
Duitsland
Duidelijk aan het verkeerde
adres was een man die zondag in
het Duitse Neubrandenburg een
paartje bedreigde met een mes.
Zonder hulp van haar vriend
nodig te hebben, vloerde de
vrouw de aanvaller met een ka
rateslag en belde daarna met
haar mobiele telefoon het
alarmnummer. Op de vraag van
de dienstdoende agent waar de
dader zich op dat moment be
vond, antwoordde de vrouw:
„Onder mijn voet." Zo hield ze
de dader in bedwang tot de poli
tie arriveerde.
Kakkerlakkenkot
STATE COLLEGE
Verenigde Staten
Kakkerlakken zijn geen onbe
kenden in studentenhuizen,
maar onderzoekers van de Ame
rikaanse Penn State University
geven de insecten echt vrij spel.
In de hoop meer te weten te ko
men over de levenswijze van het
ongedierte, hebben ze vlakbij de
campus een huis speciaal voor
de insecten ingericht.
Insectenkenner Glenn Hol-
brook zegt dat het onderzoek tot
nieuwe bestrijdingsmethodes
moet leiden. De insecten kun
nen zich zeer goed aan hun leef
omstandigheden aanpassen,
zijn binnen korte tijd immuun
voor insecticiden en kunnen
zich zelfs leren van lokaas af te
blijven. „Wij blijven hier net zo
lang als er kakkerlakken zijn",
zei Holbrook.
Steplongen
HO CHI M1NH STAD
Vietnam
Rudy van Bork rondde afgelo
pen weekeinde een steptocht
van ruim 2100 kilometer door
Vietnam af.
De inwoner van Blaricum stepte
in vijf weken van de hoofdstad
Hanoi naar het in Zuid-Vietnam
gelegen Ho Chi Minh Stad, het
voormalige Saigon. Bij de finish
werd hij opgevangen door 1500
fans. Maar meteen daarna
moest hij een longarts opzoe
ken. Van Bork kampt door de
luchtvervuiling in de verstede
lijkte gebieden van Vietnam met
een keelonsteking.
Toonder Studio's
Nautisch bericht
Er staat aan de kust een matige westenwind. Het zicht is goed en de
zeewatertemperatuur is 13 graden.
Waterstanden
/andaag wordt de Hollandse
V 'nieuwe' haring weer overal in
ons land verkocht. Ook in Friesland,
waar vandaag, voor het eerst in de
geschiedenis van de haring, de eer
ste Friese 'nieuwe' in de haven van
Harlingen werd aangevoerd.
In de restaurants die zijn aangeslo
ten bij 'Fryslan Culinair', staan ze
evenals in veel andere restaurants
in ons land vandaag als een voorge
recht op de kaart.
Echte haringliefhebbers zullen er
geen gesnipperde uitjes of schijfjes
augurk bij willen eten. Om de smaak
van de eerste 'nieuwe' haring van
dit jaar goed te kunnen beoordelen,
acht men het niet juist om de smaak
door uien en augurken te laten beïn
vloeden.
Ook het traditionele glaasje met
sterk geestrijk vocht (jenever, co-
renwijn, aquavit of wodka) blijft
vandaag bij de ware liefhebbers
achterwege. Ze prefereren er een
glas koel (bron)water bij.
Wanneer u de Hollandse 'nieuwe'
thuis wilt presenteren, plaats dan
de schaal waarop de filets worden
opgediend ten minste 10 minuten
in de diepvries. Dat is beter dan
wanneer u ze op de traditionele wij
ze, zoals nog altijd in veel restau
rants gebeurt, op geklopt ijs legt,
want daarbij komt de haring in con
tact met het smeltwater van het ijs.
Desmaakvan de haring wordt daar
door aangetast. Bovendien mag de
Hollandse 'nieuwe' nooit te koud
worden gegeven en dat risico loopt
men wanneer de haring op het ijs
wordt gelegd. Zo'n te koude haring
smaakt naar bordkarton of iets der
gelijks. Van de fijne zilte smaak van
de Hollandse 'nieuwe' is dan ook
niets te bemerken.
Witbrood, eventueel licht geroos
terd, en (gezouten) boter kunnen bij
de eerste Hollandse 'nieuwe' wor
den opgediend. Gesnipperde uitjes
en augurken kunnen achterwege
blijven wanneer uitsluitend de ware
liefhebbers bij u aan tafel gaan. An
deren die het wat minder nauw ne
men, doet u met een uitje en een
augurkje waarschijnlijk wel een ple
zier.
Zoals eerder opgemerkt drinken
de ware liefhebbers er alleen bron
water bij. Voor de anderen kunt u
echter wel een fles koele droge wit
te wijn opentrekken.
Deze opmerking prikkelde heer Bommel. Maar hij onderdrukte zijn
ontstemming en gaf enkele beknopte aanwijzingen, zodat de vent
jes al spoedig af en aan draafden. „Wat bedoel je eigenlijk?" vroeg
hij daarop gemelijk. „Heb je dan geen enkele zorg voor mijn gezond
heid? Bovendien was de maaltijd die ze hadden klaargemaakt, heel
slecht van kwaliteit, zeg nu zelf!"
„Hm," zei Tom Poes, „dat kan wel zijn. Maar de sloven hebben niet
veel gehad en gerust hebben ze ook niet." Deze woorden deden het
gelaat van heer Ollie nog meer bewolken en er verscheen een ner
veuze trekking bij zijn ooghoek. „Dat komt straks wel!" riep hij uit.
„Waarom pak jij ook niet eens een beetje aan? Je bent nog jong en
sterk en je kunt best een beetje helpen!" „Zeker", zei Tom Poes. „Ik
wil best helpen. Maar niet met het bouwen van een hut. Hij liep weg,
terwijl heer Bommel zich vermoeid weer op zijn ruw-houten stoel
liet zakken. „Brutaal en lui", sprak hij bitter tot zichzelf. „Werken,
ho maar! Dat is de jeugd van tegenwoordig! Maar als hachjesbezit-
ter heb ik hier een goede gelegenheid om een voorbeeld van een ge
zonde samenleving te geven."
WOENSDAG
Hoog water
Laag water
30 MEI
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
08.46
18821.16
155
02.36
201 15.05
152
Terneuzen
09.05
21221.35
179
02.55
210 15.25
161
Cadzand
08.25
181 20.55
148
02.16
192 14.34
144
Roompot Buiten
08.56
14521.15
112
02.35
157 15.14
112
Roompot Binnen
09.55
127 22.03
098
03.36
146 16.15
103
Zierikzee
10.10
148 22.30
114
03.40
165 16.25
123
Krammersl. West
10.21
161 22.41
128
03.45
169 16.15
122
Hansweert
09.36
226 22.09
192
03.26
227 15.48
178
Stavenisse/Yers.
10.16
153 22.36
121
03.45
165 16.15
119
DONDERDAG
Hoog water
Laag water
31 MEI
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
09.58
184 22.30
156
03.46
195 16.25
147
Terneuzen
10.18
208 22.45
179
04.05
205 16.40
156
Cadzand
09.35
176 22.06
148
03.26
186 16.00
139
Roompot Buiten
09.55
143 22.30
113
03.35
153 16.40
108
Roompot Binnen
11.04
123 23.30
098
04.34
144 17.30
102
Zierikzee
11.25
145 23.50
115
04.50
163 17.35
120
Krammersl. West
11.26
157 23.46
127
04.44
166 17.23
119
Hansweert
10.46
221 23.15
192
04.29
222 17.06
172
Stavenisse/Yers.
11.19
150 23.45
121
04.56
163 17.36
118
1
K
S
A
p
C
H
O
T
2
D
O
1
N
L
O
R
D
3
N
E
1
K
K
R
E
L
4
V
A
IJ
R
E
1
N
A
5
S
M
T
O
A
A
E
L
6
B
O
T
A
E
R
D
N
7
N
T
A
1
B
E
A
K
8
S
T
L
O
T
O
P
E
9
K
R
S
c
O
O
H
T
10
T
1
O
L
O
D
R
N
11
E
S
T
O
R
O
A
T
12
K
N
C
H
O
O
T
P
13
K
1
O
R
G
T
O
M
14
S
C
z
H
IJ
O
L
N
lichte sneeuw
mst
matige sneeuw
zware sneeuw
oraee
lichte regen
haoü
matige regen
1030
zware regen
Isobaa
door Bill Watterson
Europa: Spanje extreem warm
SIDDERENDE SLANKE STAART,
EEN BOLLE BELADEN BUIK:
V. EEN TAAIE TIJGER.
...EEN HAIKU NET ALLITERA
TIE DOOR CASPER. DANK U,
DANK U
O
O
Streep op elke regel de letters weg, die samen het
woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving.
De resterende letters vormen van boven naar beneden
en van links naar rechts een citaat.
1. Stuk; 2. bloedgever; 3. metaal; 4. allerlei; 5. monsterlapje;
6. houtvezelplaat; 7. genotmiddel; 8. kussenovertrek, 9. rode
biet; 10. gramschap; 11. harde duw; 12. sluitmiddel; 13. enfin;
14. platvis.
Horizontaal:
1Materie om af te nemen (4); 4. Op de
hand of op de maag (5); 7. Adviesprijs (7); 8.
Toontafel (3); 9. Heilige herkauwer (3); 10.
De balans opmaken van zijstraten (7); 12.
Mooi hoedje? (7).
Verticaal:
2. Vreemde boom voor de sport (4); 3. Die
auto is in een vestingwerk te horen (6); 4.
Infanterist met lange oren (8); 5. In de prak
tijk weet hij het beter (4); 6. Wordt volwas
sen door een reeks geld (6); 9. Sluiting van
de beurs (4); 11. Gevoelige letter (3).
Oplossing van gisteren:
Anagram:
snee-sneer-Sirene
laar-reaal-Leraar
aren-razen-Azoren
idee-heide-Geheid
veen-zeven-Evenzo
reus-serum-Remous
atol-stola-Sjalot
neen-nemen-Mennen
leed-leder-Erelid
teek-ketel-Skelet
Gevraagd woordSLAGERSMES
Cryptogram:
Horizontaal: 1Paspop; 7. massa; 8.
model; 9. kraai; 10. mede; 11. bolero;
12. getikt.
Verticaal: 2. Agami; 3. pandje; 4. poe-
lie; 5. smak; 6. ijsballet; 10. moet; 11.
big.
/O 27 a»
lï° 35 o
o am
VERWACHTING VOOR WOENSDAGMIDDAG 30 MEI 200'
In vrijwel alle vakantielanden aan de Middellandse Zee is het zomers
warm met maxima tussen 25 en 30 graden. Het warmste vakantie
land is Spanje. Daar mag er nog eens 5 tot 10 graden bij opgeteld
worden. Het is er overigens de hele week al erg heet met zelfs op de
stranden soms extreem hoge kwikstanden van ruim 30 graden. In
het binnenland kan het 37 graden worden. Zwetende veertigers wor
den gemeten in Marokko. Voorlopig zit hier nog temperatuurdaling
in het verschiet. Ook in de Alpenlanden is het zonnig en warm, even
als in grote delen van Frankrijk. Een afkoeling met buien volgt echter
voor het weekeinde. Vooralsnog worden buien alleen in Schotland
en Ierland verwacht. Verder is er kans op regen of buien in Noord-
oost-Duitsland, Denemarken, Zuid-Zweden en Rusland. Fris is het
daarbij vooral in Rusland. Langs de westflank van een vrij diep lage
drukgebied wordt Noordpoollucht aangevoerd. Afgelopen weekein
de bracht dit systeem in delen van Noordoost-Europa de winter even
terug met plaatselijk flinke sneeuwval, 10 tot 15 centimeter. Verder
ligt op de weerkaart een front boven Noord-Frankrijk, Zuid-Duitsland
en de Balkan. De activiteit is zeer gering met slechts een enkele bui.
Zon
woensdag
O
onder 21.49
donderdag
op 5.34
Maan
woensdag
onder 3.05
donderdag
op 14.54
woensdag 30 mei 2001
De krant staat vol met
topconferenties en politieke
strubbelingen uit do machts
centra van de wereldje zou
bijna denken dat daarbuiten
geen actualiteiten bestaan.
Een misvatting. Wat in
Huambo, Camagüey.Vishak-
hapacnam, Hoog-Soeren of
Spitsbergen - om maar eens
wat dwarsstraten te
noemen - als het gesprek
van de dag geldt, is ook best
lezenswaardig.
NUENEN
Nederland
Het poststempel op de brief is 2 juli 1958. Het duurde 43 jaar
voordat de geadresseerde het schrijven in handen kreeg.
Het is de naam van Antoon de Groof, die op de envelop staat, plus
'St. Egbert, Schiermonnikoog'. In de envelop zit een brief van z'n
ouders en twee bankbiljetten van een gulden. „Sint Egbert was
een koloniehuis waar kinderen heen moesten om aan te sterken.
Ik was tien jaar, toen ik daar zes weken heb gezeten", vertelt De
Groof. Zijn ouders zouden zakgeld sturen om snoep te kopen.
Maar de brief kwam nooit aan. Tot onlangs Jasper Talsma uit
Schiermonnikoog belde. De bewuste brief was bij een verbou
wing gevonden.Het duurde nog een jaar voordat Talsma De
Groof had opgespoord. Maar afgelopen weekeinde nam De
Groof debrief in ontvangst. Op Schiermonnikoog. Opsturen leek
hem geen goed idee.
Affreus!
ATHENE
Griekenland
Griekse diplomaten over
de hele wereld hebben
maandag een 24-uurssta-
king gehouden voor een
hoger salaris.
De diplomaten zeggen dat
ze al tien jaar zonder
resultaat proberen een
loonsverhoging te be
werkstelligen. Volgens de
vakbond die de belangen
van de diplomaten behar
tigt, bedraagt het mini
mumsalaris van een
Griekse diplomaat onge
veer dertienhonderd gul
den per maand. Het sa
laris kan echter hoger
uitvallen door de toeken
ning van extra vergoedin
gen.
Het Griekse ministerie
van Buitenlandse Zaken
bevestigde dat er ook am
bassadeurs aan de actie
meededen.
LANARKSHIRE
Schotland
Dit is het adelaarsjong Thor. Hij is de eerste arend, ook wel adelaar genoemd, die met diepgevroren
sperma is verwekt. Thor, zoon van de vijf jaar oude steenarend Tallin en het acht jaar oude wijfje
Meg, een steppe-arend, brak zondag 20 mei uit zijn ei. Bioloog Graham Wishart en valkenier Andrew
Knowles-Brown maakten de geboorte afgelopen maandag wereldkundig. De twee Schotse vogel
deskundigen hopen met hun techniek, waaraan zij vier jaar hebben gewerkt, een bijdrage te leveren
aan de instandhouding van bedreigde roofvogelsoorten. foto Alan Richardson/EPA
Zeeland: Vandaag zonnig
Vooruitzichten
weer
max.
min.
wind
19°
12°
NW 4
op Zoon
Vandaag laat de zon zich nog geregeld Door: Michiel de Vries
zien en ook vrijdag kunnen we nog
een graantje meepikken. Toch lijkt de algehele tendens meer richting
de nodige buien te gaan. Zoals hiervoor genoemd valt vandaag nog
wel onder de aardige lentedagen. Vooral in Zeeland is de zon in de
ochtend en middag nog voldoende te zien. Bij een meest matige
westenwind komt het kwik vanmiddag op de eilanden op een graad
of 21wat verder richting het zuidoosten tot zo'n 22 graden. In de late
middag neemt de bewolking echter toe en kan er geleidelijk ook een
enkele bui ontstaan. Het aantal zal beperkt blijven, maar het is welde
aanloop naar een bewolkte donderdag waar de buienkans een stuk
hoger ligt. Hierdoor daalt het kwik vannacht dan ook niet verder dan
een graad of 12. Zoals genoemd verloopt donderdag overwegend
bewolkt. De nodige buien trekken over de provincie en enkele daar
van kunnen wat onweer herbergen. Toch kan in de middag tussen de
buien door af en toe een fel zonnetje schijnen. Het kwik komt donder
dag in Vlissingen tot een
graad of 19. Vrijdag laat de
zon zich weer geregeld zien.
Het blijft dan overwegend half
bewolkt en er staat een mati
ge westenwind. Doordat de
aangevoerde lucht koeler is
komt het kwiktoch lager uit
dan de dag ervoor, namelijk
rond de 18 graden. Het ko
mende weekeinde bevat he
laas maar weinig zonnige pe
rioden en buien gaan het
weerbeeld bepalen. De maxi
ma dalen langzaam naarzo'n
16 graden. Het lijkt er dus op
dat de toeristen van het pink-
sterweekeinde hun kampeer-
spullen nat mee naar huis
moeten nemen om ze daar
vervolgens te laten drogen.
Voldoende zon
«aft:
