Spinazie blijft een populaire bladgroente
Milano altijd verrassend
Liegen
omdat het
leuk is
PZC
Wilde spinazie
12
Aarde komt
tot leven
Plekje op
internet
Serieus of voor de lol. Met
de pocket-leugendetec
tor Truster kun j e alle kanten
op. Is je teerbeminde wel te
vertrouwen? Houdt die solli
citant zich overeind? En hoe
veel stress heb je eigenlijk
zelf?
Ik ga over een paar maanden
trouwen, verklapt een colle
ga. Ze liegt dat ze barst, wijst de
Truster die meeluistert onver
biddelijk uit. Op dit handzame
leugendetectortje staan twee
symbolen. Een pannendeksel en
een appel.
Het dekseltje vliegt omhoog; de
stress in haar stem bereikt het
maximum. En de appel die sym
bool staat voor de waarheid
wordt met enkele flinke happen
geweld aangedaan.
De deksel en de appel kabbelen
verder wat op en neer bij deze
proefpersoon. Dat duidt op op
winding. Als ze haar antwoor
den expres lardeert met leu
gentjes, gaan de metertjes niet
omhoog.
Ze zegt dat ze 28 jaar is, maar de
Truster geeft geen krimp. Maar
als ze verklaart dat ze cosmetica
'gewoon grote onzin' vindt,
blijft er van de appel maar een
klokhuis over. Dus hij kan het
wel, die detector. Het vooral een
leuk speeltje, een hebbedinge
tje. „Voor zakelijk gebruik of
toepassingen van juridische
aard ontbreekt een wettelijk ka
der. Aan het gebruik van Truster
kunnen geen rechten worden
ontleend", meldt Arno Nabarro,
wiens vrouw Semra importeur
is, voor de zekerheid.
Stiekem
Even stiekem iemand op een
leugentje betrappen, is er niet
bij. Want eerst moet er 'gekali
breerd' worden. De Truster
heeft een normaal stukje tekst,
liefst in duidelijk samenhan
gende zinnen, nodig van het
'slachtoffer' om de stemschom-
melingen te meten. Dat neemt
tien tot vijftien seconden in be
slag. Onopvallend werkt-ie wel,
als je hem aan je mobiele tele
foon koppelt. Maar niet elke te
lefoon heeft de benodigde aan
sluiting.
Er zit een chip in die is ontwik
keld voor het Israëlische leger.
Volgens bedenker Albert
Lieberman bevat de stem on
hoorbare en onbeheersbare ele
menten. „Iets houdt jetegen
vloeiend te liegen." Dat heeft te
maken met de bloedtoevoer
naar de stembanden die wordt
afgeknepen. De Truster pikt die
verborgen elementen eruit. De
Zuid-Koreaanse makers van
911 Computer claimen een be
trouwbaarheidsscore van tach
tig procent. Ze schermen onder
meer met de uitkomst van een
debat tussen George Bush en Al
Gore. Bush eindigde op 57 leu
gentjes en Gore op 23.
Partner
Van het apparaatje dat 150 gul
den kost, zijn er inmiddels in
Nederland een paar honderd
verkocht. Wie koopt die dingen
in 's hemelsnaam? „Da's heel
verschillend", meldt Nabarro.
„Mensen die in hun relatie be
vestiging zoeken. Of mensen die
willen meten hoeveel stress ze in
spannende situaties hebben.
Sommige wervings- en selectie
bureaus willen de Truster ge
bruiken.
Maar hij is vooral voor de lol,
bijvoorbeeld vriendinnen die
met elkaar over vriendjes pra
ten. Op onze website staat ook
een leuk leugenspel."
Je houdt je partner toch niet se
rieus zo'n apparaatje voor zijn
neus? „U vindt dat misschien
raar. Ik ook. Maar er zijn men
sen die dat serieus of laconiek
doen, kijken of je iemand kunt
betrappen. Het is ook niet zo gek
om iemand te controleren ter
wijl hij of zij het apparaatje ziet.
Zo werkt de officiële leugende
tector in Amerika ook. Je krijgt
toch gerichte antwoorden."
Dat de Truster er niet ólle leu
gentjes uitfiltert, pareert Arno
Nabarro: „Dan was-ie niet goed
gekalibreerd. Daar staat of valt
alles mee. Verder is het goed om
foto Mare Bolsius
een vraag nog eens te herhalen,
als je iets zeker wilt weten."
Vooruit, nog een testje. Mijnwe
derhelft vertelt de Truster
honderduit over haar stille aan
bidder van wie ze droomt. Hij
luistert geduldig en slikt alles
voor zoete koek. Of zou ze mis
schien toch de waarheid spre
ken?
Maarten van de Rakt
Informatie:
tel.nr. 0475-315.223;
internet: www.truster.nl
Spinazie eten we tegen
woordig het gehele jaar
door. Het is een van de meest
gegeten én populairste van
alle soorten bladgroenten
die we in ons land op tafel
brengen. Spinazie is er vers,
diepgevroren en geconser
veerd in glas of blik. De teelt
van spinazie is in de afgelo
pen decennia grotendeels
verplaatst van de tuinbouw
naar de landbouw.
Hoewel verse spinazie nog al
tijd de voorkeur verdient,
blijkt dat de animo om in plaats
daarvan diepgevroren spinazie
te eten veel groter is dan wel
eens wordt verondersteld. Voor
spinazie die in glas of blik wordt
verkocht is de belangstelling
veel minder groot.
Voorrang
De verschillen in voedings
waarde tussen verse en diepge
vroren spinazie zijn niet (meer)
van dien aard dat altijd voor
rang moet worden gegeven aan
het verse produkt. Die voorrang
is er wel wanneer het gaat om de
smaak. Diepgevroren spinazie
smaakt weliswaar heel goed
maar heeft altijd dezelfde
smaak en dat kan op den duur
wel eens gaan tegen staan. Van
verse spinazie kan men dat lang
niet altijd zeggen omdat er ver
schillen in soorten en in berei
dingswijzen zijn.
Vroeg in het jaar komt de spina
zie uitsluitend uit kassen. Im
port vanuit landen met een be
ter klimaat dan het onze is in die
tijd vrijwel nihil. Later in het
jaar (mei tot september) wan
neer de spinazie voor een deel
van de volle grond komt, zijn de
verschillen ook zichtbaar. De
jonge kasspinazie is niet alleen
zachter van smaak doch de
blaadjes zijn ook heel teer en
dus kwetsbaar hetgeen van vol
le grondspinazie niet kan wor
den gezegd. Die heeft een wat
nadrukkelijker smaak, steviger
blad en is ook na de bereiding al
tijd wat stugger. Volle grondspi
nazie zal men in de keuken dan
ook veel eerder fijnhakken dan
men dat met jonge kasspinazie
doet.
De gewoonte om spinazie fijn te
hakken of te malen dateert uit
de tijd dat de spinazie zoals die
bij ons werd geteeld nog grof en
stug was. Door veredeling is de
spinazie veel zachter, malser
zou men kunnen zeggen, gewor
den. Door veredeling van de
soorten zijn in de jaren '70 van
de vorige eeuw de zaadjes uit de
spinazie verdwenen.
Spinazie is door die veredeling
ook een zeer fijne bladgroenten-
soort geworden met een uitge
sproken zacht blad en een zeer
fijne nervenstructuur waardoor
de kasspinazie en de jonge spi
nazie van de volle grond ook
rauw, als een salade, kan wor
den gegeten.
De kooktijden van de spinazie
zijn in de loop van de jaren
enorm teruggebracht. In de vo
rige eeuw gaf'Aaltje, de zuinige
keukenmeid' in haar kookboe
ken aah dat spinazie met boter
moest worden gestoofd. Wie met
de spinazie van vandaag een
dergelijk recept zou uitvoeren
zou al gauw tot de conclusie ko
men dat er een bijna slijmerige
massa overbleef.
Aan 'Aaltje' en haar collega's
danken wij overigens nog wel
het gebruik om broodkruim of
paneermeel aan spinazie toe te
voegen. Daarnaast werd spina
zie ook wel gebonden met een
losgeroerd ei, maizena of inge
dikte room (spinazie a la crème)
Ook voegde men wel eens fijn
gewreven gekookte aardappe
len als bindmiddel aan de spina
zie toe.
Spinazie bevat, evenals veel an
dere soorten bladgroenten, een
behoorlijke hoeveelheid vita
minen B2 en C, mineralen en
kalk. Het bevat ook oxaalzuur
en dat heeft de eigenschap om
kalk aan het lichaam te ontrek
ken. Een direct gevaar voor de
gezondheid houdt dit niet in.
Wel geven voedingsdeskundi
gen aan om niet vaker dan twee-
of driemaal per week spinazie te
consumeren. Spinazie mag na
een warme bereiding niet nog
maals worden opgewarmd. Ook
niet in de magnetron. De stoffen
(nitraat/nitriet) die daarbij vrij
komen zijn wel schadelijk voor
onze gezondheid.
Nitraat-arm
Sinds enige tijd is het mogelijk
om die voor onze gezondheid
kwalijke stoffen uit diepgevro
ren spinazie te houden. Een van
Europa's grootste producenten
van diepgevroren spinazie
brengt dan ook nitraat-arme
spinazie op de markt. Die spina
zie wordt geteeld in het noorden
van Frankrijk waar de zon net
iets langer schijnt dan bij ons.
De spinazie wordt geoogst in de
maanden juli en augustus. Bij de
teelt wordt in principe geen
kunstmest maar van boerderij
en afkomstige organische mest
gebruikt.
Het was, zo'n slordige honderd
jaar geleden, een goede gewoon
te om met de spinazie ook enkele
verse zuringbladeren mee te ko
ken. De groente kreeg er een
friszuur accent door. Dat zure
accent bereikte men ook door
vlak voor het opdienen enkele
druppels zijn aan de spinazie
toe te voegen.
De gewoonte om spinaziege-
rechten met plakjes hard ge
kookt ei te garneren werd in die
zelfde tijd geïntroduceerd door
de fabrikanten van ingeblikte
gekookte spinazie. De plakjes ei
namen de plaats in van de oor
spronkelijke garnering van spi
nazie waarbij 'soldaatjes', in bo
ter gebakken driehoekjes van
witbrood, op of rond het spina-
ziegerecht werden geschikt.
Spinazie dient men zo kort mo
gelijk te koken. Drie minuten is
eigenlijk al voldoende. De
groente moet men met het aan
hangende vocht opzetten en
gedurende de kooktijd, onder
regelmatig omleggen, laten
slinken.
Wok
Tegenwoordig gaat de voorkeur
vap veel consumenten uit naar
in de wok gebakken spinazie.
Daartoe worden een of meerde
re eetlepels (olijf)olie of ge
klaarde boter verhit waarna
men de gewassen en zo droog
mogelijk gemaakte (slacentri
fuge) bladgroente er bij gedeel
ten, onder voortdurend om
scheppen, aan toevoegt.
Een bereidingstijd van twee tot
drie minuten is dan ook haal
baar.
Hans Belterman
In de komende week worden in
de dagelijkse receptenrubriek
op pagina 4 suggesties opgeno
men voor het bereiden van kou
de (salades) en warme gerechten
met spinazie.
Spinazie kent tal van toepassingen, bijvoorbeeld in een hartige
taart.
TT Tilde spinazie groeit nog altijd op de zuidelijke uitlopers van de
V V Kaukasus, in Pakistan en het noorden van India. De wilde spi
nazie die tegenwoordig bij ons wordt aangeboden heeft daarmee
niets te maken. Het is een van de vele spinaziesoorten die over de ge
hele wereld zijn verbreid. De zogenaamde wilde spinazie, die ook in
ons land op een steeds grotere schaal wordt geteeld, wordt officieel
aangeduid als tetragon of Nieuwzeelandse spinazie.
De bladeren en stelen van die spinazie zijn veel grover en vleziger
dan die van onze gewone spinazie. De smaak is geprononceerd en
dat is een van de reden waardoor de wilde spinazie niet bij alle ge
rechten kan worden gegeven waarbij onze gewone spinazie wel
past. Wilde spinazie leent zich wel bijzonder goed voor het bereiden
van vegetarische gerechten waarin tofu of tahoe, eieren en kaas
wordt verwerkt.
Ristorante-Pizzeria Milano in
Domburg bestaat 25 jaar, een
mooie gelegenheid om de kennis
making te hernieuwen. Te meer
omdat enige tijd geleden Vincent
Sala de leiding in de keuken op
zich heeft genomen, waarmee de
derde generatie van de familie Sa-
la is aangetreden en een aantal
vernieuwingen zijn doorgevoerd.
Grootvader Sala begon op ditzelf
de adres aan het Groentje in 1960
een cafetaria. Hij maakte alles zelf:
verse frietjes en huzarensalade, maar
ook de kroketten en appelbollen, al
leen dan was hij zeker van de kwali
teit. Maar vooral met zijn eigenge
maakte Italiaanse ijs trok hij van
heinde en verre klanten. Op 7 mei
1976 namen Giovanni en Jeanette Sa
la de zaak over. Zij maakten van Mila
no een pizzeria, de eerste van Zeeland.
'De eerste, de beste' zou je kunnen
zeggen, want kort geleden won Mila
no een pizzabakwedstrijd. De win
nende pizza, was een 'calzone', een
dubbelgeklapte pizza. Pizzabakker
Allessandro gaf er heel kunstig de
vorm van een krab aan, compleet met
scharen en poten en de vulling be
stond naast vis, garnalen, mosselenen
gambastaartjes vanzelfsprekend uit
Noordzeekrab.
De pizzabakkers, Allessandro uit het
noorden en Luciano uit het uiterste
zuiden van Italië, zijn vernuftig en
creatief en de 22 pizza's op de kaart (in
1976 waren het er nog maar zes) zijn
voortreffelijk. Met het aantreden van
Vincent, de zoon van Jeanette en Gio
vanni Sala, die zijn koksopleiding
kreeg in het Belgische Koksijde, is het
accent geleidelijk verlegd van pizze
ria naar ristorante. Was vroeger de
verhouding pizza's/ a la carte-gerech-
ten 70/30, nu is dat 50/50.
Vincent werkte onder meer op Aruba
en dat verklaart een visgerecht als
Red snapper met creool-saus en rijst
31,50) maar de basis van zijn ge
rechten is klassiek Italiaans waaraan
hij een eigen creatieve wending geeft.
Als koud voorgerecht bestel ik Car
paccio di pesce 15,00), rauwe tonijn
en zalm met basilicum opgerold en
licht aangevroren, waarna er flin
terdunne plakjes van zijn gesneden,
die een mooi kleurenpatroon vormen
op een groot bord en die extra op
smaak zijn gebracht met soja en gem
ber, een heerlijk fris zomergerecht.
De koude voorgerechten gaan van
9,00 voor een kleine Gemengde sa
lade tot 18,50 voor Antipasto misto,
een mix van vleeswaren, tonijn en zelf
ingemaakte groenten. Onder het
hoofd 'voorgerechten' staan ook en-
Ristorante-Pizzeria Milano
't Groentje 11
4357 BC Domburg
Open zeven dagen van de week vanaf
17.00 uur en zaterdag en zondag ook
van 12.00 tot 14.00 uur.
Geen creditcards, wel pinnen
Kinderen hebben veel keus
Vegetariërs eveneens
Rolstoel moeilijk, toiletten boven
kele maaltijdsalades (tot 20,00)
Bij de warme voorgerechten zie ik fa
vorieten als Calamari fritti 13,50),
gefrituurde inktvisringen en Gambe-
roni 17,50), 3 gegrilde gamba's, bei
de met knoflooksaus. De Gamberoni
zijn er ook als hoofdgerecht en kosten
dan met frites en sla 33,50. Ik besluit
als tussengerechtje Ravioli della casa
16,00) te proberen, pastatasjes ge
vuld met ricotta en spinazie en ba
dend in een zachte tomatensaus en
van een exact goede gaarheid.
Bij de vleesgerechten valt mijn oog op
een klassieker: Saltimbocca alia Ro-
mana 32,50), kalfsschnitzel met sa
lie en parmaham, mozarella, pasta en
groenten en onder het hoofdje 'visge
rechten' trekt Fritto misto di Mare
30,00), verschillende soorten gefri
tuurde vis mijn aandacht, maar om
dat ik al een tussengerecht heb genut
tigd beperk ik me tot een 'eenvoudige'
pasta: Spaghetti alia Genovese
17,00). In Italië is pasta vaak een
tussengerecht en hoe eenvoudiger van
samenstelling hoe lekkerder vaak.
Deze pasta is uitsluitend verrijkt met
een pesto van basilicum, olijfolie,
knoflook en Parmezaanse kaas die
Vincent zelf heeft gemaakt en met
pijnboompitten. Een prachtig ge
recht, waarin de smaak van de pasta
zelf tot zijn recht komt.
Met een karafje frisse Rosé della Nur-
ra Algherese 12,00) een heerlijke
maaltijd.
De pasta's kosten 14.00 tot 22,00
en de pizza's ƒ14,50 (Margharita) tot
28,00 (Frutti di Mare). En Giovanni
Sala maakt dagelijks vers Italiaans
ijs, waarvoor mensen in de rij staan.
Rien van Reems
In het Uitgebreide weerbencht
na het journaal wordt onder
meer aan de hand van satelliet-
beelden getoond, hoe de ver
schillende luchtlagen boven het
aardoppervlak zich gedragen,
waar regen te vernachten is en
zovoort. De gemiddelde televi
siekijker is helemaal gewend
aan die beelden 'van bovenaf,
maar wat je nou precies op zo'n
satellietbeeld kunt zien, daar
hebben we meestal geen idee
van.
Kopers van de laatste editie van
de Grote Bosatlas, verschenen
bij uitgeverij Wolters Noord-
hoff, kunnen daar nu alles van te
weten komen. De makers van de
befaamde schoolatlas voegden
een cd-rom toe, waarop een he
leboel extra informatie te vin
den is. Een van de aardigste
onderdelen daarvan is het
hoofdstuk over remote sensing;
het maken van computerbeel
den van de atmosfeer en van hel
aardoppervlak.
Remote sensing-beelden zijn
geen gewone luchtfoto's. Het
gaat om beelden die met de com
puter zijn gemaakt aan de hand
van verschillende waarnemin
gen vanuit een zogenoemde geo
stationaire satelliet, die op een
hoogte van 36.000 km boven het
aardoppervlak rondjes draait
met dezelfde snelheid als de
aarde zelf.
De waarnemingen die zo'n sa
telliet doet, worden doormiddel
van computerbewerkingen om
gezet in een soort foto, waarin
gebruik is gemaakt van ver
schillende kleuren. Soms zijn
dat ongeveer de echte kleuren
die vanuit de ruimte te zien zijn,
maar vaker gaat het omfalse-
color'nep kleuren dus, die zo
gekozen zijn dat ze een bepaald
aspect goed in beeld brengen.
Het is erg leuk om zelf te experi
menteren met remote sensing.
De Grote Bos cd-rom maakt aan
de hand van een serie oefenin
gen alle basisbegrippen duide
lijk, en daarna kun je er zelf mee
aan de slag.
De cd-rom bevat nog meer inte
ressante extra's zoals themati
sche en statistische informatie,
landendocumentatie en een
heel aardig topografisch spel
waarmee leerlingen hun aard
rijkskundige kennis kunnen
toetsen en verdiepen.
Vanaf de cd-rom kan ook online
informatie worden gezocht. Al
le plaatsen ter wereld zijn via
het web op te vragen, maar ook
regionale satellietbeelden. De
52e editie van de Grote Bosatlas
plus cd-rom kost 114,95.
Schijfruimte is goedkoop.
Harddisks in nieuwe pe s
meten nu tussen de 20 en de 40
gigabyte - ondanks de omvang
van de tegenwoordige bestu
ringssystemen en toepassingen
een geweldige ruimte.
Vergeleken met zulke schijven is
de 30 megabyte die iedereen
gratis kan krijgen bij de 'portal-
site' Yahoo natuurlijk een
schijntje. Een fatsoenlijk toe
passingsprogramma kan je er
niet op installeren, maar datis
ook helemaal de bedoeling niet
van deze ruimte. Allereerst is
het persoonlijke plekje bij
Yahoo bestemd voor de e-mail,
die je met een gratis My Yahoo-
account via dezelfde site kunt
beheren. Ook de mail die je
eventueel laat ophalen van je ei
gen internetprovider, wat han
dig is voor in het buitenland.
Anders dan de meeste webmail
voorzieningen van providers
biedt Yahoo namelijk ook een
uitvoerig adresboek. Maar er
kan nog meer met dit 'stukje van
jezelf' op het internet. 'My
Yahoo', zoals de persoonlijke si
te heet, biedt behalve e-mail en
adreslijsten ook de mogelijk
heid om willekeurige bestanden
op te slaan in de 'Briefcase'. De
bestanden kunnen in mappen
worden georganiseerd. Per map
kun je dan aangeven wie erin
mag kijken. Als het om beeldbe
standen gaat, kun je zelfs al
bums maken en zo vakantiefo
to's delen met vrienden thuis.
Maar ook voor het onderbren
gen van teksten en andere docu
menten is het erg handig. Je
kunt ze immers overal vandaan
benaderen.
Om de Yahoo-Briefcase te kun
nen gebruiken moest je tot voor
kort altijd eerst naar de website
surfen. Sinds kort is er een han
dige voorziening bij gekomen:
Yahoo Drive. Dat is een hulp
programmaatje dat je kunt
downloaden en op je eigenpcin-
stalleren. Als je verbinding met
het internet hebt, zorgt het er
voor dat de Yahoo-schijfruimte
gewoon als een aparte drive-let
ter (bijvoorbeeld F:) in de
Windows-verkenner te zien is.
Je kunt bestanden dan tussen
Yahoo en je eigen schijf heen en
weer slepen, alsof die 30 mega
byte gewoon op de lokale pc
stonden.
Informatie: my.yahoo.com
vrijdag 18 mei 2001
Spreekt hij of zij de waarheid of niet?
