PZC
Weg van lab naar patiënt is
Hoofdpijn is minder sociaal
ontwrichtend dan vroeger
lang
Oudere heeft zorg zelf verdiend
Sprankje hoop voor
asbestslachtoffers
Syndroom van Down is nog te onbekend
Duizeligheid
Farmaceutische industrie traag met financieren nieuw medicijn
Tomaat tegen hartziekten
Agressiviteit jeugd belicht
Mystieke ervaringen via hersenen
Meer tijd ouders voor kinderen
Zorg gewicht vrouwenprobleem
homeopathie
maandag 14 mei 2001
door Marieke van Schie
Meneer Zwinkels kwam voor zijn
pijnlijke rug op het spreekuur,
maar zijn verhaal gaat over tekorten
in de zorg. „Dat gesjouw met mijn
broer heeft me de das om gedaan,"
zegt hij. Vorig jaar is mevrouw Zwin
kels overleden. Meneer Zwinkels
heeft goed voor zijn hulpbehoevende
vrouw gezorgd. Na haar overlijden
deed meneer Zwinkels' 91-jarige
broer in toenemende mate een beroep
op hem.
„Mijn zus van 75 en ik houden een
oogje in het zeil. Zelf ben ik al 80, maar
hij heeft het nog steeds over zijn jon
gere broer. Ik verzorg zijn administra
tie en doe zijn wekelijkse boodschap
pen. Vlak voor de Pasen was hij
plotseling heel duizelig, kon niet meer
op zijn benen blijven staan. Via de
huisarts werd hij opgenomen en in het
ziekenhuis onderzocht. De neuroloog
zei dat hij wel weer naar huis kon.
Goede vrijdag zat hij op de rand van
zijn bed, ik kon hem komen halen, zei
de hoofdzuster. Maar hij kon nog nau
welijks op zijn benen staan. Ik kon
hem ook niet meenemen in mijn auto,
dus brachten ze hem met de ambulan
ce naar huis."
„Daarna heeft hij een attack gekre
gen. Hij liet alles lopen, lag op de
grond. De buurvrouw belde me. We
hebben een matras op de grond ge
legd, met een zeiltje, en hem zo goed
als het ging erop gesjouwd. De dienst
doende huisarts stond hoofdschud
dend te kijken hoe dat allemaal ging.
Hij heeft het ziekenhuis weer gebeld,
maar er was geen capaciteit. Ook de
thuiszorg had geen plek, zei hij. Zo
hebben we dat paasweekend doorge
bracht."
Het is een lang verhaal, maar ook ei
genlijk te erg om waar te zijn. Dit is
geen waardige behandeling, noch
voor de patiënt, noch voor zijn fami
lie. Gelukkig is hij op de dinsdag na
Pasen weer opgenomen. De eigen
huisarts heeft dat voor elkaar gekre
gen. „Ze hebben hem die vrijdag voor
Pasen gewoon geloosd", zegt meneer
Zwinkels. Maar nu gebeurt me dat
niet meer. Ze zoeken maar een plekje
in het verpleeghuis. Al gaat me dat
aan mijn hart."
Het is ook hard: deze generatie heeft
onze maatschappij na de oorlog hel
pen opbouwen tot de welvaart van nu.
En juist voor hen is er geen verzorging.
Als huisarts sta ik dan met mijn mond
vol tanden, zou me bijna willen ver
ontschuldigen voor het onrecht dat we
hun aandoen.
„Ik ben ook nog erg geschrokken",
zegt meneer Zwinkels. „Ik kreeg om
drie uur 's nachts vorige week een tele
foontje, dat het misschien ging aflo
pen met mijn broer. Ik ben met mijn
zus naar het ziekenhuis gegaan. We
hebben er een uur gezeten. Toen de
zuster zei dat het weer meeviel, zijn
we maar weer naar bed gegaan. Een
dag later zat hij weer rechtop en
zwaaide toen we binnen kwamen. Ik
ben er helemaal door uitgeput, mijn
zuster trouwens ook." Tja, hoe zal dat
verdergaan. Schuldgevoel, dat hij
hem niet meer naar huis kan halen en
het besef tegen zijn eigen grenzen aan
te lopen, strijden om voorrang als hij
terugkijkt op dit verhaal. Zijn broer
hecht nog erg aan het leven, doet zijn
ogen niet zomaar dicht. Dat is me wel
meer opgevallen bij veel hoogbejaar
de mensen. Zij zijn het leven vaak niet
moe, maar lopen wel tegen een tekort
aan aandacht en zorg op en voelen
zich daardoor overbodig.
Mobilisatie
Met een beter zorgaanbod en persoon
lijke belangstelling kan het leven voor
hen nog veel betekenen. Ik probeer
daarvoor samen met de mensen in
mijn praktijk zo veel mogelijk de be
schikbare zorg te mobiliseren, zodat
we geen oneigenlijke hulpvragen krij
gen om eventueel uit het leven te stap
pen.
Wij zijn er voor behoud van kwaliteit
en ik hoop dat ons de middelen gegund
worden. GPD
Marieke van Schie is huisarts
door Cindy Cloïn
NIJMEGEN - De enthousiaste
wetenschapper die een mogelijk
veelbelovend medicijn heeft
ontwikkeld, staat voor een pro
bleem wanneer hij het middel
op de markt wil brengen. Het
vinden van een financiële part
ner blijkt zeer moeilijk.
In het Radboud Ziekenhuis in
Nijmegen ontwikkelde me-
disch-bioloog Ypke van Ooster
hout de afgelopen jaren een ex
perimenteel medicijn tegen de
omgekeerde afstotingsziekte.
Een zeer zeldzame ziekte die in
Nederland hooguit enkele tien
tallen keren per jaar voorkomt.
T-cellen
Iemand die een beenmergtrans
plantatie heeft gehad (meestal
een leukemie-patiënt), loopt het
gevaar dat T-cellen uit het do-
norbeenmerg het lichaam gaan
aanvallen. Ruim 90 procent van
de patiënten die niet reageert op
de gangbare behandeling, over
lijdt aan de ziekte.
Van Oosterhout heeft een stof
ontwikkeld die deze aanvalre-
actie tegengaat. De pilotstudie
is zeer hoopgevend, maar geld
om verder te gaan is er niet.
Stichtingen die wetenschappe
lijk onderzoek via subsidies on
dersteunen, haken meestal af
wanneer het middel vanuit het
lab naar de patiënt gaat. Dan
wordt het namelijk toegepast in
plaats van fundamenteel onder
zoek.
Vervolgonderzoek
Maar de farmaceutische indu
strie wil juist meer bewijzen
zien dat het middel werkt en
vindt het nog te vroeg om er geld
in te steken. Het vervolgonder
zoek kan het ziekenhuis onmo
gelijk zelf financieren. „Als We
aan het eind van dit jaar geen
farmaceutische partner hebben
gevonden die het medicijn ver
der wil ontwikkelen, dan houdt
het op", zegt Van Oosterhout.
De Nederlandse overheid en de
Europese Unie weten dat dit
probleem bestaat. Daarom zijn
er eerder dit jaar regels opge
steld, die de ontwikkeling van
deze geneesmiddelen moeten
stimuleren. Zo wordt de markt
jarenlang beschermd en hoeft
de fabrikant geen registratie
kosten te betalen (al gauw zo'n
van onze redactie gezondheid
Er gloort hoop voor mensen
met de asbestziekte meso-
thelioom. Onderzoeker Paul
Baas is in Amsterdam bezig met
enkele experimentele behande
lingen en die zorgen er in een
klein aantal gevallen voor dat
patiënten langer leven.
Karei Mulders uit het Limburg
se Posterholt (59) leeft nu al
weer enkele jaren langer dan de
artsen dachten toen eind 1997
bij hem mesothelioom werd ge
constateerd, astbestkanker. Dat
heeft hij te danken aan een ex
perimentele behandeling in
Rotterdam, waar wordt ge
werkt met een in het Amster
damse Antoni van Leeuwen
hoek Ziekenhuis ontwikkelde
therapie.
Mulders is een uitzondering,
zegt onderzoeksleider Paul
Baas van het Antoni van Leeu
wenhoek Ziekenhuis. „Mensen
bij wie mesothelioom wordt
vastgesteld, hebben gemiddeld
'een korte levensverwachting.
Statistisch gezien sterft het me
rendeel binnen een jaar aan de
ze vorm van asbestkanker."
Een standaard behandeling is er
eigenlijk niet. „Meestal wordt
chemotherapie als experiment
toegepast gecombineerd met
beperkte bestraling. Chirurgen
halen in sommige gevallen het
borstvlies en (een stuk van) een
long weg. Maar dat lost niet al
les op", weet Baas.
Bestraling
„Er blijven daarna toch nog mi
croscopisch kleine celletjes ach
ter. Die moeten ook worden
doodgemaakt. Begin jaren ne
gentig deden we dat met bestra
ling, maar daarbij werden ook
niet-aangetaste vitale organen
belast. Na zes patiënten zijn we
er daarom mee gestopt."
In Amsterdam is vervolgens in
1996 besloten tot een proef met
fotodynamische therapie (PDT)
om de lokale kanker te beheer
sen. Amsterdam is daarmee een
van de vier plekken ter wereld
waar met deze therapie wordt
geëxperimenteerd, aldus Baas.
„Er wordt dan een kleurstof in
gespoten en de patiënt moet
voor en na de operatie een aan
tal dagen in het donker leven.
De kleurstof hoopt zich op in de
aangetaste plekken en door die
veivolgens met een laser te be
stralen, ontstaat een fotochemi-
sche reactie. Daardoor gaan de
kankercellen kapot."
De fotodynamische behande
ling in Amsterdam, en later ook
in het ziekenhuis van Rotter-
twee ton per jaar). Voor dit jaar
heeft Van Oosterhout subsidie
gekregen van het Stigon (Sti
muleringsprogramma voor In
novatief Geneesmiddelonder
zoek en Ondernemerschap in
Nederland van het NWO). Vol
gens Werner Most, secretaris
van het Stigon, zijn er ieder jaar
tientallen wetenschappers die
de stap naar het ondernemer
schap willen zetten en daar sub
sidie voor ontvangen. Most is
van mening dat er voldoende
geld is bij de farmaceutische in
dustrie en verstrekkers van
durf kapitaal. „Als ze geloven in
een middel zullen ze er zeker
dam, is tot december 1999 toe
gepast op achtentwintig Neder
landse patiënten. De eerste
deelnemer, uit 1996, leeft nog
steeds, net als Mulders. Toch
tempert de Amsterdamse on
derzoeker het enthousiasme.
„De gemiddelde overleving was
negen tot twaalf maanden en in
de helft van de gevallen was de
lokale situatie onder controle",
zegt Baas, voonxitlopend op een
publicatie dit najaar in vakblad
Chest. „Maarerwaren ook men
sen met uitzaaiingen op af
stand, patiënten met complica
ties en een klein aantal van de
patiënten is aan de behandeling
overleden. Daarnaast moeten
de mensen drie weken in het zie
kenhuis blijven, dat is relatief
lang."
Spoelen
Inmiddels wordt in het Antoni
van Leeuwenhoek Ziekenhuis
alweer gewerkt met een andere
therapie; spoelen als vorm van
chemotherapie. Daarbij wordt
de borstholte gespoeld met cel-
dodende medicijnen. Het voor
deel is dan, dat een patiënt niet
na drie maar na twee weken kan
worden ontslagen.
„Inmiddels is deze therapie bij
veertien patiënten toegepast.
We verwachten ook hier dat de
helft van de gevallen lokaal te
beheersen is. Over de levensver
wachting kan ik nog niks zeg
gen." Over één tot twee jaar
zullen de uitkomsten van het
spoelen bekend zijn, verwacht
Baas. Uiteindelijk zal in de toe
komst na de operaties kunnen
worden gekozen voor fotodyna
mische therapie of voor het
spoelen, verwacht Baas. Voorlo
pig blijft het echter bij klein
schalige experimenten, waar
aan alleen nog maar mensen
met een goede conditie kunnen
meedoen, zoals Mulders uit Pos
terholt. Hij is blij dat hij mocht
participeren in de proef met fo
todynamische therapie. „Na
tuurlijk hoop ik hierdoor langer
te leven," bekent Mulders.
„Maar aan de andere kant vind
ik het ook belangrijk dat de art
sen zo kunnen oefenen. Anders
komt er nooit een goede behan
deling van mesothelioom."
Mulders heeft mesothelioom
opgelopen bij zijn werkgever
NedCar. In Nederland zijn zeker
enkele tientallen mensen die
door werk in een garage of auto-
fabriek een asbestziekte hebben
opgelopen. GPD
Asbest is hittebestendig, isole
rend, chemisch niet reagerend
en slijtvast. Hierdoor is dit ma
teriaal tot het verbod hierop in
1993 veel toegepast.
Hg ÉmSÊlil
Meer dan de helft van de Nederlanders denkt dat mensen met het Downsyndroom zwaar verstandelijk gehandicapt zijn. In werke
lijkheid geldt dat maar voor een kwart van de gevallen. foto AN P
door Annelieke Dirks
DEN HAAG - Veel mensen zijn niet goed
geïnformeerd over wat het Downsyn
droom precies is, vindt belangengroepe
ring Downpower. Volgens de organisatie
beoordelen Nederlanders mensen met het
syndroom van Down onterecht als zwaar
gehandicapt en worden er onevenredig
veel risico's genomen, zoals vruchtwater
puncties, om te voorkomen dat mongolo-
ide kinderen geboren worden.
De Gezondheidsraad heeft minister Borst
van Volksgezondheid gevraagd alle
zwangere vrouwen een bloedtest aan te
bieden om het Downsyndroom en neura-
lebuisdefecten als een open ruggetje
vroegtijdig op te sporen. Nu wordt alleen
aan zwangere vrouwen boven de 36 jaar
een serumtest aangeboden, maar de mees
te Downkinderen worden geboren bij jon
gere moeders.
De uitslag van een bloedtest geeft aan hoe
hoog het risico op het Downsyndroom is
en of een vruchtwaterpunctie nodig is.
De Gezondheidsraad schat dat zo'n 50
procent van de zwangere vrouwen ge
bruik zal maken van de test.
Dit betekent dat jaarlijks meer mensen te
weten zullen komen of hun kindje wel of
niet gezond is en dit stelt mensen voor
complexe vragen. „Juist daarom is het
heel belangrijk dat mensen goed en neu
traal geïnformeerd worden over Down
kindjes", zegt woordvoerster I. Sofifer van
Downpower.ANP
door Roelf Reinders
TERNEUZEN - Wat whiplash
nu nog is, was migraine vijftien
jaar geleden: een niet erkende
aandoening waar artsen maar
weinig van begrijpen. Migraine,
dat was iets wat vrouwen had
den. Een mode voor de high
society. Inmiddels worden pa
tiënten met migraine serieus ge
nomen, stelt neuroloog Jos van
de Nes van locatie De Honte in
Terneuzen van Ziekenhuis
Zeeuws-Vlaanderen.
Volgens Van de Nes is er de laat
ste jaren veel gebeurd op het ge
bied van pijnbestrijding bij mi
graine. „We snappen er nu veel
meer van, we kunnen migraine
beter behandelen", zegt hij. Van
der Nes spreekt woensdag in
Terneuzen over hoofdpijnbe-
strijding op een bijeenkomst in
het kader van de landelijke
voorlichtingscampagne van de
Nederlandse Vereniging van
Hoofdpijnpatiënten over
hoofdpijn.
Pas vijftien jaar erkend, al
tweeduizend jaar bekend. Van
de Nes komt met een beschrij
ving van de Romein Aretaeus uit
de tweede eeuw na Christus die
over de klassieke migraine moet
gaan. „Het veroorzaakt onbeta
melijke en vreselijke sympto
men misselijkheid, galspu-
wen, instorting van de patiënt
men is erg lui, het hoofd is
zwaar, men is angstig en het le
ven wordt een last. Want ze ont
vluchten het daglicht, de duis
ternis verzacht hun kwaal, noch
kunnen zij het makkelijk ver
dragen iets plezierigs te horen of
te zien de patiënten zijn het
leven beu en willen sterven."
Clusterhoofdpijn
Dat laatste herkent Van de Nes
echter meer bij clusterhoofd
pijn, 'de ergste hoofdpijn die er
bestaat'. „Clusterhoofdpijn
gaat met grote wanhoop ge
paard", legt de neuroloog uit.
„Patiënten met deze vorm van
hoofdpijn gooien het liefst hun
hoofd tegen de muur, zo on-
draaglijkis clusterhoofdpijn. Ik
heb een patiënt die zegt dat als
hij het voelt opkomen hij naar
de dijk rijdt en z'n hoofd aan de
koude Westerscheldewind bloot
stelt in de hoop dat de pijn over
gaat." Clusterhoofdpijn is wel
erg, zegt hij, maar het gaat over
Migraine ook, maar een aanval
kan ingrijpender gevolgen heb
ben, Een migrainepatiënt heeft
twee maal zoveel kans op een
beroerte, heeft Van de Nes on
dervonden. „Ik ben erg bezorgd
over migraine. Er bestaat een
relatie met bloedvaten"
Neurologen in het ziekenhuis
krijgen vooral te maken met de
zware vormen van hoofdpijn als
migraine en clusterhoofdpijn.
„Dan is hoofdpijn de expressie
van een disfunctionerend li
chaam." De zogeheten span
ningshoofdpijnen, het gevolg
van een stressvol leven, blijven
door-gaans bij de huisarts han
gen. „Hoofdpijn, dat zijn vaak
vage klachten waar mensen in
kunnen vluchten als ze moeilijk
oplosbare problemen in het le
ven ondervinden. Dan kan het
om pijn bij de slapen of om druk
achter de ogen gaan, de licha
melijke reactie op overbelas
ting.
Meer begrip
De vooiiichtingscampagne van
de NedeiTandse Vereniging van
Hoofdpijnpatiënten wil meer
begrip voor hoofdpijnlijders.
De vereniging stelt dat levens-
vi-eugde, vriendschappen en re
laties vaak onder chronische
hoofdpijn lijden en maatschap
pelijke carrières soms moeilijk
verlopen. Van de Nes pleit voor
een wat genuanceerder beeld.
„Met moderne medicijnen kun
nen mensen goed blijven func
tioneren. Hoofdpijn is minder
geld in steken, maar misschien
moeten ze iets meer risico dur
ven nemen." En het risico is ze
ker niet gering: slechts 1 op de
1000 stoffen wordt uiteindelijk
echt een nieuw medicijn. GPD
LONDEN - In Engeland zijn tomaten ontwikkeld die extra
beschermen tegen hart- en vaatziekten. Het gehalte aan heil-
zame stoffen is tientallen malen hoger gemaakt door de to
maat te voorzien van een gen uit de petuniaplant. Zo meldt
het tijdschrift Nature Biotechnology van mei.
Het gaat om flavonolen, anti-oxiderende verbindingen die
helpen tegen hart aandoeningen, celveroudering vertragen en
ontstekingen remmen. Deze nuttige stoffen zitten van nature
in tomaten, maar in lagere concentraties dan bijvoorbeeld in
uien en thee. GPD
UTRECHT - De Universiteit van Utrecht houdt vx'ijdag 18
mei een conferentie over de oorzaken van jeugdig agressie!
gedrag. De bijeenkomst moet antwoorden en suggesties ge
ven aan onderzoekers, beleidsmakers en mensen die in de
praktijk met agressieve jongeren te Snaken hebben.
De organisatoren van de conferentie W. Koops en B. Orobiode
Castro van de capaciteitsgroep ontwikkelingspsychologie
willen antwoorden krijgen op vragen als: worden kinderen
agressief gemaakt door hun opvoeding? Of zijn er zodanige
individuele verschillen dat sommige kinderen van nature ge
neigd zijn tot gevaarlijke niveaus van agressief gedrag. ANP
DEN HAAG - Mystieke en religieuze ervaringen vinden hui
oorsprong in het menselijk brein. Bij mensen die mediteren,
zijn delen van de hersenen uitgeschakeld, waardoor het be
wustzijn van ruimte en tijd vei'dwijnt. Dat meldt het Amer-
kaanse weekblad Newsweek naar aanleiding van een ondei-1
zoek van Amerikaanse neurologen.
Neurotheologie is de naam van de theorie over de werking vai
dehersenenbij spirituele ervaringen. De theorie probeertspi
rituele ervaringen zoals een extatische belevenis of een visi
oen te verklaren door hersenonderzoek.
Gelovigen en ongelovigen die tijdens een gebed of meditate
mystieke ervaringen hebben, geven vaak aan dat ze zich 'bs
van zichzelf' voelen en 'één met het universum'. Volgens neu
rologen ervaren zij dat, omdat delen in de linker hersenheJt
dan een 'black-out' hebben. ANP
MICHIGAN - Ouders besteden meer tijd met hun kinderen
dan twintig jaar geleden, zo blijkt uit een onderzoek van ie
universiteit van Michigan.
Volgens de onderzoekers zagen kinderen in 1997 hun ouders
vier tot zes uur per week vaker dan in 1981. Die stijging wis
zowel bij werkende ouders te zien als in gezinnen waar 8e
moeder thuis bleef .Uit het onderzoek bleek dat Amerikaanse
kinderen tussen 3 en 12 jaar oud in gezinnen met twee oudas
ongeveer 31 uur per week met hun moeder doorbrachten, S
1981 was dat nog 25 uur. ANP
GLASGOW - Vi-ouwen hebben een tien keer grotere kans ot
zich zorgen te maken over hun gewicht dan mannen, ook tl
zijn veel vrouwen niet te zwaar in verhouding tot hun lengte
Uit een onderzoek van de universiteit in Glasgow blijkt, dit
zorgen over overgewicht een typisch vrouwenprobleem is ei
dat er een groot verschil is in hoe mannen en vrouwen hun ei
gen lichaam zien.
Het onderzoek onder meer dan tweeduizend mensen toonè
aan, dat meer mannen te zwaar zijn, maar dat vrouwen een
tien keer grotere kans hebben om te denken dat ze te zwaar
zijn. ANP
sociaal ontwrichtend dan vroe
ger. Twintig jaar geleden was
migraine nog een legitieme re
den om van je werk weg te blij
ven, nu veel minder. Migraine
hoeft geen medisch probleem
meer te zijn."
Toch constateert Van de Nes nog
veel verborgen leed bij hoofd
pijnpatiënten. Hij zegt dat er bij
werkgevers maar ook bij de ge
zinsleden nog vaak onbegrip
heerst. „Patiënten moeten de
gelegenheid krijgen om te her-
stellen. Ze moeten dan even ont
zien worden, maar daar biedt de
huidige maatschappij maar
weinig ruimte voor. Het zou
daarom goed zijn als er ver
pleegkundigen komen die met
de personeelschefs maar ook
met het gezin van hoofdpijnpa
tiënten gaan praten over begrip
en begeleiding. Een hoofdpijn
patiënt functioneert soms even
minder en mag dan best met wat
begrip benaderd worden,"
Neuroloog Jos van de Nes praat
over hoofdpijn op woensdag
avond 16 mei in hel kader van de
landelijke voorlichtingscam
pagne over hoofdpijn in locatie
De Honte van Ziekenhuis
Zeeuws-Vlaanderen aan de
Wielingenlaan in Terneuzen. De
bijeenkomst begint om 19.30
uur.
door Jacques van Dam
De meest bekende vorm
van duizeligheid is reis
ziekte. Deze vorm van duize
ligheid gaat gepaard met
misselijkheid. Misselijkheid
echter, is een aandoening van
maag en darmen.
Duizeligheid heeft meer met
het zenuwstelsel te maken.
De reguliere medicijnen te
gen misselijkheid werken
vaak ook prima bij duizelig
heid. Medicijnen tegen dui
zeligheid werken meestal op
een suggestieve manier.
Er is aan duizeligheid name
lijk niet veel te doen. Tegen
woordig wordt regelmatig
gesproken over de ziekte van
Meniere. Dit is een ziekte met
terugkerende aanvallen van
duizeligheid. Meestal gaat
dit samen met tijdelijke
hardhorendheid en oorsui-
zen. Ook misselijkheid, bra
ken en overmatig transpire
ren kunnen hierbij optreden.
Hyperventilatie
De ziekte wordt het meest
waargenomen bij mannen
tussen de 40 en 60 jaar. De
oorzaak is niet bekend. Een
van de belangrijkste oorza
ken van duizeligheid is hy
perventilatie. Omdat men
vaak bij hyperventilatie niet
in de gaten heeft dat er iets
mis is, wordt aan die oorzaak
van duizeligheid zelden ge
dacht.
Duizeligheid kan ook wor
den veroorzaakt door her
senbeschadiging en kan de
bijwerking zijn van een aan
tal medicijnen waaronder
anti-epileptica, antibiotica
en tranquillizers.
De lijst van homeopathische
medicijnen die kruinen wor
den toegepast bij duizelig
heid is bijna oneindig. U
dient zich daarom goed te
realiseren dat de door mij be
sproken medicijnen slechts
voorbeelden zijn.
Hersenschudding
Een oorzaak van duizelig
heid kan een hersenschud
ding zijn. Arnica (valkruid)
en Aconitum (monnikskap)
zijn dan de eerst aangewezen
middelen.
De patiënt die in aanmerking
komt voor Arnica klaagt
over aanvallen van duizelig
heid. Die kunnen ook lang na
de hersenschudding blijven
voortduren. De klacht verer
gert door beweging van het
hoofd.
Ook opstaan en lopen geeft
een draaierig gevoel. Het
sluiten van de ogen verergert
de duizeligheid.
Direct na de hersenschud
ding zal de patiënt de ernst
van de klacht niet inzien en
zeggen dat het wel goed gaat.
Een tweede vaak voorge
schreven medicijn is Argen
tum nitricum (zilver-nitraat).
Deze patiënt kan last hebben
van hyperventilatie. Hij is
angstig en nerveus. De duize
ligheid gaat gepaard met
zwakte van de benen. Hij
heeft een onzekere gang.
Vooral in het donker.
De duizeligheid is daarom
ook erger 's nachts en bij het
sluiten van de ogen. De dui
zeligheid doet zich vooral
voor als hij angstig is. Hij
heeft enorme hoogtevrees en
voor bruggen over water.
Cocculus (kokkelstruik)
heeft haar nut bewezen bij
duizeligheid door reisziekte.
De duizeligheid gaat samen
met sterke uitputting en mis
selijkheid. De misselijkheid
neemt toe bij het overeind
komen in bed. De duizelig- I
heid kan ook ontstaan door
slaapgebrek, door lawaai en
door de zon. Een ander be
langrijk medicijn bij reis
ziekte is Tabacum (tabak).
De extreme duizeligheid
gaat samen met een enorme
misselijkheid en overvloedig
koud transpireren. Toch wil
de patiënt niet toegedekt
worden. Hij ziet bleek tot
groen en heeft een ingevallen
gelaat. Elke beweging verer-
gert de klacht. Hier zien we
dat de duizeligheid juist toe
neemt bij het openen van de
ogen. Naast reisziekte is Ta
bacum een van middelen die
voorgeschreven kunnen
worden bij de ziekte van Me-
nière.
Zeeziek
Vooral als de patiënt het ge
voel heeft zeeziek te zijn. Als
laatste voorbeeld Conium
maculatum (gevlekte scheer
ling). Vaak betreft het hier
duizeligheid bij oudere men
sen.
Duizeligheid en zwakte van
de benen. Duizeligheid met
het gevoel alsof het bed
draait. De klacht verslech
tert door het hoofd zijwaarts
te bewegen en bij het draaien
van de ogen. De patiënt moet
zijn blik ergens op fixeren,
Ook zachte geluiden en de
stemmen van andere mensen
doen de duizeligheid toene
men.
Jacques van Dam is klassiek
homeopaat te Oostkapelle
