Ludwig II is vorstelijk sprookje
Le Mans heeft meer
dan etmaal autoraces
riAj
33
Füssen in
Beieren
D
ï-m.
Paspoort
Aquarellen
Pavarotti
Internet
Terminal
Zeilen
Zilverwerk
zaterdag 5 mei 2001
Het bergstadje Füssen in
Beieren is vanwege de
vele monumenten uit zijn
lange verleden al eeuwen een
geliefd toeristenoord. De
permanente musical Ludwig
II - Sehnsucht nach dem Pa-
radies zorgt er nu echter voor
dat er 's zomers geen vrij bed
meer te vinden is.
De Beierse koning Ludwig II
wordt begin 1886, op last
van de regering, ten onrechte
geestesziek verklaard. Een half
jaar later, als hij is geïnterneerd
in Schloss Berg, vindt hij - pas
41 jaar oud- op mysterieuze wij
ze de dood in de Starnberger
See. 's Konings korte leven heeft
de tweeduizend jaar oude stad
Füssen de voorspoed gebracht
die hij voor zichzelf had ge
wenst. Dankzij hem heeft het
vooral architectonisch prachti
ge toeristenstadjetwee attrac
ties van de eerste orde.
In Schloss Hohenschwangau
heeft Ludwig als kind de zomers
doorgebracht. Schloss Neu-
schwanstein heeft hij als koning
laten bouwen in de stijl van een
middeleeuwse ridderburcht.
Het moest als gigantisch decor
dienen voor de opera's van zijn
vriend Richard Wagner.
Füssen, aan het eindpunt van de
Romantische StraBe, een groene
binnendoorweg die bij Würz-
burg begint, heeft daardoor de
laatste jaren 1,2 miljoen over
nachtingen en een omzet van
170 müjoen mark gehad. Sinds
een jaar heeft Füssen er een at
tractie van wereldformaat bij,
die al zo'n vierhonderdduizend
bezoekers heeft getrokken.
In 1998 is de eerste steen gelegd
voor het musicaltheater Neu-
schwanstein, op korteafstand
van het slot van de koning.
Sinds 7 april 2000 zijn er ruim
vierhonderd, vrijwel altijd uit
verkochte voorstellingen gege
ven van de speciaal geschreven
musical Ludwig - Sehnsucht
nach dem Paradies. Voor de
1380 zitplaatsen moet tussen 85
en 230 mark worden betaald.
Verwacht wordt dat de inves
teerders, die 74 miljoen mark in
het theatercomplex en de musi
cal hebben gestoken, over vier
jaar hun geld hebben terugver
diend.
De bezoekers zal dat een worst
zijn. Zij willen waar voor hun
(dure) geld, en vandaar dat het
theater - dat uitzicht biedt op de
Allgauer Alpen en de Forg-
gensee- als extra's een 'classic
café' met dakterras, een roman
tisch restaurant, een Biergar-
ten, een champagnebar, een ba-
roktuin, een rondleiding achter
de schermen en een theater-
markt biedt. Voor speciale gele
genheden kunnen de koningslo
ge met eigen lounge en de
Panoramazaal geboekt worden.
Blauwe wagen
Wie zich helemaal vorstelijk wil
voelen, kan een treinreis van
München of Augsburg naar
Füssen maken met de 'blauwe
wagen'. De kosten bedragen, in
clusief een kaartje voor de musi
cal, een cocktail en een glas
champagne, tussen de 239 en
354 mark per persoon. Voor 128
mark kan een 'Weitöwurst-
frühstück' en een driegangen
menu in de trein worden geser
veerd, gevolgd door een buffet
in het theater.
Exclusieve arrangementen, zo
als een koning Ludwig- of een
Sissi-tour, kunnen ook. Trein,
eten en een kaartje voor op de
beste rangen kosten dan respec
tievelijk 499 en 389 mark.
Hoogtepunt blijft echter de mu-
De eerste akte uit de musical Ludwig II.
sical zelf. die af en toe iets weg
heeft van een opera, maar voor
al imponeert door de technische
snufjes en prachtige decors.
Paarden lijken dankzij een ver
nuftige draaischijf een flinke
afstand af te leggen door een
Beiers winterlandschap. Als
aan het eind van het stuk Lud
wig het water van de Starnber
ger See inloopt en - heel realis
tisch- langzaam tenonder gaat,
vraagt het publiek zich af hoe
dat in hemelsnaam op een podi-
Schloss Neuschwanstein is een van de twee pronkkastelen die Ludwig II in het Beierse landschap rond
Füssen liet bouwen.
urn mogelijk is. En als de acteur
enkele minuten later kurkdroog
weer opkomt om het applaus in
ontvangst te nemen, begrijpt
niemand er meer iets van.
Of Ludwig II ook echt op deze
manier is omgekomen is niet
duidelijk.
De familie-archieven, die
klaarheid zouden moeten ver
schaffen, mogen nog altijd met
worden geopend. Hoewel zijn
verhaal wordt opgevoerd op de
plek waar zijn leven zich voor
het grootste deel werkelijk heeft
afgespeeld, wordt in feite een
sprookje verteld dat is geba
seerd op de mythen en legenden
die rond de vorst zijn ontstaan.
Volgens de auteur, Alfons
Schweiggert, was Ludwig een
gevoelige jongen die in zijn ei
gen wereld leefde.
Als jonge vorst -hij moest zijn
vader Maximillian II als acht
tienjarige onverwacht opvol-
gen- kweet hij zich aanvanke
lijk ijverig van zijn
regeringstaken, maar al snel
was de kunst hem liever dan de
politiek. Hij liet zijn bruid Sop
hie, de zuster van de Oostenrijk
se keizerin Sissi op wie hij hei
melijk verliefd was, vallen en
trok zich in de bergen terug in
een droomwereld. Na twintig
jaar op de troon stapelden de
schulden zich op, waarop de re
gering hem krankzinnig liet
verklaren.
In de musical, waarin de rollen
afwisselend door 48 artiesten
worden vervuld, zijn Sissi, Wag
ner en Von Bismarck van de par
tij waardoor vooral voor het
Duitse publiek sprake is van een
feest der herkenning. Ludwig II
- Sehnsucht nach dem Paradies
is een initiatief van auteur en re
gisseur Stephan Barbarino (45).
De muziek is gecomponeerd
door Franz Hummel en het ge
bouw is ontworpen door Jose
phine Barbarino, die de bouw
ook heeft begeleid.
Het toerisme in de stad Füssen,
dat na de bouw van slot Neu
schwanstein (1869-1886) lang
zaam op gang kwam, heeft
dankzij het theatercomplex en
de musical een flinke impuls ge
kregen. Vorig jaar juli en augus
tus was er geen bed meer te
krijgen, terwijl er toch 7300
slaapplaatsen in de aanbieding
zijn. Voor wie niet van musicals
houdt maar wel van historie, is
er in het bergstadje genoeg te
beleven. Kunstschatten en ar
chitectonisch waardevolle mo
numenten zijn er volop. Zo is
een deel van de rond 1500 op last
van bisschop Friedrich von Zol-
foto's Brinkhoff/Mögenburg
lern gebouwde stadsmuur nog
steeds te bezichtigen. En na
tuurlijk zijn er de kastelen.
Daarnaast biedt het stadje
(13.600 inwoners) voldoende
winkels, restaurants en kroegen
om er op een aangename wijze
wat tijd door te kunnen bren
gen.
In Berg aan de Starnberger See
bevindt zich Schloss Berg, waar
Ludwig zijn laatste uren door
bracht. Het is niet toegankelijk
voor het publiek, maar het er
nabij gelegen Mörserturm Mu
seum kan wel worden bezocht.
Jacques Geluk
Meer informatie over musical
en theater: telefoon 0049-
1805583944, internet:
www.ludvvigmusical.com
Over Füssen: Tourist Informa
tion Füssen, telefoon 0049-
836293850, internet:
www.fuessen.de
DUITSLAN
Mannheim
Q o.
Saarbriicken
O
O
Stuttgart
Ms in
^Neurenberg
Bo c/(
ensee
I München
Füssen
Zeg Le Mans en je ruikt al bij -
na de geur van verbrand
rubber. Maar de stad heeft meer
te bieden dan de wereldberoem
de 24-uurs autoraces. Zoals een
puntgaaf historisch centrum, en
de nabij gelegen Vallei van de
Loir.
Steve McQueen schitterde ooit
in een film over de autoraces,
die op het circuit van Le Mans
werd opgenomen. Maar ook
voor Cyrano de Bergerac bood
de stad een vrijwel kant en klaar
decor.Het netwerk van karakte
ristieke steegjes, straatjes en
trappetjes mag dan een erkende
filmset zijn, dat betekent nog
niet dat de toeristen er in drom
men op af komen. Die laten het
oude Le Mans vaak links liggen,
op zoek naar de spanning en
sensatie waarmee de races zijn
omgeven. Dat betekent dat je in
betrekkelijke rust langs de mid
deleeuwse vakwerkgevels, re-
naissance-huizen en zeventien-
de-eeuwse stijlwoningen kunt
slenteren. Binnengaan kan ook;
het wemelt er van de winkeltjes,
galeries en restaurants.
Een van de pronkstukken is het
uit de vijftiende eeuw daterende
,,Huis van koningin Bérengère",
de voormalige residentie van de
graven van Maine. Nu gaat er
achter de in hout uitgesneden
gotische gevel een streekmuse
um schuil, met een collectie ke
ramiek, tin, schüdenjen en gra
vures. Andere juweeltjes van
historische bouwkunst hebben
fraaie namen als Huis van de
Twee Vrienden, de Rode Pilaar
en Huis van Adam en Eva. Daar
bovenuit torent de kathedraal
Saint Julien, die een machtig
stempel op de oude stad drukt.
Het gaaf geconserveerde gebied
wordt omsloten door de 1300
meter lange Gallo-Romeinse
stadsmuur, waarvan de stenen
opvallende patronen laten zien.
De wal versterkt het gevoel dat
je in een andere wereld bent.
De hectiek van de autoraces
lijkt hier lichtjaren ver, maar is
dichterbij dan je denkt. Een
maal op de doorgaande route
rond Le Mans stuur je je eigen
middenklasser zelfs over het
circuit voordat je het in de gaten
hebt. En daar hoef je het gaspe
daal niet extra voor in te druk
ken. De felgekleurde blokken
die soms een afslag versperren
hebben namelijk niets uit te
staan met wegwerkzaamheden,
maar markeren de plekken
waar de openbare weg tijdens
de races deel uitmaakt van het
circuit.
Museum
Zeker met kinderen op de ach
terbank kun je nog maar een
ding: koers zetten naar de
hoofdingang van het circuit,
waar zich in een futuristisch
ogend pand het Automobielmu
seum van de Sarthe bevindt.
Op een vloeroppervlak van vier
duizend vierkante meter staan
de automerken die sinds 1923
furore maakten in de 24 uur van
Le Mans, van historische Dion-
Boutons tot de nieuwste Ferra
ri's. Maar behalve meer dan
honderd auto's staan er ook vi
deoschermen, computers en
technische installaties waar
mee de geschiedenis van de au
tomobiel - van stoom tot robot -
tot leven wordt gebracht. Om
tijdens race-evenementen de
hordes liefhebbers te kunnen
onderbrengen beschikt Le Mans
over een royaal aanbod hotelka
mers. Het stedeschoon van Le
Mans laat zich heel goed combi
neren met de 'campagne' in de
omgeving. Op drie kwartier rij
den naar het zuiden ligt bijvoor
beeld de Vallei van de Loir, min
der spectaculair misschien dan
het stroomgebied van de Loire,
maar zeker zo charmant.
Klimmetje
Wie niet opziet tegen een stevig
klimmetje op z'n tijd kan per
fiets langs de oevers toeren. De
VW van de Sarthe, zoals deze
streek heet, biedt fietsers diver
se formules: van kant-en-klare
programma's tot arrangemen
ten met veel vrijheid. Op de fiets
ervaar je misschien nog wel het
best de intimiteit die het gebied
kenmerkt. Wie geen behoefte
(meer) heeft aan beroemde at
tracties en spectaculaire erva
ringen vindt hier een landelijke
sfeer en persoonlijk contact.
En dan valt er nog genoeg te be
leven. Kastelen hebben ze ook
hier te kust en te keur, van klei
ne landhuizen waar j e zelf in een
antiek bed kunt logeren, tot Re-
naissance-parels met een eer
biedwaardige reputatie. Zoals
het statige kasteel van Le Lude
of de sprookjesachtige torens
van Bazouges. Het is allemaal
net wat overzichtelijker dan
aan de Loire. En tussen de dikke
muren van witte tufsteen zul je
niet snel onder de voet worden
gelopen door busladingen Ja
panners of Amerikanen. Het
zachte tufsteen van de Loir-val
lei herbergt nog een bijzondere
attractie. De rotsen boden de
bevolking lange tijd een ideaal
onderdak: gemakkelijk aan te
leggen, beschermd en met een
constante temperatuur. Tussen
De rotsen van de Loirvallei bieden bijzonder onderdak aan onder
anderen toeristen. foto VW Sarthe
Villiers-sur-le-Loir en Cha-
teau-du-Loir kom je vele van
deze troglodieten woningen te
gen. Een aantal is nog steeds be
woond, zoals in de ondergrond
se steengroeve bij Vendome. In
de stegen van Troo kun je bijna
verstoppertje spelen. Geen
wonder dat zich hier ook een
voormalige schuilkelder be
vindt. Een passende afsluiting
van zo'n ondergronds avontuur
is een diner in een van de troglo
dietenrestaurantjes. Romanti
sche sfeer verzekerd
Ingrid Bosman
Wie weinig op heeft met
snelle auto's kan Le Mans
van 10 tot 17 juni beter mijden.
Dan staat de stad compleet op
z'n kop vanwege de '24 uur van
Le Mans". De beroemde autora
ces werden in 1923 voor het
eerst gehouden en trekken elk
jaar drommen liefhebbers. Het
meerdaagse evenement begint
met twee dagen van technische
testritten op de Place des Jaco
bins. Na nog eens twee dagen
van kwalificatieronden trekken
de coureurs op 14 juni in een pa
rade door de stad waarna op 15
en 16 juni de eigenlijke races
volgen. Informatie Circuit van
de 24 uur, tel. 0033-
243402475/77.
Het straatfestival Les Sceno-
rnanies speelt zich in juli af in de
oude stad. Met de historische
gevels als decor treden er twee
dagen lang theatergroepen, mu
sici, acrobaten, dansers en beel
dend kunstenaars op van over
de hele wereld. In alle rust het
oude Le Mans verkennen kan
tijdens een (al dan niet begelei
de) standswandeling, waarvoor
de WV diverse mogelijkheden
biedt. Informatie VW Le Mans,
tel. 0033-2432.81722.
De vallei van de Loir ligt tussen
Vendome en Durtal, ten noor
den van de grote rivier de Loire.
De lieflijke vallei van de Loir op
een actieve manier verkennen
kan per fiets, wandelend of zelfs
per kano. Nieuw in het pro
gramma is een fietsvakantie
met verblijf in kasteeltjes en
landhuizen. Na een niet al te
lange fietstocht (40 tot 50 kilo
meter) wacht elke namiddag
een gastvrij onthaal in een his
torische entourage. Er is ook een
fietsarrangement met (gedeel
telijk) verblijf in hotel De Fran
ce in La Chartre-sur-le-Loir. In
formatie Vallee du Loir, tel.
0033-243399500, e-mail Val
lee.du.Loir@wanadoo.fr.
Sdu Uitgevers, onder meer
uitgever van het Internatio
nale Bewijs van Inenting, heeft
een nieuw Europees Medisch
Paspoort ontwikkeld na aanbe
velingen van onder meer het Eu
ropees parlement. Alle vroegere
en huidige gezondheidsproble
men in binnen- en buitenland
kunnen worden onderkend. In
het paspoort dat een rijksdaal
der kost, staan gegevens over
medicijngebruik en wie de be
handelend arts is. Het is de be
doeling dat het in tien talen op
gestelde paspoort verkrijgbaar
is bij de huisarts. Informatie:
070-3789911.
In het Arsenaal in Namen
wordt tot 21 mei een interna
tionale Aquarelbeurs gehou
den. Er zijn zo'n 150 kunste
naars vertegenwoordigd op
deze expositie die sinds 1989 om
de twee jaar wordt gehouden.
De beurs is van maandag tot en
met vrijdag geopend van 10 tot
18 uur. In het weekeinde en op
feestdagen van 10 tot 20 uur (21
mei van 10 tot 18 uur).
Informatie: 0032-81444064.
Holland International orga
niseert een driedaagse reis
naar het concert 'Pavarotti
Friends', dat op 29 mei in Mode
na (Italië) wordt gehouden. Het
is de achtste keer dat Luciano
Pavarotti beroemde pop- en
rocksterren uitnodigt om samen
met hem een concert te geven in
het openluchttheater Parco No-
vi Sad. De opbrengst gaat naar
kinderen in Afghanistan. Wie
dit keer samen met hem op de
planken staat, is nog een verras
sing.
Informatie: ANVR-Reisbureau.
Voor tips voor een weekendje
in de bossen of een weekje
naar de zee, het boeken van een
bungalow of appartement is
sinds kort de zoekmachine ww-
w.holidayspot.nl. De zoekma
chine biedt de mogelijkheid om
de zoekactie te specificeren met
bijvoorbeeld maximale huur
prijs en de voorwaarde dat een
villa moet zijn voorzien van een
sauna. Online boeken kan ook.
Op de luchthaven van San
Francisco is een nieuwe ter
minal geopend. Het is de groot
ste terminal in Noord-Amerika
en biedt plaats aan 24 interna
tionale luchtvaartmaatschap
pijen. Op de terminal worden
alle vluchten van de KLM en
partner Northwest Airlines af
gehandeld. De douane- en im
migratiefaciliteiten kunnen
vijfduizend passagiers per uur
verwerken. De bouwkosten be
dragen 2,4 miljard dollar.
Frisian Saüing Company
heeft een cruiseschip in de
vaart genomen. De Artemis was
vanaf 1926 een Noorse walvis
vaarder, uitgerust met stoom
machine. Inde jaren vijftigwerd
zij omgebouwd tot vrachtschip
en voer voornamelijk in de wil
de vaart tussen Azië en Zuid-
Amerika. Na een twee jaar du
rende verbouwing is het schip
veranderd in een driemast Bark
dat als cruiseschip koers zet
naar onder meer Scandinavië,
Zuid Engeland en de Fx-anse
kust.
Meer informatie:
0514-566000 en internet
www.frisian-sailing.com
Zilverwerk dat tussen 1830
en 2000 werd vervaardigd
voor het Belgische koningshuis
is tot en met 22 juli te zien in het
Provinciaal Museum Stercks-
hof-Zilvercentum in Deuine.
Het gaat om zilverwerk dat door
de koninklijke familie is ge
kocht voor persoonlijk gebi-uik
en attenties die zij cadeau gaf
aan petekinderen, personeelsle
den, 100-jarigen en andere jubi
larissen. Deze tentoonstelling
met meer dan 300 voorwerpen
moet een beeld geven van het
werk van gerenommeerde Bel
gische, Engelse en Franse zil
verfabrikanten en hofleveran
ciers. Het museum is gevestigd
aan de Hooft Vunderlei 160 (na
bij Park Rivierenhof) in Deurne.
Geopend: van dinsdag tot en
met zondag van 10.00 tot 17.30
uur. Tijdens feestdagen ook op
maandag geopend.
Informatie: 0032-33605250