Moskou houdt vast
aan ABM-verdrag
EU-trojka stimuleert overleg Korea's
België zet alles op alles voor de euro
Nederlander bekent doden 132 mensen in Joegoslavië
Academici halen
levende cellen
uit dode mensen
Bush mag verlaging
belasting doorvoeren
5
Washington vindt akkoord beletsel voor ruimteschild
Taiwan vraag
Duitsland om
onderzeeërs
Aardverschuiving
in China eist
tientallen levens
Water uit de kraan net
zo goed als uit de fles
Italië moet joden compenseren
Excuses Poolse bisschoppen
Khatami weer presidentskandidaat
Microsoft beloont 'klikspanen'
Statiegeld op blikjes in Duitsland
Garzon vraagt
Italië steun bij
onderzoek naar
Berlusconi
donderdag 3 mei 2001
van onze redactie buitenland
MOSKOU - Rusland is bereid
met de Verenigde Staten te on
derhandelen over strategische
veiligheidsvraagstukken, maar
blijft vasthouden aan de nale
ving van het ABM-verdrag. In
een schriftelijke verklaring liet
het Kremlin weten het verdrag
te willen 'behouden en uit te
breiden'.
De Amerikaanse president
Bush noemde dinsdag het uit
1972 stammende akkoord ver
ouderd, omdat het de oprichting
van een door de VS te bouwen
anti-rakettenschild verhindert.
Minister van Buitenlandse Za
ken Igor Ivanov verklaarde dat
nu een periode van uitvoerig
overleg over meerdere vraag
stukken zal beginnen. De be
windsman noemde het 'extreem
belangrijk' en 'bemoedigend'
dat Amerika het akkoord niet
eenzijdig heeft opgezegd. Hij
reageerde ook positief op de
door Bush voorgestelde reduc-
j tie van het aantal kernkoppen.
I Rusland vreest dat bij schen-
1 ding van het ABM-verdrag een
nieuwe wapenwedloop zal be
ginnen. De president Poetin en
Bush spraken gisteren kortston
dig met elkaar via de telefoon.
TAIPEH - Taiwanheeft Duits
land gisteren gevraagd te hel
pen bij de bouw van acht onder
zeeërs. De duikboten zijn door
de VS toegezegd aan Taiwan
De VS kunnen deonderzeeërs
niet zelf meer bouwen en veron-
derstellen dat bondgenoten als
Nederland of Duitsland zullen
bijspringen. Beide landen wei
geren dat. De Amerikaanse le-
vering van militair materieel
aan Taiwan ligt uiterst gevoelig.
China beschouwt Taiwan als
een opstandige provincie. ANP
PEKING - Door een aardver
schuiving in het zuidwesten van
China zijn gisteren ten minste
62 mensen omgekomen.
De slachtoffers bevonden zich
in een flat van negen verdiepin
gen die instortte. Slechts zeven
mensen konden worden gered.
Een arts verklaarde eerder dat
I zeventig tot tachtig mensen zijn
bedolven onder het puin.
De meeste bewoners van de flat
waren thuis toen de grond in be
weging kwam. De aardver
schuiving werd veroorzaakt
door aanhoudende regenval en
speelde zich af in het bergstadje
Wulong. Ongeveer zevenhon
derd reddingwerkers zijn inge
zet. Er is weinig hoop op meer
overlevenden. D PA/ANP
(Advertentie)
ZEEUWS VEILINGHUIS
Attentie!
Gezocht voor onze
exclusieve kunstveilingen
schilderijen van de volgende kunstenaars:
R. Kimpe G J. Delfgaauw C Spnnger
O.J. Koets «Koekkoek Spohler
•J.Toorop L Apol H. Schouten
L Heijmans H Bieling W. de Zwart
•Góth «Israels «W Verschuur
A Phiel G. H Breitner A. v d Venne
P. Mondriaan «C Raaphorst «ACoorte
Schub H. M Horrix A. v. d. Neer
•O.Eerelman B. de Hoog «C Dusart
F Amtzemus H. F. C. ten Kate F Bol
•Artz «Klinkenberg «W.v.d. Velde
H Houten Ch Leickert A Storck
H W Mesdag Y Wenning JI. v. Rutsdael
•APieck «J Bosboom «G Flinck
F. v Kregten A Schelfhout «N Berghem
H. Ronner Knip B. Viegers «AOstade
W 8 Tholen P. G. Vertin L. Backhuysen
•C. Willink H. Helmantel «J.J.v.Goyen
en alle overige namen zijn welkom
Wij komen graag vrijblijvend bij u langs
om één en ander te taxeren!
Zeeuws Veilinghuis
Herengracht 74, Middelburg
Voor info: tel. 0118-650680.
of www.zccuwsveilinghuis.nl
De twee leiders zullen elkaar in
juli waarschijnlijk voor het
eerst persoonlijk treffen.
In de bereidheid van Rusland
tot onderhandelingen over te
gaan, zien waarnemers een te
ken dat de opstelling van Mos
kou iets flexibeler wordt. Het
invloedrijke parlementslid
Konstatin Kosatsjov verklaar
de zelfs dat het ABM-verdrag
eventueel herzien kan worden.
Het parlementslid Dmitri Rogo-
zin, voorzitter van de Doema-
commissie voor Buitenlandse
Zaken, dreigde gisteren echter
dat de ratificatie van het ontwa
peningsverdrag Start II wordt
teruggedraaid als de VS zich
niet houden aan het ABM-ak-
koord.
Bondgenoten binnen de NAVO
en andere West-Europese lan
den verwelkomden Bush' belof
te hen te raadpegen bij de ont
wikkeling van het afweerschild.
Ze begroetten ook de voorge
stelde inkrimping van het nu
cleaire arsenaal van de VS. De
Zweedse minister van Buiten
landse Zaken Lindh waar
schuwde dat het ruimteschild
tot een nieuwe wapenwedloop
kan leiden. Zweden is momen
teel voorzitter van de EU.
Ook China vreest dat de raket-
afweer van Bush leidt tot een
wapenwedloop. Het land is on
der meer boos dat de vooralsnog
vage defensieplannen ook steu
nen op kernonderzeeërs. Dat
zou in strijd zijn met een over
eenkomst tussen de VS en China
over de beperking van aanvals
wapens. GPD/ANP
van onze redactie buitenland
GENEVE - In de rijke landen
is het water uit de kraan net
zo goed als uit een fles. Het
drinken van kraanwater is
bovendien beter voor het mi
lieu.
Volgens het Wereld Natuur
Fonds zijn de verschillen tus
sen kraanwater en gebotteld
water miniem, terwijl de
prijsverschillen enorm kun
nen oplopen. In de 'gebottel
de-waterindustrie' gaat
jaarlijks meer dan vijfti mil
jard gulden om, aldus het
WNF. De natuurbescher
mingsorganisatie wijst erop,
dat voor kraanwater veel
meer regels gelden dan voor
gebotteld water. Over de
kwaliteit hoeven mensen
zich dus echt geen zorgen te
maken. Het WNF geeft toe
dat in sommige landen de le
veranciers van kraanwater
wel iets beter hun best zou
den kunnen doen om hun
product drinkbaarder te ma
ken. De slechte smaak is voor
veel mensen een reden om
water in de fles te kopen.
Het drinken van kraanwater
heeft nog andere voordelen.
Het scheelt jaarlijks ander
half miljoen ton aan plastic
die nodig is om de flessen te
maken. Bij de productie wor
den chemicaliën gebruikt die
schadelijk zijn voor het mi
lieu. Daar komt bij dat meer
dan twintig miljard liter ge
botteld water bestemd is
voor de export. Met het
transport komen gassen vrij
die een bijdrage leveren aan
het broeikaseffect, aldus het
WNF. RTR
Noord-Koreaanse militairen marcheren op het vliegveld van Pyongyang na de welkomstceremonie voor een delegatie van de EU.
foto Stephen Shaver/RTR
doorGert-Jan Broere
PYONGYANG - De Europese Unie is
onder leiding van voorzitter Zweden op
het Koreaanse schiereiland om de toe
naderingspolitiek van de Zuid-Kore-
aanse president Kim Dae-jung uit het
slop te halen. Die politiek, waarvoor
Kim de Nobelprijs voor de Vrede kreeg,
zorgde voor het eerst sinds de Koreaan
se oorlog weer voor toenadering tussen
de beide Korea's. Kim kreeg het herme
tisch gesloten Noorden met veel geduld
zover de deur naar de buitenwereld op
een kier te zetten.
De angst bestaat echter dat de deur van
het communistische Noorden binnen
kort weer in het slot valt. Aanleiding
om zich weer in de schulp terug te trek
ken is de verslechterde verhouding met
de Verenigde Staten sinds het aantre
den van de regering van George W.
Bush. Volgens Bush' conservatieve mi
nister van Defensie Donald Rumsfeld
vormt Noord-Korea met zijn raketbe-
leid Amerika's grootste bedreiging en
de rechtvaardiging van het anti-raket-
schild NMD. Zolang Pyongyang niet
bereid is zijn raketontwikkeling direct
stop te zetten, wordt er niet meer ge
praat.
En daar kwam de Europese Unie dus
om de hoek kijken. Hoewel de Zweden
bij hoog en laag volhouden dat het be
zoek aan Noord-Korea los staat van het
Bush-beleid, onderschrijven ze wel dat
het vredesproces tussen het Noorden en
het Zuiden hoog nodig gereanimeerd
moet worden. „Het feit dat we hier zijn
en dat Kim Jong-il met ons voor de eer
ste keer wil praten is uniek. En het is
ook duidelijk een signaal, dat een be
middelende rol van Europa wordt ge
waardeerd", meende de Zweedse pre
mier Persson na een eerste ontmoeting
met de Noord-Koreaanse leider.
Status quo
Toch zijn er wel twijfels over de werke
lijke waarde van het signaal. Noord-
Korea is de laatste stalinistische staat
ter wereld, een in zichzelf gekeerd land
waarbij zelfvoorziening nog steeds in
de grondwet is verankerd. De leidende
elite, het enorme leger voorop, heeft al
les te verliezen en is dus gebaat bij een
status quo of zelfs een terugtrekkende
beweging. Bush heeft hen een ontsnap
pingsclausule uit de onderhandelingen
aangereikt.
Persson, die vergezeld wordt door bui
tenlandgezant Solana en Europees
Commissaris Patten, ziet de voortgang
van het vredesproces niet zo somber in.
Tijdens de eerste ontmoeting werd de
EU-trojka geconfronteerd met een 'le
vendige' Kim Jong-il. Vandaag staan er
nog twee gesprekken met Kim Jong-il
op de agenda. Daarna reist de EU-mis-
sie af naar Seoel voor besprekingen met
Kim Dae-jung. GPD
door Hetty van Rooij
BRUSSEL - Een probleemloze
invoering van de euro staat bo
ven aan het prioriteitenlijstje
van België, het land dat per 1 ju
li voorzitter wordt van de Euro
pese Unie.
Premier Verhofstadt kondigde
onder meer een grootscheepse
informatiecampagne aan over
de nieuwe munt met speciale
aandacht voor kwetsbare groe
pen in de samenleving.
België heeft grote ambities voor
zijn voorzitterschap, dat duurt
tot 31 december van dit
jaar.Verhofstadt liet doorsche
meren dat hij als EU-voorzitter
graag geschiedenis wil schrij
ven. De blikvanger moet in de
cember van dit jaar de 'verkla
ring van Laken' worden, waarin
de regeringsleiders zich uitspre
ken over de richting waarin de
EU zich verder ontwikkelt.
Daarbij gaat het onder meer
om de vraag hoe de bevoegdhe
den moeten worden verdeeld
tussen 'Brussel' en de lidstaten.
„Bij veel mensen bestaat de in
druk dat de Unie te sterk in
grijpt in het leven van de burger
en te gemakkelijk inbreekt in de
bevoegdheden van de lidsta
ten", aldus Verhofstadt. Op
nieuw naar de burger luisteren,
is volgens hem een garantie om
het proces van Europese een
wording te doen slagen. Verhof
stadt is voorstander van een
federaal Europa en hoopt in La
ken op een ambitieuze tekst
„Maar daar is moed voor no
dig", realiseert hij zich.
Ieder half jaar is een ander land
voorzitter van de Europese
Unie. Een groot aantal onder
werpen belandt via het roulatie
systeem automatisch op de
agenda, maar iedere voorzitter
stelt zijn eigen prioriteiten Of
de lidstaten overeenstemming
bereiken, hangt vaak af van het
doorzettingsvermogen en de in
zet van het voorzitterschap
België heeft een lijst van niet
minder dan zestien prioriteiten
geformuleerd, variërend van de
invoering van de euro tot de mo
dernisering van de sociale ze
kerheid, de installatie van de
Europese voedselautoriteit en
de duurzaamheid van de pensi
oenen, tot de langlopende kwes
tie van het gemeenschappelijk
asiel- en migratiebeleid.
De top in Gent, op 19 oktober, is
gewijd aan het Europese asiel
beleid en het probleem van de
mensensmokkel. De Belgen wil
len ook een politiek akkoord
smeden over Eurojust, het Eu
ropese openbaar ministerie dat
de juridische evenknie moet
worden van de Europese poli
tieorganisatie Europol.
Bolhoedje
Als logo voor het voorzitter
schap heeft België een opval
lend symbool gekozen: een vro
lijk scheefstaand bolhoedje in
de Belgische kleuren rood, geel
en zwart. „België tikt zijn hoed
aan voor de rest van de wereld",
legde staatssecretaris van Bui
tenlandse Zaken Annemie
Neyts gisteren uit. Maar er zit
volgens haar nog meer achter.
„De bolhoed komt veel voor in
het werk van de surrealistische
Belgische schilder Magritte.
Of zou het een knipoog zijn naar
Jansen en Janssen, de twee on
handige detectives die de repor
ter Kuifje vergezellen?" GPD
Premier Verhofstadt.
van onze redactie buitenland
BELGRADO - Het Openbaar
Ministerie vervolgt een 37-jari-
ge man voor het doodschieten
van 74 Servische militairen en
politiemensen buiten oorlogs
tijd. De man, zonder vaste
woon- of verblijfplaats en mo
menteel gedetineerd in Arnhem,
verklaart zelf gedood te hebben
tijdens de oorlog in Joegoslavië.
Het OM legt hem moord ten las
te.
De Nederlander vocht van juni
tot en met december 2000 in de
Servische Presevo-vallei aan de
grens met Kosovo, aan de zijde
van de Albanese rebellen.
Volgens het ministerie van De
fensie en het Joegoslavische-
Tribunaal was er in die periode
geen sprake van een oorlogssi
tuatie.
De verklaringen van de ver
dachte roepen vraagtekens op.
Zo stelt hij dat hij mensen van
anderhalve kilometer afstand
heeft doodgeschoten, maar on
derzoek wijst uit dat dit vrijwel
onmogelijk is.
Gisteren was er een zitting pro
forma, het onderzoek is nog niet
afgerond. Het Openbaar Minis
terie heeft een verzoek om
rechtshulp ingediend bij Bei-
De rechtbank zet vraagtekens
bij de verhalen van de man. „Ik
vraag me af of u een fantast
bent", aldus een van de rechters.
De rechter-commissaris wil dat
de verdachte in het Pieter Baan
Centrum onderzocht wordt,
maar de man verzet zich daarte
gen. Zijn advocaat vertelde gis
teren na de zitting dat de man
zichzelf aangaf omdat hij op een
bepaald moment door de Ne-
ROME - Joden wier bezittingen onder het fascistische regime
in Italië zijn geroofd, moeten daarvoor een schadevergoeding
ontvangen. Dat bepleit een commissie die de Italiaanse rege
ring meer dan twee jaar geleden heeft ingesteld.
Italië heeft aan sommige joden na de Tweede Wereldoorlog al
een schadevergoeding toegekend. Maar volgens de commis-
sieis er nog niet voldoende gedaan ter compensatie.
De commissie schat dat tussen 1938 en 1945 ongeveer 8000 jo
den van hun bezittingen zijn beroof dDe waarde van de bezit
tingen wordt op ongeveer 2,8 miljard gulden geschat. RTR
WARSCHAU - De katholieke bisschoppen van Polen hebben
gisteren aangekondigd excuses te willen aanbieden voor de
massamoord op 1600 joden in het dorpJedwabne in 1941. On
langs toonde een Amerikaanse historicus aan dat de Poolse
dorpsbewoners zelf de hand hadden in de moord op hun jood
se buren.
De primaat van de Rooms-Katholieke Kerk in Polen, kardi
naal Jozef Glemp, kondigde aan dat de kerk op 27 mei om ver
geving zal bidden voor de pogrom. De rabbijn voor de joodse
gemeenschap in Warschau en Lodz zal worden uitgenodigd
de plechtigheid bij te wonen. De massamoord in Lodz kwam
pas vorig jaar aan het licht. AFP/DPA
TEHERAN - De Iraanse president Mohammed Khatami stelt
zich opnieuw beschikbaar voor het presidentschap, maar hij
heeft dit officieel nog niet bekendgemaakt. De verkiezingen
zijn op 8 juni. Verschillende bronnen verzekerden gisteren dat
Khatami meedoet, maar hij wil zich pas op het laatste mo
ment inschrijven.
De inschrijving begon gisteren en iedereen die wil meedoen,
moet binnen vijf dagen alle benodigde papieren overleggen
aan Binnenlandse Zaken in Teheran.
Dertig deden dat gisteren al, onder wie de 42-jarige Fahra
Khosravide eerste vrouwelijke presidentskandidate sinds de
Islamitische Revolutie van 1979 ANP/AFP
REDMOND - Softwaregigant Microsoft beloont kleine Ame
rikaanse computerbouwers die aan Microsoft verklikken
welke van hun klanten computers bestellen zonder het Micro
soft besturingssysteem Windows. Computerassembleurs die
als eerste melding maken van een dergelijke aanvraag van
hun klanten krijgen hiervoor punten.
Deze punten kunnen ze later inwisselen voor Microsoft-spel-
letjes, horloges, barbecues of reisstoeltjes. In de Wall Street
Journal bevestigt Microsoft dat een regionale divisie vorige
week een e-mail met dit aanbod heeft gestuurd aan een groot
aantal pc-makers.
Microsoft stelt dat het verzoek als doel heeft om computer
bouwers te informeren over licentie-overeenkomsten voor
besturingssystemen. ANP
BERLIJN - Ondanks heftige kritiek van winkeliers en de ho
reca heeft de Duitse regering besloten vanaf 1 januari 2002
een statiegeld van vijftig pfennig (0,25 euro) op blikjes en
wegwerpflesjes in te voeren. Voor blikken en flessen met een
inhoud vanaf 1,5 liter moet een mark (0,5 euro) statiegeld be
taald worden. Wijnflessen zijn vrijgesteld van de regeling.
Volgens minister van Milieu TVittin is de maatregel belangrijk
omdat lege flessen en blikjes niet meer in de natuur terecht
komen. AP
ROME - De Spaanse onder
zoeksrechter Juan Garzon heeft
het Italiaanse parlement ge
vraagd de juridische onschend
baarheid van oppositieleider
Silvio Berlusconi op te heffen.
Garzon verricht onderzoek
naar belastingontduiking. Ber
lusconi's holding Fininvest zou
de fiscus om de tuin hebben ge
leid via de Spaanse zender Tele-
cinco, waarin Fininvest een
groot aandeel heeft. De Spaanse
rechter heeft zijn verzoek al op
24 april ingediend bij het minis
terie van Buitenlandse Zaken in
Rome. Vermoedelijk zal het mi
nisterie het verzoek pas na de
verkiezingen van 13 mei door
sturen naar het parlement. Ber
lusconi is een van de twee kans
hebbers op het premierschap.
Bij het Europese Parlement in
Straatsburg ligt al een verzoek
van Garzon om opheffing van de
parlementaire immuniteit van
Berlusconi. AP
van onze redactie buitenland
LONDEN - Amerikaanse we
tenschappers zijn erin geslaagd
levende hersencellen te winnen
uit overleden personen. Dat
meldt het jongste nummer van
het wetenschappelijke blad Na
ture.
De vorsers willen de cellen uit
eindelijk 'planten' in de herse
nen van Parkinson- of Alzhei-
merpatiënten. De Amerikanen
haalden hersenweefsel weg uit
personen die nog geen twintig
uur dood waren. De cellen wer
den van elkaar gescheiden in
een laboratorium. Met het toe
dienen van stoffen, zogeheten
groeifactoren, uit genetisch ge
wijzigde stamcellen van ratten,
bereikten de onderzoekers goe
de resultaten.
Door de condities van de cellen-
aanwas te wijzigen, konden ook
verschillende soorten cellen
worden gekweekt, zoals zenuw
cellen. Dergelijke cellen kunnen
afgestorven cellen van bijvoor
beeld Parkinsonpatiënten ver
vangen.
Soortgelijke proeven met her
sencellen werden tot dusver on
der meer uitgevoerd op weefsel
van menselijk embryo's. De re
sultaten zijn sterk wisselend en
de methode is uit ethisch oog
punt omstreden. De Ameri
kaanse onderzoeksgroep van
het Salk Institute in La Jolla
(Calif ornië) hoopt er dat minder
bedenkingen zijn tegen het
transplanteren van cellen uit
hersenen van overledenen. Na
der onderzoek moet nog wel
duidelijk maken of de gewon
nen hersencellen echt voor me
dische doeleinden geschikt zijn.
Vooral het verouderingsproces
bij de gekweekte cellen moet be
ter onder de loep worden geno
men, aldus de onderzoekers.
DPA
derlandse autoriteiten voor de
keuze werd gesteld zich aan te
geven of zich bij het Joegoslavi
sche leger te voegen.
Hij was ondertussen door zijn
commandant uit het rebellenle
ger gezet, omdat hij in een inter
view met een Franse krant kri
tiek op de commandant had
geuit. GPD
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - De omvang
rijke belastingverlaging die de
Amerikaanse president Bush de
komende tien jaar wil doorvoe
ren is weer een stap dichterbij
gekomen.
Het Witte Huis bereikte over
eenstemming met Republikein
se leden van het Huis van Afge
vaardigden en de Senaat voor de
verlaging van belasting met in
totaal 1,35 biljoen dollar.
Bush had aanvankelijk zijn zin
nen gezet op een nog grotere
verlaging van 1,6 biljoen, maar
vond daarvoor niet voldoende
steun. Met de afspraak van
dinsdag trekken de Republikei
nen ook een aantal Democrati
sche afgevaardigden over de
streep. Het plan lijkt daardoor
genoeg voorstanders te hebben
om zonder problemen goedge
keurd te worden door het Con
gres.
In plaats van tien jaar zoals
Bush voor ogen had, wordt er
volgens de afspraak tussen
Bush en de Republikeinse leden
van het Congres in elf jaar tijd
1,25 biljoen minder aan belas
ting geïnd. Dit jaar wordt bo
vendien 100 miljard dollar
teruggegeven aan de belasting
betaler om de economie te sti
muleren.
President Bush reageerde ver
heugd over het akkoord met be
trekking tot de belastingverla
ging. „Dit is een grote dag voor
het Amerikaanse volk en de
Amerikaanse belastingbeta
ler", aldus Bush. Hij verklaarde
er 'absoluut van overtuigd' te
zijn dat het plan ook te betalen
is en dat de uitgaven van de
overheid op een 'redelijk ni
veau' blijven.
Hij presenteerde het plan als een
product van de goede samen
werking tussen Republikeinen
en Democraten.
Het pakket van belastingverla
gingen moet formeel nog door
de Senaat worden goedgekeurd
maar waarnemers zien dat als
formaliteit.
Senatoren van de Republikein
se en de Democratische Partij
werken achter de schermen al
aan plannen hoe ze Bush' ver
kiezingsbeloften kunnen bij
schaven, zodat die passen in de
lagere totale belastingverla
ging. Er wordt gedacht aan een
geringere verlaging van inkom
stenbelasting. ANP/DPA/RTR
