Huisarts
staakt niet
voor niets
PZC
PZC
In de Sommestreek plenst het
harder dan elders in Frankrijk
De lange adem van de Star Wars-droom
President Zambia
doet opnieuw mee
aan verkiezingen
Kamerlid Buijs heeft begrip
Washington zou met
ruimteschild enorm
drukmiddel krijgen
3 mei 1951
El*l MT IS
tWEÊ-'"
donderdag 3 mei 2001
door Maarten Brakema
Vervelend voor de patiënt,
maar de acties van de huis
artsen zijn te begrijpen, vindt
CDA-Tweede Kamerlid Siem
Buijs. Hij was 26 jaar huisarts in
Goes en zijn cv uit die periode
telt een bijna oneindige lijst aan
nevenactiviteiten in de medi
sche wereld. „Ik kan me de woe
de van de artsen heel goed voor
stellen", zegt hij.
Volgens Buijs is minister Borst
van Volksgezondheid de laatste
maanden 'te laks' opgetreden in
de discussie over hoeveel geld de
artsen nodig hebben om de ge
stegen praktij kkosten te com
penseren.
Half januari vroeg hij over de
kwestie al om opheldering om
dat er twee getallen circuleren:
de 450 miljoen van de Landelij
ke Huisartsen Vereniging en de
CDA-Kamerlid Siem Buijs.
zeventig miljoen van de zorg
verzekeraars. Buijs vroeg Borst
om objectieve cijfers, bijvoor
beeld van het College Tarieven
Gezondsheidszorg (CTG).
Dat is volgens Buijs niet ge
beurd. Met als gevolg dat er nu
geen duidelijkheid bestaat over
wat de artsen daadwerkelijk
nodig hebben. Daarom is vol
gens hem ook niet te zeggen of
het geld dat Borst afgelopen
vrijdag bij de begrotingsonder
handelingen voor 2002 heeft
binnengesleept, voldoende is.
Inkomsten
Want voor het Kamerlid is één
ding duidelijk. De huisartsen in
Nederland gaan niet in staking
omdat ze zelf veel meer geld wil
len verdienen. „Het lijkt erop
dat hun inkomsten omhoog
gaan, maar dat is niet zo". Wat
de artsen willen is dat hun veel
hogere praktij kkosten worden
gecompenseerd. „Ze zijn niet
bijgebleven. Dat komt door een
veel hogere arbeidsongeschikt
heidsverzekering, hogere sala
rissen voor assistenten enzo
voort. Die kosten moeten ze nu
juist uit hun eigen inkomsten
halen en dat is te dol."
Bellen
Tegelijk moeten de huisartsen
veel meer doen dan vroeger,
constateert Buijs. Ze moeten
uren bellen voordat ze voor
sommige mensen een plek in het
ziekenhuis vinden. Omdat er
veelal ook niet direct een plaats
is in bijvoorbeeld verzorgings
huizen, moeten ze langer
patiënten in de gaten houden.
Het Kamerlid: „Arsten gaan
niet zo maar staken: de emoties
zijn door alle problemen nu zo
hoog opgelopen, dat ze geen an
dere mogelijkheid meer zien. Ze
voelden zich al lang miskend en
nu is de bom gebarsten." GPD
door Joost van Eqmond
President Bush kondigde de
ze week aan de plannen voor
een raketafweersysteem te wil
len doorzetten. Hij treedt hier
mee in de voetsporen van zijn
voorbeeld Reagan. Die zette in
1983 de wereldorde van de Kou
de Oorlog op zijn kop met zijn
Strategisch Defensie Initiatief,
dat de naam Star Wars kreeg.
Een overzicht:
1972: De partijen uit de Koude
Oorlog sluiten het ABM-ver-
drag, dat staten verbiedt om
afweersystemen tegen raket-
aanvallen te ontwikkelen. Het
verdrag is in de geest van de
doctrine van wederzijdse ver
nietiging: het land dat tot een
aanval met kernwapens over
gaat, wordt gegarandeerd door
een tegenaanval vernietigd.
1983: Ronald Reagan lanceert in
een toespraak het Strategisch
Defensie Initiatief SDI. Het va
ge plan behelst een raketschild
in de ruimte.
1986: Tijdens een ontmoeting in
Reykjavik vraagt Sovjetleider
Gorbatsjov aan Reagan om het
Star Wars-project te beperken.
Reagan weigert. StarWars blijft
ook in latere onderhandelingen
over ontwapening een struikel
blok.
1989: Terwijl het Oostblok in
zijn voegen kraakt, brengen de
VS een prototype van een SDI-
satelliet in de ruimte.
1991: President George H. W.
Bush wil het ABM-verdrag op
de helling zetten om verdere
ontwikkeling van Star Wars
mogelijk te maken. Bush is wel
bereid met de Sovjetunie te pra
ten over beperkingen.
1993: Bush' opvolger Clinton
kiest voor een heroriëntatie van
het SDI-programma. Na het
wegvallen van de Sovjetunie
richt het afweersysteem zich op
regionale machten die de VS vij -
andig gezind zijn. Het project
wordt onder de regering-Clin-
ton op een laag pitje gezet.
1999/2000: Clinton voert onder
druk van het parlement enkele
tests uit waarbij raketten moe
ten worden onderschept, De
president besluit een beslissing
over het raketschild, dat is om
gedoopt in Nationale Raketde
fensie NMD, over te laten aan
zijn opvolger.
2001: President George W. Bush
besluit NMD door te zetten, on
danks hevige protesten van
Rusland en ook China. Hij wil af
van het ABM-verdrag.ANP
door John Wanders
De Amerikaanse plannen
voor de bouw van een
ruimteschild scheppen in
grote delen van de wereld be
grijpelijke onrust. Ook in de
VS zelf. Al was het maar om
dat de ontwikkeling en in
stallatie van zo'n futuris
tisch verdedigingssysteem
dat bescherming moet bie
den tegen intercontinentale
(kern)raketten, jarenlange
druk legt op de overheidsfi
nanciën. Dit gaat uiteraard
ten koste van andere zaken.
De VS hebben een geweldig
potentieel. Zowel als het gaat
om financiën, als om kennis,
als om grondstoffen en tech
nologie. Maar het is tevens
een land van grote ongelijk
heden. Miljoenen Amerika
nen leven van loonstrook
naar loonstrook in een po
ging de eindjes aan elkaar te
knopen.
Bush heeft er nooit een ge
heim van gemaakt dat hij als
president zo snel als tech
nisch mogelijk is, zou begin
nen met installatie van een
ruimteschild. Sterker, het is
zijn centrale doelstelling op
het terrein van defensie en
internationale politiek. Bush
behoort tot de stroming die
het als haar ereplicht be
schouwt de eigen bevolking
met alle mogelijke middelen
te beschermen tegen potenti
eel gevaar.
Of het high-tech ruimte
schild dat Bush voor ogen
staat ooit operationeel zal
worden, is nog onduidelijk.
De eerste testen met de anti
raket-raket hebben bewezen
dat het üitzonderlijk lastig is
om een kogel met een kogel te
raken. Maar een aangename
bijkomstigheid voor de pro-
business regering is, dat de
tientallen miljarden dollars
die dit project kost voorna
melijk ten goede komen aan
de eigen defensie-industrie.
Washington beklemtoont in
zijn dialoog met Rusland,
China, de Verenigde Naties
en Europa steevast dat het
ruimteschild primair is be
doeld ter bescherming tegen
'schurkenstaten' als Iran en
Noord-Korea, landen die in
de nabije toekomst mogelijk
over een eigen kernbom plus
bijbehorende lange-af-
stanclsraket zullen kunnen
beschikken. Ook zou het
ruimteschild een effectieve
afweer kunnen vormen tegen
kernraketten die als gevolg
van een computerfout per
abuis zijn afgevuurd.
Maar al die zalvende verkla
ringen kunnen niet verhelen
dat het ruimteschild het ein
de inluidt van de strategische
stabiliteit en de theorie van
de wederzijdse afschrikking,
die de afgelopen halve eeuw
een Derde Wereldoorlog
heeft helpen voorkomen. Bij
de te verwachten perfectio
nering van het ruimteschild
zal op termijn mogelijk geen
enkele kernmogendheid nog
in staat zijn Amerika te be
dreigen.
Geen garantie
Al naar gelang het de politie
ke leiding in Washington be
lieft, zouden de VS in dat ge
val hun ruimteschild in
dienst kunnen stellen ter be
scherming van bevriende na
ties. Dit scenario wordt door
de Amerikanen onophoude
lijk in stelling gebracht ten
einde de gemoederen in Eu
ropa en Rusland te bedaren.
Maar betekent dit een eeu
wigdurende garantie? Voor
een land als Rusland? Na
tuurlijk niet.
De Russen en de Chinezen
weten hun eigen weg te vin
den naar de ruimte, maar op
de korte termij n valt niet in te
zien hoe Amerika's voor
naamste rivalen de concur
rentie zouden moeten aan
gaan met de VS. Daarvoor is
zo'n ruimteschild te duur. De
voor de hand liggende optie
is de aanmaak van meer
kernkoppen. Ofwel het stre
ven naar penetratie van het
schild. Voor China, dat aan
zienlijk minder kernkoppen
heeft dan Rusland, zou dit
streven nu prioriteit kunnen
krijgen. GPD
pagina 5: gemengde reacties
van onze redactie buitenland
President Frederick Chiluba
van Zambia treedt in de
voetsporen van zijn aartsvijand
Kenneth Kaunda, de man die na
27 jaar autocratisch regime in
1991 werd verslagen door Chi
luba. De voormalige vakbonds
leider won omdat hij zo goed
wist in te spelen op de hekel die
de Zambianen hadden ontwik
keld voor levenslange politieke
carrières. Vandaag heeft hij zelf
precies zo'n carrière voor ogen
en riskeert het land een gevaar
lijke machtsstrijd.
Het afgelopen weekeinde heeft
Chiluba's Partij voor Meerpar-
tijendemocratie (MMD) zich
uitgesproken voor een grond
wetswijziging, die een einde
maakt aan de regel dat een pre
sident na twee termijnen van
vijf jaar dient op te stappen. Die
regel was ingevoerd door Chilu
ba (eveneens via een grondwets
wijziging, direct na zijn inaugu
ratie) en illustreerde mooi de
nieuwe koers. De president zelf
beloofde keer op keer zich aan
twee termijnen te zullen hou
den.
Grondwet
Maar na tien jaar regeren denkt
de nu 58-jarige Chiluba er an
ders over, ook al verhult hij dat
door te zeggen dat het volk hem
langer wil. Na lang draaien is de
kogel door de kerk en zal Chilu
ba mee mogen doen aan de ver
kiezingen, die voor eind dit jaar
op het programma staan. Zijn
partij heeft een dusdanige
meerderheid in het parlement
dat een wijziging van de grond
wet geen problemen zal opleve
ren.
De president heeft met zijn op
treden een geweldig leger van
vijanden gecreëerd. De partij
nam zondag een unaniem be
sluit, maar dat kwam omdat de
criticasters het partijcongres
hadden geboycot. Zij stelden
dat de partijregels werden over
schreden en zeiden te vrezen
voor hun veiligheid. Gisteren
werden vice-president Christon
Tembo en acht ministers uit de
partij gezet, omdat zij zich blij
ven verzetten tegen een nieuwe
ambtstermijn voor Chiluba.
Volgens de Beweging voor
Meerpartijendemocratie heb
ben zij de naam van de partij in
diskrediet gebracht.
Chiluba krijgt steeds meer au
tocratische trekken en rekent
hard met tegenstanders af. On
der het mom dat het de partij
zou schaden, verbood Chiluba
al veel eerder de strijd over zijn
opvolging. Maar ook oppositie
partijen, burgergroeperingen
en de kerken mogen geen afwij
kende mening laten horen. Wie
het wel doet, kan rekenen op ge
welddadige intimidatie.
Geldkraan
Westerse donoren, onder wie
Nederland, hebben in een geza
menlijk brief hun verontrusting
uitgesproken en gezegd dat de
sociale en economische ontwik
keling schade zal oplopen. Aan
gezien Zambia nog steeds een
erg arm land is met een begro
ting die voor 53 procent afkom
stig is van donoren, is die kritiek
niet onbelangrijk. Vier jaar ge
leden draaiden de donoren de
geldkraan dicht nadat Chiluba
een zwakke couppoging aan
greep om zich te ontdoen van
een serie politieke vijanden.
Onder de arrestanten bevond
zich ook oud-president Ken
neth Kaunda, die was blijven
werken aan een come-back.
De 'grand old man' van Zambia
was een jaar daarvoor door Chi
luba via een wetswijziging bui
ten de verkiezingen gehouden.
Volgens de nieuwe regels moch
ten alleen 'pure Zambianen'
president worden. Niet Kaun
da, wiens voorouders uit Mala
wi komen. Ongeveer driekwart
van de kiezers gaf gehoor aan
een oproep tot boycot, waarna
Chiluba 82 procent van de stem
men kon incasseren en zijn par
tij 130 van de 150 parlementsze
tels won. Kaunda heeft zich
overigens nu officieel uit de po
litiek teruggetrokken.
Gewelddadig
Analisten voorspellen grote
spanningen en gewelddadige
verkiezingen. Duizenden stu
denten verlieten gisteren in
Lusaka en Kitwe, het centrum
van de kopeiwinning, de colle
gebanken om tegen Chiluba te
demonstreren. De Zuid-Afri
kaan Sagaren Naidoo riep
maandag in de krant The Sowe-
tan de leden van de Ontwikke
lingsorganisatie voor Zuidelijk
Afrika (SADC) op te intervenië
ren. Maar gezien het zwijgen
over Zimbabwe's Moegabe en
Namibië's Nujoma, lijkt een
stellingname tegen Chiluba zeer
onwaarschijnlijk. GPD/ANP
door Henk Glimmerveen
Langzaam wordt de stoep
voor het huis van de fami
lie Rego weer schoon. Maria
Rego is al een half uur bezig de
modder weg te vegen van de
voordeur. In de goot blijft de
modder steken. Maria doet er
niets meer aan. Het is goed zo.
Heeft ze niks beters te doen?
Haar woonkamer droogma
ken bijvoorbeeld, waar nog
veertig centimeter water
staat?
De avond tevoren zijn Maria
en haar man Jose terugge
keerd in hun woning in de Rue
de Verdun in het Noord-Fran
se Amiens. „We hebben een
paar weken bij onze dochter
gelogeerd. Ze woont verderop
in de straat op de eerste verdie
ping. Zo hoog is het water niet
gekomen. Maar in de garage,
op de begane grond, heeft wel
een meter water gestaan. Bij
haar was het nóg erger dan bij
ons."
Twintig jaar wonen Jose en
Maria Rego in de Rue de Ver
dun. En nog nooit hebben ze
wateroverlast gehad. „Nog
niet zo lang geleden hebben we
er over gedacht om het te ver
kopen. We konden er een
mooie prijs voor krijgen. Twee
buren hebben wel verkocht.
Vlak voordat het begon te re
genen. Nee, voor ons zit dat er
niet meer in. Wie wil hier nou
nog wonen?"
De vertwijfeling is groot in de
ze volksbuurt. Af en toe, zoals
gisteren is er een bericht dat
betere tijden lijkt te beloven.
'Spectaculaire daling van het
water in Abbeville', bericht
het televisiejournaal. „Nee,
dit gaat nog een tijd duren",
weet Jose. „De enige oplossing
is dat het heel snel mooi weer
wordt."
Raadsel
Al maanden plenst het in
Frankrijk, maar in de Somme
streek giet het harder dan
waar ook. De Franse weer
mannen en -vrouwen staan
voor een raadsel.
En als rationele antwoorden
uitblijven, is er alle ruimte
voor wilde geruchten. Nog
steeds zijn er mensen in
Amiens en in het even verder
op gelegen Abbeville die bij
hoog en bij laag volhouden dat
de overstromingen van de
Somme het gevolg zijn van een
Inwoners van Mareil-Caubert aan de Somme, keren terug naar hun huis in een klein bootje.
foto EPA
vuige politieke streek van 'die
lui in Parijs'. Toen immers een
delegatie van het Internatio
naal Olympisch Comité op be
zoek was in de Franse hoofd
stad vanwege de kandidatuur
van Parijs voor de Spelen van
2008, stonden de Seine-oevers
blank. Eveneens vanwege de
overvloedige regen. Over
stroomde Seine-oevers waren
echter geen goede reclame,
vandaar dat het overtallige
water naar de Somme werd
overgeheveld. Koel bereke
nend en bij volle bewustzijn!
„Lariekoek, natuurlijk", rea
geert in haar werkkamer in het
stadhuis van Amiens plaats
vervangend burgemeester Isa-
belle Griffoin. „Het is waar,
veel zaken zijn nog niet duide
lijk. Maar een paar dingen
staan vast. Het heeft de afgelo
pen vijf jaar heel erg geregend.
Zo erg zelfs dat het grondwa
ter niet meer wil zakken. Dat
is één. Een ander punt is het
onderhoud aan de Somme.
Vijftig jaar geleden droeg de
regering het onderhoud van de
rivier over aan de departe
menten. Maar zonder de daar
bij horende financiële midde
len."
Griffoin maakt zich zorgen
over het incasseringsvermo
gen van de bewoners. „Ieder
een is moe. Ook mijn mede
werkers zijn aan het eind van
hun Latijn. Daarom is het goed
dat het leger bijspringt." De
loco-burgemeester verheelt
niet dat het nog lange tijd gaat
duren, voordat de verhoudin
gen in de getroffen wijk zijn
genormaliseerd.
Twee commissies van onder
zoek, één van de staat en één
van het departement, zijn in
middels begonnen na te gaan
wat de oorzaak van het huidi
ge drama kan zijn geweest: een
doodgewone natuurramp,
menselijke fouten of een com
binatie van beide?
Zeespiegel
Geoloog Jacques Beauchamp
van de Jules Verne-universi-
teit in Amiens wijst bijvoor
beeld op de stijging van de zee
spiegel. „De oceanen stijgen
twee millimeter per jaar. Nie
mand maakt mij wijs dat dat
alleen consequenties in de
Stille Zuidzee heeft."
Aangezien de Baai van de
Somme onrustbarend snel aan
het verzanden is (mede door de
dumping van gifgasgranaten
uit de Eerste Wereldoorlog)
krijgt de Somme, vooral bij
hoogtij, een enorme hoeveel
heid zeewater te verwerken.
Zout water dat zich met ge
weld stort op een rivier die
toch al niet veel capaciteit
heeft om overtollig water af te
voeren. Er is een sluis aan de
monding van de Somme die dit
zeewater zou horen tegen te
houden. Sluiswachter Serge
Andrieu legt uit dat de sluis bij
hoogtij niet langer dan vijf uur
dicht kan blijven. De kracht
van het zee water is zo sterk dat
de sluis het daarna ongetwij
feld begeeft.
De oplossing lijkt dus te zijn:
een andere, betere, krachtiger
sluis. Loco-burgemeester
Griffoin zucht: „Zoals met al
les is het een kwestie van geld.
De Conseil General (een Frans
equivalent van onze Provinci
ale Staten - red.) komt morgen
bijeen om knopen door te hak
ken en te beslissen welke
maatregelen het eerst geno
men moeten worden."
„Een mogelijkheid is namelijk
een nieuw kanaal graven. Het
probleem daarvan is weer dat
de aanleg drie jaar gaat duren.
Zo lang kunnen we niet wach
ten. We onderzoeken ook of
Nederlandse ondernemingen
die gespecialiseerd zijn in wa
terhuishouding, iets kunnen
betekenen voor onze streek.
We sluiten niets uit. Het enige
dat we willen, is dat er snel iets
gebeurt." GPD
Hemelvaartsdag
In de week van 29 april tot en
met 5 mei 1951 telt Nederland
vier feestdagen: Koninginne
dag, Dag van de Arbeid, He
melvaartsdag en op 4 mei de
Nationale Feestdag. In het
commentaar constateert de
Provinciale Zeeuwse Courant
dat de dankbaarheid over de
bevrijding in 1945 in hoog
tempo is afgebrokkeld. Er is
genoeg te eten en te drinken,
maar de angst voor een nieuw
conflict maakt de toestand be
nauwender dan tijdens de oor
log, schrijft de krant. Toen was
er tenminste nog de hoop op de
bevrijding. Velen vragen zich
af of het nog wel zin heeft de
bevrijding te vieren. De krant
stelt voor de feestelijkheden in
de toekomst tot een minimum
te beperken, omdat de blijd
schap niet langer leeft.
Muziek
Tijdens Hemelvaartsdag wor
den in Zeeland vier muziek
concoursen gehouden, in We-
meldinge, Hulst, Dreischor en
Oostkapelle. De fanfarever
eniging van Wemeldinge
O.K.K. viert die dag ook haar
65-jarig bestaan. In Dreischor 1
viert de plaatselijke muziek
vereniging het gouden jubile
um en in Hulst bestaat de
Koninklijke Stedelijke Har
monie 150 jaar. De feestelijk
heden werden opgeluisterd
met landelijke muziekwed-
strijden, die door het mooie;
weer duizenden luisteraars
trekken.
Uitgever:
J C Boersema
hoofdredactie:
A L Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Redactiefax: (0118) 470102
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118) 484000
Fax (0118) 472404
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax. (0113) 273010
Terneuzen: Axelsestraat 16
Postbus 51
4530 AB Terneuzen
Tel (0115)686000
Fax. (0115) 686009
Hulst: 's Gravenhofplein 4
4561 AJ Hulst
Tel. (0114) 373839
Fax. (0114) 373840
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax (0111)454659
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30-17.00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10 30 uur
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener NV
internet (http://w ww.pzc.nl
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
redactie: redactie@pzc.nl
exploitatie: internet@pzc.nl
abonnementen. abo@pzc nl
Bezorgklachten:
0800 - 0231231 of maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openingstijden,
zaterdags tot 13.30 uur:
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen.
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur:
Tel. (0118) 484000.
Fax (0118)470100.
Abonnementsprijzen
bij automatische incasso-
(tussen haakjes prijs met acceptgiro)
per maand, 39,45 (n.v.t.)
per kwartaal 107,50 109,15)
per jaar: ƒ409,50 (ƒ411,15)
Voor toezending per post geldt
een toeslag
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers:
maandag t/m vrijdag 2,00 per stuk
zaterdag: 3,00 per stuk
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47.70.65 597
Postbank 35.93,00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen.
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd
bij de advertentieorderafdeling
Tel: 0118-484321
