4
Glibberen op Fins ij s
Diesel voor de Previa
Rijschool Rovaniemi
Guzzi klantvriendelijk
Daewoo worstelt
Prestatiebanden
PT Cruiser Cabrio
Clio vernieuwd
Tino gezinsauto
Met dank aan Rusland
43
zaterdag 28 april 2001
«»ffeé®jÉÉ
- -""-"^^TfilWiininn. ifc 3-
itei^
Rijden op het ijs van een bevroren rivier in het Finse Rovaniemi is goed om te onderkennen wanneer de auto onstabiel raakt en hoe dat is te ondervangen.
foto's Rob van Ginneken
Goed autorijden is moei
lijk. Een rijvaardig-
heidscursus is eigenlijk bit
ter nodig om gevaren op en
langs de, weg het hoofd te
kunnen bieden. In Scandi
navië worden zulke cursus
sen op het ijs gegeven.
Handig, want op een stijf be
vroren meer staan geen bo
men.
Een moderne auto heeft abs.
En als hij heel modern is
heeft hij ook ebd, asr, tc en bij
voorbeeld esp. Nee, we zijn niet
in een schoollezing over nieuwe
onderwijsmethoden verzeild
geraakt. Het zijn afkortingen
voor prachtige vindingen die
autorijden veiliger kunnen ma
ken. Abs staat voor anti-blok-
keersysteem, ebd voor elektro
nische remkrachtverdeling, asr
voor antidoorslipregeling, esp
kan elektronisch elk slippend
wiel apart afremmen en tc
(tractiecontrole) kan een door
slippend aangedreven wiel af
remmen. Systemen die de auto
bestuurder in riskante situaties
terzijde staan.
Dat is heel mooi allemaal, maar
het actieve veiligheidssysteem
laat de rijder heel passief. Ter
wijl die ook zelf dient aan te
voelen waar het fout kan gaan.
Daar zijn cursussen voor. In
sommige landen zijn die ver
plicht. In Nederland nog altijd
niet. Als je hier een rijbewijs
voor de motor haalt, mag je als
18-jarige het eerste jaar alleen
op een zwak-gemotoriseerd rij
wiel gaan zitten. Maar als je toe
vallig geld hebt voor een auto
met 200 pk mag je kersvers uit
de lesauto wel met zo 'n gevaarte
de weg op. Tei'wijl de voert uig-
beheersing van de gemiddelde
juist-geslaagde heel klunzig is.
In Finland) zijn veel gewezen
rallyrijders die er een rijschool
op na houden. Ook in het hoge
noorden zoals in de buurt van
Rovaniemi zijn de mogelijkhe
den om met een auto op een van
de bevroren meren te oefenen
niet meer zo dik gezaaid. De
overheid stelt steeds vaker paal
en perk aan het ongebreideld
gebruik van de natuur.
Die rivieren en meren - het
schijnen er duizend te zijn - zijn
trouwens in de Finse winter heel
stijf bevroren. Een meter dik ijs
is heel gewoon. Een ideaal podi
um, om niet te zeggen geweldig
decor voor een gedegen rijoplei-
ding.
De meeste auto's zijn tegen
woordig onderstuurd. Dat wil
zeggen dat ze in een snelle bocht
eigenlijk rechtdoor willen ofwel
over de voorwielen willen glij
den. De gemiddelde bestuurder
die daar van schrikt zal het gas
loslaten als dat gebeurt. En dat
is juist de bedoeling. Want bij
gas los herneemt de auto zijn in
gezette koers.
In Finland zijn rijvaardigheids-
cursussen heel normaal en zelfs
verplicht wanneer je in dat
Scandinavische land een rijbe
wijs haalt. Finland is in de win
termaanden een geweldig decor
om met een honden- of rendier
slee het ijs op te gaan. Dat gaat
nog met een verbazende snel
heid ook. Met Polaris
sneeuwscooters (aangedreven
door 2-takt driecilinders met
zo'n 50 pk) over het ijs schaven
is bijna net zo leuk. Uitkijken,
want zo'n ding haalt met gemak
100 km/u en dan wordt het bij
een hoge ijsdrempel zoals wij
die tegenkwamen ondoenlijk
om er ordentelijk op te blijven
zitten. Een gekneusde hand en
een gekwetst ego waren het ge
volg. Grappig: de Finse politie
houdt controles op het ijs. Een
blaastest bij 20 graden onder
nul in de avondschemering
krijgt plots iets romantisch.
„Meneer, wat wij hier aan dron
ken mensen, vaak ook beschon
ken toeristen, tegenkomen tart
uw voorstellingsvermogen",
zegt de in gewatteerd uniform
gestoken agent. Die zelf ook op
de sneeuwscooter is trouwens.
Een eindje verder zit een man te
vissen. Een grote ijsboor naast
zich. In weekends houden veel
Finnen zich bezig met vissen,
skiën en langlaufen.
Oefening
Een beetje rallyrijder zegt
meestal, dat je een auto in je
kont moet aanvoelen. Aan je ei
gen achterkant weet je waar de
auto heen wil. Daar is oefening
voor nodig. Maar het leuke van
het proberen op een ijsrheer is
dat er geen bomen of lantaarn
palen staan. Dus gaat het fout -
en dat is vaak het geval - dan is
er niks overboord. Gewoon te
rug en opnieuw proberen. Tien
keer. Twintig keer. Tot het wel
goed gaat. En de instructeur
eindelijk tevreden zijn duim op
steekt.
De juiste zitpositie achter het
stuur is belangrijk. Niet met ge
strekte armen, maar voor je ge
voel te dicht op het stuur en met
gebogen benen. Met de handen
ongeveer op kwart voor negen.
Gordel om natuurlijk. Op het
Finse ijs worden banden met
spikes gebruikt. Er zijn er met
heel veel van die spijkertjes,
maar in het normale verkeer
zijn enkele tientallen spikes vol
doende om op een vlotte manier
over de hier en daar spekgladde
wegen - zout strooien helpt niet,
op kruispunten wordt zand ge
strooid-te rijden.
Op het ijs valt het nog heel niet
mee enigszins gecontroleerd pi-
lonnen te ronden. Na enige uren
slagen we erin de auto op flinke
snelheid een bocht door te trek
ken met gecontroleerd onder- en
vervolgens overstuur. Hier en
daar even aan de handrem ruk
ken om de natuur een handje te
helpen, dat wel. De volgende
dag leert Heikki Poranen van de
Winter Driving School/Arctic
Wheels ons hoe je volgas vooruit
rijdt, de auto vervolgens in een
180 graden slip brengt, volgas
achteruit racet en het voex*tuig
even later in een gecontroleerde
beweging weer op precies de
zelfde baan 180 graden laat
draaien om de aanvankelijk in
geslagen weg te vex-volgen. Een
360 graden slip gaat een uurtje
later zelfs ook al. Niet nuttig op
de weg, maar wel heel erg goed
voor het zelfvertrou'wen. Want
als chauffeur schrik je niet meer
als je vierwieler voor of achter
het spoor vexiaat en stamp je
niet meer acuut op de rem als
dat gebeurt. Gas los laten helpt
namelijk veel beter.
We rijden behalve met voor-
wielaangedreven Fiats Pxxnto
ook met bejaarde Fords Escort
die niet alleen een opgefokte
rallymotor met 160 pk hebben,
ook achterwielaandrijving.
Prachtig om driftend en ron
kend over het meer te dansen.
Rien van der Steen
De rijvaardigheidsschool van
Arctic Wheels is telefonisch,
maar ook via internet bereik
baar: tel. 3584-00393977,
fax 3581-6345393, internet
heikki.poranen@arcticwheels.
inet.fi
V
'iu,, f' J.' -rS
Een rallyrijder zegt meestal, dat je een auto in je kont moet aanvoelen. Aan je eigen achterkant weet je
waar de auto heen wil.
De grote mpv van Toyota, de
Previa, was tot nu toe uit
sluitend te krijgen met een 2.4
benzinemotor. De auto is er nu
ook met 2.0 dieselmotor.
Van de ongeveer 750 Toyota's
Previa die dit jaar in Nederland
verkocht worden, zullen er 175
een dieselmotor hebben, ver
wacht Fi'ed Hagendoorn van de
importeur in Raamsdonksveer.
De diesel is van eigen makelij en
er is niemand in Japan die er
zich voor hoeft te schamen: hij
heeft vier kleppen per cilinder,
common rail-injectie, een tus-
senkoeler en een variabele uit
laatgasturbo. Daarmee brengt
hij het tot 116 pk en het koppel
beloopt 250 Nm. Om trillingen
te elimineren zitten onder in de
motor tegengesteld draaiende
balansassen.
De Toyota-diesel uit de Avensis
en de Corolla is in basis dezelf
de, maar de Previa-variant is
sterker en heeft twee katalysa
toren. De diesel-Previa kost bij
na 76.000 gulden, zeven mille
meer dan de benzine-uitvoe-
ring.
De eerste Previa bracht het in
Nederland tot niks. De auto had
een middenmotor en het nut
daarvan in zo'n mpv werd door
het publiek terecht betwijfeld.
Zoiets is leuk voor de gewichts
verdeling, maar vreet ruimte.
Bovendien was hij met 80 mille
veel te duur. Het vernieuwde
model dat vorig jaar verscheen
had de motor weer waar hij
hoort: voorin. De neo-Previa
had een inhoud van in totaal vij f
kuub, de grootste in zijn klasse.
Toen de auto verscheen rekende
de importeur op verkoop van
900 stuks per jaar. Het werden er
wat minder.
De Previa diesel (D4-D geheten)
weegt 1645 kilo. De auto heeft
nog altijd achttien opbergmo-
gefijkheden en een aardig inte
rieur, een vrij stevige uitrusting
en standaard twee schuifdeu
ren. En hij rijdt prima. Zeker
voor een 'busje' met achter een
torsieas en stabilisatorstang.
Helt weinig over in bochten,
gaat keurig voorspelbaar de
hoek om, remt, schakelt en kop
pelt voorbeeldig en is bovendien
aardig stil, al is doorlopend te
horen dat er een diesel aan het
werk is. Hij is te krijgen met vijf,
zes, zeven of acht zitplaatsen en
achter die grote, zware achter
klep zit altijd een behoorlijke
bagageruimte. Jammer van die
zware zittingen. Ze zi]n kantel
baar, de leuningen kunnen plat
en de middelste kunnen ver
schuiven en ze kunnen er com
pleet uit, maar dan moet je wel
bijna aan het zuurstof. Een stoel
weegt toch 19 kilo, dus weet
waar gij aan begint.
Eind dit jaar komt Toyota met
de Avensis Verso, die de mid
denklasser Picnic gaat vervan
gen.
Rien van der Steen
De Guzzi Stone: uitermate basic.
De grote Toyota Previa heeft nu ook een moderne dieselmotor.
foto Don van der Vaart
Sinds Aprilia eigenaar is van
het tachtig jaar oude Moto
Guzzi worden alle zeilen bijge
zet om het merk nieuw leven in
te blazen. De zaken worden se
rieus aangepakt, want in de ou
de Guzzi-fabriek in Mandello
del Lario worden twee nieuwe
productielijnen ingericht die
uiteindelijk tot 200 Moto Guz-
zi's per dag moeten leiden. Het
merk komt ook met nieuwe Ca-
lifornia-varianten op de markt,
de Stone en de Special Sport.
Met de Stone grijpt Guzzi terug
op een jaren zeventig-concept:
stoer, naakt en uitermate basic.
Bedoeld om mee te 'cruisen' en
om aan te tonen dat Guzzi be
reid is naar klanten te luisteren.
Want de 74 pk sterke luchtge-
koelde V-twin heeft een verbe
terde versnellingsbak en boven
dien een steviger koppel aan
boord dan voorheen: 94 Nm bij
5.000 tpm. Bang voor lakschade
door een omkieperende motor is
ook niet meer nodig: zelfs de zij-
standaard werd verbeterd.
De California Special Sport
heeft een aantal kenmerken die
ook bij de Stone kunnen worden
aangetroffen: een breder stuur,
de mogelijkheid een bredere
band achter te monteren en
nieuwe schokdemperveren.
De Stone gaat 23.990,-kosten,
de Special Sport 28.990,-.
Ruud Vos
Daewoo kijkt tegen dramatisch gezakte verkopen aan. Het
'vechtmerk', dat dankzij opzienbarende acties een plekje in de
automarkt veroverde, heeft het ontzaglijk moeilijk. Nog altijd is
GM samen met partner Fiat bezig te bekijken of een overname of fu
sie mogelijk is. Het onderzoek duurt nu al maanden. General
Motors schijnt nu enkele gezonde onderdelen van het Koreaanse
concern te willen overnemen en daar worden in mei nadere medede
lingen overgedaan. De problemen hebben ook in Nederland tot we
derom een reorganisatie bij de importeur in Hoofddorp geleid.
Pirelli heeft nieuwe hoge prestatiebanden P6 en P7bedoeld voor
70 procent van alle auto's die op de markt zijn. Ze worden ge
maakt in Italië, Spanje, Engeland en Duitsland en Pirelli wil er dit
jaar in totaal 1,5 miljoen verkopen. Ver-volgens moet de jaarlijkse
verkoop groeien naar 10 miljoen stuks. De meeste zullen voor eerste
montage op nieuwe mpv's, stationwagons en limousines van de
merken Audi, BMW, Mercedes, Volvo, Fiat, Jaguar, Peugeot en Ford
gelegd worden. Pirelli meldt op de zijkant van de nieuwe banden
voor het eerst het internetadres waarop informatie over de band en
het productieproces te vinden is. De nieuwe banden zijn een ver
nieuwde generatie van de P6000-serie uit 1995, waarvan Pirelli er
meer dan 40 miljoen verkocht. De P6 gedraagt zich tamelijk rustig
en geruisloos, de P7 is duidelijk voor wat sportiever gebruik.
Marktleider Michelin verkoopt in Nederland 1,5 miljoen banden.
De totale Nederlandse markt komt op 4,5 miljoen banden.
Op de de internationale autoshow van New York heeft Daimler-
Chrysler een nieuw studiemodel laten zien: de Chrysler PT
Cruiser Cabriolet. Het gaat om een typische cabriolet die met geslo
ten dak de uitstraling heeft van een fastback. De cabrioletversie
van de PT Cruiser is gebouwd met dezelfde gedachte als eerdere
concept cars zoals de GT Cruiser en de PT Panel Cruiser. Het is onze
ker of de open PT Cruiser Cabriolet in productie komt.
Renault heeft de Clio voor de tweede keer met een facelift opge
zadeld. In 1998 was er al een en volgens het merk zijn er sinds
dien 1.7 miljoen Clio's verkocht. De Clio III heeft voortaan elektri
sche stuurbekrachtiging en een common rail 1.5 liter turbodiesel
met 65 of (later) 80 pk. De nieuwe Clio komt in juni op de markt. De
bolle achterruit is gebleven, maar front en achterzijde zien er an
ders uit. Volgens Renault is 50 procent van de constructie- en car
rosserieonderdelen veranderd.
De Nissan Almera Tino is gekozen tot Gezinsauto van het Jaar
2001. De auto kreeg meer stemmen dan de andere genomineer
de Skoda Fabia Combi en Opel Agila. In totaal brachten 25.000 per
sonen via telefoon, internet of op de Huishoudbeurs hun stem uit.
Een jury stelde de nominatie samen op basis van criteria als ruimte
voor personen en bagage, standaarduitrusting en veiligheidsaspec
ten. Extra voorwaarde was dat het basismodel niet duurder mocht
zijn dan 50.000,-. De Nissan Almera Tino is een volwassen midi-
mpv met goede veiligheidsvoorzieningen, goed toegankelijke pas
sagiers- en bagageruimte, goede rij-eigenschappen en een aantrek
kelijke prijs-kwaliteit verhouding, aldus de jury.
Staal is het aangewezen ma
teriaal voor het frame van
een fiets. Betrouwbaar, goed
koop en sterk, maar vrij zwaar.
Dus gingen fabrikanten op zoek
naar lichtere materialen. Er
kwamen frames van alumini
um, magnesium, titanium en
carbon. Lichter betekent echter
niet altijd sterker, dus aan elk
metaal kleeft weer een nadeel.
Carbon is vergeleken met staal
te hard en dat geeft weinig com
fort tijdens het rijden over ruwe
wegdek.
De Friese fietsfabrikant Koga-
Miyata introduceert een frame
materiaal, vervaardigd uit
aluminium, versterkt met het
zeldzame metaal scandium. De
legering is enorm sterk en duur
zaam en uitstekend geschikt om
f ietsframes van te maken.
Scandium, een zilver-wit me
taal, is al in 1879 ontdekt in de
aardkorst, vooral in Rusland.
Het wordt pas sinds 1996 door
de Russen toegepast bij de fa
bricage van vliegtuigen en ra
ketten. Er bestaan ook honkbal
knuppels van dit materiaal. Pas
toen het IJzeren Gordijn viel
kwam scandium beschikbaar
voor westerse landen. De lege
ring aluminium-scandium is
weliswaar niet lichter, maar wel
sterker dan puur aluminium.
Framebuizen kunnen dus dun
ner zijn.
Volgens Koga-Miyata zijn de
frames tien procent lichter dan
die van vergelijkbare frames
van aluminium. Over de hard
heid zegt de fabrikant: „Een
scandium frame absorbeert
schokken en vibraties en blijft
toch stijf in de kritieke gebieden
van het frame."
De racefiets FullPro-S, ge
maakt van scandium-alumini
um weegt in maat 561250 gram.
De voorvork is van carbon. Ko
ga-Miyata noemt het een fiets
voor klimmers en voor renners
die dat willen worden.
Theo van der Kaaij
Meer informatie via tel. 0513 -
630111.
Het frame van deze Koga weegt 1250 gram.
