CNV voor hogere WAO-uitkering Molukse les voor Molukkers PZC PZC Rustdag Arbeidsvoorziening achtervolgt PvdA Voorzitter Terpstra laat licht schijnen over advies commissie-Donner %ML L 27 april 1951 vrijdag 27 april 2001 door Sylvia Marmelstein Alle ogen in de politiek en in vakbondsland zijn gericht op de commissie-Donner die binnenkort het kabinet advi seert over een drastische her vorming van de WAO. Inmid dels is duidelijk dat het advies veel zal lijken op het plan dat het CNV een jaar geleden pre senteerde. CNV-voorzitter Doekle Terpstra over de zwakke en sterke kanten van het advies. „De keuringsarts krijgt het in het nieuwe systeem veel zwaar der." - Waarom, is het CNV vlak voor dat de commissie-Donner met haar advies begon, zelf met een WAO-plan gekomen? „Iedereen schold op het oude WAO-systeem. Iedereen vond het belachelijk dat het aantal WAO'ers in Nederland de één miljoen naderde. Voortdurend werden slechte dingen geroepen over WAO'ers. Maar niemand durfde oplossingen aan te dra gen. Omdat het zo'n gevoelig onderwerp is. Zowel politieke partijen als vakbonden lopen immers het risico dat ze een deel van de achterban schofferen als ze aan de WAO tornen." „Het CNV was het zat om met lede ogen toe te zien hoe WAO'ers keer op keer in een slecht daglicht werden gesteld. Toen hebben we zelf een plan gemaakt." - Donner neemt een groot deel van het CNV-plan letterlijk over. Bijvoorbeeld dat de WAO alleen nog toegankelijk moet worden voor werknemers die echt niets meer kunnen. Volgens Donner kunnen deze mensen al na drie maanden ziekte volledig worden afgekeurd en de WAO in. Daar worden ze met rust ge laten, nooit meer herkeurd. Ze zijn dus meteen afgeschreven voor de arbeidsmarkt. Is dat niet gevaarlijk? „Soms is meteen duidelijk dat mensen nooit meer kunnen werken. Iemand die door een ongeluk een dwarslaesie heeft opgelopen bijvoorbeeld. In het huidige systeem vallen we deze mensen keer op keer lastig met herkeuringen. Zitten we ze ach terna met hijgerige medicijn mannen. Voor die mensen is dat een zware last. - Nu is de WAO-uitkering nog af hankelijk van het inkomensver lies dat de werknemer door zijn handicap dreigt te lijden. Straks moet de arts alleen maar beoor delen of iemand nooit meer kan werken en dus in de WAO komt of nog wel kan werken en dus geen WAO krijgt. Kan zo'n be slissing wel worden overgelaten aan een keuringsarts? „De keuringsarts krijgt in het nieuwe systeem een hele zware last op zijn schouders. Werkne mers die graag de WAO in willen zullen veel meer druk op hem uitoefenen om daadwerkelijk afgekeurd te worden. Maar ik zou niet weten aan wie we die beslissing anders over kunnen laten. Het is altijd een beoorde ling van een medisch specialist of iemand wel of niet ziek is. D at was zo in het oude systeem en dat blijft zo." „Aan de andere kant proberen we ook om die last weer wat lichter te maken door een flexi bel keuringsmoment in te voe ren. Door die flexibele keuring kan de arts de beslissing of ie mand in de WAO komt uitstel len, als hij verwacht dat de werknemer nog kan genezen. In het huidige systeem moet de arts na een maand of negen verplicht vaststellen of een werknemer in de WAO komt of niet. Daardoor belanden zieken met uitzicht op genezing toch in de WAO. „De vakbeweging wil wel dat mensen die in het nieuwe sys teem in de WAO belanden een hogere uitkering krijgen. Min stens 75 procent van het laatst verdiende inkomen. Juist omdat dit mensen zijn die geen per spectieven meer hebben. We willen armoede onder WAO'ers voorkomen." - In het conceptadvies van Don ner krijgt de werkgever veel ver antwoordelijkheid. Hij moet gedurende twee jaar voor zijn zieke werknemer vervangend werk zoeken. Pas daarna kan ontslag volgen. Als hij te weinig doet om de werknemer aan werk te helpen, blijft deze zonder par don op de loonlijst staan. Hoe moet dat met al die kleine werk gevers met drie man personeel? Natuurlij k, die hebben nauwe- lijks andere banen binnen hun bedrijf en hebben ook geen tijd om ander werk te zoeken buiten het bedrijf. Dat kunnen we niet aan die werkgevers overlaten. Daar komt dus de rol van de vakbonden om de hoek kijken. We hebben op papier van de po litiek al de opdracht gekregen om werknemers te helpen bij hun terugkeer naar eigen of an der werk. Wij mogen samen met de werkgever beslissen welk be drijf de opdracht krijgt om werknemers aan het werk te krijgen. Die rol wordt nu extra belangrijk. Die zullen we heel serieus nemen." - Donner wil ook onwillige werknemers straffen. Als ze wei geren mee te werken aan terug keer op het werk, volgt ontslag en komen ze dus in de bijstand terecht. „Het is terecht dat ook werkne mers zich moeten inspannen om aan het werk te blijven. Ook zij moeten hun verantwoordelijk heid nemen." - In het nieuwe systeem dreigt een inkomensval voor gedeelte lijk arbeidsongeschikten, die nu nog een gedeeltelijke WAO-uit kering krijgen. Donner hanteert als vuistregel dat de baas gedu rende de eerste twee ziektejaren een baan moet zoeken met een salaris dat minstens 70 procent is van het oude loon. Een terug val dus van 30 procent. „Als dat in het Donner advies komt, stelt de vakbeweging als keiharde eis dat sociale partners het recht krijgen om dat bedrag in CAO's aan te vullen tot het volledige salaris. Nu doen we dat al met het eerste ziektejaar. Wettelijk gezien hoeven werk gevers maar 70 procent te beta len. In wij wel alle CAO's spre ken we af dat het aangevuld wordt tot 100 procent. We kun nen dat gat bijvoorbeeld verze keren. Als we dat niet mogen re pareren, is het Donner-advies voor het CNV en ik vermoed voor de hele Nederlandse vak beweging onbespreekbaar. We willen afspraken kunnen ma ken in CAO's die per sector of bedrijfstak verschillen. - Stelt u nog andere eisen aan het Donner-advies? „Het CNV wil dat alle mensen die nu een WAO-uitkering heb ben onder het oude regime blij ven vallen. Alleen nieuwe ge vallen komen in het nieuwe bestel. Ik weet niet of dat juri disch mogelijk is in verband met het gelijkheidsbeginsel. Maar daar moet dan maar een oplos sing voor worden bedachtHan den af van oude WAO'ers is een keiharde eis." GPD CNV-voorzitter Doekle Terpstra: ook werknemers moeten hun verantwoordelijkheid nemen foto Cees Zorn/GPD Een Kamermeerderheid van PvdA en WD wil een eind maken aan de zondag als vaste rustdag. Winkeliers moeten hun zaak het hele jaar door op zondag kunnen openstellen, vinden beide partijen. Opmerkelijk is dat de coalitiepartners van mening zijn dat de winkeliers vervolgens een andere vaste dag in de week moeten aanmerken als rustdag. Eenenvijftig jaar geleden werd de winkelsluitingswet namelijk precies om die reden aangepast. Per gemeente en per branche golden verschillende regels, waardoor consumenten er geen peil op konden trekken welke winkel op welke dag gesloten zou zijn. In 1951 kwam daar met een wijziging van de winkelsluitingswet verandering in. Voortaan zouden alle winkels op zondag gesloten zijn. Een halve eeuw later is de zondag al lang geen rustdag meer. Met de ontzuiling nam ook de waardevastheid af van de zondag als de symbolische zevende dag van de week uit de Bijbel, waarop men gelijk de Schepper rust zou moeten nemen. De 24-uurseconomie heeft haar in trede gedaan, waardoor uiteindelijk iedereen, overal en op elk moment van de dag werknemer en consument zal kunnen zijn. Kennelijk is dat overeenkomstig de wens van de meeste mensen, want het is een ontwikkeling die vrijwel zon der tegenstand haar gang kon gaan. Inmiddels staat de wet maximaal twaalf koopzondagen per jaar toe, ter wijl toeristische streken geheel zijn vrijgesteld. Op tal van plaatsen, ook hier in Zeeland, zijn grote super markten elke zondag open, terwijl zij daar geen andere vaste rustdag tegenover hebben gesteld. Het is een keu ze die in het voordeel is van de consument, bezwaarlijk kan zijn voor het personeel en fnuikend is voor de kleine detailhandel, die het razende tempo van elke dag open zijn, nooit zal kunnen bijbenen. De huidige situatie lijkt helemaal niet om nieuwe regu lering te vragen. Bovendien rammelt de initiatiefwet van PvdA en WD hier en daar. Ten eerste voeren de partijen een wonderlijk argument aan voor hun initia tief. Zij menen dat de huidige wet onvoldoende reke ning houdt met het feit dat steeds meer ondernemers allochtoon en niet-christelijk zijn. Islamieten bijvoor beeld, zien niet de zondag maar de vrijdag als rustdag en zouden dan ook liever op vrijdag gesloten zijn. Dat argument klinkt zeer politiek-correct, maar het gaat verhoudingsgewijs om een dermate kleine groep, dat het maar de vraag is of je daarvoor de wet moet veran deren. Ten tweede stelt de initiatiefwet dat gemeenten zelf moeten bepalen welke dag als rustdag wordt aange merkt. Winkeliers die niet op zondag open willen, hoe ven dat niet. Dat betekent dat gemeenten die de Chris telijke grondslag nog hoog achten, alles bij het oude laten. Andere gemeenten zullen wel tot openstelling op zondag besluiten, waarmee zij kleine middenstanders in een moeilijke positie dwingen. Omdat niet elke win kelier zal (kunnen) meedoen, dreigt dan ook dezelfde onoverzichtelijke situatie als die van voor 1951. door Hans van Soest Hoofdpijn heeft Willem Ver meend ervan. De PvdA-mi- nister van Sociale Zaken vond vorig jaar vlak na zijn aantre den een dikke map in zijn bu reaula waarin al heel lang niet meer leek te zijn gekeken. Ar beidsvoorziening, stond erop. Na een blik op de inhoud moet Vermeend zich het apelazarus zijn geschrokken. Hier hadden ze hem niet voor gewaarschuwd toen hij als staatssecretaris van Financiën deze promotie kreeg aangeboden. Financieel wanbeheer van de arbeidsbureaus en de overkoe pelende organisatie CBA, mo gelijke fraude met Europese subsidies en een logge bureau cratische organisatie in ontbin ding waarvan 10 procent van het personeel ziek thuiszat. En er lag ook nog een oud rapport van de Rekenkamer dat het mi nisterie al in 1995 verweet dat het niet ingreep. Erfenis Vermeend brak het klamme zweet uit. Dit dossier kon nog wel eens een heel onaangenaam staartje krijgen. Niet alleen fi nancieel (wie moest opdraaien voor de tekorten van de op te heffen Arbeidsvoorziening?), maar ook politiek. Ministers zijn wel voor mindere voorbeel den van wanbestuur de laan uit gestuurd. Inmiddels bestaat Arbeidsvoor ziening niet meer en bij het af wikkelen van de erfenis vallen steeds meer lijken uit de kast, wat de Tweede Kamer niet is ontgaan. Schande, roept de WD. Volgens de liberalen is een parlementair onderzoek 'onontkoombaar'. Daarbij moet vooral duidelijk worden wie er verantwoordelijk zijn voor de chaos: de drie op eenvolgende ministers van So ciale Zaken Melkert, De Vries en Vermeend, niet toevallig alle maal van de PvdA. De hoge toon staat in schril con trast met uitspraken van WD- woordvoerder Blok een jaar ge- leden.Die vond toen de ver meende fraude met Europees geld nog gezeur. Ook de andere partijen zien met de verkiezingen van volgend jaar voor de deur hun kans schoon de PvdA een hak te zet ten. Wat is immers lekkerder dan in verkiezingstijd een beer put open te trekken die Arbeids voorziening heet en waarbij alleen maar PvdA'ers in het be klaagdenbankje zitten? Hele maal als een van de hoofdver dachten Ad Melkert heetbeoogd opvolger van PvdA-leider Kok. Deze week stookten alle partij- enhet vuurtje flink op. In een de bat over deze kwestie lieten de woordvoerders van de verschil lende fracties zo ongeveer om de twee minuten de termen 'parle mentair onderzoek' en 'verant woordelijkheid van de voor gaande PvdA-ministers' vallen. Vermeend is er nu alles aan gele gen dit dossier zo snel mogelijk af te ronden. De onderzoeks commissie die hij heeft inge steld voor onderzoek naar mogelijke fraude met ESF-sub- sidies moet van hem nog vóór de zomer rapporteren. Commissie voorzitter Koning heeft al laten weten dat hoogstwaarschijnlijk niet te halen, maar Vermeend heeft hem meerdere malen op het hart gedrukt dat toch te doen. De minister heeft haast - en om een goede reden. Als het rapport pas na de zomer komt, volgt het politiek debat over de schuld vraag met een beetje pech pas in december. En dan is de verkie zingscampagne al in volle gang. Vermeend ziet het al voor zich: de kopstukken Melkert en De Vries in de beklaagdenbank voor ondeugdelijk toezicht op honderden miljoenen belas tinggeld, terwijl de PvdA tracht kiezers te paaien. Bovendien moet deze zomer duidelijk worden of Kok zelf doorgaat als lijsttrekker of dat hij het stokje overdraagt aan Melkert. Het commissierapport van Koning is een graadmeter om er achter te komen hoe zwaar Melkert het gerommel bij Arbeidsvoorziening is aan te wrijven. Inventarisatie Maar ook al rondt Koning zijn rapport voor de zomer af, dan nog loopt er de inventarisatie van de erfenis van Arbeidsvoor ziening die pas eind dit jaar klaar is. Ook dit rapport zal door alle partijen behalve de PvdA dankbaar worden aange grepen om Melkert en De Vries in diskrediet te brengen. Vermeends hoofdpijn zal de ko mende maanden waarschijnlijk veranderen in een chronische migraine. Het laatste wat hij wil is opstappen om wanbeheer waarvoor hij zelf niet verant woordelijk is. Maar aftreden zou in het ergste geval wel eens het enige alternatief kunnen zijn om vlak voor de verkiezin gen de mogelijke nieuwe lijst trekker uit de wind te houden. GPD Nederland telt zo'n 50.000 Molukkers. Nog steeds houden velen vast aan het idee eens te kunnen terug keren naar Ambon en de andere eilanden van de Zuid-Molukken. Steeds vaker groeit echter, en dan vooral bij jonge Mo lukkers, het besef dat zij hun land van herkomst het best kunnen helpen vanuit Nederland. Zelf hebben zij vaak al beslo ten hier te blijven. Een nieuw boek van het Lan delijk Steunpunt Educa tie Molukkers moet de leemten in hun kennis over de Molukken dich ten. door Louis Burgers Voor veel Molukkers komt de eerste kennismaking met het land van hun voorouders als een schok. Het romantische, nog uit de jaren veertig stammende beeld van altijd groene eilanden en kleine dorpsgemeenschap pen, moet de bezoeker direct drastisch bijstellen. Bossen zijn gekapt om hun hardhout, ste den barsten uit hun voegen, met alle milieuproblemen van dien. De burgeroorlog van de laatste jaren zorgt voor moord op grote schaal, verdrijvingen de instor ting van orde en rust. „We zien dat steeds meer Mo lukkers de Molukken bezoeken. Maar we constateren ook bij veel jonge Molukkers een ge brek aan kennis over de huidige situatie. Ze zijn opgegroeid met een bepaald beeld, maar dat klopt allang niet meer met de werkelijkheid", zegt Augustien Souisa, lid van de directie van het Landelijk Steunpunt Edu catie Molukkers (LSEM) in Utrecht. Besef Zij ziet hierin een belangrijke bevestiging voor het werk van deze organisatie. „Er is ook een groeiend besef, vooral bij jonge Molukkers, dat zij de Molukken vanuit Nederland willen hel pen. Het is overigens al heel opmerkelijk dat ze zoiets tegen woordig kunnen zeggen. Vroe ger was dat ondenkbaar! Op de kop af vijftig jaar nadat de eerste boot met Molukse ex- militairen en hun gezinnen in Rotterdam aanlegde, verscheen op 21 maart 'Natuur en samen leving van de Molukken'. Het boek moet het gebrek aan actue le kennis over de eilanden weg- ,Tot nu toe was er veel te weinig en vaak oude informatie, en er was nauwelijks diepgaand les materiaal", zegt Souisa. „Water was, was veelal fragmentarisch. Sinds in de jaren zeventig het contact met de Molukken is her steld, is gebleken dat er veel is veranderd." De nieuwe uitgave moet helpen de kennis te vergroten. Dat past in het streven naar emancipatie van de Molukkers, en het ont wikkelen van hun eigen identi teit. Het project begon als een studie over de ecologie van de eilanden, en was bedoeld als aanvulling op de in 1998 ver schenen 'Atlas Maluku'. Allengs groeide het echter uit tot een to taaloverzicht van de verande ringen binnen de traditionele samenleving, de industrialisa tie en de exploitatie van de grondstoffen. Volgens Germen Boelens, een van de auteurs, ontstaat zo een 'kritisch maar eerlijk' beeld. „Wij hebben gekozen voor eco logie als uitgangspunt vanwege de groeiende rol in het onder wijs. Als docenten voorbeelden willen geven van ontwikkelin gen in de tropen, kunnen ze nu gemakkelijk terugvallen op de Molukken in plaats van op Afri ka of Zuid-Amerika. De Moluk ken liggen nu eenmaal dichter- bij.- Sinds de burgeroorlog die uit brak na het aftreden van presi dent Soeharto, is er van alles misgegaan op de Molukken. Dat leidde tot groeiende zorgen in Nederland, mede doordat de media een eenzijdig beeld gaven van de conflicten. „Te gemakke lijk is een verband gelegd met het machtsvacuüm na Soehar to." Souisa: „Het gaat niet simpel weg over twee kampen - mos lims en christenen - en grote aantallen vluchtelingen. Er zijn historische ontwikkelingen die een rol spelen. De invloed van het kolonialisme speelt nog steeds mee, de binnenlandse mi gratie vanuit Java, maar ook de diversiteit aan culturen die dat met zich meebracht." Portretten Voor de Molukkers in Neder land zorgt het geweld voor toe nemende onzekerheid over de eigen rol. Hun afkomst beperkt hun kansen om volwaardig te participeren. Toch lukt dat in toenemende mate, zoals uit een serie geschreven portretten van Molukkers blijkt. Het boekje 'Omzien naar de toekomst' is een uitgave van Forum, het in stituut voor multiculturele ont wikkeling. Er is gekozen voor gesprekken met jonge mensen die maat schappelijk zijn geslaagd. De publicatie is nadrukkelijk be doeld om de discussie over de Molukse identiteit op gang te brengen. Eigen weg De tien ondervraagden, allen uit de tweede generatie, blijken moeite te doen goede Molukkers te zijn, maar accepteren tevens dat hun toekomst in Nederland ligt. „Ze zijn geen Molukkers meer zoals die vijftig jaar gele den met scheepsladingen tege lijk op Nederlandse bodem zijn geland", zegt de schrijfster Saron Petronilia. De tien maken stuk voor stuk duidelijk een eigen weg te wil len gaan. Niet langer voelen zij zich gebonden aan de starre Ne derlands/Molukse regels. Zoals de 46-jarige Usman Santi, Tweede-Kamerlid voor de PvdA, het stelt: „Integratie? Wie zich isoleert, wordt een zorg van de maatschappij". Het is ver standiger om samen te leven met de omringende omgeving, zegt hij. GPD (Germen Boelens, e.a.-, Natuur- en samenleving van de Moluk ken, Uitg. Landelijk Steunpunt Educatie Molukkers, Utrecht, ISBN 90-76729-21-2, prijs fl. 65,-; Saron Petronilia, Omzien naar de toekomst, uitg. Forum, Utrecht, ISBN 90-5714-091-8) Indonesië De nieuwe Indonesische rege ring wil de Unie-betrekkingen met Nederland omvormen tot normale betrekkingen geba seerd op een normaal interna tionaal verdrag. Verder wil de regering Nieuw Guinea zo spoedig mogelijk invoegen in het grondgebied van Indone sië. Ziekenhuis Het ziekenhuis in Middelburg wordt uitgebreid. Door ruim tegebrek is een zeer lange wachtlijst ontstaan. Zo wor den regelmatig 135 bedden be zet, terwijl officieel slechts ruimte is voor 75 bedden. De uitbreiding moet voorzien in een capaciteit van 185 bedden. Bezettingskosten Het- Westduitse parlement, de Bondsdag, vindt de bezet tingskosten te hoog. Zij heeft scherpe kritiek op de door de geallieerde opgelegde bezet tingskosten, omdat de Bonds dag hier helemaal geen con trole op kan uitoefenen. T uchtrechtspraak Per 1 mei komt een einde aan de tuchtrechtspraak. Dezer dagen was in Zierikzee de laatste zitting. De meeste van de vierhonderd zaken die de Tuchtrechter voor de Prijzen in Zeeland de afgelopen zes jaar heeft be handeld betroffen overtredin gen van de maximumprijs voorschriften. Molukkers eisten tijdens een demonstratie op het Amsterdams Museumplein vorig jaar juli internatio naal ingrijpen op de Molukken. Veel jonge Molukkers maken zich zorgen over de situatie in de eilan dengroep. foto Evert Elzinga/GPD Uitgever: J. C. Boersema Hoofdredactie: A. L Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Oostsouburgseweg 10 Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Redactiefax: (0118) 470102 Vlissingen: Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel (0118)484000 Fax. (0118)472404 Goes: Voorstad 22 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113) 273000 Fax. (0113) 273010 Terneuzen: Axelsestraat 16 Postbus 51 4530 AB Terneuzen Tel. (0115) 686000 Fax (0115)686009 Hulst: 's Gravenhofplein 4 4561 AJ Hulst Tel (0114)373839 Fax (0114)373840 Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111)454647 Fax. (0111)454659 Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30-17.00 uur Zaterdags in Vlissingen van 8.00 tot 10.30 uur Internet (http://www.pzc.nl): Postbus 18 4380 AA Vlissingen redactie, redactie@pzc.nl exploitatie: internet@pzc.nl abonnementen- abo@pzc.nl Bezorgklachten: 0800 - 0231231 of maandag t/m vrijdag: op de kantoren gedurende de openingstijden, zaterdags tot 13.30 uur: op de kantoren door de klacht in te spreken op de band of de verwijzing op te volgen. Overlijdensadvertenties: tijdens kantooruren en uitsluitend maandag- t/m vrijdagavond van 20.30 tot 22 00 uur en zondagavond van 20.00 tot 22.00 uur: Tel. (0118) 484000. Fax (0118)470100. Abonnementsprijzen bij automatische incasso: (tussen haakjes prijs met acceptgiro) per maand: 39,45 (n.v.t.) perkwartaal: ƒ107,50 (ƒ109,15) per jaar. ƒ409,50 (ƒ411,15) Voor toezending per post geldt een toeslag. Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode. Losse nummers: maandag t/m vrijdag, 2,00 per stuk zaterdag": 3,00 per stuk Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties ABN AMRO 47.70 65 597 Postbank 35,93,00 Advertenties Alle advertentieopdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de algemene voorwaarden van Uitgeverij PZC BV alsmede de regelen voor het advertentiewezen. Tarieven kunnen tijdens kantooruren worden opgevraagd bij de advertentieorderafdeling. Tel: 0118-484321 Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener NV

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2001 | | pagina 2