Indonesië
treedt op
in Atjeh
PZC
PZC
WAO'er te vaak buiten schot
J
Hezbollah beperkt
zich voorlopig tot
een mediaoffensief
Vietnam begint met Nong aan nieuwe tijd
Spoor
Oorlog zonder winnaars
24 april 1951
dinsdag 24 april 2001
Het is weer oorlog in Atjeh, de opstandige provincie in het
noordwesten van Indonesië. Het leger stuurde er dit weekein
de elitetroepen heen om het separatistisch geweld te beteuge
len. Er lijkt weinig te winnen, want evenmin als de Nederlan
ders in de koloniale tijd, zijn de Indonesiërs er onder Soeharto
in geslaagd Atjeh hun wil op te leggen. En de huidige militaire
leiders moeten ook nog rekening houden met kritische waar-
doorTheo Haerkens
Ogenschijnlijk grijpen de In
donesische generaals terug
naar de vertrouwde aanpak in
Atjeh, het opstandige gebied in
Noord-Sumatra. Met geweld
moeten de aanhangers van de
separistische beweging GAM
worden uitgeschakeld, nu
maandenlang onderhandelen in
Genève niets heeft opgeleverd.
Wegens het geweld heeft Exxon
de voor de kwijnende Indonesi
sche economie vitale olie- en
gaswinning zelfs voor onbe
paalde tijd stilgelegd.
Speciale eenheden zijn naar At
jeh gestuurd om orde op zaken
te stellen. De afgelopen maan
den vielen er honderden doden,
onder wie veel burgers. Het is
duidelijk dat president Wahid
het heeft afgelegd tegen de ha
viken in zijn regering, die met
harde hand orde op zaken wen
sen te stellen.
Onder de vroegere president
Soeharto heerste het leger met
ijzeren vuist en maakte het dui
zenden slachtoffers in de olie-
en gasrijke provincie. De huidi
ge generaals beseffen dat zij
zich dat niet meer kunnen ver
oorloven. Mensenrechtenorga
nisaties en de internationale ge
meenschap volgen hen immers
met argusogen. De stafchef van
het leger, Endrartono Sutarto,
benadrukt daarom dat schen
dingen van de mensenrechten
tot het verleden behoren. Mili
taire acties door speciale eenhe
den zullen uitsluitend gericht"
zijn tegen de onafhankelijk
heidsbeweging GAM, meldt het
leger.
Dat klinkt goed, maar in de
praktijk zal dat er wel eens heel
anders uit kunnen zien, zegt een
westerse waarnemer. Hij wijst
op de zeer gebrekkige bevels
structuur in het kwijnende In
donesische leger. Onderbetaal
de en slecht getrainde militairen
moeten het opnemen tegen ge
motiveerde guerrillastrijders
die het bergachtige en bosrijke
gebied kennen als geen ander.
Bovendien kunnen ze in delen
van de provincie rekenen op
steun van de bevolking. „We
praten over kleine legereenhe
den die in een groot gebied moe
ten opereren. Er kan van alles
gebeuren als die in paniek ra
ken", aldus de waarnemer.
„Problemen kunnen haast niet
uitblijven."
De militaire top lijkt zich be
wust te zijn van de risico's. Uit
woorden van chef-staf Sutarto
valt op te maken, dat hij de op
lossing zoekt in uitgekiende an-
ti-guerrilla-acties. Die aanpak
roept herinneringen op aan de
aanpak van de Nederlandse ge
neraal Van Heutsz, begin vorige
eeuw.. Zijn 'chirurgische ge
weld' ontaardde en hele dorpen
werden uitgemoord. Dat gevaar
is nu evenmin denkbeeldig.
GPD
door Dora Rovers
De islamitische verzetsbewe
ging Hezbollah opent een
nieuw offensief in de strijd te
gen de Israëlische bezetting. De
'Partij van God' traint gesluier
de nieuwslezeressen. Die moe
ten de televisiejournaals over de
guerrillaoorlog tegen het goed
geoutilleerde Israëlische leger
ook in de Hebreeuwse taal gaan
presenteren. Afgelopen week
begon Al-Manar, de televisie
zender van Hezbollah, al met
een dagelijks bulletin in het En-
gels.
„Psychologische oorlogsvoe
ring is eveneens een belangrijk
wapen in de strijd tegen de zio
nistische entiteit", zegt direc
teur public relations van Hez
bollah, Muafak al-Jammal. In
het hoofdkwartier in de Libane
se hoofdstad Beiroet. Hij laat er
geen twijfel over bestaan, dat
Hezbollah niet zal aarzelen ook
militair toe te slaan. „We zijn
vastbesloten onze strijd voort te
zetten tot ons land is bevrijd."
De Israëlische luchtaanval van
vorige week op een radarstation
in Libanon, waarbij drie Syriërs
om het leven kwamen, zal zon
der twijfel nog worden beant
woord. Syrië, dat met 35.000
soldaten de controle heeft over
Libanon, zet daarvoor gewoon
lijk Hezbollah in. De sjiïtische
verzetsbeweging bestookt de Is
raëlische strijdkrachten sinds
het begin van de bezetting van
het zuiden van Libanon in 1982.
Lik op stuk
De jarenlange katjoesja-regen
wierp vorig jaar vruchten af
toen de vorige Israëlische rege
ring besloot over te gaan tot
vrijwel volledige ontruiming.
De joodse staat houdt echter een
gebied van 250 vierkante kilo
meter, rond het dorpje Shebaa,
bezet. De nieuwe premier van
Sharon - hij nam destijds het
initiatief tot de invasie in Liba
non - straft de acties van de ver
zetsstrijders af met harde hand.
De Libanese premier Hariri
voelt niets voor een lik op stuk
beleid. Nu een groot deel van het
zuiden is bevrijd, moet er geld
op tafel komen voor de weder
opbouw. De miljardair die aan
het hoofd staat van een regering
met enorme financiële proble
men, houdt volgende maand
zijn hand op bij de Amerikaanse
president Bush. In zijn krant
'Toekomst' haalde Hariri on-
door Huub van As
Met de verkiezing van Nong Due Manh
heeft de communistische partij van
Vietnam voor het eerst een leider, die geen
ervaring heeft met de onafhankelijkheids
oorlogen. De zestigjarige hervormer, zo
venvachten waarnemers, zal Vietnam na
vijftien jaar van schoonToetende economi
sche hervormingen nu pas echt de nieuwe
eeuw binnen voeren.
Nong Due Manh is de opvolger van de con
servatieve Le Kha Phieu (71), die na vier
jaar werd gedwongen terug te treden.Hij
bewerkte de afgelopen maanden de diverse
partijfacties in een poging zijn post te kun
nen behouden. Een al te enthousiaste aan
pak van de corruptie binnen het partijappa
raat bezorgde de oud-generaal echter een
slechte naam.
Met Nong Due Manh wil de Vietnamese
communistische partij een streep onder het
verleden zetten. Ook hij staat een harde
aanpak van corruptie voor, op alle niveaus.
Daarnaast wordt hervorming van de bu
reaucratie een hoofdthema, zo beloofde de
nieuwe partijleider. Zijn beleid is erop ge
richt dat Vietnam tegen 2020 een geïndu
strialiseerde natie is - een uitspraak die
wordt opgevat als een oproep aan het inter
nationale bedrijfsleven om in Vietnam te
gaan investeren. Ook .in 1997 was Nong
Due Manh in de race voor het leiderschap,
maar hij werd met 56 jaar toen te jong be
vonden.
Op Manhs conduitestaat vallen twee zaken
op. Hij behoort tot de Tay, een van de ruim
vijftig minderheden in de bergen van
Noord-Vietnam. Met die etnische achter
grond kan hij een bindend element in het
land vormen. In februari nog gingen leden
langs ongewoon fel uit naar
Hezbollah. Hij laakt de timing
van de aanval, die het leven
kostte aan een Israëlische sol
daat, en die door Sharon werd
aangegrepen om nieuwe straf
maatregelen te introduceren.
Al-Jammal: „Hariri liet dit voor
buitenlandse consumptie pu
bliceren. Hij wil bij Bush een
stuk op tafel kunnen leggen om
aan te tonen dat hij zich van on
ze acties distantieert." Volgens
al-Jammal staan de premier en
Hezbollah in werkelijkheid op
uiterst goede voet met elkaar.
De woordvoerder ontkent dat
Hariri met het oog op zijn ver
trek naar Washington een keuze
zal maken voor economische
wederopbouw, ten koste van
steun aan Hezbollah. Hij zal
Libanon bevrijden en ook aan
wederopbouw werken."
Hezbollah is uiterst populair in
de arme wijken van Beiroet.
Daar wonen de sjiieten die, hoe
wel zij de grootste geloofsge
meenschap vormen, lang zijn
genegeerd door de regering. De
beweging bekommert zich om
hun noden en bindt haar achter
ban aan zich via liefdadigheids
werk.
Veiligheidszone
Ook in de voormalige veilig
heidszone, waar het Libanese
leger Hezbollah de vrije hand
laat, heeft de verzetsbeweging
veel aanhang. Haar aandeel in
de verdrijving van de Israëli
sche troepen en hun Libanese
bondgenoot, het Zuid-Libanese
Leger (SLA), vertaalt zich ech
ter niet in politieke invloed. De
zeer wankele machtsverhou
dingen tussen de verschillende
bevolkingsgroeperingen moe
ten in stand worden gehouden
door quota-afspraken. „We
hoeven niet beloond te worden.
Onze opzet was af te komen van
de Israëlische bezetting, daar
zijn we zo goed als in geslaagd",
zegt al-Jammal.
Hezbollah strijdt met alle mid
delen voor de bevrijding van de
laatste 250 vierkante kilometer
waar Israël, met instemming
van de Verenigde Naties, nog
steeds de dienst uitmaakt. Het
gebied, hoe klein ook, is hon
derd procent Libanees, zegt al-
Jammal. Hezbollah zal tot het
uiterste gaan. „Was de strijd
tussen Frankrijk en Duitsland
om twee kleine gebieden, Elzas
en Lotharingen, niet de voor
naamste aanleiding tot de Eer
ste Wereldoorlog?" GPD
door Claudia Sondervan
De eenzijdige verantwoorde
lijkheid die werkgevers
krijgen opgelegd om werkne
mers uit de WAO te houden, is
buiten alle proporties geraakt.
Werknemers moet een grens ge
steld worden aan wat ze nog mo
gen weigeren aan alternatief
werk, en wat ze moeten accepte
ren. Dat scheelt veel meer dan
tien procent op het miljoen
WAO-gerechtigden in Neder
land.
Dat stelt L. Phernambucq,
voormalig CNV-vakbondsbe-
stuurder en als directeur van
Thuiszorg Walcheren werkge
vervan circa 1650 mensen.
Phernambucq sluit zich daar
mee aan bij de stelling van
MKB-Nederland. Dat zegt dat
het aanvullen van het loon van
zieke werknemers tot honderd
procent de inzet van mensen om
het werk te hervatten, niet be
vordert. „Als werkgever heb je
de plicht voor een werknemer
binnen de eigen organisatie een
andere werkplek te vinden, als
blijkt dat hij zijn functie niet
meer kan uitvoeren. Het is voor
een zorgverlenende instantie als
de onze al moeilijk genoeg om
een kantoorbaan te vinden. Als
een gedeeltelijk arbeidsonge
schikte die ook nog eens afwijst,
omdat hij dan tweehonderd
gulden minder verdient, zegt
niemand dat die afwijzing onte
recht is. Maar als werkgever be
taal je vervolgens wel vijf jaar
lang de WAO-premie."
Zijn mening staat haaks op wat
een oud-vakbondsbestuurder
dient uit te dragen, erkent hij.
„Maar zelfs de vakbond ziet dat
de huidige WAO-regeling genu
anceerd dient te worden." CNV
heeft geadviseerd alleen men
sen die echt niet meer kunnen
werken in de WAO toe te laten,
en voor andere gevallen de WW
als opvang te openen.
Preventie
Vorige week, bij de uitreiking
van de prijs voor de werkgever
die zich het best inzet voor men
sen met een arbeidshandicap,
hamerde staatssecretaris Hoo-
gervorst van Sociale Zaken er
op, dat werkgevers een groot
deel van him arbeidsonge-
schiktheidskosten kunnen be
perken.
Ze moeten daartoe meer energie
steken in preventie en de terug
keer van zieke werknemers, al
dus Hoogervorst. Hij wil bekend
gaan maken hoeveel werkne
mers er van welk bedrijf in de
WAO raken.
Tetteren
„Hoogervorst moet eens ophou
den met tetteren", is Phernam-
bucqs korte reactie. Thuiszorg
Walcheren betaalde over 2000
meer dan 2,1 miljoen gulden aan
WAO-premie. Zes ton daarvan
bestond uit de boete voor eigen
werknemers die in de WAO zijn
geraakt. Toch doet zijn organi
satie er alles aan om mensen
gezond te houden, stelt de direc
teur. „We betrekken werkne
mers bij de inrichting van zoig
en het bedrijf, zorgen voor aan
passingen voor RSI, betalen
voor bedrijfs- en gezondheids
fitness, en dragen bij in medi
sche of psychische hulp. Daar
naast betalen we per jaar ruim
170.000 gulden aan arbozorg.
Vorig jaar nog bleek uit een on
derzoek onder het personeel van
110 integrale zorginstellingen
dat de werknemers van Thuis
zorg Walcheren het hoogst
scoorden in tevredenheid. Het
ziekteverzuim is vorig jaar met
een kwart teruggedrongen tot
7,6 procent. Toch krijgen wij
langdurig zieken en arbeidson
geschikten. Voor het merendeel
van deze minderheden uit ontevredenheid
over de regering de straat op. Het waren de
omvangrijkste betogingen in Vietnam sinds
jaren.
Intrigerender nog is het gerucht dat Manh
een onwettige zoon is van de roemruchte re
volutionaire leider Ho Chi Minh, de in 1969
overleden oprichter van de Vietnamese
communistische partij. Gevraagd naar zijn
afkomst, verklaarde Manh dat zijn ouders
stierven toen hij erg jong was. Toen hij erop
werd gewezen dat hij in 1969 al 29 jaar oud
was, voegde hij hier aan toe dat alle Vietna-
mezen kinderen zijn van 'oom Ho'.
Deze knipoog naar de partij stemt waarne
mers optimistisch over de toekomst van
Vietnam onder zijn leiding. Nong Due Manh
heeft het instinct om te overleven in de par
tij Maar omdat hij meer een 'professional' is
dan ideoloog, kan hij ook afstand nemen en
de partij nieuwe horizonten tonen. GPD
De NS-directie, de bonden en de ondernemings
raad van de Nederlandse Spoorwegen brachten
het nieuws gistermorgen in opperbeste stem
ming naar buiten: zij hebben een akkoord bereikt over
het dienstrooster dat de gemoederen nu al jaren bezig
houdt en de afgelopen weken tot stakingen leidde. In
feite had slechts één partij reden tot juichen: de NS-di
rectie. Zij weet zich ervan verzekerd dat acties voorlo
pig niet onder de vlag van de bonden kunnen plaatsvin
den en dat het dienstrooster waarin het zo omstreden
'rondje om de kerk' is opgenomen, gewoon op 10 juni
kan worden ingevoerd.
Dat het rijdend personeel, toch al niet enthousiast over
hetgeen de bonden tot dusver bij de NS bewerkstelli
gen, het akkoord meteen naar de prullenbak zou ver
wijzen, zat er dik in. Het personeel is mordicus tegen het
nieuwe rooster en werd de laatste jaren al herhaaldelijk
op de proef gesteld als het ging om toezeggingen die
vervolgens niet of slechts gedeeltelijk door de NS-di
rectie werden nagekomen. De directie wordt starheid
verweten. Zij zou bovendien mijlenver van de werk
vloer verwijderd zijnr Het zijn verwijten die niet moei
lijk voorstelbaar zijn. Daar staat tegenover dat het
personeel zich ook niet bepaald flexibel opstelt. De
spoorwegen moeten moderner, efficiënter worden.
Maar op de meeste maatregelen die de directie tot dus
ver bedacht, volgde een resoluut 'Nee' van het perso
neel, soms zelfs tegen het advies van de bonden in.
Toch is de argwaan over het akkoord te begrijpen. Wat
immers heeft het personeel teruggekregen voor de toe
zegging van de bonden dat de directie mag doorgaan op
het ingeslagen pad? Weinig meer dan de belofte dat de
ondernemingsraad dit najaar een alternatief rooster
mag presenteren, dat meer recht doet aan de 'kwaliteit
van de arbeid' binnen de NS. Die kwaliteit moet dan
worden gedefinieerd in twintig punten, variërend van
voldoende afwisseling en werkplezier tot sociale veilig
heid en veilig materieel.
Nu al valt te voorspellen waar dat toe zal leiden: uiter
aard komt de OR terug op het dienstrooster dat niet
deugt. Dat levert het personeel immers niet alleen een
saai baantje op, maar speelt ook te weinig in op de ove
rige problemen waarmee machinisten en conducteurs
dagelijks worden geconfronteerd: agressieve passa
giers, een hoog ziekteverzuim en een tekort aan perso
neel.
Het komt er dus op neer dat dit najaar de discussie van
voor af aan kan beginnen. Maar hadden de bonden en
de OR een keus? De NS-directie had overduidelijk aan
gegeven dat er niet te praten valt over uitstel van de in
voering van het dienstrooster. Nieuwe stakingsacties
zouden absoluut niet op steun kunnen rekenen van het
publiek. De directie heeft deze slag gewonnen. De on
derling sterk verdeelde bonden, de OR en het van wan
trouwen overlopende personeel zullen de adempauze
moeten aangrijpen om eensgezind met een goed door
timmerd plan te komen.
Offensief gestuit
De troepen van de verenigde
Naties hebben maandag het
Chinese tegenoffensief in Ko
rea tot staan gebracht. De hele
voorgaande nacht hadden de
Chinezen bij helder maanlicht
de geallieerde stellingen be
stormd. Na een verbitterde
strijd konden de geallieerden
hun linies terugveroveren.
Flandria
Het nieuwe schip m.s.
Flandria XVI is zaterdagmid
dag gedoopt op de Antwerpse
scheepswerf en te water gela
ten. Het gaat vanaf 1 juni een
dienst onderhouden tussen
Antwerpen en Vlissingen. Het
schip biedt plaats aan acht
honderdvijftig passagiers.
Auto-ongeluk
Wethouder J. J. van Damme
van IJzendijke is maandag
morgen bij een auto-ongeluk
nabij Goirle om het leven ge
komen. De 41-jarige Van
Damme was uit op weg naar
Eindhoven. Hij laat een vrouw
en vijf kinderen achter.
Philips
Philips is verontrust over de
ontwikkelingen in Nederland
op televisiegebied. Als Neder
land niet nog in de loop van dit
jaar een vaste positie verovert
op de wereldtelevisiemarkt,
zou dat de ondergang kunnen
betekenen van het concern dat
alleen al in Nederland veertig
duizend mensen werk ver
schaft.
De WAO leidt nog steeds tot veel discussie. Demonstranten gaven premier Kok eind jaren negentig een officiële waarschuwing tegen ver
dere afbraak van de wet. Hans Steinmeier/ANP
is dat uiterst triest. De meeste
mensen doen er alles aan om te
rug te keren op het werk. Maar
er is een groep die zich blijft ver
zetten tegen reïntegratieplan-
nen." Phernambucq schat dat
die groep tien procent van de ge
vallen in zijn organisatie uit
maakt.
Hij verwijt de uitvoeringsin
stellingen van de WAO dat die
niets doen met reïntegratie-
plannen. Werkgevers moeten
zo'n plan samen met arbodienst
en de langdurig zieke werkne
mer opstellen. „Die komen bij
de keuringsinstanties pas uit de
kast, als het te laat is."
Dat erkent woordvoerder Mar
cel Pisa van Cadans. „Wij be
trekken het reïntegratieplan bij
de beoordeling van de arbeids
ongeschiktheid. Dat kan pas
lang na de indiening ervan zijn.
We hebben een heel beperkte
taak naar de werkgever. Die
taak ligt meer bij de arbodien-
sten."
De overheid moet erkennen dat
arbeidsongeschiktheid een
zaak van drie partijen is, vindt
Phernambucq. „Van de over
heid zelf, van dé werkgever èn
van de werknemer. De laatste
wordt tot nog toe buiten schot
gehouden."
Uitgever:
J. C. Boersema
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D Bosscher (adjunct)
A. L Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Redactiefax: (0118) 470102
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax (0118)472404
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax. (0113) 273010
Terneuzen: Axelsestraat 16
Postbus 51
4530 AB Terneuzen
Tel. (0115) 686000
Fax. (0115) 686009
Hulst: 's Gravenhofplein 4
4561 AJ Hulst
Tel, (0114) 373839
Fax. (0114) 373840
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax. (0111)454659
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17 00 uur
Zierikzee en Hulst:
8 30-17 00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener NV
Internet (http://www.pzc.nl):
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
redactie- redactie@pzc nl
exploitatie- internet@pzc.nl
abonnementen: abo@pzc nl
Bezorgklachten:
0800-0231231 of maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 13.30 uur-
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen.
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20 30
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur:
Tel. (0118) 484000
Fax(0118)470100
Abonnementsprijzen
bij automatische incasso:
(tussen haakjes prijs met acceptgiro)
per maand: 39.45 (n.v.t
perkwartaal: 107,50 109,15)
per jaar: ƒ409,50 (ƒ411,15)
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers:
maandag t/m vrijdag: 2,00 per stuk
zaterdag.3,00 per stuk
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen.
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd
bij de advertentieorderafdeling
Tel. 0118-484321
i