Zeeland
is rijkste
provincie
GEVEN WE DOOR
PZC
Vuurtoren Westkapelle moet dicht
Schouwse VVV
krijgt tijd om orde
op zaken te stellen
Zonnemaire wil
voorzieningen op
niveau houden
GIRO 456 l
JTRECHT
Eigen vermogen het hoogst
;20
Rommelmarkt
in Oosterland
^iAenüt,/lhie
GEZONDHEIDSCAMPAGNE 2000-2001
donderdag 19 april 2001
door Maurits Sep
VLISSINGEN - Zeeland is de
rijkste provincie van Neder
land. Het eigen vermogen per
inwoner is groter dan in de an
dere landstreken. In Zeeland
bedraagt dat 585 gulden. Zuid-
Holland is met een eigen vermo
gen van 121 gulden per inwoner
de armste provincie.
Dit blijkt uit een onderzoek
naar de vermogenspositie van
provincies en gemeenten door
het Centrum voor Onderzoek
van de Economie van de Lagere
Overheden (COELO) van de
Rijksuniversiteit Groningen.
Het eigen vermogen is geen pot
met geld. Het is een optelsom
van de waarde van alle bezittin
gen (geld, maar ook gebouwen,
aandelen en grond). Daar wor
den de schulden weer van afge
trokken. Wat overblijft, is het
eigen vermogen. Dat dient om
tegenvallers in de uitgaven te
kunnen opvangen.
Daarom is het zeker zo belang
rijk te weten hoe groot de finan
ciële risico's zijn, zegt onderzoe
ker M. Allers. „Een klein eigen
vermogen is niet erg als ook de
risico's beperkt zijn. Of als er
nog veel stille reserves zijn"
Als die stille reserves in hun
werkelijke omvang bekend zou
den zijn, zou Zeeland vrijwel ze
ker niet op de eerste plaats
staan, stelt Allers. Noord-Bra
bant en Gelderland zouden vol
gens hem dan hoger scoi'en. Zij
'beschikken over veel aandelen
in nutsbedrijven, die verkocht
kunnen worden en door de libe-
ralisering van de energiemarkt
erg gewild zijn. Dat voordeel
heeft Zeeland echter ook. De
provincie heeft de helft van de
aandelen in Delta Nutsbedrij
ven. De andere helft is in eigen
dom bij de Zeeuwse gemeenten.
De gemeenten in Zeeland scoren
vrij gemiddeld op de ranglijsten
van het COELO. Goes, Sas van
Gent en Vlissingen vallen op
door hun relatief kleine eigen
vermogens. Als percentage van
de begroting is het eigen vermo
gen van Goes het kleinst. Dat
van Borsele is het grootst van al
le gemeenten in Zeeland.
Overigens gaan bijna alle verge
lijkingen mank. Ondanks het
bestaan van vaste richtlijnen
hoe overheden moeten boek
houden interpreteert elke pro
vincie en elke gemeente die
regels op haar eigen wijze. Vol
gens het COELO zijn de boek
houdingen van de lagere over
heden daarom niet geschikt om
een feitelijk beeld van de finan
ciële positie te verkrijgen.
Onzichtbaar
Allers: „Het zou zo moeten zijn
dat elke gemeente en provincie
hetzelfde boekhoudt. In de
praktijk wijken de interpi'eta-
ties echter nogal af. Daardoor
zijn tientallen miljarden gul
dens onzichtbaar. Dat is ernstig,
want dat betekent dat de demo
cratische controle van de over
heid door de kiezer feitelijk niet
mogelijk is."
In Zeeland zijn hem geen bizar
re boekhoudingen opgevallen.
In het algemeen signaleert hij
wel een vicieuze cirkel. Raads-
en Statenleden zijn meestal
geen financieel deskundigen. Ze
snappen weinig van de jaarre
kening en doen er dus weinig
mee. Dat leidt ertoe dat de amb
tenaar weinig werk maakt van
de rekening. Die is daardoor
moeilijk te begrijpen. „Het is
dus gewoon desinteresse", stelt
Allers vast. De onderzoekers
vinden dat het Rijk betere regels
moet opstellen en in een wet
moet vastleggen. Zij doen daar
echter geen voorstellen voor.
door Harmen van der Werf
WESTKAPELLE - De vuurto-
ren van Westkapelle gaat
volgend jaar dicht voor het pu
bliek. Het ministerie van Ver
keer en Waterstaat heeft dit uit
veiligheidsoverwegingen beslo
ten.
Het besluit van Verkeer en
Waterstaat geldt voor alle vuur
torens in Nederland die toegan
kelijk zijn voor bezoekei's. In
Zeeland is dat alleen de vuurto
ren van Westkapelle.
Verkeer en Waterstaat maakt
zich vooral zorgen over de
brandveiligheid. Als er brand
uitbreekt in een vuurtoren, zou
den de gevolgen niet te overzien
zijn. De toi'en werkt dan als een
schoorsteen en de bezoekei's zit
ten als ratten in de val, ant
woordt minister Netelenbos op
Kamervragen.
„Het is jammer", reageert G.
Compeer uit Westkapelle. Zij
fungeert als poortwachter van
de vuurtoren in haar woon
plaats. Met drukke feestdagen,
zoals Pasen, en in de zomer
maanden doet zij de toren open.
Vaak is de vuurtoren in Westka
pelle niet geopend: slechts drie
keer twee uur in de week. De
toegang is gratis. Compeer
schat het aantal losse bezoekers
op tweeduizend. Zij ontvangt
ook nog gi'oepen, zoals kinderen
op schoolreis.„In Westkapelle is
verder niet zoveel te doen. Ik zie
ook niet in dat het brandgevaar
lijk zou zijn. Die toren is hele
maal van steen."
Toezichthouder
Compeer verwacht dat er nog
wel groepen mogen komen,
maar W. Risseeu w van Rijkswa
terstaat, directie Noordzee, in
Vlissingen zegt dat niet toe.
„Het zal van aanvraag tot aan-
vraag woi'den bekeken. We zul
len er altijd een toezichthouder
bij moeten hebben."
Op het Waddeneiland Ameland
is weerstand gerezen tegen de
voorgenomen sluiting van de
vuurtoren. Daar komen veel
meer bezoekers, zo'n zeventig
duizend per jaar.
Wethouder Brouwer-te Roller
van de gemeente Veere, die toe
risme in haar takenpakket
heeft, zal geen bezwaar aante
kenen. „Ik vind het ook zonde,
maar stel dat er iets gebeurt.
Dan wordt er onmiddellijk naar
de overheid gewezen. De tijden
zijn veranderd door de vuur-
De enige in Zeeland voor publiek nog toegankelijke vuurtoren in Westkapelle wordt uit veiligheids
overwegingen gesloten. foto Lex de Meester
werkramp in Enschede en de ca-
fébi'and in Volendam."
Beheerster Compeer blijft het
overdreven vinden. „Ik weet dat
er één keer brand is geweest in
de toi'en. De vuurtorenwachter
is toen naar het platform ge
vlucht en is gered. Dat was in
1831."
door Marcel Modde
ZIERIKZEE - De VW Schou-
wen-Duiveland verdient een
soepele behandeling door de
erkenningscommissie van de
landelijke koepelorganisatie
ANVV. Dat concludeert project
manager J. van Westerlaak naar
aanleiding van een gesprek met
een delegatie van het VW-be-
stuur.
Van Westeiiaak is door de AN
VV aangetrokken als extern
adviseur in de landelijke her
structurering van de toeristen
kantoren. Aanleiding voor het
spoedbei'aad was de brief die de
koepelorganisatie 6 april liet
uitgaan naar de Schouwse VVV.
Daarin werd duidelijk gemaakt
dat het werkplan van het nieu
we bestuur op essentiële onder
delen niet in de pas loopt met de
eisen van de ANVV. De VW zou
daarmee haar officiële erken
ning op het spel zetten, luidde de
boodschap van stafmedewei'ker
F. Olbeilz in een toelichting.
Olbertz herhaalde gisteren dat
de erkenningseisen 'keihard
zijn'. „Daar gaan we niet meer
mee zitten rommelen." In tijd
ziet hij nog wel enige ruimte om
de VVV Schouwen-Duiveland
de gelegenheid te geven orde op
zaken te stellen. Formeel geldt
30 april als definitieve datum
waarop de erkenningsaanvraag
binnen moet zijn. Schouwen-
Duiveland zou naar zijn idee
kunnen volstaan met een brief
waarin een weei'gave wordt ge
geven van de huidige interne re
organisatie, gekoppeld aan een
duidelijke tijdspad waarbinnen
het bestuur denkt wél aan de ei
sen te kunnen voldoen. „Dat is
de enige mogelijkheid", aldus
Olbertz.
Naweeën
Van Westerlaak gaat er vanuit
dat een minder strikte opstel
ling geoorloofd is. Hij vei*wacht
dat ook de erkenningscommis
sie niet doof zal zijn voor de bij
zondere situatie op Schouwen-
Duiveland. De eilandelij keVW
kampt met de naweeën van een
fusie, met als gevolg een krim
pend ledental en een gat van
iriim hondei'dduizend gulden in
de begroting. Het op 9 april be
noemde bestuur moet orde op
zaken gaan stellen.
Van Westerlaak: „Wanneer da!
allemaal in een brief wordt uit
gelegd, tevens voorzien van de
doelstelling van de hele opera
tie, dan lijkt het me sterk dat de
ei'kenningscommissie strikt zal
vasthouden aan de regels. Be
grijp me goed, hiermee zou geen
ontheffing worden gegeven van
de geldende richtlijnen. Maar
waar het om gaat, is dat je een
dergelijke situatie in het juiste
perspectief weet te zetten. Zo'n
geval vei'dient naar mijn oor
deel het voordeel van de twijfel
Vervolgens is het zaak in de toe
komst samen te bekijken of het
allemaal goed uitpakt. De er-
kermingscommissie is een club
je wijze mannen met veel erva
ring op dit gebied. Ik denk dat
zij zwaar zullen kijken naar de
ontwikkelingsmogelijkheden
op Schouwen-Duiveland. En
dat zijn er nogal wat, gezien het
foi'se aandeel in het landelijk
toei'ismecijfer van die regio."
Achterhouden
Het nieuwe bestuur kwam gis
teren voor het eerst bij elkaar.
Recreatie-vertegenwoordiger
M. Ruijtenberg wilde van voor
zitter C. Geluk uitleg over het
achterhouden van de ANW-
brief voor de overige bestuurs
leden en de algemene ledenver
gadering. Geluk heeft achteraf
toegegeven dat het beter zou
zijn geweest direct melding te
maken van het schrijven, aldus
Ruijtenberg. Omdat de brief
kort voor de ledenvergadering
was binnengekomen, werd ech
ter besloten de inhoud binnens
kamers te houden, om een 'pa
niekreactie' te voorkomen,
aldus het VW-bestuurslid.
Ruijtenberg heeft zich bij die
uitleg neei'gelegd. Hij is blij met
de positieve kijk van Van Wes
terlaak op de situatie rond het
Schouwse toeristenkantoor.
„Wat dat betreft ben ik een stuk
gerustgesteld over het voortbe
staan van de VW op dit eiland.
Ik neem tenminste aan dat de
ANW naar zo iemand luistert. I
Waarom zou je hem anders aan
nemen om die herstructure-
ringsklus landelijk te klaren.''
Geluk was gisteren niet bereik-
baar voor een reactie.
door Ali Pankow
ZONNEMAIRE - De bevolking
van Zonnemaire is best tevre
den over het huidige voorzie
ningenniveau. Zij wil dat ook
graag zo behouden, maar vindt
wel dat de kosten daarvan over
wegend uit de algemene midde
len door de gemeente betaald
dienen te worden. Wat betreft
het verenigingsleven willen de
bewoners best zelf een grote
verantwoordelijkheid dragen.
Die conclusies konden getrok
ken worden uit de levendige dis
cussie die gistei'avond in het
dorpshuis werd gehouden in het
kader van het project Duurza
me Sociale Ontwikkeling. Zon
nemaire was de eei'ste van alle
zeventien kernen waar de ko
mende weken hoorzittingen
worden gehouden over het soci
aal-cultureel toekomstperspec
tief.
De discussie werd gevoerd op
basis van de door de Stichting
Scoop gemaakte kernbeschrij
ving en stond onder leiding van
de Scoop-onderzoekers D. van
der Wouw en M. den Adel. Zon
nemaire hecht waarde aan za
ken als dorpshuis, sportveld,
school, bibliobus en speelplaat
sen. Verschraling van het vooi'-
OOSTERLAND - Het comité
van Stichting Woord Daad in
Schouwen-Duiveland houdt op
zaterdag 28 april een rommel
en activileitenmarkt op het
plein van de Ds. J. Bogerman-
school, Weelstraat 1 in Ooster
land.
Diverse stichtingen en instellin
gen nemen deel aan de markt.
Onder andere de Bond tegen het
vloeken, de Nedei'landse Pati
ëntenvereniging en Stichting
Ontmoeting voor thuis- of dak
lozen zijn vertegenwooi'digd.
De opbrengsten die de stichtin
gen en instellingen ophalen, zijn
ten behoeve van hun eigen orga
nisaties.
Woord Daad verkoopt zelf
ook spullen, waarvan de op-
brengst ten goede komt aan de
Slachtoffers van India. De
markt wordt gehouden van 9.00
tot 14.00 uur.
zieningenniveau zou zeker de
leefbaarheid in het dorp aantas
ten, is de algehele mening. De
vraag of men ook bereid is er
driemaal zoveel voor te gaan be
talen dan nu, achtten de aanwe
zigen niet ï'elevant. Die dienen
op het bord j e van de gemeente te
komen en of de sportclub en de
muziek genoeg leden behouden,
is weer een taak van de betrok
ken verenigingen. De bevolking
van Zonnemaire wil zich best
inzetten voor de leefbaarheid,
maar de gemeente dient daar
voor de aanvullende voorwaar
den te scheppen.
De kosten van het doipshuis be-
di'agen 37 gulden per inwoner
per jaar. Niet zoveel vond één
van de aanwezigen en hij vroeg
zich af wat het nieuwe gemeen
tehuis wel niet per inwoner per
jaar zal kosten. Bepaalde voor
zieningen in een centrumge
meente als Zierikzee worden
ook voor de kleinere kernen van
belang geacht. Het verdwijnen
van Theater Mondragon wordt
derhalve ook in Zonnemaire als
een schrijnend gemis ervaren.
Jongeren
Betaalbare woningen worden
beschouwd als belangrijke
voorwaarde voor de zelfstandi
ge vestiging van jongeren op het
eigen dorp. Dat jongeren voor
hun opleiding naar elders ver
trekken, wordt voor lief geno
men, maar van belang wordt ge
acht dat ze na hun studie weer
terugkomen. Meer vestiging
van hoogwaardige bedrijvig
heid zou daaraan kunnen bij
dragen. Die bedrijvigheid be
hoeft dan niet in Zonnemaire
zelf te komen, want de bevol
king wil het dorp vooral mooi,
rustig en groen houden. Bedrij
ven dienen in Zierikzee en langs
de N59 tussen Zierikzee en
Bruinisse te worden geconcen-
treerd, vonden de insprekers.
Tevredenheid is er in Zonne
maire ook over de huidige rege
ling van het openbaar vervoer.
Ook daarin zou men niet graag
verschraling zien. Tenslotte be
schikt niet iedereen in een klei
ne kern over een auto en blijven
er altijd groepen die op het
open baai", vervoer zij n aangewe
zen.
De noodzaak tot een economi
scher beleid in de toekomst
werd onderkend en als oplos
sing werd gesuggereerd in de
avonduren met kleinere busjes
te volstaan.
GEZONDHEID
k -