Smeren aan de lopende band
PZC
Turkse minister van Schoonmaken overdag kan
Economie kondigt 0
zware tijden aan verzuim helpen voorkomen
Alle beleggingsfondsen
in één overzicht?
Alex wél
A r
Particuliere belegger
kiest voor zekerheid
13
Sandwichfabriek profiteert van groeiende vraag naar makkelijk voedsel
Ook Hewlett-Packard waarschuwt
Heineken stoot brouwerijen af
Microsoft bindt in
Opvallende daling motorverkoop
Kapitaalsinjectie Tie Holding
profijt
donderdag 19 april 2001
Consumenten eten steeds minder thuis.
Tijd om te ontbijten of te lunchen gun-
nenwe onszelf niet meer. Dus is er grote
vraag naar snel, gemakkelijk mee te ne
men voedsel. De markt voor zoge
naamd 'convenience food' groeit explo
sief. Sandwichproducent Hazlewood
door Janneke Willemse
ALPHEN AAN DEN RIJN - Witte pak
ken, haarnetjes en handschoenen in
een steriele omgeving. Broodjes smeren
bij Hazlewood Chilled Convenience
Foods heeft veel weg van een operatie
in een ziekenhuis.
Om bacteriën en bederf te voorkomen,
zijn er verschillende ruimtes voor het
smeren van brood, snijden van vlees
waren (hoog risico) en het wassen van
sla en voorbereiden op vervoer (laag ri
sico). Overal heerst de temperatuur'van
een koelkast.
Aantrekkelijk
Langzaam trekken boterhammen
voorbij aan het legertje medewerkers
aan de lopende band. Die loopt op een
tempo waarmee nog net zorgvuldig ge
smeerd kan worden. Dat moet, want
het oog van de consument wil ook wat.
Commercieel manager Piet Raaijma-
kers: „Een succesvolle sandwich is vi
sueel aantrekkelijk. Dat betekent dat
er na het doorsnijden van het broodje
een mooi plaatje moet ontstaan: een ro
de tomaat, een fris groen blaadje sla en
mooie plakjes ei, netjes opeengesta
peld."
Af en toe wordt een eetbaar broodje
weggegooid, omdat het beleg er slordig
op ligt. Raaijmakers: „Dat is wel zonde
Soms ligt er alleen een tomaatje of
komkommer verkeerd, maar niemand
koopt zo'n rommelige sandwich."
Dagelijks maakt de Hazlewood-fa-
briek in Alphen aan den Rijn 50.000
sandwiches, broodjes en 'wraps' - een
soort pannenkoekjes met vulling. Het
bedrijf is nog maar vier jaar in Neder
land, maar nu al groter dan alle andere
broodjessmeerders. Grote opdrachtge
vers als Albert Heijn, Shell, KLM en BP
laten hun sandwiches door het bedrijf
maken.
Het snelle doorstoten tot de top van de
markt heeft volgens Raaijmakers te
maken met het moederbedrijf in Enge
land. „Daar hebben ze al meer dan
twintig jaar ervaring met het maken
van verse voorverpakte sandwiches.
Wij profiteren daarvan. Die andere
aanwezige partijen hadden onze
De productielijn van Hazlewood.
expertise niet." De professionele En
gelse manier van broodjes smeren heeft
Hazlewood helemaal gekopieerd. Er
wordt zelfs Engels brood gebruikt, om
dat dat 'vormvaster' is en er mooier uit
blijft zien in een plastic bakje. Raaij
makers: „Nederlands brood is niet ge
schikt voor cle koeling.Bacon werd tot
voor kort ook uit Engeland geïmpor
teerd. Maar door mond- en klauwzeer
moet het bedrijf zijn vlees nu dichterbij
halen.
Alle hoeken
Hazlewood heeft het professionele
smeren onderverdeeld in een groot
aantal afzonderlijke taken. In de pro
ductieruimte besmeert de eerste band
medewerker een voorbijkomende sne
de brood met mayonaise en doet de
tweede er een afgemeten schepje ei er-
salade op. In één vloeiende beweging
wordt die door de volgende uitge
smeerd naar alle vier de hoeken.
Anderen wijden zich volledig aan het
garneren met bacon of tomaat, het op
elkaar drukken van de twee Sneetjes of
het stapelen van twee sandwiches. De
stapel wordt vervolgens door een snij
machine gehaald, waarachter weer ie
mand staat die het pakketje in een plas
tic bakje legt. Nadat de verpakking is
aangebracht, kan de belegde boterham
naar de winkel.
Hazlewood verwacht in de toekomst
flink te kunnen groeien. De vraag naar
voorverpakte sandwiches groeit
enorm. Dit jaar schatte onderzoeksbu
reau AC Nielsen de totale Nederlandse
omzet in voeding buitenshuis op 21
miljard gulden, zo'n dertig procent van
de totale voedselverkoop. Voor de ko
mende vijfjaar wordt verwacht dat dat
aandeel met twintig procent zal toene
men. Dat betekent een verschuiving
van veertien milj ard van supermarkten
richting restaurants, benzinepompen
en andere voedsel verkooppunten.
Gezond
De sandwich past helemaal bij de con
sumentvan nu. Een succesfactor is vol
gens Raaijmakers, dat het een broodje
gezond is. „Mensen letten meer op hun
voeding dan vroeger. Ze zoeken naar
een alternatief voor de vette snack."
Trots wijst hij op groene stickertjes op
de Shell-'wraps' en Indiaas brood.
„Hier zijn we heel blij mee: een eervolle
vermelding van de Stichting Goede
Voeding."
Vroüwen letten volgens Raaijmakers
het meest op hun gezondheid. Uit on-
foto Cees Zorn/GPD
derzoek bleek, dat zij vaker voor het
broodje gezond (kaas, tomaat en sla)
kiezen, terwijl bij mannen de sandwich
bacon/ei favoriet is. „Mannen hechten
meer aan vlees."
De stijgende populariteit van de voor
verpakte broodjes kan versterkt wor
den door de verkrijgbaarheid. „Een
sandwich is een impulsproduct. Als je
nü honger hebt, moet je het nü kunnen
kopen. Daai'om proberen we overal
aanwezig te zijn. Bij benzinepompen,
cateraars, scholen, evenementen en at
tractieparken."
Tussen de 150 verschillende smaken
kan iedereen wel een hap naar zijn of
haar smaak vinden. Gunstig voor Haz
lewood is bovendien dat je brood 'op
elk tijdstip' kunt eten. „Als ontbijt,
lunch of avondeten: een sandwich kan
altijd." GPD
PALO ALTO - Hewlett-Packard (HP), na IBM het grootste
computerconcern ter wereld, heeft gisteren een harde winst
waarschuwing gegeven. Tevens kondigde het Amerikaanse
concern aan 3000 managementbanen te schrappen.
HP verwacht in het tweede kwartaal van zijn gebroken boek
jaar (februari-april) een nettowinst te behalen van 13 tot 17
dollarcent per aandeel, veel minder dan het gemiddelde van
de schattingen van analisten (35 dollarcent). De omzet komt
twee tot vier procent lager uit dan in dezelfde drie maanden
vorig jaar en het eerste kwartaal van dit boekjaar.
HP wijt de verslechtering van de resultaten aan lagere tech
nologie-uitgaven van klanten. Na de VS tekent zich nu in Eu
ropa eenzelfde patroon af, aldus het concern. ANP
MADRID -Bierbrouwer Heineken heeft twee brouwerijen én
bottelarijen in Spanje verkocht. Het gaat om vestigingen in
Madrid en Valencia die lokale merken op de markt brengen.
De nieuwe eigenaar wordt de Spaanse brouwer Damm. Over
de verkoopprijs is gisteren niets bekendgemaakt.
Heineken denkt zo te voldoen aan de voorwaarden die de
Spaanse mededingingsautoriteiten hebben gesteld voor
goedkeuring van de overname van brouwer Cruzcampo door
de Amsterdammers. Heineken kreeg daardoor in Spanje een
marktaandeel van circa 40 procent. De autoriteiten moeten
hierover nog hun licht laten schijnen. ANP
BRUSSEL - De Europese Commissie zet een punt achter een
onderzoek naar de te sterke invloed die Microsoft zou uitoefe
nen bij de ontwikkeling van Europese digitale televisie, 's We
relds grootste softwareproducent heeft ermee ingestemd om
zijn alliantie met kabelmaatschappijen UPC en NTL aan te
passen, zo maakte de commissie gisteren bekend.
De vrees van Brussel was dat besturingssystemen voor zoge
noemde set top boxes, die onder meer internet via het televi
sietoestel mogelijk maken, in handen van een concern zou ko
men. Microsoft leek dat soort ambities te koesteren. ANP
AMSTERDAM - Tegen de trend van de laatste jaren in, is de
verkoop van motorfietsen in het eerste kwartaal van 2001 met
23 procent gedaald ten opzichte van dezelfde periode vorig
jaar. Het afnemende consumentenvertrouwen lijkt ook zijn
weerslag te hebben op de verkoop van motorfietsen, aldus de
brancheorganisatie RAI.
In de eerste drie maanden van dit jaar zijn 4641 motorfietsen
op kenteken gezet, zo maakte de RAI gisteren bekend. In het
eerste kwartaal van 2000 waren dat er nog ruim 6000. ANP
AMSTERDAM - Een groep investeerders steekt 1,1 miljoen
euro in Tie Holding. Bovendien is een zogenoemde 'equity li
ne' van maximaal 12 miljoen euro afgesproken. Dit heeft Tie
Holding, dat software ontwikkelt voor internet, gisteren be
kendgemaakt.
Voor de groep investeerders, niet nader genoemde particulie
ren uit Nederland, zal Tie Holding deze week ruim 900.000
aandelen uitgeven tegen een uitgifteprijs van 1,20 euro per
aandeel. De equity line houdt in dat Tie Holding gedurende
achttien maanden aandelen kan uitgeven die door een bui
tenlandse investeringsmaatschappij worden afgenomen.
Tie Holding heeft behoefte aan 'vers kapitaal' om een reorga
nisatie te kunnen uitvoeren die het bedrijf versneld winstge
vend moet maken. ANP
door Jessica Lutz
ISTANBOEL - Dertig pagina's
telt 'Turkije's Programma voor
de Overgang naar een Sterke
Economie'. Minister Kemal
Dervisj van Economie schetst
daarin een droef scenario. Ko
mend jaar moet de economie
met drie procent krimpen, tegen
zes procent groei vorig jaar. De
inflatie zal 58 procent zijn, ter
wijl die het afgelopen jaar nog
maar 33 procent was.
Om de ontgoochelde bevolking
tegemoet te komen, die al an
derhalf jaar de broekriem aan
haalt zei Dervisj dat er geen
nieuwe belastingen ingevoerd
worden. Hij hoopt het staatsin-
komen te verhogen door negen
procent op de uitgaven te korten
en verwacht dat een toenemen
de export en een sterk toeristen
seizoen het land door dit moei
lijke jaar zullen slepen. Het le
ger ziet af van aankopen ter
waarde van 70 miljard gulden.
Vorige week werd in heel het
land massaal betoogd om het af
treden te eisen van premier Ece-
vit. Sinds die op 22 februari dui
delijk maakte dat hij niet van
plan was de corruptie aan te
pakken en de staatsbanken te
saneren, zakte de lira 47 procent
in waarde. Wie het minimum
loon krijgt, moet nu negen uur
werken voor een kilo vlees. De
meeste prijzen zijn namelijk
aan de dollar gekoppeld omdat
de inflatie de laatste decennia
tussen de 80 en de 100 procent
schommelde.
De lage inflatie van het afgelo
pen jaar verleidde mensen op
grote schaal leningen af te slui
ten. Maar die zijn allemaal, of ze
nu tussen vrienden onderling
lopen of bij de bank, in buiten
landse valuta. Ook de meeste
huishuren worden in dollars of
Duitse marken uitgedrukt.
„We hebben een zware drie
maanden voor de boeg", zei mi
nister Dervisj het afgelopen
weekeinde. In de laatste tien
jaar is onze nationale schuld
verdubbeld in verhouding tot
het bruto binnenlands pro
duct."
Begin jaren negentig ging een
derde van het belastinggeld
naar renteaflossing. Nu is dat 72
procent. Bovendien verborgen
de opeenvolgende regeringen
een deel van het tekort op de be
groting door de staatsbanken te
dwingen om tegen een percen
tage dat ver onder de markt lag,
geldtelehen aan boeren, hande
laars en bedrijven die politiek
interessant waren, of bevriend
met de minister die de betref
fende bank in zijn portefeuille
had.
Premier Ecevit gaat ondertus
sen bij rijke landen rond met de
bedelnap.Geldschieters komen
echter pas over de brug wanneer
het Internationale Monetaire
Fonds zijn goedkeuring uit
spreekt. Dat heeft het program
ma alleen 'een stap in de goede
richting' genoemd. GPD
door Rixt Albertsma
DEN BOSCH - Schoonmakers
boenen elke dag dezelfde gan
gen, bureaus en vloeren. Dat is
fysiek zwaar werk. De instroom
in de WAO is dan ook de hoogste
in heel Nederland. Bovendien
werken schoonmakers op uren
dat het overige kantoorperso
neel al lang naar huis is. Om het
ziekteverzuim tegen te gaan
moet dit laatste veranderen,
vinden de werkgevers in de sec
tor.
De kans om arbeidsongeschikt
te worden, is in de schoonmaak-
sector bijna twee keer zo hoog
als in andere sectoren. Volgens
de werkgevers, verenigd in de
brancheorganisatie OSB, is er
niet één oorzaak te noemen voor
dit hoge cijfer. Uit een gezamen
lijk onderzoek van de werkge
vers en vakbonden in deze sec
tor'blijkt dat 28 van de 1000
werknemers arbeidsongeschikt
wordt. Ook het aantal mensen
met psychische klachten is in
verhouding enorm groot.
De schoonmaakbranche is een
moeilijke sector; het werk is
vaak eentonig en zwaar. Daar
naast werken schoonmakers,
net als in de uitzendbranche
waar het verzuim ook hoog is,
niet bij de eigen baas, maar wor
den ze ergens anders geplaatst.
Het gebrek aan controle en aan
dacht voor zieke werknemers
zou volgens deskundigen ziek-
(Advertentie)
n
Bij Alex heeft u wèl alle beleggingsfondsen in één
overzicht. Genoteerd of niet-genoteerd, van OH RA,
ABN AMRO en Postbank tot Fidelity, Henderson en
YOUR WINNING MOOD
uwBbHBIalex.n l
Templeton. Wèl zo handig en volledig.
lAooucHERE Alex Is een systeem van Bank Labouchere N.V. Bank Labouchere Is gereglslreerd bij de STE.
Wie belegt kent alex
Schoonmaken op kantoor gebeurt meestal tussen vijf en half zeven 's avonds. De werkgevers in deze
sector willen daar vanaf.
teverzuim in de hand werken.
OSB-voorzitter Henk van
Weerdenburg doet dit af als
'grote onzin'. Volgens hem wer
ken cateringmedewerkers ook
in een ander bedrijf. „Maar die
zijn niet zo vaak ziek." Het pro
bleem zit volgens Van Weerden
burg niet zozeer in het 'werk op
afstand', maar in de werktijden.
Twintig procent van de schoon
makers werkt op tijden dat het
kantoorpersoneel naar huis is.
„Alsof ze er niet helemaal bij
horen. Dit bevordert de binding
met het werk natuurlijk niet."
De werkgeversvoorman wil de
schoonmaakuren daarom uit
breiden naar de dag. „We probe
ren klanten daarvoor te porren.
Maar ze vragen er zelf ook
steeds vaker naar zodra ze mer
ken dat de betrokkenheid van
werknemers toeneemt als ze er
'bij horen'. En het scheelt na-
tuurlijk in de beveiligingskos-
ten als iedereen om vijf uur
klaar is."
Het gevoel ergens bij te horen is
niet de enige redenen om de
werkdag uit te breiden. Werk
nemers kunnen ook langer wer
ken. De sector kampt met een
tekort aan personeel. Nu wer
ken schoonmakers vaak maar
anderhalf uur per dag, van vijf
uur tot half zeven. Werkgevers
willen deze uren graag uitbrei
den,
Om meer personeel aan te trek
ken, begint de sector na de zo
mer met een grootscheepse
campagne om het imago van de
branche op te krikken. De cam
pagne gaat tussen de vijftien en
twintig miljoen gulden kosten
en moet vooral het vak schoon
maken promoten. „Nu is ons
werk onzichtbaar. Je merkt pas
dat we er zijn als er is schoonge
maakt."
Van Weerdenburg beseft wel dat
het geen zin heeft om nieuwe
mensen aan te trekken als het
ziekteverzuim groot is. Aan de
ene kant haal je ze binnen, maar
aan de andere kant raak je ze
kwijt. „Maar individuele werk
gevers zijn vaak onmachtig om
het ziekteverzuim te keren. Het
is een vicieuze cirkel: als een
werknemer ziek wordt neemt de
werkdruk toe en de kans op
nieuwe zieken ook."
Volgens Van Weerdenburg moet
de branche samenwerken om
het verzuim binnen de perken te
houden. De wurgcontracten in
de branche zijn volgens hem al
verleden tijd door de krapte op
de arbeidsmarkt. Deze goedko
pe contracten waarin de kosten
steeds verder naar beneden
moesten, zorgden voor een
enorme werkdruk onder het
personeel.
Zelf heeft de branche een speci-
foto Roland de Bruin/GPD
a list in huis gehaald die de
werkgevers moet helpen bij
reïntegratie. „De specialist
heeft een duidelijke aanjaag
functie. Zieke werknemers
moeten zo snel mogelijk terug
keren. En werkgevers moeten
daar veel meer tijd in stoppen."
Van Weerdenburg verwacht veel
van de commissie-Donner die
over enkele weken met een ad
vies komt over de toekomst van
de WAO. „Ik verwacht een
structureel andere WAO, waar
bij een onderscheid wordt ge
maakt tussen mensen met psy
chische en fysieke klachten."
Klachten
De werkgevers storen zich er
aan dat ze opdraaien voor werk
nemers met psychische klach
ten. „Je vraagt je toch af waar ze
die klachten oplopen? In onze
sector werkt men nauwelijks
meer dan vijftien uur per week.
De kans om psychische klach
ten buiten het werk op te lopen
is veel groter." De schoonmaak
kent echter relatief veel
WAO'ers met psychische klach
ten.
Als Donner niet met een oplos
sing komt over de specifieke
problemen in de schoonmaak
branche, stappen de werkgevers
zelf naar de politiek. „Tot die
tijd hebben we nog even ge
duld." GPD
door Jos van Rijsingen
DEN HAAG - Economie is
soms net een pot met snoep
jes. Er zitten diverse smaken
in.Bijvoorbeeld dat het be
steedbaar inkomen dit jaar
fors omhoog gaat door het
nieuwe belastingstelsel. En
ook de lonen zullen flink stij
gen, met zeker vier procent.
Maar de inflatie, op dit mo
ment tussen de 4,5 en 5 pro
cent, eet alles weer op. Infla
tie eet echter ook schuld op.
De nationale miljarden
schuld smelt zo vanzelf weg,
maar ook een hoge schuld die
is aangegaan voor de koop
van een woning. Een miljoen
gulden kost, bij de hoogste
belastingaftrek, amper
30.000 gulden netto per jaar,
terwijl de schuld door de in
flatie zo'n 45.000 gulden
minder wordt.
Normaal zou bij een hoge in
flatie een veel hogere rente
horen. Maar dat kan weer
niet, omdat de Europese
Centrale Bank een beleid
moet voeren dat min of meer
geschikt is voor alle landen
van de Europese Unie. En de
landen met een lage inflatie
willen niet dat de economi
sche groei wordt afgeremd
met hoge rentes.
Bij lage rente en hoge inflatie
zou je verwachten dat alle
spaarpotten worden leegge
schud, óf om lekker uit te ge
ven óf om er iets profijtelij-
kers mee te doen. Tot voor
kort werd dan aan beleggen
gedacht, maar daarvan lijkt
de particulier enigszins zijn
bekomst te hebben. Volgens
het Centraal Bureau voor de
Statistiek hebben Nederlan
ders in de eerste maand van
dit jaar per saldo ruim zes
miljard gulden gespaard.
Over heel 200 was dat nog
geen twee miljard.
Compensatie
Op zichzelf een merkwaardi
ge situatie want de meeste
spaarrekeningen geven niet
eens voldoende compensatie
voor de inflatie. Maar dat is
nog altijd beter dan de zwaar
negatieve rendementen op de
beurs, zal de particulier den
ken. Bovendien zeggen de
meeste deskundigen dat er
pas eind dit jaar of volgend
jaar herstel van de aandelen
markten is te veiwachten.
Spaarders die gaan voor de
hoogste rente en kiezen voor
buitenlandse banken moeten
er rekening mee houden dat
De Nederlandsche Bank hun
spaartegoed slechts garan
deert tot een bedrag van
44.000 gulden. Dat geldt ove
rigens per persoon en per
bank. Het hoeft dus niet zo
moeilijk te zijn hogere bedra
gen onder de garantierege
ling te laten vallen. Verder
eist de fiscus zijn deel op.
Sinds dit jaar is dat een vast
percentage van het gemid
delde vermogen dat men
heeft (de eerste woning blijft
buiten beschouwing).
Een alternatief voor sparen
(veilig maar laag rendement)
of beleggen (risicovol met
kans op hoge rendementen
maar ook verliezen) zijn obli
gaties. Zeg maar schuldbe
wijzen van overheden of be
drijven die aan de beurs
verhandeld worden. Zowel
qua rendement als risico be
wegen ze zich tussen sparen
en beleggen in. Door in te
spelen op valutaschomme
lingen en renteontwikkelin
gen zijn rendementen moge
lijk tot boven de 20 procent
per jaar. Maar ook hier geldt
dat hoge rendementen ge
paard gaan met grotere risi
co's. Juist op dit gebied is het
voor de particuliere belegger
gevaarlijk experimenteren.
Obligatiefondsen
Een particulier die een deel
van zijn geld in obligaties wil
stoppen, kan dat daarom be
ter doen via obligatiefond
sen. Bijna alle grote banken
en financiële instellingen
voeren een aantal obligatie
fondsen. De meeste wereld
wijde obligatiefondsen haal
den vorig jaar rendementen
tussen de 7,5 en 11 procent.
Serieus alternatief voor we
reldwijze obligatiefondsen
zijn die uit het Eurogebied.
Sinds vorige maand
beginnen deze over het alge
meen wat beter te renderen
dan de wereldwijde fondsen.
Rabobank Nederland heeft
zijn klanten zelfs nadrukke
lijk geadviseerd het geld uit
het wereldwijde fonds (Ro-
rento) over te hevelen naar
het Europese (RG Euro Obli
gatie Dividendfund). De
bank verwacht dat de dollar
zwakker zal worden en dat
zou het rendement van Ro-
rento kunnen drukken. Bij
een fonds uit het eurogebied
loopt de belegger in ieder ge
val geen valutarisico. GPD
