Ontruiming minicampings dreigt
AID moet regels strikt toepassen
Staatsbosbeheer
wenst vaccinatie
Heckrunderen
Luchtmacht helpt douane een handje
Sluipverkeer glipt via erf
en karrenspoor grens over
Exportverbod l
geen schadepost
zuivelindustrie
AID neemt geen risico met mond- en klauwzeer
Natuurgebieden
weer te bezoeken
door Rinus Antonisse
MIDDELBURG - Staatsbosbe
heer vindt dat de Heckrunderen
op de Slikken van Flakkee en de
Hellegatsplaten moeten worden
ingeënt tegen mond- en klauw
zeer. De ongeveer 270 dieren
worden als bijzonder zeldzaam
en dus waardevol beschouwd.
Ze mogen niet het gevaar lopen
te moeten worden afgemaakt
vanwege de mkz-crisis, zegt
Kees de Lange van Staatsbos
beheer West-Brabant/Deltage
bied.
De Heckrunderen zijn in Duits
land teruggefokte oerrunderen.
In 1983 werden er 26 aange
voerd en op de Slikken van
Flakkee ingezet voor het beheer.
De kudde gedijde goed en in
1993 verhuisden tien dieren
naar de Hellegatsplaten. Inmid
dels lopen er voldoende dieren
om de toebedeelde beheerstaak
- het kort houden van de be
groeiing - naar behoren te kun
nen uitvoeren.
Ook in de Oostvaardersplassen
in de Flevopolders lopen Heck
runderen. Anders dan in de Gre-
velingen gaat het daar om een
wilde kudde, die zichzelf hele
maal moet bedruipen. Deze die
ren komen niet in aanmerking
voor inenten. Staatsbosbeheer
beperkt zich daar tot het volgen
van de ontwikkelingen en het af
en toe nemen van (bloed)mon-
sters.
Oormerken
Op de Slikken van Flakkee en de
Hellegatsplaten is sprake van
zogenaamd 'gehouden vee'. De
Heckrunderen zijn daarom ook
geregistreerd en voorzien van
oormerken. Een en ander heeft
te maken met een wijziging van
het beheersysteem, in de rich
ting van een half-natuurlijk be
heer. Het betekent dat de Heck
runderen niet meer volledig
zelfvoorzienend zijn. Om rui
ming te voorkomen, is het voor
deze dieren wél gewenst dat ze
gevaccineerd worden.
Samen met elf andere natuur-
en milieuorganisaties en de
Land- en Tuinbouw Organisatie
Nederland heeft Staatsbosbe-
Bl
heer bij landbouwminister
Brinkhorst aangedrongen op
het preventief mogen vaccine- f
ren van bedreigde zeldzame die-
ren. Tegelijk vraagt dit 'groene
front' om snelle af schaffing van 111
het non-vaccinatiebeleid in de f
Europese Unie. De organisaties f
vinden de maatschappeüjke
prijs die nu wordt betaald voor
het bestrijden van het mond- en
klauwzeervirus veel te hoog. 1"
Er worden onnodig honderd-
duizenden gezonde dieren afge-
maakt voor economische belan- h
gen, aldus de organisaties.
Bijzondere en zeldzame rassen R
worden met uitroeiing be
dreigd. Naast de Heckrunderen H
gaat het onder meer om Schoo- R'
nebeker schapen, Brandrode
runderen en diverse dierentuin-
soorten. Staatsbosbeheer heeft
overigens al langere tijd de Slik- g
ken van Flakkee en de Hellegat-
splaten afgesloten voor publiek jl
Ook de omringende dijken zijn a.
verboden gebied. Het bijvoeren j!
van de dieren is gestopt. Er zijn g
speciale hygiënische maatrege-
len genomen.
g
w
RIJSWIJK - De Nederlandse
zuivelindustrie ondervindt hoe-
genaamd geen schade door het
exportverbod van verse melk en 0
verse melkproducten dat minis-
ter Brinkhorst gisteren heeft in- c
gesteld.
„Slechts een zeer gering gedeel
te van de verse producten gaat
de grens over, het meeste blijft j
in eigen land", aldus een woord
voerder van de Nederlandse
Zuivel Organisatie. Nederland
exporteert wel veel kaas, maar
dat valt niet onder het export- j,
verbod. Ook boter en andere r
zuivelproducten als melkpoe-
der en gecondenseerde melk j
mogen gewoon de grens over. Ze j
ondergaan vanouds al behande- t
lingen die het risico van ver- j
spreiding van het MKZ-virus j
verhinderen.
donderdag 12 april 2001
door Jacques Cats
VLISSINGEN - De Algemene
Inspectie Dienst (AID) dreigt in
het paasweekeinde minicam
pings te ontruimen op plaatsen
waar kampeerboeren evenhoe-
vige hobbydieren houden. De
mogelijkheid van contact tus
sen bezoekers en de dieren geeft
risico's voor de verspreiding van
mond- en klauwzeer.
„Ook al gaat het maar om twee
dwerggeitjes, het is gewoon ver
boden om dan bezoekers toe te
laten", meldt een AID-woord-
voerder.
Directeur R. de Reus van het Bu-
HEINKENSZAND - De stich
ting Het Zeeuwse Landschap
stelt met ingang van komende
weekeinde de meeste natuurge
bieden, waaronder het Zwin,
weer open voor publiek. Ook
worden excursies voorbereid.
De gebieden waar vee loopt
(Slikken van de Heen, Verdron
ken Zwarte Polder) blijven in
verband met de mond- en
klauwzeercrisis nog gesloten,
evenals de Wallen van Retran-
chement, waar vee in de buurt
verblijft.
Het Zeeuwse Landschap houdt
nog wel een slag om de arm. Als
het ministerie van Landbouw
vanwege het uitbreken van mkz
in Friesland de maatregelen
weer aanscherpt, kan het zijn
dat het sein 'toegang vrijalsnog
moet worden ingetrokken.
Het openstellen van de terrei
nen vlak voor het paasweekein
de geldt uiteraard alleen voor de
gebieden die in normale tijden
ook toegankelijk zijn. Een aan
tal terreinen is vanwege de
kwetsbaarheid voor vogels en
planten altijd gesloten. Dat
blijft zo. De stichting hervat met
ingang van vandaag ook de
werkzaamheden in het buiten
gebied (behalve in de terreinen
waar vee loopt). Dat ishoogtijd,
onder meer voor het tellen van
de weidevogels die beginnen
aan de broedtijd.
reau voor Toerisme Zeeland
zegt er niet aan te moeten den
ken dat het tot een ontruiming
komt. Hij hoopt dat de kam-
peerbqeren hun verantwoorde-
lij heid zullen nemen door de re
gels na te leven.
De Reus, die optreedt als woord
voerder namens de toeristisch-
recreatieve sector over mkz-
zaken, is het met de vereniging
van kampeerboeren (Vekabo)
eens dat er bij de getroffen
maatregelen sprake is van een
rechtsongelijkheid tussen regu
liere campings en minicam
pings. ,,De consument snap
daar niks van."
Waarnemend commissaris van
de koningin J. Hennekeij heeft
vorige week al in een brandbrief
aan minister Brinkhorst ge
vraagd een einde te maken aan
die rechtsongelijkheid.
Kampeerboeren zelf zijn opval
lend terughoudend in hun reac
ties. Ze zeggen met het veilig op
bergen van hun geit of schaap te
hebben voldaan aan de richt
lijn. Die schrijft voor dat recrea
tieoorden waar niet bedrijfsma
tig evenhoevigen worden
gehouden gasten mogen ont
vangen als die dieren niet in
contact kunnen komen met de
bezoekers. „Als de AID toch on
ze gasten wegstuurt, is die
dienst in feite zelf in overtre
ding", meent een minicamping-
houder in Vrouwenpolder. „Ik
weet niet beter of het mag", zegt
een collega in Gapinge „Ik heb
toestemming van de Rijksdienst
voor Vee en Vlees."
Geen stop
De verwachting is dat de maat
regel geen grote strop wordt
voor de minicampinghouders.
Rond Pasen is er maar een be
perkte belangstelling voor het
kamperen bij de boer. Vaste
standplaatshouders voor een
heel seizoen gebruiken de paas
vakantie veelal om de caravan
en de voortent te komen opstel
len.
Minicampinghouders staan in
deze periode over het algemeen
niet te popelen om veel bedrij
vigheid op het terrein te hebben.
De kans bestaat dat de drassige
terreinen kapot worden gere
den, waardoor nog weken na
dien duidelijke sporen van het
bezoek zichtbaar zijn.
Luchtmachtmilitairen controleren trailers bij de Dartline in Vlissingen. foto Dirk-Jan Gjeltema
doorJacques cats
VLISSINGEN - De douane in Vlissingen
heeft bij de controle op mond- en klauwzeer
assistentie gekregen van defensiepersoneel.
Elf luchtmachtmilitairen helpen op het ter
rein van de Dartline mee met het inspecte
ren van trailers.
De aandacht richt zich op verzending in
twee richtingen, naar en van Engeland. Het
is een algehele conti'ole waarbij vrijwel
geen trailer wordt overgeslagen. De inge
zette militairen zijn afkomstig van de oplei
ding in Woensdrecht. Ze zien hun taak als
een welkome afwisseling en het betaalt ook
extra.
Het ministerie van Defensie heeft landelijk
vierhonderd man personeel vrijgemaakt
voor mkz-controles onder leiding van de
douane. Vijftig militairen zijn werkzaam in
het district dat Zeeland en een deel van Bra
bant omvat. Aanvankelijk was het de be
doeling de soldaten ook in te zetten in het
Zeeuws-Vlaamse grensgebied. Dat wordt
inmiddels weinig zinvol geacht, nu de Bel
gen de grens hebben afgezet of zelf controle
ren. De Zeeuwse douane controleert er
steekproefsgewijs op plaatsen waar de
rijkswacht niet paraat is.
Controle
Bij de controle gaat de meeste aandacht uit
naar mkz-gevoelige goederen. Dat kan le
vende have betreffen, maar die wordt op de
Dartline naar Engeland weinig aangetrof
fen. Het kunnen ook dierlijke producten
zijn: vers vlees, zuivelproducten, sperma en
huiden van runderen. Is er weinig tijd om te
controleren dan blijft die beperkt tot het in
specteren van koeltrailers..
Omdat de regelgeving vrij complex is, kan
de douane terugvallen op de vraagbaak
functie van de Algemene Inspectie Dienst
(AID). Teamleider Leen Broekhuizen van
het ambulante controleteam van de douane
in Vlissingen zegt vrijwel dagelijks te wor
den geconfronteerd met bijgestelde richtlij -
nen. Hij heeft overwegend begrip ontmoet.
Het verscherpte toezicht heeft volgens de
douanewoordvoerder slechts geleid tot een
minimale verstoring van de logistieke acti
viteiten bij de Dartline.
De soldaten zijn voor een nieuwe tijdelijke
taak beëdigd. Zij zijn als assisterende doua
nemedewerker herkenbaar door het dragen
van een speciaal hesje over hun camoufla-
geplak. Dank zij de militaire hulp kan de
douane weer taken oppakken die door de
mkz-perikelen op een laag pitje zijn gezet,
zoals de controle op rode olie, op auto's die
met een grijs kenteken rijden en op milieu.
Vanuit Vlissingen worden in deze weken
ook ladingen afgedankte spoorbielzen ver
scheept. De bielzen worden in Engeland ge
bruikt bij het verbranden van geruimd vee.
door Rinus Antonisse
BERGEN OP ZOOM - Citaat uit
een anonieme brief. „Die lui van
de AID die de schapen liet afma
ken wilde op deze domme ma
nier laten blijken dat hij belang
rijk is. Ik wens deze man veel
vijanden toe.Vraag op school
aan kinderen van AID-mede-
werkers. „Hoeveel dieren heeft
je vader vandaag weer omge
bracht?" Bij de Algemene In
spectiedienst van het ministerie
van Landbouw kunnen ze lang
zamerhand een boekje samen
stellen over de weinig subtiele
manier waarop Nederlanders
hun frustraties over mond- en
klauwzeer uiten.
De boodschapper als boosdoe
ner. De medewerkers van de
AID raken eraan gewend be
schuldigd te worden van dieren
moord, ook al is dat onterecht.
Erzijn echter grenzen. De dienst
heeft bij justitie aangifte ge
daan van een aantal vérgaande
beledigingen en verdachtma
kingen. „Dat de emoties hoog
oplopen kunnen we begrijpen.
Daar proberen we zo goed mo
gelijk mee om te gaan. Maar wat
er soms binnenkomt - daarvan
hebben we gezegd: dit pikken
we niet. We vragen om vervol
ging van dat soort mensen zegt
A. de Kok, teamleider veehou
derij bij de AID Zeeland/West-
Brabant.
Zijn collega J. van Luijk, con
troleur buitendienst voor mest
stoffen, ervaart dat het niet zo
zeer de boeren zelf zijn die de
(Advertentie)
AID op de korrel nemen. „De
agressie van de boeren valt mee.
Er zijn wel hooglopende emo
ties, maar er is geen verhoogde
agressie. In de meeste gevallen
kunnen we bij de mensen aan de
keukentafel de zaak netjes af
handelen. Er wordt wel eens ge
scholden, dat is gelukkig mi
niem. De boeren beseffen heel
goed de risico's van mkz. Er is
draagvlak voor de maatregelen.
Men is zich ervan bewust dat het
niet alleen landsbelang is, maar
dat de regels ook in eigen belang
zijn."
Sinds het uitbreken van het
mond- en klauwzeer draait de
AID onder hoogspanning. Er
worden vele overuren gemaakt,
niet in het minst door de ver-
voerscontroles die 24 uur per
dag doorgaan. De meeste ande
re activiteiten zijn tijdelijk op
een laag pitje gezet (wel is de
controle op de visserij gewoon
in stand gebleven). De dienst
controleert vooral de naleving
van de maatregelen. De Kok en
Luijk willen graag het wijd ver
breide misverstand uit de weg
ruimen dat de AID zelf dieren
doodmaakt en opruimt. De
Rijksdienst voor Vee en Vlees
(RW) is verantwoordelijk voor
de veterinaire kant van mkz.
„De AID beslist niet, maar on
dersteunt bij het uitvoeren van
de beslissingen", betoogt De
Kok.
Hobbyboer
Een voorval dat in Zeeland voor
veel opschudding zorgde was
het verwij deren van een kleine
kudde schapen van een Krui-
ningse hobbyboer. De man was
overigens een aantal malen ge
waarschuwd om met zijn dieren
niet over de openbare weg te
wandelen. Toen dat toch ge
beurde, werd hij door de politie
verbaliseerd. De politie vroeg
vervolgens de AID de zaak af te
handelen: de RW stelde vast
dat er geruimd moest worden en
de AID zorgde voor een dieren
arts en het destructiebedrijf om
daarvoor te zorgen. Dat de
dienst geen pardon kende, even
min als bij een overtreding van
een schapenhouder bij Zierik-
zee, zette kwaad bloed.
We kunnen niet anders dan de
regels strikt toepassen, zeggen
De Kok en Luijk. „Eén lijn trek
ken. We kunnen niet vandaag
tegen de een zeggen: we zien het
door de vingers en morgen tegen
een ander: we moeten nu optre
den. We moeten een strakke lijn
aanhouden, dat is ook voor de
boer wel zo duidelijk. Het is
geen vredestijd. We mogen geen
rechtsongelijkheid veroorza
ken." Bij een zwalkend beleid is
het einde zoek. „Dan wil de een
even de weg oversteken, de an
der wil naar een weilandje ver
derop en vervolgens vraagt ie
mand of hij zijn dieren naar de
andere kant van het dorp mag
verplaatsen.", stelt De Kok.
Het is crisis, beklemtoont Luijk.
„Dat wil niet zeggen dat we het
niet vervelend vinden om in te
grijpen, maar wij hebben geen
keus. het afmaken van dieren is
niet bedoeld als straf, het is een
veterinaire maatregel." Volgens
De Kok is er sprake van een fat
soenlijke schaderegeling (die op
last van de Europese Unie
nauwgezet uitgevoerd moet
worden). „Er zijn best boeren
die er beter van worden, daar
ben ik van overtuigd." Hij voegt
eraan toe dat niet al te moeilijk
wordt gedaan over taxaties; een
boer wordt aangeraden bij zijn
handelaar advies te vragen over
de prijsvorming.
Geen onmenselijke, bevel-is-
bevel-benadering, onderstre
pen de twee AID'ers, die zich
nauw verwant voelen met de
agrarische sector ('je moet met
een boer kunnen praten, anders
heb je echt een probleem'). Ze
erkennen dat er van wat door de
vingers zien, of iemand gelegen
heid geven fouten te herstellen,
nu geen sprake kan zijn. Dat is
anders dan in 'vredesomstan-
digheden', wanneer er meer
ruimte is voor een dialoog. De
Kok en Luijk doen er niet zielig
over. „Als je bij de AID werkt,
moet je niet verwachten dat je
de populariteitsprijs krijgt."
Verkoopexpositie tot 16 mei
Hedendaagse kunst
Schilderijen Yolanda Philippens
Sculpturen roestvaststaai
Lolke van der Bij
Schilderijen 19e en 20e eeuw
Willy Sluiter
Maurice Góth
Iedere dag van 11.30 tot 22.00 uur
Badhuisweg 2 - Domburg
(Strand Hotel Duinheuvel)
tel. 0118-581282
(Ook voor ontvangsten en recepties)
Sluipweggetje bij Overslag.
foto Charles Strijd
door Sheila van Doorsselaer
OVERSLAG - De mond- en
klauwzeercrisis heeft in het
Zeeuws-Vlaamse grensgebied
een nieuwe volkssport opgele
verd: het zoeken naar sluip
weggetjes om zonder omrij
den toch de grens over te
glippen. Sluiproutes worden
veelvuldig besproken en
doorverteld. „Zeg, je kunt bij
boer X gewoon over het erf als
je het hem netjes vraagt. Dat
hangslot aan het hek hangt er
maar voor de vorm."
De gangbare kleine grens
overgangen in de polder zijn
afgesloten met dranghekken,
blokken, hopen zand en zelfs
containers en autowrakken.
In Sas van Gent werden de af
zettingen (rood-witte blok
ken gevuld met water) simpel
weg aan de kant geschoven.
Bewoners laten zich hun korte
routes blijkbaar niet zomaar
afpakken. Het zoeken naar
een nieuwe, vrije overgang,
zonder kilometers om te moe
ten rijden o'f in de file te staan
totdat een nieuwsgierige
Rijkswachter in de auto heeft
kunnen snuffelen, is populair.
De tipgevers willen gek ge
noeg niet met hun naam in de
krant, alsof ze bang zijn na
derhand gepakt te worden
voor een strafbaar feit.
Wel willen ze de hen bekende
of zelf ontdekte sluiproutes
met het grote publiek delen.
Waarom? „Als ik heel eerlijk
ben, omdat ik het wel leuk
vind dat mensen dan tegen me
opkijken", zegt een Sasse-
naar. „Ik zat in de kantine op
mijn werk en kwam erachter
dat collega's aan mijn lippen
hingen toen ik wat sluipweg
getjes uit mijn mouw schudde.
Ze waren er van onder de in
druk dat ik 'de streek' zo goed
ken. Nu betrap ik mezelf erop
dat ik expres de polder induik
als ik er met mijn gezin een
dagje erop uittrek of zelf even
naar de winkel moet in Zelza-
te. Mijn vrouw vindt het al
leen niet zo leuk, geloof ik."
Zo wist hij als een van de eer
sten dat de grensovergang aan
de Vrijstraat weer open was.
„Ik zie er niet zoveel kwaad in
dat we zo de grens overgaan.
Ik denk dat de meesten van
ons geen spullen bij zich heb
ben die gevaarlijk kunnen zijn
voor de overdracht van mkz."
Een Westdorpenaar weet te
vertellen hoe je zonder pro
blemen van Zelzate terug in
Nederland kunt komen, zon
der in de file te raken aan de
Tractaatweg. „Via 'De Katte'
(gemeente Zelzate) kom je op
de Denderdreve. Daar is de
grens afgesloten. Vlak voor de
versperring kun je over het erf
bij een bedrijf en zo kom je in
Sas van Gent uit, achter de
glasfabriek. Simpel as that."
Hangslot
Wie via Koewacht naar België
wil, heeft het gemakkelijk. De
meeste grensovergangen in de
polder zijn niet eens afgezet.
Daar staat enkel een hek dat
vaak al aan de kant is gescho
ven. Via 'De Tragel' is het dan
maar een korte weg naar Bel
gië. Een boer uit Overslag
weet desgevraagd ook wel een
paar sluiproutes op te noe
men. Via de dijk bij De Ge
buurte bijvoorbeeld, het is
slechts een karrenspoor, maar
over de grens kom je wel, of
over het erf van een Belgische
boer aan de Dorpsstraat.
„Daar hangt voor de vorm een
hangslot aan het hek, maar als
je de boer kent of je vraagt het
hem netjes, dan mag je zo
doorrijden. Eigenlijk heb ik
liever dat je dit niet schrijf-
t...Ik wil namelijk nog vaker
gebruik maken van deze uit
valsweg."
foto Willem Mieras
Bij Kruiningen werden 22 maart schapen geruimd: de AID mag geen uitzonderingen maken.