Relatie VS
China was
nooit innig
en hart voor de zaak
Hard
PZC
PZC
v>\T
2l
Rol CIA bij invasie
van Cuba erkend
NI fcXfc&t*- 9
Kilometerheffing lijkt goed voor iedereen
Bush lost crisis op
Rondje speelt
NS al vele
jaren parten
12 april 1951
donderdag 12 april 2001
doorGerlach Hochstenbach
Kilometerheffing leidt tot acht procent
minder auto's op de weg. En er zijn
meer voordelen. Dat blijkt uit onderzoeken
naar de effecten van de kilometerheffing.
Internetondernemer R. Pieper stelde maan
dag dat over twee jaar met een systeem van
heffing op de wegen in de Randstad kan
worden proefgedraaid. In 2006 zou dë kilo
meterheffing overal in Nederland kunnen
gelden. Kern van het plan is dat de automo
bilist die tijdens het spitsuur op de drukste
wegen rijdt, het meest betaalt. En de motor
rijtuigenbelasting wordt afgeschaft. On
derzoekers van de Vrije Universiteit in Am
sterdam concluderen dat de milieuhinder,
afhankelijk van de aard van de schade, met
20 tot 70 procent vermindert. Als de milieu
heffing in het hele land is ingevoerd kan het
aantal gereden kilometers met 10 tot 25 pro
cent dalen. Het brandstofverbruik gaat 20
tot 40 procent omlaag.
P. Rietveld, hoogleraar Vervoerseconomie
aan de VU, benadrukt dat die cijfers gelden
voor het gunstigste scenario.Op basis van
onder meer een onderzoek van de Advies
dienst Verkeer en Vervoer stelt het Centraal
Planbureau (CPB) vast dat automobilisten
beduidend korter in de file zullen staan. De
kilometerheffing zal geen nadelige gevol
gen hebben voor de concurrentiepositie van
bedrijven. In tegendeel is waar, zegt een
CPB-woordvoerder. Zakelijke rijders en
vrachtverkeer betalen weliswaar een rela
tief hoge heffing vanwege de vele kilome
ters, maar dit wordt gecompenseerd door
tijdwinst. Daar hecht het bedrijfsleven gro
te waarde aan.
De Stichting Natuur en Milieu is opgetogen
over de voorstellen van Pieper. „De gunstige
effecten van kilometerheffing zijn aanzien
lijk", stelt medewerker D. van Dijk, die in
dat verband wijst op de VU-cijfers. GPD
t Delta Nutsbedrijven
Picter Stoter, vasthoudend en soms eigenwijs.
foto Lex de Meester
doorTheo Hoeymakers
Het schijnt dat George Bush
onlangs nog de film '13
Days' heeft gezien, over de ma
nier waarop John F. Kennedy in
1962 de Cuba-crisis tot een goed
einde bracht. Enkele dagen la
ter brak de diplomatieke crisis
met China uit, de eerste echte
krachtmeting die de nieuwe
man in het Witte Huis voor zijn
kiezen kreeg.
Of hij daarbij veel aan de rol
prent over Kennedy en diens
confrontatie met Nikita
Chroesjtsjov heeft gehad, is niet
duidelijk. Wellicht heeft een
blik in de memoires van zijn Re
publikeinse voorganger Ri
chard Nixon hem beter op weg
geholpen.
Tijdens zijn historische bezoek
aan de Volksrepubliek, in febru
ari 1972, doet Nixon opgetogen
verslag van zijn ontmoetingen
met de Chinese partijtop. Na
eerst geconstateerd te hebben
dat Amerikanen jegens Chine
zen aanzienlijk minder arro
gant zijn dan 'Britten, Fransen
en Nederlanders' schrijft hij op
vallend bescheiden: „Wij mis
sen vaak een gevoel voor subtil i-
teit, maar dat komt nog wel na
nog een paar honderd jaar van
beschaving. Het is de subtiliteit
van de Chinezen die de meeste
indruk op me maakt."
Dat die fraaie Chinese subtili
teit onder Nixons gastheren ge
paard ging met het uithongeren,
doden en knevelen van miljoe
nen Chinezen vertelde de presi
dent er niet bij.
Toch zeggen de kanttekeningen
van de Watergate-president'
wel iets over de aparte verhou
ding tussen de Volksrepubliek
en de Verenigde Staten. Een
haat-liefde-verhouding, vaak
gekenmerkt door wederzijds
onbegrip.
Het 'rondje om de kerk' be
heerst het spoor inmiddels
vijftien jaar. In 1984 lanceerde
de toenmalige directie van de
Nederlandse Spoorwegen het
zogenoemde plan 'decomplice-
ring van de treindiensten'.
Machinisten en conducteurs
moesten voortaan volgens
'lijnsgewijze exploitatie' gaan
werken, bedacht de directie.
Dat was het begin van een j aren-
lange strijd tussen de be-
drijfstop en het personeel.
De arbeidsverhoudingen bij de
NS behoren inmiddels tot de
slechtste van Nederland en ac
tie is aan de orde van de dag.
1985-1986: De plannen van de
directie om machinsten en con
ducteurs te binden aan de vaste
trajecten, worden al snel door
de vakbonden spottend 'rondje
om de kerk' genoemd. Het rij
dend personeel legt uit protest
het treinverkeer in Noord- en
Zuid-Holland meermaals plat.
De toemalige NS-baas Ploeger,
blaast het project af. De weer
stand is te groot.
1992:-De vrees voor het 'rondje'
steektweerde kop op tijdens be
sprekingen over de opsplitsing
van het spoorbedrijf. Het werk
gebied voor het personeel dreigt
kleiner te worden.
1993: Machinisten eisen behoud
van variatie in hun nieuwe
dienstroosters. Maar het over
leg tussen vakbonden en de di
rectie loopt uiteindelijk stuk.
Daarop bezetten tachtig machi
nisten vier sporen van Utrecht
Centraal. Grote vertragingen
zijn het gevolg. De directie wei
geld vervolgens nog met de bon
den over roosters te praten.
1994: Een harde machtsstrijd
tussen bonden en directie be
gint. Arbeidsverhoudingen ver
slechteren. NS willen een ver
anderingsproces in gang zetten.
De spoorwegen moeten veran
deren van een log staatsbedrijf
in een zelfstandige, commeriële
onderneming. Daarvoor moeten
volgens de directie banen ge
schrapt worden en is een cul
tuuromslag nodig.
1999: Het reorganisatieplan
'Bestemming: Klant', dat het
spoorbedrijf meer servicege-
richt moet maken, wordt gepre
senteerd aan het personeel. De
directie, OR en vakbonden be
reiken in juli overeenstemming
over het basisakkoord. Als dui
delijk wordt dat machinisten en
conducteurs worden gebonden
aan trajecten, schrikt het perso
neel en wordt het akkoord uit
eindelijk verworpen.
De ruzie verhevigt en leidt tot de
huidige stakingsgolf. ANP
In het interbellum kwam het tot
een burgeroorlog tussen de
communisten van Mao Zedong
en de nationalisten van Sun's
opvolger Tsjang Kai-sjek. Ja
pan was China inmiddels bin
nengevallen. In Washington
heerste tijdens de Tweede We
reldoorlog grote verdeeldheid
over de vraag welke partij Ame
rikaanse steun tegen de Japan
ners verdiende. Het werden uit
eindelijk de nationalisten. Toen
Mao in 1949 de burgeroorlog in
zijn voordeel beslechtte, waren
de verhoudingen met de VS dan
ook goed bedorven.
Korea
De Korea-oorlog, waarin Ame
rika en China begin jaren vijftig
elkaar bevochten, en de kwes-
tie-Taiwan stonden vervolgens
ruim twee decennia betere be
trekkingen in de weg. Tot de
succesvolle diplomatieke door
braak van Richard Nixon en
zijn adviseur Henry Kissinger in
1972. Sindsdien kan de stem
ming nog het beste als zeer wis
selvallig worden gekenmerkt.
Onder de presidenten Carter,
Reagan, Bush senior en Clinton
opteerde Washington voor een
beleid van pappen en nat hou
den. China werd weliswaar her
haaldelijk gewaarschuwd,
maar de Realpolilik prevaleer
de. Nu dreigde de drieste actie
van een Chinese F8-piloot tot
een plotselinge en gevaarlijke
verslechtering van de betrek
kingen te leiden. In Washington
en in Peking slepen de hardli
ners de messen. De Chinese lei
der Jiang Zemin stond onder
druk van conservatieve krach
ten in het leger. In de Ameri
kaanse regering leken de havi
ken aan de winnende hand. Uit
eindelijk wonnen de 'Panda-
knuffelaars' - zoals de gematig
den in Washington smalend
worden genoemd. GPD
Pieter Stoter verl
door Maurits Sep
Pieter Stoter gaat met pensi
oen. Hij laat een financieel
fit Delta Nutsbedrijven na.
Mensen die met hem moesten
werken, komen kwalificaties te
kort om hem te typeren. Bikkel
hard maar hartelijk. Intens be
trokken én bescheiden. Veelei
send én geduldig. President
commissaris Jaap Hennekeij:
„Hij zet elke eigenschap in op
het moment dat hij die nodig
heeft om zijn doel te bereiken."
De eerste stappen in de Zeeuwse
nutswereld zet Stoter (65) in
1963, als hij in dienst treedt van
de watermaatschappij WMZ.
Hij klimt er op tot directeur. In
1990 fuseert de WMZ met het
elektriciteitsbedrijf PZEM tot
Delta Nutsbedrijven. Stoter
krijgt de leiding over het nieuwe
nutsbedrijf. „Stoter Is mister
Delta", meent Hennekeij, voor
zitter van de Raad van Commis
sarissen.
Door de jaren heen is het beeld
ontstaan van een man die hard is
voor zichzelf en van zijn perso
neel hetzelfde eist. Die onver
moeibaar werkt aan de toe
komst van zijn bedrijf, dat hij
met ijzeren hand regeert en
waarin hij een onaantastbare
positie heeft verworven. Die
weet wat hij wil, hoe hij het wil
en waarom het zo moet. En die
zich vervolgens niet meer van
die mening laat afbrengen. Die
niet van gezeur houdt, noch van
oeverloos gepraat. Er moeten
immers besluiten worden geno
men, knopen doorgehakt.
De vraag is of dat, beeld klopt.
Stoter zelf zal het antwoord
voorlopig niet geven. Hij is sinds
woensdag met pensioen, maar
een afscheidsinterview zit er de
eerste maand niet in. Later mis
schien, in juni of zo. Eerst va
kantie. Hij heeft tijd nodig om
afstand nemen van wat 38 jaar
lang zijn leven was.
Eigen weg
Dan maar vragen aan een man
die dicht bij hem stond. Presi
dent-commissaris Jaap Hen
nekeij: „Ja hoor, dat beeld
klopt." Maar hij heeft meer te
zeggen over Stoter: intens be
trokken, wil alles weten, laat de
teugels nooit vieren.
„En toch ook geduldig. Hij luis
tert goed. Laat mensen in hun
waarde, blijft fatsoenlijk,
schoffeert nooit. Maar probeert
vervolgens wel zijn eigen weg te
gaan. Hij overstelpt je met argu
menten waarom zijn beleid zo
goed is. Dat gaat gedoseerd. Hij
etaleert zijn enorme kennis op
de juiste momenten om kansen
te verzilveren."
Soms is hij zelfs ronduit be
scheiden, weet Hennekeij. „Hij
loopt niet met zijn borst vooruit
door het kantoor om te laten
zien: hier komt de directeur."
Integendeel, beaamt Peter Lou-
werse, voorzitter van de onder
nemingsraad van Delta.
Louwerse vindt hem juist een
'patriarchaal directeur'. „Een
vaderfiguur. Hij begeeft zich ge
makkelijk onder de mensen. Af
standelijk of arrogant is hij ze
ker niet."
Zakelijk wel. Stoter schuwt het
niet zaken op de spits te drijven
De ondernemingsraad heeft en
kele aanvaringen gehad met de
directeur. Louwei-se: „Hij heeft
een hekel aan regels en voor
schriften. Soms zei hij: ik ben de
baas, ik wil het zo en jullie zijn
maar medezeggenschap. Je
krijgt niet gauw gelijk, ook al
heb je het."
De grenzen opzoeken, vak
bondsbestuurder Theo Jacobs
van de AbvaKabo herkent het.
„Dus moet je zelf die grenzen
stellen. Doe je dat niet, dan heb
je een probleem. "Louwerse: „Je
moet altijd op je hoede zijn bij
hem. Hij geeft je de tijd ergens
over na te denken, maar gaat
zelf wel verder. Zo is hij je altijd
voor."
Sociaal
Jacobs kent Stoter al vanaf
1977. Hij heeft waardering voor
de Delta-directeur gekregen.
„Ploe hard hij ook is, hij heeft te
vens een heel sociale kant. Eer
lijk en oprecht. Moet er iets vpor
iemand worden gedaan, dan
doet hij dat."
Het zal ongetwijfeld te maken
hebben met zijn verleden. Der
tig jaar geleden verloor Stoter
een been aan kanker. Hij heeft
het geaccepteerd en is doorge
gaan. Niet als slachtoffer maar
wel als betrokkene verricht hij
goed werk voor bijvoorbeeld de
sociale werkvoorziening bij De
Betho in Goes, zegt directeur A.
Leenhouts van De Betho. Eerst
als bestuursvoorzitter, nu als
commissaris.
„Los van de emotie is hij heel
goed in staat een zakelijke lijn
uit te zetten die het beste is voor
mensen met een functiebeper
king. Hij is bezig met wat er
vandaag nodig is, maar ook met
wat er morgen of over tien jaar
moet zijn. Daarin is hij veelei
send. Hij is niet hard voor de
zaak, hij heeft hart voor de
zaak."
Gemengde gevoelens zijn er ook
buiten Zeeland. Voormalig di
recteur Hein van Meegen van de
Elektriciteits-Produktiemaat-
schappij Zuid-Nederlandroemt
de 'geweldige efficiency-drive
en vasthoudendheid van Pie
ter'.
„Hij heeft zijn zaken hartstikke
goed op een rij. Met Delta heeft
hij één van de meest efficiënte
energiebedrijven van Neder
land neergezet. Erg knap hoe hij
staande blijft in het geweld om
hem heen."
Spijtig vindt Van Meegen dat
Stoter een fusie van de Zuid-
Nederlandse energiebedrijven
dwarsboomde. „Treurig. Toch
begrijp ik hem ook wel. Pieter
Stoter heeft altijd het belang
van Zeeland gediend. En in zijn
ogen had Zeeland niets te win
nen bij die fusie. Pieter is niet al
leen vasthoudend, maar soms
ook eigenwijs."
doorThomas R. Collins
Na veertig jaar komen in
de VS eindelijk de feiten
rond de mislukte invasie van
de Cubaanse Varkensbaai
naar buiten. Voor de inlich
tingendienst CIA, die zijn rol
bij de invasie jarenlang nooit
officieel heeft willen toege
ven, is de herdenking van de
invasie van 17 tot 19 april
1961 aanleiding geweest er
kenning te verlenen aan de
agenten die betrokken waren
bij de onderneming. Daarin
speelden de VS een weinig
fraaie rol.
Het idee van Cubaanse bal
lingen om via een bruggen
hoofd in hun vaderland ge
leidelijk het verzet tegen de
Cubaanse revolutionaire lei
der Fidel Castro aan te wak
keren, veranderde in een
grootscheeps invasieplan
toen de Amerikaanse rege
ring zich ermee ging bemoei
en. Er kwamen miljoenen op
tafel en de CIA ging de bal
lingen trainen. Het legertje
van 1500 Cubaanse Ameri
kanen viel bij aankomst in de
Varkensbaai echter vrijwel
meteen in handen van Cas
tro's troepen. Washington
trok zijn handen ervan af en
president John Kennedy be
zwoer dat zijn regering niets
met de invasie van doen had.
Meer dan honderd ballingen
kwamen om het leven en zo'n
duizend werden krijgsge
vangen gemaakt. Onder de
Cubaanse verdedigers vielen
151 doden.
Carl Nick Sudano is één van
degenen die in januari een
medaille kregen uitgereikt.
Als CLA-agent was hij ge
houden twintig jaar te zwij
gen over zijn werk als in
structeur van de Cubaanse
ballingen die de invasie
moesten uitvoeren. En toen
zijn zwijgplicht afliep, wilde
hijzelf het verleden niet meer
oprakelen.
Piloot
Nu wil de zeventigjarige Su
dano zijn verhaal wel vertel
len. Het begon destijds toen
een vriend, met wie hij als pi
loot in dienst was, hem ver
telde dat er piloten werden
MacArthur
Generaal MacArthur, Ameri
kaans opperbevelhebber in
het Verre Oosten, is woensdag
onverwachts op staande voet
ontslagen door president Tru
man. Het Witte Huis heeft in
een memorandum een reeks
tot nu toe geheime richtlijnen
gepubliceerd om aan te tonen
dat MacArthur de buitenland
se politiek van de Amerikaan
se regering niet Wenste te vol
gen.
Nat voorjaar
Het voorjaar van 1951 is niet
bepaald plezierig. Regen,
wind, hagel- eft zelfs sneeuw
buien wisselen elkaar af. Het
voorjaarszonnetje laat zich
maar zelden zien. Er wordt ge-
gezocht om Cubaanse ballin
gen te trainen in gevechts-
vluchten in verband met een 1
'belangrijke overheidsmis-
sie'. Sudano, die toen 31 was, |J
had er wel oren naar. Tegen
zijn zwangere vrouw zei hi]
dat hij een technische oplei- d
ding ging doen. In plaats van
gevechtspiloot Carl Nick Su- 1
dano werd hij burger Nick T
Sudoli, want de CIA wilde v
voorkomen dat de regering in w
verlegenheid zou worden ge- E
bracht als er iets mis ging. n
Op de trainingsbasis in Puer- d
to Cabezas in Nicaragua ging i
het nieuws rond, dat de CIA ii
tegenstanders van de in 1959
aan de macht gekomen Cas- j
tro bijeen bracht om Cuba te h
bestormen en hem af te zet- 5
ten. Maar over de Varkens- i i
baai werd officieel niet ge- t
sproken. i
Kansen
Anders dan veel andere in
structeurs kon Sudano kon 1
het goed met de Cubanen J
vinden en al gauw vereenzel
vigde hij zich met hun zaak. 1
Maar zij hadden van het be- 1
gin af aan geen kans, zegt hij,
omdat Kennedy niet over de
brug kwam met de lucht
steun die Castro's vliegtui- 1
gen had moeten uitschake- 1
len. De invasiemacht werd i
door de troepen van Castro i
ingesloten. De door Sudano I
en andere Amerikanen ge- 1
trainde piloten die lucht- i
steun gaven, waren na 11
achtereenvolgende missies
uitgeput. Toen besloten Su- 1
dano 's meerderen het verbod
om zelf naar Cuba te vliegen i
te overtreden. Met de zegen
van hun meerderen vlogen
hij en zeven andere Amerika
nen, verkleed als Cubanen,
met vier bommenwerpers
naar Cuba. Het bleek een
zelfmoordmissie. Slechts
vier van de acht piloten over
leefden het. Bij de uitreiking
in Birmingham was Sudano
zo emotioneel, dat hij een
toespraak die hij op papier
had gezet niet durfde uit te
spreken. Hij had daarin 'de
arrogantie en stupiditeit' van
besluiten van politici aan de
kaak willen stellen. Daarbij
had hij het vooral gemunt op
Kennedy. AP
mopperd en geklaagd en voor-
al de land- en tuinbouw onder
vindt veel hinder van het natte
weer.
Kroningssteen
De Britse kroningssteen, die
vorig jaar op eerste kerstdag
uit de Westminster Abbey
werd gestolen is weer terecht, j
Drie onbekende mannen heb
ben woensdag de steen afgege- j
ven bij een abdij in de Schotse j
plaats Forfarshere. In een bij-
geleverde ongetekende brief
stond dat de diefstal was inge
geven door grote liefde voor
Schotland en door de wens om
de aandacht van de regering te
vestigen op de Schotse eis tot
een zekere mate van zelfbe
stuur.
Uitgever:
J. C. Boersema
Hoofdredactie:
A. L Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Redactiefax: (0118) 470102
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax. (0118) 472404
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)273000
Fax. (0113) 273010
Terneuzen: Axelsestraat 16
Postbus 51
4530 AB Terneuzen
Tel. (0115) 686000
Fax. (0115) 686009
Hulst: 's Gravenhofplein 4
4561 AJ Hulst
Tel. (0114)373839
Fax. (0114) 373840
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111) 454647
Fax. (0111)454659
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30-17 00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur
Internet (http://www.pzc.nl):
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
redactie: redactie@pzc.nl
exploitatie: internet@pzc.nl
abonnementen- abo@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231 of maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 13.30 uur.
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen.
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
l/m vrijdagavond van 20.30
tot 22 00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur
Tel. (0118) 484000.
Fax(0118)470100
Abonnementsprijzen
bij automatische incasso:
(tussen haakjes prijs met acceptgiro)
per maand: 39,45 (n.v.t.)
perkwartaal 107,50 109,15)
per jaar: ƒ409,50 (ƒ411,15)
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers
maandag t/m vrijdag: 2,00 per stuk
zaterdag 3,00 per stuk
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47 70.65 597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen.
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd
bij de advertentieorderafdeling.
Tel 0118-484321
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener NV