Slaapbank bespaart
een zee aan ruimte
Groene stroom in de schijnwerpers
Handigheidjes
voor de tuiniers
39
zaterdag 7 april 2001
Te kampen met te weinig
woonruimte? Een slaap
bank is dan de oplossing. En
toch heeft het handige sys
teem in Nederland een ima
goprobleem. Dat heeft voor
al te maken met gebrek aan
comfort. Maar het aantal
mogelijkheden groeit.
Een meubel dat overdag
dienst doet als bank en met
enkele handgrepen omgebouwd
kan worden tot een bed. De
slaapbank staat te boek als een
multifunctioneel meubel, dat in
sommige uitvoeringen ook nog
eens dienst kan doen als opberg-
meubel. De slaapbank lijkt dan
ook een ideale oplossing voor
mensen die over een beperkte
woonruimte beschikken.
Maar de slaapbank kampt in
Nederland met een imagopro
bleem. Het heeft de status van
studentenmeubel en wox'dt vaak
geassocieerd met ongezond sla
pen. Volgens fysiotherapeut Er
ik Stoutjesdijk is een slaapbank
niet per definitie slecht voor de
gezondheid, maar is het slapen
op een slaapbank lang niet voor
iedereen weggelegd.
Stoutjesdijk is gespecialiseerd
in wervelkolomproblemen en
nauw betrokken bij de ontwik
keling van slaapsystemen.
,,Voor jonge mensen tot een jaar
of 25 kan een slaapbank een pri
ma oplossing zijn. Een jong li
chaam kan zich behoorlijk aan
passen. Een ouder lichaam heeft
rust en stabiliteit nodig. De
meeste slaapbanken bieden dat
in onvoldoende mate."
Stoutjesdijk noemt de slaap
bank een 'compromismeubek.
,,Je wilt op een slaapbank lek
ker zitten én goed slapen. Dat
kan eigenlijk niet samen gaan.
Een bank waar je lekker zacht
op zit kan nooit de steun van een
goed bed bieden. Hoe harder de
bank, hoe beter je ligt. Maar dat
gaat dan weer ten koste van het
zitcomfort. Het is dus het een of
het ander. Daarbij komt dat een
matras normaal gesproken niet
kan worden gevouwen, omdat
het matras daar te stevig voor is.
In een slaapbank moet het kun
nen worden gevouwen, anders is
het een bed. Een ander aspect is
dat in het matras op één enkele
zone een deuk, of meer deuken
ontstaan, door het gewicht van
degene die op de bank zit. De
druk per vierkante centimeter is
zes keer hoger dan bij liggend
gebruik. Gecombineerd met de
noodzakelijke vervormbaar
heid bij het opklappen, leidt dat
tot een zeer snelle kuilvorming,
waardoor het slaapcomfort ne
gatief wordt beïnvloed.Deson
danks kan zo nu en dan op een
slaapbank slapen volgens
Stoutjesdijk voor gezonde men
sen geen kwaad. Anders wordt
het als de slaapbank permanent
als bed wordt gebruikt. „Dan
moet je uitgaan van het principe
hoe harder een bank zit hoe be
ter het bed. Het matras moet mi
nimaal 11 centimeter dik zijn en
door planken ondersteund wor
den."
Zitting
Volgens Paul den Dekker van
Easy Living, een speciaalzaak
in slaapbanken en bedkasten in
Amsterdam, is het imagopro
bleem van de slaapbank vooral
te wijten aan het systeem waar
bij de zitting van de bank onder
deel van het matras is. „Dat is
het oudste en meest gangbare
systeem. Voor permanent ge
bruik is dit systeem uit den boze.
Ten eerste omdat het matx-as al
tijd uit drie delen bestaat. Daar
naast is het een uiterst belazerd
bed om op te maken."
Maar er zijn volgens Den Dek
ker slaapbanken op de markt,
die wel als permanent bed
dienst kunnen doen en die ook
De bedbank Naxos van B-Linea oogt als een volwassen bankstel. Opengeklapt verandert het in een comfortabel bed.
Een model uit de collectie van Easy Living.
nog eens lekker zitten. „Dat zijn
de systemen waarbij je niet op
de matras zit, maar op kussens.
De matras bestaat uit één stuk
en zit opgevouwen in de bank.
Het bed klap je dus uit de bank."
Een voorbeeld van dit systeem is
de Moonlight-slaapbank van B-
Linea. De spiraalvering van het
bed is met latten ondersteund.
Vrij nieuw aan dit systeem is het
gebruik van een pocketveren
matras van 14 centimeter dik,
dat voor extra slaapcomfort
zorgt.
Het merendeel van de slaapban
ken wordt omgetoverd tot een
bed door het matras eruit te
schuiven of te klappen. Een an
der optie is het dwarsligsys
teem. Bij dit systeem worden
rug- en armleuningen naar be
neden geklapt en vormen deze
samen met de zitting van de
bank het bed. Nadeel van dit
systeem kan zijn dat je op de
zelfde stof slaapt als waar je op
zit. Den Dekker: „Welke slaap
bank je kiest is afhankelijk van
het gebruik. Wil je een bank die
af en toe als bed gebruikt kan
worden of wil je een goed bed,
dat overdag minder ruimte in
neemt."
Bedkast
Voor wie een bed niet ook als
bank wil gebruiken, maar het
overdag toch uit het zicht wil
hebben, kan een bedkast de op
lossing zijn. Bij dit slaapsys-
teem kan het bed, horizontaal of
verticaal, in een kast worden
opgeborgen. Veel bedkasten,
onder andere van de Duitse fa
brikant Nehl, kunnen modulair
worden uitgebreid met andere
opbergmogelijkheden, zoals
een boekenkast of een vitrine
kast. Voordeel van de bedkast is
dat een keuze uit diverse ma
trassen gemaakt kan woi'den.
Qua ontwerp zijn zowel slaap
banken als bedkasten altijd vrij
klassiek gebleven. Den Dekker:
„Niet het ontwerp staat cen
traal maar het klap - of schuif-
mechanisme. Dat zorgt op de-
signgebied voor de nodige
beperkingen. Vandaar dat de
modellen vrij tijdloos en neu
traal van vorm zijn, al wordt ex-
wel geprobeerd om een tx-endy
ixiterlijk aan een slaapbank mee
te geven. Met een ander stofje of
andere pootjes kun je al een
hoop doen.
Patricia Weijmans
Informatie: B-Linea: 0032-
2378.0050; Nehl, Bouwman
Agenturen: 026-4425755
Het Informatiecentrum
Duurzame Energie in
Arnhem informeert particu
lieren over milieuvriendelij
ke stroombronnen. Komen
de week verschijnt een lijst
op internet met de uiteenlo
pende tarieven van 'groene
stroom'. Ook start het cen
trum een publiciteitsoffen
sief.
Wat is een warmtewisselaar?
Of hoeveel subsidie krijgt
de consument als hij een zonne
boiler plaatst? Gaat het om
duurzame enex-gie dan rijzen
talloze vragen.
Om de meest voorkomende vra
gen te beantwoox-den riepen het
Ministex'ie van Economische
Zaken, energiebedrijven en het
bedrijfsleven eind 1997 het Pro
jectbureau Duurzame Energie
op. Het bureau opereert onaf
hankelijk.
Onderdeel van het projectbu
reau is het infox-matiecentrum,
waar zowel pax-ticulieren als be
drijven terecht kunnen met vra
gen over duurzame energie. Ko
mende weken start het centrum
een publiciteitsoffensief, dat
zaterdag 12 mei wordt afgeslo
ten met de informatiedag Duux--
zame Energie.
De start van het projectbixreau,
opgericht naar aanleiding van
de Derde Energienota, hangt
nauw samen met de doelstellin
gen van de overheid. In 2010
moet vijf px-ocent van de ge
bruikte energie afkomstig zijn
van milieuvriendelijke bron
nen. Weer tien jaar later moet
het aantal tien procent bedra
gen. Volgens de website van het
projectbux-eau moet 'iedereen in
Nederland daaraan mee willen
en kunnen werken'
De noodzaak is ei". De voorraden
fossiele energie (gas, kolen) ne
men af. Bovendien is de uitstoot
die samenhangt met het gebruik
ervan schadelijk voor het mi
lieu. „Daarom hebben we het
over duurzame enex-gie; we wil
len dat de consument energie uit
gas en kolen uiteindelijk als al
ternatief gaat zien", schetst
Pauline Tirion van het Informa
tiecentrum Duurzame Enex-gie.
Respons
Dat er behoefte is aan een infor
matiepunt blijkt uit de x-espons.
Maandelijks komen inmiddels
zo'n duizend telefonische vra
gen binnen waai-van de helft af
komstig is van particxxlieren. De
website wordt zo'n zevendui
zend keer per maand geraad
pleegd. Volgens Tirion zit de
groei ex-in, maar is het initiatief
nog steeds niet alom bekend.
Vandaar dat de organisatie
jaarlijks een open dag organi
seert, die dit jaar samenvalt met
de Landelijke Fietsdag.
Windmolens: een voorbeeld van
duux-zaam opgewekte enex-gie.
„De consument kan tijdens de
open dag terecht bij bedrijven
die werken met duurzame ener
gie. Bij energieleveranciers,
maar ook bijvoorbeeld bij Slot
Loevestein, waar veel met duur
zame energie gewerkt wordt."
Voorafgaand aan de open dag
start een px-omotiecampagne.
De belangrijkste doelstelling
van het infox-matiecentrum is de
bekendheid, de productie en het
gebruik van duurzame energie
te bevordei-en. Dat kan op twee
manieren. De consximent kan
gebruik maken van duurzaam
opgewekte elektriciteit, door
verschillende leveranciers aan
geleverd onder namen als groe
ne stroom, natuurstx'oom of
ecostroom. Daarnaast kan de
particulier zelf zijn eigen ener
gie opwekken met zonnecel of
zonneboiler.
Maar hoe weet de consument of
de energieleverancier daadwer
kelijk duux-zaam opgewekte
elektriciteit levei-t? „Dat is de
ellende van groene stroom",
zegt directeur Ad Brogtrop. „Je
ziet het niet, je ruikt het niet en
als het goed is voel je het ook
niet. De afspraak is dat produ
centen niet meer groene stx-oom
producex-en dan nodig is."
De consument is tegenwoordig
niet meer gebonden aan een vas
te stroomleverancier. „Koopje
een pak koffie, dan kun je kiezen
uit verschillende merken. Dat
kan met stroom ook, maar de
meeste pai-ticulieren weten niet
hoe. Vanaf deze maand plaatsen
we een lijst met de verschillende
tarieven op intex-net. De parti
culier kan dan zelf achterhalen
waar hij het voordeligste uit is."
De directeur wijst ex-op dat het
zelf opwekken van energie - ook
gezien de ecotax - op termijn
voordeliger zal zijn. Zowel voor
het milieu als voor de eigen
beurs. Dat milieuvriendelijke
alternatieven in aanschaf vaak
duurder zijn, hoeft geen belem
mering te zijn. De overheid ver-
strekt subsidies aan particxxlie
ren die een warmtepomp, een
zonneboiler of zonnepaneel
plaatsen.
Daar komt nog eens 25 procent
bovenop als de particulier ver
anderingen aanbrengt naar
aanleiding van een Energie
Prestatie Advies, een uitgebreid
onderzoek in de woning waaruit
blij kt waar hoe en waar energie
winst te halen is. De kosten die
aan zo'n advies verbonden zijn,
worden na aanpassing van de
woning terugbetaald.
Subsidieregels
Ook diverse gemeenten sprin
gen financieel bij. De landelijke
subsidieregels zijn verkx-ijgbaar
via de informatielijn of de web
site van het informatiepunt.
Daarnaast is een overzicht ver
krijgbaar van alle partijen die
een Enex-gie Prestatie Advies
kxximen uitvoex-en. Particulie
ren die een wax-mtepomp,
warmtewisselaar, zonneboiler
of zonnepaneel willen plaatsen
krijgen desgewenst infox-matie
over de werking van deze syste
men. Het infox-matiepunt func
tioneert ook als schakel tussen
de particulier en het bedrijfsle
ven.
Paul Geerts
Het informatienummer van het
Informatiecentrum Duurzame
Energie is 0900-9892 (22 cpm).
De website is: www.duurzame-
energie.nl.
De openings wijdte van de handgx-epen van de snoeischaar Vax-io
kan met een schuifx-egelaar ergonomisch worden aangepast aan de
grootte van de gebruikershanden.
De tuinliefhebber kan weer
volop aan de slag in zijn of
haar groene paradijsje. Wex-k-
zaamheden te over. Er kan wor
den geplant, gesnoeid en opge
bonden. Goed gex-eedschap en
accessoires zijn daax-bij onont
beerlijk. Het begeleiden van de
plantengx-oei is een hoofdstuk
apart. Diverse planten wox-den
vaak ondersteund met stokjes,
touwtjes of elastiekjes. En dan
maar hopen dat de planten niet
te hard groeien. Want dan moet
de plantensteun ook weer wor
den aangepast met als resultaat
een wirwar van draadje en stok
jes rond de plant.
Het systeem Peacock Pinnups
steunt planten en struiken tij
dens de groei onopvallend zon
der draadjes. Aan een metalen
grondpin kan eenvoudig een
open ring of x'aster bevestigd
worden. Deze zijn er in diverse
maten. Omdat de plant er door
heen groeit, worden de rasters
aan het begin van het tuinsei-
zoen geplaatst. De open x-ingen
kunnen op elk gewenst moment
gedux-ende het jaar bij de plant
gezet worden.
Nieuw zijn de zogenaamde
Wing-Clips. Deze koppelstuk
jes worden aan de zijkant van de
grondpin vastgeklikt. Hieraan
kunnen dan weer nieuwe rasters
of ringen gehangen wordenMet
een lichte vingerdruk worden de
vleugels en ringen op de goede
hoogte geschoven. Zo gi-oeit de
plantensteun als het ware mee
met de plant. Bovendien kan
met deze vleugels het systeem
uitgebreid wox-den zonder dat
de pinnen uit de grond hoeven.
De groen gecoate grondpinnen
van hard-verzinkt staal, met
ronde kop om oogletsel te voor-
komen, zijn verkrijgbaar in di-
vex-se lengten van 75 centimeter
tot 175 centimeter: Eenbeginset
met grondpin kost ongeveer tien
gulden. De Wing-Clips kosten
6.50 voor drie stuks. Het sys
teem, verkx-ijgbaar bij elk tuin
centrum, is uit te bx-eiden met
halve ringen en diverse border-
x-anden.
Slangkoppeling
Goed tuingereedschap is zoals
gezegd van groot belang. Een
bekende naam op dat tex-x-ein is
Gardena. De slangenkoppeling
Gardena System is één van de
succesvolste producten die
wordt gebruikt in de Nedex--
landse tuinen. Sinds de intro
ductie in 1968 zijn er miljoenen
van verkocht. Nieuw is het
kindveilige slangstuk Plus voor
aan het begin van de slang en de
waterstop. Deze koppelstukken
liggen goed in de hand en het
zachte nopjespx-ofiel zorgt voor
een goede grip bij het loskoppe
len. Een x-ing van zachte kunst
stof biedt bescherming tegen
slag of stoot. De langex-e schacht
geeft een beter houvast aan de
slang, zodat zelfs dunwandige
tuinslangen goed blijven vast-
zitten. Om ervoor te zorgen dat
de vex-binding met de kraan of
het aansluitgereedschap niet
onbedoeld losschiet, kunnen de
koppelstukken met een ver
grendelingsmechanisme extx-a
worden vastgezet. Een kwestie
van gewoon vastklikken en
draaien. Handig als er al te on
dernemende kindex-en in de
buurt zijn. Een onverwachte
koude douche kan ze dan be
spaard blijven.
Snoeigereedschap
In het vroege voorjaar valt er
voldoende te doen in de tuin.
Snoeien is een van die broodno
dige werkjes. De verdorde res
ten van de vaste planten kunnen
worden teruggesnoeid. Als het
niet vriest kunnen zomerbloei
ende heesters zoals de vlin
derstruik, en rozen worden ge
snoeid. Bemesten na het snoeien
is dan wel van belang. Scherp
snoeigereedschap is het halve
werk. De snoeiwond is dan net
jes en herstelt sneller. Px-obeer
altijd zo te snoeien dat de vorm
in tact blijft. Waar een tak wordt
afgeknipt zal weer een nieuwe
verschijnen.
Voor het snoeiwerk heeft Gar
dena een nieuwe serie schax-en
op de markt gebracht die be
schikken over een schuifrege-
laar waarmee de openingswijd
te van de handgrepen kan
worden ingesteld. Daardoor
kan de schaar aan de handen
van de gebruiker worden aan
gepast.
De serie omvat ondermeer een
tweezijdige snoeischaar met zo
genaamde papegaaienbek, spe
ciaal voor bloemen, scheuten en
twijgen. De aambeeldsnoei-
schaar is geschikt voor sterkere
en hardere takken. De laatste is
tevens uitgerust met een anti
slip-aambeeld waardoor het
snoeigoed goed binnen knipbe-
ï-eik blijft. De scharen zijn ver
der allemaal uitgerust met
geharde messen met antikleef-
coating, een eenhandsvergren-
deling en een praktisch pols
bandje.
De snoeischaren zijn verkrijg
baar vanaf 39.95.
Annemarie Zevenbergen
Het slangstuk en de waterstop kunnen met een (kinder)vergrende-
ling extra vastgezet worden.