Tegenstem moet luider klinken
PZC
CNV wil CAO's
per bedrijfstak
in kleinmetaal
Neve en Van de Linde tonen hun
waarheid in De Bewaerschole
Pestman schildert de
schoonheid van het licht
Hoog niveau van
jeugdige musici op
muziekprijsavond
17
GGD vraagt
pubers
het hemd
van het lijf
Zorreguieta
Pronk praat bij
over Zeeland en
de Vijfde Nota
kunst cultuur
Gregoriaanse
gezangen
en motetten
Tangosalon in
Middelburg
zaterdag 7 april 2001
GOES - Of je tevreden bent met
je uiterlijk. Of je je best vaak
somber of depressief voelt. Of je
wel eens tegen je zin seks hebt
gehad. Alle Zeeuwse scholieren
van vijftien en zestien jaar moe
ten een lijst invullen met vragen
over hun gevoelens en lichame
lijke en geestelijke toestand.
Met de vragenlijst wil de
Zeeuwse gezondheidsdienst
GGD psychosociale problemen
bij pubers op middelbare scho
len opsporen en hulp op gang
brengen. De GGD verwacht dat
de uitslag bij een kwart van de
jongeren tot een gesprek met
een jeugd verpleegkundige
leidt. Tachtig procent daarvan
heeft ook echt hulp nodig. De
GGD ervan uit dat uiteindelijk
een kleine tweehonderd van de
4500 Zeeuwse jongeren van
vijftien en zestien jaar voor hulp
bij de sociaal-medische teams
op de scholen belanden. Daar
van zullen zo 'n vij f tig leerlingen
hulp van een jeugdzorginstel
ling als het psychiatrisch cen
trum Emergis nodig hebben. De
vragenlijst wordt binnenkort
als proef op drie scholen in
Zeeuws-Vlaanderen, Walche
ren en het Oosterscheldegebied
gebruikt. Als alles goed gaat, is
de rest van de Zeeuwse scholie
ren begin 2001 aan de beurt.
De vragenlijst is al enkele jaren
bij een groot aantal GGD's in
Nederland in gebruik. De leer
lingen moeten de vragenlijst -
officieel Korte Indicatieve Vra
genlijst voor Psychosociale pro
blematiek bij Adolescenten
(KIVPA) - in de klas invullen.
Dat kost zo'n twintig minuten.
De lijst heeft vragen over wel
zijn, vrienden en familie en ge-
zondjieid en vraagt om een zelf
analyse. Als de GGD aanleiding
ziettot een gesprek, komt de uit
nodiging niet thuis, maar wordt
er op school contact met de leer
ling gezocht. De GGD wil het
KIVPA-onderzoek uitvoeren als
aanvulling op het gezondheids
onderzoek dat de dienst bij alle
dertienjarige scholieren ver
richt. Na dit preventieve ge
zondheidsonderzoek raakte de
GGD het zicht op de jongeren
kwijt, terwijl zij juist daarna
vaak psychosociale problemen
krijgen.
door Jacques Cats
Hettie Jiskoot uit Goes stelt voorop:
het zou ongepast zijn om naar bui
ten te treden op de dag dat Willem-
Alexander en Maxima op hun verlo-
vingsrondreis door Nederland in Zee
land zijn. „Ik vind dat dat niet meer
kan. Om bijvoorbeeld bij een bezoek
aan Middelburg te lopen protesteren,
desnoods met witte hoofddoekjes om.
„Maxima heeft haar best gedaan om
iets over de situatie te zeggen. En ik
denk dat ze dat ook wel meent."
Jiskoot blijft echter van mening dat het
in 1993 ontbonden Zeeuwse comité, dat
zich solidair verklaarde met de Argen
tijnse Dwaze Moeders, nog één keer de
straat op moet. Ergens in de periode
voordat het huwelijks plaatsvindt. Dat
zou dan niet in Middelburg dienen te
gebeuren. Mevrouw Jiskoot denkt eer
der aan een gezamenlijk optreden met
de drie andere vroegere comités op een
centrale plaats in het land.
Het Zeeuws Archief meldt in de laatste
nieuwsbrief dat de omvang van de dos
siers wordt uitgedrukt in strekkende
meters. Sommige archieven zijn hon
derden meters groot. Andere nemen
aanzienlijk minder plankruimte in. De
kleinste maat die daarvoor wordt ge
bruikt is 0,1 meter. Tot die categorie be
hoort het archief je van het Zeeuws Co
mité Stille Tochten. De bescheiden
papieren nalatenschap herinnert aan
een periode van grote maatschappelij
ke betrokkenheid.
Daarvoor moeten we terug naar de ja
ren tachtig toen er stille tochten werden
gehouden uit solidariteit met de 'dwaze
moeders' van het Plaza de Mayo in het
Argentijnse Buenos Aires, vrouwen van
wie echtgenoten of zonen sinds de junta
van generaal Videla waren vermist.
Na een landelijke tocht namen in 1982
vijfhonderd mensen deel aan de eerst
Zeeuwse demonstratie in Middelburg.
'Wit hoofddoekje meebrengen', luidde
het advies op de affiches waarmee de
tochten werden aangekondigd. Het
zouden er twintig worden. In 1993 stop
te het Zeeuwse comité nadat het con
tact met de Dwaze Moeders in de loop
van de jaren op een laag pitje was ko
men te staan.
Gevoelens
Jammer voor de actuele situatie, vindt
Hettie Jiskoot, ex-lid van het Zeeuwse
comité dat niet alleen maar de straat
opging, maar ook petities aanbood,
correspondeerde met vrouwen in La-
tijns-Amerika en gastspreeksters uit
nodigde. De stille tocht, die aanvanke
lijk twee keer en later één keer per jaar
plaats vond zou een goede mogelijkheid
Het Zeeuws comité Stille Tochten ging twintig keer de straat op.
zijn geweest om uiting te geven aan de
gevoelens over de thans ontstane situa
tie. „Je hoort die tegenstem te weinig.
Terwijl er toch veel mensen zijn die er
anders over denken."
De Goese initiatiefneemster van toen is
'absuluut niet tegen het huwelijk van
de prins en Maxima'. „Dat moeten die
mensen zelf weten. Maar ik vind dat het
echt niet kan dat hij koning wordt en zij
koningin.Die vader die dan niet komt,
is volgens Hettie Jiskoot de oplossing.
Het feit dat de Oranjes, toch de verte
genwoordigers van het Nederlandse
volk, straks familie worden,van een fa
milie in Argentinië die niet echt brand
schoon is, stuit haar tegen de borst.'
'Daar moet het Nederlandse konings
huis geen banden mee willen hebben."
Aan de andere kant heeft Jiskoot op
zich wel enige bewondering dat Jorge
Zorrequieta niet bij het huwelijk is.
„Een familieband is in Latijns-Ameri
ka heel anders dan hier. Veel hechter en
intiemer. Bovendien: een vader brengt
daar de bruid naar het altaar. En nu zit
ten ze wel te speculeren hoe het straks
verder moet, maar je kunt die man niet
blijven tegenhouden." Ze hadden, op
pert de Goese, ook in Argentinië kun
nen trouwen. „Dan hadden de ouders
erbij kunnen zijn. Ik denk dat Beatrix
daar wel welkom zou zijn."
Het vroegere comitélid Stille Tochten
blijft voor de toekomst wel problemen
voorzien, zeker nu ook de moeder van
Maxima in opspraak is gekomen.
Jiskoot wijst erop dat mensen die ver-
nil—IF 'lil
foto Ruben Oreel
antwoordelijk zijn geweest voor de ver
schrikkelijke dingen die er in Argenti
nië gebeurd nog steeds vrij rondlopen.
Huisarrest
,Er hebben er nu weer een paar huisar
rest, omdat de Dwaze Moeders, inmid
dels vooral de Dwaze Grootmoeders,
erg'actief zijn om de kleinkinderen op te
sporen. Zolang die mensen niet worden
berecht, blijven de families daarmee
zitten. Ze kunnen hun rouwproces niet
afsluiten." Mevrouw Jiskoot weet via
haar contacten met Amnesty Interna
tional dat de Argentijnse actievoersters
blij zijn met de opstelling in Nederland
tegenover Jorge Zorreguieta.
„Sommige dingen moeten nu klaar zijn.
Die twee zijn kennlijk toch van plan om
te gaan trouwen. Daar kun je niet tegen
blijven ageren. Wat overblijft is het on
verteerbare feit dat ze straks koning en
koningin worden. Jammer dat er zo
weining in de pers komt van mensen die
er net zo over denken."
door Jeffrey Kutterink
VLISSINGEN - CNV Metaal
techniek wil af van één centrale
CAO voor de kleinmetaal. Er is
volgens de bond meer behoefte
aan het afsluiten van overeen
komsten per bedrijfstak. Door
dat de CAO geldt voor zowel
fietsenmakers, pijpfitters, elek-
tromonteurs en zilversmeden
worden onderhandelingen no
deloos ingewikkeld, aldus de
CNV. Ze wil daarom op korte
termijn daarover discussiëren.
FNV Bondgenoten ziet voorals
nog niets in het afschaffen van
de collectieve arbeidsovereen
komst.
Aanleiding voor het CNV om
over het afschaffen van de CAO-
kleinmetaal te beginnen, zijn de
afgelopen moeizame onderhan
delingen. Pas na vier weken van
actievoeren, staken en onder
handelen is een akkoord bereikt
voor de komende twee jaar. In
Zeeland gingen tal van bedrij
ven plat.
„We zijn ervan overtuigd dat de
onderhandelingen over de net
afgesloten CAO veel soepeler
hadden kunnen lopen als we
CAO's per bedrijfstak hadden
afgesloten", zegt W. de Jong van
het CNV. „De CAO voor de
kleinmetaal geldt voor fietsen
makers tot installatiebedrijven.
Daar zit nog al een verschil in
belangen en daardoor worden
onderhandelingen ontzettend
lastig. Door de sector in stukjes
te knippen en deel-CAO's af te
sluiten, kan dat worden voorko
men."
Dreigementen
De afgelopen onderhandelin
gen plaatste de bonden voor las
tige vraagstukken, stelt het
CNV. De recente stakingen heb
ben volgens de bond nogal een
grote wissel getrokken op be
staande arbeidsverhoudingen.
Zo hebben in het hele land
werkgevers personeel de afgelo
pen weken geïntimideerd door
dreigementen te uiten in de
richting van stakers over hun
loopbaanontwikkeling, het ont
nemen van de lease-auto en an
nuleren van scholingsvooruit
zichten, aldus het CNV.
„Het is moeilijk uit te leggen dat
werknemers bij bijvoorbeeld
GTI het werk dagen platleggen,
terwijl de werkgever de zaken
beter heeft geregeld voor zijn
personeel dan de vakbonden in
de onderhandelingen eisen",
zegt De Jonge. „Natuurlijk gaat
het erom dat de werknemers
staken om te zorgen dat ook an
dere werkgevers een goede CAO
afsluiten voor hun personeel.
Maar het lijkt het CNV beter om
de kwaadwillende werkgevers
aan te pakken en niet de goed
willende."
Bestuurder C. £oban van FNV-
Bondgenoten ziet vooralsnog
niets in het loslaten van een cen
trale CAO voor de kleinmetaal.
„Die discussie is bij de FNV niet
gaande. We hebben nu net een
mooie CAO afgesloten voor
twee jaar. We zijn nog bezig met
de afwikkeling daarvan. Ik hoor
van de achterban nog niet dat de
CAO-kleinmetaal moet worden
opgesplitst."
VLISSINGEN - Inwoners van
Zeeland kunnen maandag 9
april met minister Jan Pronk
(Vrom) praten over de positie die
hij de provincie geeft in de Vijf
de Nota Ruimtelijke Ordening.
Dan vindt in Tilburg de in
spraakbijeenkomst plaats voor
Zeeland, Noord-Brabant en
Limburg.
Minister Pronk vertelt om 19.00
uur waar de nota om draait.
Daarna wordt er gediscussiëerd
en kunnen officiële inspraakre
acties worden ingediend. De re
gionale inspraakbijeenkomst,
waarvan er vijf in het land wor
den gehouden, duurt van 17.00
tot 20.30 uur in de Stads
schouwburg in Tilburg.
Vooaf gaand aan Pronks uitleg is
er een informatiemarkt die re
gionale thema's uit de Vijfde
Nota toelicht.
GOES - Het jongenskoor van de
Zeeuwse Koorschool en het he
renkoor Sint Cecilia zingen
morgen, palmzondag, tijdens de
hoogmis in de RK Maria Magda-
lenakerk in Goes.
De koren brengen gregoriaanse
gezangen en motetten van Pale-
strina, Ley en Wingham ten ge
hore.
Dirigent is E. Heijblok en het or
gel wordt bespeeld door T. Re-
mijn. De hoogmis wordt uitge
zonden door de KRO op Radio 5.
De mis begint om 11.00 uur, ce
lebrant is pastor T. Brooymans.
door Ali Pankow
BURGH-HAAMSTEDE
Doordringen tot je eigen
waarheid. Dat leerde beeldend
kunstenares Ingrid van de
Linde vooral van haar docent
Jacques Neve toen zij een op
leiding volgde aan de Acade
mie voor schone kunsten in
Sint-Niklaas. Docent en leer
linge van weleer exposeren
vanaf vandaag tot en met za
terdag 28 april in De Bewaer
schole in Burgh-Haamstede.
Neve legde zich aanvankelijk
vooral toe op schilderen. Het
figuratieve had zijn grote
voorkeur. Zo'n vijftien jaar ge
leden maakte hij een omme
zwaai naar assemblages. Zijn
ruimtelijke objecten vloeien
voort uit lang gekoesterde per
soonlijke herinneringen. Neve
creëert opmerkelijke vormen
van zink, hout en steenwaarin
vaak tegenstrijdigheden zijn
samengevat.
Op haar zoektocht naar haar
eigen waarheid werd Ingrid
van de Linde uit Goes tijdens
schole prijkt een dierenhuid
waarop Van de Linde de tekst
in het Japans aanbracht.
De kunstenares bracht later
een bezoek aan Marokko,
Daar raakte zij diep onder de
indruk van de Middeleeuwse
productiewijze in een leerlooi
erij. Het inspireerde haar tot
het maken van een aantal fo
to's en kunstwerken, die in de
expositie de confrontatie aan
gaan met het werk van Neve.
Zo is zijn installatie 'Het dage
lijks leven' waarmee hij de
sleur van de herhaling ver
beeldt, ook te zien op haar foto
'Stille Getuigen'. Daarop kij
ken de koeien stil toe naar de
dingen die om hen heen gebeu
ren.
De tentoonstelling in De Be
waerschole wordt vanmiddag
om 15.00 uur geopend met een
inleiding door Ingrid van de
Linde, omlijst met zang van
Hanneke Koek uit Amster
dam.
De expositie is tot en met zaterdag
28 april geopend van dinsdag tot
en met zaterdag van 13.30 tot
16.30 uur.
doorErnst Jan Rozendaal
DOMBURG - Schilder Bob
Pestman heeft drie onderwer
pen: zeegezichten, landschap
pen en stads- en dorpsgezich
ten. Maar wie zijn werk goeg
bekijkt, en dat kan vanaf mor
gen in het Marie Tak van Poort -
vlietmuseum in Domburg,
ontdekt al snel dat het licht ei
genlijk zijn enige onderwerp is.
„Dat doet me denken een uit
spraak van Willem Maris", rea
geert Pestman instemmend.
I „Iemand zei hem dat hij zulke
mooie koeien schilderde, waar
op hij antwoordde: Ik schilder
helemaal geen koeien, ik schil
der het licht."
De vergelijking met Maris is
geen toevallige. Pestman schil
dert duidelijk in de traditie van
de Haagse school en het impres
sionisme. Uit de expositie blijkt
ISdat hij het schilderen van huis
uit heeft meegekregen. Eén
schilderij is namelijk niet van de
hand van Bob Pestman, maar
I van zijn vader Hendrik Pest-
1 man. Het valt nauwelijks op. Als
eerbetoon aan zijn vader heeft
Pestman het schilderij ernaast
gehangen dat hij maakte van
I hetzelfde onderwerp, de dorps
kerk in zijn geboortedorp
Grijpskerke.
Onderwijs
„Mijn vader was daar predi-
'I kant. Tekenen en schilderen wa
ren een hobby van hem. Ik heb
nog tekeningetj es die hij als j on-
gen maakte achterop het hout
van sigarendoosjes. Ik wilde
graag de kant op van de kunst.
Dat mocht van mijn vader, als ik
hem beloofde de onderwijsakte
voortekenen te halen. 'Dan kun
je met lesgeven je boterham ver
dienen', zei hij. 'En je beleg
schilder je er dan maar op.' Ik
heb altijd met veel plezier in het
onderwijs gezeten."
Pestman volgde de Academie
voor Beeldende Kunsten in Rot
terdam en de Academie voor
Beeldende Vorming in Amers
foort. Zijn Zeeuwse jaren waren
toen achter de rug. Hij was drie
toen zijn ouders Grijpskerke
verlieten, maar als tiener kwam
Pestman weer terug in de pro
vincie, want het gezin ging in
Terneuzen wonen. Hij bezoekt
Zeeland nog regelmatig en ter
gelegenheid van zijn zeventig
ste verjaardag heeft het Marie
Tak van Poortvlietmuseum nu
een expositie ingericht met zijn
schilderijen en aquarellen.
De liefde voor het licht die daar
op tot uitdrukking komt, heeft
Pestman vermoedelijk opge
daan tijdens zijn jeugd in Zee
land. „Als jongen ging ik mijn
huiswerk maken aan de Schel
de", herinnert hij zich. „Na
tuurlijk merkte ik daar die
prachtige luchten en lichten op.
Binnen de kortste keren zat ik
dan ook te tekenen, wat mijn
ouders trouwens niet zo goed
vonden. Het is geen toeval dat
Mondriaan, Toorop en Hart
Nibbrig in Zeeland kwamen
schilderen. Zij kwamen voor dat
aparte licht dat je vindt in stre
ken aan het water. Zeker op
Walcheren is het licht heel bij
zonder. Dat ik nu exposeer in het
museum dat toch vooral gewijd
is aan die schilders, is iets wat ik
niet had durven hopen."
Voor Pestman is het nooit een
vraag geweest of hij anders dan
realistisch zou schilderen. „Op
de academie in Rotterdam heb
ik het vak heel gedegen geleerd.
Mijn leraar zei: 'Je zit hier op
een ambachtschool, gekkigheid
maak je later maar in je atelier.'
Ik schilder wel eens abstracte
dingen, maar dan zijn het altijd
kleurstudies. Ik voel me nou
eenmaal verknocht met schilde
rijen in de trant van de Haagse
School. Die stijl heeft nog steeds
bestaansrecht. Misschien wel
meer dan ooit. Wat ik wil is de
schoonheid van de wereld laten
zien. Niet alleen omdat ik daar
plezier in heb, maar ook als te
genwicht voor alle lelijke din
gen waarmee we dagelijks wor
den geconfronteerd, via het
Journaal bijvoorbeeld. Ik wil de
mensen laten zien wat het bekij
ken nog waard is."
Expositie: Bob Pestman, Terug in
Zeeland, van 8 april t/m 29 juni in
het Marie Tak van Poortvlietmuse
um in Domburg, open di-zo van
13.00-17.00 uur.
De dorpskerk van Grijpskerke;
geschilderd door Bob Pestman.
MIDDELBURG - Het tango
kwartet El Conjunto van de
Middelburgse gitarist Huibert-
Jan Vader treedt morgenmiddag
op tijdens de tangosalon in de
Kloveniersdoelen in Middel
burg.
De salon duurt van 15.00 tot
20.00 uur. El Conjunto speelt
van 15.30 tot 18.00 uur. Tijdens
het concert kan het publiek luis*
teren en kijken, maar ook dan
sen.
een reis naar Jemen in de win
ter van 1998 getroffen door de
dichtregels 'If it is true - that
my origin is earth - then the
whole earth is my home - and
all the world my family'.
Die poëzie inspireerde haar tot
visuele vormgeving. Zij liet de
dichtregels omzetten in ver
schillende wereldtalen. Daar
na schilderde zij ze met zoge
heten drakenbloed op dieren
huiden. Dit drakenbloed
wordt gemaakt door hars uit
een drieduizend jaar oude
boom op Borneo te mengen
met bindmiddel. Op de ten
toonstelling in De Bewaer-
Jacques Neve en Ingrid van de Linde houden in de Bewaerschole
voor het eerst een gezamenlijke expositie.
foto Marijke Folkertsma
door ErnstJan Rozendaal
MIDDELBURG - De neven
Mathieu en Rob van Bellen
uit Hulst en het duo Angela
Tjiam uit Goes en Rob de
Winter uit Kapelle zijn de
winnaars van de muziek
prijsavond voor duo's van de
Vereniging Vrienden van het
Zeeuws Orkest. De neven
Van Bellen - Mathieu op viool
en Rob achter de piano -
sleepten gisteravond in de
Kloveniersdoelen in Middel
burg de eerste prijs in de
wacht in de categorie van
twaalf tot en met vijftien
jaar. Angela Tjiam en Rob de
Winter kwamen - quatre
mains op de piano - uit in de
categorie zestien tot en met
twintig jaar.
De jury onder voorzitter
schap van directeur M. Meijs
van de Zeeuwse Muziek
school roemde het zeer vir
tuoze, talentvolle spel van
Mathieu van Bellen en de be
trouwbare, volgzame bege
leiding door zijn neef. Zij
speelden stukken van Wie-
niawski, Fauré en De Sara-
sate. Het quatre mains-duo
werd geprezen om de zeer ge
voelige uitvoering van een
compositie van Debussy en
een expressieve Grieg. Beide
stukken werden met veel
kleur uit de piano getoverd.
De winnende duo's kregen
uit handen van J. van de Poel
van de Koninklijke Schelde
Groep een cheque van dui
zend gulden, te besteden aan
verdere muziekbeoefening.
Overigens werden alle vijf
deelnemende duo's even in
het zonnetje gezet, omdat
naar mening van de jury het
niveau van de hele avond
hoog lag. Met name in de
jongste categorie, waarin de
Van Bellens concurreerden
met vier kinderen van het ge
zin Sarneel uit Groede, ont
liepen de kandidaten elkaar
nauwelijks.
Van Besouw
5401 100% linnen
7 kleuren
Met blote voeten over wol,, katoen of
linnen van Van Besouw. Dat is lekker.
Anders, maar net zo lekker als
pierewaaien langs het strand.
Natuurlijk mag iedereen zijn schoenen
aanhouden. Daar kan zo'n vloer wel
tegen. Die blijft net zo mooi.
Maar we blijven erbij: niets is zo
ontspannen als het echt voelen van
de zuivere Van Besouw-kwaliteit.
Advertentie
Kees den Herder
Interieurstyling
Walcheren
Noordweg 125, Serooskerke, 0118-593030
