Koers Prolion keldert door mkz
Poppelaars start tiende editie
campagne Fiets naar je werk
De pas gespeende
lammeren missen
moeders melk
Kegelclub in actie voor schapenboer
Verj arings termij n
asbestslachtoffers
moet verdwijnen
Luteijn voorzitter
bedrijfschap Horeca
Verkoop van meïkrobots ligt nagenoeg stil
Mkz zet streep
door Schots
festival Veere
Viertal bedreigt
man met zakmes
Personeel waterschap
krijgt hygiëneprotocol
donderdag 5 april 2001
door Barend Pelgrim
SCHOONDIJKE - Het bedrijf
Prolion uit Schoondijke ver
wacht binnen een tweetal we-
beursnotering een dieptepunt
van 4.60 Euro.
Bij Prolion in Schoondijke vindt
de productie plaats van de zoge
naamde melkrobot, een volau-
de structurele trend in de ver
koop van meïkrobots een gun
stige lijn volgt. „Er is bij de con
sument roep om een grotere
voedselveiligheid en dat bieden
wij met ons melksysteem. Bo
vendien is het een diervriende
lijke. veilige en gezondere wijze
van produceren." De directeur
spreekt tegen dat de financiële
positie van Prolion précair is en
dat de schuldeisers in de rij
staan. De mond- en klauwzeer
hindert ons, maar ik begrijp niet
waar een dergelijke bewering
op gestoeld is."
Om te voorkomen dat het
mond- en klauwzeer bij zijn
dieren komt heeft schaapher
der Stefan Poel (29) zich met
zijn kudde van de buitenwe
reld afgezonderd in de
schaapskooi bij Nisse. Vanuit
dat zelfverkozen isolement
vertelt hij via een dagelijkse
contact met de krant van zijn
wederwaardigheden.
door Jacques Cats
Lammetjes kunnen soms
heel zielig mekkeren. Het
is ook niet niks als je bij je
moeder wordt weggehaald
omdat je groot genoeg wordt
geacht om ander voedsel dan
moedermelk tot je te nemen.
Stefan Poel heeft ook een
twintigtal exemplaren uit de
opgesloten Zeeuwse
Schaapskudde blij kunnen
stemmen door ze een plaatsje
te bieden in de hooiberg
naast de stal. „Hebben ze lek
ker frisse lucht. Echt ideaal
voor ze". Vreugde is er net zo
goed bij de dagelijkse uitver
korenen die even op het wei
tje mogen.
Dat biedt weer wat ruimte
voor de rest van de kudde die
noodgedwongen huisarrest
heeft gekregen. „Het wordt
nu wel erg vol binnen", stelt
de schaapherder vast. Hij
doelt daarmee op de alsmaar
hoger wordende laag van stro
en mest, waardoor de kans
bestaat dat de dieren over het
hek heen komen en door de
voergangen gaan banjeren.
„Als ze dat eenmaal door
hebben is het hek van de dam
en springt de een na de ander
over de afrastering, met het
risico dat ze poten kunnen
breken. Hebben we weer een
nieuw probleem. Misschien
moet ik wat minder vers stro
leggen. Dan is het wat langer
vol te houden om ze achter
het hek te houden".
Het was voor Stefan wel even
schrikken toe hij hoorde van
drie nieuwe besmettingen in
Overijssel. „Dat is voor de
mensen die daar zitten niet zo
ken duidelijkheid te kunnen
geven over de financiële conse
quenties van de mond- en
klauwzeerziekte.
De producent van automatische
melksystemen ondervindt grote
hinder van mkz-uitbraken in
Groot-Brittannië, Nederland
en Frankrijk. Gisteren verloor
de koers van het aandeel Prolion
0,4 Euro en daarmee bereikte de
VEERE - Het Schots festival,
dat de stichting Sept dit jaar in
Veere wilde organiseren, gaat
niet door. De belangrijkste re
den voor het afblazen van het
evenement is de mond- en
klauwzeercrisis in Schotland.
Vorige week meldde de stichting
dat het festival eventueel gean
nuleerd zou worden, omdat de
gemeente de vergunning voor
het evenement te laat had afge
geven. Begin deze week verga
der-de de stichting. „We waren
nog niet begonnen, of de eerste
afmeldingen waren al binnen",
zegt D. Sybenga van de stich
ting. Door de uitbraak van
mond- en klauwzeer in Schot
land kan de geplande handels
markt in ieder geval niet door
gaan. „Daar wil je ook Schotse
produkten aanbieden", zegt ze.
„We willen geen enkel risico ne
men met het vervoer van din
gen." Verder zijn er te veel be
perkingen voor mensen die uit
Schotland willen reizen. „Het
was de laatste druppel", zegt
Sybenga. „We willen welprobe-
ren om de promotiedag voor
Schotland op zaterdag 1 sep
tember door te laten gaan.
De stichting Sept wilde vorig
jaar ook een Schots festival in
Veere organiseren. Dat werd
toen wegens tijdgebrek geannu
leerd. De stichting Veere-Schot-
land oi-ganiseerde in 2000 wel
een Schots cultureel festival.
tomatische computergestuurd
procédé voor de melkveehoude
rij. Verder zijn in Zeeuws-
Vlaanderen de customer sup
port en het virtuele business sys
teem gehuisvest. In Schoondij
ke wei'ken dertig mensen.
Volgens H. Buitenhuis van
Prolion is er op dit ogenblik nog
weinig te zeggen over de directe
financiële consequentie als ge
volg van de veeziekte. De han
del in melksystemen ligt mo
menteel grotendeels stil. Ook de
service en het ondex'houd aan de
robots wordt bemoeilijkt. Al
leen het hoogst noodzakelijke
gebeuld en verder pi-oberen
Prolion-technici met hulp van
de computer on-line problemen
te verhelpen. De grootste afzet
markten voor de melkmachines
van Prolion zijn Frankrijk,
Duitsland, Groot-Brittannië,
Denemarken en Nederland en
juist in deze landen worden
nauwelijks nog verkopen ge
boekt. Beursanalisten van de
Rabobank gaven hun klanten
begin deze week het advies hun
aandelen Prolion in de verkoop
te doen.
Koers
Het aandeel Prolion liep de af
gelopen veertien maanden forse
klappen op. Stond de koers in
februari 2000 op 35 Euro, begin
dit jaar was dat nog slechts 15
Euro. Gister-en werd afgesloten
op een koei's van 4,60 Euro, een
peil dat nog niet eei'der bereikt
werd. Buitenhuis is niet pessi
mistisch over de toekomst, maar
is 'niet blijmet de gang van za
ken. Hij meent dat het oordeel
van de Rabo-analisten ongenu
anceerd is. „De financiële ge
volgen laten zich ook voor ons
op dit moment moeilijk kwanti
ficeren. Er is spi'ake van onze
kerheid. Daai'om wordt een in
terne analyse uitgevoerd om
binnen veertien dagen duidelijk
te krijgen wat de mond- en
klauwzeei'epidemie teweeg zal
brengen." Wat volgens Buiten
huis echter voor ogen gehouden
moet woi'den, is dat de veehou
derijsector zich nu 'in het diepst
van de nacht' bevindt, maar dat
zijn zinnen even verzetten.
Maar weer langdurig in de
stal verblijvend was hij giste-
ï'en constant met de ziekte
bezig. „Dan maalt erechtvan
alles door mijn hoofd. Al heb
ik voor hier weer wel een
goed gevoel dat er geen
mond- en klauwzeer is geko
men Uit de test in Made-Kes-
sel.
Anders kon het in de
schaapskooi nog wel eens ge
zellig zijn met aanloop van
nieuwsgierigen. Maar nu de
boel is afgegrendeld voor de
buitenwacht is het onwezen
lijk stil. „Heel vreemd", zegt
Stefan. „Dat je geen px-aatje
kunt maken met bezoekers".
Voor de schaapherder zou de
lente fors mogen doorzetten.
„Het zou langer boven de
twintig graden moeten wor
den. „Ze zeggen dat bij zulke
hoge temperaturen het
mond- en klauwzeervirus er
eerder mee stopt".
0 www.pzc.nl
dossier mkz
ex-g leuk", stelt de schaapher-
der in Nisse verbloemend, om
meteen daarna duidelijk te
maken het toch wel 'heel erg
verschrikkelijk' te vinden.
Het heeft Stefan verbaasd
dat Kootwijkerbi'oek buiten
het gebied ligt dat minister
Bx-inkhox'st op slot heeft ge
daan. „Als je het goed wil
doen hoort dat er ook bij".
Levend in afzondering merkt
Poel dat hij zich de gebeurte
nissen beduidend meer aan
trekt dan wanneer hij in het
volle leven had gestaan, met
alle afleidingen die daar bij
hox-en. Een dag eerder buiten
de kooi werkend aan het ach
terstallige onderhoud kon hij
door Piet Kleemans
OUWERKERK - De Schouwse kegelclub
Ostran (Ons Streven is Alle Negen) is op de
bres gesprongen voor schapenboer G. van
den Hoek uit Ouwerkerk. De man moest
donderdag 22 maart lijdelijk toezien hoe op
last van de Algemene Inspectie Dienst (AID)
vijftig schapen en acht lammetjes werden
afgemaakt omdat Van den Hoek het ver-
voersverbod zou hebben overtreden.
De 71-jarige Ouwerkerkse boer zit in zak en
as. Zijn relaas raakte bij de kegelaars van
Ostran een gevoelige snaar. Ostran-lid A.
den Breejen: „Over zo'n verhaal wordt tij
dens het kegelen gepraat en gaandeweg is -
om in kegeltex'men te blijven - de bal gaan
rollen. Uiteindelijk resulteerde dat in het
plan om Van den Hoek een hart onder de
riem te steken door een inzamelingsactie
onder de kegelaars te houden. Die actie is 1
april van start gegaan en loopt door tot 1
mei.
Inmiddels is ook de Ziexikzeese Kegelbond
(ZKB) ingeschakeld. Den Bx-eejen hoopt dat
op die manier een sneeuwbaleffect veroor-
zaakt wordt onder kegelsportminnend
Schouwen-Duiveland. Een streefbedrag
dux'ft Den Breejen niet te noemen. „We pro-
bei-en natuurlijk zo hoog mogelijk te komen,
maar het gaat natuurlijk ook vooral om het
gebaar. We gaan geen bedragen opleggen.
Iedereen bepaalt zelf of en hoeveel hij of zij
ovei'maakt."
Het drama bij de Ouwerkerkse boer heeft op
Schouwen heeft heel wat losgemaakt. De
telefoon bij Van den Hoek stond roodgloei
end en de Ouwerkei'kse boer kreeg zelfs van
buiten Zeeland adhesiebetuigingen in al-
lerlei vormen. Vorige week voerden elf leer
lingen van groep 6 van de Jan Wouter van
den Doelschool uit Zieiïkzee actie onder de
Beuze ten bate van Van den Hoek.
foto Marijke Folkertsma
door Margreet van den Broek
ZIERIKZEE - Gedeputeerde
Poppelaars gaf gisteren de af
trap van de tiende editie van
de Zeeuwse campagne 'Fiets
naar je werk'. In het recreatief
milieucentrum Ecoscope in
Renesse voorzag hij al fietsend
een lichtkrant van energie.
De campagne begon tien jaar
geleden als een Zeeuws initia
tief en is inmiddels door bijna
alle provincies overgenomen.
Met de campagne wil het
Zeeuws Platform Duurzame
Ontwikkeling zoveel mogelijk
mensen stimuleren om tussen
1 april en 1 oktober hun woon
werkverkeer per fiets af te leg
gen. Deelnemende bedrijven
sponsoren hun werknemers
per gefietste kilometer. Vorig
jaar trapten ruim 4200 Zeeuw
se deelnemei's een kleine 3,5
miljoen kilometer bij elkaar.
Volgens coördinator M. Meier
dient de actie verschillende
doelen. Naast het terugbren
gen van de hoeveelheid uit
laatgassen, is een dagelijkse
fietstocht goed voor de ge
zondheid. Bovendien steunen
de deelnemende bedrijven met
de bijeengebrachte sponsor
gelden duurzaamheidsprojec-
ten in de derde wereld. „Een
goed voorbeeld van mondiaal
denken en lokaal handelen",
aldus Meier.
Bhutan
De afgelopen jaren is met na
me geïnvesteerd in projecten
in Bhutan, waar zonnepalen
en waterkrachtcentrales zijn
geïnstalleerd. Momenteel ver
blijft commissaris van de ko
ningin Van Gelder in Bhutan
om een cheque van 84.000 gul
den te overhandigen aan de
minister voor Handel en Ener
gieopwekking. Dit jaar is No-
vib voor het eerst partner in
het project en zal het geld ook
worden besteed aan projecten
in Brazilië, Bangladesh en
Ethiopië.
De provincie Zeeland subsi
dieert; het project en neemt ook
deel aan de campagne. Vorig
jaar vulde zeventien procent
van de medewerkers de deel-
nemex-skaax-t in en fietste ge
middeld 920 kilometer. Gede
puteerde Poppelaai's doet ook
mee aan de campagnedoor één
keer per week van zijn woon
plaats Veere naar Middelburg
te fietsen. De organisatie
hoopt dit jaar de magische
grens van 5000 deelnemers te
doorbreken. Tot nu toe hebben
133 Zeeuwse bedrijven zich
aangemeld.
door Ben Jansen
OOST-SOUBURG - De verja
ringstermijn voor asbestslacht-
offers moet van de baan. Oost-
Souburger Coen Hendriks vindt
het niet te verkopen dat in het
bedrijfsleven na dertig jaar geen
beroep op schadevergoeding
kan worden gedaan, terwijl de
rijksoverheid geen verjarings
termijn hanteert. „Het is hard
wanneer iemand die aan meso-
thelioom lijdt, te horen krijgt
dat zijn geval net een half jaar is
verjaard."
Hendi'iks heeft enkele tiental
len voormalige werknemers van
de Koninklijke Schelde Groep
of hun nabestaanden begeleid
bij hun stappen de werkgever
aansprakelijk te stellen voor de
gezondheidsschade die is opge
lopen door het werken met
asbest. De asbestziekte meso-
thelioom (kanker in long- en
buikvlies) kent een dramatisch
verloop en is in vrijwel alle ge
vallen dodelijk.
Doorbraak
De afgelopen jai'en is de positie
van asbestslachtoffers en hun
nabestaanden aanzienlijk ver
beterd. Een arrest van de Hoge
Raad in 1993 betekende een
dooi'braak. Het hoogste rechts
college bepaalde dat de Ko
ninklijke Schelde Groep moest
aantonen dat al het mogelijke
was gedaan om haar werkne-
mers te beschermen tegen de ge
volgen van het werken met
asbest. Tot dan toe lag de be
wijslast bij de zieke werkne
mers of hun nabestaanden. Het
arrest had tot gevolg dat verze
keraars aanzienlijke bedragen
aan schadevergoeding moesten
uitkeren. Bovendien werd het
Instituut Asbestslachtoffers op
gericht, waar schadeclaims
kunnen worden ingediend in ge
vallen waar de werkgever door
faillissement of door een reeks
van bedrijfsovemamen niet
meer aansprakelijk valt te stel
len.
Claim
„Een hele verbetering", erkent
Hendriks. „Je ziet alleen dat de
schadevergoeding via het Insti
tuut Asbestslachtoffers over het
algemeen flink lager is dan
wanneer een claim rechtstreeks
bij een werkgever kan worden
ingediend. Het instituut komt
gemiddeld op 35.000 gulden uit;
een rechtstreekse claim resul
teert gemiddeld in 100.000 gul
den."
De omkering van de bewijslast
in asbestzaken is voor een be
langrijk deel te danken aan de
vasthoudendheid van Lies Cij-
souw uit Oost-Souburg. Ge
steund door Hendriks ging zij in
beroep nadat de rechtbank in
Middelburg in 1991 oordeelde
dat De Schelde niet aansprake
lijk kon worden gesteld voor de
asbestziekte waaraan haar man
Bram in 1989 op 53-jarige leef
tijd overleed. Na een rechtsgang
van 11 jaar ontvingen Cijsouw
en haar dochters eindelijk een
schadevergoeding.
Ook Cijsouw vindt dat ondanks
alle verbeteringen in de positie
van asbestslachtoffers en nabe
staanden nog wel wat meer valt
te bereiken. Zo is haar ervaring
dat de procedure voor de behan
deling van een claim bij het In
stituut Asbestslachtoffers te
lang duurt. „Er is haast gebo
den. Niet alleen als degene die
aan mesothelioom lijdt, nog in
leven is. Spoed is ook van belang
voor de nabestaanden. Niet
vanwege het geld, maar omdat
ze daarna eindelijk een lange
periode van onzekerheid en ver
driet kunnen afsluiten."
Over onzekerheid en verdriet
gaat het ook tijdens de ge-
spreksmiddag die de Asbest
slachtoffers Vereniging Neder
land samen met inloophuis Pa-
lazzoli woensdag 18 april in
Vlissingen houdt. Lies Cijsouw
is bestuurslid van de vereniging.
De gespreksmiddag is bestemd
voor patiënten en nabestaan
den. Gepraat kan worden over
begeleiding tijdens de ziekte,
over nazorg en over een eventu
eel beroep op een schaderege
ling. De bijeenkomst in Palaz-
zoli, Badhuistraat 80, begint om
13.30 uur.
MIDDELBURG - Een 24-jarige
man uit de gemeente Veere is
gistermiddag om kwart over
vier op de Koudekerkseweg in
Middelburg door vier leeftijds
genoten bedreigd met een zak
mes. De man werd door de vier
geduwd en bedreigd. Door de
schermutseling liep de 24-jarige
man kleine verwondingen op
aan zijn gezicht.
Door hard te trappen activeerde gedeputeerde Poppelaars een lichtkrant met daarop de uitgangspunten van de campagne.
foto Pieter Honhoff
door Jacques Cats richting overheden en bedrij-
VLISSINGEN - Het bedrijf
schap Horeca en Catering heeft
D. Luteijn uit Goes benoemd tot
voorzitter. Het bedrijfschap is
een samenwerkingsverband
van ondernemers- en werkne
mersorganisaties in horeca,
catering en recreatie. De benoe
ming van de 57-jarige, uit Zuid-
zande afkomstige Luteijn moet
nog officieel worden bekrach
tigd door de minister van Socia
le Zaken.
Het bedrijfschap behartigt de
gemeenschappelijke belangen
van meer dan 45.000 onderne
mingen. Daarbij zijn ruim
300.000 werknemers en 50.000
ondernemers en meewerkende
gezinsleden betrokken. De keu
ze voor Luteijn is mede bepaald
door zijn grote bestuurlijke er
varing op het gebied van poli
tiek en overheid.
Het voorzitterschap van het be
drijfschap is geen volle diens-
tijdbaan. De hoofdfunctie van
Luteijn is die van voorzitter van
het Cebecogroepsbestuur in
Rotterdam. Daar neemt hij in
mei afscheid. Voorts heeft hij
naast het door hem zelf geëx
ploiteerde landbouwbedrijf in
Zeeuws-Vlaanderen een tiental
functies, deels in het bedrijfsle
ven, deels in adviserende zin
ven.
Luteijn treedt bij het bedrijf
schap Horeca en Catering aan
op een moment dat er een reor
ganisatie gaande is. In de be
perkte periode dat hij als inte
rimvoorzitter gaat werken
hoopt hij het bedrijfschap weer
zodanig te positioneren dat een
opvolger die langer aanblijft de
zaken kan overnemen. „Het is
ongeveer te vergelijken met
mijn waarneming als commis
saris van de koningin in Zuid-
Holland, anderhalf jaar gele
den, zij het dat deze functie een
beperkter omvang heeft".
Luteijn vindt de nieuwe functie
juist daarom zo aantrekkelijk
en uitdagend omdat het bedrijf
schap de belangen behartigt
van zowel grote cateringbedrij
ven als ondernemingen in de re
creatieve sfeer en heel veel cafés
en restaurantjes, „zeg maar de
mamma- en pappabedrijven".
Volgens Luteijn heeft het in
Zoetermeer gevestigde bedrijf
schap, waar vijftig mensen wer
ken, geen directe taak in 'hoe het
nu verder moet na Volendam'.
„Die activiteit ligt meer bij de
organisatie van werkgevers en
werknemers. Onze (in)directe
taak betreft een inventarisatie
van de mogelijkheden om zo'n
rampzalige situatie te kunnen
voorkomen".
door Conny van Gremberghe vrijelijk de landerijen van der-
TERNEUZEN - Medewerkers
van het waterschap Zeeuws-
Vlaanderen moeten zich de ko
mende weken strikt houden aan
een hygiëneprotocol dat woens
dag is opgesteld.
Het protocol omvat een aantal
voorzorgsmaatregelen die een
mogelijke verspreiding van het
mond-en klauwzeervirus moe
ten tegengaan. Het schap heeft
tot een dergelijke aanpak geko
zen, omdat de komende weken
het zomerpeil in een reeks van
watergangen van het schap
wordt ingesteld. Om die pei-
laanpassing mogelijk te maken,
moeten medewerkers van het
schap een groot aantal stuwen
in Zeeuws-Vlaanderen bijstel
len. Om dat te kunnen doen,
moeten de medewerkers over
landerijen en weilanden heen.
Afgesproken is nu dat de kan-
tonniers en peilbeheerders niet
den mogen betreden. Vooraf
dienen de schapmedewerkers
contact op te nemen met de eige
naren van betrokken weilan
den, zodat deze op de hoogte
zijn van de activiteiten. Voor de
medewerkers de weiden of an
dere gebieden waar eventueel
vee aanwezig is of is geweest be
treden, dienen zij hun schoenen
te ontsmetten met citroenzuur.
Bij het verlaten van de percelen
moeten zij dit nog eens doen.
Auto's van het schap moeten
achterblijven op de openbare
weg, niet op de erven. De erven
zullen zo min mogelijk worden
betreden. Is dit echter wel no
dig, dan moeten de medewer
kers van schoenen wisselen. Om
zeker zijn van de correcte toe
passing van het protocol zijn al
le medewerkers van het schap
geïnformeerd en zijn alle
dienstauto's uitgerust met ont
smettingsmateriaal en spuitap
paratuur.
