Ambitieuze Johannes in Dreischor
PZC
13
Muziek
Zingen op de rand van de jazz
Ierse liedkunst
gaat voor alles
Archibudelli met
stokken en darmen
Janine Jansen en Klara Würtz
geven recital in Middelburg
woensdag 4 april 2001
zie informatie elders op deze pagina
4 t/m 10 april
WOENSDAG
Droom wolken
Droomwolken is een programma voor kinderen van 4 tot 9 jaar.
Zabger/acteur Eric Beekes laat de kinderen kennismaken met be
kend en onbekend materiaal van Nederlandse tekstschrijvers.
Theater De Parel, Domburg, 15.00 uur
VRIJDAG
Bevrijding
In Vlissingen wordt de bevrijding van 1572 herdacht.
M.m.v. de Marinierskapel van de Koninklijke Marine.
St. Jacobskerk, Vlissingen, 19.30 uur
Walk-lnn
Na vier jaar stilte opent de Walk-lnn met live muziek.
Op het programma staan onderandere de bandsTaste, MoBunk
en De Niro.
Walk-lnn, Middelburg, 20.00 uur
Russische blues
Hans Visser Friends) zoekt de Rüssische blues.
Medewerking verlenen de Russische accordeoniste Irena Filip-
pova, zanger Herman Pouderoyen en actrice Diana Coolen.
Zie ook de voorpagina van dit katern.
De Zaete, Yerseke, 20.00 uur
Mathilde Santing
Theaterconcert May Be van zangeres Mathilde Santing.
Ze wordt begeleid door negen muzikanten (The Oversoul 9).
Zuidlandtheater, Terneuzen, 20.00 uur
Muziekprijs
Vijf duo's van jonge klassieke muzikanten staan in de finale van
de muziekprijs van de Ver. Vrienden van het Zeeuws Orkest.
Kloveniersdoelen, Middelburg, 20.15 uur
Nabucco
De Poolse Staatsopera van Wroclaw met de opera Nabucco.
Schouwburg De Maagd, Bergen op Zoom, 20.15 uur
Stanza 8
Stanza 8 doet mee aan de multimedia-party Ultravariable beats.
Deze band telt ex-leden van Moon Lizards en Jammah Tammah
en speelt muziek waarin Sex Pistols, Stranglers, The Prodigy en
Senser samen lijken te komen.
Podium 't Beest, Goes, 20.30 uur
ZATERDAG
Matthaus Passion
Voor de 48ste keer de Matthaus Passion J. S. Bach.
Naast de solisten werken mee het koor en orkest van de Neder
landse Bachvereniging en het Jongenskoor van de Koorschool
Sint Bavo in Haarlem. Dirigent is Jos van Veldhoven.
St. Baafs, Aardenburg, 14.00 uur
Gilbert Isbin
Gitarist Gilbert Isbin treedt op in de Brasserie.
Hij werd beïnvloed doorfolk, klassieke muziek, jazz en wereld
muziek. Zijn programma omvat eigen werk en arrangementen
van composities van Nick Drake.
De Drvkkery, Middelburg, 14.30 uur
Irish Folkfestival
Het jaarlijkse Irish Folkfestival in Bergen op Zoom.
Het Groningse trio Rapalje opent het festival, gevolgd
door de groep Cian, Mick Hanly, Frances Black, Dave Munnelly
en de groep Amadan.
De Stoelemat, Bergen op Zoom, 15.00 uur
Excelsior
Jaarlijks concert van de chr. muziekvereniging Excelsior.
Onder leiding van dirigent P. Geerts worden verschillende gen
resten gehore gebracht. Medewerking verleent het koor'I Hiron-
delle uitZaamslag, onder leiding van T. Hamelink.
Hervormde kerk, Cadzand, 19.30 uur
Kamerkoor
Het Middelburgs Kamerkoor geeft een Passieconcert.
Onder leiding van Lieven Deroo wil men een bloemlezing geven
van Passiemuziek door de eeuwen heen, a capella en met orgel
begeleiding (Leen de Broekert).
Koorkerk, Middelburg, 20.00 uur
Theaterorgel
Catherine Drummond bespeelt het Compton-theaterorgel.
De Engelse organiste, die de laatste vijf jaar op verschillende fes
tivals speelde, brengt een programma van populaire muziek.
Concertzaal, Middelburg, 20.00 uur
Zeeuwse avond
In 't Kerkje van Ellesdiek wordt een Zeeuwse avond gehouden.
Medewerking verlenen de Zeeuws-Vlaamse volksmuziekgroep
Ambras en troubadour Enghel Reinhoudt.
't Kerkje, Ellewoutsdijk, 20.00 uur
Johannes Passion
Het Schouws Kamerkoor voert de Johannes Passion uit.
Werk van J. S. Bach onder leiding van Sietse van Wijgerden.
Hervormde Kerk, Dreischor, 20.00 uur
Zeeuwse Belofte
De eerste halve finale van de Zeeuwse Belofte wordt gehouden.
Met Celldust, Feedback, Trippin' en UC.
Kalashnikov, Terneuzen, 20.00 uur
Soesja Citroen
Zangeres Soesja Citroen geeft een concert.
I Voor haar nieuwe theaterprogramma Back to Basics
schreef zij een keur aan exotische wereldwijze liedjes.
Meulvliet, Tholen, 20.15 uur
Trio Archibudelli
Het Trio Archibudelli geeft een concert.
Vera Beths (viool), Jürgen Kussmaul (altviool) en Anner
Bijlsma (cello) spelen trio's van Schubert en Beethoven.
Kloveniersdoelen, Middelburg, 20.30 uur
Lentefeest
Voor de achttiende keer wordt het Lentefeest gehouden.
Erstaan optreden op het programma van Glennis Grace,True
Colors, Till Dawn, The NewOrpheans, Not James Dean, Carribe-
an Brass Int. en dj Rick van Veldhuysen van radio 538.
Arsenaalcomplex, Vlissingen, 21.00 uur
De Piek
De bands Badly Preserved en Saliva treden op in De Piek.
De Zeeuws-Vlaamse formatie Badly Preserved heette tot voor
zeer kort Ballerina Pimps (sinds 1995) en werkt met een nieuwe
bezetting. Saliva, ookZeeuws-Vlaanderen, bestaat nog maar
kort en maakt als stoner-grunge omschreven muziek.
De Piek, Vlissingen, 22.00 uur
ZONDAG
CineConcert
Een kwartet zorgt deze week voor het CineConcert.
Anne Pas(viool), Yumiko Kawai (klarinet), Mariko Araki (cello) en
Tim Gistelynck (piano) van het conservatorium in Gent spelen
onder meer twee delen uit Vingt Regards de l'Enfant Jesus.
CineCity, Vlissingen, 11.30 uur
Janine Jansen
Concert Janine Jansen (viool) en Klara Würtz (piano).
Op het programma staan werken van Beethoven, Saint-
Saëns en Brahms.
Concertzaal, Middelburg. 15.00 uur
Philip Catherine
Het Philip Catherine Quartet verzorgt een optreden.
Naast meestergitarist Catherine zijn te beluisteren Bert Joris
(trompet/bugel), Sal La Rocca (contrabas) en Hans van Ooster
hout (drums).
Porgy Bess, Terneuzen, 16.00 uur
DINSDAG
Inleiding Rïgoletto
Hans Pot houdt een inleiding over de opera Rigoletto.
Dit werk van Guiseppe Verdi wordt donderdag ten gehore ge
bracht.
Stadsschouwburg, Middelburg, 19.30 uur
Voor Johann Sebastiaan Bach was zijn Johannes Passion
destijds een soort toelatingsexamen om in aanmerking te ko
men voor de functie van cantor in de Thomaskirche in Leip
zig. Het kerkbestuur toonde zich niet direct overtuigd dat
Bach de beste kandidaat was voor die functie. Pas nadat an
dere kandidaten zich hadden teruggetrokken en er weinig
keus overbleef, werd Bach inderdaad tot cantor benoemd.
door Ali Pankow
Voor het Schouws Kamerkoor
betekent de uitvoering van de
Johannes Passion zaterdag
avond 7 april in de Adrianus-
kerk in Dreischor geen toela
tingsexamen, maar wel een zeer
ambitieus project. Er is de afge
lopen drie maanden keihard ge
werkt onder leiding van diri
gent Sietse van Wijgerden.
Naast de wekelijkse repetities
in het koor van de kerk in Renes-
se werd veelvuldig in aparte
groepjes geoefend. Die inspan
ning zal zijn vruchten afwer
pen. Van Wijgerden heeft alle
vertrouwen in een indrukwek
kende opvoering zaterdag
avond in Dreischor.
Volgens sommige muzieklief
hebbers staat de Johannes Pas
sion altijd wat in de schaduw
van de beroemdere en vaker uit
gevoerde Matthaus Passion,
waarin de componist werkt met
dubbelkoor- en orkest. De Jo
hannes Passion is wat abstrac
ter evenals het gelijknamige
evangelie en heeft als belangrijk
voordeel dat het publiek direct
midden in het verhaal zit.
Sietse van Wijgerden is vaste or
ganist in de hervormde kerk in
Renesse. Hij nam anderhalfjaar
geleden het initiatief tot oprich
ting van het Schouws Kamer
koor. Het koor telt inmiddels
zestien vaste leden. Ten behoeve
van de Johannes Passion is het
koor tijdelijk met evenzoveel
gastleden uitgebreid. Daarmee
wordt ingespeeld op een trend
van deze tijd waarin mensen
voorkeur tonen voor kortston
dige veibondenheid in de vorm
van een project. Overigens heeft
voorzitter Marcel van den Berg
van het Schouws Kamerkoor
goede hoop dat enkele gastleden
zich blijvend zullen aansluiten
na de goede ervaringen met dit
Passion-project.
Solopartijen
De solopartijen worden gezon
gen door professionele zangers
en zangeressen: Ruth Polder
vaart (sopraan), Marjolein
Aartsen(alt), Obbe Roos (tenor),
Ron Remmerswaal (bariton) en
Siem Kroon (bas).
De Johannes Passion door het
Schouws Kamerkoor zaterdag
avond 7 april in de Hervormde
Kerk in Dreischor begint om
20.00 uur. De kerk is vanaf 19.15
uur geopend.
Het Schouws Kamerkoor tijdens een repetitie voor de Johannes Passion.
foto Pieter Honhoff
Soesja Citroen is tegenwoordig naast zangeres ook compo
nist. In 1998 verscheen van haar een cd met een aantal zelf
geschreven nummers, Song for Ma getiteld, en volgende
week begint ze aan de opnamen van een nieuwe cd die uit
sluitend eigen werk zal bevatten. De werktitel: Soesja sings
Citroen. Maar eerst reist ze nog even naar Tholen, waar de
zangeres aanstaande zaterdag met haar trio een theatercon
cert geeft in De Meulvliet.
Het trio Archibudelli is zaterdag met strijktrio's van Beethoven en
Schubert in Middelburg te horen. foto Cees de Jong
Aanstaande zaterdag treedt het gezelschap Archibudelli op
in hét Centrum Nieuwe Muziek in Middelburg met strijk
trio's van Beethoven en Schubert. Het in omvang wisselende
ensemble bestaat dit keer uit Vera Beths op viool, Jürgen
Kussmaul op altviool en Anner Bijlsma op cello. De drie mu
sici die, ook internationaal gezien, in hoog aanzien staan,
hebben zowel individueel als gezamenlijk vele prijzen in de
wacht gesleept.
door Douwe Eisenga
De gezamenlijk ontvangen lof
uitingen betreffen vooral de cd-
opnamen die het gezelschap
maakte. Die cd's kenmerken
zich door een uitermate welda
dige strijkersklank waarin aan
dacht voor het detail wordt ge
combineerd met een trefzeker
gevoel voor de grotere lijnen.
Het drietal werkt uitsluitend
met oude instrumenten. De
Stradivari van Vera Beths is met
een kleine 300 jaar de oudste,
maar ook de cello van Bylsma
uit 1835 behoort niet meer tot de
jongste. Het mag dan ook niet
verwonderlijk zijn dat Archibu
delli zich bezig houdt met de au
thentieke uitvoeringspraktijk.
De naam van het ensemble bete
kent 'stokken en darmen', zo
vertelt het programma. De
kniesoor die opmerkt dat 'Ar-
chi' Italiaans is voor 'bogen',
heeft helemaal gelijk, maar ver
geet dat de allervroegste strijk
stokken de vorm van een boog
hadden.
Ouderwets
Zulke stokken gebruiken de
musici niet, hun instrumenten
zijn echter wel bespannen met
darmsnaren in plaats van de
nieuwere staalsnaren. In de
ogen van Bijlsma en de zijnen is
de metalen snaar hopeloos ou
derwets en 'pas weer interessant
wanneer niemand er meer op
speelt'.
Er staan zaterdag drie werken
op de lessenaar. Ten eerste het
eendelige Strijktrio in Bes van
Franz Schubert. Voor Schubert
die zelf de altviool bespeelde,
lag de betekenis van kamermu
ziek vooral in de lol van het sa
menspelen en niet zozeer in de
uitdrukking van zijn gevoels
wereld. Vanaf 1820 ongeveer
vormde deze muziek de hoofd
moot tijdens de zogenaamde
Schubertiades, vrolijke gezel
schapsavonden waarbij behal
ve muziek ook de consumptie
van alcohol een centrale plaats
in nam. Voor een echte 'authen
tieke' muziekavond zou dus de
kurk van de fles moeten
Beethovens Strijktrio in c is ook
zonder een glas wijn al een le
vendige gebeurtenis. Hoewel
Beethoven vermoedelijk weinig
interesse in dit genre heeft ge
had, mag dit een gedreven werk
genoemd worden, met drie zeer
snelle delen rond een rustiger
Adagio. Het werk wordt vooraf
gegaan door Beethovens Trio in
G. Dit stuk kenmerkt zich door
een grote verscheidenheid aan
thema's en sferen, maar blijkt
bij nadere beschouwing toch te
zijn opgebouwd rond één enkel
klein motiefje. Typisch Beetho
ven dus.
De grootste knorrepot onder de
componisten weet zowaar een
heus feestje te bouwen in het af
sluitende Presto, vol met spette
rende ritmes en vrolijk gef iedel
op de violen.
Archibudelli met strijktrio's
van Beethoven en Schubert:
zaterdag 7 april in Centrum
Nieuwe Muziek in Middelburg,
20.30 uur.
door Jan Dirk van Scheyen
Opvallend aan de composities
van Citroen is, dat ze geen jazz
pur sang zijn. De jazz-zangeres
verwerkt uiteenlopende muzi
kale invloeden in haar liedjes,
zoals de samba en de bossa no
va, het Franse chanson, Oosteu-
ropesezigeunermuziek, Griekse
muziek en klezmer. Toch klinkt
ook de Amerikaanse liedjestra-
ditie - belangrijke inspiratie
bron voor de jazz - welluidend
in haar werk door. ,,Het zijn
chansons in een jazzidioom",
schreef een journalist in 1998.
De zangeres kan het met deze
typering eens zijn. ,,Het is mu
ziek op de rand van de jazz",
zegt Soesja Citroen. „Ik heb
vroeger heel veel samengewerkt
met mensen die opereerden van
uit de instrumentale jazztradi
tie. En ik kan me voorstellen dat
zij niet weten wat ze met mijn
muziek aan moeten. Op Song for
Ma word ik - onder anderen -
begeleid door klarinettist Mi
chael Moore. Hij komt uit de we
reld van de geïmproviseerde
jazz, maar daarnaast verenigt
hij ook nog heel veel andere gen
res, zoals klezmer en Brazili
aanse muziek, in zich. Michael
voelde perfect aan waar ik mu
zikaal naartoe wilde."
De samenwerking met Moore
resulteerde in een sfeervolle cd,
die begint met een fragment uit
een cellosonate. Deze sonate
werd geschreven door de moe
der van Soesja Citroen, aan wie
Song for Ma ook is opgedragen.
De cellopartij wordt gespeeld
door Michael Moore op klarinet.
„Mijn moeder was pianiste en
componiste", vertelt Soesja.
„Een aantal van haar composi
ties is ook uitgegeven. Ze heeft
mij veel meegegeven. Song for
Ma is een eerbewijs aan haar.
Als ik mijn trio hoor improvise
ren bij een optreden, denk ik: dit
zou mijn moeder goed hebben
gevonden." Soesja Citroen heeft
al sinds haar middelbare
schooltijd een 'diepe behoefte
om te zingen'. Billie Holiday ('ik
luisterde zoveel naar haar dat ik
op een gegeven moment net zo
ging zingen als zij, en dat was
niet de bedoeling want ik imi
teerde ook haar beperkingen'),
de jonge Ella Fitzgerald ('het
gemak waarmee ze begin jaren
vijftig zong was indrukwek
kend; er ligt altijd een cd van
haar naast m'n bed') en Frank
Sinatra ('zijn frasering is klas
se') rekent ze tot haar idolen.
Componeren
Naast het zingen is Citroen nu al
enkele jaren ook bevangen door
de drang om te componeren en
dat is, bekent ze, een absorbe
rende maar bevredigende be
zigheid. „Je kunt het vergelij
ken met schilderen. Je bent heel
lang bezig om de muziek te ver
anderen en in te kleuren. Je
werkt een idee uit en dat vergt
meditatie. Het verschil tussen
componeren en zingen is dat het
bij het laatste om het moment
zelf gaat. Aan een compositie
kun je schaven; als je zingt heb
je geen tijd om te schaven. Het
moet in één keer goed zijn."
Familie, haar jeugd, verloren
liefdes (in: 'Samba with the
blues'), het speelt aLlemaal een
rol in de stukken die Soesja
Citroen schrijft. Uit haar song-
Soesja Citroen: „Als je zingt moet het in één keer goed zijn."
foto Maurice Nelwan/GPD
teksten spreekt wanhoop en
weemoed, maar ze zijn ook uit
dagend en sarcastisch.
„Soms win je en soms verlies je",
mijmert de zangeres, die ooit
van plan was om psycholoog te
worden. „Maar het belangrijk
ste is dat je nu leeft en niet in het
verleden. Je moet je niet vastbij
ten in dingen die geweest zijn,
hoe leuk ze ook waren."
Theaterconcert Soesja Citroen:
zaterdag 7 april om 20.15 uur in
De Meulvliet in Tholen. Bege
leiding: Berend van den Berg
(piano), Ruud Ouwehand (bas)
en Joost Kesselaar (drums).
De Concertzaal in Middelburg
wordt komende zondagmiddag
gevuld met muziek uitgevoerd
door violiste Janine Jansen en
pianiste Klara Würtz. Zij spe
len werken van Ludwig van
Beethoven, Camille Saint-
Saëns en Johannes Brahms.
Beide vrouwen hebben hun
sporen verdiend in de muziek.
Janine Jansen is een van de
grootste talenten van de nieu
we generatie violisten. Ze stu
deerde aan het conservatorium
door Harry de Jong
De Ierse folkzangeres Frances
Black heeft zich eindelijk we
ten te bevrijden van het 'juk'
van platenreus Sony. Aan het
eind van dit jaar hoopt ze de
opnames te hebben afgerond
van een cd met louter traditio
nele muziek. En die zal weer
verschijnen op een klein label.
„Ik wil alleen nog liedjes zin
gen die ook echt wat te beteke
nen hebben", zegt Black zelf
verzekerd.
De zangeres is in alle opzichten
vastbesloten om terug te gaan
naar de essentie van de Ierse
liedkunst. Op zaterdag 7 april
staat Frances Black op het Ier
se folkfestival in Bergen op
Zoom en ze neemt alleen gita
rist Deel an Sinnott mee om
haar te begeleiden. „Op die
manier heb ik weer het gevoel
dat ik had toen ik jaren gele
den in de muziekbusiness ging.
Het gevoel dat ik bij alles wat
ik deed, met mijn folkverleden
bezig was."
Frances Black is op zaterdag 7
april de hoofdact van het Ierse
folkfestival in De Stoelenmat
in Bergen op Zoom.Het pu
bliek kan deze dag verder luis
teren naar: Mick Hanly, Dave
Munnelly Friends, Cian, Aa-
madan, Rapalje, Blue HUI en
O'Carolans's Dance Squad.
Janine Jansen
in Utrecht, waar ze in 1998 met
de hoogste onderscheiding af
studeerde. Nu volgt ze nog les
bij violist Boris Belkin. Jansen
won in 1993, als jongste deel
neemster (ze was toen vijftien
jaar oud), een derde prijs bij
het Nationaal Vioolconcours.
Sinds ze in 1997 de eerste prijs
won van het Concours Interna
tional de Musique de Chimay
in Brussel, treedt Jansen op in
grote concertzalen en met lae-
roemde orkesten. Ook pianiste
Klara Würtz, geboren in Boe
dapest, is zowel in Nederland
als daarbuiten een bekend mu
sicus. Klara Würtz begon op
haar vijfde met pianospelen. In
1989 behaalde ze aan de Fe-
renc Liszt Academie cum laude
haar diploma als uitvoerend
musicus en muziekpedagoge.
Ze won in 1985 de Ettore Poz-
zoli-Pianocompetitie in Milaan
en drie jaar later viel ze bij de
Internationale Piano Competi
tie van Dublin in de prijzen
met haar uitvoering van Schu
berts Sonate in Bes opus posth.
Sinds 1996 woont Würtz in
Amsterdam.
Concert Janine Jansen (viool)
en Klara Würtz, zondag in de
Concertzaal, Middelburg,
15.00 uur.