Opgeluchte Kamer looft Kok
Verloving komt
op raar moment
PZC
Het offer
Begrijpelijke
aarzelingen
Indringend
gesproken
Relatie stond
onder druk
Argentinië opgetogen
over komend huwelijk
12
Fracties vinden dat premier vertrouwen heeft waargemaakt
Hypocriet
Indrukwekkend
Het gaat te ver
Karakter
Pijnlijk
Mourik blijft
ageren tegen
Zorreguieta
D66-Kamerlid
Van Walsem
stemt tegen
Beatrix
Kok
Willem-Alexander
zaterdag 31 maart 2001
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Vol opluchting en
lof heeft de Tweede Kamer ge
reageerd op de manier waarop
premier Kok de verloving van
kroonprins Willem-Alexander
en Maxima heeft voorbereid.
Voor bijna alle partijen zijn met
het oplossen van de 'kwestie-
Zorreguieta' de obstakels voor
het koninklijk huwelijk uit de
weggeruimd.
Volgens de fracties heeft pre
mier Kok, precies zoals hij heeft
beloofd, rekening gehouden met
alle gevoeligheden rond dit on
derwerp. Kok heeft daarmee het
vertrouwen dat de Kamer hem
heeft gegeven volledig waarge
maakt, is de algemene gedachte.
„Het is goed dat Jorge Zorre-
guieta niet aanwezig is bij de
verloving en het huwelijk", zei
GroenLinks-leider Rosenmöl-
ler. „En de duidelijkheid waar
mee Maxima afstand nam van
dat afschuwelijke regime-Vide-
la klonk authentiek. We zijn op
onze wenken bediend. De angel
is eruit." GroenLinks was sa
men met de SP het meest kri
tisch over de verkering van de
troonopvolger met een dochter
van een lid van de Argentijnse
junta.
Prudent
De leider van de grootste oppo
sitiepartij het CDA, Jaap de
Hoop Scheffer, complimenteer
de Kok met de manier waarop
hij met de gevoelens uit de sa
menleving is omgegaan. Hij zei
niet de indruk te hebben dat
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Argentinië is 'op
getogen' over het huwelijk van
kroonprins Willem-AJexander
met Maxima, zei de Argentijnse
ambassadeur in Den Haag, Al
berto Davérède gisteren.
De aankondiging van het huwe-
lijk wordt enthousiast ontvan
gen door de Argentijnse bevol
king en de regering. De
president, Fernando de la Rüa,
heeft zijn gelukwensen overge
bracht aan Willem-Alexander
en Maxima, het koninklijk paar
en premier Kok.
Het huwelijk kan bijdragen aan
nog nauwere betrekkingen tus
sen Nederland en Argentinië,
meent Davérède. De ambassa
deur sprak in zijn Haagse kan
toor gisteravond met de Argen
tijnse radio en televisie.
Voor het paar is vooral de laatste
tijd belangstelling ontstaan in
Argentinië. Davérède moest er
kennen dat het voor Argentij
nen moeilijk te begrijpen zal
zijn dat Maxima's vader niet
welkom is op de trouwerij,
'maar er zijn nu eenmaal ver
schillende meningen'.
De Argentijnse krant La Nación
had gisteren overigens geen
goed woord over voor de 'hypo
crisie' van een 'invloedrijke
minderheid van intellectuelen
en politici' in Nederland.
De krant vindt het onbegrijpe
lijk dat de vader van Maxima
niet aanwezig zou kunnen zijn
bij het huwelijk vanzijn dochter
en een probleem is geweest bij
de totstandkoming van de ver
bintenis. Een grote meerderheid
van de Nederlandse bevolking
heeft volgens La Nación geen
problemen met het huwelijk en
evenmin met de schoonvader
van de kroonprins.
Als voorbeeld van de 'morele
hoogten' waarop deze 'minder
heid van Nederlanders' zich
waant, stelt de krant Maarten
Mourik voor met behulp van een
interview. De voormalige diplo
maat diende in januari een in
middels afgewezen klacht in
tegen onder meer Jorge Zorre-
guieta, omdat die als lanbouw-
minister had gediend onder het
Argentijnse militaire regime.
La Nación verbaast zich over
Van Mouriks fanatisme als hij
zegt dat hij doorgaat met proce
dures, wat er ook gebeurt. ANP
van onze verslaggevers
DEN HAAG - Móxirna spreekt over een aantal maanden haar
ja-woord uit. Maar ze trouwt met Willem-Alexander zonder
dat haar vader en moeder er bij zijn. Is het terecht dat Neder
land dat offer van haar vraagt?
Prof. Von der Dunk, emeritus hoogleraar geschiedenis: „Men
selij k gezien is het zeer hardAls Nederland j uichten dat doet
het n u al, dan moeten die ouders er gewoon bij zijn. We krijgen
een beetje buikpijn van die vader, nou dan moet dat maar
even. Dat nu Maxima's vader én moeder niet bij het huwelijk
zullen zijn, tekent de hypocriete cultuur van dit moment. Het
is een lomp affront tegenover de vader, tegenover de familie,
om hem te weigeren. Het is flauwekul, waanzin. Wij maken
ons volstrekt belachelijk, nu al ten opzichte van het buiten
land en over vijftig jaar komen we daar zelf ook achter. Die
spijtbetuiging van Maxima is ook al niets waard, want die is
onder druk gedaan. In de middeleeuwen werden mensen via
folteringen tot verklaringen gedwongen, nu gebeurt het net
jes, maar de betekenis is dezelfde".
Bram Stemerdink, oud-minister van defensie: „Ik vond het
een indrukwekkende performance van haar. Werkelijk in
drukwekkend. Maar ik maak er wel een kanttekening bijAls
het zo is dat ze de teksten over haar vader onder een soort van
dwang heeft uitgesproken kan dat echt niet. Onder geen be
ding mag het zo zijn dat iemand in haar omstandigheden tot
dit soort zaken gedwongen wordt. Maar het is volgens mij een
krachtige vrouw en ik neem aan dat ook de afwezigheid van
haar vader bij de huwelijksvoltrekking zonder dwang of on
aanvaardbare druk tot stand is gekomen. Anders zat ze daar
toch niet?"
Heieen Crul, columniste/publiciste: „Ik vraag me af: Is dit
nou ook niet strij dig met de mensenrechten? Het heeft iets van
boontje komt om z'n loontje en dan maak je toch eigenlijk de
zelfde fouten. Moet je daar niet juist boven staan? Ik vind het
te ver gaan, een héle zware eis, die nota bene is afgedwongen
door een kleine minderheid. Hoeveel Nederlanders vinden dit
nou eigenlijk een goede zaak? Voor Maxima's ouders is dit in
elk geval een zéér groot offer, ze moeten krankzinnig veel van
haar houden."
Ciska Dresselhuys, hoofdredacteur Opzij: „Oh, die dame
heeft het helemaal geschoten. Wat een karakter, wat een op
treden. En ik vind het helemaal geen probleem dat haarvader
niet bij de huwelijksvoltrekking kan zijn. Dat hoort gewoon
niet. En aangezien deze vrouw daar mee akkoord gegaan is
betekent dat zij daar uiteindelijk begrip voor heeft."
Jaap van Ginneken, hoogleraar massapsychologie: „Mag je
het Maxima aandoen zo'n persconferentie te geven? Ik vond
het intens pijnlijk. Haar Nederlands is toch nog niet goed ge
noeg om alle valstrikken en dubbele bodems te begrijpen. Ik
heb er met kromme tenen naar zitten kijken. En die ouders,
tja, mag je dat iemand aandoen, trouwen zonder je ouders...
een dominee kan daar beter iets over zeggen. Ik heb me vooral
verbaasd over de media-hype. Vooral donderdag, uren televi
sie, waarin niets te melden was behalve dat er waarschijnlijk
een verloving zou worden aangekondigd." GPD
Maxima's vader onder druk is
gezet om weg te blijven. VVD-
fractievoorzitter Dijkstal loof
de de in zijn ogen 'prudente wij
ze' waarop de minister-presi
dent het onderzoek naar het
verleden van Jorge Zorreguieta
heeft aangepakt. Volgens hem
kan de discussie nu worden ge
sloten.
Koks partijgenoot Melkert
heeft er vertrouwen in dat zijn
partij in de Tweede Kamer nu
brede steun zal geven aan het
huwelijk. Hij is vooral blij dat
ook koningin Beatrix in haar
aankondiging van de verloving
sprak van 'begrijpelijke aarze
lingen' die er in Nederland leef
den tegen het huwelijk.
Integer
D66-fractievoorzitter De Graaf
zei dat de manier waarop Maxi
ma afstand nam van het regime
waarvan haar vader lid was, in
teger klonk. „Niet alsof iemand
die verklaring voor haar heeft
gedicteerd.Volgens hem zijn er
op een enkeling na geen tegen
standers meer van het huwelijk.
Wel benadrukte De Graaf dat
Jorge Zorreguieta wat hem be
treft ook bij toekomstige plech
tigheden, zoals de kroning, niet
welkom is. Bij privé-aangele-
genheden zoals een eventuele
geboorte van een kind zou hij
wel mogen komen. De SP gaat
nog een stap verder. De partij
wil dat Maxima's vader 'perso
na non grata' wordt verklaard
in Nederland. SP-leider Marij-
nissen was blij met de verkla
ring van Maxima, maar vond
haar verklaring wel 'laat'. De
partij feliciteert Kok met het re
sultaat, maar zal zich om princi
piële redenen waarschijnlijk
onthouden van stemming' over
het huwelijk.
Opvoeding
De kleine christelijke partijen
zijn blij dat de eventuele kinde
ren van het paar protestants
zullen worden opgevoed. Het
katholieke geloof van Maxima
zelf is voor hen geen onoverko
melijk bezwaar.
De SGP noemde het goed dat
premier Kok bij de huwelijks
aankondiging ook even heeft
stilgestaan bij de gevolgen van
de mond- en klauwzeercrisis.
GPD
Premier Kok staat na de formele verklaringen de pers te woord.
van een onzer verslaggevers
ZWOLLE - De aankondiging
van de verloving van Willem-
Alexander en Maxima komt
voor veel boeren op het verkeer
de moment. Voor Jacob en Jenny
van de Werfhorst is het moment
wel heel bitter. Een paar uur na
de aankondiging werd bij hen
de hele stal geruimd. Toch snap
pen ze wel dat de wereld door
draait.
„Ach, laat die man maar ge
woon trouwen. Het leven gaat
toch door. Ik heb koeien gezien
die doodziek waren. Vannacht is
de hele stapel geruimd. Mensen
zouden dat moeten zien. Dat is
zo erg," vertelt Jacob van de
Werfhorst op bedaarde toon.
„We hebben zelf meegeholpen.
Mijn koeien waren ook ziek, dat
scheelt denk ik wel. Ze zijn op
tijd gegaan, anders was van
daag de hele stal doodziek ge
weest. Er heerst hier mond- en
klauwzeer, zo is het. De buren
worden ook geruimd, ik heb
aangeboden te helpen. En ja, de
prins gaat trouwen."
Dierenarts Marcel Leloup in
Olst is nauw betrokken bij de
mond- en klauwzeercrisis. Hoe
wel hij bij de meeste boeren het
erf niet op kan, steunt hij ze wel
telefonisch. „Toen gisteren op
het journaal werd aangekon
digd dat er iets belangrijks was
dacht ik meteen dat er geënt
mocht worden. Tja, en toen
hoorde ik van de verloving, dat
was wel een domper ja. Ons
hoofd staat er niet naar. Het is
moeilijk om te zeggen of ze het
wel of niet hadden moeten aan
kondigen, maar ik stond er wel
erg vreemd van te kijken." Over
het al dan niet doorgaan van
Koninginnedag twijfelt hij.
„Dat is dan weer een maand
verder. Maar hier is mkz een hot
item, en niet zoiets."
Keelgat
De aankondiging schoot bij
vrije boer Johannes Platte uit
Doornspijk wel behoorlijk in
het verkeerde keelgat. „Alles
sprong gisteren ineens in de bres
voor die aankondiging. En wij,
de agrarische sector zitten met
mond- en klauwzeer. Een verlo
ving is goed, het is ook goed om
daar aandacht aan te besteden.
Maar iedereen kwam opdraven
in het torentje van Kok. Deden
ze dat bij mond- en klauwzeer
ook maar. We zijn bang dat nu
alle aandacht naar Maxima
gaat."
Hij weet dat de mensen in zijn
omgeving het hoofd niet naar
een verloving hebben staan.
„Mond- en klauwzeer is nog
lang niet uitgewoekerd. Dat an
dere mag ook wel, maar gisteren
was al zestig procent van het
journaal daaraan gewijd. Ne
derland draait door, maar het is
hier echt heel erg."
Ellende
Marktmeester en veehouder
Henk Puttenstein weet het niet
meer. „Mond- en klauwzeer is
een sneeuwbal en het rukt ook
op naar mijn bedrijf bij Kam
perveen. Ik lig daarmee in de
tien-kilometerzone." Hij zou
zelf Koninginnedag afblazen.
„Ik vind de aankondiging niet
zo leuk. Iedereen voelt het. De
hele maatschappij draait na
tuurlijk door, maar er zit meer
verdriet dan mensen denken. De
ene groep heeft feest en de ande
re zit midden in de ellende."
GPD
DEN HAAG - Oud-Unesco-am-
bassadeur M. Mourik diende
gisteren bij het gerechtshof in
Amsterdam een klacht in tegen
de beslissing van het Openbaar
Ministerie om Jorge Zorre
guieta niet te vervolgen wegens
misdaden tegen de menselijk
heid.
Mourik deed eerder aangifte bij
het Openbaar Ministerie tegen
alle bewindslieden onder Vide-
la, maar hij had het vooral ge
munt op Jorge Zorreguieta, de
vader van Maxima.
Volgens het OM kunnen deze
feiten over de periode 1976-
1983 niet in Nederland worden
vervolgd.
„De verloving betekent een
zwarte dag voor Nederland. Het
is minachtend naar de slachtof
fers die zijn gevallen onder het
bewind van de vroegere dictator
van Argentinië, Videla, waar
onder de vader van Maxima be
windsman van Landbouw
was", aldus Mourik. Volgens
hem mag Willem-Alexander al
leen met Maxima trouwen als
hij afstand van de troon doet.
ANP
DEN HAAG - Tweede-Kamer
lid van Walsem van D66 blijft
tegen het huwelijk van kroon
prins Willem-Alexander en de
Maxima. Hij verklaarde zich in
januari van dit jaar al tegen
stander van een koninklijk hu
welijk met de dochter van een
lid van de voormalige dictatori
ale regering van generaal Vide-
la.
„Ze kan mijn koningin niet
zijn", zo liet de parlementariër
toen onomwonden weten. Van
Walsem handhaaft dit stand
punt, ook nu vader Zorreguieta
heeft besloten weg te blijven bij
het huwelijk. „Het kan niet de
bedoeling zijn dat onze konink
lijke familie banden heeft met
een familie die een dergelijk
verleden heeft", vindt hij.
D66'er van Walsem noemt het
bovendien fout dat de keuze om
wel of niet te verschijnen op het
huwelijk is overgelaten aan
Zorreguieta zelf. „De Neder
landse regering had volwassen
genoeg moeten zijn om te zeg
gen: U bent bij ons niet wel
kom." ANP
Hieronder volgt de integrale tekst van de toespraak van Koningin
Beatrix:
T Tet is voor mijn man en mij een grote vreugde u de verloving aan
n te kondigen van onze zoon Willem-Alexander met Maxima
Zorreguieta.
Wij zijn als ouders bijzonder gelukkig met hun besluit hun leven
verder met elkaar te delen.
Wij hebben Maxima leren kennen als een intelligente, moderne
vrouw, moedig, en trouw aan allen die haar dierbaar zijn. Zij heeft
voor de moeilijke keus gestaan zich aan te passen aan de bijzondere
levensopdracht van onze oudste zoon. Samen hebben Alexander en
Maxima ervaren dat die opdracht soms grote offers vraagt waarte
gen hun liefde bestand moet zijn.
Zij zijn zich ervan bewust dat veel mensen in ons land begrijpelijke
aarzelingen voelen over hun liefde. Die gevoelens hebben zij zorg
vuldig meegewogen bij het nemen van hun beslissing.
Nu de verloving bekend is gemaakt, wil ik u allen vragen Maxima
rust en tijd te gunnen ons land beter te leren kennen en zich in onze
samenleving te verdiepen. Zij moet de kans krijgen zich hier thuis te
gaan voelen en zo spoedig mogelijk Nederlandse te worden.
Mijn man en ik hebben er het volste vertrouwen in dat Alexander en
Maxima elkaar zullen aanvullen en steunen in de taak die voor hen
ligt.
Wij verheugen ons in hun geluk."
Hieronder volgt de tekst van de toespraak van minister-president
Kok na de aankondiging van de verloving:
Het verheugt mij bijzonder dat ik nu reeds als eerste na Hare Ma
jesteit. de Koningin en Prins Claus namens de rijksminister
raad mijn gelukwensen mag richten tot het vandaag verloofde paar.
Ik weet zeker dat ik spreek namens zeer velen in Nederland, in de
Nederlandse Antillen en in Aruba wanneer ik Prins Willem-Alexan
der en Maxima Zorreguieta van harte feliciteer met deze verloving
en hun voorgenomen huwelijk. Een bijzonder huioelijk, aangezien
het hier de toekomst van onze Kroonprins betreft.
Ik heb de afgelopen maanden vaak en langdurig met de Kroonprins
en zijn aanstaande bruid gesproken. Dat waren inhoudelijk inten
sieve, plezierige ontmoetingen. De inzet en toewijding van hen bei
den heeft grote indruk op mij gemaakt.
Vanzelfsprekend hebben ivij samen indringend gesproken over de
opvattingen en gevoelens in ons land met betrekkixig tot ernstige ge
beurtenissen in de recente geschiedenis van Argentinië.
Namens de regering heb ik zojuist een brief gestuurd aan de beide
Kamers der Staten Generaal. Daarin wordt ook op dit ondenverp
ingegaan, op een wijze die naar mijn overtuiging rekening houdt
met wat hierover in onze bevolking leeft. Ik zal daar zodadelijk in
een aansluitende persconferentie nader over spreken.
In haar brief aan het parlement heeft de regering tevens aangekon
digd voor het huwelijk toestemming aan de Staten-Generaal te zul
len vragen. In mijn gesprekken met de Prins van Oranje, en met zijn
toekomstige echtgenote heb ik mogen vaststellen dat zij zich van
hun toekomstige verantwoordelijkheid zeer bewust zijn. Ik heb er
alle vertrouwen in dat zij zich in de komende jaren vol overgavever-
der zullen voorbereiden op de zware taken die op hen wachten.
Van Maxima kan ik zeggen dat zij zich met volle overtuiging zal xoij-
den aan het nieuwe leven dat voor haar vanaf vandaag begint. Ik
weet zeker dat Maxima zij aan zij met Willem-Alexander de harten
van de Nederlandse bevolking zal weten te winnen.
Wij zien de komende verbintenis met het volste vertrouwen tege
moet.
Ik wens het jonge paar nogmaals alle geluk, en een goede toekomst.
Hieronder volgt de integrale tekst van de verklaring die Willem-
Alexander gisteren voorlas:
TTierbij stel ik u allen, vol trots, mijn lieve verloofde Maxima voor.
Fj.Na bijna twee jaar intensieve kennismaking heb ik haar op 19
januari gevraagd of zij de rest van haar leven met mij zou willen de
len: een vraag die gelukkig vrijwel meteen en volmondig met ja
werd beantwoord.
Met zo een beslissing ga je niet overéén nacht ijs en zeker niet als je
met zo een beslissing iemand vraagt een groot deel van haar vrije,
zelfstandige leven op te geven. Ik heb mij dan ook vele malen afge
vraagd of ik haar dit aan kon doen. Telkenmale kwam ik tot de con
clusie dat dit 100 procent het geval was, juist omdat Maxima in haar
zelfstandigheid uitgegroeid was tot een persoonlijkheid met het
juiste en sterke karakter om aan mijn zijde een uitermate belangrij
ke rol te vervullen. Zij kan met haar brede visie, haar gevoel voor hu
mor, haar intelligentie en relativeringsvermogen mij de steun geven
die voor mij in de toekomst onontbeerlijk zal zijn.
Met haar doorzettingsvermogen is zij keer op keer in staat geweest
bij mij het beste en het diepste boven te halen. Daarnaast zij wij als
paar in staat tijdens het zeer beperkte privéleven van alles intens te
genietenvan zeer uiteenlopende culturele activiteiten tot inspan
nende en actieve buitensporten. Gelukkig hebben wij heel veel hob
by's en liefhebberijen gemeen, en kunnen wij veel en vaak ontspan
nen lachen.
Ik hoop dan ook ten zeerste dan Maxima's nieuwe leven niet zal lei
den tot een beperking van haar spontaniteit en levensplezier. Deze
vrouw is uniek zoals ze is en ik hoop dat ze die eigenschappen zal
blijven houden; het zal onze relatie tot in lengte van dagen levendig
houden!
Voor u ziet u de gelukkigste man van Nederland, maar ook iemand
die in zijn liefde en geluk niet ongevoelig is voor de gevoelens die in
Nederland leefden en leven met betrekking tot de afkomst van
Maxima. Deze gevoelens hebben wel degelijk een grote rol gespeeld
in mijn beslissing al dan niet met Maxima door te gaan. Diverse pu
blicaties hebben soms een zware druk op onze relatie gelegd, waar
we tot op heden sterker uit zijn gekomen. Deze start zal hopelijk in
de toekomst alleen maar positieve uitwerkingen hebben. Ik kan al
leen maar hopen dat de geschiedenis zal bewijzen dat wij de juiste
keuze hebben gemaakt. Wij kunnen en zullen in ieder geval onze ui
terste best doen om Nederland in de toekomst, als paar, naar eer en
geweten zo goed mogelijk te dienen.
Voor de beslissing van Maxima's vader niet aanwezig te zijn heb ik
het grootste respect. Dit offer is gebracht in het belang van de toe
komst van zijn dochter in Nederland, ten koste van zijn grote liefde
voor en sterke band met haar. Mocht het ons gegeven zijn kinderen
te krijgen, hoop ik dat ons toekomstig gezin net zo hecht zal zijn als
de familie van Maxima.
Na bijna twee jaar hebben wij nu de beslissing genomen ons officieel
te verloven. Nu kan Maxima zich in alle rust en openheid grondig
voorbereiden op haar nieuwe bestaan in Nederland.
Ukent mij al bijna 34 jaar en ik kan mij voorstellen dat u zit te trap
pelen om mijn lieve Maxima beter te leren kennen. Daarom geef ik
haar nu, vol trots, het woord.
Maxima en Willem-Alexander
foto Phil Nijhuis/GPD
