Maxima overdondert Nederland Liefde is onzin voor vorsten Baud: ondenkbaar dat Zorreguieta niets wist van repressie illilllllli Opgeheven vinger mag weg Maxima moet maar een voorbeeld nemen aan Claus Neem nu een proefabonnement Zes weken voor 27,50 Argentijnse presenteert zich met ontwapenende charme Meerderheid bevolking blij Van der Stoel heeft succes met delicate gesprekken van onze redactie binnenland DEN HAAG - Het is 'ondenk baar' dat Jorge Zorreguieta niets van de praktijk van de on derdrukking en de mensenrech tensituatie in Argentinië ten tij de van de militaire dictatuur (1976-1983) heeft geweten. Dat is één van de conclusies van La tijns Amerika-kenner professor M. Baud in zijn onderzoek naar de rol van de vader van Maxima in het regime van generaal Vide- Baud schrijft verder dat het 'praktisch uit te sluiten is' dat Zorreguieta in de periode van zijn regeringsdeelname 'per soonlijk betrokken is geweest bij de repressie of schending van de mensenrechten'. Baud deed het onderzoek op verzoek van premier Kok. Verklaring De conclusies van Baud staan lijnrecht tegenover de kijk van Jorge Zorreguieta zelf op die pe riode. De vader van Maxima laat in een verklaring, bijge voegd bij het onderzoek, weten dat men binnen zijn landbouw- departement niet op de hoogte was van de aard van de onder drukking. Volgens Zorreguieta raakten de excessen pas vanaf 1984 bij hem bekend. Baud heeft zijn onderzoek in krap vier maanden moeten uit voeren onder de grootste ge heimhouding. In een toelichting zegt de hoogleraar moeite te hebben gehad officiële informa tie over Zorreguieta boven wa ter te krijgen. „Hij was voor Ar gentijnse begrippen een kleine vis." De ministeriële archieven waren moeilijk toegankelijk en veel informatie is door het mili taire regime vernietigd. Leidende functie Zorreguieta was tussen 1976 en 1983 achtereenvolgens als on der-staatssecretaris en als staatssecretaris van Landbouw actief in het regiem. Volgens Baud bekleedde hij een leidende functie in de belangrijkste sec tor van het land, maar had hij geen politieke ambities. Zijn beleid was dat van een techno craat, waarover de hoogleraar geen oordeel kan vellen in ter men van goed of fout. Baud sprak eenmaal met Zorre guieta over de resultaten van zijn onderzoek tijdens een bij eenkomst in New York. Hij hield toen vol tijdens zijn ambtster mijn niet op de hoogte te zijn ge weest van de excessen. „Wel licht heeft hij bewust de ogen gesloten. Herinnering is soms een moeilijk iets. Ik denk dat het zijn perceptie is van dit mo ment," aldus Baud, die aangaf geen 'historische scherprechter' te hebben willen spelen. Kenner Prof. dr. Michiel Baud (1952) is sinds 1 april 2000 directeur van het Interuniversitair Centrum voor Studie en Documentatie van Latijns-Amerika (CEDLA). Iiij studeerde geschiedenis in Groningen. Daarna werkte hij op het Opleidingsinstituut van het Koninklijk Insituut van de Tropen te Amsterdam. Vervol gens trad Baud in dienst van de Vrije Universteit Amsterdam en de Erasmus Universiteit Rotter dam. In 1991 promoveerde Baud cum laude aan de Universiteit Utrecht op het proefschrift 'Peasant society under siege'. Daarmee vestigde hij zijn repu tatie als kenner van boerenge meenschappen in Latijns-Ame rika. Zijn onderzoek richt zich met name op de analyse van so ciale veranderingsprocessen. Het jaar daarop volgde zijn aan stelling als universitair hoofd docent maatschappijgeschiede nis in Rotterdam. In 1996 werd hij benoemd tot hoogleraar ge schiedenis van Latijns-Ameri ka aan de Universiteit Leiden. Bij het CEDLA, dat in 1964 werd opgericht door de Univer siteit van Amsterdam, zijn acht Nederlandse universiteiten en het Institute of Social Studies in Den Haag verbonden. Baud combineert de baan als di recteur van CEDLA met de functie van deeltijdhoogleraar in de studie van Latijns-Ameri ka aan de Universiteit van Am sterdam. ANP door Edith Ramakers MIDDELBURG - Middelburger René Cleverens vindt het jam mer dat prins Willem-Alexan- der beneden zijn stand zal trouwen. Daarmee heeft de oranjekenner en geïnteresseer de in de hoge adel meer moeite dan met het gegeven dat Maxi ma's vader onder dictator Vide- la medeverantwoordelijkheid heeft gedragen voor gruwelda den. „Veel liever had ik een eben- bürtig huwelijk gezien. Een mooi huwelijk met een prinses, de Zweedse bijvoorbeeld." Cle verens heeft enkele jaren gele den een lijvig boek geschreven over de erfopvolging van de Oranjes rond de eeuwwisseling. Maxima heeft als voordeel dat zij geen Nederlandse is. „Want als de prins met een Nederland se zou trouwen, zou dat zoveel jaloezie in die kringen geven. Dit is goed. Bovendien heeft Maxima een goede opleiding ge had. Haar vader was staatsman en zij is internationaal ge schoold. Zij is wel een persoon van gewicht." „Maar helaas niet van stand. Ik ben me ervan bewust dat dat ou derwets klinkt, maar liefde is onzin voor vorsten. Liefde is echt een burgerlijke gedachte." Vorsten zijn geen gewone men sen en daarom kunnen vorsten beter binnen eigen kring trou wen. „Die begrijpen ten minste eikaars gekte. Het gaat om heel andere zaken in die wereld. Maxima moet haar vorst straks goed kunnen begeleiden in zijn werk, Zij moet de vrouw naast of achter de vorst zijn." Cleverens signaleert dat de twee haast hebben. „Er zit toch dege lijk een factor haast in. Ik denk dat prins Claus ernstiger ziek is dan veel mensen ons willen doen geloven en daarom is haast ge boden. Dat gebeurt nu bij prins Willem-Alexander, maar ook al bij prins Constantijn en Lau- rentien Brinkhorst die in mei gaan trouwen." (Advertentie) naam:noteert u mij voor een proefabonnement van voorletters:m/v 6 weken voor 27,50. Ik geef daarbij éénmalig straat:nr.toestemming voor auto matische incasso van postcode:onderstaand rekening nummer (proef geldt plaats:eenmalig binnen zes maanden) telefoon:I noteert u mij voor een abonnement. De eerste e-mail: twee weken ontvang ik de krant gratis. Daarna voor automatische incasso stem ik toe in wil ik betalen: afschrijving van mijn (post)bankrekeninq- 3 per maand met nummer. automatische incasso handtekening: 39<45) per kwartaal met automatische incasso 107,50) 8 71 321 4 000019 Antwoordnummer 123 4380 VB Vlissingen ma di wo do vr u (postzegel niet nodig) door Conny van Gremberghe AXEL - Met een goed gevoel ging Adri van Ilarn (66) uit Axel gisteren voor de televisie zitten om te horen en te zien wat koningin Beatrix en pre mier Kok te melden hadden. Ja, de verloving, het in aan tocht zijnde huwelijk van de kroonprins. Van Van Harn mag het allemaal snel gebeu ren. „De lente komt er aan, dus het is tijd voor nieuwe dingen, voor prachtige fees ten", zegt hij enthousiast. De Axelse oud-leraar is al ruim veertig jaar de stuwende kracht achter de plaatselijke Oranjevereniging. Het pro gramma voor komende Ko ninginnedag heeft hij samen met andere vrijwilligers in middels al rond en als er dit jaar nog een feest mocht plaatsvinden rond leden van het koningshuis, zal Van Harn zich blijgemoed opnieuw be lasten met de organisatie. Ondanks zijn jarenlange be trokkenheid bij de Oranjever eniging omschrijft Van Harn zichzelf niet als een echte oranjeklant, Mara dat neemt niet weg dat hij blij is met de Oranjes en de rol die ze in dit kleine landje vervullen. „Mocht Nederland ooit een i'epubliek worden, dan zal er denk ik weinig veranderen, maar een noodzaak tot veran dering van ons bestel zie ik niet. Nee, laat ons maar ver dergaan met ons koningshuis, daar is niks mis mee. En ja, dat nu wellicht de basis gelegd wordt voor het behoud van de dynastie, dat is gewoon mooi. Ik wens die twee jonge mensen dan ook alle geluk toe." Van Harn heeft er ook geen moeite mee dat vader Jorge Zorreguieta zijn opwachting maakt op het huwelijk van zijn dochter. „Kijk, dat die man fout is geweest, een ver keerde zaak heeft gediend in een land dat destijds ondemo cratisch werd bestuurd, dat staat vast. Ik vind echter niet, zoals GroenLinks, dat de man kost wat kost geweerd moet worden. Maxima lijkt mij een pientere meid. Die weet echt wel waar ze aan begint. Ze zal met vaderlief ook wel gespro ken hebben over de gevoelig heden die in Nederland spe len. We moeten rond deze kwestie ook niet voortdurend met dat opgeheven vingertje zwaaien. Ik weet het, dat hoort bij Nederland met zijn dominees en onderwijzers, maar als oud-onderwijzer mag ik zeggen dat het in dit geval niet hoeft voort te du- ï'en." Dat Maxima en Willem- Alexander verschillende godsdiensten belijden vindt Van Harn geen probleem. „Ik hoop wel dat ze goede actieve christenen zijn en blijven, de achtergrond van waaruit ze dat belijden vind ik irrele vant. Discussies over het al dan niet kunnen van gemeng de huwelijk zijn gedateerd, iets van de vorige eeuw. Mij maakt het ook niets uit of de plechtigheid plaatsvindt in een katholieke of protestantse kex-k. Nee, als het feest dat volgt maar leuk is, want zoals ik al eerder zei; ik houd van feesten." van onze redactie binnenland i DEN HAAG - Dat premier Kok juist Max van der Stoel naar New York en Sao Paulo stuurde om met Jorge Zorreguieta te I spreken over diens rol tijdens de I militaire dictatuur in Argenti- 1 nië, mag geen verrassing zijn. De behoedzame wijze waarop de oud-minister en voorvechter van de mensenrechten delicate kwesties pleegt te bespreken, maakte hem uitermate geschikt voor deze missie. j Van der Stoel (76) werd op 12 ja- j nuari, een week voor het huwe lijksaanzoek van Willem- I Alexander aan Maxima, door Kok op pad gestuurd. Onder I zijn arm had hij het lijvige rap- port waax-inprof. M. Baud harde conclusies had getrokken over de betrokkenheid van Zorre guieta bij het Videla-regime. I Het was ondenkbaar dat de I oud-staatssecretaris niets heeft I geweten van de onderdrukking en de schending van de mensen rechten in Argentinië in de pe- I riode 1976-1983, zo concludeer de Baud. Voor Kok stond toen al als een paal boven water dat Maxima's I vader niet welkom was bij een I eventueel huwelijk van diens dochter met de kroonprins. Gevoelig I Op 15 en 16 februari, en nog- maals op 10 maart, had Van der I Stoel in de Verenigde Staten en Brazilië uitgebloeide gesprekken I met Jorge Zorreguieta om hem 1 te overtuigen van de gevoelig- I heden die in Nederland leefden. I Ook ditmaal bleek zijn bemid- 1 deling succesvol: Zorreguieta's beslissing er zelf voor te kiezen niet aanwezig te zijn bij het hu welijk van zijn dochter Maxi ma, was voor premier Kok de best mogelijke oplossing van een uiterst heikel politiek pro- bleem. Wapen Van der Stoel heeft tijdens een I lange carrière in de politiek en I diplomatie altijd behoedzaam en voorzichtig geopex-eerd. Stil le diplomatie was het voor naamste wapen dat de oud-mi- I nister van Buitenlandse Zaken, vertegenwoordiger van de Ver enigde Naties en lid van de Or- I ganisatie voor Veiligheid en Sa- menwerking in Europa (OVSE) tot zij n beschikking had Het kabinet stelde hem in 1999 I kandidaat voor de Nobelprijs I voor de Vrede. ANP door Jeanne de Nijs THOLEN - Maxima Zorre guieta kan als toekomstige bruid van prins Willem- Alexander heel veel leren van haar aanstaande schoonvader, prins Claus. Dat is de mening van Oranje-specialiste A. Box hoorn uit Tholen. Claus is niet met open armen in Nederland ontvangen, maar kan inmiddels rekenen op de sympathie van bijna iedereen. Dat komt, meent Boxhoorn, omdat hij zich altijd uiterst discreet heeft opgesteld. „Claus is buitengewoon integer en intelligent. Het zou wijs van Maxima zijn wanneer ze bij haar schoonvader te rade zou gaan. Het zal best klikken tus sen die twee." Boxhoorn leest en verzamelt al jax-en alles wat met de Oranjes te maken heeft. Een boeiende fa milie, vindt ze. En ze merkte mettertijd dat ook anderen nieuwsgierig zijn naar het wel en wee van het koningshuis in de loop der eeuwen: Boxhoorn wordt regelmatig gevraagd een lezing te houden over het onder- werp. „Het is niet de eerste verloving die stof doet opwaaien. Dat ge- beurde bij Claus, bij Irene. En ook al toen Koning Willem III op 61-jai*ige leeftijd met de twin tigjarige Emma trouwde." Ze citeext daarbij wat dichter Pot gieter destijds van het laatstge noemde huwelijk zei: „Wat moeten we met zo'n Keulse Pot- ten-meid op de troon?" Ze weet ook te vertellen dat de zoon van Willem HI, die was voorbestemd om koning Willem IV te worden, uit nijd voorgoed naar Parijs vertrok omdat hij niet met zijn geliefde Mathilde van Limburg Stierum mocht ti'ouwen. Een huwelijk met het Haagse gravinnetje werd bene den zijn stand geacht. Onrechtvaardig De behandeling van Claus in zijn beginperiode in Nederland vindt Boxhoorn zeer onrecht vaardig. „Hij werd afgerekend op zijn verleden, omdat hij lid was van de Hitleijugend. Maar je kon op geen enkele school te- recht wanneer je daar niet bij zat. Hij ging ook bij de Duitse krijgsmacht. Maar wanneer je dat niet deed kon je de kogel ki'ijgen. Claus was zeker geen nazi. Hij had op de school de bij naam Der Englander, destijds in Duitsland echt geen compli ment." Boxhoorn acht het wel verstan dig dat vader Jox-ge Zorreguita niet bij het huwelijk van Wil lem-Alexander en Maxima aan wezig is. „Dat voorkomt een hoop trammelant. Onder het ge weld van de dictatuur in Argen tinië zijn heel veel slachtoffers gevallen. Er kleeft bloed aan die handen, dat valt niet goed te praten." De Thoolse heeft geen idee hoe Maxima zich als koningin van Nederland zal ontpoppen. ,D aarvoor weten we nog te wei nig van haai-. Het hangt er hele maal van af hoe ze zich opstelt. Ze spreekt in elk geval al heel aardig Nederlands, dat vind ik positief." HILVERSUM - De meeste Ne derlanders zijn blij over de ver loving van kroonprins Willem- Alexander met Maxima Zorre guieta. Dat blijkt uit een enquê te die het NIPO hield in op dracht van actualiteitenrubriek Netwerk. Van de ondervraagden geeft 83 procent aan heel of tamelijk po sitief te zijn over de verloving, vijf procent is tamelijk negatief en vier procent heel negatief. Dat Maxima koningin van Ne- derland wordt, vindt dertig pro cent prettig. Ruim 45 pi-ocent denkt tamelijk positief over Maxima als koningin, terwijl zes procent het als heel negatief beschouwt. Het moment van de bekendma king noemt één op de vier men sen slecht, vooral gezien de mkz-uitbi-aakANP Adri van Harn, al veertig jaar de stuwende kracht achter de Oranjevereniging in Axel, verheugt zich nu al op het naderende huwelijksfeest. foto Charles Strijd door Berrit de Lange en Bernice Breure DEN HAAG - „Je bent een beet je dom geweest," zegt Mdxima niet een schalkse blik op haar aanstaande echtgenoot als de enorme blunder ter sprake komt die hij in New York beging. Een I zoveelste staaltje van de ontwa penende charme die de Argen- j lijnse etaleert bij haar eerste ontmoeting met de verzamelde media. Met overdonderend re sultaat: iedereen valt voor Méxima. Mooier had haar presentatie aan het Nederlandse volk niet kunnen verlopen. Maxima straalt, struikelt af en toe over haar Nederlandse woorden, antwoordt openhax-tig op per soonlijke vragen en weet precies de goede toon te raken in de ge voelige kwestie rond het verle den van haar vader. „Dit is heel moeilijk voor mij, maar ik zal heel open en eerlijk zijn." In de tekst die Maxima gedeci deerd voorleest, neemt zij zoals het een toekomstig koningin be taamt afstand van het verleden I van haar vader. „Als Argentijn se heb ik daar veel spijt van." Ze is echter niet bereid haar vader I af te vallen: „Ik ben geboren in een hechte familie en mijn vader I isen zal altijd blijven, de intege- I reen toegewijde vader die hij al- I tijd voor mij was. Ook nu is hij bij me, dat voel ik. Ik hou veel van hem." I Na het verplichte nummer mo gen de vragen - worden afge- I vuurd. Wanneer Alexander het aanzoek heeft gedaan, bijvoor beeld. „Dat was op 19 januax-i, een bijzondere dag want er lag I natuux-ijs", vertelt Alexander-. 1 Hij had zijn vriendin naar bui ten gelokt in een puur Hollands decor, voor een rondje schaat sen op de vijver bij Huis ten Bosch. Maxima had het heel 1 koud en zat te wachten op een I kopje warme chocolademelk. In plaats daarvan kwam het aan- 1 zoek. „Ik zei volmondig ja", al dus Maxima, terwijl zij voor de zoveelste keer haar schouder te- gen'de gelukkigste man van Ne- i derland'vlijt. De Argentijnse toont zich de zelfstandige vrouw, om welke eigenschap Willem-Alexander haar zo prijst. Zij laat zich aller minst door de in de schijnwer pers opgegroeide prins over vleugelen. Zoals blijkt, als wordt gevraagd of ze vaart zet ten achter gezinsuitbx-eiding. Terwijl Willem-Alexander nog zoekt naar de juiste formulering om het onderwerp af te kappen, i'oept Maxima onomwonden: „Ik hoop het wel." Ook is ze gedecideerd als 'gezien haar afkomst' haar begrip van democratie voor de zoveelste keer aan de orde komt. „Vanaf mijn elfde is er democx-atie in Argentinië. Dat zijn mijn echte herinneringen." De vraag of ze veel heeft gehad aan prins Claus, die in een ver- gelijkbare situatie heeft ver- keex-d, beantwoox'dt Maxima bevestigend. „Allex-eex-st heeft hij mij de raad gegeven zo snel mogelijk Nederlands te leren. Hij is heel goed voor mij ge weest." Opmerkelijk was dat de in een slechte gezondheid ver kerende Claus haar een flinke steun in de mg wist te geven. Door zich nadi'ukkelijk als 'pa ter familias' te presenteren, sloeg hij alvast een brug tussen Maxima en de Nederlandse be volking. Wie andex-s dan hij kan zich beter inleven in de gevoe lens van een nieuwkomer, die het ook nog op zo'n belangrijke dag zonder haar naaste familie moet stellen. Hij prees haar Hol landse tongval. „Dat heeft ze op een manier gedaan die niet te vergelijken is met het gestum per dat ik toen heb gepresteerd. Triomftocht Anderhalf uur later plukt het paar al direct de vruchten van het chax-me-offensief. De vijftig meter tussen het paleis en de woning van Willem-Alexander resulteert in een ware triomf tocht. Het wachten in de kille avond wordt voor de honderden toege stroomde Oranjefans om pre cies acht uur beloond. De hek ken buigen naar voren onder de enthousiaste druk. Zeker tien minuten loopt Het Paar over het Noordeinde, vanaf het paleis naar hun huis ernaast op nr. 66. Ze zien er gelukkig en opgelucht uit, blij kennis te maken met 'ons'. „Fantastisch Maxima! Goed gedaan!" roept een dexti- ger. „Heeft ze het niet koud, zo in haar korte mouwtjes?" is de grote vraag van onder de hon derden dikke jassen achter de hekken. Eerder, tijdens het wachten, had een Max-okkaans meisje haar zusje nog geplaagd met de opmerking dat ze Goede Tijden zou missen. Dit zijn toch goede tijden? Ze lacht: „Ja, voor hén." Onder het publiek zijn opval lend veel jonge mensen, veel meer dan ouderen. Het zijn leef tijdgenoten van de vex-loofden. Afgezien van een vi-ouw die eer der op de avond een spandoek droeg (korte tijd later in beslag genomen) waarop stond dat het onrechtvaardig is dat Maxima als buitenlandse vrouw geen px-ocedure hoeft te volgen voor dat ze met een Nederlander mag trouwen, is iedereen positief. „En nu niet meer zeiken over die vader", zegt een jongen in het algemeen en tegen zijn vrienden in het bijzonder. Een gi'oepje Westlandse tiener meisjes is opgetogen. Ze waren naar Madurodam geweest en kwamen op het gejuich af. Ze hebben ook 'zoenen, zoenen' ge roepen toen Willem-Alexander en Maxima op het punt stonden hun huis in te gaan. „Maar ze deden het niet". Neexdands bekendste Oranje fan, de Eindhovenaar Johan Vlemmix, staat voox^aan achter de hekken. Met een hele bus met medesupporters was hij razend snel naar de residentie getogen. En ja hoor, voor het oog van Ne derland kan hij zijn cd-single Maxima aan de verbouwereerde Argentijnse aanbieden. Twee moeders, een zoon en twee dochters gaan na afloop warm worden bij een kopje koffie in de bekende Haagse ijs- en koffie- salon Florencia. „Ben je bij het prinsje geweest?", vraagt de me vrouw van Florencia aan een van de meisjes. Het meisje kijkt verbaasd. „Ik heb je net op de te levisie gezien", legt de mevrouw achter de toonbank uit. Het meisje zucht verrukt. „Nu is het helemaal een goeie dag. Want nu word ik ook herkend". GPD Het kroonprinselijk paar geflankeerd door koningin Beatrix en prins Claus na de officiële toespraken in het paleis. foto Frank van Beek/WFA

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2001 | | pagina 11