Minister tornt aan loodsplicht
Kijkspel in
zwart-wit
PZC
Kunstproject rond olm op z'n kop gezet
Brave musical van dertien in een dozijn
2?9
23
Versoepelen tegen wens van gemeenten, provincie en loodswezen in
Molens
toe aan
restauratie
Intensieve voorlichting
moet meer allochtonen
aan een baan helpen
Welkomstdienst
Optreden
On/ZJL
r
jCuJjt U, ook- /zv O
■ircutt
donderdag 29 maart 2001
doorHarmen van der Werf
j VLISSINGEN - Minister T. Ne-
telenbos van Verkeer en Water
staat wil de loodsplicht voor
schepen op de Westerschelde
I toch vergaand versoepelen. Zij
gaat daarmee in tegen de wens
van de Westerschelde-gemeen-
ten Vlissingen en Reimerswaal,
de provincie en het Nederlands
Loodswezen in Vlissingen.
I De gemeenten langs de Wester-
schelde en het Nederlands
j Loodswezen vinden het goed
I dat schepen tot 80 meter geen
loods meer aan boord hoeven te
I nemen. Nu ligt die grens bij 65
I meter. Netelenbos wil echter
verder gaan. Zij stelt in een nog
vertrouwelijke Algemene Maat-
I regel van Bestuur (AMvB) voor
dat schepen tot 90 meter vrij-
stelling van de loodsplicht kun-
nen krijgen. Die schepen moe-
i ten wel aan allerlei eisen
voldoen. Het is aan de Rijksha-
j venmeester om dat te beoorcle-
j len. In de praktijk zal dat gebeu
ren door de Rijkswaterstaat-
dienst die de scheepvaart bege-
leidt.
Het Nederlands Loodswezen en
I de Westerschelde-gemeenten
hebben daar geen vertrouwen
I in. „Als het éne schip vrij stel -
I ling krijgt, is het buitengewoon
moeilijk een ander schip geen
vrijstelling' te verlenen", ver
wacht J. Waasdorp, hoofd
operaties bij het Nederlands
Loodswezen in Vlissingen. „De
I economische druk wordt na-
I tuurlijk enorm. Het beoorde-
lingssysteem is bovendien ont-
zettend ingewikkeld. Hoe kun je
I bekijken of een schip en de be
manning goed zijn of niet?"
Mondjesmaat
I Versoepelingvan65tot80meter
op de Westerschelde is te doen,
j aldus Waasdorp. Het aantal on-
I beloodste schepen neemt dan
slechts mondjesmaat toe. Als de
I grens bij 90 meter wordt gelegd,
I stijgt de onbeloodste scheep-
vaart echter tot meer dan 30
procent. Schepen met gevaarlij
ke stoffen moeten altijd een
loods nemen. „Maar", stelt
j Waasdorp, „daar kan een onbe-
loodst schip ook tegenaan va-
waterstaat Zeeland de minister
geadviseerd op de Westerschel
de niet verder te gaan dan 80
meter, maar zij heeft dat voor
stel naast zich neergelegd. In
een brief aan de Tweede Kamer
meldt Netelenbos bovendien
dat alleen het Loodswezen
moeite heeft met de versoepe
ling, terwijl in Zeeland ook de
gemeenten er problemen mee
hebben. En de provincie heeft
aangedrongen op 'een zorgvul
dige belangenafweging'.
De versoepelde loodsplicht
gaat, als alle plannen doorgaan,
ook voor schepen met bestem
ming Belgische havens gelden.
Dat stuit bij Belgische loodsen
op zo veel verzet, dat zij overwe
gen te gaan staken. Zij zijn amb
tenaren. De Nederlandse lood
sen waren dat ook, maar zij zijn
na de verzelfstandiging van het
Loodswezen in 1988 'eigen
baas'.
Tot acties onder Nederlandse
loodsen zal het niet komen,
maar het Nederlands Loodswe
zen zit door alle onzekei-heid
over de toekomst wel met een
bemanningsprobleem. Het aan
tal loodsen is gedaald onder het
minimumaantal van 180. En dit
jaar gaan er nog eens twintig
uit, omdat zij met functioneel
leeftijdsontslag gaan.
Waasdorp: „Ik heb al eens sche
pen moeten laten wachten. Mijn
telefoon staat dan roodgloei-
door Ab van derSluis
VLISSINGEN - Eénendertig
molens in Zeeland moeten een
opknapbeurt krijgen. De kosten
daarvan lopen uiteen van enke
le tienduizenden guldens tot
meer dan een kwart miljoen.
Dat schrijft het bestuur van de
vereniging De Zeeuwse Molen
in haar ledenorgaan.
Zeeland telt 78 windmolens en
drie getijdemolens. De onder-
houdskwaliteit van cle molens
varieert van goed tot zeer slecht.
Bij veertien molens is een
omvangrijke restauratie nood
zakelijk. De kosten daarvan be
dragen meer dan 250.000 gul
den. Bij elf molens is volgens de
vei'eniging een beperkte restau
ratie nodig van meer dan vijftig
mille. Zes molens hebben een
wat kleinere ondex-houdsbeurt
nodig.
De vereniging De Zeeuwse Mo
len kijkt sinds 1981 naar de
kwaliteit van de Zeeuwse mo
lens. De bestuui-sleden geven
rapportcijfers van nul tot tien.
Twee maal per jaar wordt de on-
derhoudstoestand besproken in
een overlég tussen provincie,
gemeenten, monumentenzorg,
vrijwillige molenaars, de ver
eniging en de overkoepelende
Hollandsche Molen.
Ook dit jaar heeft geen enkele
molen een tien gekregen. Het
hoogste cijfer, een 9,5, is wegge
legd voor 't Hert in Ellemeet, de
Ondexmeming in Wissenkerke
en de twee molens in Goes en 's-
De molen in Axel kreeg vorig jaar een nieuwe kap.
Gravenpolder en Axel. Molen
De Hoop in Heinkenszancl
krijgt als enige Zeeuwse molen
een 1.
De vereniging keek ook naar de
omgeving van de molen, de zo
geheten molenbiotoop. Bomen
in de directe omgeving van de
molens belemmeren de wind
vang en daardoor de mogelijk
heid om de molen te laten draai
en. Volgens de vereniging is het
opvallend dat Zeeland de laat
ste tientallen jaren groener is
geworden en zijn de molens
daarvan de dupe geworden. Op
vex'schillende plaatsen ontston
den slechte biotopen door
nieuwbouw. In Zeeland hebben
de drie getijdemolens een nul
gekregen.
Van de molens in Nieuwvliet,
Grijpskerke, Zoutelande, Nieu-
werkex-k én de Seismolen in
Middelburg is de directe omge
ving er slecht aan toe. Zij kregen
een 1. De molens in Sint-Phi-
foto Charles Strijd
lipsland, Oud-Vossemeer, Ga-
pinge, Veere, Wolphaax-tsdijk,
's-Gravenpolder, Sluis, Zuid-
zande Axel, Aeolus in Wemel-
dinge en de molens De Rijk en
De Hoop in Heinkenszancl heb
ben geen enkele last van beper
kingen. Zij kregen een 5, het
hoogst haalbare cijfex-.
Anda van Riet (1) en Karina Leijnse voor hun ode aan de iep in De Drukkerij.
foto Ruben Oreel
1 door ErnstJan Rozendaal
MIDDELBURG - Het ene kunstproject
roept soms het andere op. Afgelopen zomer
vond bij de Kapel van Sint Maaiden in Hoo-
gelande het project Ode aan de olm plaats.
I Vijftien kunstenaars en dichters maakten
kunstwerken met de dode iepen rondom de
kapel als uitgangspunt. Woensdagmiddag
j kreeg het project een vervolg met de ope
ning van een expositie in De Drukkerij in
j Middelburg en de presentatie van een publi
catie waarin beide tentoonstellingen zijn
geboekstaafd.
I Het Middelburgse kunstenaarsduo Anda
van Riet en Kax-ina Leijnse heeft het met
I kunstwerken aangeklede terrein in Hooge-
lande als decor gebruikt voor een fotoserie
die nu in De Drukkerij is te zien. In het werk
van Van Riet en Leijnse staat de mens cen-
tx'aal en die hebben ze dan ook toegevoegd in
hun ode, die getiteld is Iep op z'n kop.
Met een verwijzing naar het jeugdboek Iep
van Joke van Leeuwen hebben de twee kun-
stenaressen de meeste mensen die zij bij de
kapel hebben gefotografeexxl onderstebo
ven gezet. Veel kinderen die een handstand
doen, of volwassenen die met het hoofd naar
beneden naast een boom of een kunstwerk
staan gebogen. Van Riet en Leijnse verheel
den daarmee het idee ontworteling. De be
nen (wortels) staan omhoog, de kruin is naar
beneden gericht.
In De Drukkerij zijn de foto's in groot fox-
maat te bezichtigen op het binnenplein. De
mensen op de foto's en hun felgekleurde kle
ding bi-engen letterlijk leven in het land
schap van dode olmen. Daarmee is de sfeer-
van Ode aan de olm totaal veranderd, want
het pi'oject bij de Kapel van Hoogelande
was eex-der een requiem voor een gestorven
boom. Het conti-ast tussen aanleiding en
vexvolg komt in De Drukkerij duidelijk tot
uiting, omdat aan de wand ook de grafmo
numenten hangen die de Schouwse kunste
nares Margreet Leijdekker destijds maakte
voor (en op) de boomstronken.
Ook in het door Ramon de Nennie mooi
vox-mgegeven boekje (dat 17,50 gulden kost)
woi'den Ode aan de olm en Iep op z'n kop
met elkaar geconfronteerd. Twee tijdelijke
projecten blijven op deze manier bewaard.
lep op z'n kop duurt tot en niet 14 april.
door Jan Dirk van Scheyen
VLISSINGEN - De ribbels in
het zand die op het strand ont
staan onder invloed van de ein
deloze beweging van eb en vloed
zijn een inspiratiebron voor cle
Vlissingse fotograaf Marijn
Kluijfhout. Kluijfhout expo-
seei't vanaf zondag in de Vlis
singse galerie Explositie Achter
de Kerk een reeks zwart-witfo-
to's waarop heel veel van zulke
ribbels te zien zijn.
Kluijfhout richt zijn camera op
het ribbelige zand terwijl het
nog nat is van het zeewatex*. Hij
fotografeex-t het tussen de rib
bels achtergebleven zilte nat bij
voorkeur op xnoxnenten dat het
fel schittert door weex-kaatsing
van de zon. De foto's van Kluijf
hout zijn scherp en contrastrijk.
Hard wit en intens zwart zorgen
er voor dat je niet om zijn foto's
heen kunt. Tussen het onvei'sne-
den wit en het zwartste zwaxl
duikt alleen wat gxijs op. Door
gebruikmaking van dubbele be
lichting ontstaat soms een di'o-
merig effect. Max-ijn Kluijfhout
houdt exwan om, in deze tijd van
computergestuux-de fotogx-afie,
ambachtelijk te expex-imente-
ren in zijn donkere kamer-.
De 27-jarige Vlissinger zegt dat
zijn foto's geen verhaal hebben.
„De kijker moet zelf invullen
wat hij ziet", vindt hij. Het is
waar dat zijn foto's door hun ab
stractie je fantasie aan het werk
zetten. Het zand, maar ook de
zee en de golven die Kluijfhout
fotografeert zijn van zo'n koite
afstand vastgelegd - de foto-
graai' stond er lettei'lijk met zijn
neus bovenop - dat ze een uit-
end, maar het zijn de havenbe
drijven en het havenschap Zee
land Seaports zelf die zo graag
concurrentie willen bij het be-
loodsen van schepen. Zolang
daar geen absolute duidelijk
heid over is, kunnen wij onmo
gelijk investeren. Daar zou ze
ker het bedrijfsleven begrip
voor moeten hebben."
door Jeffrey Kutterink
MIDDELBURG - Steeds meer
Zeeuwse werkgevers in het mid
den- en kleinbedrijf nemen al
lochtonen in dienst. Toch blijft
Zeeland enigszins achter bij an
dere provincies. Daarom gaan
MKB-Zeeland en Arbeidsvoor
ziening de voorlichtingscam
pagne rond de vorig jaar geslo
ten overeenkomst om meer
allochtonen aan een baan te hel
pen intensiveren.
De 4000 werkgevers in het
Zeeuwse midden- en kleinbe
drijfhebben van 1 januari tot 24
maart 270 vacatux-es gemeld bij
de voi'ig jaar ingestelde alloch-
tonen-vacatux-elijn. Van die va
catures zijn er inmiddels 109
vex-vuld, waarvan 69 door al
lochtonen. Over 72 banen be
middelt ai'beidsvoorziening
nog. Het zogenoemde vervul-
lingspercentage is dus 40. En
dat is tien procent lager dan ge
middeld in andere provincies.
Overigens betekent het niet dat
Zeeland het slecht doet. „Het
px-oject om meer allochtonen
aan een baan te helpen in het
midden- en kleinbedx-ijf is vorig
jaar in eex-ste instantie in zeven
proefgebieden gestart", ver-
klaart M. Minheere, coördinator
MKB-allochtonenpx-oject Zee
land, de achterstand. „Zeeland
is er pas eind van het vorig jaar
aan toegevoegd. In andere pro
vincies konden werkgevers dus
al banen aanmelden en vooral
de campagne onder de aandacht
bx-engen van mensen. Die in
haalslag moet Zeeland nu gaan
maken."
Utopie
Secretaris W. A. van der Linde
van MKB-Zeeland benadrukt
dat het invullen van alle open
staande vacatures door alloch
tonen een utopie is. „Wex-kge-
vers zijn afhankelijk van het
aanbod van personeel. Als
werkzoekenden niet voldoen
aan de gestelde eisen voor een
bepaalde vacature, dan houdt
het op."
MKB-Zeeland en Arbeidsvoor
ziening proberen door de cam
pagne te intensiveren toch meer
werkgèvers te intex-esseren om
allochtonen in dienst te nemen.
„In sommige sectoren, zoals de
bouw en de installatietechniek
zijn er moeilijk allochtonen te
plaatsen", constateert Minhee
re. „Dat heeft onder andere te
maken met vooroordelen",
voegt Van der Linde toe. „Als
één werkgever een negatieve er
varing heeft en dat rondvertelt,
belet dat anderen om aan het
project mee te doen. En dat is
onterecht."
Door middel van een nieuws
brief voor werkgevers en een
bi-ochux-e voor werkzoekenden
proberen Ai'beidsvoorziening
en MKB-Zeeland het px-oject
nog meer onder de aandacht te
bx-engen. Dat gebeurt ook door
vooxiichtingsmateriaal in bi
bliotheken, gemeentehuizen en
ai-beidsbux-eaus neer te leggen
en er posters op te hangen.
Verder krijgen de 4000 Zeeuwse
werkgevers in het midden- en
kleinbedrijf vanaf januari
maandelijks een krant waarin
werklozen uit etnische minder-
heidsgi'oepen zich presenteren.
In de krant staan beschrijvin
gen van snel beschikbare kandi
daten. Het bellen naar een spe
ciaal telefoonnummer is voor
een werkgever voldoende om
vacatux-es snel in te kunnen vul
len.
Het MKB-convenant is in april
2000 gesloten door de ministers
Vermeend (sociale zaken en
werkgelegenheid) en Van Box
tel (gx-ote steden en integratie
beleid), MKB Nederland, MKB
brancheorganisaties en Ar
beidsvoorziening Nederland.
Doel van de overeenkomst is om
voor 1 mei landelijk 20.000 ex-
tx-a werkzoekenden uit de etni
sche minderheden bij het mid
den- en kleinbedrijf aaix een
baan te helpen. Hoewel het er op
lijkt dat de doelstelling wordt
gehaald, wordt voor 1 mei beke
ken of de doelstellingen van het
MKB-allochtonenproject moe
ten wox-den bijgesteld.
GOES - Het Leger des Heils
houdt zondag een speciale wel
komstdienst met als gastspre
ker Henk Birmendijk. De dienst
aan de Ravelijn de Groene Jager
in Goes begint om 10.00 uux\ Ex-
is oppas aanwezig. Om 10.30
uur begint een kinderneven-
dienst voor kinderen van 7 tot
12 jaar.
snede wox-den, een detail van de
wex-kelijkheid dat louter nog uit
ondefinieerbare natuurlijke
vormen bestaat. Door dubbele
afdrukken van zijn foto's te ma
ken en deze vervolgens gespie
geld tegen elkaar te leggen in
een geplastificeerde lijst, maakt
Kluijfhout van zijn kunst een
kijkspel. Een stuk gex-ibbeld
zand kan door dat spiegeleffect
opeens vex-anderen in een geme
ne satex-skop of een bizar ge
vormd buitenaards schepsel.
Wie zich er voor openstelt, ziet
in de zwax-t-wit close-ups van
Marijn Kluijfhout veel meer
dan wat er wordt afgebeeld. Dat
geeft zijn foto's een extra, speel
se dimensie.
Alle foto's die Kluijfhout in
Vlissingen tentoonstelt, werden
gemaakt tijdens een reis naar
Nieuw-Zeeland. De expositie
wox-dt zondag 1 apx-il om 16.00
uur geopend. In augustus wil ei
genaar Richard Polderman in
zijn galerie Explositie Achter de
Kerk een kunstpx-oject op touw
zetten rond pornofihns uit de ja
ren zestig.
Foto's van Marijn Kluijpiout in ga
lerie Explositie Achter de Kerk,
Achter de Kerk 15,
Vlissingen. Open: wo, do, za 13-17
uur, vr 13-21 uur.
Fotograaf Marijn Kluijfhout zoekt werk uit voor de expositie, op de
achtergrond galeriehouder Richard Polderman, foto Ruben Oreel
(Advertentie)
GOES - De band Kinkster
treedt zondag op in café De
Pompe in Goes. Kinke speelt
stevige gitaarmuziek. Het op-
ti-eden begint om 17 uur.
Middelburg,
Stadsschouwburg
I 'The Hired Man', libretto van
j Melvyn Bragg, door Het Ko-
ninklijlc Ballet van Vlaanderen,
I net o.a. Jan Schepens, Janice
I Dekker, Ernst Daniël Smid,
I Wieneke Remmers en Aron Wa-
de. Decor van Hartwig Dobber-
I tin, lichtontwerp van Erik Ver-
dick. Muzikale leiding van
Max Smeets. Regie van Jan Ver-
j bist.
I door Willem Nijssen
Het Koninklijk Ballet van
Vlaanderen heeft sinds
1985 een traditie van musicals.
In de erelijst prijken musicals
als 'Evita' en 'West Side Story'.
Andere klassiekers zijn 'Ana-
tevka' en 'My Fair Lady'. Musi
cals dus waarmee je een degelijk
fundament kunt geven aan een
gezelschap. En degelijk is Het
Koninklijk Ballet van Vlaande
ren inderdaad, dat bleek ook
weer eens in de jongste produc
tie, 'The Hired Man'.
'The Hired Man' is van oor
sprong een Engelse musicalmet
een libretto van Melvyn Bragg,
naar zijn eigen gelijknamige ro
man. 'The Hired Man' vertelt
het verhaal van de arme luitjes
uit het einde van de 19e eeuw,
begin 20 eeuw. Landax-beiders
waren het, die zich per seizoen
voor een habbekrats moesten
verhuren, die vaak ook van ar
moede in de mijnen verdwenen.
Of die zich - heel speciaal dan
voor het begin van de 20e eeuw -
als vrijwilliger aanmeldden
voor het leger en bij duizenden
zijn gesneuveld in de loopgx-a-
ven bij de IJzer in België. Een
verhaal van bex-usting maar ook
van verzet, met de opkomst van
de vakbonden. En tussen de re
gels van het grote vex-haal zitten
uiteraax-d de talloze kleine ver
halen: één daar van is het ver
haal van John en Emily Tallen-
tix-e. Een jong gelukkig stel, dat
vol hoop begint aan zijn eigen
leven, en dat natuurlijk 'de sla
gen van het lot' te verduren
krijgt. Waar trouwe liefde en
echte liefde niet per se hetzelfde
hoeft te zijn, omdat er vaak uit
traditie en naar stand werd ge
trouwd, patronen waar de ware
liefde soms toch geen rekening
mee houdt. Mooie vergeefse
liefdes zijn het weemoedige ge
volg.
Stof genoeg voor een verhaal,
maar hoe dan ook een klassiek
vex-haal, dat nog maar moet zien
hoe het zich boven het niveau
van een stuiver- of streekroman
kan uitworstelen. En dat lukt in
'The Hired Man' niet echt. Dat
Emily verliefd wox-dt op de zoon
van de landeigenaar (en hij op
haar) is op zich nog niet 'vex--
keerd', dat ze toch haar man
trouw blijft is al minder, en dat
hij braaf uit haar omgeving ver
trekt haalt er vervolgens alle
avontuur uit. Daar kunnen
fragmenten uit 'die verschrik
kelijke ooi-log' - weinig specta
culaire scènes ovexigens - of een
maar vaag aangeduide mijn-
x-amp niet veel meer aan veran-
dei-en.
Het vex-haal van 'The Hired
Man' is in zijn voorspelbaax-heid
dus niet erg boeiend, en ook de
enscenering blijft voox-tdux-end
aan de veilige kant. Met goed
luisterbare muziek met hier en
daar in de toonaarden wel iets
van de enei-gie van het Tode ar
beiderslied', maar uiteindelijk
toch vooral braaf, weinig ver
rassend.
Met choreografieën die vooral
gokken op het effect van een vol
podium, op het effect van de
veelheid eex-der dan van de ori
ginaliteit. Dat alles maakt 'The
Hix-ed Man' tot een brave musi
cal, eentje van dertien in een do
zijn.
Verse aardbeien
Op onze groenteafdeling.
Doos 500 gram
van 4.99
KQBMar
