PZC
Vukovar is
nog steeds
een ruïne
Zoon van de slang worstelt
met oude kwelduivel in Irak
PZC
Brits proces Doverzaak kan weken duren
Arrestatie spionnen
brengt Rusland in
grote verlegenheid
Beetje tegenwind
brengt Paars al in
woelig vaarwater
Tien jaar na de oorlog
24 februari 1951
zaterdag 24 februari 2001
door Cees van Zweeden
Vukovar leidde een verbor
gen bestaan tot 1991, toen
het de actualiteit werd inge
schoten door Servische artille
risten. Een decennium later is
het stadje, ooit een wonder van
barok, nog steeds een ruïne.
Tussen het puin houden vijf
tienduizend mensen de schijn
van normaliteit op.
De praktijk van dokter Gorda-
na Bujisic in de Ljudevita Gaja
is het enige pand dat niet in puin
ligt. Bujisic is een van de vijf
tienduizend mensen die terug
keerden naar Vukovar, nadat
het Donaustadje tien jaar gele
den werd verwoest. Bijna drie
kwart van hen is zonder werk. In
de herfst van 1991 is het Kroati
sche stadje gedurende drie
maanden gebombardeerd. Toen
de Serviërs het eind november
eindelijk veroverden, bleken
meer dan drieduizend mensen
het leven te hebben gelaten.
Ruim negentig procent van de
huizen was verwoest.
Tien jaar later is de aanblik
triest. Een enkel pand is als een
feniks uit het puin herrezen. De
katholieke kerk is weer in oude
luister hersteld, evenals het zie
kenhuis dat door tachtigdui
zend granaten werd getroffen.
Ruim tienduizend - voorname
lijk oudere - Serviërs bleven in
Vukovar, toen de stad in 1995
door Servië aan Kroatië werd
overgedragen. Bij hen hebben
zich inmiddels vijfduizend Kro-
aten gevoegd. Daarmee heeft de
stad weer een kwart van haar
vooroorlogse inwonertal.
,,Er zijn veel gevallen van de
pressie", zegt dokter Bujisic.
„Het aantal zelfmoorden is met
driehonderd procent gestegen.
Maar wat misschien meer zegt,
is de wijze waarop mensen zich
van het leven beroven." Voor de
oorlog namen vrouwen een
overdosis aan medicijnen en
verkozen mannen de strop.
„Maar tegenwoordig plegen
mensen hier zelfmoord met een
handgranaat. Die methode ver
raadt totale onverschilligheid
jegens de nabestaanden.
Vooral oorlogsveteranen blij
ken depressief. In de herfst van
1991 verdedigden zij met een
voudige handwapens drie
maanden lang de stad tegen een
grote Servische overmacht: vele
duizenden militairen, honder
dentanks, bommenwerpers, ka
nonneerboten.
„Ook jongeren rond de twintig
hebben het heel moeilijk", zegt
Bujisic. „Zij hebben veelal als
vluchteling in een stad gewoond
die mooier en beter was dan
Vukovar nu."
Vechtpartijen
Kroatische en Servische jonge
ren leven nu gescheiden „Ze
gaan naar aparte scholen", legt
Ljubomis Mikic uit, een jurist in
Vukovar. „Ik ben uiterst pessi
mistisch over de toekomst van
deze stad. Er zijn steeds vaker
vechtpartijen tussen Kroatische
en Servische scholieren."
In welke mate de geest van het
verleden nog rondwaart in
Vukovar, ervoer Sasa Zivoko-
vic. Deze Serviër had drie jaar
geleden de euvele moed om een
uitspanning te beginnen. Hij
noemde zijn café 'Den Haag',
naar de stad waar het interna
tionale tribunaal zetelt.
„De afgelopen maand is mijn
café onderwerp geweest in min
stens acht verschillende Kroati
sche kranten", zegt Zivokovic.
„De teneur van de artikelen was
steeds dezelfde: een pleister
plaats voor Servische oorlogs
misdadigers." Dat leek bizar.
Welke oorlogsmisdadiger zou
een café dat 'Den Haag' heet, als
stamkroeg willen? GPD
door Harm Harkema
Maandag begint voor de
Crown Court van Maidsto
ne in het zuidoosten van Enge
land de rechtszaak tegen een 33-
jarige Rotterdamse chauffeur.
Hij bestuurde de truck waarin
vorig jaar juni op weg naar Do
ver 58 illegale Chinezen de dood
vonden.
Zijn in Nederland aangehouden
vermeende kompanen worden
volgende maand in Rotterdam
mogelijk veroordeeld tot een
aantal jaren gevangenisstraf.
De chauffeur dreigt een veel
zwaardere pijp te moeten roken.
Hem is 58 maal doodslag ten
laste gelegd. Op doodslag staat
in Engeland maximaal levens
lang. Er zijn omstandigheden
op grond waarvan een rechter
milder kan vonnissen. Daarte
genover staat dat in Engeland,
anders dan in Nederland, de
straffen bij elkaar op worden
geteld. 58 Maal doodslag is zo
doende veel erger dan twee maal
doodslag in ons land.
Levenslang
Levenslang kan in Engeland
ook echt levenslang betekenen.
Automatische invrijheidstel
ling na een bepaalde periode
ontbreekt voor levenslang ge
straften.
De chauffeur zegt niet te hebben
geweten dat er mensen in zijn
truck verstopt zaten. De Crown
Prosecution Service, het Engel
se equivalent van het Neder
landse Openbaar Ministerie,
poogt het tegendeel te bewijzen.
De man zou de luchtroosters in
de laadruimte hebben afgeslo
ten om de voorkomen dat de
douane de Chinezen kon horen,
en vergeten hebben ze weer te
openen.
Een rechter van de Crown Court
mag na een schuldigverklaring
weliswaar de hoogte en de aard
van de straf uitspreken, hij be
paalt niet of een verdachte ook
schuldig is. Daarvoor wordt in
Engeland in ernstig criminele
zaken een jury aangesteld.
De jury bestaat uit twaalf bur
gers. Om tot een vonnis te ko
men moeten minimaal tien le
den overtuigd zijn van de schuld
van een verdachte. Alles wat
van belang is voor een zaak
moet op de zitting aan de orde te
komen en niet daarbuiten.
Daarom kunnen juryzaken lang
duren. De zaak tegen de Rotter-
dammeer zal zeker vier weken
vergen. GPD
door Frank Hendrickx
De Russische geheime
dienst heeft succesvolle
re tijden gekend. De arresta
tie van de Amerikaanse FBI-
medewerker Philip Hanssen
is de derde ontmaskering van
een Russische agent in amper
een half jaar tijd.
De ooit zo befaamde inlich
tingendienst van Rusland
lijkt in de ban van 'Murphy's
Law': alles wat mis kan gaan,
gaat mis.
Er moet deze week flink ge
vloekt zijn in het kolossale
hoofdkantoor van de gehei
me dienst FSB aan het Loeb-
janka plein in Moskou. Niet
alleen ging met de arrestatie
van agent Hanssen in Was
hington een waardevolle
agent verloren, de zaak zal
ook de toorn van het Kremlin
gewekt hebben. Nu de rela
ties met de VS toch al moei
zaam zijn, komt de ontmas
kering erg ongelegen.
Verontrust
De regering Bush trekt open-
li j k in twij fel dat Rusland een
betrouwbare partner is. Net
nu president Poetin zich te
weer stelt met de opmerking
dat het voor sommige men
sen moeilijk is 'het beeld van
Rusland als rijk van het
kwaad' te herzien, valt in
Washington een agent door
de mand. De Amerikaanse
president Bush toonde zich
onmiddellijk 'zeer veront
rust'. De Russische autoritei
ten kwamen noodgedwon
gen niet verder dan 'geen
commentaar'.
Deze week lekte uit dat ook
Zweden een agent van Rus
land heeft gearresteerd. Het
zou gaan om militaire spio
nage. De arrestatie kwam
aan de vooravond van Poet-
ins bezoek aan Zweden, de
huidige voorzitter van de Eu
ropese Unie. Hij moet in
Stockholm praten over de re
latie met Europa. Een schan
daal is dan allesbehalve wel
kom. De spion is donderdag
vrijgelaten, maar Zweden
houdt de beschuldigingen
staande.
In oktober werd Poetin ook al
in grote verlegenheid ge
bracht door de Russische
geheime dienst. Japan ont
dekte twee dagen na een
staatsbezoek van Poetin een
Russische spion binnen de
Japanse marine.
In het grootste Japanse spio-
nage-schandaal van de afge
lopen twintig jaar bekende
de marine-kapitein Shigehi-
ro Hagisaki belangrijke mili
taire informatie te hebben
doorgespeeld. Twee dagen
nadat beide landen de 'ver
beterde relatie' hadden ge
prezen, stond Rusland te kijk
als een land van spionnen.
In geen van de drie gevallen
reageerde Moskou direct,
maar via anonieme bronnen
of bevriende politici geeft het
Kremlin toch commentaar.
Zo noemt het parlementslid
Dmitri Rogozin de ontmas
kering van Hanssen een
'practical joke' en 'een poli
tiek spel' van Amerika. Vol
gens hem willen de VS aan
tonen dat Rusland nog steeds
een bedreiging is voor de
wereld. Vooral de enorme pu
bliciteit maakt hem wan
trouwig. „Het is een onge
schreven regel dat dit soort
schandalen weinig publici
teit krijgen", aldus Rogozin
op een aan het Kremlin gere
lateerde website.
De andere twee schandalen
worden op vergelijkbare po
litieke wijze verklaard. Een
'hooggeplaatste bron' bin
nen het Kremlin liet aan het
persbureau Interfax weten
dat het demasqué van de
Zweedse agent verbonden is
met het bezoek van Poetin.
De onthulling van een spion
moet het signaal geven dat
Rusland nog steeds vast
houdt aan de methodes van
de Koude Oorlog.
Sommige media schrijven de
reeks pijnlijke affaires toe
aan de incompetentie van de
geheime dienst. Sinds het
einde van de Sovjet-Unie
vertrokken de beste werkne
mers naar sectoren waar
meer is te verdienen. De hui
dige functionarissen zouden
weinig talentvol zijn en om
koopbaar. GPD
door Paul Koopman
De coalitiepartijen WD
en PvdA hebben beiden
het harnas aangetrokken.
Als er aan de begrotingsre
gels van het paarse kabinet
wordt gemorreld ontstaat er
een crisis, dreigt VVD-frac-
tievoorzitter Dijkstal. PvdA-
fractievoorzitter Melkert
lijkt niet erg onder de indruk.
Even stellig eist hij miljarden
voor zorg, onderwijs en poli
tie. Geld dat volgens de be
grotingsregels, de zogeheten
Zalmnorm, niet voldoende
voorhanden is.
Uit voorlopige verkenningen
van het Centraal Planbureau
blijkt dat er in het verkie
zingsjaar 2002 slechts een
half miljard gulden beschik
baar is voor 'nieuw beleid'.
Een schijntje, vergeleken
met de miljarden (circa ne
gen miljard gulden) die dit
jaar nog extra op de plank
kwamen voor het wegwer
ken van tekorten in de sa
menleving.
„Een flinke klap extra geld",
vond premier Kok. Maar
PvdA-fractieleider Melkert
keek bij de algemene be
schouwingen in september
nog zuinig. Voor een tot de
verbeelding sprekende aan
pak van wachtlijsten en sala
risachterstanden in de col
lectieve sector zou meer geld
nodig zijn, vond hij toen al.
Reputatie
De kleinste regeringsfractie,
D66, vreest dat Dijkstal en
Melkert werkelijk hun paar
den bestijgen en met vooruit
gestoken lansen op elkaar
zullen afstormen. Want het
verkiezingsjaar 2002 nadert,
waardoor de spanningen al
tijd al oplopen. En hoewel
het meningsverschil binnen
de coalitie nuchter bezien al
leen over een procent of twee
van de rijksbegroting gaat,
staat er veel méér op het spel.
De WD heeft een reputatie
van soliditeit te verdedigen.
De PvdA-fractie lijkt op haar
beurt na jaren van mat mee-
regeren eindelijk een thema
te hebben gevonden waar ze
zich mee kan profileren.
Een crisis over de Zalmnorm
is volgens WD-fractieleider
Dijkstal heel goed aan het
volk uit te leggen, maar
PvdA-fractieleider Melkert
heeft ook een stevig verhaal.
Investeren in de kwaliteit
van de collectieve sector is
een klassiek sociaal-demo
cratisch stokpaardje. Meer
handen aan het bed in de zie
kenhuizen, kleinere klassen,
betere zorg voor ouderen en
bejaarden: wie is daartegen?
D66-leider Thom de Graaf
maakt zich dus niet ten on
rechte zorgen. Als WD en
PvdA hun harnas riiet uit
trekken, volgt een 'clash' met
tragische afloop, waar
schuwde hij deze week D66
kiest daarmee de rol die de
partij al sedert het prilste
begin van de paarse samen
werking past: bemiddelaar
tussen de twee grootste coa
litiefracties. D66 wil even
eens meer geld voor zorg, on
derwijs en politie, maar is
bereid de kloof tussen het
steile begroten van de WD
en de 'geldhonger' van de
PvdA met creatief boekhou
den te overbruggen.
Immers: waar een wil is, is
een weg. Dat adagium heeft
zijn geldigheid in politiek
Den Haag steeds weer bewe
zen. Via het aardgasfonds,
sociale premies, kasschuiven
of het eenmalig verhogen van
het uitgavenplafond vallen
al snel een paar miljard te
verdienen. En ook met be
houd van een orthodox be
grotingssysteem kan geld
worden gevonden. Dan moet
- daar wees Zalm woensdag
terecht op - gewoon bezui
nigd worden op posten die
het kabinet minder belang
rijk vindt.
Dat laatste argument kon
voor de PvdA nog wel eens
doorslaggevend worden. Een
crisis forceren over de Zalm
norm zou de partij immers
een onaangenaam etiket be
zorgen.
Oppositie en WD kunnen
dan terecht beweren dat de
coalitie met de PvdA niet
eens bestand is tegen een
zuchtje tegenwind. Valt de
economische groei terug van
een onstuimige vier procent
naar een nog steeds riante
drie procent, en het loopt al
spaak. Van een robuuste
ploeg onder leiding van
PvdA-kopstuk Kok zou
Paars-2 zo degraderen tot
een clubje van mooi-weer-
zeilers. GPD
Colin Powell, tien jaar ge
leden de glorieuze win
naar van de Golfoorlog,
reist dit weekeinde naar
het Midden-Oosten als
Amerika's minister van
Buitenlandse Zaken. Hoe
moet de nieuwe regering-
Bush optreden tegen de
oude kwelduivel Saddam
Hoessein? Een gedistin
geerd gezelschap buiten
landspecialisten brak zich
daar deze week in Was
hington de tanden op
stuk.
door John Wanders
Het opvallendst aan de dis
cussiebijeenkomst die de
Amerikaanse liberale denktank
Brookings deze week hield over
de conflictueuze relatie tussen
Irak en de VS, was de arrogantie
van vrijwel alle Amerikaanse
forumleden. Zeker, de VS zijn
de dominante militaire, econo
mische en politieke macht op
aarde. Washington is een onmis
bare speler in het Midden-Oos
ten. Dat wil nog niet zeggen dat
de Amerikanen straffeloos hun
eigen impulsen kunnen volgen.
Brookings-expert Michael
O'Hanlon strooide in het chique
Mayflower Hotel in de Ameri
kaanse hoofdstad met bommen
en granaten alsof hij koekjes bij
de thee serveerde. Hij sprak over
het bombarderen van Iraakse
vliegvelden en het 'onophoude
lijk' bestoken van Saddams Re
publikeinse Garde. Zelfs sugge
reerde hij 'een mars op Bagdad'
Saddams militaire apparaat is
de helft van wat het in 1990 was.
Met zijn tanks is hij alleen nog in
staat zijn eigen bevolking klein
te houden."
Amerikaanse kruisraketten
zouden Irak moeten dwingen
tot heropening van zijn grenzen
voor de wapeninspecteurs van
de Verenigde Naties, bedacht
O'Hanlon. Irak is sinds decem
ber 1998 (toen president Clinton
opdracht gaf tot de luchtactie
Desert Fox) niet langer toegan
kelijk voor VN-inspecteurs.
Sindsdien kan de internationale
gemeenschap alleen gissen naar
de actuele stand van zaken waar
het de Iraakse ambities betreft
op het terrein van biologische,
chemische en nucleaire wapens.
Helaas voor Bush (en O'Hanlon)
is de politieke werkelijkheid
van vandaag een andere dan die
tijdens de Golfoorlog. Van de
brede internationale coalitie te
gen Saddam is weinig over. Dit
bleek na de jongste Brits-Ame
rikaanse aanval op Iraakse
commandoposten en radarin
stallaties nabij Bagdad. NAVO-
partner Turkije, cruciale buur
staat van Irak, reageerde ge
prikkeld op de aanval, waar
over Ankara tevoren niet was
ingelicht. De negatieve reacties
in de Arabische wereld spraken
voor zich.
Een Amerikaans-Britse bom-
mencampagne in de lijn van De
sert Fox of erger, kan geweldige
repercussies hebben voor het
toch al ernstig bedreigde vre
desoverleg tussen Israël en de
Palestijnen. Ook met dat proces
zijn grote Amerikaanse belan
gen gemoeid.
Populariteit
Saddam is in het Midden-Oos
ten opmerkelijke populair on
der de gemiddelde inwoner van
sleutelstaten als Jordanië,
Egypte en Syrië. .Dat dankt hij
niet alleen aan zijn openlijke
agressie jegens Israël. Hij geldt
ook als de man die het evenals de
Cubaanse leider Castro syste
matisch durft op te nemen tegen
het 'imperialistische' Amerika.
Dat de Iraakse leider een reële
bedreiging blijft voor de vrede
in het Midden-Oosten, ver
dwijnt in de roes van anti-Ame-
rikaanse en anti-Israëlische eu
forie nog al eens uit beeld.
Een groeiend aantal landen, on
der wie drie permanente leden
van de Veiligheidsraad (China,
Rusland, Frankrijk) vindt dat
de economische sancties tegen
Irak moeten worden opgeheven
dan wel versoepeld. Na tien jaar
van hongersnood, medische te
korten en diepe armoede zou
den de Iraakse burgers, speciaal
de kinderen, weer normale
voorzieningen moeten kunnen
krijgen.
De stop is al geleidelijk uit de
badkuip getrokken. Het inter
nationale vliegveld van Bagdad
oogt weer levendig. Syrië her
opende onlangs een pijplijn met
Irak, waar dagelijks voor een
bedrag van drie miljoen dollar
aan olie doorheen stroomt. En
dankzij technologische hulp
van China kon Saddam in de
voorbije maanden zijn luchtaf
weer moderniseren. De eerste
Iraakse militair die een Ameri
kaanse piloot neerhaalt, mag in
Bagdad rekenen op een helden
ontvangst plus vette premie.
Dwerg
Bush, door de Iraakse staatsme
dia minachtend aangeduid als
'de zoon van de Slang' of 'de
Akkoord
De algemene spoorwegstaking
in Engeland is van de baan.
Het bestuur van de spoorwe
gen gaat akkoord met een
loonsverhoging van in totaal
twaalf miljoen pond sterling.
Het akkoord werd bereikt zes
uur voor het begin van de aan
gekondigde nationale staking.
De toezegging heeft betrek
king op 450.000 spoorwegar
beiders en zal een verhoging
van de vervoersprijzen met
zich meebrengen.
Trekpaard
Zeeuwse paardenfokkers zijn
teleurgesteld dat de provincie
de subsidie voor meiriekeu-
ringen heeft verminderd. Vol
gens de fokkers kan de motor
het paard nooit helemaal ver
dringen en is het belangrijk
paardenstand op peil blijft.
Dienstmeisjes
Nederlanders mogen weer op
beperkte schaal Duitse en
Oostenrijkse dienstmeisjes
aannemen. De meisjes moeten
tussen de 18 en 30 jaar oud zijn
en de vreemdelingendienst en
het arbeidsbureau moeten toe
stemming geven. Voorlopig
mogen niet meer dan honderd
Duitse en Oostenrijkse dienst
meisjes worden aangenomen.
Koeien
In Sint Jansteen zijn vier koei
en in beslag genomen, bestemd
voor smokkel naar België. De
smokkelaars zijn ontkomen.
Een Patriot-rakel wordt gelanceerd tijdens een vijfdaagse Amerikaans-Israëlische militaire oefening
in de Negev-woestijn in het zuiden van Israël. foto RTR
kleine dwerg', zei deze week
hoogst verontrust te zijn over de
wijze waarop het internationale
^embargo tegen Irak wordt on
dermijnd. Hij vergeleek het
sanctieregime met 'Zwitserse
kaas' en bekende vooral be
zorgd te zijn over de technologi
sche dienstverlening van de
Chinezen
Zoals ook gold voor zijn Demo
cratische voorganger Clinton
zijn de opties van Bush vrij be
perkt. De laatste vestigt zijn
hoop mede op de Iraakse oppo
sitie, maar deze lijkt in Sad
dams politiestaat kansloos.
Aanscherping van de sancties is
internationaal lastig te verko
pen. Hetzelfde geldt in nog ster
kere mate voor een intensive
ring van de bommenregen.
Powell zal in het Midden-Oos
ten pogen de oude coalitie tegen
Irak nieuw leven in te blazen. Of
diemissie zal slagen, lijkt vooral
af te hangen van de plannen die
Saddam heeft. Zou de Iraakse
leider in een overmoedige bui
besluiten tot een nieuwe, sub
stantiële provocatie van de in
ternationale gemeenschap, dan
zou dit het kl maat kunnen doen
omslaan ten gunste van de Ame
rikanen. Dit roept de oude vraag
op of Saddam de gijzelaar is van
de Amerikaanse president, of
omgekeerd. GPD
Uitgever:
J. C Boersema
Hoofdredactie:
A L Oosthoek
D Bosscher (adjunct)
A L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Redactiefax (0118) 470102
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Fax (0118)472404
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel (0113)273000
Fax. (0113) 273010
Terneuzen: Axelsestraat 16
Postbus 51
4530 AB Terneuzen
Tel. (0115) 686000
Fax (0115)686009
Hulst: 's Gravenhofplein 4
4561 AJ Hulst
Tel (0114) 373839
Fax (0114)373840
Zierikzee: Grachtweg 23a
4300 AB Zierikzee
Tel (0111)454647
Fax (0111)454659
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17 00 uur
Zierikzee en Hulst
8 30-17 00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10 30 uur
Internet (http://www.pzc.nl):
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
redactie, redactie@pzc.nl
exploitatie internet@pzc.nl
abonnementen abo@pzc nl
Bezorgklachten:
0800-0231231 of maandag
t/m vrijdag op de kantoren
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 13.30 uur.
op de kantoren door de klacht in te
spreken óp de band of de
verwijzing op te volgen
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20 30
tot 22 00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22 00 uur'
Tel (0118)484000
Fax(0118)470100
Abonnementsprijzen
bij automatische incasso
(tussen haakjes prijs met acceptgiro)
per maand 39,45 (n v t.)
per kwartaal, 107,50 109,15)
per jaar: ƒ409,50 (ƒ411,15)
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode
Losse nummers
maandag t/m vrijdag 2,00 per stuk
zaterdag 3,00 per stuk
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47 70 65 597
Postbank 35 93.00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen.
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd
bij de advertentieorderafdeling.
Tel 0118-484321
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener NV
