Legionella verjaagd met zuur
PZC
Een kijkje in de filmkeuken
Nieuwe supermarkt
in centrum Kapelle
Goudsmederij begint met themacursussen
Zeeuws Museum
moet zich richten
op cultuurhistorie
De grappen komen
op hun dooie gemak
12
Kruinings bedrijf specialiseert in bestrijding hardnekkige bacterie
in detail
ondernemend zeeland
Samenwerking
effectendienst
Rabobanken
kunst cultuur
Voorstelling
Van Dongen
gaat niet door
zaterdag 24 februari 2001
door Desirée Schouten
KRUININGEN - De afgelopen
jaren is in Nederland, en ook in
Zeeland, een paar keer de le-
gionellabacterie aangetroffen.
De gevolgen van besmetting
met de bacterie kunnen zeer
ernstig zijn. Bestrijding van de
bacterie is bij overheid en be
drijven dan ook een prioriteit,
waarbij de nadruk zou moeten
liggen op voorkomen van be
smetting. Volgens Peter Herwig
van het nieuwe bedrijf Herecon
in Kruiningen moet juist dat
voorkomen van problemen an
ders en beter.
„Elke keer als ik lees over een
nieuw geval van besmetting
met legionella, staat erbij dat
men met thermische desinfec
tie de boel schoonmaakt. Dat
wil zeggen dat de leidingen met
heet water worden doorge
spoeld, tot de bacterie is ver
dwenen", zegt Herwig. „Inder
daad is dan de bacterie weg,
maar de oorzaak blijft. De bio-
film, een laag van micro-orga
nismen die zich aan het opper
vlakte hecht, pakt men niet
aan.
Als die biofilm, of eenkalklaag,
blijft zitten, heb je binnen de
kortste keren weer de poppen
aan het dansen." In de biofilm
en in poreuze kalkafzettingen
huizen allerlei bacteriën, zoals
de legionellabacterie. Door
spoelen met heet water breekt
deze lagen niet af.
Herwig werkt al jaren bij Ro-
chema, een bedrijf uit Berg-
schenhoek dat gespecialiseerd
is in waterbehandeling, waar
onder reiniging van watersys
temen.
Begonnen als monteur, heeft
hij zich opgewerkt tot service
manager. „Vier jaar geleden
werden we te hulp geroepen bij
een bedrijf, dat al voor de vier
de keer last had van legionella
in het luchtbehandelingssys
teem. Elke keer was het sys
teem thermisch gereinigd,
steeds kwam de bacterie terug.
Ik had toen pas gelezen, dat de
biofilm de voornaamste oor
zaak van legionella vormt en
besloot dat nader te onderzoe
ken."
Bij onderzoek van een stuk pijp
uit het systeem bleek dat deze
bedekt was met een slijmerig
laagje. Herwig besloot het lei
dingsysteem daarom te reini
gen met een zwak zuur, dat de
leidingen niet zou aantasten.
Naderhand bleek de slijmlaag
verdwenen, „Het was een groot
succes. Sindsdien heeft dat be
drijf geen last meer gehad van
legionella. Ik ben verder gaan
zoeken naar de juiste zuurop-
lossing, in samenwerking met
een gespecialiseei-d bedrijf. Ik
denk nu de j u ïste samenstelling
te hebben gevonden waarmee
ik biofilm en kalklaag kan op
lossen, zonder het materiaal
van het leidingsysteem aan te
tasten."
Herwig gaat nu de markt op
met zijn eigen bedrijf Herecon,
een samentrekking van Herwig
Reconditioning. „De testresul
taten van de met deze methode
gedesinfecteerde leidingsyste
men waren steeds zeer goed.
Als je zorgt voor optimale om
standigheden met echt schoon
leidingwerk, kun je de kans op
legionellabesmetting reduce
ren met 95 procent. En hoewel
we met een zuuroplossing wer
ken, doen we dat heel milieu
vriendelijk."
door Desirée Schouten
KAPELLE - Met de opening
van de Golff-supermarkt aan
de Weststraat, krijgt het ver
nieuwde centrum van Kapelle
vorm. Wethouder G. J. J. Bur
ger zegt dat de gemeente zeer
content is met deze vestiging en
hoopt op een grote trekker. De
opening vond afgelopen week
plaats onder grote publieke be
langstelling en werd opgeluis
terd door een dweilband van
Ons Genoegen.
De nieuwe supermarkt van de
Prisma Food Group heeft een
verkoopoppervlak van ruim
duizend vierkante meter en is
opgezet volgens de nieuwste
ideeën van de Golff-foxmule.
Eigenaren P. en E. Ziekman
hadden tot mei 2000 een supei'-
markt aan de Graaf Adolf-
straat in Goes. „Alles kwam
mooi samen: wij zochten een
nieuwe uitdaging, Prisma wil
de hier graag een gi'ote winkel
realiseren en de gemeente wilde
een nieuw winkelcentrum."
De komst van deze nieuwe
Golff betekent dat de oude su
permarkt aan de Hoofdstraat
in Biezelinge gesloten is. De
bouw, onder supervisie van
Prisma Vastgoed BV, begon in
juli vorig jaar.
Het ontwerp is van architect
Van der Reep uit Schijndel, de
bouw werd uitgevoerd door Fr-
aanje Aannemingsbedrijf uit
Lewedorp. Naast de super
markt verrijzen nog meer win
kels, die over enige maanden
klaar zullen zijn.
Peter Hei-wig van Herecon.
-
foto Willem Mieras
door Ellen De Vriend
VLISSINGEN - Galerie en goudsmidate
lier El deSeo in Vlissingen begint in maart
met themacursussen goudsmeden. Eigena
resse Barbara Voit vindt het belangrijk dat
mensen met het ambachtelijke beroep ken
nismaken en daarvan niet alleen de eind
producten zien. In de galerie aan het Bella-
mypark worden ook exposities van foto's,
schilderijen en glaskunst gehouden.
Voit geeft in de wei-kruimte achter de gale
rie avond- en weekendcursussen. Er is
plaats voor drie mensen tegelijk. „Tijdens
het kennismakingsgespx-ek vraag ik wat de
cursist voor technieken beheerst en cur
sisten mogen kiezen welk siex-aad ze willen
maken."
In de weekenden van 31 maait en 21 april
zi j n er in E1 deSeo cursussen met het thema
'Souvenir'. Voit vindt dat een siex-aad meer
kan zijn dan alleen een siervoorwerp.
Daarom is de thema-opdi'acht om met me
taal en één voorwerp, zoals een schelpje of
steentje, een hex-innering te maken. Het
sieraad kan door de cursisten met acryllak
en bladgoud of glasverf worden afgewerkt.
Niet alleen de cursussen, maar ook de ex
posities hebben een thema: van 8 apitl tot
27 mei is dat 'Farbenfroh' met sieraden en
schilderijen, 10 juni tot 29 juli 'Souvenir'
met sieraden, fotografie en schilderijen en
van 23 september tot 11 november 'Poëzie'
met sieraden en glaskunst.
Galerie El deSeo is geopend van woensdag
toten met zaterdag van 13.00 tot 18.30 uur
Zoey schoenen heeft het pand
aan de Herenstraat in Middel
burg verlaten voor een groter
pand aan de Sint Janstraat. Ei
genaresse Jeanette van Stee is
blij met de meer dan verdub
belde verkoopruimte. Zij vex*-
koopt al tweeëneenhalf jaar
moderne damesschoenen en
voegt daar in het nieuwe pand
een collectie herenschoenen
aan toe. Zoey opent vandaag.
Na een grondige verbouwing
gaat schoenhandel Van der
Reepe in de Papegaaistx-aat in
Goes vandaag weer open. Dooi
de verbouwing is het winkelop
pervlak vergroot van 100 naar
135 vierkante meter. Verder is
het interieur van de winkel ge
moderniseerd. Klanten maken
dit j aar kans op het winnen van
een reis naar Italië.
Vader en zoon Bogaert heb
ben aan de Trompstraat in Ste-
kene, vlakbij de grensovergang
met Kapellebx-ug, BoGarden-
Stekene opgestart. Op het 2500
vierkante meter grote terrein
staat een collectie tuinhuisjes,
veranda's, pergola's, sei-res, ga
rages, gril- en saunahutten,
paardenboxen, kiosken en
speeltoestellen opgesteld. Alles
wox-dt op maat gemaakt uit
duurzaam hout.
ORKA Parket opende on
langs haar deuren in Middel
burg. De parketvloex-specialist
toont in de showroom aan de
Kousteensedijk laminaat- en
massieve vloei-en, maar ook ta-
pismotieven zoals een visgraat
patroon zijn mogelijk. Tevens
verkopen Eddie en Jeanette
van Hoepen onderhoudsmid
delen, lakken en vloerwissers.
ORKA Parket kan zorgdragen
voor het leggen van de aange
kochte vloer, maar geeft ook
advies aan doe-het-zelvers.
De Kamer van Koophandel
Rotterdam organiseert voor 5
maait een praktijkseminar In
novatie: succesvolle produkt-
ontwikkeling. De bijeenkomst
is voor vextegenwoordigex-s van
industriële- en handelsbedrij
ven in het MKB die nieuwe pro
ducten en apparaten op de
markt brengen. Een dag latex-
houdt de Kamer een seminar
met als titel 'Detachei-en: juri
dische en financiële aspecten'.
Het seminar is bestemd voor
bedrijven die detacherings
krachten binnen Nederland in
lenen of detacheren.
De ANWB houdt op donder
dag 22 maart de provinciale le
denvergadering 2001 in Gi-and
Hotel Arion aan de Boulevard
Bankert in Vlissingen. Het
hoofdthema van de avond is de
'Invloed van ICT op de mobili
teit'. De vergadering begint om
19.30 uur. Geïntex-esseerden
kunnen zich tot 8 maart, via
verenigingssecretari-
aat@anwb.nl of telefonisch
aanmelden.
VEERE - De Rabobanken Mid-
delbux-g-Veere, Noord-Beve
land en Walcheren-Zuid heb
ben besloten tot samenwerking
op het gebied van effecten
dienstverlening. Klanten van
de Rabobank kunnen vanaf 1
maart in Veere terecht voor ad
vies over beleggen en vermo
gensbeheer.
„De centralisei'ing van de ef
fectendienstverlening is gun
stig voor de klant omdat de tien
beleggingsdeskundigen verder
kunnen professionalisei'en.
Ook kan de klant altijd iemand
van het adviesteam bereiken,
wat in de beleggingsbusiness
belangrijk is", licht directeur
Van de Sluijs van de vestiging
Noord-Beveland toe. Het sa
menwerkingsverband biédt de
gezamenlijke Rabobanken de
schaalgrootte en het financiële
vermogen om zoi-g te kunnen
dx-agen voor ontwikkeling en
uitbreiding van hun serwice.
Om van de nieuwe dienstverle
ning gebx-uik te maken, kunnen
de klanten bij hun huidige Ra-
bobankvestiging blijven.
De rubriek Onderne
mend Zeeland staat on
der redactie van Jeffrey
Kuiterink. Vragen, tips
en mededelingen kunnen
schriftelijk worden aan
geboden aan de redactie
van de PZC, postbus 18,
4380 AA Vlissingen, of
via fax 0118-470102.
door Ernstjan Rozendaal
MIDDELBURG - Het
Zeeuwse Museum zal zich in
de toekomst vooral moeten
toeleggen op de cultuurhis
torie van Zeeland. Dé manier
om dat te doen is door het
vertellen van verhalen. Dat
zijn vrijwel zekere onderde
len van het advies dat het or
ganisatiebureau Twynstra
Gudde eind volgende maand
over het Zeeuws Museum
uitbrengt. Het ligt voor de
hand dat de exploitatielas
ten van het Zeeuwse Museum
drastisch omhoog moeten om
dit op een goede manier voor
elkaar te krijgen.
Medewerkers B. J Pluijmers
en P. H. M. Douwes van
Twynstra Gudde lichtten
vrijdag de Statencommissie
welzijn in over hun vorderin
gen. Het bureau werkt aan
een beleids- en bedrijfsplan
waarin de toekomstige orga
nisatie van het Zeeuws Mu
seum op poten wordt gezet.
De afgelopen weken zijn ge
sprekken gevoerd en work
shops gehouden met mede-
werkers van het museum en
verwante organisaties.
Daaruit heeft Twynstra
Gudde een beeld gedestil
leerd dat vrijdag aan de Sta
tenleden werd gepx-esenteerd
onder het motto 'Hoe bren
gen we het Zeeuws Museum
op Deltahoogte?'.
Uit de gesprekken is naar vo
ren gekomen dat het Zeeuws
Museum niet alleen het be
langrijkste museum van Zee
land moet worden, maar ook
moet doordiingen tot de top
vijf van toeristische attrac
ties in de provincie. Douwes
formuleerde het uitgangs
punt als volgt: „Je hebt een
publiek, dat komt voor een
verhaal en daar is een collec
tie bij." Volgens hem moet
■i het museum verhalen gaan
vertellen over de geschiede
nis van Zeeland en de relaties
met andere gebieden, in en
buiten Nederland. Dat bete
kent geen statische museum
opstelling maar een thema
gerichte aanpak.
Daax*voor is het een en ander
nodig. Allereerst moet het
profiel van het Zeeuws Mu
seum worden aangescherpt.
Pluijmers gaf aan dat het
vooral een cultuur-histo
risch museum moet worden.
Het museum moet meer
openstaan voor het publiek
en dat ook weten te bei-eiken
Daarbij moeten de mogelijk
heden van het Abdijplein
worden uitgebuit. In de ver
schillende museumcollecties
in Zeeland moet meer sa
menhang komen. Het
Zeeuws Museum kan daarin
een voox-trekkersrol vex-vul-
len. Verder moeten bruikle
nen (uit de Collectie Neder
land) woi'den aangemoedigd.
Zo kan een thema beter wor
den vormgegeven.
Organisatorisch moet er hel
derheid komen in de relatie
tussen het museum enerzijds
en anderzijds de provincie,
het museumbestuur en het
Zeeuws Genootschap. De
nieuwe directeur van het
Zeeuws Museum moet als
boegbeeld fungeren, er moet
meer financiële armslag ko
men, de sponsorrelaties moe
ten worden uitgebouwd en
de personele organisatie
moet worden vex-breed.
Drents Museum
Wat de mogelij ke consequen
ties zijn bleek uit een verge
lijking die de medewerkers
van Twynstra Gudde trok
ken met het Drents Museum.
Dat trekt 65.000 bezoekers
per jaar tegenover 35.000
voor het Zeeuws Museum.
Maar het Drents Museum
heeft drie keer zoveel perso
neel en een jaaiiijkse exploi
tatie van 6,5 miljoen gulden
tegenover 2,3 miljoen voor
het Zeeuws Museum.
Vrijwel alle Statenfx-acties
gaven aan zich te kunnen
vinden in een cultuur-histo
risch profiel voor het Zeeuws
Museum. Ze maakten zich
wel zorgen over de kosten die
de nieuwe opzet mogelijk
met zich meebx-engt. Pluij
mers stelde een een basis
voorstel in het vooruitzicht
met minimumeisen waaraan
het museum moet voldoen
wil het naar tevx-edenheid
functioneren.
Daaraan zullen dan opties
worden toegevoegd, zodat
het museumbestuur, de ge
meente Middelburg en de
provincie een opzet kunnen
kiezen die past binnen him
mogelijkheden.
Vijf leerlingen interviewen filmmaakster Maria Peters.
foto Lex de Meester
Maria Peters vertelt scholieren CSW over Left Luggage
door Jan Dirk van Scheyen
VLISSINGEN - Scholieren van
de Christelijke Scholengemeen
schap Walcheren (CSW) moch
ten gisteren een kijkje nemen in
de keuken van het filmbedrijf.
Aan de vooravond van de kro
kusvakantie had de school film
maakster Maria Peters uitgeno
digd om in de Vlissingse
filmtempel CineCity iets te ver
tellen over Left Luggage. Maria
Peters heeft als producent mee
gewerkt aan de totstandkoming
van deze door Jeroen Krabbé
geregisseerde speelfilm uit
1998.
Pakweg 120 havo 4-leerlingen
togen gistermiddag naar Cine
City om Left Luggage te bekij
ken. Na de voorstelling mochten
vijf CSW-scholieren Maria Pe-
ters interviewen.
Het was een vrij kort vraagge
sprek. De jonge interviewers,
met z'n vijven gezeten op een
comfoi'tabele maar te kleine
bank, maakten een wat onwen
nige indruk en hielden zich keu-
i-ig aan hun vragenlijstje. Maar
de antwoorden van Maria Pe
ters gaven toch een aardig in
kijkje in het wel en wee van het
filmbedrijf.
Als producent van het bedrijf
Shooting Star was het onder
meer haar taak geldschieters
voor Left Luggage te interesse
ren en toe te zien op een voor
spoedig verloop van de opna
men. Het draaien van de film
kostte zes miljoen gulden. Dat
lijkt veel, maar wanneer je be
denkt dat bijvooi-beeld Isabella
Rossellini, een van de hoofdrol
spelers, niet voor minder dan
duizend gulden per dag op een
set vei'schijnt, ga je daar toch
andei's tegenaan kijken. En bo
vendien, zo vextelde Peters, de
huidige Hollywood-producties
zijn dikwijls vele malen duur
der.
Maria Peters wist goed onder
woorden te brengen wat de
boodschap is van Left Luggage.
De film, waai'in de twintigjarige
filosofiestudente Chaja Silber-
schmidt begin jaren zeventig als
kindermeisje komt te werken bij
een ultra-oxlhodox joods gezin,
laat zien dat sommige gebeurte
nissen in een mensenleven zo in
grijpend kunnen zijn, dat ze een
blokkade vormen in de i-elatie
met de buitenwereld.
„Oorlog doet veel met je", zei
Peters. „Zoveel dat daardoor de
verstandhouding met je eigen
kindei'en ernstig ontwricht kan
raken."
In Left Luggage is niet alleen de
dominerende vader in het ultra
orthodoxe gezin Kalman (ge
speeld door een met vlechtjes en
baai'd getooide Jeroen Krabbé)
getekend door de oorlog, waar
door de relatie met zijn vierjarig
zoontje Simcha verstoord is.
Ook de joodse oudexs van Chaja
zijn beschadigd, zo ernstig zelfs
dat de moeder van Chaja hal
verwege de film verzucht:
„Sinds de ooiiogzijn wij onszelf
kwijt, we zijn allemaal 'ver
mist'."
Twee koffers vol
Maria Peters vertelde de scho
lieren dat vooral de filosofische
bespiegelingen in het boek Twee
koffers vol van Carl Friedman,
waarop Left Luggage xs geba
seerd, moeilijk in filmbeelden
waren te vertalen. Toch kent de
film een aantal bespiegelende
en soms ook geestige en bevrij
dende momenten, bijvoorbeeld
wanneer mevrouw Kalman
(Isabella Rossellini) na een aan
varing tussen Chaja en een anti
semitische conciërge sluw op
merkt: „De thora zegt dat wij
ons niet mogen verheugen in de
val van een ander, maar nergens
staat geschreven dat we die an
der ook weer overeind moeten
helpen,"
Maria Peters wei'kt op dit mo
ment aan de jeugdfilm First
Child on the Moon.
Eind dit jaar begint ze aan de
verfilming van de avonturen
van Pietje Bell. Eerder regis
seerde zij al Kruimeltje en De
Tasjesdief.
Na afloop van het gesprek met
de scholieren moest Peters weer
snel met de trein terug naar Am
sterdam. Docent Ad Oppenneer,
die de filmvertoning op touw
had gezet in het kader van de
cultuur- en speldagen van de
CSW, kijkt tevreden terug: „De
ze film sloot goed aan op de be
levingswereld van de scholie
ren. De px-oblemen van de
hoofdpersonen in de film zijn op
een begrijpelijke manier in
beeld gebracht."
VLISSINGEN,
Theater Vestzak99
'Knurft', cabaretprogramma van
Mark van de Veerdonk
door Willem Nijssen
Mark van de Veerdonk is al
een behoorlijk oude rot in
het vak (hij was in 1991 winnaar
van het Leids Cabaret Festival).
Dingen die je in zijn programma
eventueel niet bevallen, zijn dus
zeker geen beginnersfoutjes
meer, maar het gevolg van een
bewuste keuze. Het is niet voor
het eerst dat ik me een beetje
stoor aan het tempo van zijn
voorstellingen. Ook in zijn
nieuwste voorstelling, Knurft,
vind ik dat een minpunt. Mark
van de Veerdonk neemt weer
heel ruim de tijd voor zijn ver
haal en laat de grappen en de in
vallen op hun dooie gemak ko
men. Sowieso doet hij niet veel
moeite om zijn verhaal 'op te
leuken'. Het gaat gewoon over
vroeger.
Pseudo-autobiogi*afische
jeugdherinneringen zijn trou
wens toch erg populair onder
cabaretiers. Het geeft ze de kans
om afstand te nemen, achteraf-
kritisch te zijn, een eigen be
trokkenheid te suggereren en op
elk gewenst moment een link
naar het heden te leggen. Leuk
voor een keer, maar op den duur
woi'dt het flauwtjes. Maar goed,
Mark van de Veerdonk ziet zijn
collega's natuurlijk nooit aan
het werk, en haalt het oude truc
je dus weer uit. Onder het motto:
„Vroeger was ik een knurft,
maar nu ben ik volledig ont-
knurft", vertelt hij hoe de ont
dekking van de soul en de mo
town hem indertijd heeft
bevrijd van zijn angst om ook
maar een enkel danspasje te ma
ken.
Daar zitten leuke elementen in -
een beetje verkleden, een beetje
dansen - met een mooi slotnum
mer, de vertolking van het on
verwoestbaar swingende Reach
out! I'll be there!. Een nummer
dat erover gaat om de hand uit te
steken en je kans te grijpen. Een
boodschap die met driedubbel-
ironische knipoog toch waar
schijnlijk wel echt gemeend is,
en goed past in de kern van het
verhaal: een heleboel waar wij
ons drak over maken is maar
flauwekul. Daar moet ook nodig
ontknurft worden.
Er is geen cabaretier die het ze
ven programma's volhoudt, als
er niet ook sterke punten zijn.
Bij Mark van de Veerdonk zie ik
er zeker twee. Op de eerste
plaats speelt hij zijn voorstel
ling heel authentiek met een ei
gen soort plezier Dat stelt hem
in staat om heel gemakkelijk in
te gaan op het moment, op iets
dat misgaat in de vooi'stelling,
op een opmerking uit het pu
bliek, op de actualiteit. Zo zit er
in Knurft een toespraakje van
een voorzitter, en in Vlissingen
wordt dat dan de voorzitter van
de Culturele Raad („de zevende
van dit jaar"), die een benefiet
avond inluidt voor 'SpaiTetje',
het broertje van Henk van der
Hoek. Popje De Looff kon er niet
zijn, dus doet hijzelf maar het
voorwoord. Etcetera, etcetera.
Of over de onrustige nachten in
Den Bosch:Vind je het raai'.al
die rubberen kogels, dat ketst
nog uren tussen de huizen."
Een tweede sterke punt zijn de
verrassende woordspelinkjes.
Ze glippen er meestal tussen
door, en zijn moeilijk als voor
beeld te isoleren. Zoals over een
volwassen vriend, die heel trots
was, dat hij een 500-stukjes
puzzel in vier uur had opgelost,
terwijl er op de doos toch duide
lijk stond: 8-12 jaar Op papier
misschien nog flauw, in de wer
kelijkheid van de voorstelling
wel degelijk grappig omdat het
er zo terloops uit komt. Zo zijn
er vele, en ze maken dikwijls een
glimlach los, soms zelfs een kla
terende lach.
Met die twee sterke punten
wordt Knurft geen onvergetelij
ke voorstelling, maar het direc
te en spontane geeft er toch wel
voldoende eigen kleur aan. Na
zoveel jaar heeft Mark van de
Veerdonk kennelijk zijn eigen
publiek toch wel gevonden.
MIDDELBURG - De voorstel
lingen die cabaretière Lenette
van Dongen woensdag 28 febru
ari en donderdag 1 maart in de
Stadsschouwburg in Middel
burg zou geven gaan niet door.
Wegens ziekte moet ze het rusti
ger aan doen. De Zeeuwse Thea
ter Stichting bekijkt of er vol
gend seizoen twee data te
vinden zijn waarop de cabare
tière alsnog in de Stadsschouw
burg terecht kan. Publiek dat
i*eeds voor de afgelaste voorstel
lingen had gereserveerd, krijgt
het geld van de kaartjes terug
gestort.