Echte Brabander is teloorgegaan
PZC
Krampachtige verheerlijking van identiteit geeft vertekend beeld
het weer
Zeeland: Licht winters
MET DE AUTO NAAR DE WINTERSPORT?
recept
Zalm in 't groen
puzzel
m
Heer Bommel en zijn Heldendaden
Casper Hobbes
zaterdag 24 februari 2001
van onze redactie binnenland
Brabant heeft vrijwel niets
eigens, vindt professor Pe
ter Nissen. Daarmee trapte de
wetenschapper, op enkele da
gen van het zo in eigen kring ge
roemde carnaval, op heel wat
gevoelige zielen.
Toch heet het dat de Brabander
gezellig en gemoedelijk is. Hij
woont in een dorpje op het plat
teland, waar het leven nog goed
is en de nachten lang zijn. De
Brabander is een Bourgondiër,
heel anders dan een Hollander
of een Drent.
Hoe heilig menigeen in de pro
vincie Noord-Brabant ook in
deze typering mag geloven, ze
doet de werkelijkheid geweld
aan, meent prof. dr. Peter Nis
sen. „De realiteit laat een ander
Brabant zien", zegt hij. Toch
wordt het beeld van gildebroe-
ders, het idyllische landschap
en het hechte gemeenschapsle
ven in sommige kringen geculti
veerd, bijvoorbeeld in de folklo
re en in het toerisme."
Brabantse week
'Bestaat Brabant echt?', vroeg
Nissen zich deze week af tijdens
een lezing aan de Katholieke
Universiteit Nijmegen. Hij
sprak daar in het kader van
de Brabantse week, waar de
universiteit vlak voor carna
val mee uitpakte. Onderdelen
van het programma zijn onder
meer een bierproefavond, Bra
bants cabaret, muziek, humor
en film.-
Peter Nissen was vanaf 1994
bijzonder hoogleraar 'Cultuur
in Brabant' aan de Katholieke
Universiteit Brabant, totdat hij
in 1998 werd benoemd tot hoog
leraar kerkgeschiedenis in Nij
megen. Bij zijn aanstelling in
Tilburg kreeg de van origine
Limburger een klokje met een
extra wijzer voor het zoge
naamde Brabantse kwartierke.
Het cadeau van destijds is vol
gens Nissen een voorbeeld van
de vele misvattingen die Bra
banders over zichzelf hebben.
Stipter
„Het Brabants kwartierke is een
hardnekkig onderdeel van de
beeldvorming over de culturele
identiteit van de provincie. Men
blijft geloven in een zekere non
chalance van Brabanders bij het
nakomen van afspraken, hoe
wel psychologen hebben aange
toond dat dit niet klopt. Uit hun
onderzoek kwam zelfs naar vo
ren dat Tilburgers stipter zijn
dan inwoners van gemeenten
buiten de provincie. Ook wat
gezelligheid en gemoedelijk
heid betreft scoren Brabanders
niet hoger dan mensen in bij
voorbeeld Coevorden."
Ook het plattelandsleven is vol
gens Nissen in Brabant ver te
zoeken. „Het mooie landschap
komt steeds meer onder het be
ton te liggen. Meer dan de helft
van de bevolking in de provincie
woont in de stad. De Brabantse
economie' draagt een vijf de bij
aan het bruto nationaal pro
duct. Vanaf 1990 komen jaar
lijks twaalfduizend mensen van
Advertentie
Regel nü de Internationale Reis- en Kredietbrief Plus.
Met een gerust gevoel op reis dankzij:
hulp van de buitenlandse wegenwacht
een vervangende vakantie-auto
www.anwb.nl of bel gratis 0800-0503
ANWB
Zoals men in Vlaanderen al sinds
de Middeleeuwen het gerecht
'paling in 't groen' kent, zo kent men
in de Duitse Bocht en verderop in
Denemarken, Noorwegen en Zwe
den een gerecht met zalm waarin,
net als bij 'paling in 't groen', groene
groenten en tuinkruiden een voor
name rol spelen.
Hoofdgerecht voor 4 personen: 650
- 750 gram gefileerde Noorse zalm;
2 eetl. 2 theel. limoen- of citroen
sap; zout; witte peper uit de molen;
75 gram boter; 750 gram spinazie,
grof gesneden; 4 eetl. grof gesne
den bladpeterselie; 1 eetl. ragfijn
gehakte bladpeterselie; 2 theel.
verse tijmblaadjes; 2 theel. grof ge
hakte bladselderij; 5 dl droge witte
wijn, zoals pinot blanc (Elzas); 2.5
eetl. allesbinder; 3 eierdooiers; 1
eetl. ragfijn gesneden verse kervel;
4 takjes verse dille.
Spoel de zalm onder stromend
koud water. Maak de filets droog
met keukenpapier. Snijd de vis in
vingerbrede repen met een lengte
van ca. 5 cm. Vermeng in een kom 2
eetlepels limoen- of citroensap met
wat zout en peper. Roer zolang tot
het zout is opgelost. Voeg de zalm
toe en schep alles enkele malen om.
Laat ze zalm tenminste 10 minuten
staan.
Laat een grote braadpan of een wok
heet worden en laat de boter er in
Hans Belterman
smelten. Voeg bij gedeelten, spi
nazie, grof gesneden bladpeterse
lie, tijmblaadjes en grof gehakte
bladselderij toe Laat alles, onder
voortdurend omscheppen, 3 minu
ten zachtjes bakken. Schenk de wijn
er bij en roer alles krachtig door.
Laat alles 3 minuten zachtjes koken.
Leg de zalm op de groenten en houd
alles 5 minuten tegen de kook aan.
Neem de zalm daarna voorzichtig
(schuimspaan uitdepan. Houd de
zalm warm (alufolie),
Schenk het kookvocht uit de pan
door een zeef in een andere pan.
Meet precies 5 deciliter vocht af.
Breng het vocht aan de kook. Roer
allesbindererdoor. Klopineen kom
2 theelepels limoen- of citroensap
en de eierdooiers los. Roer er beetje
voor beetje 5 eetlepels van het hete
kookvocht door. Roer het mengsel
door het kookvocht en neem on
middellijk daarna de pan van de
warmtebron. Blijf 30 seconden in de
saus roeren en kloppen. Voeg naar
eigen smaak en inzicht wat zout en
peper toe. Roer daarna fijngehakte
peterselie en kervel door de saus.
Presentatie: verdeel de zalm over 4
voorverwarmde diepe borden of
niet al te diepe kommen. Schenk de
saus er over. Schik takjes dille er als
garnering bij. Geef er sneden wit- of
bruinbrood bij. Zet voor de liefheb
bers een schaaltje met (zoute) bo
terballetjes optafel.
HORIZONTAAL:
1. Soort stof; 7. persoonlijk vnw.; 8. onbepaald vnw.; 10. bolge
was; 11. behoorlijk; 13. centrale antenneïnrichting; 15. ronde
dans; 17. bedevaartganger; 18. op welke wijze; 19. water (Fr.); 21.
de woorden van een lied; 25. muzieknoot; 26. steensoort; 27.
bazige vrouw; 30. contributie.
VERTICAAL:
2. Tandeloos zoogdier; 3. deelbaar door twee; 4. persoonlijk
vnw.; 5. deftig; 6. struisachtige vogel; 8. familielid; 9. deel van
een Franse ontkenning; 11. leefregel; 12. meisje; 14. berg op
Mindanao; 16. en meer andere; 18. netvleugelig insect; 20. twee-
tenige luiaard; 22. oude lengtemaat; 23. elite; 24. muzieknoot; 28.
file; 29. landbouwwerktuig.
buiten Noord-Brabant in de
provincie wonen. Terwijl de glo
balisering voortschrijdt en Bra
bant opgaat in de wereld, wordt
de eigen identiteit opgeklopt,
hoe kunstmatig dat ook is. Dan
krijg je bijvoorbeeld het rare fe
nomeen dat men gaat tellen
hoeveel Brabanders een medail
le hebben gewonnen tijdens de
Olympische Spelen."
Het traditionele Brabant be
staat allang niet meer, consta
teert Nissen. „Brabant is op
allerlei terreinen al jaren onder
hevig aan globalisering. De glo
bale cultuur blijkt echter te al
gemeen te zijn om mensen een
identiteit te geven."
Oude ambachten
De verheerlijking van het Bra
bant van vroeger heeft in de
ogen van Nissen vaak niet alleen
iets krampachtigs, maar kan
bovendien een vertekend beeld
van de werkelijkheid geven.
„Op dorpsfeesten staan mensen
vol bewondering naar oude am
bachten te kijken. Men vergeet
zich af te wagen of het leven
destijds werkelijk zo idyllisch
was. Hoe mooi het ook is om een
sigarenmaker aan het werk te
zien, het was een slecht betaald
beroep."
„Dé Brabander bestaat niet", zo
luidt dan ook de conclusie van
Nissen. „Als Brabant in de toe
komst iets eigens zal behouden,
dan zal dat vooral op lokaal vlak
zijn. Dat kun je weer zien met
carnaval. Een Bosschenaar zal
zeggen, dat carnaval nergens zo
goed wordt gevierd als in Den
Bosch. Dat geldt voor de inwo
ners van andere steden en dor
pen ook." GPD
-y <*LTerneuzen (P "i
Hulst
Bij een voldoende lang verblijf buiten Door: Tom van derSp
kleuren de neuzen uit zichzelf rood,
en daar is geen feestneus of veel drank bij nodig, de temperaturen
doen wat dat betreft genoeg. Gedurende het hele carnaval, tot en
met dinsdagnacht blijft dat zo, en ook daarna is het lenteweer voo
lopig ver te zoeken. De overgang ten opzichte van de afgelopen di
gen is behoorlijk groot, want donderdag werd het in Nieuwvliet nt
ruim 8 graden en te Clinge zelfs nog 9 graden. Vanochtend kan het
hier en daar wat wit zien en uit de lucht dwarrelen er nog (natte)
sneeuwvlokken, bij temperaturen van iets boven nul. Vooral het
oosten van de regio maakt kans op een dun laagje sneeuw. In de
loop van de ochtend zal de zon flink doorbreken en smelt alle
sneeuw. Ondanks de zon blijft het kwik vanmiddag steken bij 3 a 4
graden en er waait een matige oostelijke wind. Vanavond gaat de
wind liggen en duikt het kwik snel tot iets onder nul. In de loop van
de nacht steekt er een zwakke tot matige noordwestenwind op,
neemt de bewolking toe en
vallen er opnieuw hagel- of
sneeuwbuien. De kans op
een laagje sneeuw hier en
daar is dan zelfs wat groter.
Zondag overdag is het uiter
mate guur. Er vallen flinke
natte sneeuw- en hagelbuien,
die wel door een paar felle
opklaringen worden afgewis
seld. Het kwik schommelt tus
sen iets boven nul tijdens een
sneeuwbui, en 4 graden in
een felle opklaring, er waait
een matige noordwesten
wind. De dagen daarna ver
andert er weinig. Van tijd tot
tijd vallen er winterse buien,
's nachts daalt het kwik tot na
bij het vriespunt en overdag
wordt het rond 5 graden,
Vooruitzichten
Vrij zonnig
Premier Kok bewondert een schild van een gildelid. Dat gebeurde 6 juni 1996 in Den Haag tijdens de manifestatie 'Brabant op het Binnen
hof'. De aanleiding was dat Noord-Brabant in 1796 de achtste provincie werd van de Bataafse Republiek. foto Ed Oudenaarden/ANP
zondag
maandag
dinsdag
weer
max.
4°
5°
4°
min.
-1°
1°
1°
wind
NW 4
ZW 4
ZW 4
5°
1°
ZW 4
Zon
zaterdag
Oonder 18.16
zondag j
op 7.38 j
Maan
zaterdag
onder 19.17
zondag
op 8.47
Nautisch bericht
Er waait een matige oostenwind, die later naar het noorden krimpi
Het zicht is uitstekend, de watertemperatuur is 6 graden.
Toonder Studio's
Hij maakte een gedurfde landing. Het was duidelijk, dat de kwade
dampen van de wolk hem hadden aangetast, want het toestel kwam
zo dicht bij de hangar op de grond, dat hij het pas in het gebouw tot
stilstand kon brengen. Met verdraaide ogen en benauwd gehoest
klom de piloot uit het toestel en bleef slap tegen de romp hangen.
Van achter enige kisten klonk nu geschuifel en een opmerkzaam le
zertje kan daar een gedaante waarnemen, die zich met een valhelm
en een gasmasker op het ergste heeft voorbereid. Het was heer Bom
mel, die begreep dat de monteur er niet goed aan toe was. Een ogen
blik verkeerde hij in hevige tweestrijd. „Hulp bieden of er onbe
merkt vandoor gaan?" zo vroeg hij zich af. Maar een heer blijft een
heer, ook in zulke omstandigheden en hij snelde dan ook het veld op,
terwijl hij het rubberen ventiel uit zijn mond rukte. „Mlonteul is
flauw gefaljen!" riep hij. „Hjelp 'm! Vliugsj!" Gelukkig was com-
missarisBas reeds onderweg. Hij had de moeilijke landing gezien en
hij meende natuurlijk, dat het heer Ollie was, die door de gassen be
vangen was geraakt. Daarom troffen diens woorden hem zeer. „Dat
is sterk! "sprak hij hijgend tot de naast hem dravende journalist.
„Zijn eerste gedachten zijn voor Avegaar!„Heel sterk", gaf de ver
slaggever toe. „Die Bommel is geen gewone held!"
Waterstanden
ZATERDAG
Hoog water
Laag water
24 FEBRUARI
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
en
Vlissingen
02.55
217 15.08
228
09.15
205 21.20
1S
Terneuzen
03.15
241 15.29
253
09.46
213 21.46
191
Cadzand
02.29
208 14.46
219
08.56
199 20.56
176
Roompot Buiten
02.46
159 14.59
171
09.10
152 21.09
12Ï
Roompot Binnen
04.06
134 16.25
140
10.26
135 22.20
115
Zierikzee
04.25
156 16.50
165
10.30
156 22.35
13(
Krammersl. West
04.46
167 17.00
177
10.30
158 22.40
135
Hansweert
03.45
253 16.05
265
10.08
228 22.16
206
Stavenisse/Yers.
04.30
162 16.50
170
10.30
155 22.36
130
ZONDAG
Hoog water
aag water
25 FEBRUARI
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
03.26
226 15.42
234
09.50
212 21.52
186
Terneuzen
03.42
251 15.57
259
10.15
220 22.26
194
Cadzand
02.58
217 15.16
225
09.25
206 21.36
179
Roompot Buiten
03.11
167 15.29
175
09.33
155 21.55
128
Roompot Binnen
04.41
139 17.00
144
10.44
140 23.06
115
Zierikzee
05.00
161 17.20
167
11.05
160 23.10
133
Krammersl. West
05.16
171 17.36
179
11.06
162 23.16
135
Hansweert
04.18
262 16.35
270
10.42
235 22.48
211
Stavenisse/Yers.
05.06
166 17.26
173
11.06
159 23.04
133
MAANDAG
Hoog water
aag water
26 FEBRUARI
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
03.56
230 16.12
234
10.19
214 22.25
185
Terneuzen
04.12
255 16.27
259
10.50
223 22.56
194
Cadzand
03.28
221 15.42
226
10.00
208 22.02
179
Roompot Buiten
03.40
170 15.59
175
10.10
157 22.15
128
Roompot Binnen
05.16
140 17.36
142
11.14
143 23.25
116
Zierikzee
05.30
162 17.55
165
11.40
162 23.45
133
Krammersl. West
05.51
171 18.16
176
11.34
164 23.56
135
Hansweert
04.48
265 17.01
269
11.15
238 23.21
211
Stavenisse/Yers.
05.36
167 17.56
171
11.40
162 23.45
134
door Bill Watterson
IK BEN HAGER! IK
BEN GEHEEN! ZEG HAAR
DAT flITN VACHT
GAAT GLANZEN VAN
CH0C0LADEPUDDIN6,
Europa: Vorst rukt op
10 11 12 13
HORIZONTAAL:
1. Luifel, openheidspolitiek in de voor
malige Sovjet-Unie; 2. deel v,d. hand,
zuiver, woudkoe; 3. onderwereld,
pronkkastje; 4. oevergewas, insect,
loven; 5. kwetsure, land in Europa; 6.
land in Azië, verordening, heilige stier;
7. weerspannig, deel van New-York; 8.
sierheester, zuidvrucht, drank; 9. nega
tief geladen deeltje, bijbelpassage.
VERTICAAL:
1. Bloedvat, biljartterm; 2. helleveeg,
spoorstaaf; 3. eetvoorschrift, koor
hemd; 4. openbaar beroep, roofvis; 5.
handvat, aanvankelijk; 6. strafwerktuig,
Frans modehuis; 7. schat, sneeuwhut;
8. wandpilaster, uitstralend licht; 9. ver
trek, gladde zijden stof; 10. spijker,
behoeftige; 11. zangspel, schijf; 12. vor-
stentitel, niemendal; 13. oogje van
garen, vlek.
Oplossing van gisteren:
Zweeds raadsel:
-k-b-b-r-
geelkoper
-rei-aida
ander-let
-w-kot-k-
zak-geluk
-pas-mini
gedurende
-nel-eter
WAKKER
Cryptogram:
Horizontaai: 1. Zucht; 3. koala;
4. egel; 7. op art, 10. kleinkind;
11. bijzonder.
Verticaal: 1. Zakdoek; 2. heler;
5. gewild; 6. leider; 8. averij;
9. tango.
Zoekwoord: Schrikkeldag
Scandinavië is in de greep van zeer koude lucht en die laat zich voor
lopig niet meer verdrijven. De kou probeert naar het zuiden toe nog
terreinwinst te boeken. Dit lukt aardig, gezien het feit dat de vorst za
terdag oprukt naar Duitsland, Polen en het noorden van Oostenrijk.
Er is in deze landen veel bewolking en valt er van tijd tot tijd wat
sneeuw. In het oosten van Engeland, Schotland, de Benelux en
Noord-Frankrijk komen we eveneens sneeuwbuien tegen. Doordat
daar de lucht via zee wordt aangevoerd, stijgt de temperatuur over
dag naar waarden tussen 1 en 7 graden. In Ierland, Wales en het wes
ten van Engeland profiteert men van een rug van hoge luchtdruk met
als resultaat opklaringen en droog weer. Het wordt er rond 7 graden.
Valt er aan de noordkant nog verse sneeuw bij, aan de zuidzijde van
het bergmassief zien ze geen vlokje en doet de zon goede zaken. On
der die zon wordt het een graad of 12, dus daar lijkt het voorjaar. Een
snel trekkend lagedrukgebied veroorzaakt in Italië, en vooral in voor
malig Joegoslavië flinke buien. Ook in hetTurkse binnenland blijven
er buien vallen. Portugal en de Spaanse Costa's hebben zon en maxi
mumtemperaturen van 17 graden.
