Werkloosheid naar laagterecord
Bouw presenteert zich op beurs
als dynamische en moderne sector
Hoogleraar ziet
heil in Europese
hightechbeurs
Arbeidsmarkt ex-DDR in slop
7
Aantal Nederlanders met baan passeert grens zeven miljoen
DAF-moeder
Paccar-truck
maakt iets
minder winst
Free Record Shop verkoopt boeken
Vergoeding au pairs omhoog
US Food Service doet overname
KLM vervoert meer passagiers
Letsbuyit uit problemen
Politie pakt
criminaliteit
rond invoeren
van euro aan
woensdag 7 februari 2001
\/an onze redactie economie
DEN HAAG - De werkloosheid
heeft het laagste punt bereikt
sinds 1980. Dankzij de econo
mische voorspoed nam het aan
tal banen de afgelopen jaren in
rap tempo toe. Het Centraal Bu
reau voor de Statistiek (CBS)
signaleert echter een kentering.
Het aantal werklozen is vorig
jaar minder snel teruggelopen
dan in de jaren daarvoor.
In 2000 was 3.7 procent van de
beroepsbevolking, 267.000
mensen, werkloos. Zes jaar eer
der telde het CBS nog 547.000
werklozen, 8,5 procent van de
beroepsbevolking.
Het aantal werkloze vrouwen is
nog altijd twee keer zo groot als
het aantal werkloze mannen.
Iets meer dan de helft (52 pro
cent) van het aantal vrouwen
tussen de 15 en 65 jaar werkte
vorig jaar twaalf urn- of meer per
week. In 1990 was dat 39 pro
cent. Bij mannen lag het percen
tage vorig jaar op 77 procent. De
arbeidsparticipatie bij vrouwen
is het grootst tussen de 25 en 29
jaar. Ongeveer driekwart van de
vrouwen in die leeftijdscatego
rie had vorig jaar een baan.
Ook ouderen hebben zich de af-
Werkloosheid op laagste punt sinds 1980
gelopen jaren op de arbeids
markt gestort. Ongeveer de
hel ft van de mensen tussen de 5 5
en 59 jaar had een betaalde
baan. In 1996 was dit percenta
ge nog 40 procent. Maar ook de
arbeidsparticipatie van mensen
tussen de 60 en 64 jaar steeg de
afgelopen vier jaar van 11 tot 16
procent.
Hierdoor kwam het aantal wer
kenden met een betaalde baan
van t waa If uur of meer per week
vorig jaar uit op gemiddeld ze
ven miljoen. De grens van zes
miljoen werkenden werd tussen
1994 en 1995 gepasseerd. Hoe
wel het aantal mensen met een
baan vorig jaar minder hard
steeg (met 155.000 mensen), ligt
het nog altijd hoger dan het ge
middelde van de afgelopen tien
jaar (130.000). Gedurende de ja
ren 19 9 7 tot en met 19 9 9 steeg de
werkzame beroepsbevolking
met 200.000 per jaar.
Het aantal mensen dat nog aan
het werk zou kunnen, daalde
vorig jaar met 100.000 tot
700.000.
Volgens het CBS is het het vierde
achtereenvolgende jaar dat de
ze groep met 100.000 daalt. Het
gaat hierbij om mensen die wel
zouden willen werken, maar
niet op zoek zijn naar werk of
niet direct kunnen beginnen
met werken. GPD/ANP
EINDHOVEN - Het moeder
bedrijf van DAF-trucks, het
Amerikaanse vrachtwagen
concern Paccar, heeft vorig
jaar een winst geboekt van
ruim één miljard gulden. Dat
is een kwart minder dan in
1999, maar beter dan in de ja
ren daarvoor.
Het goede resultaat is volgens
topman Mark Pigott met na
me te danken aan DAF en
Leyland.
In de jaarcijfers die het bedrijf
gisteren bekend maakte
wordt geen splitsing gemaakt
van Amerikaanse en Europese
resultaten. „De zwakke eco
nomie in Amerika zorgde", al
dus Pigott, „voor een lager
vervoerd gewicht."
Bovendien zijn volgens hem
de kosten voor de transport
sector sterk gestegen. Vooral
de kosten van brandstof, de
verzekeringen en de rente zijn
hoger geworden.
„Dit heeft geresulteerd in een
afname van het aantal orders
met 42 procent. We hebben in
middels stappen genomen om
de productie in de Ameri
kaanse en Canadese fabrie
ken met twintig procent te
verminderen. Bovendien zijn
er forse kostenbesparingen
doorgevoerd."
Paccar produceerde in 2000
meer dan honderdduizend
trucks. Het aandeel van DAF
hierin was 28.400 stuks. Een
jaar eerder was het aantal
trucks dat Paccar produceer
de even hoog, maar toen
maakte DAF er vijfduizend
minder.
De omzet van Paccar was vo
rig jaar 18,5 miljard gulden.
Dat is twaalf procent minder
dan een jaar eerder. De winst
daalde van 1,4 miljard naar
1 miljard. Toch ziet Pigott
voor zijn bedrijf in de Verenig
de Staten lichtpunten.
De Amerikaanse concurren
ten hebben het nog slechter
gedaan dan Paccar. Daardoor
werd het marktaandeel van
Paccars truckmerken Ken-
worth en Peterbild vergroot.
GPD
Werklozen lopen het arbeidsbureau in Berlijn binnen.
foto Jan Bauer/AP
van onze redactie economie
NEURENBERG - De arbeidsmarkt in de vijf deel
staten van de voormalige DDR zit in het slop.
Mede door seizoensinvloeden was rond de jaar
wisseling bijna een op de vijf mensen uit de be
roepsbevolking werkloos.
Dat blijkt uit cijfers die het Duitse arbeidsbureau
gisteren bekendmaakte. Voor de komende maan
den verwacht het bureau geen verbetering van de
situatie.
Sinds de Duitse hereniging tien jaar geleden, gin
gen in de vijf zogenoemde 'nieuwe deelstaten' on
geveer 920.000 banen verloren.
In het voormalige West-Duitsland groeide het
aantal arbeidsplaatsen met bijna een miljoen.
Volgens de directeur van het arbeidsbureau kan
de situatie in het oosten van het land alleen verbe
teren als er fors wordt geïnvesteerd. Wegens de
uitbreiding van de Europese Unie naar Oost-Eu
ropa, zou vooral veel geld naar de infrastuctuur
moeten.
In januari is het aantal werklozen in Duitsland
weer tot boven de vier miljoen gestegen. Directeur
Bemhard Jagoda van het Duitse arbeidsbureau
zei dat de stijging het gevolg was van normale sei
zoensinvloeden. In heel Duitsland waren er vorige
maand 4.093.000 werklozen, 200.000 minder dan
een jaar terug en 284.000 meer dan een maand ge
leden. DPA/AP
ROTTERDAM - Free Record Shop gaat boeken verkopen via
Internet. De webverkoop wordt mogelijk door de erkenning
die Free Record Shop kreeg als 'geregistreerd detaillist voor
de boekhandel'.
Daarmee mag de platen- en cd-verkoper ahe boeken, behalve
studie- en wetenschappelijke boeken, aan de man te brengen.
Free Record Shop heeft al jaren plannen zich ook op de boe
kenverkoop te storten. Daaxxloor kwam de keten van H.
Breukhoven in aanvaring met de vereniging van boekenuit
gevers KVB.
De boekenuitgevers verzetten zich fel tegen het voornemen
van Free Record Shop boeken onder de door uitgevers vastge
stelde prijzen te verkopen. De NMa stelde de KVB uiteinde
lijk in het gelijk. ANP
DEN HAAG - De belastingvrije vergoeding voor au pairs
stijgt van 550 naar 750 gulden per maand. De regeling geldt
met terugwerkende kracht per 1 januari 2001.
Dat heeft staatssecretaris Verstand van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid de Tweede Kamer gisteren laten weten.
Aanleiding voor de verhoging is de verruiming van het maxi
mum aantal uren dat een au pair in een gastgezin mag werken
van twintig naar dertig per week. ANP
ZAANDAM - US Food Service, de Amerikaanse Ahold-doch-
ter die voedingsmiddelen en gei'elateerde pi'oducten levert
aan restaxirants en instellingen, heeft alle aandelen gekocht
van branchegenoot Parkway Food Sex-vice in Floiida. De om
zet van de nieuwe telg bedraagt 85 miljoen dollar;
Ahold ziet veel groeimogelijkheden voor Paikway, dat dui
zend afnemers telt. US Food Service was tot nu toe slechts be
perkt aanwezig in de rijke staat Florida .ANP
AMSTERDAM - De KLM heeft in januari meer passagiei's en
lading vervoerd met minder toestellen. De beladingsgraad
steeg naar 74,4 procent tegen 72,1 procent over janxiari 2000.
Het totale vei-voer nam met drie procent toe, tei-wijl de capaci
teit bijna gelijk bleef. In de periode april 2000 tot en met afge
lopen maand steeg de beladingsgraad met ruim twee procent
naar 78,6. De beladingsgraad nam vooral toe op de Noord-At
lantische routes en op de vluchten van en naar Afrikaanse be
stemmingen.
Het passagiersvexvoer steeg in januax-i met twee procent ten
opzichte van dezelfde periode vorig jaar, terwijl de capaciteit
met een zelfde percentage werd teruggeschroefd. De groei
was sterk op de vluchten naar het Verre Oosten, op de Cen
traal- en Zuid-Atlantische route en naar Afx-ika. ANP
FRANKFURT - Het internetbedrijf Letsbuyit heeft bij de
(toekomstige) aandeelhouders 52 miljoen euro 115 miljoen)
ingezameld Daarmee lijkt het voortbestaan van het bedxtjf,
hoewel afgeslankt, verzekerd.
Van het totale bedi'ag is 20 miljoen euro direct beschikbaar,
meldde Letsbuyit gisteren. De rest komt vanaf maart, over de
pex-iode van een jaar. In ruil voor de financiering geeft Lets
buyit 125 miljoen aandelen uit aan de geldschietex-s.
Het bedrijf denkt in november 2002 uit de vei'liezen te zijn en
werkt aan opheffing van het uitstel van de betaling. Letsbuyit
kondigde eind januari aan tweehonderd van de 350 banen te
schrappen, omdat er meer geld werd uitgegeven dan er bin
nenkwam. ANP
LELYSTAD - De politie zet een
landelijke stuurgroep op om de
criminaliteit ï-ond de invoering
van de euro aan te pakken. De
groep moet het beleid van de 25
politieregio's coördineren bij
onder meer de inzet van extra
surveillances en het opsporen
van valsemunters.
Veruit de meeste aandacht gaat
naar de veiligheid van de waar
detransporten, verklaarde com
missaris M. Bosman, projectlei
der openbare orde en veiligheid,
deze week tijdens een spreek
beurt voor kleine ondernemers.
Zowel het geldvex-voer met de
officiële geldauto's als de wan
deling van de winkelier naar de
afstortkluis van de bank wordt
geïnventariseerd.
Veel detaillisten vrezen dat de
komst van de euro leidt tot een
toename van de criminaliteit.
Ze hebben veel meer geld in de
kassa's dan normaal - soms wel
tien keer zoveel. Niet alleen
doordat ze zowel guldens als eu
ro's moeten hebben, maar ook
doordat alle klanten vanaf 1 ja
nuari 2002 hun wisselgeld in eu
ro's krijgen. In de huidige situa
tie zijn de guldens van de ene
klant het wisselgeld van de vol
gende, maar dat is in januari on
mogelijk.
Bezet
Eind december kunnen de win
keliers de eurobankbiljetten
ophalen bij hun bank. Daarvoor
zijn geen speciale transporten
geregeld. Ook het afstoiten van
de 'oude' guldenbiljetten in ja
nuari moeten de detaillisten zelf
regelen. In die drukke periode
zijn alle geldauto's in Europa al
bezet. Voor de munten, die bij de
dieven veel minder in trek zijn,
heeft De Nedeilandsche Bank
wel een - gratis - dienst uitge
dokterd.
Brancheorganisatie MKB Ne
derland adviseert de leden om
op lokaal niveau, via de winke
liersvereniging, afspraken te
maken voor extra surveillances.
Depolitie probeert alvast crimi
nele groepen in kaart te brengen
die het hebben gemunt op de ve
le geldtransporten rond de eu
ro-omwisseling. ANP
Niks zware stenen sjouwen,
wankele steigers beklimmen,
en vroeg oud met een versleten
rug de WAO in. Wie deze week
op de 23e Internationale
Bouwbeurs 2001 in de Utrecht
se Jaarbeurs rondloopt, krijgt
vooral ingewreven hoe voor
uitstrevend het bouwvak te
genwoordig is.
door Antoon Posting
UTRECHT - Op de Internatio
nale Bouwbeurs in Utrecht
staan vooral veel dynamisch
ogende stands. Gebouwd met
de mooiste, strak glanzende of
natuurlijke warmte uitstra
lende bouwmaterialen.
De spots zijn gericht op ver
nuftige technische oplossingen
en modern materieel waai'mee
in een mum van tijd de mooiste
huizen en gebouwen kunnen
verrijzen. Als ten minste de
overheid daar de ruimte voor
biedt.
Want die ovei'heid heeft vol
gens Maarten van Hezik, voor
zitter van de adviescommissie
Bouwbeurs, nog altijd een hele
grote invloed, ten goede en ten
kwade.
Zo is over de invoering van het
Arbobesluit Bouwplaatsen
veel gemopperd vanwege alle
eisen om het werken veiliger te
maken. Maar volgens Van He
zik, ook dix-ecteur van de stich
ting Stabu, beheerder van een
bouwbreed informatiesys
teem, heeft dit ook een ingrij
pende mentaliteitsverande
ring in gang gezet. „Ook
aannemers in de bouw dringen
nu aan op sti'enge controles op
naleving van de Arbowet.
Want als een ander het niet
doet en jij wel, krijg je valse
concuiTentie", legt hij uit.
Bewuster
Ook arboconsulent S. Visser
van de Stichting Arbouw, het
kennisinstituut voor verbete
ring van de arbeidsomstandig
heden in de bouw, constateert
dat bedrijven zich veel meer
bewust zijn geworden van de
noodzaak van veiliger werken.
„Mensen komen nu bij ons met
vragen wat ze kunnen doen om
de veiligheid te verbeteren ter
wijl ze vroeger kwamen vragen
waar dat toch allemaal voor
diende", vertelt Visser.
Hij merkt dat het gebruik van
beschermingsmiddelen aan-
De Rotterdamse brandweer takelt een gewonde bouwvakker uit een tunnel. De man was bij dit ongeval, enkele jaren geleden, onder
het betonijzer terechtgekomen. Volgens arboconsulent S. Visser van de Stichting Arbouw is de bouwsector er veel aan gelegen de vei
ligheid op het werkte verbeteren. foto Jasper Juinen/ANP
zienlijk is verbeterd. Visser:
„Bedrijven gaan bewuster met
mensen om. Zo'n berichtje in
de krant over weer een be
drijfsongeval op een bouw
plaats kan voor het betrokken
bedrijf heel negatief uitpak
ken."
Het risico op ongelukken voor
de volle honderd procent uit
sluiten, acht Visser voor de
bouw niet haalbaar. „Maar je
kunt wel heel veel voorko
men", verzekert hij. Van Hezik
wijst erop dat bouwers de laat
ste jaren flink investeren in
vernieuwing, beter materieel
en opleiding „Dat hameren op
gezondheid en veiligheid in de
bouw werpt zijn vmchten af.
Nu het imago nog."
Om het geld hoefje volgens Van
Hezik tegenwoordig niet meer
je neus op te halen voor weiken
in de bouw. „Van alle indu
striële bedrijfstakken liggen
de lonen in de bouw nu het
hoogst. Om maar aan perso
neel te komen, betalen aanne
mers tien tot vijftien pi'ocent
boven de CAO-lonen."
Aan de verbetering van het
imago van de bouw kan vol
gens Van Hezik ook de opmars
van computer en Intei'net mee
helpen. „Buitenstaanders den
ken vaak dat de bouw een ou
derwetse bedrijfstak is. Dat is
achterhaald; veel aannemei's
zitten op Internet en de eerste
zakelijke transacties op het net
zijn ook al een feit."
De automatisering kan vol
gens Van Hezik in de bouw-
branche nog veel efficiency
winst en kwaliteitsverbetering
opleveren. Het koppelen van
bouwtekeningen aan calcula
tiesystemen en bestekken leidt
volgens Van Hezik tot bestek
ken waaruit beter is af te lezen
wat er aan matei'iaal en mate
rieel moet worden besteld en
hoe het weik moet worden uit
gevoerd. „Nu gaat nog steeds
tien pi'ocent van de omzet ver
loren door fouten, vertragin
gen, verkeerde bestellingen en
aanleveringen", aldus Van He
zik.
Het oprukken van de automa
tisering in de bouw is volgens
Van Hezik ook een teken van de
groeiende bereidheid tot sa
menwerking tussen verschil
lende partijen xn de bouw. „De
teneur is dat concurrentie vaak
verspilde energie is en dat sa
menwerken meer oplevert", al
dus Van Hezik. Als voorbeel
den noemt hij de houtsector die
samen met onderzoeksinsti
tuut TNO werkt aan de ont
wikkeling van zware kwaliteit
verduurzaamd hout. Deze
houtsoort kan concurrerend
zijn met metaal en kunststof.
Dat alles is bedoeld om een
steeds beter product. Iets
waarvoor de consument vol
gens Van Hezik best geld over
heeft. Alleen zou de overheid
daar dan ook i-uimte voor moe
ten bieden. „In feite komt de
grootste tegenwerking van de
overheid. Die bepaalt dat er
goedkoop in de Vinex-wijken
moet worden gebouwd. Dan
krijg je het absurde beeld dat
kopers van een premiekoop
woning na de oplevering van
hun huis de geïnstalleerde
standaard keuken
onmiddellijk slopen om die te
vexvangen voor een van betere
kwaliteit." GPD
De Europese beurzen kunnen
nog heel wat leren van de Ame
rikaanse. Het zou de beurswaar
de van de ondernemingen en het
beleggersklimaat ten goede ko
men. Dat zei de 37-jarige eco
noom Fred Huibers afgelopen
vrijdag bij het aanvaarden van
het bijzonder hoogleraarschap
ondernemingsfinanciering en
belegging aan de Katholieke
Universiteit Brabant.
door Anita de Haas
TILBURG - Over het gelijk of
ongelijk van de geschorste be
stuursvoorzitter Maurice de
Hond van Newconomy wil de
als professioneel belegger bij
ING werkzame Fred Huibers
zich niet uitlaten. Maar dat het
in Amerika de normaalste zaak
van de wereld zou zijn dat een
bestuursvoorzitter de aandeel
houdersvergadering vraagt om
een uitspraak over zijn positie,
is volgens hem buiten kijf.
In zijn oratie bij het aanvaarden
van zijn bijzonder hoogleraar-
schap aan de KUB hield Hui
bers vorige week een pleidooi
voor meer zeggenschap van de
aandeelhouders, helderheid in
de financiële rapportages, een
begrenzing van het herplaatsen
van aandelen bij een beursgang
en de oprichting van één Euro
pese hightechbeurs.
Zo'n pan-Europese hightech
beurs is volgens Huibers nood
zakelijk om voldoende handel te
genereren en genoeg geld te
hebben om analisten te betalen
die serieus onderzoek doen naar
de veelal vrij jonge bedrijven die
lastig te waarderen en te begrij
pen zijn. „De Nasdaq heeft 6000
noteringen. In Europa gaat het
om enkele honderden, die ook
nog verspreid zijn over diverse
kleine beurzen. Daarmee krijg
je het vliegwiel niet op gang."
Uit eigen ervaring als beheerder
van de aandelenbeleggingen
van ING Verzekeringen weet
Huibers dat veel particuliei'e en
institutionele beleggers behoef
te hebben aan beleggen in kleine
innovatieve bedrijven. „Banen
en welvaart moeten komen uit
innovatie. Kapitaal is dus be
langrijk om tot ontwikkeling te
komen. Daar zijn deze IT-, bio
technologie- en andere innova
tieve ondernemingen op aange
wezen. Ze maken geen winst,
maar hebben wel knappe kop
pen in huis. Ze hebben be
staansrecht, want technologi
sche innovaties zullen niet
verdwijnen."
„We hebben in het verleden ook
de gekte gehad met de telefonie,
de radio, de spoorwegen. Ze
doen nog steeds mee. Het is ook
heel gewoon dat technische in
novaties een slingerbeweging
maken. Ik ben optimistisch,
maar de krachten moeten wel
gebundeld worden. De beurs is
onderhevig aan sentimenten en
nu wellicht té negatief omgesla
gen."
Vergelijkingen tussen de beurs
van New York en die van Am
sterdam wijzen uit dat het be
leggingsklimaat in Europa na
delig wordt beïnvloed. Zo ziet
de helft van de ondernemers de
openheid die bij een beursnote
ring hooit als een last. Het ge
volg is dat minder bedihjven
voor een beursgang kiezen dan
voor een goed beleggersklimaat
wenselijk zou zijn.
Een zwakker beursklimaat ver
oorzaakt immers lagere beurs
waarden en hogere kosten voor
de beursgenoteerde onderne
mingen. En als ze wel naar de
beurs gaan, gebruikt 70 procent
van de aandeelhouders de
beursgang voor het hexplaatsen
van aandelen om zelf te kunnen
'cashen'. In Amerika is dat om
gekeerd. Daar gaat 70 procent
naar de beurs om nieuw kapi
taal aan te trekken.
Huibers pleit er dan ook voor
dat bij beursintroducties niet
meer dan de helft van het aan
delenbezit herplaatst zou mo
gen worden. „Als het niet be
doeld is om nieuw kapitaal aan
te trekken, kun je als bedrijf im
mers net zo goed een strategi
sche partner zoeken."
Stemrecht
Huibers zegt blij te zijn met al
lerlei bewegingen die op gang
zijn gekomen om de de positie
van aandeelhouders te verster
ken, waaronder het teruggeven;
van het stemrecht aan certifi
caathouders. „Hoe meer infor
matie en zeggenschap beleggers
krijgen, hoe beter de aandelen
markt functioneert. Daar is be
slist nog een taak weggelegd
voor de beursautoriteiten en
toezichthouders. Ook in Europa
zouden bedrijven in hun finan
ciële verslaglegging moeten
voldoen aan heldere kwartaal
rapportages volgens de interna
tionale accountantsnormen."
GPD
